Zgnilec złośliwy ( amerykański) pszczół

Transkrypt

1 Zgnilec złośliwy ( amerykański) pszczół

2 Choroba bakteryjna czerwia zasklepionego (rzadziej niezasklepionego) pszczoły miodnej

3 Jedyna choroba pszczół podlegająca obowiazkowi zgłaszania i zwalczania (ale nie notyfikacji) pozycja 22 zał. 2 ustawy MRiRW z dnia r. o zdrowiu zwierząt i zwalczaniu chorób zakaźnych zwierzat (Dz.U. Nr 213, poz, 1342 z późn. zm.)

4 Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 14 września 2005 r. w sprawie zwalczania zgnilca amerykańskiego pszczół Dz. U. 187 poz. 1574

5 Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 11 lipca 2016 r. w sprawie zwalczania zgnilca amerykańskiego pszczół Poz. 1123

6 Instrukcja Głównego Lekarza Weterynarii z dnia 2004r. Nr GIWz. VIII. 401/pszcz. /2004 w sprawie postępowania przy zwalczaniu zgnilca amerykańskiego (złośliwego) pszczół

7 WSTĘP Zgnilec amerykański pszczół, zwany także złośliwym (Histolisis infectiosa perniciosa larvae) wywoływany jest przez zarazek-lasecznika larwy Bacillus larvae White.

8 Odporność Endospory zarazka są odporne na działanie czynników środowiska i powszechnie stosowane środki odkażające. Formalina 5-10% - 6 godzin Soda żrąca Na(OH)2 4 min Wosk i miód działają konserwujaco na endospory w autoklawie giną po 30 min.

9 WSTĘP Choroba ta może występować w ulu w ciągu całego sezonu czerwienia matki. Najostrzejszy jej przebieg obserwuje się zwykle w drugiej połowie lata. Prawdopodobnie związane jest to z okresem najwyższej przeciętnej temperatury dobowej, co prowadzi do przegrzania gniazda, sprzyjając tym samym rozwojowi zarazka. Lasecznik larwy posiada zdolność wytwarzania przetrwalników, które są chorobotwórcze dla starszych larw pszczelich 6 8 dniowych. Zarazek nie jest chorobotwórczy dla pszczół dorosłych

10 Zródła zakażenia Do zakażenia larw pszczelich dochodzi najczęściej w okresie, kiedy pszczoły zaczynają karmić je miodem, pyłkiem, a więc przed zasklepieniem komórek. Głównym źródłem zakażenia zgnilcem amerykańskim (złośliwym) są obumarłe larwy, znajdujące się w komórkach plastrów. Zaraza, wewnątrz ula, szerzy się głównie za pośrednictwem młodych pszczół, które jako nielotne, zajmują się np. czyszczeniem komórek, karmieniem larw czy odbieraniem przyniesionego przez zbieraczki nektaru. Jeśli w komórkach z czerwiem znajdują się obumarłe wskutek zakażenia zgnilcem złośliwym larwy, to u pszczół czyścicielek, w trakcie czyszczenia komórek, dochodzi do zanieczyszczenia narządów gębowych i przednich odnóży, a za ich pośrednictwem miodu. Karmione takim miodem larwy, ulegają tą drogą zakażeniu.

11 Choroba może rozprzestrzeniać się również za pośrednictwem zakażonego sprzętu i narzędzi używanych w pasiece, przestawianiem plastrów z miodem i czerwiem z chorego pnia do zdrowego, a także w wyniku rabunku uli. Często zaraza może przenosić się na dalsze odległości, co zwykle ma miejsce przy przewożeniu pni na odległe pożytki lub przesyłanie pszczół z jednego województwa do drugiego, bez kontroli weterynaryjnej.

12 Objawy i przebieg choroby Okres wylęgania choroby trwa średnio 6 dni, a przy bardzo szybko postępującej chorobie może nawet wynieść godzin. Przebieg choroby uzależniony jest od wielkości dawki zakaźnej, ilości oraz stanu odżywienia i utrzymania czerwiu, a także od siły rodziny. Rozwój choroby zaczyna się po upływie 3 dni od zasklepienia komórki. W pierwszym okresie choroby, 3 5 tygodni po zakażeniu, na zasklepach komórek pojawiają się ciemne zlewające się plamki. Zwykle w 5 tygodni po zakażeniu zasklepy ulegają zapadnięciu, nawet do połowy głębokości komórki. W okresie 6 tygodni od zakażenia pszczoły wygryzają otworki w zasklepionych komórkach lub zupełnie je odkrywają, starając się usunąć martwy czerw.

13 Objawy i przebieg choroby Objawem nasuwającym podejrzenie zaawansowanego rozwoju zgnilca złośliwego jest zmniejszenie liczby wylatujących pszczół oraz zapach przypominający woń gotującego się kleju stolarskiego, wydobywający się z wylotu ula. W gnieździe stwierdza się coraz większą ilość rozkładającego się czerwiu, w stosunku do czerwiu zdrowego. Czerw w plastrach przyjmuje wtedy wygląd rozstrzelonego. Zakażone roje, zależnie od czasu wystąpienia choroby w ulu, giną zazwyczaj w końcu lata, niekiedy przezimowują, ale obsyp nastąpi na początku następnego sezonu.

14 Zmiany anatomopatologiczne W pierwszym etapie zasklepienie komórek uniemożliwia obserwację larw i ich zamieranie. Dopiero postępujące zmiany pośmiertne, a przede wszystkim zmiany w wyglądzie zasklepów, pozwalają na obserwację zakażenia. Pierwszym objawem zamierania czerwiu jest zmiana zabarwienia oskórka z perłowobiałego na szarobiały, matowy, a następnie żółty, z zachowaniem segmentacji zewnętrznej larwy. W późniejszym okresie czasu, pod koniec drugiego tygodnia, zanika zewnętrzna segmentacja larwy, a jej ciało osuwa się na dół komórki, zmieniając zabarwienie na kolor żółtobrązowy. W okresie 4 5 tygodnia ciało larwy gęstnieje oraz ciemnieje, na skutek odparowania wody, stając się ciągliwym. Po upływie 5 6 tygodni ciągliwa masa zmienia się w ciemnobrązowy strupek, który pod wpływem dodania wody ponownie zmienia się w ciągliwą masę o zapachu zbliżonym do roztopionego kleju stolarskiego.

15 Objawy kliniczne zgnilca amerykańskiego na plastrze z czerwiem -czerw rozstrzelony, na zasklepach komórek z zamarłym czerwiem widoczne otworki wygryzane przez robotnice.

16 Wygląd wnętrza komórki plastra wypełnionej ciemnobrązową masą, w pełni rozwinięty proces chorobowy zgnilca amerykańskiego

17 Postępowanie w przypadku podejrzenia wystąpienia zgnilca amerykańskiego W przypadku stwierdzenia klinicznych objawów choroby, Powiatowy Lekarz Weterynarii wdraża następujące postępowanie: - wydaje tymczasową decyzję wstrzymującą obrót pszczołami oraz przesiedlanie pasiek, - pobiera i wysyła próbki chorego i podejrzanego o chorobę czerwiu do badań w urzędowym laboratorium weterynaryjnym, celem ostatecznego potwierdzenia rozpoznania klinicznego choroby,

18 Pobieranie prób do badań laboratoryjnych w kierunku zgnilca amerykańskiego (złośliwego) Do badań laboratoryjnych pobiera się: - wycinek plastra o wymiarach 10x10 cm z zamarłym lub chorym czerwiem (bez miodu), Wycinek plastra umieszcza się w papierowym opakowaniu, na którym umieszcza się numer ula. Każdą próbkę zaopatruje się w etykietę zawierającą opis i numer identyfikacyjny, rodzaj próbki, datę i miejsce jej pobrania, imię i nazwisko oraz adres posiadacza pszczół.

19 Do każdej przesyłanej próbki dołącza się dokument w formie pisma przewodniego, w którym podaje się między innymi: 1) imię i nazwisko oraz adres posiadacza pszczół; 2) imię i nazwisko oraz adres i numer telefonu powiatowego lekarza weterynarii; 3) zakres i kierunek badań laboratoryjnych; 4) liczbę rodzin pszczelich; 5) datę wystąpienia i opis objawów klinicznych; 6) opis ewentualnego leczenia. Na opakowaniu zewnętrznym kontenera, kartonu lub pudełka, w którym przewozi się materiał zakaźny, należy umieścić następujące napisy ostrzegawcze i informacje: "Materiał biologiczny zakaźny! Nie otwierać podczas transportu.".

20 Próbki do laboratorium przesyła się bezpośrednio, nie później niż przed upływem 24 godzin od pobrania. Pobrane i przesyłane próbki należy przechowywać i transportować w temperaturze poniżej 0 C.

21 Rodzaj próbek pobieranych do badań diagnostycznych od rodzin pszczelich niewykazujących objawów klinicznych choroby w pasiekach wyznaczonych jako ognisko choroby oraz sposób ich pobierania i wysyłania

22 Do badań diagnostycznych od rodzin pszczelich niewykazujących objawów klinicznych choroby w pasiekach wyznaczonych jako ognisko choroby pobiera się próbki miodu lub zapasów pokarmu, a w przypadku ich braku próbki: 1) wosku lub 2) pszczół, lub 3) osypu.

23 Próbki miodu lub zapasów pokarmu w ilości co najmniej 40 ml powinny być pobrane indywidualnie, bezpośrednio z pni pszczelich. Miejscem, z którego zaleca się pobieranie próbek miodu lub zapasów pokarmu z pnia pszczelego, są komórki plastrów położone w pobliżu czerwia. Próbki miodu lub zapasów pokarmu z pnia pszczelego należy pobierać jednorazowymi łyżeczkami lub szpatułkami.

24 Próbki miodu lub zapasów pokarmu z pnia pszczelego pobiera się w szklane lub plastikowe, sterylne pojemniki, zamykane szczelnym przykryciem zabezpieczającym przed wyciekiem zawartości, wraz z łyżeczką lub szpatułką, które mogą być przechowywane w temperaturze pokojowej lub w lodówce. Próbki wosku powinny być pobrane indywidualnie, bezpośrednio z pustych plastrów z pni pszczelich w postaci wycinków o powierzchni co najmniej 200 cm2. Próbki wosku umieszcza się w opakowaniu papierowym, a następnie w zewnętrznym opakowaniu tekturowym lub plastikowym.

25 Próbki wosku mogą być transportowane i przechowywane w temperaturze pokojowej. Próbki pszczół, składające się z co najmniej 30 pszczół, pobiera się z plastrów z czerwiem przez ich strząsanie lub zmiatanie do pojemników. Pobrane do pojemników pszczoły uśmierca się przez zamrożenie lub uśpienie i umieszcza w papierowym lub tekturowym opakowaniu, które przechowuje się i przewozi w temperaturze poniżej 0 C; dopuszczalne jest przechowywanie i przewożenie tych pszczół w szczelnym pojemniku, w roztworze etanolu 70%. Próbki osypu, w ilości co najmniej 200 ml, pobiera się z dna ula i umieszcza w papierowym opakowaniu, które przechowuje się i przewozi w temperaturze poniżej 0 C. Do każdej przesyłki próbek do badań diagnostycznych

26 Miniinkubator wykorzystywany w badaniach laboratoryjnych do hodowli kolonii bakteryjnych na sztucznych podłożach wzrostowych

27 Kolonie Paenibacillus larvae larvae wyhodowane na podłożu wzrostowym BHIT.

28 Zakład Higieny Weterynaryjnej w Krakowie ul. Brodowicza 13, Kraków tel. (012) cennik: zgnilec amerykański materiał: - czerw 23,36zł + 8% VAT - miód 23,36zł + 23% VAT - wosk 32,71zł + 8%VAT inne: parazytologia: warroza 18,69zł+23%VAT

29 1. Powiatowy lekarz weterynarii w przypadku stwierdzenia przetrwalników w pasiece dokonuje przeglądu rodzin pszczelich. 2. W ramach przeglądu powiatowy lekarz weterynarii przeprowadza badanie kliniczne wszystkich rodzin pszczelich znajdujących się w pasiece.

30 3. Powiatowy lekarz weterynarii w przypadku braku podejrzenia wystąpienia choroby informuje posiadacza pszczół o działaniach mogących zredukować obecność czynnika zakaźnego choroby i zapobiegających dalszemu jego rozwojowi, w szczególności: 1) regularnej i sukcesywnej wymianie plastrów na ramki z węzą wytworzoną z wosku poddanego procesowi sterylizacji; 2) przesiedlaniu pszczół; 3) poddawaniu procesowi sterylizacji wosku pozyskanego z plastrów;

31 4) niepozostawianiu w pasiece niezabezpieczonych przed dostępem pszczół pustych uli, sprzętu pszczelarskiego i plastrów; 5) kontroli plastrów z czerwiem podczas przeglądu rodziny pszczelej; 6) bieżącym oczyszczaniu i odkażaniu wyposażenia, sprzętu i urządzeń pasiecznych oraz wycofanych z użytkowania uli, 7) niewprowadzaniu do pasieki rodzin pszczelich o nieznanym stanie zdrowotnym;

32 8) ograniczeniu okoliczności sprzyjających rabunkom, w szczególności przez: a) dokarmianie rodzin pszczelich po ustaniu lotów pszczół, b) zabezpieczenie plastrów z miodem lub z zapasami pokarmu przed dostępem pszczół, c) ograniczenie czasu przeglądu rodzin pszczelich, d) niepozostawianie otwartych gniazd, e) zmniejszenie wylotu ula rabowanej rodziny pszczelej, f) uszczelnienie pni pszczelich, g) utrzymywanie w pasiece tylko silnych rodzin pszczelich.

33 Powiatowy lekarz weterynarii w przypadku podejrzenia wystąpienia choroby niezwłocznie podejmuje czynności mające na celu wykrycie lub wykluczenie choroby tj: 1) dochodzenie epizootyczne; 2) badanie kliniczne wszystkich rodzin pszczelich znajdujących się w pasiece.

34 Powiatowy lekarz weterynarii w przypadku stwierdzenia objawów klinicznych choroby wskazujących na wystąpienie choroby w rodzinach pszczelich pobiera od każdej z nich próbki do badań diagnostycznych, zabezpiecza je, znakuje i przesyła do laboratorium

35 Podejrzenie Powiatowy lekarz weterynarii w okresie oczekiwania na wyniki badań diagnostycznych w szczególności: 1) obejmuje pasiekę nadzorem; 2) zakazuje przemieszczania z pasieki oraz do pasieki: a) rodzin pszczelich, pszczół, matek pszczelich, czerwia, pni pszczelich i produktów pszczelich, b) sprzętu i narzędzi używanych do pracy w pasiece; 3) nakazuje oznakowanie w pasiece pni pszczelich, w których znajdują się rodziny pszczele podejrzane o chorobę.

36 Potwierdzenie choroby Powiatowy lekarz weterynarii w przypadku potwierdzenia choroby: 1) obejmuje pasiekę nadzorem; 2) zakazuje przemieszczania z pasieki oraz do pasieki: a) rodzin pszczelich, pszczół, matek pszczelich, czerwia, pni pszczelich i produktów pszczelich, b) sprzętu i narzędzi używanych do pracy w pasiece; 3) nakazuje oznakowanie w pasiece pni pszczelich, w których znajdują się rodziny pszczele podejrzane o chorobę. 4) zakazuje pozyskiwania produktów pszczelich od rodzin pszczelich, w których stwierdzono chorobę;

37 Potwierdzenie choroby Powiatowy lekarz weterynarii w przypadku potwierdzenia choroby: 5) nakazuje: a) spalenie chorego pnia pszczelego po uprzednim zabiciu pszczół lub b) spalenie chorej rodziny pszczelej i jej gniazda po uprzednim zabiciu pszczół, lub c) przesiedlenie pszczół z chorej rodziny pszczelej oraz spalenie jej gniazda,

38 Potwierdzenie choroby Powiatowy lekarz weterynarii w przypadku potwierdzenia choroby: 6) nakazuje: d) przeprowadzenie oczyszczania i odkażania: - pozostałych po chorych rodzinach pszczelich uli, w przypadku gdy ule nie zostały unieszkodliwione przez spalenie, - sprzętu, narzędzi oraz odzieży ochronnej, używanych przy utrzymywaniu rodzin pszczelich, - sprzętu, narzędzi oraz odzieży ochronnej, używanych do pozyskiwania produktów pszczelich, - miejsc dotychczasowego utrzymywania chorych rodzin pszczelich,

39 Potwierdzenie choroby Nakazy, o których wyżej mowa stosuje w zależności od oceny PLW, uwzględniającej porę roku, liczbę rodzin pszczelich w pasiece, zaawansowanie rozwoju choroby, kondycję i wielkość rodzin pszczelich oraz stan techniczny uli i rodzaj materiału, z którego zostały one wykonane. Po przeprowadzeniu analizy ryzyka powiatowy lekarz weterynarii może zezwolić na przemieszczenie z ogniska choroby produktów pszczelich pozyskanych od rodzin pszczelich niewykazujących objawów klinicznych choroby, w ramach sprzedaży bezpośredniej lub do zastosowania związanego z obróbką zapewniającą inaktywację przetrwalników.

40 Potwierdzenie choroby W przypadku wyznaczenia ogniska choroby przez powiatowego lekarza weterynarii określa się: 1) obszar zapowietrzony sięgający co najmniej 6 km od ogniska choroby, uwzględniając czynniki geograficzne, administracyjne, ekologiczne i epizootyczne odnoszące się do choroby oraz kontrolowanych obiektów; 2) sposób oznakowania obszaru zapowietrzonego. W obszarze zapowietrzonym powiatowy lekarz weterynarii dokonuje przeglądu rodzin pszczelich w pasiekach.

41 Potwierdzenie choroby Powiatowy lekarz weterynarii, w przypadku stwierdzenia w próbkach pobranych przetrwalników w pasiece wyznaczonej jako ognisko choroby, nakazuje: 1) przesiedlenie pszczół oraz spalenie gniazda każdej z rodzin pszczelich, w których wykryto czynnik zakaźny choroby; 2) przeprowadzenie oczyszczania i odkażania uli pozostałych po rodzinach pszczelich, w których wykryto czynnik zakaźny choroby Czynności przeprowadza się pod nadzorem powiatowego lekarza weterynarii.

42 Wygaszenie choroby i uchylenie rygorów uznaje ognisko choroby za wygasłe, jeżeli: 1) co najmniej po 6 tygodniach od zastosowania środków PLW przeprowadził badanie kliniczne wszystkich rodzin pszczelich pozostałych w ognisku choroby i nie stwierdził objawów klinicznych choroby oraz oczyszczanie i odkażanie zostało przeprowadzone lub 2) znajdujące się w ognisku choroby wszystkie rodziny pszczele lub pnie pszczele zostały unieszkodliwione oraz oczyszczenie i odkażanie zostało przeprowadzone

43 SPOSOBY OCZYSZCZANIA I ODKAŻANIA 1. Osoby wykonujące zabiegi oczyszczania i odkażania powinny być zaopatrzone w ochronne okulary lub maski, kombinezony lub fartuchy oraz rękawice i buty gumowe, w celu ochrony przed poparzeniem lub zatruciem środkami używanymi do wykonywania tych zabiegów. 2. Oczyszczanie polega na usunięciu substancji mogących zawierać czynniki chorobotwórcze z pasieki, pni pszczelich, uli, sprzętu i narzędzi pasiecznych oraz na ich unieszkodliwieniu. 3. Oczyszczanie wykonuje się przy użyciu środków fizycznych - narzędzi ręcznych, sprzętu mechanicznego lub wody pod ciśnieniem.

44 SPOSOBY OCZYSZCZANIA I ODKAŻANIA 4. Oczyszczanie ula wykonuje się przez wyskrobanie wszystkich powierzchni ze szczególnym zwróceniem uwagi na wewnętrzne kąty oraz inne zagłębienia i szczeliny ula. 5. Oczyszczanie sprzętu, narzędzi i urządzeń służących do utrzymywania rodzin pszczelich można w szczególności wykonać przez mechaniczne usunięcie pozostałości produktów pszczelich. 6. Unieszkodliwienie materiału zakaźnego pozyskanego podczas oczyszczania uli, sprzętu, narzędzi i urządzeń służących do utrzymywania rodzin pszczelich może być przeprowadzone przez spalenie w bezpiecznym miejscu na terenie pasieki lub w bezpośrednim jej sąsiedztwie.

45 SPOSOBY OCZYSZCZANIA I ODKAŻANIA 7. Odkażanie polegające na niszczeniu czynników chorobotwórczych obecnych w środowisku przeprowadza się przy użyciu: 1) środków fizycznych, w tym: a) przez spalenie elementów oraz sprzętów drewnianych, opalanie wnętrza drewnianych uli i sprzętów metalowych, b) użycie wysokiej temperatury przez zanurzenie w płynnym wosku parafinowym o temperaturze 160 C przez co najmniej 10 minut; 2) produktów biobójczych w rozumieniu ustawy z dnia 9 października 2015 r. o produktach biobójczych (Dz. U. poz. 1926).

46 SPOSOBY OCZYSZCZANIA I ODKAŻANIA 8. Powierzchnie skażonego sprzętu i narzędzi po mechanicznym oczyszczeniu poddaje się odkażeniu produktem biobójczym zawierającym podchloryn sodu jako substancję czynną. 9. Ule drewniane nadające się do dalszego użytkowania, po ich oczyszczeniu, odkaża się przez: 1) opalenie płomieniem lampy benzynowej lub gazowej albo 2) opalenie przez napełnienie ula do połowy suchą słomą lub papierem, a następnie podpalenie jego zawartości i utrzymanie ognia aż do zbrązowienia drewna ula, lub 3) wyszorowanie ścian wewnętrznych i zewnętrznych ula produktem biobójczym zawierającym podchloryn sodu jako substancję czynną.

47 SPOSOBY OCZYSZCZANIA I ODKAŻANIA 10. Ule z tworzyw sztucznych (styropianowe, poliuretanowe) po ich oczyszczeniu odkaża się przez wyszorowanie ścian wewnętrznych i zewnętrznych produktem biobójczym zawierającym podchloryn sodu jako substancję czynną. 11. Elementy uli drewnianych o mniejszych gabarytach (korpusy) i drewnianego wyposażenia uli (beleczki, ramki, podkarmiaczki) po ich oczyszczeniu można odkażać przez: 1) zanurzenie na 10 minut w podgrzanym do temperatury 160 C wosku parafinowym; 2) zanurzenie na 20 minut w roztworze produktu biobójczego zawierającym podchloryn sodu jako substancję czynną.

48 SPOSOBY OCZYSZCZANIA I ODKAŻANIA 1. Wosk pozyskany w pasiece, w której stwierdzono chorobę, przed jego ponownym zastosowaniem w pszczelarstwie powinien zostać poddany sterylizacji podczas procesu autoklawowania w temperaturze 121 C, w ciśnieniu 0,1 MPa, przez 30 minut. 2. Teren przed skażonymi ulami odkaża się przez posypanie lub polanie produktem biobójczym zawierającym podchloryn sodu jako substancję czynną, a następnie przekopanie na głębokość 30 cm. 3. Ręce oraz ubrania ochronne osób wykonujących czynności przy utrzymywaniu rodzin pszczelich zakażonych chorobą odkaża się przy użyciu produktu biobójczego zawierającego podchloryn sodu jako substancję czynną.

49

50 Likwidacja choroby Przy likwidacji choroby, w pasiece zapowietrzonej stosuje się: - zabiegi mające na celu oddzielenie pszczół od chorego czerwia i zanieczyszczonego zarazkiem gniazda tzw. podwójne przesiedlanie, - zniszczenie zarazka w ulu oraz na sprzęcie i narzędziach pasiecznych, - właściwą dezynfekcję, - zabezpieczenie rodziny pszczelej przed ponownym zawleczeniem choroby, zapewniając właściwe warunki bytowania, stosując zabieg podwójnego przesiedlania rodzin do nowych lub odkażonych uli na ramki z węzą oraz 24 godzinną głodówkę.

51 Likwidacja pasieki Przy silnym porażeniu rodzin, które nie przedstawiają większej wartości lub w przypadku jednostkowych zachorowań, stosuje się niszczenie chorych rodzin przez wysiarkowanie, spalenie pni, z jednoczesna dezynfekcją. Postępowanie takie stosuje się również w stosunku do pasiek zaniedbanych oraz w rejonach, w których choroba wystąpiła po raz pierwszy.

52 Przesiedlanie rodzin pszczelich Przy zwalczaniu zgnilca amerykańskiego (złośliwego) w pasiece zapowietrzonej, w okresie letnim, należy zastosować przesiedlanie pni zakażonych oraz przyjąć następujące postępowanie: - na czas przesiedlania zakażonych uli, dla uniknięcia ewentualnego rabunku, zamknąć lub zasiatkować wszystkie wyloty uli w pniach zdrowych i podejrzanych, na okres zabiegu ( 1 2 godzin), - zabieg przesiedlania należy rozpocząć możliwie w godzinach rannych, posiadając niezbędne przybory i narzędzia, takie jak: a) rojnice o znanej wadze w ilości zależnej od ilości przesiedlanych roi b) szczelna skrzynkę lub odpowiedni worek do składania plastrów wyjmowanych z zakażonych uli, c) środki dezynfekcyjne: 2% roztwór sody żrącej, 20% roztwór mleka wapiennego, d) ludlampę, e) środek odkażający do rąk f) płaszcz ochronny, rękawice gumowe oraz siatki na twarz.

53 Niezależnie od przygotowanych narzędzi i przyborów należy wykopać dół o głębokości 60 cm, który posłuży do mycia nad nim rąk w czasie przeglądu i zakopania wszelkich odpadów.

54 Przesiedlanie sposób wykonania Przesiedlanie należy przeprowadzić w sposób następujący: - przed przystąpieniem do przesiedlania poleca się odszukanie matki i umieszczenie jej w klateczce ( zabieg ten zapobiega uszkodzeniu matki i zapobiega ewentualnej ucieczce roju po przesiedleniu pszczół), - zakażony ul przestawić do tyłu lub na bok na odległość 1 m, a na jego miejsce umieszcza się rojnicę z otwartym wlotkiem, - w przypadku dysponowania ulami nowymi względnie odkażonymi, możemy przesiedlać do nich pszczoły bezpośrednio z zakażonego pnia, z pominięciem przesiedlania do rojnicy, przy zastosowaniu 24 godzinnej głodówki,

55 Podwójne przesiedlanie W przypadku braku uli nowych lub odkażonych, należy zastosować podwójne przesiedlanie w następujący sposób: - po otwarciu zakażonego ula, należy przenieść klatkę z matką do rojnicy, - kolejno omieść z pszczół wszystkie plastry na papier przed rojnicą i włożyć je do odkażonego pojemnika, - wymieść z ula resztę pszczół przed rojnicą, a następnie zamknąć ul przed dostępem pszczół, - roje zebrane do rojnicy z otwartym wylotkiem, przeznaczone do przesiedlenia do odkażonych uli pozostawiamy przez noc stosując jednocześnie 24 godzinną głodówkę (bez podkarmiania), - następnego dnia przesiedlamy pszczoły do odkażonych uprzednio uli, na plastry z węzą, a następnie podkarmiamy.

56 Wychów czerwia Przy zwalczaniu zgnilca amerykańskiego (złośliwego), w okresie jesiennym ( sierpień, wrzesień, październik) nie stosuje się przesiedlania rodzin. W tym przypadku, należy zastosować wychów czerwia z zakażonych plastrów przez czasową izolację matki lub ich przemieszczania do nadstawek i podkarmianie syropem wszystkich rodzin w pasiece oraz przeprowadzić postępowanie w następujący sposób: - plastry z chorym czerwiem przenieść do kondygnacji nadstawkowej i oddzielić kratą od gniazda. W ulach leżakach plastry takie oddziela się kratą odgrodową od części gniazdowej, w której znajduje się matka, - po wygryzieniu się pszczół, plastry usuwa się poprzez wycięcie z ramek i po odwirowaniu miodu, przeznacza do przetopienia w zakładach przeróbki wosku, - ramki w dobrym stanie oczyszcza się, dezynfekuje środkami dopuszczonymi do obrotu, a następnie opala lampą lutowniczą, a pozostały sprzęt nie przedstawiający większej wartości należy zniszczyć przez spalenie,

57 Postępowanie z miodem pochodzącym z pni zakażonych zgnilcem amerykańskim (złośliwym) Właścicielowi można zezwolić na odwirowanie miodu pod warunkiem, że: - nie będzie on przedmiotem obrotu, -nie zostanie użyty do podkarmiania pszczół, -zostanie przeznaczony do produkcji wyrobów cukierniczych bądź do spożycia we własnym gospodarstwie.

58

59

60 Dziękuję za uwagę