ORZEŁ PIASTOWSKI I FABRYKI KOMUNISTYCZNA SPUŚCIZNA W POLSKIEJ HERALDYCE MIEJSKIEJ.

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "ORZEŁ PIASTOWSKI I FABRYKI KOMUNISTYCZNA SPUŚCIZNA W POLSKIEJ HERALDYCE MIEJSKIEJ."

Transkrypt

1 Alfred Znamierowski ORZEŁ PIASTOWSKI I FABRYKI KOMUNISTYCZNA SPUŚCIZNA W POLSKIEJ HERALDYCE MIEJSKIEJ. Po II wojnie światowej, w krajach Europy Środkowo-Wschodniej, uzależnionych od Związku Sowieckiego, pojawiły się w herbach miejskich nowe godła, odzwierciedlające ideologię i politykę władz narzuconych z zewnątrz. Dlatego, zanim przejdziemy do przeglądu tematyki takich herbów miejskich w Polsce, należy choćby w telegraficznym skrócie, przedstawić sytuację w krajach ościennych, które spotkał ten sam los. Od zarania heraldyki korporacyjnej, a w szczególności miejskiej, jednym z głównych elementów złożonego godła były znaki własnościowe. Są to najczęściej godła królewskie i książęce, z których większość stała się znakami ziemskimi. W Polsce, za znak własnościowy, wprowadzany po 1945 r. do herbów miejskich głównie na ziemiach odzyskanych, można uznać orła państwowego, czyli Orła Białego pozbawionego korony, a na Węgrzech czerwoną gwiazdę pięciopromienną, która - tak jak w Związku Sowieckim - wieńczyła emblemat państwowy). Jednym z głównych haseł nowego ustroju był sojusz robotniczo-chłopski, którego symbolem w ZSRR był sierp i młot. By nie być posądzonym o kopiowanie obcego wzoru, w krajach tak zwanej demokracji ludowej wymyślono symbole zastępcze. Najpowszechniej, bo zarówno w Polsce, jak również w NRD, Czechosłowacji i na Węgrzech, wykorzystywano w herbach tradycyjne figury heraldyczne, czyli koło zębate i kłos. 1

2 Ale przemysł i klasę robotniczą reprezentowano także w postaci wizerunków fabryk z dymiącymi kominami, wież wyciągowych kopalń i pieców hutniczych. Najwięcej takich uprzemysłowionych herbów pojawiło się w Polsce i na Węgrzech. Do 1975 r. tylko 7 miast węgierskich zachowało herby historyczne. W herbach historycznych dalszych 12 miast umieszczono czerwoną gwiazdę, a wśród 65 herbów miejskich, w dużym stopniu zmienionych lub nowych, czerwoną gwiazdę miało aż 54. W 28 herbach umieszczono koło zębate, a w kilku innych urządzenia przemysłowe, kominy i turbinę 1. 1 Dane według A Magyar városok címerei, Budapest

3 Takiego spustoszenia w heraldyce miejskiej w innych krajach bloku wschodniego nie było. Poza Węgrami, najwięcej herbów zmieniono i wprowadzono nowych w PRL, ale dotyczyło to niespełna 20% ogółu miast, podczas gdy na Węgrzech odsetek ten wyniósł 91%. Natomiast w NRD i w Czechosłowacji zmiany były minimalne. W NRD zmieniono tylko kilka historycznych herbów miejskich, a wśród herbów nowych miast tylko kilka miało godła związane z przemysłem i rolnictwem. Zmiana historycznego herbu miasta Brandenburg polegała na tym, że zamiast czterech wież ustawiono za murem miejskim cztery dymiące kominy fabryczne. Z największymi wynaturzeniami heraldyki mamy do czynienia w przypadku herbów dwóch nowych miast Leuny i Eisenhüttenstadt, których godła i sposób ich przedstawienia nie mają nic wspólnego ze sztuką heraldyczną. W czarno-białym herbie Leuny sojusz robotniczo-chłopski wyrażono przy pomocy fabryki z dwunastoma dymiącymi kominami i pługa, a w herbie Eisenhüttenstadt sylwetce zakładu przemysłowego towarzyszą nieheraldyczne wizerunki rzeki i gołąbka. Również w Czechosłowacji zmieniono tylko kilka herbów miejskich, a wśród nowych zaledwie w kilkunastu pojawiły się godła symbolizujące przemysł, w tym huta aluminium w Žiar nad Hronom na Słowacji. 3

4 Należy jednak w tym miejscu przypomnieć, że nowoczesne godła przemysłowe pojawiały się w herbach miast czeskich już kilkadziesiąt lat wcześniej 2. Czerwoną gwiazdę umieszczono jedynie w pięciu herbach, w tym w herbie wielkim Pragi, gdzie w 1964 r. środkowy z trzech klejnotów wymieniono na pół lwa z godła państwowego, z gwiazdą nad jego głową. Powyższe dane wydaja się świadczyć o tym, że w kwestii heraldyki miejskiej, tylko na Węgrzech władze centralne ingerowały w treść herbów i odgórnie narzucały ich symbolikę. Natomiast w Czechosłowacji, NRD, a - jak dalej zobaczymy także w Polsce, ingerencji takich nie było lub mogły być sporadyczne. Był jednak taki klimat polityczny, że kacykowie partyjni niższych szczebli, chcieli się wykazać właściwym podejściem do tak zwanych przemian i dawali temu upust, nakazując projektantom nowych herbów uwzględnianie sojuszu robotniczo-chłopskiego.. Po wprowadzeniu w Polsce, w latach rządów komunistycznych, większość miast położonych między przedwojenną granicą zachodnią i nową granicą na Bugu, nadal używało swych dotychczasowych herbów. Wiele mniejszych miast i miasteczek o swych herbach zapomniało i dopiero po pewnym czasie przywracano w nich herby historyczne, czasem tylko zmieniając barwy lub drobne szczegóły. Natomiast w miastach na tak zwanych Ziemiach Odzyskanych nowe władze i ludność albo historycznego herbu miejskiego nie znały, albo traktowały go jak coś obcego. Dlatego w większości z tych miast herbów dość długo nie używano. Było to najbardziej zrozumiałe we Wrocławiu, któremu władze Trzeciej Rzeszy odebrały herb historyczny i w jego miejsce wprowadziły 19 października 1938 r. herb z wizerunkiem Krzyża Żelaznego 3. Jest rzeczą oczywistą, że tego herbu Polacy nie mogli zaakceptować. Nie przywrócono jednak herbu historycznego, gdyż nowym władzom, podobnie jak hitlerowcom, przeszkadzały w nim godła religijne głowa Jana Chrzciciela na misie i głowa św. Doroty. W związku z tym w nowym herbie, na tarczy dwudzielnej w słup, połączono połuorły piastowski i śląski 4. 2 W herbie miasta Měcholupy w północnych Czechach, koło kolejowe i dymiący komin są od 1875 r., a Pečky w środkowych Czechach mają od 1931 r. herb z fabryką, głową cukru i kłosem. 3 Z dokumentów Pruskiego Tajnego Archiwum Państwowego wynika, że w marcu 1938 r. burmistrz Wrocławia uznał herb historyczny za przeładowany i zawierający części, które dla ogółu są albo niezrozumiałe, jak W, lub nie mające już wyraźnego odniesienia do miasta, jak lew czeski i figury świętych. Zaproponował też, żeby w nowym herbie znalazł się śląski orzeł i Krzyż Żelazny, ustanowiony właśnie we Wrocławiu 10 marca 1813 roku. 4 Uchwała nr 1132 Miejskiej Rady Narodowej we Wrocławiu z dnia 28 maja 1948 r. w sprawie ustalenia herbu miasta Wrocławia. 4

5 Komuniści polscy, którzy w Związku Sowieckim przygotowywali się do objęcia władzy w Polsce oczyszczanej z wojsk niemieckich, już w 1943 r. postanowili, że orzeł wojskowy i orzeł w herbie państwowym mają być piastowskie, a więc bez korony na głowie. Termin piastowski wiązał się z komunistyczna propagandą, nagłaśniającą powrót Polski nad Odrę, gdzie jak podkreślano - Piastowie wbijali słupy graniczne. Heraldycy o tym dobrze wiedzą, lecz innym trzeba ciągle przypominać, że w czasach Piastów nigdy nie było jednego białego orła piastowskiego, lecz niemal jednocześnie pojawiły się cztery orły: wrocławski - czarny, opolski - złoty, krakowski - biały w koronie, ze złotą przepaską na skrzydłach oraz poznański - biały bez korony i przepaski. Późniejsze orły piastowskie to ziębicki - czerwono-czarny, świdnicki czarno-czerwony i mazowiecki - biały z przepaską,. Orzeł piastowski w herbie Wrocławia nie był pierwszym, jaki po wojnie został umieszczony w herbie miejskim. Najwcześniej, bo już w 1945 r. taki orzeł pojawił się w herbie Drezdenka 5. Orłem tym zastąpiono czerwonego orła brandenburskiego, a w związku ze zmianą barwy orła, zmieniono też barwę pola tarczy ze srebrnej na czerwoną i serca na piersi orła ze złotej na czerwoną. Podobnie postąpiono później w Choszcznie, Drawsku Pomorskim, Gorzowie Wielkopolskim, Kostrzyniu i Reczu, gdzie również orła brandenburskiego przemieniono w piastowskiego. 5 Tak przemianowano miasto Driesen, przed wojną w Brandenburgii, a po wojnie w województwie poznańskim. 5

6 Dla Ośna Lubuskiego, którego godłem herbowym był sam orzeł brandenburski, wymyślono nowy herb o tarczy dwudzielnej w słup, z połuorłem piastowskim, sąsiadującym z czerwoną różą. Można przypuszczać, że o zmianach decydowały najprawdopodobniej władze lokalne. O braku ingerencji władz centralnych mógłby świadczyć fakt, że herby pozostałych dziewięciu miast 6, w których honorowe miejsce zajmował orzeł brandenburski, nie zostały zmienione. Dużo bardziej zrozumiała była zmiana herbu Malborka, w którym na środkowej wieży zamku była tarcza z herbem krzyżackim. Zamieniono ją, ale dopiero w 1964 r., na tarczę z 6 Barlinek, Cedynia, Ińsko, Lipiany, Moryń, Myślibórz, Olecko, Świdwin, Trzcińsko Zdrój. 6

7 orłem bez korony. W przypadku herbu Gubina usunięto z trzech wież trzy tarcze z herbami czeskim, saskim i pruskim 7, a na wieży środkowej umieszczono tarczę z orłem piastowskim. Natomiast całkiem nowe herby zaprojektowano dla Koszalina i Wałbrzycha. Godłem herbowym Koszalina była od początków XIV w. głowa Jana Chrzciciela, lecz w 1938 r. władze niemieckie wprowadziły nowy herb z wędą wilczą, którą uznały za prastary znak runiczny. W 1958 r. władze miejskie Koszalina ustanowiły nowy herb, w którym rycerz na koniu trzyma tarczę z orłem piastowskim i proporzec z gryfem pomorskim. Historyczny herb Wałbrzycha dąb na murawie używany był do 1976 r., kiedy postanowiono umieścić w herbie orła polskiego i czarne pasy symbolizujące pokłady węgla. Orzeł piastowski czy też orzeł polski 8, jak czasem go nazywano, pojawił się również w herbach 23 miejscowości, które w czasach PRL uzyskały prawa miejskie. Warto przy tym zauważyć, że dwie trzecie z tych miast było na Górnym i Dolnym Śląsku (12) 9, 7 Upamiętniały one państwa, do których Gubin należał. 8 W albumie Polskie herby miejskie, opublikowanym w 1963 r. przez Wydawnictwo Oświatowe Wspólna Sprawa, terminem orzeł polski określano zarówno Orła Białego, jak i Orła Białego pozbawionego korony. 9 Bogatynia, Czerwionka-Leszczyny, Kazimierz Górniczy (dzielnica Sosnowca, w latach

8 Opolszczyźnie (1) 10 i Ziemi Lubuskiej (1) 11, co może wskazywać na chęć podkreślenia ich polskości. Wśród pozostałych siedmiu nowych miast, które umieściły orła polskiego w herbie, dwa były na Mazowszu (Wołomin i Zielonka), cztery w Małopolsce (Libiąż, Mszana Dolna, Sułkowice i Trzebinia) i po jednym w łódzkim (Zelów), na Kujawach (Janikowo) i na Podlasiu (Mońki). samodzielne miasto), Klimontów (dzielnica Sosnowca, w latach samodzielne miasto), Myszków, Niedobczyce (dzielnica Rybnika, w latach samodzielne miasto), Ogrodzieniec, Pieszyce, Ruda Śląska, Wojcieszów, Wojkowice, Ząbkowice (dzielnica Dąbrowy Górniczej, w latach samodzielne miasto). 10 Ozimek. 11 Słubice, przedmieście Frankfurtu nad Odrą na prawym brzegu Odry, otrzymało prawa miejskie w 1945 roku. 8

9 W większości przypadków wykorzystano śląski zwyczaj dzielenia tarczy w słup i umieszczania znaku własnościowego w pierwszym polu. W tym przypadku był to połuorzeł piastowski. Jednakże takie herby pojawiły się nie tylko na Śląsku, ale także w centrum Polski w Zielonce i Zelowie. Natomiast w Wołominie przyjęto w 1969 r. herb, w którym orzeł piastowski został w sposób nowatorski przepołowiony w lewy skos. Ten sam orzeł, ale w stylizacji przypominającej gotycką i bardzo nieudolnie narysowany, stał się w schyłkowym okresie PRL godłem herbowym województwa zielonogórskiego. W herbie, ustanowionym na mocy Uchwały Wojewódzkiej Rady Narodowej w Zielonej Górze z dnia 18 lipca 1985 r., na piersi tego orła umieszczono zarys mapy województwa W uchwale podano taki opis: Na czerwonej tarczy trójkątnej biały stylizowany orzeł, a na tym tle rozpostarte kontury województwa zielonogórskiego (kolor zielony) z uwidocznionymi w jego granicach dwoma rzekami (kolor niebieski). 9

10 Innym zabiegiem w propagowaniu tezy o powrocie do historycznego orła piastowskiego było pozbawienie Orła Białego korony w herbach miejskich. Jednakże taki los spotkał jedynie herby Kargowej i Sanoka. W herbach kilkunastu miast pozostał orzeł w koronie. Natomiast w Bochni zrezygnowano z używanego przez setki lat herbu z narzędziami używanymi w kopalni soli i przywrócono herb dziewiętnastowieczny z orłem w koronie, trzymającym miecz i berło. Warto też przypomnieć, że jedynym miejscem w Polsce, gdzie przez cały okres istnienia PRL publicznie eksponowano godło herbu II Rzeczypospolitej w oficjalnej wersji z 1927 r., był Kraków. Orzeł Biały widniał w bramie miejskiej szeroko używanego herbu tego miasta, co napawało dumą mieszkańców, którzy mogli go codziennie oglądać na miejskich tramwajach. Podczas, gdy orzeł piastowski znalazł się w herbach zaledwie 16% miejscowości, które w PRL uzyskały status miasta, to ponad 30% z nich umieściło w swych herbach symbole nowej rzeczywistości, w której najbardziej liczyło się uprzemysłowienie Polski. Najczęściej użytym symbolem było tradycyjne koło zębate, które w całości lub uszczerbione, 10

11 znalazło się od końca lat 60. do 1985 r. w herbach 24 miast 13. Spośród znanych wcześniej figur heraldycznych wykorzystano jeszcze koło kolejowe, które do heraldyki weszło pod koniec XIX wieku. W Polsce użyto tej figury w herbach następujących miast: Jaworzyna Śląska, Koluszki, Korsze, Łazy, Skarżysko-Kamienna, Węgliniec i Zbąszynek. Spośród godeł całkowicie nowych, najmniej heraldycznym była fabryka, która znalazła się w kilkunastu herbach. W Blachowni są to Zakłady Elektro-Metalurgiczne, w Glinojecku cukrownia, w Stąporkowie odlewnia żeliwa i kopalnia rudy żelaznej, w Zdzieszowicach koksownia, a w herbie Rucianego-Nidy Zakład Płyt Pilśniowych i Wiórowych. 13 Chełmek, Czarna Białostocka, Czechowice-Dziedzice, Kazimierz Górniczy, Kobyłka, Kuźnia Raciborska, Łagisza (dzielnica Będzina, w latach samodzielne miasto), Łochów, Marki, Milanówek, Nowa Dęba, Piastów, Pieszyce, Porąbka (dzielnica Sosnowca, w latach samodzielne miasto), Poręba, Pruszków, Rumia, Skarżysko-Kamienna, Stalowa Wola, Sułkowice, Wołomin, Zagórze (dzielnica Sosnowca, w latach samodzielne miasto), Zawadzkie, Zawiercie. 11

12 Same kominy fabryczne przedstawiono w herbach Janikowa, Kazimierza Górniczego, Myszkowa, Stalowej Woli i Żyrardowa. W herbie Żyrardowa umieszczono trzy dymiące kominy, Stalowa Wola ma dwa kominy i oba dymią, a w Myszkowie chyba nie wyrobią planu, bo z czterech kominów dymią tylko dwa. Wieże wyciągowe kopalń znalazły się w herbach Chwałowic 14, Klimontowa 15, Knurowa, Niedobczyc, Libiąża i Rudy Śląskiej. O głównych gałęziach przemysłu w 14 Chwałowice miały status miasta w latach , a potem zostały włączone do Rybnika. 15 Klimontów uzyskał prawa miejskie w 1967 roku. W lipcu 1975 r. został włączony do Sosnowca. 12

13 poszczególnych miastach mówiły też takie nietypowe godła jak kadź hutnicza w herbie Ozimka, łyżka odlewnicza w herbie Bukowna, piec hutniczy w herbie Poręby, piec obrotowy i piec cementowni w herbie Grodźca 16, piec szklarski w herbie Stronia Śląskiego, piec wapienny w herbie Gogolina, słup linii wysokiego napięcia w herbie Łagiszy, piła tarczowa w herbach Hajnówki i Wołomina, czy pierścień węglowodorów w herbie Czechowic-Dziedzic. Do symbolicznego wyrażenia sojuszu robotniczo-chłopskiego najbardziej nadawały się dwa godła od dawna używane w heraldyce koło zębate i kłos, lecz z takiej możliwości skorzystano tylko w przypadku następujących miast: Chwałowice, Czechowice-Dziedzice, Łagisza, Łochów, Pieszyce i Porąbka. Gdzie indziej klasę robotniczą reprezentowały inne motywy przemysłowe. W herbach miast Koluszki i Korsze, w których znaczącą rolę odgrywało kolejnictwo, koło zębate zastąpiono kołem kolejowym 17. Kopalnia i kłosy znalazły się w herbie Libiąża, kominy fabryczne i kłosy w herbie Myszkowa i Janikowa, a piec wapienny i kłosy w herbie Gogolina. Bardziej nowoczesny pomysł miał projektant herbu wielkopolskiego Lubonia, umieszczając w herbie sylwetkę fabryki i traktor. W herbach kilku 16 Grodziec miał prawa miejskie od 1969 r. do 1975r., kiedy włączono go do Będzina. 17 Trzecim elementem godła herbowego Koluszek było pióro gęsie. Jeśli dobrze odczytujemy zamiar projektanta herbu, to mamy do czynienia z jedynym herbem, w którym obok symboli robotników i chłopów znalazł się symbol inteligencji twórczej. 13

14 innych miast połączono koło zębate z godłami, symbolizującymi konkretne gałęzie przemysłu obuwniczy (Chełmek), drzewny (Czarna Białostocka, Porąbka), jedwabniczy (Milanówek) i chemiczny (Czechowice-Dziedzice, Piastów). Kilka słów należy jeszcze poświęcić paru godłom w herbach miejscowości o charakterze uzdrowiskowym, które w czasach PRL uzyskały status miasta. W herbach tych powtarzają się trzy elementy słońce, zdrój i choinka. W heraldyce słońce przedstawia się w postaci złotego kręgu, z którego odchodzą takież promienie trójkątne lub faliste, bądź przemiennie faliste i trójkątne o różnej długości. Długość promieni powinna być tylko nieco krótsza niż średnica koła. Tymczasem tylko w herbie Ustronia z 1961 r. słońce miało 14

15 właściwą postać. Formę dopuszczalną miało w herbach Jedliny Zdrój i Międzyzdrojów, ale zupełnie nie do przyjęcia jest słońce w postaci złotego koła w herbie Józefowa i czerwonego półkola z czerwonymi prostymi promieniami (jak na fladze Arizony lub banderze wojennej Japonii) w herbie Międzyzdrojów. Rozpoznawalną, lecz niewłaściwą formę ma słońce w herbach Puszczykowa i Szczyrku. Natomiast w przypadku Karpacza i Rabki projektanci niepotrzebnie wykazali się sporą inwencją, gdyż rezultaty są raczej opłakane. Równie niefortunne i tylko pozornie zgodne ze sztuką heraldyczną są rysunki zdroju. W herbach Iwonicza-Zdroju i Kudowy-Zdroju strugi wody wychodzą z kilku miejsc, a ponadto umieszczono na nich krople wody, co szczególnie w tym drugim przypadku wygląda jak perełki nanizane na sznurek. Najbardziej kuriozalny zdrój przedstawiono w herbie Świeradowa-Zdroju, gdzie zdrój wypływa z kształtu przypominającego szynę kolejową, a na końcach strumieni wodnych jest kryształ i trzy choinki. 15

16 Choinką nazwałem świerk, który nie jest narysowany zgodnie ze sztuką heraldyczną, lecz tak, jak dzieci rysują bożonarodzeniowe drzewko. W herbach wprowadzonych w czasie istnienia PRL, choinki takie pojawiły się w herbach kilkunastu miast 18. Najbardziej uproszczone jej formy, złożone z trzech trójkątów równoramiennych były w herbach Czerska i Ustronia. Podczas, gdy w herbie Czerska nachodzą one na siebie, w herbie Ustronia wierzchołki dwóch dolnych zaledwie dotykają podstaw tych, które znajdują się nad nimi. Nieco lepsze, ale też nieheraldyczne są drzewka w herbach Kolonowskiego, Hajnówki, Czarnej Białostockiej, Karpacza, Podkowy Leśnej, Puszczykowa i Świeradowa-Zdroju. Warto jeszcze zwrócić uwagę na to, że władze niektórych nowych miast, zamiast umieszczać herbie godła z pieczęci, używanych wcześniej przez wieś, przyjmowały herb, w którym nie tylko nie uwzględniano miejscowej historii, ale również zasad sztuki heraldycznej. Weźmy za przykład herb Ustronia. 18 Brusy, Cybinka, Czarna Białostocka, Czersk, Hajnówka, Iwonicz Zdrój, Karpacz, Kolonowskie, Nisko, Podkowa Leśna, Puszczykowo, Sulejówek, Szczytna, Świeradów Zdrój, Ustroń i Węgliniec (wytłuszczono miasta, których herbów do dnia dzisiejszego nie zmieniono). 16

17 Wieś miała już w 1702 r. pieczęć z pługiem, a w 1820 r. pieczęć ze słońcem nad pługiem. W połowie XIX w., na kolejnej pieczęci, słońce przerobiono na Oko Opatrzności, a obok pługa umieszczono inne narzędzia rolnicze grabie, skrzyżowaną kosę z cepem i sierp. Dodano też zarys góry, kilka świerków i młotki górnicze. Taka kompozycja zainspirowała członków Komitetu Upiększania Miasta Ustronia. Stworzyli oni herb, w którym obok słońca i pługa na zaoranym polu pojawiły się dwie góry, dwa świerki, pola uprawne, rzeka i młotki górnicze 19. Herb ten, choć nieoficjalny, funkcjonował kilkanaście lat, do czasu, kiedy sprawą zajęły się władze miasta. W przyjętym przez nie herbie 20 z godeł historycznych pozostawiono tylko słońce i to w kształcie zupełnie niespotykanym w heraldyce. Zamiast zaoranego pola pojawiła się murawa, a dwie góry i jeden z dwóch świerków z herbu poprzedniego przetrwały w formie trójkątów; granatowego, błękitnego i trzech zielonych. Centralne miejsce zajął budynek sanatorium, o charakterystycznym dla Ustronia kształcie piramidy schodowej. Całość dopełniała umieszczona u góry nazwa miasta. Dziwaczny jest kształt tarczy i niewłaściwe jest umieszczenie w herbie nazwy miasta. Żadna z figur nie jest zgodna z zasadami stylizacji heraldycznej. Podwójnie naruszono zasadę alternacji tynktur (złote słońce w srebrnym polu i zielona choinka w granatowym). 19 Notatka zatytułowana Społeczny Komitet Upiększania Miasta Ustronia w: Głos Ziemi Cieszyńskiej z dnia 18 VIII 1961 roku. 20 Wprowadzony na mocy Uchwały Nr XIV/70/77 Miejskiej Rady Narodowej w Ustroniu z dnia 30 marca 1977 roku w sprawie: uchwalenia Herbu miasta Ustronia. 17

18 Niewłaściwe jest użycie dwóch odcieni tej samej barwy (granatowa i błękitna). W herbie jest stanowczo zbyt dużo elementów. Podobne błędy i niezgodności ze sztuką heraldyczną, a także pozostawiające wiele do życzenia opracowania graficzne są charakterystyczne dla kilkudziesięciu innych herbów ustanowionych w PRL, w tym ponad 60 tu omawianych. Po 1990 r. część tych herbów, w tym herb Ustronia zmieniono. Proces przywracania historycznych herbów miast na Ziemiach Odzyskanych zaczął się w ostatniej dekadzie istnienia PRL. Pierwszym był herb miasta Recz, ustanowiony w 1985 r., nieco zmodyfikowany w 2003 roku. Dopiero w latach 90. przywrócono herby historyczne Choszczna, Drezdenka, Wrocławia i Gorzowa Wielkopolskiego, a 29 maja 2000 r. herb Ośna Lubuskiego. Jednakże z przykrością trzeba stwierdzić, że opracowania graficzne większości tych, i wielu innych historycznych herbów, wykonywane w pod koniec XX w. pozostawiają wiele do życzenia. Niektóre z przywracanych herbów historycznym zmodyfikowano. Z herbu Malborka usunięto herb Prus, umieszczony w 1772 r. na środkowej wieży i herb krzyżacki, który 18

19 pojawił się w XIX w. w bramie. Tym samym przywrócono, znany od XIV w., pierwotny kształt herbu. W herbie Jedliny-Zdroju, funkcjonującego od połowy XVIII w., zamieniono orła pruskiego na śląskiego. W obu przypadkach chodziło o usunięcie niemieckich znaków własnościowych, a więc zmiany były w pełni uzasadnione. Natomiast zdziwienie budzą bezprzedmiotowe modyfikacje dwóch innych herbów historycznych Kostrzyna nad Odrą i Wałbrzycha. W pierwszym przypadku zmieniono barwę ryby ze srebrnej na złotą i dodano sprzeczną z tradycją polską koronę murową, a w drugim zmieniono barwę pola tarczy herbowej ze srebrnej na czerwoną i dodano dwie szare góry. W dniu 8 marca 1990 r. Sejm uchwalił ustawę o samorządzie terytorialnym, w której radom wszystkich gmin (miejskich, miejsko-wiejskich i wiejskich) przyznano prawo podejmowania uchwał w sprawie herbu gminy. Otworzyło to drogę do pozbywania się herbów, ustanawianych pod rządami komunistycznymi. Niestety z prawa tego skorzystała w latach 90. tylko niewielka część gmin miejskich. Liczba zmienianych herbów miejskich niewiele zwiększyła się w XXI w., ale znacząco poprawiła się jakość nowych herbów. Jest to związane z ustawą, przyjętą 29 grudnia 1998 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z wdrożeniem reformy ustrojowej państwa. W ustawie tej stwierdzono między innymi, że wzory symboli jednostek samorządowych ustanawiane są w zgodzie z zasadami heraldyki i weksylologii i miejscową tradycją historyczną i że wymagają zaopiniowania przez ministra właściwego do spraw administracji publicznej. Na mocy artykułu 5. tej ustawy powołano Komisję Heraldyczną 21, jako organ opiniodawczo-doradczy ministra właściwego do spraw administracji publicznej. W swych opiniach Komisja zwraca uwagę nie tylko na merytoryczną treść herbu, ale także na jego kształt artystyczny (heraldyczna stylizacja figur i ich kompozycja w polu tarczy 21 Komisja została powołana 20 stycznia 2000 r. i rozpoczęła pracę w marcu 2000 roku. 19

20 herbowej). Dzięki temu nowe herby, ustanawiane po 2000 r. są na ogół znacznie lepsze od tych, które zaprojektowano i wprowadzono w ostatnim dziesięcioleciu XX wieku. Mimo znacznej poprawy w dziedzinie heraldyki miejskiej w Polsce, jest jeszcze wiele do zrobienia. Na zmianę czeka jeszcze kilkadziesiąt herbów miejskich, stanowiących spuściznę po okresie komunistycznym. W pracy tej wykorzystano uchwały rad miejskich kilkudziesięciu miast z lat oraz następujące publikacje: A Magyar városok címerei, Budapest Antoniewicz, Marceli, Herby miast województwa częstochowskiego, Częstochowa

21 Białecki, Tadeusz, Herby miast Pomorza Zachodniego, Szczecin Bimler-Mackiewicz, Elżbieta, Rybnik, znaki samorządnych wspólnot. Rybnik Čarek Jiří, Mĕstské znaky v českých zemích, Praha Czerner, Marian, Herby miast województwa koszalińskiego, Koszalin Drelicharz, Wojciech i Piech, Zenon, Dawne i nowe herby Małopolski, Kraków Godło i barwa Polski samorządowej, Warszawa Gumowski, Marian, Herby miast polskich, Warszawa Günther, Erwin, Wappen und Flaggen der Stadt- und Landkreise Brandenburgs und der ehemaligen Grenzmark Posen-Westpreussen, Limbach-Oberfrohna Günther, Erwin, Wappen und Flaggen der Kreise und Kreisstädte in Pommern, Limbach- Oberfrohna Günther, Erwin, Neues aus brandenburgischem Land diesseits und jenseits von Oder und Neisse, Limbach-Oberfrohna Günther, Erwin, Wappen und Flaggen in Schlesien, Seine Kreisen und Kreisstädten, Teil I: Niederschlesien, Limbach-Oberfrohna Günther, Erwin, Wappen und Flaggen in Schlesien, Seine Kreisen und Kreisstädten, Teil II: Oberschlesien, Limbach-Oberfrohna Günther, Erwin, Wappen und Flaggen in Schlesien, Seine Kreisen und Kreisstädten, Teil III:Ehemaliges Österreich-Schlesien sowie Ergänzungen Nieder- und Oberschlesien, Limbach-Oberfrohna Günther, Erwin, Wappen und Flaggen in Ostpreussen, seinen Kreisen Und Kreisstädten gestern und heute, Limbach-Oberfrohna Kaganiec, Małgorzata, Herby miast województwa śląskiego, Katowice Lexikon Städte und Wappen der Deutschen Demokratischen Republik, Leipzig Możejko, Beata I Śliwiński, Błażej, Herby miast, gmin i powiatów województwa pomorskiego, tom I, Gdańsk 2000, tom II Malbork Novák, Josef, Slovenské mestské a obecné erby, Bratislava Plewako, Andrzej i Wanag, Józef, Herbarz miast polskich, Warszawa Strzyżewski, Wojciech, Herby miejscowości województwa zielonogórskiego, Zielona Góra Tomczyk, Damian i Ziarko, Stefan, Herby oraz inne symbole samorządowe miast i gmin województwa opolskiego, Opole Znamierowski, Alfred, Pieczęcie i herby Śląska Cieszyńskiego, Cieszyn-Górki Wielkie

UCHWAŁA NR XVII/205/2016 RADY MIEJSKIEJ W KRAPKOWICACH. z dnia 28 kwietnia 2016 r. w sprawie ustanowienia herbu, flagi i pieczęci Gminy Krapkowice

UCHWAŁA NR XVII/205/2016 RADY MIEJSKIEJ W KRAPKOWICACH. z dnia 28 kwietnia 2016 r. w sprawie ustanowienia herbu, flagi i pieczęci Gminy Krapkowice UCHWAŁA NR XVII/205/2016 RADY MIEJSKIEJ W KRAPKOWICACH w sprawie ustanowienia herbu, flagi i pieczęci Gminy Krapkowice Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 13 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym

Bardziej szczegółowo

Herb Rzeczypospolitej

Herb Rzeczypospolitej Herb Rzeczypospolitej Znakii Rzeczypospolliittejj Pollskiiejj Zgodnie z art. 28 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej godłem RP jest wizerunek orła białego w koronie w czerwonym polu. Barwami RP są kolory

Bardziej szczegółowo

GODŁO RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

GODŁO RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ GODŁO RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Czym jest godło? Godło to symbol wyróżniający, znak rozpoznawczy przynależności osoby bądź przedmiotu do szerszej grupy rodowej, prawnej lub społecznej. W przypadku państwa

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA NR XXIV RADY GMINY W OTYNIU. z dnia 31 stycznia 2013 r.

UCHWAŁA NR XXIV RADY GMINY W OTYNIU. z dnia 31 stycznia 2013 r. UCHWAŁA NR XXIV.13.2013 RADY GMINY W OTYNIU z dnia 31 stycznia 2013 r. w sprawie ustanowienia projektu flagi Gminy Otyń i przedłożenia do Komisji Heraldycznej przy Ministerstwie Administracji i Cyfryzacji

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA NR XIII/117/15 RADY GMINY ŁUŻNA. z dnia 28 października 2015 r.

UCHWAŁA NR XIII/117/15 RADY GMINY ŁUŻNA. z dnia 28 października 2015 r. UCHWAŁA NR XIII/117/15 RADY GMINY ŁUŻNA w sprawie przyjęcia projektów herbu, flagi, banneru, flagi stolikowej, pieczęci, sztandaru Łużna Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt. 13 ustawy z dnia 8 marca 1990r.

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA NR XXV/135/13 RADY GMINY HAJNÓWKA. z dnia 4 czerwca 2013 r. w sprawie ustanowienia herbu, flagi i pieczęci Gminy Hajnówka

UCHWAŁA NR XXV/135/13 RADY GMINY HAJNÓWKA. z dnia 4 czerwca 2013 r. w sprawie ustanowienia herbu, flagi i pieczęci Gminy Hajnówka UCHWAŁA NR XXV/135/13 RADY GMINY HAJNÓWKA w sprawie ustanowienia herbu, flagi i pieczęci Gminy Hajnówka Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 13 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U z 2001

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA Nr III/ /2015 Sejmiku Województwa Opolskiego z dnia 27 stycznia 2015 r. w sprawie przyjęcia projektów insygniów Województwa Opolskiego

UCHWAŁA Nr III/ /2015 Sejmiku Województwa Opolskiego z dnia 27 stycznia 2015 r. w sprawie przyjęcia projektów insygniów Województwa Opolskiego Projekt Przewodniczącego Sejmiku Województwa Opolskiego UCHWAŁA Nr III/ /2015 Sejmiku Województwa Opolskiego z dnia 27 stycznia 2015 r. w sprawie przyjęcia projektów insygniów Województwa Opolskiego Na

Bardziej szczegółowo

Symbole, insygnia oraz hejnał Gminy Tuchów

Symbole, insygnia oraz hejnał Gminy Tuchów Symbole, insygnia oraz hejnał Gminy Tuchów Rozdział I. Wzory symboli Gminy Tuchów. 1. Symbole Symbolami Gminy Tuchów są: a) herb b) flaga c) sztandar d) hymn. 2. Herb 1. Herb Gminy Tuchów stanowi dwa skrzyżowane

Bardziej szczegółowo

Uchwała Nr XXV/148/2001 Rady Powiatu w Oławie z dnia 30 marca 2001 r. Rada Powiatu w Oławie uchwala, co następuje;

Uchwała Nr XXV/148/2001 Rady Powiatu w Oławie z dnia 30 marca 2001 r. Rada Powiatu w Oławie uchwala, co następuje; Uchwała Nr XXV/148/2001 Rady Powiatu w Oławie z dnia 30 marca 2001 r. w sprawie ustanowienia herbu powiatu oławskiego. Na podstawie art. 12 pkt 10 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorz ądzie powiatowym

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA NR XXVIII/220/12 RADY GMINY REWAL. z dnia 18 października 2012 r.

UCHWAŁA NR XXVIII/220/12 RADY GMINY REWAL. z dnia 18 października 2012 r. UCHWAŁA NR XXVIII/220/12 RADY GMINY REWAL z dnia 18 października 2012 r. w sprawie ustanowienia herbu, flagi, pieczęci, flagi stolikowej i banneru Gminy Rewal oraz zasad ich stosowania Na podstawie art.

Bardziej szczegółowo

Uchwała nr 59/2017 Senatu Politechniki Rzeszowskiej im. Ignacego Łukasiewicza z dnia 20 kwietnia 2017 r.

Uchwała nr 59/2017 Senatu Politechniki Rzeszowskiej im. Ignacego Łukasiewicza z dnia 20 kwietnia 2017 r. Uchwała nr 59/2017 Senatu Politechniki Rzeszowskiej im. Ignacego Łukasiewicza z dnia 20 kwietnia 2017 r. w sprawie symboli Politechniki Rzeszowskiej im. Ignacego Łukasiewicza oraz zmiany uchwały nr 7/2015

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA NR XXXI/351/2016 RADY MIASTA SANDOMIERZA. z dnia 28 września 2016 r. w sprawie zmian w Statucie Miasta Sandomierza

UCHWAŁA NR XXXI/351/2016 RADY MIASTA SANDOMIERZA. z dnia 28 września 2016 r. w sprawie zmian w Statucie Miasta Sandomierza UCHWAŁA NR XXXI/351/2016 RADY MIASTA SANDOMIERZA w sprawie zmian w Statucie Miasta Sandomierza Na podstawie art. 18 ust.2 pkt 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2016 poz.446)

Bardziej szczegółowo

Kraków, dnia 31 maja 2016 r. Poz UCHWAŁA NR XX/304/2016 RADY MIEJSKIEJ W STARYM SĄCZU. z dnia 24 maja 2016 roku

Kraków, dnia 31 maja 2016 r. Poz UCHWAŁA NR XX/304/2016 RADY MIEJSKIEJ W STARYM SĄCZU. z dnia 24 maja 2016 roku DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA MAŁOPOLSKIEGO Kraków, dnia 31 maja 2016 r. Poz. 3274 UCHWAŁA NR XX/304/2016 RADY MIEJSKIEJ W STARYM SĄCZU z dnia 24 maja 2016 roku w sprawie ustanowienia herbu, flagi, flagi

Bardziej szczegółowo

Uchwała Nr V/6/90 Rady Miejskiej w Starachowicach

Uchwała Nr V/6/90 Rady Miejskiej w Starachowicach Uchwała Nr V/6/90 Rady Miejskiej w Starachowicach z dnia 4 września 1990r. w sprawie ustalenia wzoru herbu miasta Starachowic. Na podstawie art.18 ust. 2 pkt. 13 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie

Bardziej szczegółowo

Kraków, dnia 2 lutego 2017 r. Poz. 908 UCHWAŁA NR XXXI/245/17 RADY GMINY ŁUŻNA. z dnia 27 stycznia 2017 roku

Kraków, dnia 2 lutego 2017 r. Poz. 908 UCHWAŁA NR XXXI/245/17 RADY GMINY ŁUŻNA. z dnia 27 stycznia 2017 roku DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA MAŁOPOLSKIEGO Kraków, dnia 2 lutego 2017 r. Poz. 908 UCHWAŁA NR XXXI/245/17 RADY GMINY ŁUŻNA z dnia 27 stycznia 2017 roku w sprawie ustanowienia herbu, flagi, banera, flagi

Bardziej szczegółowo

Przyjrzyjmy się nieco bliżej jego genezie oraz historii i znaczeniu pozostałych symboli.

Przyjrzyjmy się nieco bliżej jego genezie oraz historii i znaczeniu pozostałych symboli. Posiadanie symboli identyfikujących samorząd takich jak herb, flaga, pieczęć jest dla każdego powiatu niezwykle istotnym czynnikiem wpływającym na tożsamość jego mieszkańców, integrację całego środowiska

Bardziej szczegółowo

Najniższe wydatki bieżące na administrację w przeliczeniu na 1 mieszkańca numer nazwa województwo

Najniższe wydatki bieżące na administrację w przeliczeniu na 1 mieszkańca numer nazwa województwo Najniższe wydatki bieżące na administrację w przeliczeniu na 1 mieszkańca 2002 2003 2004 2006 2007 2008 2009 2010 2011 numer nazwa województwo zł 5 2 3 2 6 5 7 4 1 200206 Łapy podlaskie 159,31 10 16 10

Bardziej szczegółowo

Uzasadnienie projektów symboli gminy Debrzno Kamil Wójcikowski, Robert Fidura Łódź Laski Szlacheckie, listopad 2015

Uzasadnienie projektów symboli gminy Debrzno Kamil Wójcikowski, Robert Fidura Łódź Laski Szlacheckie, listopad 2015 Załącznik Nr 4 do Uchwały Nr 17.XXVI.2016 Rady Miejskiej w Debrznie z dnia 29 lutego 2016 roku Uzasadnienie projektów symboli gminy Debrzno Kamil Wójcikowski, Robert Fidura Łódź Laski Szlacheckie, listopad

Bardziej szczegółowo

DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO

DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO Katowice, dnia 15 stycznia 2014 r. Poz. 304 UCHWAŁA NR XLVI/306/2013 RADY POWIATU W MYSZKOWIE z dnia 27 listopada 2013 r. w sprawie ustanowienia symboli Powiatu

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA NR XXXIV/346/2010 RADY MIEJSKIEJ W SULEJOWIE z dnia 11 stycznia 2010 roku.

UCHWAŁA NR XXXIV/346/2010 RADY MIEJSKIEJ W SULEJOWIE z dnia 11 stycznia 2010 roku. UCHWAŁA NR XXXIV/346/2010 RADY MIEJSKIEJ W SULEJOWIE z dnia 11 stycznia 2010 roku. w sprawie uchwalenia herbu i flagi Sulejowa. Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt. 13 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie

Bardziej szczegółowo

Krótka historia ustanawiania herbu Gminy Milejewo

Krótka historia ustanawiania herbu Gminy Milejewo Krótka historia ustanawiania herbu Gminy Milejewo Gmina Milejewo, została utworzona 1 stycznia 1973 roku, na podstawie uchwały Nr XVIII/108/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Gdańsku z 4 grudnia 1972 roku.

Bardziej szczegółowo

FLAGA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

FLAGA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ FLAGA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Historia polskiej flagi Pierwotnie polską barwą narodową był karmazyn uważany za najszlachetniejszy z kolorów. Wykorzystywany był on jako symbol dostojeństwa i bogactwa.

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA NR XXXV/360/2014 RADY GMINY NOWY TARG - GMINA. z dnia 27 maja 2014 r. w sprawie ustanowienia herbu, flagi, banneru i pieczęci Gminy Nowy Targ

UCHWAŁA NR XXXV/360/2014 RADY GMINY NOWY TARG - GMINA. z dnia 27 maja 2014 r. w sprawie ustanowienia herbu, flagi, banneru i pieczęci Gminy Nowy Targ UCHWAŁA NR XXXV/360/2014 RADY GMINY NOWY TARG - GMINA w sprawie ustanowienia herbu, flagi, banneru i pieczęci Gminy Nowy Targ Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 13 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie

Bardziej szczegółowo

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 11 stycznia 2016 r. Poz. 38 OBWIESZCZENIE MARSZAŁKA SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 21 grudnia 2015 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA NR X/91/2015 RADY GMINY SŁAWNO. z dnia 26 sierpnia 2015 r.

UCHWAŁA NR X/91/2015 RADY GMINY SŁAWNO. z dnia 26 sierpnia 2015 r. UCHWAŁA NR X/91/2015 RADY GMINY SŁAWNO z dnia 26 sierpnia 2015 r. w sprawie ustanowienia znaku graficznego - logo Gminy Sławno oraz zasad jego stosowania Na podstawie art.3 ust.1 i ust. 2 ustawy z dnia

Bardziej szczegółowo

Najlepsze gminy miejskie i miejsko-wiejskie w województwach Najlepsze gminy w województwie dolnośląskim Ocena jakości gminy

Najlepsze gminy miejskie i miejsko-wiejskie w województwach Najlepsze gminy w województwie dolnośląskim Ocena jakości gminy sytuacje rządnie organicje 1 KARPACZ 61,8 27,45 34,36 49,7 0,68 284 2,23 17 2 POLANICA-ZDRÓJ 59,1 21,98 37,09 23,3 0,46 326 1,18 8 3 DZIERŻONIÓW 56,3 32,27 24,00 45,5 3,08 196 0,65 9 4 GŁOGÓW 55,3 24,95

Bardziej szczegółowo

Władza i obywatel Samorząd i samorządnośd w Wielkopolsce

Władza i obywatel Samorząd i samorządnośd w Wielkopolsce Władza i obywatel Samorząd i samorządnośd w Wielkopolsce Prezentacja warsztatu Projekt współfinansowany przez Samorząd Województwa Wielkopolskiego UJŚCIE Województwo wielkopolskie: zajmuje drugie miejsce

Bardziej szczegółowo

Uchwała Nr XLVII/629/10 Rady Miejskiej W Kluczborku. z dnia 29 marca 2010 r. w sprawie ustanowienia sztandaru Gminy Kluczbork

Uchwała Nr XLVII/629/10 Rady Miejskiej W Kluczborku. z dnia 29 marca 2010 r. w sprawie ustanowienia sztandaru Gminy Kluczbork Uchwała Nr XLVII/629/10 Rady Miejskiej W Kluczborku z dnia 29 marca 2010 r. w sprawie ustanowienia sztandaru Gminy Kluczbork Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie

Bardziej szczegółowo

DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO

DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO Katowice, dnia 24 października 2012 r. Poz. 4220 UCHWAŁA NR XXVIII/402/12 RADY MIASTA ZABRZE w sprawie nadania statutu Straży Miejskiej w Zabrzu Na podstawie art.

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA NR XLIX/324/10 RADY POWIATU W MIĘDZYRZECZU. z dnia 28 września 2010 r.

UCHWAŁA NR XLIX/324/10 RADY POWIATU W MIĘDZYRZECZU. z dnia 28 września 2010 r. UCHWAŁA NR XLIX/324/10 w sprawie ustanowienia herbu, flagi, banneru i pieczęci Powiatu Międzyrzeckiego oraz ustalenia zasad ich używania. Na podstawie art. 12 pkt 10 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie

Bardziej szczegółowo

Wrocław, dnia 10 czerwca 2015 r. Poz. 2570 UCHWAŁA NR 55/15 RADY GMINY ZGORZELEC. z dnia 29 maja 2015 r.

Wrocław, dnia 10 czerwca 2015 r. Poz. 2570 UCHWAŁA NR 55/15 RADY GMINY ZGORZELEC. z dnia 29 maja 2015 r. DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA DOLNOŚLĄSKIEGO Wrocław, dnia 10 czerwca 2015 r. Poz. 2570 UCHWAŁA NR 55/15 RADY GMINY ZGORZELEC z dnia 29 maja 2015 r. w sprawie ustanowienia herbu, flagi i pieczęci Gminy

Bardziej szczegółowo

Długość trasy [km] Numer trasy. Stacja początkowa Stacja końcowa Stacje pośrednie

Długość trasy [km] Numer trasy. Stacja początkowa Stacja końcowa Stacje pośrednie ZAŁĄCZNIK NR 23 do Procedury Wykaz tras modelowych w związku z realizacją zamknięcia torowego na odcinkach: Pawłowice Śląskie - Dębina - Strumień - Chybie linii kolejowej nr 157, Żory - Ciepłownia - Warszowice

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA NR XXI/197/12 RADY GMINY STARE BABICE. z dnia 30 października 2012 r. w sprawie przyjęcia insygniów Gminy Stare Babice

UCHWAŁA NR XXI/197/12 RADY GMINY STARE BABICE. z dnia 30 października 2012 r. w sprawie przyjęcia insygniów Gminy Stare Babice UCHWAŁA NR XXI/197/12 RADY GMINY STARE BABICE w sprawie przyjęcia insygniów Gminy Stare Babice Na podstawie art. 18 ust.2 pkt 13 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r., Nr

Bardziej szczegółowo

Lublin, dnia 13 maja 2014 r. Poz. 1933 UCHWAŁA NR XXXVIII/170/14 RADY GMINY WOJCIECHÓW. z dnia 24 kwietnia 2014 r.

Lublin, dnia 13 maja 2014 r. Poz. 1933 UCHWAŁA NR XXXVIII/170/14 RADY GMINY WOJCIECHÓW. z dnia 24 kwietnia 2014 r. DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO Lublin, dnia 13 maja 2014 r. Poz. 1933 UCHWAŁA NR XXXVIII/170/14 RADY GMINY WOJCIECHÓW w sprawie ustanowienia herbu, flagi i pieczęci urzędowych Gminy Wojciechów

Bardziej szczegółowo

DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO

DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO Łódź, dnia 15 stycznia 2016 r. Poz. 214 UCHWAŁA NR XI/87/2015 RADY GMINY SIERADZ w sprawie ustanowienia herbu, flagi, pieczęci Gminy Sieradz oraz zasad ich stosowania

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA NR XXXVII/369/2013 RADY MIEJSKIEJ BĘDZINA. z dnia 27 maja 2013 r. w sprawie ustanowienia sztandaru miasta Będzina

UCHWAŁA NR XXXVII/369/2013 RADY MIEJSKIEJ BĘDZINA. z dnia 27 maja 2013 r. w sprawie ustanowienia sztandaru miasta Będzina UCHWAŁA NR XXXVII/369/2013 RADY MIEJSKIEJ BĘDZINA z dnia 27 maja 2013 r. w sprawie ustanowienia sztandaru miasta Będzina Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie

Bardziej szczegółowo

Herb, flaga, sztandar

Herb, flaga, sztandar Piątek, 9 października 2015 Herb, flaga, sztandar Herb Gminy Flaga Gminy Sztandar Zasady i warunki... Do pobrania HERB GMINY Herb Gminy Ochotnica Dolna przedstawia na tarczy o polu czerwonym zielony gorczański

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA NR IX/57/15 RADY MIEJSKIEJ W KAMIENNEJ GÓRZE. z dnia 26 sierpnia 2015 r.

UCHWAŁA NR IX/57/15 RADY MIEJSKIEJ W KAMIENNEJ GÓRZE. z dnia 26 sierpnia 2015 r. UCHWAŁA NR IX/57/15 RADY MIEJSKIEJ W KAMIENNEJ GÓRZE w sprawie ustanowienia symboli Miasta Kamienna Góra oraz zasad ich stosowania Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 13 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA NR XXXV/488/2013 RADY MIASTA RACIBÓRZ. z dnia 18 grudnia 2013 r. w sprawie ustanowienia symboli Miasta Racibórz i zasad ich używania

UCHWAŁA NR XXXV/488/2013 RADY MIASTA RACIBÓRZ. z dnia 18 grudnia 2013 r. w sprawie ustanowienia symboli Miasta Racibórz i zasad ich używania UCHWAŁA NR XXXV/488/2013 RADY MIASTA RACIBÓRZ z dnia 18 grudnia 2013 r. w sprawie ustanowienia symboli Miasta Racibórz i zasad ich używania Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 13 ustawy z dnia 8 marca 1990

Bardziej szczegółowo

Uchwała Nr XXXVIII/212/2018 Rady Gminy Wolanów z dnia 6 lutego 2018 roku

Uchwała Nr XXXVIII/212/2018 Rady Gminy Wolanów z dnia 6 lutego 2018 roku Uchwała Nr XXXVIII/212/2018 Rady Gminy Wolanów z dnia 6 lutego 2018 roku w sprawie ustanowienia herbu, flagi, flagi stolikowej, banneru i pieczęci Gminy Wolanów oraz zasad ich używania Na podstawie art.

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA NR IX/73/15 RADY GMINY CYCÓW. z dnia 30 grudnia 2015 r.

UCHWAŁA NR IX/73/15 RADY GMINY CYCÓW. z dnia 30 grudnia 2015 r. UCHWAŁA NR IX/73/15 RADY GMINY CYCÓW z dnia 30 grudnia 2015 r. w sprawie ustanowienia herbu, flagi, banneru, sztandaru, tablicy urzędowej z herbem gminy i pieczęci oraz zasad ich używania Na podstawie

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA NR XL/309/2006 RADY MIASTA OLEŚNICY z dnia 28 kwietnia 2006 r. w sprawie herbu, barw, flagi i hejnału Miasta Oleśnicy

UCHWAŁA NR XL/309/2006 RADY MIASTA OLEŚNICY z dnia 28 kwietnia 2006 r. w sprawie herbu, barw, flagi i hejnału Miasta Oleśnicy UCHWAŁA NR XL/309/2006 RADY MIASTA OLEŚNICY z dnia 28 kwietnia 2006 r. w sprawie herbu, barw, flagi i hejnału Miasta Oleśnicy Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 13 i 15 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA NR LII/354/2014R. RADY GMINY GNIEZNO. z dnia 19 lutego 2014 r.

UCHWAŁA NR LII/354/2014R. RADY GMINY GNIEZNO. z dnia 19 lutego 2014 r. UCHWAŁA NR LII/354/2014R. RADY GMINY GNIEZNO w sprawie ustanowienia herbu, flagi i pieczęci Gminy Gniezno, oraz zasad ich używania. Na podstawie art. 18 ust.2 pkt.13 ustawy z dnia 8 marca 1990r o samorządzie

Bardziej szczegółowo

Herb 1 - godło państwa polskiego mieszanie pojęć heraldycznych.

Herb 1 - godło państwa polskiego mieszanie pojęć heraldycznych. Herb 1 - godło państwa polskiego mieszanie pojęć heraldycznych. Każdy naród ma znaki swojej tożsamości. Najczęściej nimi są : herb państwowy, flaga oraz hymn narodowy Niezależnie od oficjalnie przyjętego

Bardziej szczegółowo

Uchwała nr XII/140/03 Rady Gminy Ujazd z dnia 15 grudnia 2003 r.

Uchwała nr XII/140/03 Rady Gminy Ujazd z dnia 15 grudnia 2003 r. Uchwała nr XII/140/03 z dnia 15 grudnia 2003 r. w sprawie ustanowienia herbu, flagi oraz pieczęci Gminy Ujazd Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt. 13 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j.

Bardziej szczegółowo

Herb Wrocławia. Herb cesarski, który obowiązywał w latach i

Herb Wrocławia. Herb cesarski, który obowiązywał w latach i Herb Wrocławia Dzieje herbu wrocławskiego nie są tak długie jak samego miasta, poniewaŝ zaczynają się dopiero w XVI w. Do tego czasu Wrocław nie posiadał prawa do własnego godła. Dopiero 12.II.1530 roku

Bardziej szczegółowo

Godło Uniwersytetu Przyrodniczego. w Poznaniu. Księga Znaku

Godło Uniwersytetu Przyrodniczego. w Poznaniu. Księga Znaku Godło Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu Księga Znaku 1 Wstęp Herb jest zaszczytnym znakiem graficznym Uczelni składającym się z godła umieszczonego na tarczy z zastosowaniem odpowiedniego barwienia

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA NR XXXIX/251/08 RADY MIEJSKIEJ W NOWEJ SARZYNIE z dnia 30 grudnia 2008 r.

UCHWAŁA NR XXXIX/251/08 RADY MIEJSKIEJ W NOWEJ SARZYNIE z dnia 30 grudnia 2008 r. UCHWAŁA NR XXXIX/251/08 RADY MIEJSKIEJ W NOWEJ SARZYNIE w sprawie ustanowienia herbu, flagi, banneru i pieczęci Miasta i Gminy Nowa Sarzyna oraz zasad i warunków używania herbu, barw i pieczęci Miasta

Bardziej szczegółowo

ZADANIE NR 2 REJON ADMINISTROWANIA I UTRZYAMANIA NIERUCHOMOŚCI SŁUPSK

ZADANIE NR 2 REJON ADMINISTROWANIA I UTRZYAMANIA NIERUCHOMOŚCI SŁUPSK Załącznik nr 7 do SIWZ: WYMAGANY CZAS PRZYSTĄPIENIA DO USUWANIA AWARII Załącznik nr 1 do umowy Terminy realizacji pogotowia technicznego OGN GDAŃSK dworce kolejowe i inne obiekty objęte danym tryb tryb

Bardziej szczegółowo

LOGO MUZEUM WARSZAWY MANUAL

LOGO MUZEUM WARSZAWY MANUAL MUZEUM WARSZAWY MANUAL Logo jest najbardziej charakterystycznym elementem identyfikacji wizualnej Muzeum Warszawy. Na następnych stronach przedstawione są alternatywne wersje logo oraz zasady ich stosowania.

Bardziej szczegółowo

DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO

DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO Łódź, dnia 17 maja 2017 r. Poz. 2491 UCHWAŁA NR XXXII/185/2017 RADY GMINY BRZEŹNIO w sprawie ustanowienia herbu, flagi i pieczęci Gminy Brzeźnio oraz zasad ich stosowania

Bardziej szczegółowo

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 26 września 1996 r. Nr 113 TREŚĆ: Poz.: ROZPORZĄDZENIE 541 - Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 3 września 1996 r. w sprawie określenia wzoru i trybu

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA NR XXXIV/342/2013 RADY GMINY PODEGRODZIE. z dnia 27 sierpnia 2013 r.

UCHWAŁA NR XXXIV/342/2013 RADY GMINY PODEGRODZIE. z dnia 27 sierpnia 2013 r. UCHWAŁA NR XXXIV/342/2013 RADY GMINY PODEGRODZIE w sprawie ustanowienia herbu, flagi, banneru i flagi stolikowej Gminy Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 13 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym

Bardziej szczegółowo

DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO

DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO Łódź, dnia 20 czerwca 2017 r. Poz. 2901 UCHWAŁA NR XXX.188.17 RADY GMINY RAWA MAZOWIECKA w sprawie ustanowienia herbu, flagi i pieczęci Gminy Rawa Mazowiecka Na

Bardziej szczegółowo

Wrocław, dnia 9 lutego 2017 r. Poz. 632 UCHWAŁA NR 187/XXX/2016 RADY MIASTA PIECHOWICE. z dnia 29 grudnia 2016 r.

Wrocław, dnia 9 lutego 2017 r. Poz. 632 UCHWAŁA NR 187/XXX/2016 RADY MIASTA PIECHOWICE. z dnia 29 grudnia 2016 r. DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA DOLNOŚLĄSKIEGO Wrocław, dnia 9 lutego 2017 r. Poz. 632 UCHWAŁA NR 187/XXX/2016 RADY MIASTA PIECHOWICE z dnia 29 grudnia 2016 r. w sprawie ustanowienia herbu, pieczęci, flagi,

Bardziej szczegółowo

wyliczanki, zagadki, rymowanki

wyliczanki, zagadki, rymowanki RÓŻNE POMYSŁY NA MŁODE UMYSŁY Przedszkola, klasy 1 3 SP 1. Ułóż rymowankę dotyczącą Wrocławia, możesz przedstawić ją w formie rapowanki. 2. Ułóż puzzle i podaj nazwę zabytku, który przedstawia (puzzle

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 12 czerwca 2018 r. Poz. 1132

Warszawa, dnia 12 czerwca 2018 r. Poz. 1132 Warszawa, dnia 12 czerwca 2018 r. Poz. 1132 OBWIESZCZENIE ministra spraw wewnętrznych i administracji 1) z dnia 14 maja 2018 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych

Bardziej szczegółowo

ZAŁĄCZNIK NR 24 do Procedury. Długość trasy [km] Numer trasy. Stacja początkowa Stacja końcowa Stacje pośrednie

ZAŁĄCZNIK NR 24 do Procedury. Długość trasy [km] Numer trasy. Stacja początkowa Stacja końcowa Stacje pośrednie ZAŁĄCZNIK NR 24 do Procedury Wykaz tras modelowych w związku z realizacją zamknięć torowych na linii kolejowej nr 1, odcinek Grodzisk Mazowiecki - Pruszków - Józefinów linii kolejowej nr 1 oraz linii kolejowej

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA FINANSÓW 1) z dnia 27 stycznia 2010 r.

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA FINANSÓW 1) z dnia 27 stycznia 2010 r. Dziennik Ustaw Nr 21 2058 Poz. 107 107 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA FINANSÓW 1) z dnia 27 stycznia 2010 r. w sprawie sztandaru Służby Celnej oraz sztandaru jednostek organizacyjnych Służby Celnej Na podstawie

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA NR XX RADY POWIATU MIĘDZYRZECKIEGO. z dnia 28 czerwca 2012 r. w sprawie zmiany w statucie powiatu międzyrzeckiego

UCHWAŁA NR XX RADY POWIATU MIĘDZYRZECKIEGO. z dnia 28 czerwca 2012 r. w sprawie zmiany w statucie powiatu międzyrzeckiego UCHWAŁA NR XX.123.12 RADY w sprawie zmiany w statucie powiatu międzyrzeckiego Na podstawie art. 12 pkt 1 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1592, z

Bardziej szczegółowo

1. Grodzisk Mazowiecki - Pruszków - Józefinów linii kolejowej nr 1 oraz linii kolejowej nr 19 Józefinów - Warszawa Główna Towarowa. Długość trasy [km]

1. Grodzisk Mazowiecki - Pruszków - Józefinów linii kolejowej nr 1 oraz linii kolejowej nr 19 Józefinów - Warszawa Główna Towarowa. Długość trasy [km] ZAŁĄCZNIK NR 24 do Procedury Wykaz tras modelowych w związku z realizacją zamknięć torowych na liniach kolejowych nr 1 i 19 w następujących lokalizacjach (zmiana nr 3 z ważnością od 01.09.2018 r.): 1.

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 11 sierpnia 2015 r. Poz UCHWAŁA NR VIII RADY GMINY SIEMIĄTKOWO. z dnia 20 czerwca 2015 r.

Warszawa, dnia 11 sierpnia 2015 r. Poz UCHWAŁA NR VIII RADY GMINY SIEMIĄTKOWO. z dnia 20 czerwca 2015 r. DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO Warszawa, dnia 11 sierpnia 2015 r. Poz. 7006 UCHWAŁA NR VIII.50.2015 RADY GMINY SIEMIĄTKOWO z dnia 20 czerwca 2015 r. w sprawie ustanowienia herbu, flagi i pieczęci

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA NR XII/213/2015 RADY GMINY CHEŁMIEC. z dnia 3 listopada 2015 r.

UCHWAŁA NR XII/213/2015 RADY GMINY CHEŁMIEC. z dnia 3 listopada 2015 r. UCHWAŁA NR XII/213/2015 RADY GMINY CHEŁMIEC z dnia 3 listopada 2015 r. w sprawie: ustanowienia herbu, flagi, flagi stolikowej, banneru i pieczęci Gminy Chełmiec oraz zasad i warunków używania herbu, barw

Bardziej szczegółowo

Gorzów Wielkopolski, dnia 7 marca 2014 r. Poz. 651 UCHWAŁA NR XLI/219/2014 RADY GMINY ZWIERZYN. z dnia 26 lutego 2014r.

Gorzów Wielkopolski, dnia 7 marca 2014 r. Poz. 651 UCHWAŁA NR XLI/219/2014 RADY GMINY ZWIERZYN. z dnia 26 lutego 2014r. DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA LUBUSKIEGO Gorzów Wielkopolski, dnia 7 marca 2014 r. Poz. 651 UCHWAŁA NR XLI/219/2014 RADY GMINY ZWIERZYN z dnia 26 lutego 2014r. w sprawie ustanowienia symboli gminnych oraz

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA Nr XXX z dnia 30 maja 2017 r. w sprawie ustanowienia herbu, flagi i pieczęci Gminy Rawa Mazowiecka

UCHWAŁA Nr XXX z dnia 30 maja 2017 r. w sprawie ustanowienia herbu, flagi i pieczęci Gminy Rawa Mazowiecka UCHWAŁA Nr XXX.188.17 RADY GMINY RAWA MAZOWIECKA w sprawie ustanowienia herbu, flagi i pieczęci Gminy Rawa Mazowiecka Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 13 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA NR XLVIII/343/2017 RADY GMINY KSAWERÓW. z dnia 24 maja 2017 r.

UCHWAŁA NR XLVIII/343/2017 RADY GMINY KSAWERÓW. z dnia 24 maja 2017 r. UCHWAŁA NR XLVIII/343/2017 RADY GMINY KSAWERÓW w sprawie ustanowienia herbu, sztandaru, flagi i pieczęci gminy Ksawerów oraz określenia zasad używania herbu, barw gminy oraz pieczęci urzędowej Na podstawie

Bardziej szczegółowo

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 30 kwietnia 1993 r. Nr 34 TREŚĆ: Poz.: USTAWA 154 - z dnia 19 lutego 1993 r. o znakach Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. 677 154 USTAWA z

Bardziej szczegółowo

HERALDYCZNE WYZNACZNIKI ZRÓŻNICOWANEJ PRZYNALEŻNOŚCI PAŃSTWOWEJ MIAST ŚRODKOWONADODRZAŃSKICH

HERALDYCZNE WYZNACZNIKI ZRÓŻNICOWANEJ PRZYNALEŻNOŚCI PAŃSTWOWEJ MIAST ŚRODKOWONADODRZAŃSKICH ROCZNIK LUBUSKI Tom 32, cz. 1, 2006 Wojciech Strzyżewski HERALDYCZNE WYZNACZNIKI ZRÓŻNICOWANEJ PRZYNALEŻNOŚCI PAŃSTWOWEJ MIAST ŚRODKOWONADODRZAŃSKICH Ziemie położone nad środkową Odrą były przez wieki

Bardziej szczegółowo

Barwy i symbole 13 CZERWCA - ŚWIĘTO ŻANDARMERII WOJSKOWEJ

Barwy i symbole 13 CZERWCA - ŚWIĘTO ŻANDARMERII WOJSKOWEJ Barwy i symbole Barwy i symbole współczesnej Żandarmerii Wojskowej nawiązują do tradycji Żandarmerii okresu międzywojennego, a nawet pierwszych formacji o charakterze żandarmerii powołanych na ziemiach

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA NR XVIII /135/ 2012 RADY POWIATU WĄGROWIECKIEGO z dnia 28 maja 2012 roku. w sprawie ustanowienia herbu i innych symboli powiatu wągrowieckiego

UCHWAŁA NR XVIII /135/ 2012 RADY POWIATU WĄGROWIECKIEGO z dnia 28 maja 2012 roku. w sprawie ustanowienia herbu i innych symboli powiatu wągrowieckiego UCHWAŁA NR XVIII /135/ 2012 RADY POWIATU WĄGROWIECKIEGO Na podstawie art. 12 ust. 10 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1592, z późn. zm.) oraz art.

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 28 lutego 2018 r. Poz UCHWAŁA RADY POWIATU W SIEDLCACH. z dnia 23 lutego 2018 r.

Warszawa, dnia 28 lutego 2018 r. Poz UCHWAŁA RADY POWIATU W SIEDLCACH. z dnia 23 lutego 2018 r. DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO Warszawa, dnia 28 lutego 2018 r. Poz. 2119 UCHWAŁA RADY POWIATU W SIEDLCACH w sprawie ustanowienia herbu, flagi, flagi stolikowej, banneru, sztandaru i pieczęci

Bardziej szczegółowo

ZAŁĄCZNIK STATYSTYCZNY

ZAŁĄCZNIK STATYSTYCZNY ZAŁĄCZNIK STATYSTYCZNY Oznaczenia - w tabelach oznaczają brak danych, zgodnie z otrzymanym materiałem źródłowym GUS. Wartość 0 w komórkach oznacza brak wystąpienia zjawiska. Nagłówki tabel przyjęto w większości

Bardziej szczegółowo

Nowe prawo oświatowe a zmiany w pracy nauczycieli Terminarz spotkań

Nowe prawo oświatowe a zmiany w pracy nauczycieli Terminarz spotkań Nowe prawo oświatowe a zmiany w pracy nauczycieli Terminarz spotkań Uwaga. Zaproszenia na spotkanie wyślemy Państwu drogą elektroniczną. dolnośląskie 28. 02. 2017, godz. 15:00 Legnica 01. 03. 2017, godz.

Bardziej szczegółowo

Księgarnia PWN: Wojciech Witkowski - Historia administracji w Polsce

Księgarnia PWN: Wojciech Witkowski - Historia administracji w Polsce Księgarnia PWN: Wojciech Witkowski - Historia administracji w Polsce 1764-1989 Spis treści Do Czytelnika..... 11 Przedmowa....... 13 Rozdział 1. Geneza i charakterystyka ustroju administracyjnego państw

Bardziej szczegółowo

USTAWA. z dnia 19 lutego 1993 r. o znakach Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. Rozdział 1. Przepisy ogólne

USTAWA. z dnia 19 lutego 1993 r. o znakach Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. Rozdział 1. Przepisy ogólne Kancelaria Sejmu s. 1/7 USTAWA z dnia 19 lutego 1993 r. o znakach Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej Rozdział 1 Przepisy ogólne Art. 1. 1. Znakami Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej są: 1) orły

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA NR XXXVII/94/2013 RADY GMINY PRUSZCZ GDAŃSKI. z dnia 14 listopada 2013 r.

UCHWAŁA NR XXXVII/94/2013 RADY GMINY PRUSZCZ GDAŃSKI. z dnia 14 listopada 2013 r. UCHWAŁA NR XXXVII/94/2013 RADY GMINY PRUSZCZ GDAŃSKI W SPRAWIE USTANOWIENIA HERBU, FLAGI ORAZ SZTANDARU GMINY PRUSZCZ GDAŃSKI. Na podstawie art. 18, ust. 2, pkt 13 oraz art. 40 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca

Bardziej szczegółowo

NOWY HERB WIERUSZOWA. Dlaczego wygląda tak jak wygląda?

NOWY HERB WIERUSZOWA. Dlaczego wygląda tak jak wygląda? NOWY HERB WIERUSZOWA Dlaczego wygląda tak jak wygląda? Dlaczego herb wymagał opracowania na nowo? Od 20 stycznia 2000 roku nad poprawnością herbów samorządowych czuwa Komisja Heraldyczna przy MSWiA Obecny

Bardziej szczegółowo

Andrzej Jezierski. Cecylia Leszczyńska HISTORIA

Andrzej Jezierski. Cecylia Leszczyńska HISTORIA Andrzej Jezierski Cecylia Leszczyńska HISTORIA Wydawnictwo Key Text Warszawa 2003 Spis treści Od autorów 13 Rozdział 1 Polska w średniowieczu 1.1. Państwo 15 1.2. Ludność 19 1.2.1. Zaludnienie 19 1.2.2.

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA NR XXXIII/243/2013 RADY MIEJSKIEJ W LUBNIEWICACH. z dnia 16 sierpnia 2013 r. w sprawie przyjęcia herbu i flagi Gminy Lubniewice.

UCHWAŁA NR XXXIII/243/2013 RADY MIEJSKIEJ W LUBNIEWICACH. z dnia 16 sierpnia 2013 r. w sprawie przyjęcia herbu i flagi Gminy Lubniewice. UCHWAŁA NR XXXIII/243/2013 RADY MIEJSKIEJ W LUBNIEWICACH z dnia 16 sierpnia 2013 r. w sprawie przyjęcia herbu i flagi Gminy Lubniewice Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt. 13 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 23 maja 2016 r. Poz UCHWAŁA NR XIX/86/2016 RADY GMINY BOROWIE. z dnia 29 kwietnia 2016 r.

Warszawa, dnia 23 maja 2016 r. Poz UCHWAŁA NR XIX/86/2016 RADY GMINY BOROWIE. z dnia 29 kwietnia 2016 r. DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO Warszawa, dnia 23 maja 2016 r. Poz. 4872 UCHWAŁA NR XIX/86/2016 RADY GMINY BOROWIE z dnia 29 kwietnia 2016 r. w sprawie ustanowienia herbu, flag, banneru i pieczęci

Bardziej szczegółowo

System identyfikacji wizualnej. część I Księga znaku

System identyfikacji wizualnej. część I Księga znaku System identyfikacji wizualnej część I Księga znaku System identyfikacji wizualnej Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie część I Księga znaku opracowanie graficzne Barbara Widłak Kraków 2018 Spis treści

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA NR... RADY MIASTA PIOTRKOWA TRYBUNALSKIEGO. z dnia r.

UCHWAŁA NR... RADY MIASTA PIOTRKOWA TRYBUNALSKIEGO. z dnia r. Projekt z dnia... Zatwierdzony przez... UCHWAŁA NR... RADY MIASTA PIOTRKOWA TRYBUNALSKIEGO z dnia... 2017 r. w sprawie ustanowienia wzoru Medalu Honorowego Piotrkowa Trybunalskiego oraz Regulaminu jego

Bardziej szczegółowo

HYBRYDA KUJAWSKA HERBEM

HYBRYDA KUJAWSKA HERBEM TOMASZ PIETRAS HYBRYDA KUJAWSKA HERBEM NOWEGO WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO? W związku z reformą administracyjną, heraldyka samorządowa ostatnio bardzo odżyła - na bieżąco powstają nowe herby województw, powiatów

Bardziej szczegółowo

Wrocław, dnia 9 października 2013 r. Poz UCHWAŁA NR XLII/317/13 RADY GMINY DZIERŻONIÓW. z dnia 26 września 2013 r.

Wrocław, dnia 9 października 2013 r. Poz UCHWAŁA NR XLII/317/13 RADY GMINY DZIERŻONIÓW. z dnia 26 września 2013 r. DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA DOLNOŚLĄSKIEGO Wrocław, dnia 9 października 2013 r. Poz. 5284 UCHWAŁA NR XLII/317/13 RADY GMINY DZIERŻONIÓW z dnia 26 września 2013 r. w sprawie ustanowienia sztandaru Gminy

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 27 listopada 2013 r. Poz

Warszawa, dnia 27 listopada 2013 r. Poz DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO Warszawa, dnia 27 listopada 2013 r. Poz. 12269 UCHWAŁA Nr XXVIII/154/13 RADY GMINY RUSINÓW w sprawie ustanowienia herbu i flagi Rusinów oraz zasad ich używania.

Bardziej szczegółowo

OPIS ZAWARTOŚCI OPRACOWANIA.

OPIS ZAWARTOŚCI OPRACOWANIA. URZĄD GMINY KRUSZYNA 42-282 KRUSZYNA, ul. Kmicica 5 DOKUMENTACJA HERBU GMINY KRUSZYNA Opracowanie: art. plast. Danuta Grządzielska-Mleczak OPIS ZAWARTOŚCI OPRACOWANIA. Część 1 opisowa. 1.1. Opis herbu

Bardziej szczegółowo

HISTORIA USTROJU POLSKI. Autor: Marian Kallas

HISTORIA USTROJU POLSKI. Autor: Marian Kallas HISTORIA USTROJU POLSKI Autor: Marian Kallas Dział I Kształt terytorialno-administracyjny i ludność Polski Część I Dawne państwo polskie (do 1795) Rozdział 1. Powstanie Polski i zmiany terytorialno-administracyjne

Bardziej szczegółowo

ZAŁĄCZNIK STATYSTYCZNY

ZAŁĄCZNIK STATYSTYCZNY ZAŁĄCZNIK STATYSTYCZNY Oznaczenia - w tabelach oznaczają brak danych, zgodnie z otrzymanym materiałem źródłowym GUS. Wartość 0 w komórkach oznacza brak wystąpienia zjawiska. Nagłówki tabel przyjęto w większości

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 4 lutego 2014 r. Poz. 1105

Warszawa, dnia 4 lutego 2014 r. Poz. 1105 DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO Warszawa, dnia 4 lutego 2014 r. Poz. 1105 UCHWAŁA Nr XXXVI.209.2013 RADY GMINY PRZYTYK z dnia 30 grudnia 2013 r. w sprawie ustanowienia herbu, flagi, flagi stolikowej,

Bardziej szczegółowo

Gorzów Wielkopolski, dnia 20 sierpnia 2013 r. Poz UCHWAŁA NR XXXIII/243/2013 RADY MIEJSKIEJ W LUBNIEWICACH. z dnia 16 sierpnia 2013r.

Gorzów Wielkopolski, dnia 20 sierpnia 2013 r. Poz UCHWAŁA NR XXXIII/243/2013 RADY MIEJSKIEJ W LUBNIEWICACH. z dnia 16 sierpnia 2013r. DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA LUBUSKIEGO Gorzów Wielkopolski, dnia 20 sierpnia 2013 r. Poz. 1849 UCHWAŁA NR XXXIII/243/2013 RADY MIEJSKIEJ W LUBNIEWICACH z dnia 16 sierpnia 2013r. w sprawie przyjęcia herbu

Bardziej szczegółowo

HISTORIA ADMINISTRACJI W POLSCE Autor: Wojciech Witkowski

HISTORIA ADMINISTRACJI W POLSCE Autor: Wojciech Witkowski HISTORIA ADMINISTRACJI W POLSCE 1764-1989 Autor: Wojciech Witkowski Rozdział 1. Geneza i charakterystyka ustroju administracyjnego państw nowożytnej Europy 1.1. Pojęcie administracji i biurokracji 1.2.

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 28 sierpnia 2017 r. Poz. 1602

Warszawa, dnia 28 sierpnia 2017 r. Poz. 1602 Warszawa, dnia 28 sierpnia 2017 r. Poz. 1602 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA RODZINY, PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ 1) z dnia 18 sierpnia 2017 r. w sprawie odznaki honorowej i legitymacji dla działaczy opozycji

Bardziej szczegółowo

Długość trasy [km] Numer trasy. Stacja początkowa Stacja końcowa Stacje pośrednie

Długość trasy [km] Numer trasy. Stacja początkowa Stacja końcowa Stacje pośrednie ZAŁĄCZNIK NR 29 do Procedury Wykaz tras modelowych w związku z realizacją zamknięcia torowego na odcinkach: Dziergowice - Kuźnia Raciborska - Turze - Nędza oraz Racibórz - Krzyżanowice - Chałupki linii

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 28 sierpnia 2015 r. Poz Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki społecznej 1) z dnia 17 sierpnia 2015 r.

Warszawa, dnia 28 sierpnia 2015 r. Poz Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki społecznej 1) z dnia 17 sierpnia 2015 r. DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 28 sierpnia 2015 r. Poz. 1252 Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki społecznej 1) z dnia 17 sierpnia 2015 r. w sprawie odznaki honorowej i legitymacji

Bardziej szczegółowo

Tabela opłat za bilety jednorazowe na przejazdy pociagami dodatkowymi WOODSTOCK (podane ceny biletów obejmują opłatę za przejazd w jedną stronę)

Tabela opłat za bilety jednorazowe na przejazdy pociagami dodatkowymi WOODSTOCK (podane ceny biletów obejmują opłatę za przejazd w jedną stronę) Tabela opłat za bilety jednorazowe na przejazdy pociagami dodatkowymi WOODSTOCK 2010 próg Zielona Góra 102 Krzyż 103 2 19,00 3 4 5 Ceny biletów za przejazdy w relacji do stacji KOSTRZYN (podane ceny biletów

Bardziej szczegółowo

KRAKÓW, KATOWICE, BIELSKO-BIAŁA, WROCŁAW

KRAKÓW, KATOWICE, BIELSKO-BIAŁA, WROCŁAW KRAKÓW, KATOWICE, BIELSKO-BIAŁA, WROCŁAW odjazdy 1/2.VIII 2.VIII 2.VIII 2/3.VIII 3.VIII 3.VIII 3.VIII 3/4.VIII 4.VIII 48107 48109/8 38112/3 48107 68101/0 38104/5 48110/1 48109/8 68101/0 KRAKÓW GŁ. 64,00

Bardziej szczegółowo

Statut OIU - Tory postojowe

Statut OIU - Tory postojowe Białogard Białogard GTP T 11-245 IZ SZCZECIN Błonie Błonie GTL T 9 IZ WARSZAWA Celestynów Celestynów GTL T 2a IZ SIEDLCE Chełm Wschodni Chełm Wschodni GTP T 7-13 IZ LUBLIN Chorzów Stary Chorzów Stary IZ

Bardziej szczegółowo

1. Przynależność administracyjna przed 1945 rokiem. Kraina Pomarenia z Obszarem sławieńskim, mapa z 1913 roku.

1. Przynależność administracyjna przed 1945 rokiem. Kraina Pomarenia z Obszarem sławieńskim, mapa z 1913 roku. 1. Przynależność administracyjna przed 1945 rokiem. Kraina Pomarenia z Obszarem sławieńskim, mapa z 1913 roku. Kraina sławieńska z podziałem na poszczególne miejscowości. 2. Przynależność administracyjna

Bardziej szczegółowo

Lista punktów sprzedaży Biura Maklerskiego Alior Bank S.A Miasto Kod Ulica

Lista punktów sprzedaży Biura Maklerskiego Alior Bank S.A Miasto Kod Ulica Lista punktów sprzedaży Biura Maklerskiego Alior Bank S.A Miasto Kod Ulica Biała Podlaska 21-500 ul. Narutowicza 24 Białystok 15-111 Al. Tysiąclecia Państwa Polskiego 8 Białystok 15-427 ul. Lipowa 34 Białystok

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 12 grudnia 2013 r. Poz

Warszawa, dnia 12 grudnia 2013 r. Poz DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO Warszawa, dnia 12 grudnia 2013 r. Poz. 13282 UCHWAŁA Nr XXIX/135/ 2013 RADY GMINY JASTRZĘBIA z dnia 4 września 2013 r. w sprawie: ustanowienia herbu, flagi,

Bardziej szczegółowo