METODYKI I TECHNIKI PROGRAMOWANIA 1 FOLIE NR 1

Transkrypt

1 METODYKI I TECHNIKI PROGRAMOWANIA 1 FOLIE NR 1 TEMAT: Obsługa pakietu - rodowiska do tworzenia, analizy i uruchomienia programów w j zyku C/C++: Dev-C++. Ogólna struktura programu w j zyku C, stałe i zmienne, typy danych, operatory matematyczne, wyra enia arytmetyczne. rodowisko Dev-C++: - produkcja: Bloodshed Software - internet: - licencja: Free Software distributed under the GNU General Public License - wersja: 5.0 beta 9.2 ( ) (9.0 MB) with Mingw/GCC download: _setup.exe Wymagania sprz towe (minimalne): - Microsoft Windows 95, 98, NT 4, 2000, XP - 8 MB RAM with a big swapfile MHz Intel compatible CPU, 30 MB free disk space Wymagania sprz towe (zalecane): - Microsoft Windows 2000, XP - 32 MB RAM MHz Intel compatible CPU, 200 MB free disk space Domy lna instalacja: - ok. 60 MB Wybrane cechy: - rodowisko typu IDE (ang. Integrated Development Environment) dla j zyka C/C++, - umö liwia stworzenie programów typu: - Windows application - program dla systemu Windows wykorzystuj cy Win32 API, - Console application - program uruchamiany w konsoli (oknie tekstowym), - Static library - biblioteka statyczna, - DLL - biblioteka dynamiczna (ang. Win32 Dynamic Link Library), - polskoj zyczne menu Okno główne programu 1 - Menu główne programu 2 - Paski narz i uruchamianie, Opcje, Dodatki, Klasy) 3 - Przegl 4 - Edytor 5 - Pasek Zakładek 6 - Pasek stanu dzi (Główny, Edycja, Przeszukiwanie, Projekt, Kompilowanie darka projektu / klas 4 Metodyki i Techniki Programowania Metodyki i Techniki Programowania 1-2 -

2 najcz dat Menu główne programu: Projekt: - zawiera wszystkie polecenia programu, - dost pasku narz p do wybranych pozycji w menu mo liwy jest tak e poprzez przyciski na dzi, skróty klawiszowe (ang. hot keys) i menu kontekstowe. Dodaj do projektu - dodanie istniej cego pliku do projektu, Usu z projektu - usuni cie pliku z projektu, Opcje projektu (Alt+P) - wy wietlenie opcji projektu. Paski narz dzi: - zawieraj Główny: ciej wywoływane polecenia programu. Projekt... - stworzenie nowego projektu, Otwórz projekt lub plik... (Ctrl+O) - otwarcie istniej cego pliku lub projektu, Plik ródłowy (Ctrl+N) - stworzenie nowego pustego pliku i ewentualne dodanie go do projektu - nowy plik otrzymuje domy lnie nazw BezNazwyx, gdzie x jest kolejnym numerem, Zapisz (Ctrl+S) - zapisanie edytowanego pliku, Zapisz wszystko - zapisanie wszystkich otwartych plików, Zamknij (Alt+F4) - zamkni cie edytowanego pliku, Kompilowanie i uruchamianie: Opcje: Kompiluj (Ctrl+F9) - kompilacja programu, Uruchom (Ctrl+F10) - uruchomienie wcze niej skompilowanego programu, Kompiluj i uruchom (F9) - kompilacja i uruchomienie programu, Przebuduj wszystko (Ctrl+F11) - ponowna kompilacja wszystkich plików tworz cych projekt, Odpluskwiaj (F8) - uruchomienie odpluskwiania programu. Indeks pomocy Dev-C++ - uruchomienie systemu pomocy, O Dev-C wy wietlenie informacji o programie. Edycja: Przeszukiwanie: Drukuj (Ctrl+P) - wydrukowanie edytowanego pliku. Cofnij (Ctrl+Z) - cofni cie ostatniej operacji edytorskiej, Powtórz (Shift+Ctrl+Z) - powtórzenie ostatniej operacji edytorskiej. Znajd (Ctrl+F)- wyszukanie ci gu znaków, Zamie (Ctrl+R) - wyszukanie i zamiana ci Szukaj ponownie (F3) - ponowne szukanie ci gu znaków, gu znaków, Przejd do wiersza... (Ctrl+G) - przej cie w edytowanym pliku do wiersza o podanym numerze. Dodatki: Zawiera cztery opcje: - Plik ródłowy (Ctrl+N), - Projekt, - Plik zasobów, - Szablon... Zawiera dwie opcje: - Data/Czas - wstawia do pliku ródłowego aktualn i czas w postaci: dd-mm-yy hh:mm, - Komentarz nagłówkowy - wstawia do pliku ródłowego nagłówek zawieraj cy pola: Name, Copyright, Author, Date, Description, Umö liwia zdefiniowanie w pliku ródłowym do 9 zakładek, Umö liwia przej do wcze cie niej zdefiniowanych zakładek. Metodyki i Techniki Programowania Metodyki i Techniki Programowania 1-4 -

3 wszystkich plików tworz pliku pojawia si bł Przegl darka projektu / klas: - zawiera trzy zakładki: Projekt, Klasy, Odpluskwiacz. - wy wietla kod ródłowy odpowiednio koloruj c go (np. słowa kluczowe j zyka C s cuchy znaków maj preprocesora - zielony), pogrubione, ła kolor czerwony za dyrektywy - je li edytowany plik zmienił si, ale nie został zapisany na dysku, to przed nazw symbol [*]. Kompilator: - wy wietla list dów, które wyst piły podczas kompilacji programu. Zakładka Projekt Zakładka Klasy Zakładka Odpluskwiacz Zakładka Projekt: - zawiera list stworzony, to zakładka ta jest pusta), - klikni Zakładka Klasy: - zawiera list programie, cych projekt (je li projekt nie został cie nazwy pliku na li cie powoduje otwarcie go w edytorze. klas, struktur, funkcji i zmiennych globalnych zdefiniowanych w - klikni cie wybranej nazwy powoduje przeniesienie w edytorze kursora do miejsca deklaracji wybranego elementu. Zakładka Odpluskwiacz: - w zakładce tej wy wietlane s odpluskwiania programu. warto ci zmiennych obserwowanych podczas Log kompilacji: - wy wietla przebieg kompilacji programu zawieraj cy wszystkie wywoływane polecenia. Odpluskwiacz: - zawiera polecenia wykorzystywane podczas odpluskwiania programu. Edytor: - umö liwia jednoczesn edycj wy wietlany jest na oddzielnej zakładce, kilku plików ka ródłowych, dy plik - umö liwia wykonywanie typowych operacji edytorskich, np. zaznaczanie, wycinanie, kopiowanie, zast powanie tekstu, Metodyki i Techniki Programowania Metodyki i Techniki Programowania 1-6 -

4 Wyniki poszukiwa : - zawiera wyniki poszukiwa plików. wyra, e ale tylko wtedy, gdy dotyczy ono kilku t c 5 ( t 9 = f 32) PROGRAM NA ZAMIAN TEMPERATUR #include <studio.h> #include <stdlib.h> Pasek stanu: typ warto ci zwracanej przez funkcj Liczba wierszy w edytowanym pliku Wstaw / Nadpisz - tryb edycji (Wstawianie / Nadpisywanie) Pojawienie si słowa Modyf. oznacza, e edytowany plik zmienił si, ale nie został zapisany na dysku Pozycja kursora w edytowanym pliku (numer wiersza i numer kolumny) OGÓLNA STRUKTURA PROGRAMU W J int main() { printf( Witaj swiecie\n ); return (0); } dyrektywa preprocesora #include <stdio.h> int main() { } nazwa pliku nagłówkowego nazwa funkcji lista argumentów przekazywanych do funkcji printf( Witaj swiecie\n ); return (0); warto zwracana przez funkcj ZYKU C instrukcja instrukcja nagłówek funkcji ciało funkcji int main() { foat tc, tf; } scanf( %f,&tf); tc=5*(tf-32)/9; printf( %f,tc); system( pause ); return 0; #include <studio.h> #include <stdlib.h> int main() { foat tc, tf; } printf( Podaj temp. w skali Fahrenheita: ); scanf( %f,&tf); tc=5*(tf-32)/9; printf( %.3f stopni F to %.3f stopni C\n,tf,tc); system( pause ); return 0; Metodyki i Techniki Programowania Metodyki i Techniki Programowania 1-8 -

5 Zmienne - słudo reprezentacji danych, mog przyjmowa róne warto ci, - zbiór warto ci jakie mog przyjmowa zmienne nazywa si typem, - zmienne przechowywane s w pami ci operacyjnej komputera, wi c kada z nich posiada swój adres, - aby móc skorzysta z danej zmiennej trzeba j zadeklarowa. Deklarowanie zmiennych Nazwa typu int a; rednik nazwa zmiennej nazwa typu Zakres warto ci danych int a; float b,c; Podstawowe typy zmiennych Rozmiar (bajty) Uwagi char małe liczby całkowite, znaki ASCII int * ** 2 * / 4 ** liczby całkowite float -3, , liczby rzeczywiste, 7 cyfr znacz cych double -1, , liczby rzeczywiste, 15 cyfr znacz cych void - - oznacza brak warto ci Dodatkowe słowa kluczowe: - short, long - dla typu int oznaczaj krótk lub dług liczb całkowit, - long - dla typu double pozwala zwi kszy precyzj (liczb miejsc po przecinku), - signed, unsigned - stosowane do typów całkowitych, okre laj czy zmienna ma by ze znakiem czy bez znaku. Nazwa typu Wszystkie typy zmiennych Zakres warto ci danych Rozmiar (bajty) Uwagi signed char = char liczby całkowite unsigned char liczby całkowite signed int = int * 2 * liczby całkowite unsigned = unsigned int * 2 * liczby całkowite short = signed short int liczby całkowite short unsigned = unsigned short int liczby całkowite long = signed long int liczby całkowite long unsigned = unsigned long int liczby całkowite float -3, , cyfr znacz cych double -1, , cyfr znacz cych long double 3, , * 10 * 19 cyfr znacz cych Rozmiar zmiennej a kompilator Kompilator int long double Borland C Dev-C Microsoft Visual C Borland C++ Builder Nazwy zmiennych - nazwa zmiennej moe składa si z liter i cyfr, pierwszym znakiem nazwy musi by litera, - znak podkre lenia traktowany jest jak litera, - jako nazw zmiennych nie na uywa mo słów kluczowych j zyka C. Metodyki i Techniki Programowania Metodyki i Techniki Programowania

6 by ma by ma by ma by ma cie stosowa auto break case char const continue default Literały liczbowe do double else enum extern float for Typy literałów liczbowych wynikaj Słowa kluczowe j zyka C goto if int long register return short signed sizeof static struct switch typedef union unsigned void volatile while z formy ich zapisu i warto ci jakie reprezentuj. - liczby całkowite (int, long int, unsigned long int) 1 - liczba całkowita, typ int, liczba całkowita, typ int, liczba całkowita, typ long (bo przekracza maksymaln warto dla typu int), liczba całkowita, typ unsigned long int (bo przekracza long), Liczby całkowite mona zapisywa take w formie ósemkowej (0 na pocz tku) lub szesnastkowej (0x lub 0X na pocz tku), np w systemie ósemkowym to 9 w systemie dziesi tnym, 0x11-11 w systemie szesnastkowym to 17 w systemie dziesi tnym. - liczby rzeczywiste (double) liczba rzeczywista, typ double, 1.312e2 - liczba rzeczywista 1, , typ double, E-1 - liczba rzeczywista -2, , typ double. Zmiana typu literału liczbowego Typy literałów liczbowych mog przyrostków: - dla typów całkowitych: u lub U - warto l lub L - warto - dla typów rzeczywistych: l lub L - warto f lub F - warto by zmieniane przez programist poprzez uycie potraktowana jako unsigned (int lub long), potraktowana jako long (int lub unsigned int). potraktowana jako long double, potraktowana jako float. Przykłady: 5L - liczba całkowita typu long, 4.52f - liczba rzeczywista typu float (a nie double), 2.5L - liczba rzeczywista typu long double. Literały znakowe Literały znakowe (pojedyncze znaki) zapisywane s char c = a ; c = 1 ; Operatory arytmetyczne - jednoargumentowe: za pomoc apostrofów, np. + - plus, znak liczby, - - minus, zmienia warto wyraenia na przeciwn, ++ - operator inkrementacji (zwi ksza warto zmiennej o 1), -- - operator dekrementacji (zmniejsza warto zmiennej o 1). Operatory ++, -- mog wyst powa jako: - przedrostek (przed nazw zmiennej): ++i, --i warto zmiennej modyfikowana jest przed jej wykorzystaniem, - przyrostek (po nazwie zmiennej): i++, i-- warto zmiennej modyfikowana jest po jej wykorzystaniu. - dwuargumentowe multiplikatywne: * - mnoenie, / - dzielenie (zastosowany do liczb całkowitych obcina cz ułamkow), % - dzielenie modulo (reszta z dzielenia), moe by stosowany tylko dla typów całkowitych (char, int, unsigned, long), - dwuargumentowe addytywne: + - dodawanie, - - odejmowanie. Priorytet operatorów arytmetycznych Najwyszy Najni szy (jednoargumentowe) W wyra eniach arytmetycznych mona oczywi zmieniaj priorytet operatorów. * / % + - (dwuargumentowe) nawiasy, które Metodyki i Techniki Programowania Metodyki i Techniki Programowania

7 Przykłady: a = b+c; d = a*b + d*c; k = k+1; z = (a+d)*c; Operatory przypisania (zło one) Operatory te zapisywane s Zamiast i = i + 10; i = i - 20; i = i * 40; i = i / 15; i = i % 5; jako: += -= *= /= %= mona napisa i += 10; i -= 20; i *= 40; i /= 15; i %= 5; Funkcja printf printf( tekst opcjonalny + sp_for,argumenty); Funkcja printf wyprowadza tekst, gdy w tek cie wyst puje sp_for (specyfikator formatu) zaczynaj cy si od %, to nast puje przekształcenie - w miejsce specyfikatora wstawiana jest warto argumentu. Liczba specyfikatorów formatu musi by zgodna z liczb argumentów. sp_for = %[znacznik][szeroko [znacznik] [szeroko.precyzja ][.precyzja][modyfikator]typ przed liczb stawiany jest znak (plus lub minus), - - wyrównanie wy wietlanych znaków do lewej strony, ] - okre la minimaln liczb li znaków jest mniej to pole jest z lewej strony uzupełniane spacjami, je li wi cej - podana szeroko jest ignorowana, - liczba znaków po kropce dziesi tnej, typ - okre la rodzaj i typ argumentu: d,i u x,x o f e,e g s c wyprowadzanych znaków, je - liczba całkowita ze znakiem, dziesi tna, - liczba całkowita bez znaku, dziesi tna, - liczba całkowita bez znaku, szesnastkowa, - liczba całkowita bez znaku, ósemkowa, - liczba rzeczywista w postaci [-]ddd.ddd, - liczba rzeczywista w formacie naukowym (z u yciem e lub E), - liczba rzeczywista (format f lub e), - ci - pojedynczy znak. g znaków, [modyfikator] - słu y do zmodyfikowania podstawowego typu podawanego przez znak typu: l L - stosowany tylko do liczb całkowitych do wy warto wietlania ci typu long (mo e sta przed d, i, o, u, x, X, o, np. %ld, %li), - stosowany do wy warto wietlania ci rzeczywistych typu long double Przykłady: int a = -10; float b = 10.23; char imie[5] = Jan ; printf( liczba1 = %d, liczba2 = %f \n,a,b); printf( Imie: %s Nazwisko: %s \n,imie, Kowalski ); Metodyki i Techniki Programowania Metodyki i Techniki Programowania

8 ci pól wej ci pól wej d by Funkcja scanf scanf( sp_for,argumenty); Funkcja scanf wczytuje znaki ze standardowego wej cia (klawiatura), interpretuje je zgodnie z zadanym sp_for (specyfikatorem formatu) i przypisuje wyniki argumentom w odpowiedniej kolejno ci. sp_for = %[szeroko [szeroko _pola][modyfikator]typ _pola] - okre la ile znaków zostanie przeczytanych typ - okre la rodzaj i typ argumentu: d - liczba całkowita dziesi tna, typ int, D - liczba całkowita dziesi tna, typ long, o - liczba całkowita ósemkowa, typ int, O - liczba całkowita ósemkowa, typ long, x - liczba całkowita szesnastkowa, typ int, X - liczba całkowita szesnastkowa, typ long, i - liczba całkowita dziesi tna, ósemkowa lub szesnastkowa, typ int, I - liczba całkowita dziesi tna, ósemkowa lub szesnastkowa, typ long, u - liczba całkowita dziesi tna bez znaku, typ unsigned, U - liczba całkowita dziesi tna bez znaku, typ unsigned long, f,e,e - liczba rzeczywista, typ float, g,g - liczba rzeczywista, typ float, s - ci c - pojedynczy znak, typ char. g znaków, [modyfikator] - słu y do zmodyfikowania podstawowego typu podawanego przez znak typu: l L h - zmienia wszystkie typy całkowitoliczbowe na ich długie wersje; zastosowany do znaków typu f, e, E, g, G spowoduje interpretacj zawarto ciowych jako liczb typ double, - zastosowany do znaków typu f, e, E, g, G spowoduje interpretacj zawarto ciowych jako liczb typ long double, - typy całkowitoliczbowe b traktowane jako short. int i=15, j=-30; float x= ; double y=1.456e-2; char text[10]="napis"; printf("%d %d %f %e",i,j,x,y); printf("%f %e",x,x); printf("%f %e",y,y); Funkcja printf (przykłady) e e e-002 printf("%5d %+5d %-5d",i,i,i); printf("%.2f %1.5f",x,x); printf("x = %1.3f, y = 1.3f",x,y); x = , y = 1.3f printf( %10.3f,x); printf("tekst: %s",text); Tekst: Napis printf("\\ \' \" \? %%\n"); \ ' "? % int a,b,c; float x,z; double y; char text[10]; scanf( %d %d %d,&a,&b,&c); scanf( %d %f %lf,&a,&x,&y); scanf( %f %e %le,&x,&z,&y); scanf( %s,text); Funkcja scanf (przykłady) <enter> lub <enter> lub 15<enter> 20<enter> -30<enter> <enter> e e5<enter> napis<enter> Argumenty funkcji scanf s adresami obszarów w pami poprzedzone znakiem & (nie dotyczy ci gu znaków). ci, dlatego te musz Przykłady: int a; scanf( %d,&a); int a; float b,c; scanf( %d %f %f,&a,&b,&c); char name[20]; scanf( %s,name); Metodyki i Techniki Programowania Metodyki i Techniki Programowania

9 glenie w gór pnia cz pnia liczb pnia liczb pnia liczb Plik nagłówkowy math.h abs() - warto bezwzgl acos() asin() atan() cabs() ceil() dna (liczby całkowitej), - arcus cosinus (zwraca k t w radianach), - arcus sinus (zwraca k t w radianach), - arcus tanges (zwraca k t w radianach), - moduł liczby zespolonej, - zaokr cos() - cosinus (k t w radianach), cosh() - cosinus hiperboliczny (kat w radianach), div() - iloraz dwóch liczb całkowitych, exp() - liczba e do pot fabs() floor() fmod() - warto bezwzgl - zaokr glenie w dół, - dzielenie modulo, log() - logarytm naturalny, log10() modf() - logarytm dziesi tny, - udost, gi argument, dna argumentu (liczby rzeczywistej), całkowit i ułamkow pow() - funkcja wykładnicza (oblicza x do pot pow10() rand() random() - udost - udost - udost 10 do wybranej pot pseudolosow pseudolosow argumentu, gi y), gi, z zakresu ( ), z podanego zakresu, randomize() - inicjacja generatora liczb pseudolosowych, sin() - sinus (k t w radianach), sinh() - sinus hiperboliczny (k t w radianach), tan() - tangens (k t w radianach), tanh() - tangens hiperboliczny (k t w radianach). M_PI - stała okre laj M_E - stała okre laj ca liczb ca liczb π (π = 3, ), e (e = 2, ), Metodyki i Techniki Programowania