LUSTRA. zakres podstawowy i rozszerzony liceum i technikum ZGODNY Z WYMAGANIAMI

Transkrypt

1 LUSTRA zakres podstawowy i rozszerzony liceum i technikum ZGODNY Z WYMAGANIAMI od 2015

2 Autorzy: Witold Bobiński, Anna Janus-Sitarz, Maciej Pabisek Zakres kształcenia: podstawowy i rozszerzony. Etap edukacyjny: IV. Typ szkoły: szkoły ponadgimnazjalne. Publikacja powstała na podstawie podręcznika w formie tradycyjnej o numerze ewidencyjnym w wykazie: 704/3/2014/2015 Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o. Warszawa 2014 Wydanie II zmienione (2015) ISBN Opracowanie merytoryczne i redakcyjne: Renata Faron-Radzka (redaktor koordynator), Anna Rossa (redaktor merytoryczny), Renata Krymska (współpraca redakcyjna) Redakcja językowa: Rozalia Słodczyk Redakcja techniczna: Iwona Białkowska Projekt okładki: Katarzyna Trzeszczkowska Projekt graficzny i opracowanie graficzne: Katarzyna Trzeszczkowska Fotoedycja: Natalia Marszałek Skład i łamanie: Iwona Białkowska, Shift_Enter Zalecane wymagania systemowe i sprzętowe Podręcznik elektroniczny w formacie PDF otwierany na komputerach PC i MAC wymaga zainstalowania bezpłatnego programu Adobe Reader ( otwierany na tabletach i telefonach z systemem Apple ios wymaga zainstalowania bezpłatnego programu ibooks (do pobrania ze sklepu App Store); otwierany na tabletach i telefonach z systemem Android wymaga zainstalowania bezpłatnego programu Adobe Reader (do pobrania z Google Play). Pomoc techniczna: epomoc@wsip.com.pl Materiały, do których masz dostęp, nie mogą być rozpowszechniane publicznie, nie mogą być przedmiotem dalszego obrotu. Rozporządzanie ich opracowaniem wymaga uzyskania zgody. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Warszawa, Aleje Jerozolimskie 96 Tel.: Infolinia: Publikacja, którą nabyłeś/nabyłaś, jest dziełem twórcy i wydawcy. Prosimy, abyś przestrzegał/przestrzegała praw, jakie im przysługują. Jej zawartość możesz udostępnić nieodpłatnie osobom bliskim lub osobiście znanym. Ale nie publikuj jej w internecie. Jeśli cytujesz jej fragmenty, nie zmieniaj ich treści i koniecznie zaznacz, czyje to dzieło. A kopiując jej część, rób to jedynie na użytek osobisty. Szanujmy cudzą własność i prawo. Więcej na Polska Izba Książki

3 spis treści Jak korzystać z podręcznika 8 ROMANTYZM 10 PIERWSZE SPOJRZENIE Oś czasu 12 Idee programowe romantyków 14 DZIEŁA I ARCYDZIEŁA ZWIERCIADŁA RZECZYWISTOŚCI Johann Wolfgang Goethe Faust (fragmenty) 18 Johann Spiess Dzieje doktora Johanna Fausta, słynnego czarnoksiężnika i mistrza czarnej magii (fragment) 26 Christopher Marlowe Tragiczna historia doktora Faustusa (fragmenty) 26 Czesław Miłosz Dar 28 Wisława Szymborska Chwila 28 Przemysław Dakowicz Trwaj, chwilo, trwaj Friedrich Schlegel Athenäum (fragmenty) 33 Adam Mickiewicz 34 Johann Wolfgang Goethe Król olch 36 Caspar David Friedrich Kobieta ze świecznikiem 38 Jan Lechoń Romantyczność Bohater romantyczny 45 Tadeusz Miciński *** [Bądź zdrowa!...] 46 Adam Mickiewicz Do*** Na Alpach w Splügen Georg Friedrich Kersting Przed lustrem 48 Halina Poświatowska poprzez uśmiech Stepy akermańskie 50 Bakczysaraj w nocy 51 Pielgrzym 51 Ajudah 52 Antoni Malczewski Maria (fragmenty) 55 Caspar David Friedrich Dwaj mężczyźni kontemplujący księżyc 56 Andrzej Stasiuk Jadąc do Babadag (fragment) 57 Sztuka interpretacji liryka i malarstwo 58 Spis treści 3

4 spis treści 60 Karl Blechen Mnisi nad Zatoką Neapolitańską 66 Antoni Libera Liryki lozańskie (fragmenty) 67 Olga Tokarczuk Bieguni (fragment) 68 Witold Gombrowicz Trans-Atlantyk (fragmenty) Juliusz Słowacki Jeżeli kiedy w tej mojej krainie Tomasz Różycki Dwanaście stacji (fragmenty) 79 Jarosław Marek Rymkiewicz Rozmowy polskie latem roku 1983 (fragmenty) [Polały się łzy me czyste, rzęsiste ] 82 [Nad wodą wielką i czystą ] 83 Bolesław Prus Lalka (fragmenty) 84 Czesław Miłosz Do leszczyny Sonet 86 [Gdy noc głęboka ] 86 Rozłączenie 87 Juliusz Słowacki 90 Romantyczni kochankowie 92 Stefan Chwin Esther (fragmenty) 93 Hymn 94 François René de Chateaubriand Opis podróży z Paryża do Jerozolimy (fragment) 96 Stanisław Barańczak Widokówka z tego świata Johann Wolfgang Goethe Cierpienia młodego Wertera (fragmenty) 101 Kordian na scenie 102 Weltschmerz w kulturze współczesnej 103 (fragmenty) 104 Adam Mickiewicz To lubię 108 Marysia i Napoleon, reż. Leonard Buczkowski 111 Jarosław Marek Rymkiewicz Juliusz Słowacki pyta o godzinę (fragmenty) 112 Ryszard Kapuściński Podróże z Herodotem (fragmenty) Spis treści

5 116 Bolesław Leśmian Dwoje ludzieńków 120 Marcin Świetlicki Casablanca Vade-mecum (fragmenty) 122 V. Harmonia 122 VII. Addio! 122 XIII. Larwa 123 XXX. Fatum 123 Søren Kierkegaard Albo albo (fragmenty) 126 Leopold Staff Świat 127 Leopold Staff Most 127 Józef Tischner Życie etyczne jako czyn i twórczość 128 Coś ty Atenom zrobił, Sokratesie 129 Platon Obrona Sokratesa (fragmenty) 131 O potrzebie wybrańców José Ortega y Gasset Bunt mas (fragmenty) 138 Aneta Kyzioł Tango w fajnym świecie (fragmenty) 140 JĘZYK LUSTREM KULTURY Uważne czytanie 142 Marian Bizan Rękawiczki Chopina i Słowackiego (fragmenty) 142 Adiustacja tekstu 145 Synkretyzm rodzajowy 146 Językowy obraz świata 151 NIE TYLKO DO LEKCJI Głosy o epoce 156 Maria Janion Romantyzm a początek świata nowożytnego (fragment) 156 Maria Janion Zmierzch paradygmatu 157 Polska nie jest kobietą (rozmowa z prof. Marią Janion; fragment) 158 Bogusław Dopart Prozopoizm w romantyzmie polskim (fragmenty) 158 Romantyzm (mapa myśli) 160 Mój projekt 162 Umiem poznaję więcej 163 Wypowiedzi pisemne. Testy 167 Wypowiedzi pisemne. Interpretacja porównawcza utworów literackich 176 Spis treści 5

6 spis treści Wypowiedź ustna 187 Warto poznać 193 Antologia wybranych tekstów 194 POZYTYWIZM 198 PIERWSZE SPOJRZENIE: Oś czasu 200 Wiek przemysłu, wiek nauki 202 Program polskich pozytywistów 206 DZIEŁA I ARCYDZIEŁA ZWIERCIADŁA RZECZYWISTOŚCI 208 Maria Dąbrowska Noce i dnie (fragmenty) 214 Denis de Rougemont Mity o miłości (fragmenty) 216 Krzysztof Maria Sieniawski Pani Bovary 217 Realizm i naturalizm Zbrodnia i kara, reż. Piotr Dumała 226 Krzysztof Żeromski (Karcer) Zbrodnia i kara Eliza Orzeszkowa Kilka słów o kobietach (fragmenty) 232 Łagodna na scenie i ekranie 233 Sylwia Chutnik Kieszonkowy atlas kobiet (fragmenty) Mistrzowie małej formy 239 Eliza Orzeszkowa O Żydach i kwestii żydowskiej (fragmenty) 240 Michał Okoński Antysemityzm? Czas na głos piłkarzy (fragmenty) 242 Tadeusz Różewicz recycling (fragmenty) 243 (fragmenty) 244 Henryk Sienkiewicz O naturalizmie w powieści (fragmenty) 249 Émile Zola Germinal (fragmenty) 250 Andrzej Bursa Sylogizm prostacki 251 Kicz daleki krewny idealizmu? 252 Jan Klata Dziewczyna z Kentucky pyta, jak żyć Spis treści

7 254 Erich Fromm O sztuce miłości (fragmenty) 264 Charles Baudelaire (fragmenty) 2666 Jerzy Pilch (fragmenty) 268 Sztuka interpretacji epika 270 JĘZYK LUSTREM KULTURY Uważne czytanie 272 Stanisław Witkiewicz Kto naprawdę jest realistą? (fragmenty) 272 Odmiany publicystyki 275 Odmiany polszczyzny 279 NIE TYLKO DO LEKCJI Głosy o epoce 282 Teresa Walas Przedwczesny pogrzeb pozytywizmu (fragmenty) 282 Jan Tomkowski Żadnych szans na pozytywizm? fragmenty) 283 Pozytywizm (mapa myśli) 285 Mój projekt 286 Umiem poznaję więcej 288 Wypowiedzi pisemne. Testy 291 Wypowiedzi pisemne. Rozprawka 300 Wypowiedzi pisemne. Wypowiedź argumentacyjna na 307 Wypowiedź ustna 312 Warto poznać 315 Antologia wybranych tekstów 316 Słownik pojęć i terminów 324 Indeks pojęć i terminów 332 Indeks autorów oraz utworów, dzieł plastycznych i filmowych 333 Spis treści 7

8 Jak korzystać z podręcznika Podręcznik został podzielony na rozdziały według epok literackich. W każdym rozdziale znajdują się trzy bloki: DZIEŁA I ARCYDZIEŁA JĘZYK NIE TYLKO ZWIERCIADŁA RZECZYWISTOŚCI LUSTREM KULTURY DO LEKCJI 1. PIERWSZE SPOJRZENIE literacko-kulturowy językowy powtórkowo-ćwiczeniowy Teksty z epoki będące punktem wyjścia do analizy różnorodnych kontekstów, w tym dialogu sztuk Zanim przeczytasz, czyli informacje wprowadzające w tematykę dzieła i zadania zachęcające do lektury Informacje ułatwiające i pogłębiające interpretację tekstu 8 Jak korzystać z podręcznika

9 Atrakcyjne infografiki przybliżające wybrane zagadnienia Biogramy zawierające informacje na temat autorów analizowanych dzieł Różnorodne konteksty ukazujące sposób wykorzystania danego motywu w kulturze Definicje ważnych pojęć i terminów Pytania i polecenia do analizowanych tekstów kultury CZŁOWIEK I EPOKA W LUSTRZE LITERATURY Pytania, polecenia i konteksty dotyczące tekstów z epoki W zadaniach, których treść wymaga uzupełnień, znajdziesz zaciemnione miejsca pamiętaj, by odpowiedzi pisemnych udzielać poza podręcznikiem R Treści zakresu rozszerzonego a j s. xxx Odniesienia do treści z nauki o języku T P Ćwiczenia rozwijające umiejętność pracy z tekstem Ćwiczenia kształcące umiejętność tworzenia wypowiedzi pisemnej U Ćwiczenia kształcące umiejętność formułowania i wygłaszania wypowiedzi ustnej Jak korzystać z podręcznika 9

10 PIERWSZE SPOJRZENIE M1. ROMA 2. uczucia i 3.

11 NTY 4. Z 1. Caspar David Friedrich (czytaj: kaspar dawid fridriś), Krzyż w górach, 1808, Galerie Neue Meister (czytaj: galeri noje majster), Drezno 2. Order Virtuti Militari 3. Piotr Michałowski, Seńko. Studium do obrazu Don Kichot i Sanczo Pansa, ok. 1846, Muzeum Narodowe, Kraków 4. Łuk Triumfalny, , Paryż 11