Sprawozdanie z procesu konsultacyjnego projektu Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w roku 2016

Transkrypt

1 Sprawozdanie z procesu konsultacyjnego projektu Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w roku 2016 Prace nad projektem uchwały Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w roku 2016, rozpoczęły się konsultacjami z biurami urzędu m.st. Warszawy i wydziałami spraw społecznych i zdrowia oraz Komisją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych m.st. Warszawy. Równocześnie projekt programu został przedstawiony Komisji Dialogu Społecznego ds. Przeciwdziałania Alkoholizmowi. Konsultacje te trwały przez cały sierpień 2015 r. Następnie przystąpiono do przeprowadzenia konsultacji społecznych z mieszkańcami i organizacjami pozarządowymi zgodnie z uchwałą Nr L/1440/2013 Rady m.st. Warszawy z dnia 21 lutego 2013 r. w sprawie szczegółowego sposobu konsultowania z Warszawską Radą Działalności Pożytku Publicznego lub organizacjami pozarządowymi i podmiotami wymienionymi w art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, projektów aktów prawa miejscowego w dziedzinach dotyczących działalności statutowej tych organizacji (Dz. U. Woj. Maz. poz. 2933). Konsultacje trwały od 1 do 22 września br. W tym czasie powołano zespół roboczy do analizy wniesionych uwag. Zespół w składzie: - Tomasz Pactwa, dyrektor Biura Pomocy i Projektów Społecznych - Agnieszka Dobija-Nowak, naczelnik wydziału profilaktyki uzależnień - Beata Humięcka, naczelnik wydziału spraw społecznych i zdrowia dzielnicy Rembertów i przewodnicząca Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych m.st. Warszawy - Anna Gierałtowska, przedstawicielka Warszawskiej Rady Pożytku - Radzisława Różycka, przedstawicielka Komisji Dialogu Społecznego ds. Przeciwdziałania Alkoholizmowi W dniu 14 października na posiedzeniu zespołu roboczego oceniono 8 uwag wniesionych przez organizacje pozarządowe i grupę mieszkańców. Większość uwag została przyjęta i naniesiona do projektu programu. Jedna uwaga nie dotyczyła projektu programu. Projekt uchwały, po wprowadzeniu zaakceptowanych przez Zespół zmian, został przekazany do Biura Prawnego Urzędu m.st. Warszawy oraz skierowany na posiedzenie Warszawskiej Rady Pożytku. Wykaz wszystkich zgłoszonych uwag stanowi załącznik nr 1 do sprawozdania. Sprawozdanie przygotowała: Agnieszka Dobija-Nowak Wydział Profilaktyki Uzależnień Biuro Pomocy i Projektów Społecznych Urząd m.st. Warszawy 1

2 Załącznik nr 1 Uwagi zgłoszone w trakcie konsultacji społecznych z mieszkańcami i organizacjami pozarządowymi i podmiotami, o których mowa w art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie projektu Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych m.st. Warszawy w 2016 r. 1. Podmiot zgłaszający propozycje Adres Nr telefonu Adres poczty elektronicznej Imię i nazwisko osoby kontaktowej Data wypełnienia/zgłoszenia Stowarzyszenie Lambda Warszawa Ul. Żurawia 24a/ Warszawa L p. Aktualny zapis w projekcie Proponowana zmiana zapisu Uzasadnienie, uwagi Na realizację zad. konkursowego nr 1 Wsparcie osób dorosłych używających/nadużywających alkoholu w podejmowaniu zachowań prozdrowotnych - planowana jest kwota w wysokości 300 tys. rocznie. Dodatkowo zdecydowano się nie jak to było dotychczas na powierzenie zadania (czyli 100% kosztów), a na jego wsparcie, co oznacza, że organizacje będą je współfinansowały. NIE Wnioskuję o jej zwiększenie puli środków przynajmniej do poziomu kwoty z lat ubiegłych (500 tys. rocznie). Nasza propozycja to zwiększenie udziału organizacji w dotacjach nawet do 10% przy jednoczesnym przywróceniu środków w konkursie na poziomie tych z 2012 roku. Uwaga nie dotyczy projektu Programu, a ogłoszonego konkursu ofert Projekt zakłada zmniejszenie środków na realizację działań w ramach zad. 1 w sposób znaczący - o 40%, czyli niemal o połowę, co znacznie ograniczy dostępność do pomocy. Decyzja o obniżeniu wartości dofinansowania uderzy w osoby, które radzą sobie najsłabiej i są zagrożone wykluczeniem społecznym na skutek trwałego uzależnienia. 1

3 2. Podmiot zgłaszający propozycje Adres Nr telefonu Stowarzyszenie ASLAN ul. Nowolipie Warszawa Adres poczty elektronicznej Imię i nazwisko osoby kontaktowej Data wypełnienia Lp. Aktualny zapis w projekcie Proponowana zmiana zapisu Uzasadnienie, uwagi 1. Str 61 Działania skierowane do młodzieży w wieku lat i ich rodzin będą miały na celu zbliżenie młodych ludzi do rynku pracy zgodnie z potrzebami rynku pracy oraz zwiększenie kompetencji społecznych młodzieży w wieku lat zamieszkałej na obszarze kryzysowym. Działania skierowane do młodzieży w wieku lat i ich rodzin będą miały na celu przeciwdziałanie szkodliwemu używaniu alkoholu i innych substancji psychoaktywnych oraz zbliżenie młodych ludzi do rynku pracy zgodnie z potrzebami rynku pracy oraz zwiększenie kompetencji społecznych młodzieży w wieku lat zamieszkałej na obszarze kryzysowym. Proponowane działania uzasadniają podział na grupy 6-18 i lat. W przeciwnym razie młodzież lat przypisana jest podwójnie. Cel główny programu to rozwój i doskonalenie istniejącego systemu przeciwdziałania uzależnieniom od alkoholu i innych substancji psychoaktywnych ( ) str 16/64. Uważamy, że wobec wysokiego spożycia alkoholu i innych środków psychoaktywnych w tej grupie wiekowej, cel ten nie jest dostatecznie wyeksponowany kosztem nacisku na potrzeby rynku pracy. 2

4 3. Podmiot zgłaszający propozycje Adres Nr telefonu Powiślańska Fundacja Społeczna ul. Mokotwoska Warszawa Adres poczty elektronicznej Imię i nazwisko osoby kontaktowej Data wypełnienia Lp. Aktualny zapis w projekcie Proponowana zmiana zapisu Uzasadnienie, uwagi 1. Str. 15 pkt. Określenie zasobów Uzupełnienie opisu zasobów o poradnie, programy, punkty prowadzone przez organizacje pozarządowe a finansowane ze środków Urzędu Miasta, szczególnie ze środków tzw. "korkowego". 2. Str.61, Działania skierowane do młodzieży w wieku lat i ich rodzin... W opisie brak jest bardzo wielu instytucji i programów prowadzonych przez ngo'sy, wyszczególnione zostały jedynie placówki wsparcia dziennego. Istnieje przecież sieć poradni realizujących poradnictwo psychologicznopedagogiczne oraz związane z przemocą, programy realizowane przez konsorcja i wiele innych. Nie uwzględnianie ich jest szkodliwe dla obrazu miasta, tym bardziej jeśli program stawia na partnerstwo z organizacjami pozarządowymi. Z dopiskiem że to informacja dot. roku 2014 z ogólnym ujęciem działalności NGO w ramach programu Uzupełnienie zapisu o sformułowania i zdania: Młodzież w wieku lat i ich rodziny zostaną objęte na obszarze kryzysowym programami LSW zakładającymi wdrożenie zintegrowanych działań edukacyjnych (głównie pozaszkolnych), profilaktycznych, opiekuńczo-wychowawczych korekcyjnych, terapeutycznych, streetworkingu realizowanego wg opracowanych standardów oraz działań kulturalnych i sportowych animujących lokalną społeczność i integrujących rodziny wokół miejsca zamieszkania. Młodzież będzie też objęta działaniami asystentów rodziny. Ponadto młodzież w Młodzież w wieku pochodząca ze środowisk marginalizowanych potrzebuje nadal oddziaływań opiekuńczo-wychowawczych m.in. w placówkach wsparcia dziennego np. przyjmujących postać klubów młodzieżowych. Jest to okres w ich życiu, gdy rodzice zupełnie przestają interesować się ich życiem, przestają mieć też na nich wpływ, a młodzi ludzie potrzebują szczególnego wsparcia w wejściu w dorosłe życie. Jest to okres 3

5 3. wieku lat będzie mogła korzystać z pomocy doradcy zawodowego, staży zawodowych i innych działań umożliwiających odnalezienie się na rynku pracy. największej ilości wypadnięć z systemu edukacji, wchodzenia w uzależnienia, przestępczość, ryzykowne zachowania seksualne. Potrzebne są im więc formy zastępujące rodzinę lub rodzica (takie jak grupy rówieśnicze, kluby, placówki lub asystenci rodzinni), które zastąpią niewydolnych opiekunów i które wesprą ich zarówno w problemach psychologicznych, społecznych jak i życiowych tego okresu (np. pozyskanie środków do życia, ubrania, pozyskanie mieszkania). Str. 61 Standard pracy środowiskowej Standard pracy podwórkowej i streetworkingu Praca środowiskowa jest pojęciem dużo szerszym, obejmującym pracę socjalną, animację społeczności lokalnej, asystę rodzinną, pracę placówek wsparcia dziennego (część z nich to dawne świetlice środowiskowe) i inne. Wszystkie działania dziejące się w miejscu i w okolicy zamieszkania odbiorców to praca środowiskowa. Proponuję nie zawężać i nie zawłaszczać tego terminu. Zostaną wymienione 3 formy pracy środowiskowej, ponieważ termin dotyczy szerszego zakresu oddziaływań i niż te wskazane w programie Takie same uwagi jak Powiślańska Fundacja Społeczna zgłosiła Komisja Dialogu Społecznego ds. Przeciwdziałania Alkoholizmowi 4

6 Dodatkowo Stowarzyszenie Wspierania Inicjatyw Społecznych i Ekonomicznych WISE proponuje dołączyć do Programu jako załącznik standard działań rehabilitacyjnych (w ramach działalności klubów abstynenta) Standard działań rehabilitacyjnych 1. Celem wprowadzenia standardu jest poprawa jakości programów z zakresu rehabilitacji osób uzależnionych, członków ich rodzin i bliskich oraz zwiększenie efektywności wydatkowania środków budżetowych na ich realizację. 2. Standard odnosi się do działalności rehabilitacyjnej prowadzonej w klubach abstynenckich i do innych form takiej działalności podejmowanych w środowisku lokalnym. 3. Działania rehabilitacyjne polegają w szczególności na: a) podejmowaniu działań na rzecz readaptacji społecznej osób uzależnionych, oraz osób uzależnionych zagrożonych wykluczeniem społecznym, b) udzielaniu konsultacji terapeutycznych osobom uzależnionym, członkom ich rodzin i bliskim, motywujących do podjęcia leczenia w placówkach specjalistycznych, c) prowadzeniu grup wsparcia dla osób uzależnionych, członków ich rodzin i bliskich, d) prowadzeniu działań rozwijających umiejętności osobiste - osób uzależnionych, członków ich rodzin i bliskich, e) organizowaniu różnych form służących poprawie relacji rodzinnych i koleżeńskich, f) prowadzeniu programów edukacyjno-motywacyjnych dla osób nadmiernie pijących, g) prowadzeniu programów zagospodarowania czasu wolnego dla osób uzależnionych, członków ich rodzin i bliskich, h) podejmowaniu działań propagujących w społeczeństwie ideę trzeźwości, i) podejmowaniu inicjatyw na rzecz integracji środowisk abstynenckich. 4. Działania określone w pkt. 3 winny być prowadzone przez osoby posiadające odpowiednie wykształcenie i kwalifikacje adekwatne do realizowanych NIE Zdaniem zespołu standard wymaga konsultacji ze środowiskiem abstynenckim, jest to propozycja jednego stowarzyszenia, które nie reprezentuje całego środowiska. Standard należałoby też skonsultować z instytucjami pracującymi w tym obszarze. 4. Podmiot zgłaszający propozycje Adres Nr telefonu Stowarzyszenie Program STACJA Adres poczty elektronicznej Imię i nazwisko osoby kontaktowej Data wypełnienia ul. Hoża 62/69, Warszawa r. 5

7 Lp. Aktualny zapis w projekcie Proponowana zmiana zapisu Uzasadnienie, uwagi 1. W przypadku wielu działań szczegółowych istnieje jasno doprecyzowany zapis, że są one realizowane w ramach lokalnych systemów wsparcia, np.: Cel szczegółowy 1. Działanie Realizacja programów i metod pomocy psychologicznej, terapeutycznej i samopomocy dla ofiar przemocy w rodzinach alkoholowych dorosłych i dzieci, w ramach lokalnego systemu wsparcia. Cel szczegółowy 1. Działanie Realizacja programów i metod pomocy psychologicznej, terapeutycznej i samopomocy dla ofiar przemocy w rodzinach alkoholowych dorosłych i dzieci, w szczególności w ramach lokalnego systemu wsparcia. Zapis w ramach lokalnego systemu wsparcia sugeruje realizowanie działań przede wszystkim na obszarach kumulacji problemów, osobach objętych działaniami LSW, a także że działania te mają być podejmowane jedynie przez jednostki realizujące programy lokalnych systemów wsparcia - i jednoczesne marginalizowanie innych terenów, osób, organizacji. Warto zwrócić uwagę, że jeśli na danym obszarze nie odnotowano kumulacji, nie oznacza to, że dane zjawiska problemowe nie występują na jego terenie. Ograniczenie tam działań profilaktycznych, pomocowych, wyłączenie z nich części instytucji i organizacji, może spowodować, że ich liczba będzie zbyt niska lub nie będą one adekwatne do potrzeb. 6

8 Uwagi zgłoszone przez mieszkańców w mailu do Centrum Komunikacji Społecznej w dniu 22 września 2015 r. Podmiot/osoba zgłaszający propozycje: Grupa przedstawicieli mieszkańców Warszawy (członków zarządów i rad wspólnot mieszkaniowych), składających uwagi w imieniu własnym (jako mieszkańcy) oraz w imieniu wspólnot mieszkaniowych, które reprezentują (treść maili potwierdzających deklarację złożenia uwagi załączone w mailu z uwagą): Zarząd WM Węgierska 1 Rada WM Grójecka 124 Rada WM Geodetów 15 Zarząd WM Grójecka 101 Zarząd WM Marszałkowska 68/70 Zarząd WM Geodetów 12 Imię i nazwisko osoby kontaktowej: Adres: Nr telefonu: Adres poczty elektronicznej: Data wypełnienia: 17 września 2015 My, niżej podpisani mieszkańcy Warszawy, zgłaszamy w imieniu własnym oraz w imieniu wspólnot mieszkaniowych, które reprezentujemy, następującą uwagę szczegółową do projektu uchwały Rady m.st. Warszawy w sprawie Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych m.st. Warszawy na rok Aktualny zapis w projekcie uchwały Lokalizacja zapisu: Strony 26 27, Cel szczegółowy 3. Zmniejszenie dostępności alkoholu, Rodzaje działań. Treść zapisu: Zmniejszenie liczby punktów sprzedaży napojów zawierających powyżej 4,5% alkoholu (z wyjątkiem piwa) do 2400 w 2016 roku (2300 punktów w roku 2017). Sugerowana zmiana Treść zapisu: Zmniejszenie liczby punktów sprzedaży napojów zawierających powyżej 4,5% alkoholu (z wyjątkiem piwa) przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży do 2400 w 2016 roku (2050 punktów w roku 2017). Przywrócenie podziału liczby ww. punktów na dzielnice. Uzasadnienie Zgłaszana uwaga składa się z trzech elementów: 1. Dodatkowe zmniejszenie limitu liczby tzw. sklepów monopolowych docelowo do 2050 w 2017 r. (zamiast zapisanego w projekcie 2300), tj. przywrócenie limitu, który obowiązywał w latach Jak wskazano w projekcie konsultowanej uchwały fizyczne ograniczenie dostępności alkoholu ma niebagatelny wpływ na zmniejszenie problemów społecznych związanych z uzależnieniem od alkoholu (s. 13). Zgadzając się z tą diagnozą, postulujemy nieco dalej idące ograniczenie dostępności alkoholu poprzez zmniejszenie docelowego (tzn. w 2017 r.) limitu liczby punktów do 2050, tj. przywrócenie limitu obowiązującego w Warszawie w okresie Dodatkowe zmniejszenie liczby punktów sprzedających alkohol na wynos ograniczy dostępność alkoholu, a także nasilenie problemów związanych z funkcjonowaniem punktów sprzedaży alkoholu na wynos. 2. Przywrócenie podziału limitu liczby tzw. sklepów monopolowych na dzielnice. 7

9 Podział liczby ww. punktów na dzielnice m.st. Warszawy był ustalany przez Radę Warszawy kolejnymi uchwałami od uchwały nr VIII/98/2003 z 13 marca 2003 r. po uchwałę nr XIII/219/2011 z dnia 31 marca 2011 r. Został zniesiony dopiero uchwałą nr LXXIII/1888/2013 z dnia 12 grudnia 2013 r. (argumentem na rzecz zniesienia była dynamika wzrostu liczby punktów i ich zróżnicowanie pomiędzy dzielnicami). Przywrócenie podziału na dzielnice umożliwi dostosowanie liczby punktów do zdiagnozowanego w dzielnicy nasilenia problemów związanych ze sprzedażą alkoholu na wynos, co jest zbieżne ze wskazanym na s. 15 projektu stwierdzeniem, że (podkreślenia nasze): Istnieje uzasadnienie do wykonania diagnozy problemów alkoholowych z podziałem na dzielnice oraz zsynchronizowaniem z zaktualizowaną mapą obszarów m.st. Warszawy w których występuje natężenie problemów społecznych (załącznik nr 1 do Programu). Określenie miejsc szczególnie zagrożonych ww. problemami będzie dawało możliwość dostosowania liczby punktów podawania i sprzedaży napojów alkoholowych na danym terenie do sytuacji społecznej. Dostosowanie liczby punktów na danym terenie ( ) do sytuacji społecznej będzie możliwe jedynie w wypadku określenia ogólnomiejskiego limitu z podziałem na dzielnice. Umożliwi to wpływ poszczególnym dzielnicom na określenie liczby ww. punktów w ramach dzielnic poprzez składanie odpowiednich wniosków do Rady Warszawy, co obecnie nie jest możliwe. Ustalanie podziału na dzielnice liczby ww. punktów nie narusza prawa podział taki obowiązywał w latach i nie zgłaszano do jego obowiązywania żadnych zastrzeżeń natury prawnych. 3. Dodanie słów przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży. Obecnie w projekcie brak jest doprecyzowania, czy liczba ta dotyczy sklepów, czy gastronomii, co jest oczywistą omyłką pisarską. Natomiast określenie, że zmniejszenie ma dotyczyć właśnie sklepów, nie budzi wątpliwości w świetle planów władz miasta dotyczących zmniejszenia limitu odnośnie liczby sklepów przy pozostawieniu dotychczasowego limitu odnośnie gastronomii (por. m.in. wypowiedź prezydenta Olszewskiego na sesji Rady Warszawy 25 czerwca br.). NIE Uzasadnienie uwag jest słuszne. Diagnoza planowana na rok 2016 wskaże w których dzielnicach występuje najwięcej problemów społecznych związanych z używaniem alkoholu, a co za tym pójdzie weryfikację liczby punktów sprzedaży i podawania alkoholu w dzielnicach w kolejnych latach. 8