PRIPLAK PRIPLAK PRIPLAK PRIPLAK PRIPLAK PRIPLAK PRIPLAK. 1. Sitodruk. 2. Druk offsetowy

Transkrypt

1 1 1. Sitodruk 2. Druk offsetowy PRINTING 3. Druk ink-jet Drukując Priplak techniką offsetową UV, 4. Inne techniki druku Ink-jet UV lub sitodruk można uzyskać wysokiej jakości i rozdzielczości rezultaty. 5. Atramenty 6. Ważne zagadnienia

2 2 1 SITO Obraz jest przenoszony przez sito, które pozwala na kontakt farby z podłożem tylko w miejscu powstania obrazu. Sitodruk jest bardzo wszechstronny i może być używany na różnorodnych podłożach, np. papier, karton ale też tworzywa sztuczne, metal, drewno, szkło i ceramika. Korzyści Dlaczego warto użyć Priplak do sitodruku? Ta technika pozostawia dużą ilość farby na podłożu, co pozwala uzyskać wyraziste, jednolite kolory a także niezwykły połysk, po dodaniu werniksów. Może być użyta do małych lub dużych wydruków bez zmiany sita. Ekonomiczne w przypadku niewielkich nakładów. Ogólne zasady 1. Sito wykonane jest z syntetycznej siatki rozpiętej na ramie. 2. Obraz jest przenoszony na sito jako zbiór zamkniętych i otwartych oczek utrwalanych za pomocą UV. 3. Na sito wylewana jest farba. 4. Za pomocą rakla rozprowadza się farbę po powierzchni sita, przeciska ją przez nie i obraz powstaje tylko w wybranych miejscach. Grubość farby jest zależna od wybranego rodzaju sita Porada U.V. Powleczenie Sito Folia Farba Sito Arkusz Priplak Rakiel Farba Sito Arkusz Priplak Rama wykonana z drewna lub metalu jest ważna dla jakości uzyskanego obrazu. Nie może być odkształcona, nie może nierównomiernie napinać siatki. Równomierne napięcia sita jest konieczne dla uzyskania jednolitego pokrycia farbą i zapobiega niekształceniu obrazu. Farby sitodrukowe do druku Priplak Priplak można drukować różnymi farbami dostępnymi na rynku. Ich główna cecha to sposób utrwalania: oksydacja, gorące powietrze, lub UV, co może mieć znaczenie ze względu na rodzaj gotowego wyrobu: zastawa stołowa oświetlenie reklama, POS Stosując każdą ze wspomnianych metod utrwalania należy się upewnić, że farby są odpowiednie dla Priplak polipropylenu, który ma zamkniętą strukturę, nie jest złożony z włókien jak papier czy karton.

3 3 Farby jednoskładnikowe Wykończenie matowe lub błyszczące. Mała odporność na tłuszcze (np. odciski palców). Nie są zalecane do produkcji przedmiotów dotykanych rękami. Aby uniknąć problemów z pasowaniem kolorów i utratą wymiaru należy wydłużyć czas schnięcia i ograniczyć możliwie podnoszenie temperatury w tym procesie. Zalety : Farby oksydacyjne Szybkie w zastosowaniu nie wymagają mieszania. Mogą być używane na materiale, który zatraca koronowanie. Relatywnie tanie. Ograniczenia : Tylko średnia odporność. Podłoże musi być koronowane, nawet jeśli jej poziom jest niski (32 38 dyn). Druk ciemnych apli daje przeciętne rezultaty. Druk wielokolorowy należy wykonywać uważnie, szczególnie w trakcie suszenia. Farby dwuskładnikowe Aktywator miesza się z bazą polimerową, co wywołuje egzotermiczną reakcję i utwardzania żywicy. Producenci farb podają proporcje i zalecane ilości mieszanek, które po przyrządzeniu trzeba szybko zużyć. Zalety : Wysoki połysk i duża trwałość. Wodoodporność. Wysoka odporność na chemikalia, np. detergenty, alkohol, oleje i smary, rozpuszczalniki. Druk ten daje też dobrą odporność na tłuszcze, co sprawia, że jmożna go używać np. w kuchni. Ograniczenia : Wymaga wyższej aktywacji powierzchni (38-42 dyn do ustalenia z dostawcą farb). Całkowite suszenie trwa ok. 48h. Po zmieszaniu należy farbę szybko zużyć. Mieszanka musi być prawidłowo przygotowana. Zalety : Farby UV Priplak gwarantuje wysychanie atramentów UV przez 3 miesiące po wyprodukowaniu. W farbach UV katalizator reakcji znajduje się w farbie i jest aktywowany promieniami UV, przez co utrwala atrament. Farby UV pozwalają na nałożenie cieńszej warstwy, co pozwala np. na druk w 4 przejściach. Należy się upewnić, czy moc lampy jest odpowiednio dobrana do prędkości druku. Lampy starzeją się i ich wydajność spada. W odróżnieniu od papieru czy kartonu, gdzie dochodzi do absorbcji, w druku Priplak tą techniką moc lampy UV ma duże znaczenie. W nowszych systemach stosuje się chłodniejsze lampy, przez co zmiana wymiaru tworzyw termoplastycznych pod wpływem temperatury jest niższa. Dobra prędkość druku, Natychmiastowe schnięcie, Mniej zaawansowany sprzęt, Dobra odporność na chemikalia i wodę, Dobre odwzorowanie kolorów i możliwość lakierowania w wysokim połysku, Łatwa obsługa farby. Dodatkowe informacje Sitodruk pozwala na wiele oryginalnych i kreatywnych efektów specjalnych, np. brokat, flock, relief, itd.

4 4 Suszenie w sitodruku Metoda Opis Zalety Ograniczenia Suszenia powietrzem w stojaku Tunel podczerwieni Tunel ze stojakami Lampy UV Prosty system Obsługiwana ręcznie Wymaga dużej ilości miejsca i pracy w Prostota przypadku większych nakładów. Suszenie w pod- Krótki czas suszenia, Wymagania sprzętowe czerwieni na pasie możliwość układania transmisyjnym w stosy Może wywołać reakcję egzotermiczną Gorące powietrze w farbach 2-składnikowych może zdeformować Priplak Materiał ułożony Krótszy czas schnięcia (20-30min. dla urządzenia. Duże i kosztowne na stojaku przesuwa się przez tunel farb 2-składnikowych ) suszący Wysokowydajna Niewielka zmiana wymiaru podłoża Atrament polimeryzuje Natychmiastowe Wysoki koszt począt- pod wpływem schnięcie kowy inwestycji. promieni UV Zaawansowane zagadnienia w sitodruku Problem Arkusz nie jest płaski Problem z raklem Nierówny podkład Przyczyna Brak odporności na odciski palców Nieprawidłowy dobór farby Duchy w obrazie Niska odporność na zdrapywanie Przebijanie obrazu (set off) Niedostateczne suszenie Sklejanie arkuszy (blocking) Wilgoć między warstwami Przebijający obraz poprzedniej grafiki niedostateczne wyczyszczenie sita lub napęczniałe włókna siatki Nieprawidłowe warunki suszenia lub farba nie przeznaczona do PP

5 5 2 OFFSET Druk offsetowy pozwala na wydrukowanie 1-4 lub więcej kolorów w dużym nakładzie. Technik offsetowa z suszeniem UV jest powszechnie stosowana dla podłoży syntetycznych. Wałki przenoszące Farba Cylinder formy Forma Cylinder pośredni Obciąg gumowy A Zadrukowny Zespół podający B wałki (zespół) farbowe A i B Roztwór zwilżający Cylinder dociskowy Szybki i elastyczny proces Nowoczesna technologia pozwala na krótkotrwały proces przygotowania druku wielkoformatowego offsetowego, przy minimalnym nakładzie odbitek lub mniej, ale również przy znacznie większych nakładach. 1. Roztwór zwilżający jest nanoszony przez serię wałków na cylinder z formą. 2. Inny zespół wałków podaje farbę, również na cylinder z formą (płytą). 3. Obszary hydrofobowe przyciągają farbę, a hydrofilowe go odpychają. 4. Obraz z farby przenoszony jest na obciągi 5. Arkusze są automatycznie podawane do prasy. Każdy zespół drukujący nanosi pojedynczy kolor i całkowity efekt jest widoczny po naniesieniu wszystkich drukowanych kolorów. Dodatkowe zespoły są możliwe do nadania specjalnych efektów, np. koloru wg Pantone albo lakieru. Niektóre maszyny mogą być wyposażone w zespoły flexo, dla nanoszenia specjalnych efektów (np. metaliczne). Informacje techniczne Druk offsetowy polega na zasadzie, że olej i woda nie mieszają się. Płyty przenoszą gotowy obraz. Miejsca bez obrazu przyciągaja wodę, miejsca z obrazem są hydrofobowe. Farba (obraz) jest przenoszony na obciągi, które przenoszą ją na podłoże docelowe tworzywo, papier lub karton. Highly accurate with excellent quality Jakość druku zależy od prawidłowego doboru między wodą (twardość/ph) i farbą (lepkość, zwilżanie) oraz kilku kryteriów: Płyta i jej powłoka: gładkość, rodzaj i energia powierzchniowa Obciągi: ich twardość, napięcie powierzchniowe i gładkość Podłoże: jego zwilżalność, gładkość i jakość koronowania

6 6 Offset UV: idealny do druku tworzyw sztucznych Priplak, tworzywo jednolite, nieporowate, nie wchłania farby, która zwyczajnie osadza się na powierzchni. Aby przezwyciężyć te ograniczenia, producenci maszyny i farb stworzyli system druku UV. Specjalne farby pozwalają drukować na Priplak i tego typu podłożach. Druk offsetowy UV jest bardzo praktyczny. Nie obciąża środowiska, ponieważ nie wymaga użycia rozpuszczalników. Suszenie jest natychmiastowe, co pozwala na dalsze przetwarzanie w krótkim czasie. Offset z farbami oksydacyjnymi Mimo, że producent technika ta nie jest rekomendowana od zadruku Priplak, wielu drukarzom zadruk powiódł się dzięki użyciu zaadaptowanych systemów, nowoczesnych, bardzo szybko schnących farb i specjalnych sposobów suszenia i składania. (Ważne jest, żeby pamiętać, że producent nie bierze odpowiedzialności za reklamacje wynikające z druku innymi technikami niż offset UV). Suchy offset Temat omówiony jest w rozdziale inne technik druku na stronie 8. Bezwodny offset Ta technika nie wykorzystuje płynów, a w ich miejsce silikonową płytę aby serparować wodę od farby (opatentowane przez Toray). Farba, formy i obciągi są specjalnie przystosowane. Ten system jest interesujący ze względu na: wyrazistość koloru natężenie koloru bardzo cienką warstwę farby mniejszy odpad w procesie kalibrowania koloru W tym samym czasie farba i wałki muszą być schładzane w określony sposób. (Do tej techniki może się okazać potrzebny specjalny rodzaj Priplak zachęcamy do kontaktu z nami).

7 7 3 UV INK JET Technika druku niskich i średniej wielkości nakładów, o krótkim czasie przygotowania, z możliwością personalizacji. - główne zalety druku UV Ink-jet na Priplak. Druk Ink-jet UV jest doskonałą technika do wykonywania wielkoformatowych plakatów i elementów systemów prezentacyjnych. Opis techniki Druk Ink-jet UV rozpyla w ściśle kontrolowanych obszarach maleńkie krople atramentu na podłożu. Nie dochodzi do kontaktu formy z podłożem. Im bliżej głowica drukująca zbliża się do podłoża, tym lepszej jakości obraz można uzyskać. Z rozwojem technonogii podnoszona jest jakość i tempo druku. Na targach FESPA w 2010r. prezentowano już maszyny drukujące 1000m2 w rozdzielczości 720dpi na godzinę. Priplak jest bardzo dobrym podłożem do druku tą techniką. Dostępne są specjalne rodzaje Priplak przeznaczone do zastosowań POS, miedzy innymi Priplak Backlit, Priplak Izilyss Opaque i Priplak Absolut. Dostępny jest w rozmiarach sięgających 2600mm długości. Latem 2012 zaprezentowaliśmy Priplak Digital. Technika Ink-jet UV rozwija się bardzo dynamicznie, azarówno pod względem wydajności jak i ekonomiki pracy, z uwagi na obniżające się ceny atramentów, dzięki czemu co raz więcej klientów decyduje się na zakup tego rodzaju maszyny. W czasie druku na jakimkolwiek tworzywie termoplastycznym, w tym również Priplaku, zwłaszcza o niskich grubościach: 400 mikrometrów i niższych, należy szczególnie zadbać o prawidłowe temperatury, ponieważ przegrzane tworzywo będzie się odkształcać. Zdecydowanie korzystniej wypadnie druk przy użyciu lamp LED zamiast konwencjonalnych, wytwarzających znacznie więcej ciepła.

8 8 4 INNE TECHNIKI U Kałamarz Tampodruk W tej technice obraz znajduje się na silikonowej gumie, co pozwala na druk niewielkich formatów, w dużych nakładach, niezależnie od kształtu drukowanego podłoża. Używa się tu farba bardzo zbliżonych do sitodrukowych, z dodatkowym, specjalnym składnikiem. Miękka gumowa głowica porusza się na boki, zanurzana jest w kałamarzu i przenosi obraz na docelowe miejsce. Flexo i typografia Silikon Farba Flexo opiera się zasadzie płaskorzeźby. Farba jest przenoszona na wypukłe, elastyczne elementy na cylindrze. Typografia nazywana też suchym offsetem wykorzystuje również żłobioną formę, ale bez użycia wody. Forma drukowa Kałamarz z nożem raklowym Farba Wałek drukujący Wałek rastrowy Cylinder aniloxowy Elastyczna Elastic forma printing z wypukłościami plate with raised przenoszącymi image elements farbę Ink Farba up naniesiona image na powierzchnię elements drukującą Komórki Cells wałka of the aniloxowego wypełnione roller filled with farbąink

9 9 Tłoczenie Ta technika pozwala na wykonanie wypukłego obrazu. Zalecamy użycie wyłącznie materiałów powyżej 500 µm grubości. Priplak może być wstępnie zadrukowany. Tłoczenie roztapia tworzywo i pozwala na uzyskanie błyszczącej powierzchni, w zależności od rodzaju projektu i użytego rodzaju Priplak. Tłoczenie wklęsłe (odciskanie) Forma męska Arkusz Priplak Tłoczenie trójwymiarowe Forma męska Arkusz Priplak Forma żeńska Foliowanie na gorąco Ten proces nadaje efekt metaliczny. Istnieje szeroka gama folii o specjalnej budowie, z przeznaczonych do polipropylenu, które można wykorzystać z Priplak. Ta ekskluzywna. technika zdobienia jest często wykorzystywana w świecie luksusowych perfum, kosmetyków, dodatków i odzieży oraz w druku, np. wysokiej jakości katalogów i okładek broszur. Złoty, srebrny, biały i czarny to najpopularniejsze kolory, ale osiągalnych jest znacznie więcej wariantów i efektów specjalnych. Ciepło i nacisk Transfer cienkiej warstwy folii na Priplak Priplak Forma Priplak Wstęga folii Dodatkowe informacje Arkusz Priplak Priplak Coteline i Priplak Lines Z uwagi na już istniejącą strukturę, do uzyskania prawidłowych efektów konieczny jest silniejszy docisk. Narzędzia z magnezu zużywają się szybciej, zalecane są mosiężne i stalowe. Przed wykonaniem pracy zalecamy kontakt z producentem folii, ponieważ dostępna jest wielka różnorodność produktów, zalecamy kontakt z dostawcą folii.

10 10 5 FARBY Dla każdej aplikacji inna farba Rodzaj aplikacji, tak jak rodzaj techniki druku pomoże określić jakiej farby użyć. Farby płynne : Wykorzystywane są w technikach druku poza sitodrukiem, ich lepkość jest zbliżona do lepkości wody. Po wydrukowaniu, rozpoczyna się suszenie promieniami podczerwieni lub gorącym powietrzem, co przyśpiesza parowanie rozpuszczalników. Proporcje rozpuszczalników w mieszaninie są bardzo ważne, mogą sięgać nawet 10% suchej masy. Farby na bazie oleju : Wykorzystywane w tradycyjnej technice offsetowej. Są suszone przez dostarczenie energii, za pomocą gorącego powietrza lub podczerwieni. Ich bazą są oleje mineralne i żywice, przez co wymagają długiego czasu schnięcia, częściowo polegającego na schnięciu chemicznym, wspomaganego przez organiczne sole, które działają jako katalizatory w procesie utleniania. Farby UV : Istnieją od lat 70. Wysychają pod wpływem promieni UV. Proces polega bardziej na zwłóknianiu niż na utlenieniu czy odparowaniu rozpuszczalnika. Farba zmienia się pod wpływem promieni UV, polimeryzuje, tylko jej pigment nie zostaje zmodyfikowany. Światło widzialne ma dłuższe fale. UV A nm Promieniowanie X Promieniowanie Światło ultrafioletowe (UV) widzialne krótkie IR średnie IR długie IR 0, UV UV B nm UV C nm Światło widzialne Podczerwień (IR) Długość fali (nm) Farby UV oceniane są jako czyste, ponieważ nie zawierają rozpuszczalników, spodziewany jest ich dalszy rozwój. Podczerwień

11 11 TIstnieją od lat 70. Wysychają pod wpływem promieni UV. Proces polega bardziej na zwłóknianiu niż na utlenieniu czy odparowaniu rozpuszczalnika. Farba zmienia się pod wpływem promieni UV, polimeryzuje, tylko jej pigment nie zostaje zmodyfikowany. Światło widzialne ma dłuższe fale. Jakie są różnice? A 100 % UV B 100 % UV rozpuszczalne w wodzie C 50 % UV 50 % bazy wodnej Pigmenty % Pigmenty Pigmenty Dodatki 1-8 % Dodatki Dodatki Fotoinicjatory 5-12 % Fotoinicjatory Fotoinicjatory Monomery Oligomery 5-20 % % Monomery Oligomery Water PROMIENIOWANIE PROMIENIOWANIE PROMIENIOWANIE +ODPAROWANIE 100 % utwardzenia 100 % utwardzenia (funkcja rozcieńczania) Oligomery 50 % utwardzenie 50 % odparowanie Chłodzone lampy (przez powietrze lub wodą) stają się co raz popularniejsze. Farby A % UV B % UV C - 50 %UV rozpuszczalne w wodzie 50 % bazy wodnej Zalety Wiele podłoży do Rozpuszczalne Rozpuszczalne druku w wodzie w wodzie Można rozwiązać Czyszczenie w wo- Czyszczenie w wowiększość problemów dzie dzie z polimery- zacją Mniej wonne Mniej drażniące Brak parowania Znakomita stabilność w sitodruku Ograniczenia Silny zapach Ograniczony Ograniczony wy- Zapach pozostaje wybór podłoży bór podłoży w wydruku Silny zapach Mniejsza stabilność Czyszczenie wy- Zapach pozostaje na powierz- maga rozpuszczalników w wydruku chni Trudności w roz- Trudności w roz- wiązywaniu pro- wiązywaniu problemów w druku blemów w druku

12 12 Składniki farb Farby na bazie oleju Offset/Typografia Nieelastyczny wydruk Utleniające się żywice Oleje roślinne Oleje mineralne (niereaktywny nośnik) Inne typy farb... Farby hybrydowe Farby UV Offset/Typo/Helio/Flexo/Sito Monomery (reaktywny nośniki) Oligomery Farby ciekłe Helio/Flexo Żywice Rozpuszczalniki lub woda Pigmenty Pigmenty Pigmenty Dodatki Dodatki Dodatki Czynniki wysuszające/ farby typu stay open Fotoinicjatory Jest to mieszanina farb UV i konwencjonalnych. Proporcje i rodzaje mogą różnić się w zależności od producenta. Farby hybrydowe zawierają : Polimery akrylu Fotoinicjatory Estry kwasów tłuszczowych Substancje wysuszające Pigmenty Dla poprawienia suszenia obok promieni UV stosuje się obieg ciepłego powietrza lub podczerwień. Czynniki UV pozwalają obniżyć czas schnięcia i pozwalają szybciej przystąpić do dalszej obróbki. Farby na bazie roślinnej Przeznaczone do druku opakowań żywności, jest lepszym rozwiązaniem niż użycie konwencjonalnych farb na bazie olejów mineralnych, ponieważ użyto w nich olejów roślinnych, np. lnianego, który jest całkowicie schnący lub sojowego czy słonecznikowego pół-schnących. Problemem w przypadku tych farb jest ich zapach nieprzyjemny, choć nieszkodliwy. Ich czas schnięcia również działa na niekorzyść.

13 13 Zazwyczaj materiał o grubości do 800µm można drukować z użyciem primerów dla poprawienia właściwości druku. Zazwyczaj wykorzystuje się też lakier UV, aby ochronić wydrukowany obraz przed zarysowaniami. Kluczowe elementy : Szybkość arkuszy na godzinę Jakość Najwyższa możliwa jakość druku 4-kolorowego Koszt Najekonomiczniejsze dla wysokich nakładów Farby wysychające przez utlenianie Farby te zaczną wysychać w pomieszczeniu druku i jeśli maszyna drukarska zostanie zatrzymana na dłuższy czas. Efektem będzie powstanie rozmytego obrazu. Należy też uniknąć układania wydruków w stosy, ponieważ mogą się odbijać. Inne rodzaje farb Oleje mineralne Żywice lub utleniacze Farby konwencjonalne Farby UV Farby ciekłe filtracja Lotne subst. Organiczne Oligomery Monomery + Fotoinicjatory Utleniające się Wiele godzin Suszenie konwencjonalnych farb Farby schną na 3 sposoby: Absorpcja przez podłoże Odparowanie rozpuszczalnika Utlenienie żywicy TSchnięcie powierzchni wymaga czasu, kilka godzin lub niekiedy dni jest koniecznych, aby atrament wysechł całkowicie. Nie pozwala to na jakiekolwiek dalsze przetwarzanie wydrukowanych elementów UV 100 % suchy Sucha + Primer powłoka Kilkusekundowy przebieg Farba UV + lakier W przypadku farb UV substancja nośna nie wyparowuje ani nie wsiąka a bierze bezpośredni udział w polimeryzacji. To oznacza, że 100% depozytu farby na powierzchni zastyga, co czyni tą technikę idealną do drukowania PP. Rozpuszczalnik lub woda Żywice Lotne rozpuszczalniki Sucha powłoka Wsiąkanie (jeśli podłoże nie jest jednolite) Suszenie farb ciekłych Suszenie polega głównie na odparowaniu rozpuszczalnika. Priplak ma zamkniętą powierzchnię, co nie pomaga w wysychaniu farby przez wsiąkanie.

14 14 6 WAŻNE ZAGADNIENIA Koronowanie materiału podnosi energię powierzchniową, po zwiększa adhezję atramentu. Poziom energia powierzchniowej (dyny) można określić za pomocą przeznaczonych do tego markerów. Naszym zdaniem lepiej sprawdzają się markery w płynie, pamiętając, żeby pędzelka, który miał kontakt z testowanym podłożem nigdy nie umieszczać z powrotem w roztworze markera. Większość zestawów markerów ma trwałość maksymalnie do 6 miesięcy i powinna być regularnie wymieniana. Wilgotność i czas obniżają efektywność koronowania powierzchni, ważne jest, aby materiał był szczelnie zapakowany i zadrukowany w zalecanym czasie. TEST N 154 TEST N 154 Użycie primerów może pomóc w adhezji atramentu szczególnie dla aplikacji przeznaczonych na zewnątrz, jak np. etykietki ogrodnicze. Lakier/uszczelniacz jest praktyczny do ochrony wydrukowanego obrazu, ale jest niezwykle ważne aby był kompatybilny z użytymi farbami. Polipropylen jest tworzywem termoplastycznym i rozszerza się cieplnie. W przypadku druku obustronnego zalecamy pozostawienie arkuszy do schłodzenia między przejściami, przez minimum dzień. Farby można testować za pomocą różnych standardów. Najlepiej poczekać 24 godziny po druku aby pozwolić mu utrwalić się. Test wykonuje się z użyciem taśmy samoprzylepnej, z nacięciami lub bez nich. TEST N 154 Primer wykorzystywany do poprawy przyczepności atramentu szczególnie ważny do aplikacji na zewnątrz (etykietki do roślin) Powleczenie do pisania farba, biała lub bezbarwna, pozwala pisać po Priplak za pomocą zwyczajnych długopisów, ołówków, itd wykorzystywane do segregatorów, pudeł archiwizacyjnych, menu, etykietek, kalendarzy, itd. Lakier nakładany po wydrukowaniu by ochronić obraz przed zarysowaniami może być matowy lub błyszczący albo z efektem specjalnym, metalik, brokat, inne. Jak zawsze, ważne jest aby farba, primer, lakier, były ze sobą kompatybilne i przeznaczone do polipropylenu. Uwaga: Zawartość podano w dobrej wierze, aczkolwiek nie stanowi ona gwarancji. Informacje mogą zostać zmienione i Priplak nie jest odpowiedzialny za straty wynikające z nieprawidłowości informacji zawartej w tym przewodniku lub na stronie internetowej.