`gsjcrwl. Kolegium Sędziów ZPRP Nr 2/2000. Związek Piłki Ręcznej w Polsce Warszawa, ul. Wawelska 5 sektor C. Zawiera: Warszawa, r.

Transkrypt

1 Związek Piłki Ręcznej w Polsce Warszawa, ul. Wawelska 5 sektor C `gsjcrwl Kolegium Sędziów ZPRP Nr 2/2000 Zawiera: 1. Wstęp Życie, jak każdy mecz dobiega końca Jerzy Jaworski ( ) 3. Moim zdaniem. 4. Sprawy szkoleniowe. 5. Informacje i zarządzenia. 6. Sprawy różne. Warszawa, r.

2 Szanowne Koleżanki! Szanowni Koledzy! Oddajemy w Wasze ręce drugi numer biuletynu. W czasie, który upłynął od wydania pierwszego numeru wydarzyły się sprawy, o których przeczytacie w tej publikacji. Szczególnie smutną i refleksyjną była wiadomość o śmierci wielce zasłużonego sędziego międzynarodowego Jurka Jaworskiego, o którym wspomnienie publikujemy poniżej. Niespodziewana była także informacja o konieczności przedwczesnego zakończenia kariery sędziowskiej z uwagi na stan zdrowia przez Sławka Cłapińskiego (materiał poświęcony Sławkowi znajdziecie w dalszej części biuletynu). Także pogarszający się stan zdrowia zmusił Sekretarza Kolegium Kolegę Feliksa Króla do rezygnacji z dalszej współpracy. Koledze Feliksowi podziękowaliśmy za jego pracę podczas spotkania Przewodniczących Komisji Wojewódzkich, które odbyło się w Poznaniu. Tą drogą jeszcze raz dziękuję Feliksowi za cały okres jego rzetelnej, perfekcyjnej pracy administracyjnej dla dobra naszego środowiska sędziowskiego. Przykre były także informacje o nieprzyjemnych kontuzjach Janusza Kowalskiego i Tadeusza Skubisza, które wyeliminowały tych Kolegów na długie miesiące z czynnego sędziowania, a także o wypadku samochodowym powracających z zawodów ligowych Dariusza Klausa i Ryszarda Smykowskiego. Ci ostatni po okresie rekonwalescencji powrócili już do grona czynnych sędziów. Miniony okres skłania do pierwszych podsumowań i refleksji. W aktualnym biuletynie znajdziecie różnego rodzaju materiały, zestawienia i szeroką gamę informacji. W części szkoleniowej przedstawiamy m.in. materiał autorstwa Marka Góralczyka, który przygotował zestawienie na temat wszystkich rodzajów rzutów, które jest częścią ogólniejszej pracy p.t. Bliżej z przepisami publikowanej cyklicznie na łamach miesięcznika Siódemka, mającej na celu przybliżenie w sposób bardziej dostępny problemu znajomości przepisów gry. Skłaniam się do stwierdzenia, że takie ujęcie problemu pozwoli na łatwiejsze przyswajanie tajników przepisów nie tylko przez sędziów, ale także zawodników, działaczy, kibiców, czy dziennikarzy. Zwracam uwagę, że rozpoczęcie współpracy Marka z Siódemką nastąpiło w numerze 1/5/2000 publikacją wrażeń z pobytu w Katarze Szczypiorniak po kataryjsku. Dobrym przykładem jest także współpraca z Kolegium w ramach redagowania biuletynu przez Marka Szajnę, który prezentuje swoje refleksje z pobytu na Mistrzostwach Świata Kobiet w Norwegii. Zachęcam innych Koleżanki i Kolegów do pójścia w ślady Marka i zaprezentowania swoich poglądów na łamach naszego biuletynu

3 Problem znajomości przepisów leży nam szczególnie na sercu i traktujemy go w Kolegium jako bardzo ważny. Refleksje po nadesłaniu odpowiedzi na pierwszą ciekawostkę dotyczącą nietypowych sytuacji boiskowych budzą mój niepokój. Duża grupa sędziów udzieliła odpowiedzi niewłaściwej, ale smutniejsze jest to, że aż 32 Kolegów zlekceważyło naszą inicjatywę i nie odpowiedziało na pytanie. Wyrażam nadzieję, że był to tylko wypadek przy pracy i zobowiązanie zawarte w punkcie 4.1. niniejszego biuletynu zostanie przez Kolegów potraktowane bardzo poważnie. Apeluję szczególnie o ułożenie trzech pytań testowych (najlepiej z życia wzięte ), które posłużą do opracowania testu teoretycznego. W części analitycznej przekazujemy ogólny stan naszego posiadania w poszczególnych okręgach, obraz naszej obecności poza granicami kraju, pierwsze zestawienie arkuszy obserwacyjnych stanowiących efekt pracy Delegatów Związku, a także podsumowanie ilości prowadzonych spotkań przez poszczególne pary sędziowskie. Mam nadzieję, że materiały te zostaną właściwie zrozumiane i pobudzą do indywidualnych refleksji. Przed nami najistotniejsza faza rozgrywek, w której błędy sędziowskie powinny być ograniczone do minimum. Liczę na właściwą postawę wszystkich sędziów i bardzo rzetelne podejście do naszych obowiązków. Liczę także, że młodzież sędziowska (szczególnie zaliczana do grupy TOP-2004 ), będzie mogła wykazać się swoimi postępami podczas zbliżających się rozgrywek centralnych w grupach młodzieżowych. Wszystkim życzę powodzenia Przewodniczący Kolegium Sędziów Henryk Szczepański - 3 -

4 2.... Życie, jak każdy mecz dobiega końca mgr Jerzy Jaworski zmarł r. Z wielkim smutkiem przyjęliśmy wiadomość o śmierci naszego dobrego Przyjaciela, wielkiego miłośnika piłki ręcznej, znakomitego nauczyciela i sędziego. Jurek urodził się r. w Warszawie. Był absolwentem Akademii Wychowania Fizycznego w Warszawie i jej pracownikiem dydaktycznym, aż do chwili przejścia na emeryturę. Znajomość z piłką ręczną zaczął już jako student, będąc zawodnikiem pierwszoligowej drużyny piłki ręcznej 11-osobowej Varsovia, a później 7-osobowej. Kończąc karierę zawodniczą rozpoczął pracę trenerską, prowadząc do licznych sukcesów stołeczne zespoły ligowe. W 1960 r. rozpoczął swoją przygodę z gwizdkiem. Doprowadziła ona Jurka na sam szczyt. Sędziował niezliczoną liczbę najważniejszych meczów w kraju oraz zagranicą. W roli sędziego uczestniczył dwukrotnie w Mistrzostwach Świata (1974 NRD, 1976 Austria). W 1977 r. sędziował Akademickie Mistrzostwa Świata w Warszawie, prowadząc tam między innymi mecz finałowy. Trzykrotnie uczestniczył jako sędzia w Młodzieżowych Mistrzostwach Świata (1979 Szwecja, 1981 Portugalia, 1983 Francja). Ponadto od 1972 r. prowadził mecze w ramach Pucharu Europy oraz szereg znaczących turniejów międzynarodowych. Jurek był zawsze i w każdej sytuacji kolegą życzliwym i szczerym. Służył wszelką pomocą młodym kolegom sędziom, którym nie szczędził dobrych i mądrych rad, czerpiąc je z własnego, bogatego doświadczenia sportowego. Za swoje bezgraniczne oddanie dla piłki ręcznej został między innymi wyróżniony: Złotą Odznaką Zasłużonego Działacza Kultury Fizycznej oraz Diamentową Odznaką Związku Piłki Ręcznej w Polsce. Za pracę zawodową odznaczony był Złotym Krzyżem Zasługi. Żegnamy Jurka z wielkim żalem i wzruszeniem, będąc świadom straty Kolegi, który był niespotykanej dzisiaj miary pasjonatem piłki ręcznej. Będziemy pamiętać Jurka jak sam mawiał o sobie: starego siwego Jawora jako człowieka skromnego, lecz Duchem Wielkiego. 3. Moim zdaniem. M aa rr ee kk S zz aa j n aa Reflleksjje z pobyttu na Miisttrzosttwach Świiatta Kobiiett w Norwegiiii.. Wielokrotnie uczestnicząc w różnych imprezach mistrzowskich, będąc na Mistrzostwach Świata w Norwegii po raz pierwszy brałem udział w zawodach tej rangi nie w charakterze sędziego lub obserwatora-delegata. Jako członek ekipy nie miałem możliwości bezpośredniego wglądu w sprawy kuchni sędziowania, dyskutowania - 4 -

5 zagadnień sędziowskich w gronie najbardziej zainteresowanych tą problematyką, a nawet kontaktu z nimi. Spostrzeżenia dotyczące sędziowania są ponadto bardzo ograniczone z uwagi na wczesne odpadnięcie polskiej drużyny z imprezy i możliwości obserwacji jedynie 5- ciu spośród 16-stu par sędziowskich. Na etapie rozgrywek grupowych, z racji dosyć przejrzystych rezultatów meczów (w grupie z udziałem Polski), nie było specjalnych problemów i dyskusji wokół sędziowania. Spostrzeżenia: 1. Widoczne jest wyraźne zróżnicowanie umiejętności poszczególnych par, potwierdziła się zwłaszcza występująca od szeregu lat rozpiętość poziomu pomiędzy czołowymi sędziami europejskimi (było ich tylko 2-3 pary) i arbitrami z innych kontynentów. Dotyczy to nie tylko rozumienia istoty gry, umiejętności przewidywania i zdolności prawidłowej oceny zdarzeń na boisku, ale również kultury sędziowania oraz elementów czysto technicznych (sygnalizacja, sposób poruszania się i zachowania na boisku, spokój i pewność przy podejmowaniu decyzji). 2. Tendencja w większości obserwowanych par, w mojej ocenie więcej niż dyskusyjna, do preferowania w sytuacjach pewnych do zdobycia bramki zawodników atakujących i przesadnego, pochopnego: - dyktowania rzutów karnych, - dodatkowego karania wykluczeniem obrońcy przy rzutach karnych, przy jednoczesnym tolerowaniu ewidentnie za ostrych zagrań obrońców w trakcie rozgrywania ataku pozycyjnego. 3. W dalszym ciągu problem stanowi w sędziowaniu ujednolicenie interpretacji gry pasywnej. Nie budzi ona specjalnych zastrzeżeń jedynie w sytuacjach gry w osłabieniu. Natomiast w pozostałych przypadkach sędziowie bardzo różnie decydują o samym ostrzeżeniu, nie mówiąc już o podjęciu decyzji o odebraniu piłki po ostrzeżeniu (czas od ostrzeżenia i wybór sytuacji na boisku). 4. Przy rzucie rozpoczynającym grę nie stosuje się rygorystycznie i drobiazgowo przepisów, tolerując nie nazbyt rażące i nie mające wpływu na grę przekroczenia linii środkowej przez współpartnerów. 5. Naruszenia pola bramkowego przy rzutach z wyskoku ze skrzydła i w kontrataku. W przypadku wątpliwości, czy rzut oddany został prawidłowo, czy też po kontakcie atakującego z podłożem, stosowana jest generalnie zasada dyktowania rzutu wolnego za naruszenie przez atakującego pola bramkowego. 6. Przywiązywano wagę do tego, aby rzuty wolne były wykonywane z zatrzymaniem, a nie w biegu z tego powodu częste korekty wykonania rzutu wolnego. 7. Przy grze w ataku pozycyjnym drużyny osłabionej brakiem wykluczonego zawodnika zwracanie szczególnej uwagi na pozorowanie i sugerowanie fauli obrońców poprzez prowokowanie i wymuszanie sytuacji przez samego atakującego. W takich wypadkach sędziowie odbierali piłkę drużynie atakującej bardzo drobiazgowo wychwytując błędy techniczne i faulu ataku. Można nawet mówić o polowaniu na okazję do odebrania piłki nie tylko poprzez decyzję o grze pasywnej

6 4. Sprawy szkoleniowe Ciekawostka nr 2. Sędziowie dyktują rzut karny krótko przed zakończeniem spotkania. W momencie zatrzymania czasu gry na tablicy widnieje 59:59. Zawodnik A-5 wykonuje rzut karny, w bramce zajął miejsce bramkarz B-16. W trakcie lotu piłki do bramki rozlega się sygnał kończący grę, a piłka wpada do bramki. Odpowiedz TAK- lub NIE- na następujące pytania: A czy należy uznać bramkę i zakończyć spotkanie? B czy należy zakończyć spotkanie i nie uznać bramki? C czy należy powtórzyć rzut karny? D czy, w przypadku powtórzenia rzutu karnego, może go wykonywać inny zawodnik niż A-5? E czy, w przypadku powtórzenia rzutu karnego, można zmienić zawodnika w bramce na innego niż B-16? F czy, w przypadku gdyby zawodnik A-5 po gwizdku sędziego na wykonanie rzutu karnego (za pierwszym razem) nie zdążył oddać rzutu rozległ się sygnał od stolika należy zakończyć spotkanie? Kolegium Sędziów zobowiązuje każdego z Kolegów Sędziów o udzielenie pisemnych odpowiedzi na w/w pytania (w formie np. A-TAK, B-NIE, itd.) oraz ułożenie trzech pytań testowych z zakresu Przepisów Gry w Piłkę Ręczną i Postanowień ZPRP. Odpowiedzi na powyższą ciekawostkę oraz pytania testowe wraz z prawidłowymi odpowiedziami popartymi odpowiednim punktem(-ami) przepisów/postanowień prosimy przesłać na adres Kol. Jacka Wróblewskiego lub faksem: , do dnia 30 kwietnia 2000 r Odpowiedź na ciekawostkę z Biuletynu nr 1/99: Dyskwalifikacja zawodnika obrony B-3, po meczu opis w protokole; powtórzenie rzutu wolnego na gwizdek. przep. 2-5, 17-5d, 8-6, Analiza: Ponieważ rzut wolny został podyktowany krótko przed zakończeniem spotkania, pomimo że upłynął czas gry, rzut musi zostać wykonany, a sędziowie muszą odczekać na efekt przepis 2-5. Efektu rzutu nie było z powodu przejęcia piłki przez obrońcę po wejściu w pole bramkowe. Zachowanie obrońcy należy potraktować jako wybitnie niesportowe (8-6, 17-5), a ponieważ upłynął czas gry nie ma zastosowania inna kara, niż kara dyskwalifikacji. Zdarzenie podlega opisowi w protokole. Rzut wolny musi zostać powtórzony na gwizdek, a sędziowie muszą odczekać na efekt rzutu. Decyzja o rzucie karnym nie może mieć miejsca. Po upływie czasu gry należy jedynie wyegzekwować decyzje podjęte w czasie gry, nie można podejmować kolejnych. Odpowiedzi wzorowe nadesłali: Baum, Góralczyk, Sołodko Arkadiusz i Leszek, Kałużny, Bujnowicz, Jarosz, Szynklarz Jarosław, Mariusz i Andrzej, Gwóźdź, Musiał, Budziosz, Baranowski, Lemanowicz, Łabędź, Olesiński

7 Odpowiedzi dobre (z pominięciem opisu w protokole): Franczak, Michalik Wojciech, Brenk, Stankiewicz, Bednarek, Musialik, Krupa, Krawczyk, Oleśków, Dukat, Krzemieniewski. Odpowiedzi nie nadesłali: Cłapiński, Manyś, Dutka, Uszyński, Majka, Łukaszyk, Małek, Kraszewski, Filipiak, Michna, Smykowski, Roszkowski, Broda, Wrona, Buda, Eichler, Szumański, Okos, Kossacki, Moszczyński, Leszczyński, Skarbek, Stępniak, Nowak Piotr, Łątka, Bielski, Patyk, Młyński, Czapla, Ludwinowicz, Oleksyk, Solecki W dniach r. w Płocku odbyła się II sesja szkoleniowa części grupy TOP Przeprowadzono 36 spotkań w ramach tradycyjnych ogólnopolskich turniejów Petro-Echo w kategorii juniora młodszego i Solidarności w kategorii juniora. Wszystkie spotkania były oceniane i omawiane przez obserwatorów: Henryka Szczepańskiego, Jacka Wróblewskiego i Wojciecha Majchrzaka. Analiza obserwacji wykazała braki sędziowskie w następujących elementach: 1. Progresja karania. 2. Błąd kroków. 3. Faul ataku. 4. Moment przerwania gry podczas fauli obrony. Za satysfakcjonujące należy uznać oceny: 1. Naruszania pola bramkowego. 2. Prawa korzyści. 3. Rzutów karnych. W turniejach wzięli udział następujący sędziowie: Rajkiewicz-Tarczykowski, Sikora-Zubek, Krawczyk-Krupa, Bochniarz-Oleśków, Naleźny-Moskalczyk, Broda-Wrona, Bielski-Puszkarski, Bejnar, Lemanowicz- Wierciński, Koziński-Koziński, Kowalewski-Aftański

8 4.4. Rzuty w piłce ręcznej: 1. Kiedy wykonuje się lub kiedy zarządza się rzut? Rzut rozpoczynający grę Przepis 10 Wykonuje się na początku każdej połowy gry lub dogrywki oraz po utracie bramki. Rzut z linii bocznej Przepis 11 Zarządza się, jeżeli piłka przekroczy linię boczną całym obwodem lub kiedy zawodnik z pola gry drużyny broniącej dotknie jako ostatni piłkę, która następnie przekroczy linię końcową boiska. Rzut od bramki Przepis 12 Zarządza się, jeżeli piłka przekroczy linię końcową boiska z wyjątkiem gdy: opanowaną piłkę rozmyślnie zagra bramkarz poza własną linię końcową zarządza się wówczas rzut wolny (zob. 5:7 i 13:1b) zawodnik rozmyślnie wyrzuci piłkę poza własną linię końcową boiska zarządza się wówczas rzut wolny (zob. 7:9 i 13:1e) Rzut wolny Przepis 13 Zarządza się w następujących przypadkach: a/ za niezgodną z przepisami zmianę zawodników oraz nieprzepisowe wejście na boisko; b/ za niezgodne z przepisami: - zachowanie bramkarza, - zachowanie zawodników w polu bramkowym, - zachowanie się wobec przeciwnika, - wykonanie oraz zachowanie w czasie rzutu: rozpoczynającego grę, z linii bocznej, od bramki, wolnego, karnego, sędziowskiego, - wykonanie rzutów; c/ za popełnione błędy w grze piłką; d/ za rozmyślny rzut piłką za linię końcową lub boczną boiska; e/ za grę pasywną; f/ za niesportowe zachowanie; g/ za czynne znieważenie. Rzut karny Przepis 14 Zarządza się: a/ za niezgodną z przepisami interwencję zawodników oraz osób towarzyszących na całym boisku w sytuacji pewnej do zdobycia bramki; b/ za wprowadzenie piłki lub wejście z piłką do własnego pola bramkowego przez bramkarza; c/ za naruszenie własnego pola bramkowego w celu uzyskania korzystnej pozycji wobec atakującego z piłką przeciwnika; d/ za rozmyślne zagranie piłki do swojego bramkarza znajdującego się we własnym polu bramkowym, o ile bramkarz dotknie tę piłkę; e/ w przypadku niefortunnego sygnału automatycznego lub sygnału gwizdka, w sytuacji pewnej do zdobycia bramki; f/ jeśli drużyna będąca w sytuacji pewnej do zdobycia bramki pozbawiona została możliwości jej uzyskania w wyniku ingerencji kogoś nieupoważnionego do przebywania na boisku, z wyjątkiem sytuacji, gdy piłkę lecącą do bramki zatrzymał ktoś nie biorący udziału w grze (widz, działacz), a sędzia jest przekonany, że bramka zostałaby zdobyta uznaje się wtedy bramkę, nawet jeśli piłka nie znalazła się za linią bramkową w bramce (zob. komentarz do 9:1). Rzut sędziowski Przepis 15 Zarządza się gdy: a/ zawodnicy obu zespołów popełnią równocześnie błąd; b/ piłka dotknie sufitu lub urządzenia nad polem gry; c/ gra została przerwana bez przekroczenia przepisów, a żadna z drużyn nie była w posiadaniu piłki.

9 2. Sposób i miejsce wykonania rzutu. 3. Ustawienie zawodnika wykonującego rzut. Rzut rozpoczynający grę Przepis 10 Wykonuje się na środku boiska, po sygnale gwizdka sędziego głównego. Winien być wykonany w ciągu 3 sek. po tym sygnale w dowolnym kierunku. Musi stać jedną stopą na linii środkowej boiska dopóki piłka nie opuści jego dłoni. Zezwala się na podniesienie i ponowne postawienie drugiej nogi. Rzut z linii bocznej Przepis 11 Wykonuje się bez sygnału gwizdkiem z miejsca, w którym piłka przekroczyła linię boczną lub z końca linii bocznej po tej stronie bramki, po której przekroczyła linię końcową. Musi stać jedną stopą na linii bocznej dopóki piłka nie opuści jego dłoni. Przed wykonaniem tego rzutu zawodnikowi nie wolno piłki zakozłować lub położyć na boisku i z powrotem podnieść zarządza się wtedy rzut wolny (zob. 13:1i). Zezwala się na podniesienie i ponowne postawienie drugiej nogi. Rzut od bramki Przepis 12 Wykonuje bramkarz z pola bramkowego bez sygnału gwizdka sędziego. j.w. Rzut wolny Przepis 13 Wykonuje się bez sygnału gwizdkiem, zasadniczo z miejsca, w którym nastąpiło naruszenie przepisów. Jeżeli miejsce to znajduje się między linią pola bramkowego i linią rzutów wolnych a rzut wolny ma wykonać drużyna atakująca, to musi on być wykonany z najbliższego miejsca przed linią rzutów wolnych. Zawodnik drużyny atakującej nie może dotykać ani przekraczać linii rzutów wolnych. O ile zawodnik znajduje się z piłką we właściwym miejscu do wykonania rzutu, nie wolno mu piłki położyć i ponownie podnieść, odbić lub zakozłować. Co najmniej część stopy jednej nogi musi stale dotykać podłoża. Zezwala się na podniesienie i ponowne postawienie drugiej nogi. Rzut karny Przepis 14 Wykonuje się sprzed linii rzutów karnych (7 metrów). Winien być wykonany w kierunku bramki w ciągu 3 sek. po sygnale gwizdka sędziego z pola gry. Zawodnikowi nie wolno dotykać ani przekraczać linii rzutów karnych tak długo, dopóki piłka nie opuści jego ręki. Co najmniej część stopy jednej nogi musi stale dotykać podłoża w czasie wykonywania rzutu. Zezwala się na podniesienie i ponowne postawienie drugiej nogi. Rzut sędziowski Przepis 15 Wykonuje się na środku boiska. Sędzia z pola gry, po sygnale gwizdkiem na wznowienie gry, podrzuca piłkę pionowo do góry. Piłka może być zagrana, jeżeli osiągnie swój najwyższy punkt. Jedynie 2 zawodników po jednym z każdej drużyny może znajdować się obok sędziego, każdy po stronie swojej bramki

10 4. Ustawienie pozostałych zawodników drużyny wykonującej rzut. 5. Dopuszczalne ustawienie zawodników drużyny przeciwnej. Rzut rozpoczynający grę Przepis 10 W chwili rozpoczęcia każdej połowy gry (lub dogrywki) wszyscy muszą znajdować się na własnej połowie boiska. W momencie rozpoczęcia gry po utracie bramki zawodnicy mogą znajdować się na obu połowach boiska. W chwili rozpoczęcia każdej połowy gry (lub dogrywki) wszyscy muszą znajdować się na własnej połowie boiska. Przy rozpoczęciu przez przeciwnika gry po utracie bramki zawodnicy mogą znajdować się na obu połowach boiska. W obu powyższych przypadkach zawodnicy muszą zachować odległość 3 m od zawodnika wykonującego rzut. Rzut z linii bocznej Przepis 11 Mogą znajdować się na całym polu gry, tj. na całym boisku z wyjątkiem pól bramkowych. Muszą znajdować się w odległości co najmniej 3 m od zawodnika wykonującego rzut, w każdym jednak przypadku mogą ustawić się przy linii pola bramkowego, nawet wówczas kiedy ta odległość jest mniejsza od 3 m. Rzut od bramki Przepis 12 Mogą znajdować się na całym polu gry. Mogą znajdować się na całym polu gry. Rzut wolny Przepis 13 Podobnie jak zawodnik wykonujący rzut, zawodnicy drużyny atakującej nie mogą przekraczać ani dotykać linii rzutów wolnych. Jeżeli przed wykonaniem rzutu zawodnicy znajdują się między linią pola bramkowego i może to mieć wpływ na przebieg akcji, to sędziowie winni skorygować ich ustawienie. Jeśli rzut wykonywany jest na gwizdek, a któryś z zawodników przekroczy lub dotknie linię rzutów wolnych, to dyktuje się rzut wolny dla drużyny przeciwnej (zob. 13:1l). Muszą znajdować się w odległości 3 m od zawodnika wykonującego rzut. Jeżeli rzut wolny wykonywany jest bezpośrednio sprzed linii rzutów wolnych, to zawodnicy drużyny broniącej muszą ustawić się przed linią pola bramkowego. Rzut karny Przepis 14 Żaden zawodnik poza wykonującym rzut nie może znajdować się między linią pola bramkowego a linią rzutów wolnych. Jeśli zawodnik drużyny atakującej przekroczył lub dotknął linię rzutów wolnych zanim piłka opuściła rękę wykonującego rzut, należy podyktować rzut wolny dla przeciwnika (zob. 13:1m). Żaden zawodnik nie może znajdować się między linią pola bramkowego a linią rzutów wolnych. Muszą znajdować się w odległości 3 m od linii rzutów karnych. Bramkarz nie może przekroczyć linii ograniczającej jego wyjście (4 m). Jeżeli któryś z powyższych warunków zostanie naruszony zanim piłka opuści rękę zawodnika wykonującego rzut, to należy powtórzyć rzut karny, jeśli bramka nie została zdobyta. Rzut sędziowski Przepis 15 Muszą zachować odległość 3 m od sędziego wykonującego rzut. j.w

11 6. Czy można zdobyć bezpośrednio bramkę? 7. Jak należy postąpić, gdy po wykonaniu rzutu piłka jest w locie i rozlega się sygnał kończący grę? 8. Czy wykonuje się rzut już zarządzony jeśli upłynął czas gry? TAK TAK TAK TAK TAK NIE Koniec gry Koniec gry Koniec gry Należy powtórzyć rzut wolny. Powtórzony rzut wolny wykonywany jest na sygnał sędziego, na jego efekt sędziowie muszą odczekać. Należy powtórzyć rzut karny. Na efekt powtórzonego rzutu sędziowie muszą odczekać. NIE NIE NIE TAK TAK NIE Koniec gry Przygotował: Marek Góralczyk

12 5. Informacje i zarządzenia W miesiącu styczniu 2000 roku z powodów zdrowotnych zrezygnował z dalszego sędziowania kolega Sławomir Cłapiński sędzia klasy międzynarodowej z licencją IHF. Sławek urodził się r. w Łodzi. Przygodę z gwizdkiem rozpoczął po zakończeniu kariery zawodniczej. Był zawodnikiem MKS Polesie-Łodzianka w latach , a dalej pierwszoligowej KS Anilany Łódź do roku Swoje sędziowanie Sławek rozpoczął w 1972 roku zaliczając kolejne szczeble. I tak: od 1976 roku sędzia okręgowy, od 1979 sędzia związkowy, a od 1984 sędzia międzynarodowy. Ogółem w swojej karierze sędziowskiej prowadził 1454 mecze, w tym: II liga 226, I liga 423, międzynarodowe 105 (w tym puchar Europy 50). Powyższe liczby mówią same za siebie: Dużo czasu Sławku biegałeś w krótkich majteczkach po boiskach krajowych i zagranicznych. Szkoda, że zdrowia zabrakło. Ale nic to Twoja i nasza kochanka piłka ręczna ma sporo innych potrzeb, którymi można się zająć. Liczymy, że to właśnie uczynisz. Dziękujemy Tobie za te lata trudu, a i nie raz wyrzeczeń, jakie niewątpliwie przygoda z gwizdkiem wymaga. Dziękujemy za rzetelność, oddanie i przywiązanie, a nade wszystko za sprawiedliwe orzekanie. Zaszedłeś bardzo daleko, a to dzięki Twojej fachowości. Życzymy Tobie poprawy zdrowia oraz nowych sukcesów u boku naszej wspólnej miłości Kolegium Sędziów zwraca uwagę, iż jako załącznik do niniejszego biuletynu przesyła kserokopię pisma z Departamentu Ubezpieczeń Społecznych Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, w którym Ministerstwo wyraża swój pogląd w sprawie rozstrzygnięcia, czy wynagrodzenie sędziów zawodów sportowych stanowi tytuł do ubezpieczenia społecznego. Kolegium wyraża nadzieję, że stanowisko Ministerstwa jednoznacznie wyjaśnia problem, z którym środowisko borykało się od początku bieżącego roku Kolegium Sędziów ZPRP informuje, że tegoroczny egzamin na sędziego związkowego odbędzie się dwuetapowo: - w miesiącu maju 2000 r. w Poznaniu pierwsza część obejmować będzie sprawdziany teoretyczne i sprawnościowe (test Cooper a 2400 m); - do drugiej części (w dwóch lub trzech ośrodkach) obejmującej sprawdzian praktyczny (sędziowanie spotkań podczas turniejów) dopuszczeni zostaną tylko ci kandydaci, którzy zaliczą pierwszą część egzaminu. Kolegium apeluje do Komisji Wojewódzkich o właściwe przygotowanie wszystkich kandydatów Kolegium Sędziów informuje, że tegoroczna kursokonferencja sędziów I i II ligi odbędzie się w dniach 1-3 września. Kolegium prosi Koleżanki i Kolegów sędziów o zarezerwowanie sobie tego terminu, gdyż obecność na tej kursokonferencji będzie obligatoryjna. KS ZPRP przypomina również, że w ramach kursokonferencji odbędzie się m.in. sprawdzian kondycyjny (test Cooper a), którego zaliczenie będzie warunkiem dopuszczenia sędziów do prowadzenia zawodów w przyszłym sezonie

13 5.5. Kolegium Sędziów informuje, że w dniu r. Międzynarodowa Federacja Piłki Ręcznej (IHF) opublikowała listę sędziów powołanych do tzw. elity sędziów IHF oraz listę perspektywiczną. Na tej drugiej liście wśród 30-tu par z całego świata znaleźli się bracia Arkadiusz i Leszek Sołodkowie. Serdecznie gratulujemy!!! 5.6. Nasi poza granicami kraju. Mirosław Baum Marek Góralczyk - 1/16 Ligi Mistrzów mężczyźni BLR SKA Mińsk ITA Alpi Prato r (12-10) - 1/8 EHF-Cup kobiety GER Borussia Dortmund UKR Automobilist Brovary i r (13-13) i (14-10) - 1/8 Puchar Zdobywców Pucharów mężczyźni ESP Portland San Antonio ROM Steaua Bukarest r (12-10) - Mistrzostwa Tunezji I liga mężczyzn Club Africa Tunis Esperance Tunis r (9-10) - Eliminacje Mistrzostw Świata mężczyźni Słowacja Czechy r (11-9) - 1/8 Liga Mistrzów kobiety RUS Volgograd Akva ESP Elda Prestigo r. - 1/4 Liga Mistrzów mężczyźni SLO Celje Pivovarna Lasko ESP Prosesa Ademar Leon r. Arkadiusz Sołodko Leszek Sołodko - 1/16 EHF-Cup mężczyźni AUT Erdgas Linz NOR Viking Stavanger r (9-12) - 1/8 Liga Mistrzów mężczyźni SUI TV Suhr Handball DEN Skjern Handball r (14-11) - Eliminacje Mistrzostw Świata mężczyźni Belgia Macedonia r (12-16) - 1/8 Liga Mistrzów kobiety FRA Asptt Metz MKD Kometal Skopje r (16-7) Sławomir Cłapiński Krzysztof Manyś - 1/16 Puchar Zdobywców Pucharów mężczyźni FIN IFK Grankulla HUN Fotex Veszprem r (4-19)

14 Andrzej Dutka Zbigniew Uszyński - 1/16 Liga Mistrzów kobiety HUN Hertz Budapest SUI St. Gallen r (24-5) - 1/8 City-Cup mężczyźni CZE Banik Karvina DEN Frederiksberg r (15-11) Jacek Wróblewski Stefan Klar - 1/16 Liga Mistrzów mężczyźni ROM Minau Baia Mare RUS Kaustik Volgograd r (13-11) - 1/8 Puchar Zdobywców Pucharów mężczyźni CZE Dukla Praha GER TBV Lemgo r (14-10) - 1/8 Liga Mistrzów mężczyźni FRA Montepellier NOR Sandefjord Tif r (12-7) - 1/8 Liga Mistrzów kobiety UKR Motor Zaporoshje NOR Baekkelagets Oslo r. Marek Góralczyk Marek Majka - Rozgrywki Mistrzowskie w Katarze r. Marek Szajna - 1/16 Puchar Zdobywców Pucharów kobiety HUN Györi Graboplast BIH Zeljeznicar Hadzici 01 i r (26-7) i (17-6) - 1/8 Liga Mistrzów kobiety NOR Baekkelagets Oslo AUT Hypo Niederösterreich r (9-17) - 1/8 City-Cup mężczyźni YUG RK Sintelon SWE IFK Skövje r (14-11) - Eliminacje Mistrzostw Świata mężczyźni Włochy Czechy r (12-16) - 1/8 Liga Mistrzów kobiety RUS Volgograd Akva GER HC Leipzig r. Janusz Czerwiński - 1/16 EHF-Cup kobiety SVK Slovan Duslo Sala ITA Cassano Magnago r (22-6) - 1/16 City-Cup kobiety SVK Inter Bratislava ITA Tiger Palermo r (21-12) - Mistrzostwa Europy Seniorów mężczyźni Chorwacja r

15 Henryk Szczepański - 1/16 Liga Mistrzów mężczyźni RUS Kaustik Volgograd ROM Minaur Baia Mare r (10-5) - 1/8 City-Cup kobiety LTU Eastcon AG Vilnius FRA Cercle Dijon r (12-10) Jerzy Pasoń - 1/16 Puchar Zdobywców Pucharów mężczyźni CZE Dukla Praha NED HV Emmen r (11-8) - 1/8 EHF-Cup mężczyźni GER Flensburg-Handewitt NED Showbizcity Aalsmer r (18-7) - 1/8 Liga Mistrzów kobiety GER HC Leipzig RUS Volgograd Akva r (17-9) 5.7. Ilu nas jest? (stan na r.) Ilość sędziów czynnych Szkolenia sędziów Kursy sędziowskie lp. Wojewódzki Związek Piłki Ręcznej ogółem w tym kobiet do 35 lat % ilość meczów Liczba szkoleń ilość uczestników Liczba kursów sędziowskich ilość uczestników 1. DOLNOŚLĄSKI , LUBELSKI , LUBUSKI , ŁÓDZKI , MAŁOPOLSKI , OPOLSKI , PODKARPACKI , PODLASKI , POMORSKI , ŚLĄSKI , ŚWIĘTOKRZYSKI , , WARMIŃSKO- MAZURSKI

16 13. WARSZAWSKO- MAZOWIECKI , WIELKOPOLSKI , ZACHODNIOPOMORSKI , KUJAWSKO-POMORSKI BRAK DANYCH 17. PŁOCKI *) , ZAMOJSKI **) , łącznie , *) - dane ujęte w pozycji 13. **) - dane ujęte w pozycji Zestawienie arkuszy obserwacyjnych za okres od r. do r. Arkusz obserwacyjny Kod Sędziowie Delegat A B C Suma punktów 9 Brenk - Chudzicki Majchrzak Jeziorny Helemejko Matuszewski Pasoń średnia 3,4 2,8 3,0 3,0 3,0 2,8 3,0 3,4 3,0 3,0 3,0 75,8 10Cieśliński - Tupaj Arciszewski Woytyla Majchrzak średnia 3,3 3,0 3,0 3,0 3,7 3,3 3,3 3,0 3,3 3,0 3,0 79,0 11Mikołajczak A. i A. Majchrzak Majchrzak Fulara średnia 2,7 2,3 2,3 1,7 3,7 2,3 2,7 3,3 3,3 3,0 2,3 66,3 12Bujnowicz - Jarosz Matuszewski Pasoń Matuszewski średnia 3,3 3,0 2,3 2,3 3,0 3,0 2,3 3,0 3,0 3,0 2,3 68,3 13Królik Tarczykowski Majchrzak Szynklarz J. i M. Zapiórkowski Fulara średnia 2,5 2,5 3,5 2,5 3,5 3,5 3,5 3,5 3,5 3,5 3,0 79,0 15Kowalski - Musiał Demiańczuk Zapiórkowski Arciszewski średnia 3,0 3,3 2,3 2,7 3,0 3,0 3,0 3,0 2,7 3,0 2,7 71,3-16 -

17 16Majchrowski - Wojdyr Matuszewski Matuszewski Majchrzak Olejniczak Helemejko średnia 3,0 3,0 2,8 2,6 3,2 3,0 3,0 2,8 2,8 3,0 2,8 72,4 17Baran - Materna Bończak Bończak średnia 3,0 2,0 3,0 3,0 3,0 3,0 3,0 3,0 2,5 3,5 3,0 73,0 18Łoboda - Szmyd Pichen Pichen Puszkarski średnia 3,0 3,0 2,7 2,7 3,0 3,3 2,3 3,0 3,0 3,0 2,7 71,3 20Sikora - Zubek Demiańczuk Bednarek - Gajos Polak Jeziorny średnia 3,0 3,0 2,5 2,5 3,0 3,5 3,0 3,0 3,0 3,5 3,0 75,0 22Gwóźdź - Swierc Helemejko Herra - Maciejewski Pichen Wróblewski Demiańczuk średnia 3,0 3,0 2,3 2,7 3,0 3,3 2,3 3,0 3,0 3,0 3,0 72,3 24Jaworski - Pisarek Fulara Klimkowicz Szymanowski średnia 2,3 3,0 2,7 2,7 3,3 2,7 2,3 3,3 2,7 3,3 2,7 70,0 26Małek - Nowak Szymanowski Bończak Szczepański średnia 2,7 3,0 2,3 3,0 3,0 3,0 3,0 3,0 2,7 2,7 2,7 70,0 27Skubisz - Woliński Majchrzak Olejniczak średnia 1,5 1,5 2,0 2,0 3,0 1,5 2,5 2,5 2,5 2,0 2,0 52,0 28Budziosz - Olesiński Demiańczuk Szajna średnia 3,0 3,0 2,0 3,0 3,5 3,0 3,0 3,0 3,0 3,0 3,0 74,0 29Baranowski - Lemanowicz Pasoń Olejniczak średnia 3,0 3,0 3,0 2,5 3,0 3,5 3,0 3,0 3,0 3,0 3,0 75,0 30Leja - Musialik Wilczak Sobczak średnia 3,0 3,0 2,5 2,0 3,0 3,0 1,5 3,0 3,0 2,5 2,5 65,5 31Iwankowski - Wedeł Wróblewski Madejak średnia 3,0 2,5 2,0 2,5 2,5 3,5 3,0 3,0 3,0 3,0 3,0 71,0 32Kraszewski - Lański Madejak Klimkowicz Madejak średnia 2,7 3,0 3,0 2,7 3,0 3,7 2,7 3,0 2,3 3,3 3,0 73,7-17 -

18 33Klaus - Smykowski Olejniczak Jeziorny Szymanowski średnia 3,0 3,3 2,3 2,7 3,0 3,7 3,0 3,0 3,0 3,0 3,0 75,0 34Kucharski - Stężowski Demiańczuk Polak średnia 2,5 3,5 2,5 2,0 3,0 3,0 3,0 3,0 3,0 3,0 2,5 69,5 35Filipiak - Roszkowski Łodziński Machnacz Fulara średnia 2,7 2,7 2,7 2,7 3,0 3,3 2,7 3,3 2,7 3,0 3,0 72,3 36Czochra - Martyniuk Polak Polak średnia 2,5 2,5 2,5 3,0 3,0 2,5 3,0 3,0 3,0 3,0 2,5 68,5 37Zając - Zajączkowski Szymanowski Olejniczak Pichen średnia 3,0 3,0 2,7 2,7 3,0 3,3 3,0 3,3 3,3 3,3 2,7 74,7 38Krupa - Krawczyk Machnacz Michna - Prusecki Olejniczak Buda - Eichler Klimkowicz Moskalczyk - Naleźny Pisulski Sobczak średnia 3,5 3,0 2,5 3,0 3,0 3,5 3,0 2,5 2,5 3,0 2,5 71,5 46Bosak - Hagdej Śnieżek Ozdoba - Stodulski Sobczak Kossacki - Moszczyński Rembowicz Dąbrowski - Dębski Sikora Szejmo - Wojewodzic Łodziński Bochniarz - Olesków Twarowski Borowski - Markiewicz Olejniczak Mazur - Potępa Szymanowski Pisulski średnia 2,5 3,0 2,5 2,5 3,0 3,0 3,0 3,0 2,5 3,0 2,5 68,5 56Leszczyński - Skarbek Rembowicz Kwapisz - Pałkowski Zapiórkowski Bielski - Puszkarski Śnieżek Dziedzic - Kolbusz Sikora Pisulski średnia 3,0 2,5 3,0 2,5 3,0 3,5 3,5 3,0 3,0 3,0 3,0 75,0 ŚREDNIA CAŁKOWITA 2,89 2,81 2,65 2,58 3,07 3,07 2,84 3,00 2,85 2,97 2,74 71,1 Przygotował: Ryszard Matuszewski

19 5.9. Zestawienie ilości dotychczas prowadzonych spotkań przez sędziów I i II ligi w sezonie 1999/ Ilość prowadzonych spotkań przez sędziów I ligi: Nazwiska sędziów I liga kobiet I liga mężczyzn I liga B II liga SUMA Mirosław Baum Marek Góralczyk Arkadiusz Sołodko Leszek Sołodko Sławomir Cłapiński Krzysztof Manyś Andrzej Dutka Zbigniew Uszyński Jacek Wróblewski Stefan Klar (Słowacja) Marek Majka Grzegorz Wojtyczka Mariusz Kałużny Tomasz Stankiewicz Paweł Franczak Wojciech Michalik Piotr Brenk Piotr Chudzicki Ireneusz Cieśliński Zbigniew Tupaj Adam Mikołajczak Andrzej Mikołajczak Włodzimierz Bujnowicz Jacek Jarosz Marek Królik Zbigniew Tarczykowski Jarosław Szynklarz Mariusz Szynklarz Janusz Kowalski Marek Musiał Mirosław Majchrowski Piotr Wojdyr Piotr Baran Jerzy Materna Marek Łoboda Andrzej Szmyd Emil Łabanc Dominik Łukaszyk Olgierd Sikora Marcin Zubek Tomasz Bednarek Janusz Gajos

20 Sławomir Gwóźdź Krystian Świerc Maciej Herra Jarosław Maciejewski Andrzej Jaworski Tomasz Pisarek Andrzej Szynklarz Krzysztof Musiał Michał Małek Arkadiusz Nowak Tadeusz Skubisz Krzysztof Woliński Grzegorz Budziosz Tomasz Olesiński Marek Baranowski Bogdan Lemanowicz Antoni Leja Paweł Musialik Mariusz Iwankowski Dariusz Wedeł Henryk Kraszewski Marek Lański Dariusz Klaus Ryszard Smykowski Marcin Kucharski Przemysław Stężowski Janusz Filipiak Jan Roszkowski Jan Czochra Robert Martyniuk Karol Zając Tomasz Zajączkowski Jacek Krupa Rafał Krawczyk Andrzej Rajkiewicz Jakub Tarczykowski Tadeusz Michna Dariusz Prusecki Mirosław Baum Grzegorz Wojtyczka Krzysztof Manyś Piotr Chudzicki Emil Łabanc Marek Musiał Marek Łoboda Paweł Dziedzic * * * (*) Puchar Polski

21 Ilość prowadzonych spotkań przez sędziów II ligi: Nazwiska sędziów I liga kobiet I liga mężczyzn I liga B II liga SUMA Michał Broda Tomasz Wrona Przemysław Buda Piotr Eichler Leszek Pazur Ireneusz Szumański Jacek Moskalczyk Adam Naleźny Wiesław Łabędź Adrian Okos Wojciech Bosak Mirosław Hagdej Krzysztof Koziński Tomasz Koziński Wojciech Gruchała Wiesław Siekański Artur Ozdoba Krzysztof Stodulski Janusz Kossacki Zbigniew Moszczyński Kamil Dąbrowski Igor Dębski Marta Szejmo Iwona Wojewodzic Edyta Bochniarz Agnieszka Oleśków Sławomir Borowski Jan Markiewicz Marek Potępa Paweł Mazur Robert Leszczyński Lech Skarbek Paweł Stępniak Piotr Nowak Paweł Kwapisz Dariusz Pałkowski Sławomir Łątka Krzysztof Łątka Wojciech Bielski Rafał Puszkarski Piotr Bejnar Robert Michalik Janusz Świętoń Sławomir Kołodziej * * * * *

22 Mirosław Patyk Grzegorz Młyński Mirosław Dukat Mikołaj Krzemieniecki Zbigniew Czapla Kazimierz Ludwinowicz Piotr Oleksyk Michał Solecki Paweł Dziedzic Michał Kolbusz Piotr Eichler Adam Naleźny Piotr Bejnar Andrzej Szmyd (*) Puchar Polski * Przygotował: Piotr Chudzicki 6. Sprawy różne Kolegium Sędziów zobowiązuje wszystkich sędziów do przeprowadzania każdorazowo przed zawodami rozgrzewki na placu gry Kolegium Sędziów zobowiązuje wszystkich sędziów do uzgadniania z Kolegium (J. Woytyla) wszelkich wyjazdów na zaproszenia na turnieje zagraniczne. Ponadto po przyjeździe należy niezwłocznie przesłać na adres Kol. Henryka Szczepańskiego pisemne sprawozdanie, zawierające: informację o rodzaju, miejscu i terminie rozgrywania turnieju, uczestnikach, innych sędziach prowadzących zawody (w tym o sędziach zagranicznych), sposobie otrzymania zaproszenia Kolegium Sędziów zobowiązuje wszystkich sędziów do wcześniejszego informowania Kolegium (J. Woytyla) o sędziowanych zawodach (turniejach) towarzyskich poza województwem zamieszkania Kolegium Sędziów informuje, że pismem z dnia roku Sekretarz Kolegium Kol. Feliks Król, w związku z pogarszającym się stanem zdrowia, zrezygnował z dniem r. z dalszej pracy w Kolegium. O pożegnaniu Kolegi Feliksa napisano we wstępie niniejszego biuletynu. Od dnia roku do końca kadencji obecnego Kolegium obowiązki Sekretarza zgodził się pełnić współpracujący z Kolegium Kol. Ryszard Matuszewski ze Szczecina Kolegium Sędziów ZPRP informuje, iż istnieje możliwość zakupienia delegacji sędziowskich (w cenie 1,- zł/szt.) w Szczecinie u Kol. Ryszarda Matuszewskiego; w Poznaniu u Kol. Piotra Chudzickiego oraz w siedzibie Śląskiego Związku Piłki Ręcznej w Katowicach

23 6.6. Kolegium Sędziów informuje, że w dniach r. w Poznaniu odbyło się coroczne spotkanie Przewodniczących Komisji Sędziowskich Wojewódzkich Związków Piłki Ręcznej. W spotkaniu uczestniczyło 15 Przewodniczących lub ich przedstawicieli. Nieobecni byli przedstawiciele białostockiego, lubuskiego i zamojskiego. Podczas spotkania dyskutowano problemy naszego środowiska, a także omówiono sprawozdania roczne i wnioski zgłoszone pod adresem członków Kolegium. Z nadesłanych materiałów i pierwszych obserwacji pracy Komisji Wojewódzkich na szczególne wyróżnienie zasługują Koledzy z Komisji Opolskiej i Małopolskiej. Otrzymują: ZPRP. Kolegium Sędziów. Sędziowie I i II ligi. Delegaci ZPRP. WZPR-y. Kolegium Ligi. Kluby I i II ligi. a/a. Copyright 2000 by Związek Piłki Ręcznej w Polsce. Wszelkie prawa zastrzeżone. Zabrania się kopiowania, przedruku lub rozpowszechniania jakichkolwiek fragmentów biuletynu bez zgody Kolegium Sędziów ZPRP. Opracowanie graficzne i skład Arkadiusz Nowak.