Czy w statucie fundacji muszą się znaleźć zapisy dotyczące działalności gospodarczej?

Transkrypt

1 1 z :22 Jak zarejestrować działalność gospodarczą - krok po kroku Niezbędne informacje do rejestracji działalności gospodarczej przez organizacje pozarządowe. Czy w statucie fundacji muszą się znaleźć zapisy dotyczące działalności gospodarczej? Mimo tego, że słowo fundacja kojarzy się raczej z rozdawaniem, fundowaniem, obdarowywaniem kogoś, to po to, by prowadzić takie działania, fundacje muszą zdobywać, pomnażać swój kapitał. W tym celu mogą również prowadzić działalność gospodarczą jako działalność pomocniczą. Oznacza to, że działalność gospodarcza nie jest ich podstawową działalnością, tylko dodatkową, wspierającą. Dochód z niej w całości musi być przeznaczony na realizację celów statutowych. Prowadzenie działalności gospodarczej jest jednym ze sposobów zdobycia środków na działania statutowe organizacji. Co warto brać pod uwagę, rozważając podjęcie działalności gospodarczej? Czy ją podjąć, w którym momencie i jakiego rodzaju? Zanim zostanie podjęta decyzja o prowadzeniu przez fundację działalności gospodarczej warto zastanowić się, czy w ogóle jest taka potrzeba, czy to się opłaca? Jest to z całą pewnością sposób na samofinansowanie części działań organizacji, niezależność finansową od sponsorów i uniezależnienie się od niepewności finansowej, która często towarzyszy organizacjom działającym od projektu do projektu. Daje poczucie pewnej stabilizacji finansowej. Nawet, jeśli nie dostaniemy grantu, mamy pieniądze na część działań, projektów, z zysków z działalności gospodarczej. Z drugiej strony, fundacja prowadząca działalność gospodarczą staje się przedsiębiorcą, choć nie jest to jej działalność podstawowa. Bycie przedsiębiorcą wiąże się ze zwiększeniem obowiązków (np. coroczne sprawozdania do KRS) wynikających z przepisów prawa. Spełnienie takich obowiązków jest często związane z kosztami, które musi ponieść fundacja (np. koszty opłat w KRS). Co jest konieczne do tego, aby prowadzić działalność gospodarczą - jakie zapisy w statucie są konieczne? Jeśli fundacja chce prowadzić działalność gospodarczą, to w statucie musi znaleźć się zapis mówiący o takiej możliwości, a także wartość środków majątkowych przeznaczonych na ten cel. Zapisy w statucie powinny zawierać informację o tym, że fundacja prowadzi działalność gospodarczą w wymienionym zakresie, a całość dochodów z niej uzyskanych przeznacza na realizacją celów statutowych. Przyjmuje się, i jest to wynik praktyki rejestrowej, że do określenia zakresu działalności gospodarczej najlepiej i najprościej posłużyć się opisami działalności zawartymi w Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD). Choć nie ma takiego obowiązku jest to o tyle praktyczne rozwiązanie, że od razu skłania do dokładnego zastanowienia się, jaka to będzie działalność. Używając, od razu w statucie, opisów i kodów PKD do opisu działalności gospodarczej będziemy je później mieli gotowe do wpisania w formularzu zgłaszającym tę działalność do KRS Drugi warunek, czyli wartość majątku, jaki fundator przeznacza na prowadzenie działalności gospodarczej, jest określany już w akcie notarialnym. Jeśli fundacja ma zamiar prowadzić działalność gospodarczą to określa się jaka kwota majątku założycielskiego jest przeznaczona na działalność gospodarczą. Zgodnie z ustawą nie może to być mniej niż 1000 zł (art. 5 ust. 5 ustawy o fundacjach).

2 2 z :22 Trzeci warunek to zarejestrowanie działalności gospodarczej w rejestrze przedsiębiorców w KRS. Uwaga! W KRS ujawnianych jest tylko 10 przedmiotów działalności gospodarczej, w tym wskazuje się działalność wiodącą. Reszta jest prowadzona na podstawie zarejestrowanego statutu fundacji. Zapisy dotyczące działalności gospodarczej w fundacji pojawiają się więc w statucie przynajmniej w dwóch miejscach. Przede wszystkim jako osobny paragraf czy nawet rozdział poświęconym działalności gospodarczej, a poza tym przy źródłach majątku fundacji. PRZYKŁADOWE ZAPISY W STATUCIE: Rozdział. Majątek 1. Majątek Fundacji stanowi fundusz założycielski w kwocie 4000 zł (cztery tysiące złotych), z czego 1000 zł (tysiąc złotych) jest przeznaczone na działalność gospodarczą oraz inne mienie nabyte przez Fundację w toku działania. 2. Dochody fundacji mogą pochodzić z: a. darowizn, spadków, zapisów, b. dotacji i subwencji osób prawnych, c. dochodów ze zbiórek i imprez publicznych, d. dochodów z majątku fundacji, e. odsetek bankowych, f. dochodów z działalności gospodarczej. 3. Dochody z działalności gospodarczej Fundacji służą wyłącznie realizacji celów statutowych. Rozdział. Działalność gospodarcza 1. Fundacja może prowadzić działalność gospodarczą na ogólnych zasadach, określonych w odrębnych przepisach. 2. Fundacja prowadzi działalność gospodarczą wyłącznie w rozmiarach służących realizacji celów statutowych. 3. Fundacja prowadzi działalność gospodarczą, w zakresie: a. wydawanie książek i periodyków oraz pozostała działalność wydawnicza, z wyłączeniem w zakresie oprogramowania 58.1, b. pośrednictwo w sprzedaży czasu i miejsca na cele reklamowe w mediach drukowanych B, c. pośrednictwo w sprzedaży czasu i miejsca na cele reklamowe w pozostałych mediach D, d. działalność związana z organizacją targów, wystaw i kongresów Z, e. pozostała sprzedaż detaliczna prowadzona w niewyspecjalizownych sklepach Z f. sprzedaż detaliczna prowadzona przez domy sprzedaży wysyłkowej lub Internet Z Aby rozpocząć działalność gospodarczą, trzeba zgłosić jej prowadzenie do rejestru przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym.

3 3 z :22 Czy w statucie stowarzyszenia są potrzebne zapisy dotyczące działalności gospodarczej? Stowarzyszenia mogą prowadzić działalność gospodarczą jako działalność pomocniczą, to znaczy, że działalność gospodarcza nie może być podstawową działalnością stowarzyszenia, tylko dodatkową, wspierającą. Dochód z niej w całości musi być przeznaczony na realizację celów statutowych. Oznacza to, że inaczej niż np. w spółdzielniach, członkowie stowarzyszenia nie mogą podzielić go między siebie. Prowadzenie działalności gospodarczej jest jednym ze sposobów zdobycia środków na działania statutowe organizacji. Co warto brać pod uwagę, rozważając podjęcie działalności gospodarczej? Czy ją podjąć, w którym momencie i jakiego rodzaju? Zanim zostanie podjęta decyzja o prowadzeniu przez stowarzyszenie działalności gospodarczej warto zastanowić się, czy w ogóle jest taka potrzeba, czy to się opłaca? Jest to z całą pewnością sposób na samofinansowanie części działań stowarzyszenia i uniezależnienie się od niepewności finansowej, która towarzyszy organizacjom działającym od projektu do projektu. Daje poczucie pewnej stabilizacji finansowej. Nawet, jeśli nie dostaniemy grantu, mamy pieniądze na część działań, projektów, z zysków z działalności gospodarczej. Z drugiej strony, stowarzyszenie prowadzące działalność gospodarczą staje się przedsiębiorcą, choć oczywiście dotyczy to niewielkiego wycinka jego działań. Bycie przedsiębiorcą wiąże się ze zwiększeniem obowiązków (np. coroczne sprawozdania do KRS czy comiesięczne rozliczenia z urzędem skarbowym) wynikających z przepisów prawa. Spełnienie takich obowiązków jest często związane z kosztami, które musi ponieść stowarzyszenie (np. koszty opłat w KRS). Co jest konieczne do tego, aby prowadzić działalność gospodarczą? Jeśli stowarzyszenie chce prowadzić działalność gospodarczą, to w statucie musi znaleźć się zapis mówiący o takiej możliwości. Zapisy w statucie powinny zawierać informację o tym, że stowarzyszenie prowadzi działalność gospodarczą w wymienionym zakresie, a całość dochodów z niej uzyskanych przeznacza na realizacją celów statutowych. Przyjmuje się, i jest to wynik praktyki rejestrowej, że do określenia zakresu działalności gospodarczej najlepiej i najprościej posłużyć się opisami działalności zawartymi w Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD). Choć nie ma takiego obowiązku jest to o tyle praktyczne rozwiązanie, że od razu skłania do dokładnego zastanowienia się, jaka to będzie działalność. Używając, od razu w statucie, opisów i kodów PKD do opisu działalności gospodarczej będziemy je później mieli gotowe do wpisania w formularzu zgłaszjącym tę działalność do KRS. Aby rozpocząć działalność gospodarczą, trzeba zgłosić jej prowadzenie do Krajowego Rejestru Sądowego. Zapisy statutowe dotyczące działalności gospodarczej w stowarzyszeniu pojawiają się w statucie przynajmniej w dwóch miejscach. Po pierwsze, jako osobny paragraf czy nawet rozdział poświęconym działalności gospodarczej, a po drugie, przy źródłach majątku stowarzyszenia. Uwaga! W KRS ujawnianych jest tylko 10 przedmiotów działalności gospodarczej, w tym wskazuje się działalność wiodącą. Reszta jest prowadzona na podstawie zarejestrowanego statutu stowarzyszenia.

4 4 z :22 PRZYKŁADOWY ZAPIS W STATUCIE: Rozdział. Majątek 1. Źródłami powstania majątku Stowarzyszenia są: a. składki członkowskie, b. darowizny, zapisy i spadki, środki pochodzące z ofiarności publicznej, ze sponsoringu, c. dotacje, subwencje, udziały, lokaty, d. dochody z działalności gospodarczej. 2. Dochody z działalności gospodarczej Stowarzyszenia służą wyłącznie realizacji celów statutowych i nie mogą być przeznaczone do podziału między jego członków. Rozdział. Działalność gospodarcza 1. Stowarzyszenie może prowadzić działalność gospodarczą na ogólnych zasadach, określonych w odrębnych przepisach. Stowarzyszenie prowadzi działalność gospodarczą wyłącznie w rozmiarach służących realizacji celów statutowych. 2. Stowarzyszenie prowadzi działalność gospodarczą, w zakresie: a. wydawanie książek i periodyków oraz pozostała działalność wydawnicza, z wyłączeniem w zakresie oprogramowania 58.1, b. pośrednictwo w sprzedaży czasu i miejsca na cele reklamowe w mediach drukowanych B, c. pośrednictwo w sprzedaży czasu i miejsca na cele reklamowe w pozostałych mediach D, d. działalność związana z organizacją targów, wystaw i kongresów Z, e. pozostałe pozaszkolne formy edukacji, gdzie indziej niesklasyfikowane B f. pozostała sprzedaż detaliczna prowadzona w niewyspecjalizownych sklepach Z g. sprzedaż detaliczna prowadzona przez domy sprzedaży wysyłkowej lub Internet Z Jak rejestruje się działalność gospodarczą w KRS? Organizacje prowadzące działalność gospodarczą podlegają wpisowi do rejestru przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS). Działalność gospodarczą można zgłosić już przy rejestracji organizacji w KRS, wtedy oprócz wszystkich formularzy i dokumentów, obowiązkowych dla rejestrującej się organizacji do wniosku trzeba dołączyć: formularz KRS-WM (wskazanie przedmiotu działalności - w KRS ujawnianie będzie tylko 10 przedmiotów działalności gospodarczej - reszta jest rejestrowana poprzez rejestraję statutu) dowód opłaty za wpis do rejestru przedsiębiorców, dowód opłaty za ogłoszenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. W przypadku organizacji istniejącej, która nie prowadziła działalności gospodarczej, ale chce ją rozpocząć, trzeba dokonać zmian w statucie. Zmiany statutu można zgłosić jednocześnie z wnioskiem o wpis do rejestru przedsiębiorców. Wówczas wniosek będzie się składał z: formularza podstawowego KRS-W9 (w nim będzie wskazana zmiana statutu związana z rozpoczęciem działalności gospodarczej), formularza KRS-WM (wskazanie przedmiotu działalności - w KRS ujawnianie będzie

5 5 z :22 tylko 10 przedmiotów działalności gospodarczej - reszta jest rejestrowana poprzez rejestraję statutu) uchwały o zmianie statutu wraz ew. dokumentami potwierdzającymi podjęcie tej uchwały np. lista obecności, protokół z walnego zebrania, itd., dowodu opłaty za wpis do rejestru przedsiębiorców, dowodu opłaty za ogłoszenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. Pamiętajmy, że podmioty prowadzące działalność gospodarczą, w tym stowarzyszenia i fundacje, muszą posiadać nazwę, która wyraźnie wskazuje ich formę prawną, tzn. w nazwie organizacji powinno występować słowo: fundacja lub stowarzyszenie (art. 435 Ustawy Kodeks cywilny). Na jakich formularzach rejestruje się działalność gospodarczą? PUSTE FORMULARZE POTRZEBNE DZIAŁAJĄCEJ ORGANIZACJI DO REJESTRACJI DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ PRZYKŁADY WYPEŁNIONYCH FORMULARZY Uwaga! od 1 grudnia 2014 r. obowiązuje nowy formularz dostępny tutaj: KRS-W9 służący do zgłoszenia KRS-W9 - przykład organizacji do rejestru przedsiębiorców, dla działającego składany wówczas gdy wniosek dotyczy tylko stowarzyszenia zmiany polegającej na wpisaniu działalności rejestrującego gospodarczej, jeśli organizacja oprócz tego działalność chce wpisać jeszcze inne zmiany np. zmiany gospodarczą w składzie władz składa dodatkowo formularz KRS-Z20 z odpowiednimi załącznikami Uwaga! od 1 grudnia 2014 r. obowiązuje nowy formularz dostępny tutaj: KRS-WM służy do zgłoszenia zakresu działalności gospodarczej i wpisania, tym samym stowarzyszenia/fundacji również do rejestru przedsiębiorców. Na formularzu zgłasza się przeważający przedmiot działalności gospodarczej oraz pozostałe przedmioty działalności gospodarczej. KRS-WM Ile kosztuje rejestracja działalności gospodarczej w KRS?

6 6 z :22 Poniższe tabele pochodzą ze strony internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości ( Opłata za wpis (Dz. U. z 2005 r., Nr 167, poz z późn. zm.): rejestr przedsiębiorców Podmiot podlegający wpisowi do rejestr przedsiębiorców oraz rejestr stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz publicznych zakładów opieki zdrowotnej zarejestrowanie w KRS 500 zł 500 zł zmianę wpisu w rejestrze 250 zł 250 zł wykreślenie tylko z rejestru przedsiębiorców 150 zł wykreślenie z KRS 300 zł 300 zł Opłata za ogłoszenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym w przypadku (Dz. U. z 1999 r., Nr 87, poz. 977) wpis podmiotu do KRS wpis zmiany danych wykreślenia podmiotu z KRS 100 zł 100 zł 100 zł Co musimy zrobić, żeby rozpocząć działalność gospodarczą po kilku latach działalności? W przypadku organizacji istniejącej, która nie prowadziła działalności gospodarczej, ale chce ją rozpocząć, trzeba dokonać zmian w statucie. Zmiany statutu można zgłosić jednocześnie z wnioskiem o wpis do rejestru przedsiębiorców. Wówczas wniosek będzie się składał z: formularza podstawowego KRS-W9 (w nim będzie wskazana zmiana statutu związana z rozpoczęciem działalności gospodarczej), formularza KRS-WM (wskazanie przedmiotu działalności - w KRS ujawnianie będzie tylko 10 przedmiotów działalności gospodarczej - resztę jest rejestrowana poprzez rejestraję statutu), uchwały o zmianie statutu wraz ew. dokumentami potwierdzającymi podjęcie tej uchwały np. lista obecności, protokół z walnego zebrania, itd., dowodu opłaty za wpis do rejestru przedsiębiorców, dowodu opłaty za ogłoszenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. Pamiętajmy, że podmioty prowadzące działalność gospodarczą, w tym stowarzyszenia i fundacje, muszą posiadać nazwę, która wyraźnie wskazuje ich formę prawną, tzn. w nazwie organizacji powinno występować słowo: fundacja lub stowarzyszenie (art. 435 Ustawy Kodeks cywilny). Co to jest Polska Klasyfikacja Działalności (PKD)? Gdzie znajdę kody PKD?

7 7 z :22 Polska Klasyfikacja Działalności Gospodarczej zawiera zbiór rodzajów działalności społeczno-gospodarczej występujących w gospodarce narodowej. PKD wprowadzono do stosowania w statystyce, ewidencji, dokumentacji, rachunkowości oraz urzędowych rejestrach i systemach informacyjnych administracji publicznej. Kody PKD służą między innymi klasyfikacji podmiotów gospodarczych dla potrzeb rejestru jednostek gospodarki narodowej (REGON) zgodnie z rodzajem prowadzonej przez nie działalności. Tabele PKD 2007 wraz z uzasadnieniem wprowadzenia zmian i kluczami powiązań z PKD 2004 znajdują się na na stronie Głównego Urzędu Statystycznego: /Klasyfikacje/doc/pkd_07/pkd_07.htm Co to jest i na czym polega zasada "jednego okienka"? Dnia 1 grudnia 2014 r. weszła w życie Ustawa z dnia 26 czerwca 2014 r. o zmianie ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2014 r., poz. 1161). Te inne ustawy, to ustawa o statystyce publicznej, ustawa o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników i ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych. Wynikają z nich ważne zmiany w zakresie regulacji dotyczących procedur rejestracyjnych związanych z rozpoczynaniem działalności. Najważniejsza zmiana dotyczy sposobu funkcjonowania zasady jednego okienka. Zasada ta miała na celu ułatwienie procedur uruchomienia i prowadzenia działalności gospodarczej i dotyczyła m.in. fundacji i stowarzyszeń: rejestrujących działalność gospodarczą, lub dokonujących zmian w rejestrze przedsiębiorców. Organizacja przedsiębiorca, dokonując pierwszego wpisu w KRS lub zgłaszając zmiany, do wniosku rejestracyjnego załączała także formularze identyfikacyjne lub aktualizacyjne przeznaczone do Urzędu Skarbowego, Urzędu Statystycznego i Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. KRS, po zarejestrowaniu zgłoszonych zmian, w imieniu organizacji przekazywał złożone formularze do odpowiednich urzędów. Aktualnie, dzięki zmianom w przepisach, KAŻDA organizacja rejestrująca się lub zgłaszająca zmiany w KRS (nie tylko organizacja- przedsiębiorca), korzysta z zasady jednego okienka. Polega ona tym, że KRS przekazuje za pomocą systemu teleinformatycznego, dane na temat organizacji do właściwych urzędów. Identyfikator podatkowy NIP i numer identyfikacyjny REGON zostają nadane automatycznie. Organizacja nie musi w tym celu wypełniać dodatkowych formularzy, wszystkie potrzebne dane znajdują się formularzach KRS. Zasada "jednego okienka" przy pierwszym wpisie Organizacja (stowarzyszenie/fundacja) wypełnia formularze rejestrowe do KRS i składa je wraz z dokumentami potwierdzającymi wpis. Jest rejestrowana w KRS nadany numer KRS. Dane podstawowe (te wpisywane do KRS m.in. nazwa, adres siedziby, nazwa rejestru, numer w rejestrze, rodzaje działalności gospodarczej) są przekazywane do Centralnego Rejestru Podmiotów Krajowej Ewidencji Podatników (CRP KEP) skąd biorą je do swoich potrzeb US, GUS i ZUS. Organizacji zostaje nadany numer REGON i NIP i jest automatycznie wpisany do rejestru KRS. Potwierdzeniem nadania numerów jest ujawnienie/pokazanie ich w rejestrze KRS. Organizacja razem z numerem KRS (wpisem do rejestru) otrzyma automatycznie także numer REGON i NIP i może zacząć działać.

8 8 z :22 Zasada "jednego okienka" przy zgłaszaniu zmian Ważne usprawnienie, dla działających już organizacji, polega też na tym, że przy zgłaszaniu zmian do KRS, nie muszą już załączać żadnych formularzy aktualizacyjnych do GUS, US i ZUS, ponieważ zmiany zgłoszone na formularzach KRS zostaną automatycznie przekazane do właściwych urzędów. Np. jeśli organizacja zmienia nazwę, adres to wystarczy, że zgłosi to do KRS, a GUS, US i ZUS pobiorą te informacje automatycznie za pomocą systemu teleinformatycznego. Czyli mniej papierów i chodzenia po urzędach. Jedynie w przypadku zgłoszenia dodatkowych informacji, które nie są ujawniane w KRS, tzw. danych uzupełniających, organizacja musi je sama zgłosić do urzędu skarbowego. Te dodatkowe informacje to między innymi: miejsce przechowywania dokumentacji rachunkowej, wykaz rachunków bankowych, data powstania obowiązku płacenia składek, data wyrejestrowania z ubezpieczenia ostatniej osoby, za którą płatnik ma obowiązek składania dokumentów ubezpieczeniowych, przeważający rodzaj działalności statutowej (według PKD). data publikacji: Uwaga! Przedruk, kopiowanie, skracanie, wykorzystanie tekstów (lub ich fragmentów) publikowanych w portalu w innych mediach lub w innych serwisach internetowych wymaga zgody Redakcji portalu!