EKOLOGIA = EKONOMIA Szkolenia dla przedsiębiorców branży turystycznej z Podkarpacia

Transkrypt

1 EKOLOGIA = EKONOMIA Szkolenia dla przedsiębiorców branży turystycznej z Podkarpacia Trener: Bogusław Pyzocha Temat: Ekoturystyka jako preferowana forma turystyki Część II. Ekomuzea i zielone szlaki greenways - zintegrowane produkty ekoturystyczne

2 EKOMUZEA pomysł na rozwój społeczno-ekonomiczny okolicy w oparciu o dziedzictwo przyrodnicze i kulturowo-historyczne

3 Definicja Ekomuzeum (na podstawie materiałów Barbary Kazior, Krajowego Koordynatora Ekomuzeów, Fundacja Partnerstwo dla Środowiska) Ekomuzeum (muzeum bez murów) to muzeum tematyczne, którego obiekty (eksponaty) rozproszone w terenie, tworzą żywą kolekcję obrazującą wartości przyrodnicze i kulturowe regionu oraz dorobek jego mieszkańców. Wyjątkowy charakter regionu jest prezentowany jako wpadkowa warunków naturalnych i działalności ludzi historycznej i obecnej

4 Cele tworzenia ekomuzeów Ochrona zasobów naturalnych i kulturowych Interpretacja lokalnego dziedzictwa (zdefiniowanie co jest tym dziedzictwem) Wzmacnianie lokalnej tożsamości Rozwój zrównoważonej turystyki i promocja lokalnych wytworów

5 Struktura ekomuzeum Centrum informacyjno-dokumentacyjne Zespół atrakcji w terenie Sieć ścieżek i szlaków Interaktywne warsztaty Cykliczne imprezy

6 Idee poprzedzające ekomuzeum Heimatmuseum w Niemczech (kon. XIX w.) Skänsen w Szwecji Muzeum ludowe (zwrócenie uwagi na obiekty życia codziennego a nie wyłącznie przedmioty wyjątkowe Nurt nowej muzeologii

7 Idea ekomuzeów zrodziła się w latach 60-tych XX w. we Francji Ponad 70 lokalnych i regionalnych ekomuzeów Francuska Federacja Ekomuzeów i Muzeów Lokalnych

8 Ekomuseum Bergslagen

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21 Map over Bergslagen Ekomuseum Bergslagen Vallonbruk Uppland Stockholm

22 Dalarna Map over Ekomuseum The surface is 7500 km km from north to south ca 3 hours to drive through inhabitants 2 hours from Stockholm Västmanland

23 Ekomuseum Bergslagen Started an experimental cooperation across the boarders. An initiative from the Dalarna county museum. Became a trust 1990 with ten founders in two counties, Dalarna and Västmanland. The 10 founders are: 7 municipalities 2 county museums 1 tourism organisation The organisation has 3 legs: 1. The board 2. The official group 3. The volonteers Finngården Rikkenstorp A Finnish farm, origin 1608

24 44 sites & themes In DALARNA 20 sites In VÄSTMANLAND 24 sites Finnish lands in the northr Charcoal production Grangärde Kyrkby Ironmaker s village from 15th century Medieval market in summer Iron making Iron mines Blast furnaces and pig iron Hammerforges and bar iron Large waterwheels Rolling mills Iron makers farms and villages Ironworks and manors Transports Strömsholms Canal to Lake Mälaren 26 water locks An UNESCO World Heritage Modern steel industry

25 The Ekomuseum rules illuminate the history bring forward the industrial to cottage landscape focus on the inhabitants give humanistic perspectives develop ways of making history alive show places in their true coherence work to preserve the sites work for an attractive cultural tourism cooperate with local non profite associations work with the local trade and business world work to spread information about Bergslagen cooperate with schools support research within the iron history work with environmental knowledge

26 From castle to cottage The Strömsholm Castle, 1669, by the lake Mälaren in the south, used for recreation by the king and his family. The Bränntjärn cottage, 1793, in the north, the home of a widow with 5 children.

27

28

29 w Lutowiskach

30 Grupa inicjatywna powstała przy Zespole Szkół w Lutowiskach

31 Nawiązanie współpracy z instytucjami i osobami posiadającymi wiedzę na temat historii, kultury i przyrody okolicy

32 oraz z lokalnymi artystami i rękodzielnikami

33 Inwentaryzacja lokalnych atrakcji i osobliwości przyrodniczych i historyczno-kulturowych (zabytki, pomniki przyrody, ostoje ciekawych gatunków roślin i zwierząt, potrawy lokalne )

34 Zebranie materiałów i informacji na temat atrakcji oraz istniejących szlaków i ścieżek na obszarze przyszłego ekomuzeum Przygotowanie propozycji trasy ścieżki kulturowo-przyrodniczej wokół Lutowisk Opracowanie mapki-szkicu Ekomuzeum

35 Nawiązanie współpracy i przedstawienie koncepcji Ekomuzeum potencjalnym partnerom

36 Opracowanie planu działań na najbliższy okres (1 rok) oraz planu perspektywicznego Określenie możliwości dofinansowania projektu budżet i plan finansowania (potencjalne źródła własne i zewnętrzne) Przygotowanie projektu działań zmierzających do utworzenia Ekomuzeum i wniosków do sponsorów o dofinansowanie inicjatywy

37 Przeszkolenie przewodników po Ekomuzeum Trzy Kultury w Lutowiskach - warsztaty tematyczne

38 Wytyczenie i oznakowanie ścieżki historyczno-przyrodniczej wokół ekomuzeum

39 Zaprojektowanie i wykonanie tablic dotyczące atrakcji historycznych i przyrodniczych

40 Cykliczne imprezy tematyczne Targi końskie W krainie wilka

41 I inne działania promocyjne

42 Europejska Sieć Ekomuzeów Local Worlds Na podstawie materiałów Barbary Kazior, Fundacja Partnerstwo dla Środowiska

43 Inicjatywy Ekomuzealne w Polsce Na podstawie materiałów Barbary Kazior, Fundacja Partnerstwo dla Środowiska

44 Grupy Partnerskie dla Zrównoważonego Rozwoju Na podstawie materiałów Barbary Kazior, Fundacja Partnerstwo dla Środowiska

45 EKOMUZEA KARPACKIE GRUPA PARTNERSKA ZIELONE BIESZCZADY

46 Lokalne inicjatywy na szlaku

47 Produkty regionalne i lokalne (rękodzieło, sztuka, żywność)

48 Obecnie w Bieszczadach utworzono 6 ekomuzeów: Ekomuzeum Trzy Kultury (Lutowiska) Ekomuzeum Hołe w Dźwiniaczu Dolnym Ekomuzeum W Krainie Bobrów (Orelec) Ekomuzeum Tropiciele zaginionych śladów - Hoszów Ekomuzeum Zielony Cień im. Marii Czerkawskiej (Rudenka) Ekomuzeum W Krainie Bojków (Zatwarnica)

49 LUTOWISKA Lutowiska

50 Ekomuzeum Hołe Dźwiniacz Dolny, Leszczowate, Łodyna

51 Ekomuzeum W Krainie Bobrów Myczkowce, Orelec, Uherce Mineralne, Zwierzyń

52 Ekomuzeum Tropiciele zaginionych śladów Hoszów, Jałowe

53 Ekomuzeum Zielony Cień im. Marii Czerkawskiej Rudenka

54 Ekomuzeum W Krainie Bojków Zatwarnica

55 Ekomuzea w innych częściach Podkarpacia: Ekomuzeum Góry Wolności (gmina Frysztak) Ekomuzeum Siedem Przysiółków (Rakszawa) Ekomuzeum Ziemi Przecławskiej (gmina Przecław) Ekomuzeum Beskidzkie Wędrowanie (obszar działania LGD Kraina Nafty i LGD Dorzecze Wisłoka )

56 Ekomuzeum Beskidzkie Wędrowanie (obszar działania LGD Kraina Nafty i LGD Dorzecze Wisłoka )

57 Ekomuzea po stronie słowackiej Karpat

58 Metodologia tworzenia produktów turystycznych w oparciu o idee zielonych szlaków - GREENWAYS

59 Produkt turystyczny definicja wg J.Kaczmarek, A.Stasiak, B.Włodarczyk, Produkt turystyczny albo jak organizować poznawanie świata Podręcznik, Uniwersytet Łódzki, Łódź 2002 Produkt turystyczny to wszystko to, co turyści kupują oddzielnie (np. transport lub zakwaterowanie) lub w formie pewnego zestawu (pakietu) usług (ofert), a także kompozycja tego, co turyści robią, oraz walorów urządzeń i usług, z których w tym celu korzystają. Z punktu widzenia turysty produkt turystyczny obejmuje całość przeżytego doświadczenia od chwili opuszczenia domu do chwili powrotu.

60 Co jeszcze można powiedzieć o produkcie turystycznym? produkt turystyczny na tle innych branż wyróżnia się osobowością ludzi którzy go stworzyli nie potrafią podrobić go nawet Chińczycy, co oznacza, że mamy do czynienia z czymś niezwykłym przede wszystkim produkt turystyczny sięga tak daleko, jak sięga ludzka wyobraźnia jego konsumpcja jest rozciągnięta w czasie i przestrzeni i w istocie nigdy się nie kończy

61 Biuro Projektu: EVACO Produkt turystyczny powinien składać się z: atrakcji materialnych i niematerialnych atrakcji specjalistycznych zainteresowań towarów i usług lokalnego przemysłu czasu wolnego usług infrastruktury świadczeń i atrakcji (infrastruktura również może być atrakcją) usług dostępu: komunikacji zewnętrznej i wewnątrz (transport) usług informacji turystycznej i kulturalnej atmosfery pro-turystycznej miejsca, pozytywnych sygnałów emocjonalnych pakietowania atrakcji specjalistycznych i szlaków tematycznych doświadczenia autentyzmu w kontakcie z lokalną społecznością i dziedzictwem człowieka, który produkt wytworzył ofert dla osób niepełnoprawnych

62 Europejskie doświadczenia w rozwoju szlaków Greenways

63 Greenway definicja środkowo-europejska Greenways to wielofunkcyjne szlaki służące niezmotoryzowanym użytkownikom, prowadzące wzdłuż naturalnych korytarzy, historycznych tras handlowych, rzek, kolei. Zarządzają nimi miejscowe społeczności w celu pobudzenia zrównoważonego rozwoju i promocji zdrowego trybu życia. Zielone szlaki tworzą ramy dla realizacji lokalnych inicjatyw społecznych i projektów związanych z ochroną przyrody i krajobrazu, zachowaniem dziedzictwa kulturowego, turystyką przyjazną dla środowiska i zrównoważonym transportem. Zielone szlaki odpowiadają na potrzeby zarówno mieszkańców jak i zwiedzających, wnosząc pozytywny wkład w ożywienie gospodarki lokalnej.

64 Kryteria dla zielonych szlaków w Europie Środkowej 1. Wspieranie społeczności lokalnych (rozwój lokalnej przedsiębiorczości, tworzenie miejsc pracy i dodatkowych źródeł dochodów, ochrona tradycyjnych zawodów). 2. Zachowanie krajobrazu i wkład w ochronę dziedzictwa przyrodniczo-kulturowego. 3. Korzystanie z lokalnych zasobów (walorów przyrodniczych, kulturowych, bazy noclegowej i żywieniowej, usług i produktów miejscowych). 4. Łączenie krajów, regionów, miejscowości oraz ich mieszkańców. 5. Wnoszenie dodatkowych wartości dla mieszkańców (pomoc w docenieniu i odkryciu tożsamości, poprawa warunków i jakości życia). 6. Dostarczanie informacji i umożliwianie turystom poznania regionu, jego problematyki, lokalnych inicjatyw, działań, organizacji etc. 7. Promowanie niezmotoryzowanych form transportu oraz przyjaznych dla środowiska (łagodnych) form turystyki.

65 Sieć Greenway w Europie Środkowo-Wschodniej - na podstawie Bursztynowy Szlak Greenways Budapeszt-Kraków (Polska, Słowacja, Węgry) oraz projektowany Kraków-Gdańsk, wraz z lokalną pętlą Zielonym Szlakiem Nowa Huta- Dłubnia (szlak miejski) w Krakowie Nowej Hucie Kraków-Morawy-Wiedeń Greenways (Polska, Republika Czeska, Austria) oraz Brno- Wiedeń Greenway Zielony Rower - Greenway Karpaty Wschodnie (Polska, Słowacja, Ukraina) Szlak Odry (Polska) Greenway Naszyjnik Północy (Polska) Podlaski Szlak Bociani (Polska) Praga-Wiedeń Greenways (Republika Czeska, Austria) wraz z lokalnymi petlami, takimi jak Szlak Dziedzictwa Rodziny Liechtenstein Morawskie Ścieżki Winiarskie (Morawy Południowe, Republika Czeska) Szlak Pokoju - Via Pacis Pannoniae (Serbia, Chorwacja). SZLAKI LOKALNE: Szlak Wód Mineralnych, Szlak Sosny i Świerka, Złoty Szlak, Szlak Wapienia, Szlak Dziedzictwa Maramures (Rumunia) Błękitny Naszyjnik Rossonów, Szlak "W krainie żółtych lilii wodnych i siwych głazów narzutowych", Igumeńskie Konne Ścieżki, Szlak Niemna (Białoruś) Biala-Ruse-Silistra Greenway, Sheinovets Greenway, Dunaj Greenway, Greenway Św. Archangiela, Szlak "Jasnego Półksiężyca" (Bułagaria) Szlaki Ozonu (Serbia)

66 Greenways to szlaki dziedzictwa przyrodniczokulturowego tworzone wzdłuż zielonych korytarzy - rzek, tradycyjnych historycznych tras handlowych, naturalnych korytarzy przyrodniczych...

67 Zielony Rower Greenway Karpaty Wschodnie

68 POTENCJAŁ Ekomuzea, Zintegrowane Obszary Agroturystyczne i klastry jako narzędzia rozwoju i promocji regionów atrakcyjnych historycznie, kulturowo i przyrodniczo.

69 Międzynarodowy Rezerwat Biosfery Karpaty Wschodnie i wszystkie inne formy ochrony przyrody

70 Grupa Partnerska Zielone Bieszczady Central European Greenways

71

72

73 CELE transgranicznego szlaku dziedzictwa przyrodniczokulturowego Zielony Rower Greenway Karpaty Wschodnie 1. Rozwijanie partnerstwa w Bieszczadach oraz na obszarze polsko-słowacko-ukraińskiego pogranicza i kojarzenie partnerów z różnych sektorów samorząd, biznes, NGO oraz prowadzenie wspólnych działań podnoszących poziom wiedzy i pozwalających na wymianę doświadczeń. 2. Stworzenie międzynarodowego rowerowego szlaku dziedzictwa przyrodniczo-kulturowego Zielony Rower- Greenway-Karpaty Wschodnie jako modelowego przykładu współpracy transgranicznej w trzech krajach Euroregionu Karpackiego oraz wykreowanie markowego produktu ekoturystycznego. 3. Ustalenie na obszarze Karpat Wschodnich wspólnych wymogów, zasad, ograniczeń oraz dopuszczalności uprawiania turystyki szczególnie dla jej nowych form np. mototurystyka, aeroturystyka, itp. - wdrażanie podobnych standardów jakościowych dotyczących ochrony przyrody i krajobrazu i obowiązujących w działalności turystycznej oraz odpowiadających normom UE.

74 Podstawowe elementy składowe zielonego szlaku Partnerstwo i koordynator szlaku Produkt turystyczny, zgodny z zasadami turystyki zrównoważonej - certyfikacja Informacja turystyczna promocja, reklama Oznakowana główna oś Oznakowana sieć różnorodnych tematycznych szlaków i pętli lokalnych Lokalne inicjatywy na rzecz dziedzictwa przyrodniczo-kulturowego Cykliczne imprezy i interaktywne warsztaty - edukacja

75 Metoda Greenway pomaga przygotować ludzi i obszar dla ekoturystyki i agroturystyki Ekoturystyka to odpowiedzialne podróżowanie do obszarów naturalnych, które przyczynia się do ochrony środowiska i poprawia dobrobyt lokalnych społeczności definicja używana przez Międzynarodowe Towarzystwo Ekoturystyczne (TIES) Agroturystyka jest rodzajem turystyki wiejskiej i charakteryzuje się powiązaniem usług turystycznych z funkcjonowaniem gospodarstwa rolnego.

76 Etapy tworzenia zielonych szlaków: I etap: organizacja : pomysł na szlak (temat, zasięg geograficzny) pozyskanie partnerów z trzech sektorów deklaracja współpracy oraz wizja projektu opracowanie projektu technicznego i audytu turystycznego w konsultacji z partnerami (inwentaryzacja atrakcji przyrodniczych i kulturowych, bazy turystycznej, lokalnych produktów i inicjatyw);

77

78 Etapy tworzenia zielonych szlaków: II etap: wizualizacja : pozyskanie środków finansowych oznakowanie głównej osi szlaku i tematycznych pętli regionalnych tworzenie małej infrastruktury;

79 SPOSÓB ZNAKOWANIA

80 Etapy tworzenia zielonych szlaków: III etap: promocja i sprzedaż produktu turystycznego : pozyskanie partnerów z branży turystycznej opracowanie produktu turystycznego i jego sprzedaż na rynku przygotowanie i dystrybucja materiałów informacyjno- promocyjnych (mapy, przewodniki, informatory, strony www);

81 Etapy tworzenia zielonych szlaków: IV etap: wspieranie lokalnych inicjatyw : zapewnienie finansowania lokalnych projektów na rzecz ochrony dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego

82 Etapy tworzenia zielonych szlaków: V etap: dalszy rozwój infrastruktury i wprowadzanie certyfikacji/ podnoszenie jakości ofert

83 Biuro funkcjonuje przy Fundacji Bieszczadzkiej Bogusław Pyzocha FUNDACJA BIESZCZADZKA Biuro EkoPodróży ZIELONY ROWER

84 Oferta turystyczna oparta o regionalne zasoby ludzkie, potencjał kulturowo-przyrodniczy regionu oraz regionalne produkty ekoturystyczne zgrupowane w 3 głównych pakietach tematycznych: Dzikie Karpaty, Karpaty Wielokulturowe, Karpaty dla Aktywnych

85 Wycieczki i wyprawy: z przyrodnikami (zoologiczne, botaniczne, ekologiczne) fotografii przyrodniczej astronomiczne geologiczne itp.

86

87 Wycieczki i wyprawy: historyczne kulturowe architektoniczne enoturystyczne kulinarne astronomiczne warsztaty i pokazy rękodzielnicze oraz artystyczne itp.

88

89 Wycieczki i wyprawy: trekingowe nordic walking rowerowe kajakowe żeglarskie konne narciarstwa biegowego i skiturowego na rakietach śnieżnych itp.

90

91

92 system dystrybucji, sprzedaży i promocji usług i produktów ekoturystycznych w oparciu o sieć współpracy w regionie oraz o najnowsze rozwiązania e-technologiczne

93

94 Sieć podmiotów branży turystycznej i około turystycznej z regionu współpracujących w zakresie dystrybucji, promocji i sprzedaży wysokiej jakości usług i produktów opartych o idee turystyki przyjaznej środowisku

95

96

97

98

99

100 Zyski z działalności Dotacje, sponsoring, zbiórki Fundacja Bieszczadzka Fundraising i promocja Środki z zewnątrz Biuro EkoPodróży Zielony Rower Przedsiębiorstwo Społeczne Programy grantowe FUNDUSZ GPZB Pożyczki Stypendia Zaplecze techniczno-szkoleniowe (FB Sekretariat GPZB) INSTYTUCJA SZKOLENIOWA Wsparcie merytoryczne wiedza, umiejętności Komercjalizacja GRUPA PARTNERSKA ZIELONE BIESZCZADY Inicjatywy GPZB biznesowe społeczne Kadra (ludzie) GPZB

101

102 Ja też chcę na Zielony Rower Dziękuję za uwagę Bogusław Pyzocha Ustrzyki Dolne Ul. Rynek 14 tel./fax:

103 DZIĘKUJEMY ZA UDZIAŁ W SZKOLENIU