Raport o schroniskach dla psów i kotów w Polsce 2000/2001 r.

Transkrypt

1 1 Raport o schroniskach dla psów i kotów w Polsce 2000/2001 r. Po raz drugi w historii na polecenie Głównego Lekarza Weterynarii ponad stu powiatowych lekarzy weterynarii przeprowadziło kontrole we wszystkich schroniskach dla bezdomnych zwierząt w Polsce. Kontrola oceniała dobrostan zwierząt w schroniskach oraz realizację przepisów ustawy o ochronie zwierząt i rozporządzenia Ministra Rolnictwa dotyczącego schronisk. Pierwszy raport ujawnił wiele nieprawidłowości, związanych nie tylko z naruszeniem aktualnie obowiązujących przepisów weterynaryjnych (Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Gospodarki śywnościowej z dn. 21 stycznia 1999 w sprawie szczegółowych warunków weterynaryjnych wymaganych przy organizowaniu lub urządzaniu targów, spędów i wystaw zwierząt oraz prowadzeniu schronisk dla zwierząt), ale przede wszystkim przepisów ustawy o ochronie zwierząt zwartych m.in. w art. 4 i 6. Z danych zebranych do drugiego raportu wynika Ŝe: W Polsce w 2000 roku działały 124 schroniska tj. o 2 schroniska więcej niŝ w roku 1999, w tym w 68 schroniskach utrzymywane były dodatkowo koty (w 1999r. - 40). W Polsce jedno schronisko dla bezdomnych zwierząt przypada średnio na cztery powiaty. W 2000 roku zwiększyła się liczba schronisk o populacji powyŝej 300 psów, zmniejszyła się natomiast liczba schronisk o populacji od 50 do 300 psów (zał.1). Istotny jest fakt Ŝe pomimo prawie stałej liczby schronisk zwiększyła się liczba zwierząt. W stosunku do roku 1999 ilość psów w schroniskach wzrosła o 21% i wzrost ma charakter stały (zał.2). Porównując rok 1999, gdy populacja wzrosła o 13% i rok 2000, gdy stwierdzono wzrost o 21 % naleŝy wyciągnąć wniosek o pojawiającym się negatywnym zjawisku, które ma wpływ na wzrost agresji i zagryzanie się zwierząt. Nadmierne zagęszczenie zwierząt ma takŝe wpływ na wzrost liczby zachorowań na choroby zakaźne. Przy ograniczonej moŝliwości sterylizacji i niedostatecznej adopcji, wzrost populacji zwierząt w schroniskach w roku 2000 jest zjawiskiem negatywnym. Systematycznie spada liczba kotów trafiających do schronisk np.: - liczba kotów przyjętych do schroniska w: liczba kotów na koniec roku: , Z kotów przyjętych do schroniska trafiło do adopcji, pozostałe zaś padły, zostały poddane eutanazji lub los ich jest nieznany (zał.3). Trudno ocenić czy tak wyraźnie zarysowana tendencja spadku populacji kotów w schroniskach w ostatnich trzech latach będzie miała trwały charakter. Jeśli tendencji tej towarzyszyłby istotny wzrost sterylizacji i adopcji oraz realizacja programu kontrolowanego zasiedlania naturalnych nisz troficznych w aglomeracjach miejskich, moŝna by mieć nadzieję na właściwe uregulowanie problemu bezdomności kotów w Polsce. Ok. 50% psów i 29% kotów trafiających do schronisk zostało oddanych do adopcji, co stanowi spadek procentu adopcji w stosunku do 1999 r. o ok.3 %. Jest to tendencja wysoce niepokojąca. Utrwalenie tej tendencji dramatycznie pogorszy warunki bytowania psów w schronisku ( np. w schronisku Na Paluchu, prowadzonym obecnie przez Urząd Miasta, podczas ostatniej kontroli przebywało około 1000 zwierząt, podczas gdy schronisko to przewidziane jest dla maksymalnie połowy tej liczby zwierząt).

2 2 Nie dziwi więc, Ŝe odsetek padnięć w schroniskach wyniósł w 2000r dla psów ok.7 % i zwiększył się o ponad 5%. W 60% schronisk dla psów i 47% schronisk utrzymujących dodatkowo koty nie przeprowadza się w ogóle sterylizacji. W 2000 roku w polskich schroniskach poddano sterylizacji jedynie psów co stanowi 6,4% i kotów co stanowi z 16,3%. Odsetek sterylizacji zestawiony z odsetkiem adopcji (46.4%) wskazuje, Ŝe wykonuje się zbyt mało sterylizacji psów. Zdecydowanie lepsza sytuacja obserwowana jest w schroniskowej populacji kotów, odsetek sterylizacji jest znaczący w odniesieniu do odsetka adopcji (ok.29%) i moŝna przypuszczać, Ŝe waŝy na obserwowanym zmniejszeniu ogólnej populacji kotów. Upadki, nieznany los zwierząt i eutanazja objęły psów co stanowi 31% wszystkich psów przyjętych w ciągu roku do schroniska. (ok.32% w poprzednim roku).do najbardziej negatywnych zjawisk naleŝy zwiększenie w 2000 roku odsetka psów, których losów nie udało się ustalić na podstawie dokumentacji prowadzonej w schronisku o ponad 130% w stosunku do poprzedniego roku. Są to ukrywane zwykle przypadki zagryzień, zwiększone na ogół tam gdzie tolerowane jest nadmierne zagęszczenie psów. Upadki, nieznany los zwierząt i eutanazja objęły kotów co stanowi 59% wszystkich kotów przyjętych w ciągu roku do schroniska (72% w roku poprzednim). Nie jest to jeszcze stan moŝliwy do zaakceptowania, jednak co pozytywne, dotyczył w 2000 roku znacznie mniejszej liczby kotów niŝ w roku poprzednim. Wzrosła liczba psów i kotów szczepionych w schroniskach przeciw wściekliźnie. Niestety pozostała profilaktyka chorób zakaźnych psów np. szczepienia przeciw nosówce, parwowirozie, leptospirozie, chorobie Rubartha i in., nie jest prowadzona w prawie 40% polskich schronisk. Jako pozytywne zjawisko moŝna równieŝ ocenić wzrost (o ponad 900) ilości szczepionych kotów przeciw wściekliźnie. Szczepienia te objęły kotów, czyli ponad 40% populacji, która przeŝyła w warunkach schroniska. Z drugiej jednak strony brak szczepień przeciw wściekliźnie prawie 60% kotów w schroniskach stanowi powaŝne naruszenie prawa. Nienajlepiej naleŝy ocenić profilaktykę najpopularniejszych kocich chorób w schroniskach (białaczka, panleukopenia). W ogóle nie prowadziło profilaktyki tych chorób 46% schronisk. Poprawiło się egzekwowanie warunków weterynaryjnych w schroniskach przez Inspekcję Weterynaryjną. Wzrosła o 12 liczba schronisk posiadających pomieszczenia na kwarantannę a liczba schronisk nie dbających o higienę pomieszczeń spadła z 37 do 5.Nadal nie rozwiązany w większości schronisk pozostaje problem utylizacji zwłok zwierząt. Schroniska o najwyŝszym % adoptowanych psów : - schroniska duŝe : podobnie jak w poprzednim roku największą liczbę psów przekazano do adopcji w Warszawie na Paluchu (prowadzonym jeszcze wówczas przez Fundację Animals) 82.1 % psów, Wrocław 67.7% psów - schronisko prowadzone przez Towarzystwo Opieki nad Zwierzętami (TOZ w Polsce), Toruń 65.9% psów schronisko prowadzone przez Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Zwierząt (OTOZ) i Szczecin 51.8% psów schronisko prowadzone przez Urząd Miasta,

3 3 - schroniska średnie i małe: Olsztyn 79.5% (355), Konin 74% (295), Chojnice 63.1% (499), Schroniska o najwyŝszym % wysterylizowanych psów : Jędrzejów 94.8% (182 psy), Korabiewice 63.7% (130 psów), Chojnice 23.2% (144 psy), Józefów 22.3% (181 psów), Bydgoszcz 16.8% (440 psów), Toruń 16.3% (193 psy), Zabrze 14.5% (120 psów), Szczecin 12.9% (240 psów), Poznań 10.9% (162 psy), Katowice 10.2% (133 psy). Dodatkowo naleŝy wymienić schroniska, w których wysterylizowano największą ilość kotów : Wrocław 51.1% (212), Ruda Śl. 47.4% (100), Kraków 33.5% (189). Zjawiska negatywne wystąpiły w następujących schroniskach : Schroniska, w których % eutanazji psów jest większy niŝ % adopcji : Białka (IłŜa) 88%, Augustów 83%, Suwałki 67%, Ełk 65%, Bytom 54%, Sokółka 50%. Schroniska o największym % upadków psów: Łódź 20%, Bełchatów 17.3%, Elbląg 16.8%, Sokółka 16.2%, Lubartów 16%, ŁomŜa 14.7%, Radom 12%, Płock 12.4%, Lublin 11.7%, Mielec 10.3%, Białka (IłŜa) 9.1%. Wnioski 1. Zmiana strategii zarządzania schroniskami dla bezdomnych zwierząt ze szczególnym uwzględnieniem programu sterylizacji oraz prowadzenia profilaktyki chorób zakaźnych. 2. Uzupełnić art. 11 ustawy o ochronie zwierząt o zapis: Wyłapywanie i zapewnienie opieki bezdomnym zwierzętom, utrzymywanie schronisk dla bezdomnych zwierząt, naleŝy do zadań własnych gminy. W art. 11a umieścić promowanie działań zmierzających do ograniczania populacji zwierząt bezdomnych, poprzez realizację programu sterylizacji i adopcji. 3. Kontynuować działania skutkujące spełnieniem przez schroniska wymogów ustawy o ochronie zwierząt oraz warunków weterynaryjnych poprzez konsekwentny nadzór Inspekcji Weterynaryjnej. 4. Opracować program systemu międzygminnych schronisk dla bezdomnych zwierząt 5. Egzekwować prowadzenie właściwej ewidencji zwierząt w schroniskach, tak aby wyeliminować zjawisko nieznanego losu zwierząt. 6. Skierować uwagę instytucji prowadzących schroniska na wyposaŝenie schronisk w pomieszczenia do wykonywania zabiegów weterynaryjnych. 7. Korzystać z doświadczeń i pomocy renomowanych stowarzyszeń ochrony zwierząt z krajów europejskich, w zakresie wdraŝania programów edukacji humanitarnej i aktywnego programu adopcji zwierząt ze schronisk przy organizowaniu szkoleń dla kierowników schronisk oraz lekarzy weterynarii pracujących na rzecz schronisk.

4 4 8. Kontynuować szkolenie kadr Inspekcji Weterynaryjnej w zakresie ochrony zwierząt. Warszawa 26 marca 2002 roku Załącznik 1 Struktura schronisk Ryc.2. Porównanie liczby schronisk określonej wielkości w Polsce, w 1999 i 2000 roku liczba schronisk r 2000r 0 do 50 psów pow 400 liczba psów Załącznik 2 Psy ryc. 1. Zwiększająca się liczba psów w schroniskach w Polsce na koniec roku 1998, 1999 i 2000 liczba psów rok

5 5 Tab. 1. Podstawowe dane liczbowe dla schronisk dla psów w Polsce w 2000 roku Ogółem % w stosunku do danych z 1999 r. Liczba schronisk 123 Liczba psów w schroniskach na koniec 1999r Liczba psów w schroniskach na koniec 2000r Liczba boksów dla psów w schroniskach w 2000r Liczba psów przyjętych do schronisk w 2000r Liczba psów adoptowanych w 2000r ,9 Liczba schronisk które nie potrafią rozliczyć rocznych stanów zwierząt 66 63,7 Liczba padnięć, eutanazji oraz przypadków nieznanego losu psów w schroniskach ,3 Załącznik 3. Koty Ryc.3. Liczba kotów w schroniskach w Polsce na koniec roku 1998, 1999 i liczba kotów r 1999r 2000r rok

6 6 Tab. 2. Podstawowe dane liczbowe schronisk utrzymujących koty, w Polsce w 2002r. Ogółem % w stosunku do danych z 1999 r Liczba schronisk utrzymujących koty w 2000r Liczba kotów w schroniskach na koniec 1999r. Liczba kotów w schroniskach na koniec 2000r Liczba boksów dla kotów w schroniskach w 2000r Liczba kotów przyjętych do schronisk w 2000r Liczba kotów adoptowanych w 2000r ,5 Liczba schronisk które nie potrafią rozliczyć rocznych stanów 25 zwierząt Liczba padnięć, eutanazji oraz przypadków nieznanego losu kotów w schroniskach