Praktyka śpiewu liturgicznego

Transkrypt

1 Zaliczenie 17 VI 2017r. Praktyka śpiewu liturgicznego semestr II Teoria: omówienie przebiegu poszczególnych dni Triduum, omówienie Chrztu w czasie Mszy Św., dobór repertuaru, omówienie Bierzmowania, dobór repertuaru, omówienie I Komunii Św., dobór repertuaru, omówienie Namaszczenia chorych w czasie Mszy Św., dobór repertuaru, omówienie sakramentu Małżeństwa w czasie Mszy Św. i poza Mszą Św., dobór repertuaru. Praktyka: śpiewy Triduum, śpiewy podczas Chrztu, śpiewy podczas Bierzmowania, śpiewy podczas I Komunii Św., śpiewy podczas Namaszczenia chorych, śpiewy podczas sakramentu Małżeństwa.

2 WIELKI CZWARTEK Śpiew na wejście: A myśmy się chlubić powinni Chwałą naszą jest Krzyż Jużem dość pracował W Krzyżu cierpienie Hymn Chwała na wysokości : zwrócić uwagę na dzwonki!!! Psalm responsoryjny: melodia Ex. nr 47, str. 52 Zbliżam się w pokorze Śpiew na Uwielbienie: Dziękujemy Ci Ojcze nasz Przeniesienie do ołtarza adoracji: Sław języku tajemnicę Tego dnia nie ma śpiewu na zakończenie, powrót do zakrystii odbywa się w ciszy. Aklamacja przed Ewangelią: melodia Ex. nr 110, str. 68 Obrzęd umywania nóg (Mandatum): Miłujcie się wzajemnie Przykazanie nowe daję wam Śpiew na Przygotowanie darów: Gdzie miłość wzajemna lub Ubi caritas est vera (greg.) Śpiew na Komunię Św.: A gdy oni wieczerzali Kiedy razem się schodzimy Ojciec nam powierzył Słowo Pan wieczernik przygotował Panie dobry jak chleb

3 WIELKI PIĄTEK Procesja wejścia: obowiązuje milczenie Psalm responsoryjny: melodia Ex. nr 78, str. 60 Śpiewaj, śpiewaj sercem całym Procesja do Grobu Pańskiego: Odszedł Pasterz od nas Aklamacja przed Ewangelią: melodia Ex. nr 110, str. 68 Modlitwa powszechna: melodia modlitwy umieszczona w Mszale Śpiew na adorację Krzyża (Improperia): Wielbimy Krzyż Twój, Panie Święty Boże Ludu, mój ludu Krzyżu Św. nade wszystko Bolejąca Matka stała Krzyżu Chrystusa Zawitaj Ukrzyżowany Króla wznoszą się znamiona Wisi na Krzyżu Śpiew na Komunię Św.: O Krwi Najdroższa Witam Cię, witam Jezu miłości Twej Duszo Chrystusowa

4 WIGILIA PASCHALNA Procesja wyjścia przed kościół: obowiązuje milczenie Śpiew podczas procesji z Paschałem: Radosna światłości (ref.) Orędzie Paschalne: uroczyste Amen Psalm responsoryjny: do każdego psalmu winno dobrać się odpowiednią, inną melodię; nie dopuszcza się używania melodii przeznaczonych na okres Wielkiego Postu Hymn Chwała na wysokości : zwrócić uwagę na dzwonki!!! Uroczyste Alleluja po Epistole: melodia gregoriańska następnie psalm allelujatyczny Liturgia Chrzcielna: Litania do Wszystkich Św.: tekst w Mszale, melodia greg. Śpiew po błogosławieństwie wody: Chwała Ojcu i Synowi Śpiew po odnowieniu przyrzeczeń: O Chryste nasz Panie Com przyrzekł Bogu Przez Chrztu Św. Śpiew na Przygotowanie darów: Zwycięzca śmierci Śpiew na Komunię Św.: Nie zna śmierci Pan żywota Chrystus zmartwychwstan jest Wstał Pan Chrystus Już Zbawiciel Jezus żyje Jeżeli proc. rezurekcyjna odbywa się po Wigilii Paschalnej: Nie ma śpiewu na Uwielbienie. Po modlitwie po Komunii Św. śpiew na wystawienie Najśw. Sakramentu: Otrzyjcie już łzy płaczący Procesja rezurekcyjna: Wesoły nam dzień dziś nastał Po powrocie procesji do kościoła: Ciebie Boga wysławiamy

5 Śpiew na zakończenie: Wesel się Królowo miła Jeżeli nie ma procesja rezurekcyjnej po Wigilii Paschalnej: Śpiew na Uwielbienie: Radośnie Panu Śpiew na zakończenie: Wesel się Królowo miła Sekwencja wielkanocna: Niech w święto radosne Śpiew na Przygotowanie darów: Zwycięzca śmierci Śpiew na Komunię Św.: Nie zna śmierci Pan żywota Chrystus zmartwychwstan jest Wstał Pan Chrystus Już Zbawiciel Jezus żyje Otrzyjcie już łzy płaczący Śpiew na Uwielbienie: Ciebie Boga wysławiamy Eucharystia po wchodzie słońca Śpiew na zakończenie: Wesel się Królowo miła Śpiew przy Grobie Pańskim: Chwała Ci równa w godności Zmartwychwstał z grobu Procesja rezurekcyjna: Wesoły nam dzień dziś nastał Po wejściu procesji do kościoła: Przez Twoje Święte zmartwychpowstanie Przed tak wielkim Sakramentem

6 Chrzest Św. formularz mszalny bierze się z danej niedzieli, celebrans w szatach liturgicznych udaje się do drzwi kościoła, gdzie czekają rodzice z dziećmi (dzieckiem) i chrzestnymi; kapłan wita zgromadzonych, zadaje im pytania, ma miejsce tzw. Obrzęd przyjęcia dzieci, celebrans zaprasza wszystkich do udziału we Mszy Św., odbywa się procesjonalne przejście kapłana do ołtarza a wiernych do ławek, obrzęd przyjęcia dzieci odbywa się na początku Mszy Św., wobec czego opuszcza się akt pokuty, w drodze do ołtarza śpiewa się hymn Chwała na wysokości Bogu, po przyjściu do ołtarza kapłan odmawia kolektę, w Liturgii Słowa czytania bierze się z danej niedzieli, można wziąć czytanie z rytuału chrzcielnego najczęściej w miejsce drugiego czytania niedzielnego, opuszcza się Wyznanie Wiary, ponieważ będzie mieć miejsce podczas obrzędów chrzcielnych, bezpośrednio po homilii następuje modlitwa wiernych, która kończy się wezwaniami do Świętych Pańskich, po modlitwie wiernych następuje obrzęd Chrztu Św.; zaraz po ochrzczeniu dziecka (dzieci), tuż po słowach Ja Ciebie chrzczę... należy wykonać śpiew aklamacji Chwała Ojcu i Synowi ; po wręczeniu zapalonej świecy, Mszę Św. odprawia się dalej od przygotowania darów ofiarnych, w miejsce zwykłego błogosławieństwa można użyć jednej z formuł błogosławieństwa końcowego z rytuału chrzcielnego, w repertuarze na Mszę Św. podczas której ma miejsce Chrzest Św., można umieścić pieśń o tematyce chrzcielnej; nie należy jednak dostosowywać wszystkich śpiewów tylko do tajemnicy Chrztu Św.. Propozycje śpiewów: Chwalcie o dziatki Com przyrzekł Bogu Kiedyś o Jezu My chcemy Boga Pod Twą obronę Ojcze na niebie Przez Chrztu Świętego wielki dar Wszystko Tobie oddać pragnę śpiewy o tematyce chrzcielnej

7 Bierzmowanie rytuał zawiera dwa formularze mszalne, które można stosować zgodnie z przepisami liturgicznymi; śpiewy o Duchu Św. stosuje się w trakcie całej Mszy Św. tylko wtedy, gdy wymaga tego formularz mszalny, jeśli formularz mszalny bierze się z dnia, wspomnienia, święta, uroczystości bądź niedzieli, wówczas śpiewy powinny nawiązywać do odpowiedniego formularza; pieśni o Duchu Św. mają zastosowanie jedynie w trakcie namaszczenia Krzyżmem, gdy Bierzmowanie odbywa się w czasie Mszy Św., obrzędy tego sakramentu rozpoczynają się po Ewangelii, następuje wówczas przedstawienie kandydatów, po którym wygłaszana jest homilia, po homilii odbywa się odnowienie przyrzeczeń chrzcielnych, modlitwa z wyciągnięciem rąk nad kandydatami a następnie namaszczenie Krzyżmem wraz z włożeniem ręki, po udzieleniu sakramentu następuje Modlitwa Wiernych, na końcu Mszy Św. udziela się specjalnego błogosławieństwa przewidzianego przez rytuał. Propozycje śpiewów: Duch Pański napełnił okrąg ziemi Duchu Mądrości rozświeć myśl Duchu Najświętszy otwórz usta moje O Stworzycielu Duchu przyjdź Przybądź Duchu Stworzycielu Przybądź Duchu Św. Przyjdź Duchu Św.

8 Eucharystia I Komunia Św. nie ma osobnego formularza mszalnego na okoliczność udzielenia dzieciom po raz pierwszy Komunii Św.!!! I Komunie Św. odbywają się zazwyczaj w niedziele maja, zatem będą przypadać wówczas Niedziele Wielkanocne, Uroczystość Wniebowstąpienia Pańskiego, Uroczystość Zesłania Ducha Św., bądź niedziela Per annum przeważnie Uroczystość Trójcy Przenajświętszej; należy zatem śpiewy dostosować do tajemnicy dnia i formularza z którego będzie korzystać celebrans, bezwzględny zakaz stosowania wszelkiego rodzaju piosenek religijnych i tym podobnych wynaturzeń, które niestety są zmorą I Komunii Św.!!!, należy nauczyć dzieci śpiewów, które są typowo adresowane do nich, ale trzeba również położyć nacisk na tradycyjny repertuar, planując zbiór śpiewów przeznaczony dla dzieci na I Komunię Św., należy wziąć pod uwagę także tzw. biały tydzień, do śpiewu psalmu responsoryjnego oraz aklamacji przed Ewangelią należy wybrać jedną osobę!!! Nie zawsze musi być to dziecko, może być rodzic lub ktoś z rodziny, należy pamiętać, że nie każdy instrument jest dopuszczony do użytku w kościele!!! (m.in. pianino, fortepian, gitara, perkusja)!!!. Propozycje śpiewów: Okres Wielkanocny: Alleluja! Biją dzwony Dziś Chrystus, Król Nie zna śmierci Pan żywota Otrzyjcie już łzy płaczący Wesoły nam dzień dziś nastał Zwycięzca śmierci Raduj się nieba Królowo Wesel się Królowo miła Wniebowstąpienie: Chrystus Pan w niebo wstępuje Otoczon gronem Ciesz się Królowo Anielska Zesłanie Ducha Św.: Duchu Najświętszy Pamiątkę dnia świątecznego Przybądź Duchu Stworzycielu Odnowienie przyrzeczeń Chrztu Św.: Com przyrzekł Bogu Przygotowanie darów: Dla Ciebie Jezu chcemy żyć Głoś Imię Pana Niechaj z nami będzie Pan Niosę w darze Tobie, Chryste

9 Przyjmij o Najświętszy Panie Wszystko Tobie oddać pragnę Komunia Św.: Bądź pozdrowiony Jezu Idzie dziś, idzie Idzie, idzie Bóg prawdziwy Jezusowi cześć i chwała Już gościsz Jezu w sercu mym Oto Św. Ciało Pana Pan Jezus już się zbliża Z Tobą Jezu chcemy żyć Uwielbienie: Dziękczynne pieśni Dzięki o Panie Ojcze chwała Tobie Ojcze na niebie Radośnie Panu Inne: Do Ciebie Boże Kiedyś o Jezu chodził po świecie Maryjo ja Twe dziecię My chcemy Boga O Panie Tyś moim Pasterzem Pod Twą obronę Przygotuję Ci serce, o Chryste Spójrz Ojcze nasz dziś przyszliśmy tu

10

11

12

13 Namaszczenie chorych w rytuale i mszale znajdują się formularze mszy za chorych; jednakże w niedziele Adwentu, Wielkiego Postu, Okresu Wielkanocnego, w uroczystości, w Środę Popielcową i w Wielkim Tygodniu należy użyć formularza mszalnego z dnia, czytania dobiera się z tomu VII Lekcjonarza Mszalnego, znajdują się one również w rytuale; w dni, które nie wolno używać formularza mszy za chorych, jedno czytanie może być z obrzędów liturgicznych dla chorych, namaszczenia chorych udziela się po Ewangelii: po homilii następuje modlitwa litanijna za chorych, włożenie rąk, dziękczynienie nad poświęconym olejem lub poświęcenie oleju, święte namaszczenie chorych (chorzy podchodzą do balasek lub stopni ołtarza w tym czasie wykonuje się stosowne śpiewy), modlitwa wiernych, modlitwa po namaszczeniu, po tych obrzędach Mszę Św. sprawuje się dalej od przygotowania darów ofiarnych, na końcu Mszy Św. można udzielić specjalnego błogosławieństwa według formuł podanych w rytuale. Propozycje śpiewów: Boże mocny, Boże cudów Boże w dobroci Być bliżej Ciebie chcę Ciebie całą duszą pragnę Kto się w opiekę O Panie Tyś moim Pasterzem Panie umocnij wiarę naszą Pod Twą obronę Pokładam w Panu ufność mą Pójdź do Jezusa Serce me do Ciebie wznoszę Wszystko moja nadzieja śpiewy traktujące o tajemnicy dnia, danego okresu liturgicznego, danego wspomnienia, święta, uroczystości itp.

14 Sakrament Małżeństwa Mszał Rzymski dla diecezji polskich zawiera 3 formularze mszy za nowożeńców, należy sprawdzić jak dany śpiew pasuje do danej antyfony, oprócz mszy za nowożeńców MR zawiera msze w rocznicę małżeństwa: ogólna, w 25. i 50. rocznicę; podczas tych Mszy Świętych można śpiewać pieśni z propozycji ślubnych, w niedzielę lub uroczystość należy posłużyć się formularzem z danego dnia, zachowując błogosławieństwo małżonków oraz, zależnie od okoliczności, właściwą dla obrzędu formułę błogosławieństwa końcowego, podczas Liturgii Słowa można przeczytać 3 czytania, jeśli przepisy zabraniają użycia formularza mszy za nowożeńców można wziąć jedno czytanie z mszy za nowożeńców (jest to zakazane w: Triduum Paschalne; w uroczystości Narodzenia, Objawienia, Zmartwychwstania, Wniebowstąpienia Pańskiego, Zesłania Ducha Świętego, w uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa oraz w inne uroczystości obowiązujące), w niedziele okresu Narodzenia Pańskiego i niedziele zwykłe całą mszę można odprawić według formularza za nowożeńców, pod warunkiem, że we mszy nie uczestniczy wspólnota parafialna, na mszy w dniu jubileuszu małżeństwa również obowiązują te zasady, należy zachować charakter takich okresów jak Adwent i Wielki Post zarówno w śpiewach jak i utworach, podczas Mszy Świętej ZAKAZANE JEST wykonywanie piosenek i innych utworów o charakterze świeckim: wyraźnie mówi o tym punkt 43. Instrukcji Musicam Sacram: [43. Dlatego też sprawowanie niektórych Sakramentów i Sakramentaliów, które mają znaczenie szczególne w życiu całej społeczności parafialnej, jak: Bierzmowanie, Święcenia, Małżeństwo, Konsekracja kościoła czy ołtarza, egzekwie itp., o ile to możliwe, powinno być połączone ze śpiewem, tak by również podniosłość obrzędu przyczyniała się do większej skuteczności duszpasterskiej. Należy jednak pilnie czuwać nad tym, by dla rzekomego podniesienia uroczystości nie wprowadzać do obrzędów czegoś całkiem świeckiego lub niezgodnego z powagą kultu Bożego; dotyczy to szczególnie zawierania małżeństwa. ] życzenia nowożeńców można uwzględnić jeśli są zgodne z duchem liturgii, melodie części stałych, psalmu, aklamacji przed Ewangelią winny być uroczyste, podczas Mszy Świętej dopuszczone jest wykonywanie odpowiedniej muzyki organowej i instrumentalnej: należy pamiętać, że nie każdy instrument jest dopuszczony do użytku w kościele!!!(m.in. pianino, fortepian, gitara, perkusja)!!!, trzeba również dbać o odpowiedni dobór utworu do danej części Mszy Świętej, absolutnie wykluczone jest granie kompozycji Ave Maria na Komunię Św., Uwielbienie lub inne części Mszy Świętej: adekwatnym miejscem jest moment, gdzie nowożeńcy zawierzają się Matce Bożej (modlitwa nowożeńców po zakończeniu Mszy Św.), w czasie uroczystego wejścia małżonków do kościoła można grać odpowiedni utwór organowy, nie należy jednak później opuścić pieśni na wejście, w niektórych wydawnictwach pojawiła się praktyka opuszczania aktu pokuty, jest ona błędna w myśl przepisów liturgicznych, ponieważ w procesji na początku Mszy Świętej nie uczestniczy cała wspólnota, można zaśpiewać hymn Chwała na wysokości Bogu,

15 podczas obrzędu, który następuje po homilii, wykonuje się hymn O Stworzycielu Duchu przyjdź : pierwsza zwrotka, następnie dowolna (2-5) i na końcu szósta, jeśli podczas Komunii Świętej wykonuje się utwór organowy, instrumentalny, wokalny należy pamiętać o odczytaniu antyfony na komunię lub o zaśpiewaniu odpowiedniej pieśni nie jest do końca prawidłowe i lepiej utwór przenieść na Uwielbienie, w niektórych parafiach przed błogosławieństwem następuje akt zawierzenia małżonków Matce Bożej; jeśli istnieje taka potrzeba wykonuje się odpowiednie śpiewy maryjne lub właśnie np. Ave Maria, można udzielić uroczystego błogosławieństwa, gdzie po każdym wezwaniu odpowiada się: Amen, w czasie wyjścia pary młodej można wykonać odpowiedni utwór organowy; można również wykonać odpowiednią kompozycję w ramach pieśni na zakończenie, obrzędy sakramentu poza Mszą Świętą nie różnią od tych podczas mszy: wejście przebiega bez zmian; nie ma jednak aktu pokutnego i hymnu Gloria; Liturgia Słowa i liturgia sakramentu przebiegają bez zmian; po liturgii sakramentu może odbyć się Komunia Św. jak i również można zakończyć cały obrzęd uroczystym lub zwykłym błogosławieństwem; śpiew ogranicza się do śpiewu na wejście, śpiewu podczas liturgii oraz śpiewu na zakończenie; można również wykonać odpowiednie kompozycje, tak jak podczas obrzędu ślubu w czasie Mszy Świętej, obrzędy zawarcia małżeństwa między osobą należącą do Kościoła Katolickiego a osobą nieochrzczoną sprawuje się poza Mszą Świętą; rozpoczyna je procesyjne wejście lub też krótkie wejście od zakrystii, śpiewa się wtedy odpowiedni śpiew lub wykonuje odpowiedni utwór; po obrzędach powitania następuje Liturgia Słowa; Liturgia sakramentu również przebiega bez zmian; na końcu udziela się błogosławieństwa, msza z okazji jubileuszu małżeństwa nie różni się formą od mszy za nowożeńców, niekiedy opuszcza się obrzęd odnowienia przysięgi małżeńskiej; Liturgię słowa można zaczerpnąć z Obrzędów Sakramentu Małżeństwa; jeśli nie ma żadnych przeciwwskazań zachowuje się wszystkie procesje przewidziane w rytuale; pieśni powinny podkreślać wieczność miłości i związku małżeńskiego.

16 Śpiew na Wejście Będę Cię wielbił, mój Panie Boże, w dobroci Boże, zmiłuj się nad nami Ojcze z niebios Pod Twą obronę Pójdźmy do Pana Spojrzyj z nieba wysokiego Śpiew na Przygotowanie darów Gdzie miłość wzajemna i dobroć Miłujcie się wzajemnie Przykazanie nowe daję wam Wszystko Tobie oddać pragnę Niechaj z nami będzie Pan Śpiew na Komunię Św. Bóg jest miłością Jeden chleb Miłujcie się wzajemnie O dobry Jezu mój O Panie, Ty nam dajesz Panie, dobry jak chleb Przykazanie nowe daję wam Skosztujcie i zobaczcie Śpiew na Zakończenie Błogosław, Panie, nas Dozwól im, Panie Panie, tu do Twych stóp Pobłogosław, Jezu drogi Zdrowaś, Maryja Utwory instrumentalne R. Wagner - Marsz weselny z opery Lohengrin F. Mendelssohn-Bartholdy - Marsz weselny ze Snu nocy letniej Ave Maria różne opracowania, np. Bach-Gounod, Schubert, Alain, Caccini (Vavilov), Lorenc, Seroka, Liszt, Franck, Vierne J. S. Bach - Aria na strunie G J. Pachelbel - Canon in D M.-A. Charpentier - Te Deum J. Clarke - The Prince of Denmark's March C. Franck - Panis Angelicus Śpiew na Uwielbienie Dziękczynne pieśni śpiewajmy wspólnie Dzięki, o Panie Dziękujemy Ci, Ojcze nasz Dziękujmy Mu za miłość Opracował: mgr Damian Dębicki