Buntownicy kamery - czechosłowacka Nowa Fala. 19 lutego - 29 maja; kina Iluzjon i Muranów

Transkrypt

1 Buntownicy kamery - czechosłowacka Nowa Fala 19 lutego - 29 maja; kina Iluzjon i Muranów 47 filmów, 14 tygodni, 2 kina, 1 festiwal! Jedyny taki przegląd filmów czechosłowackiej Nowej Fali lat 60. już wkrótce w Warszawie. W 2016 roku mija dokładnie 50. rocznica przyznania pierwszego w historii Oscara dla czechosłowackiego filmu, reprezentanta Nowej Fali - Sklepu przy głównej ulicy. Trudno o lepszą okazję do przypomnienia polskim widzom najważniejszych dzieł tego okresu. Ta nietuzinkowa rocznica spowodowała, że takie instytucje jak Filmoteka Narodowa, Czeskie Centrum, Instytut Słowacki, Gutek Film oraz Fundacja RAW postanowiły zjednoczyć siły, by zorganizować wyjątkowy przegląd filmowy pod hasłem: Buntownicy kamery - czechosłowacka Nowa Fala.

2 W ciągu trzech miesięcy widzowie warszawskich kin Iluzjon i Muranów oraz wrocławskiego kina Nowe Horyzonty zobaczą kilkadziesiąt produkcji, w większości poprzedzonych prelekcjami, pozwalającymi pełniej zrozumieć kontekst kulturowy, historyczny i społeczny Czechosłowacji lat 60. XX wieku. Unikatowa forma - połączenie festiwalu i przeglądu umożliwi zainteresowanym widzom obejrzenie wszystkich tytułów, co jest rzeczą trudną w przypadku festiwali realizowanych w formie weekendowej czy całotygodniowej. W kinie Iluzjon, projekcje w ramach przeglądu odbywać się będą raz w tygodniu - we czwartki, w kinie Muranów zaś we wtorki. Przegląd Buntownicy kamery - czechosłowacka Nowa Fala oferuje skarby z praskiej, bratysławskiej i warszawskiej Filmoteki, a wśród nich takie hity jak: Miłość blondynki, Pociągi pod specjalnym nadzorem, Sklep przy głównej ulicy, czy Palacz zwłok. W przeglądzie nie zabraknie jednakże tytułów mniej znanych - Morgiana, Waleria i tydzień cudów, "Gdy skończy się ta noc", Hotel dla cudzoziemców i wiele innych.

3 W trakcie trzech miesięcy trwania programu widzowie będa mieli okazję spotkać się z wieloma wybitnymi twórcami, którzy specjalnie na tę okazję przyjadą z Pragi i Bratysławy. Swoją wizytę nad Wisłą zapowiedzieli m.in. aktorka Magda Vašáryová, reżyserowie Jiří Menzel, Dušan Hanák, Drahomíra Vihanová. Nie zabraknie także gości z Polski, którzy opowiedzą o wpływie czechosłowackiej Nowej Fali na ich twórczość. Przegląd uzupełnią liczne prelekcje oraz ciekawe panele dyskusyjne z historykami i teoretykami filmu. Festiwal rozpocznie się w kinie Iluzjon w weekend lutego, podczas którego zaprosimy widzów na projekcje sześciu najbardziej reprezentatywnych filmów tego nurtu, wykład o zjawisku Nowej Fali Czechosłowackiej, a także spotkania z wybitnymi reżyserami - autorem Pociągów pod specjalnym nadzorem - Jiřim Menzlem, twórcą obrazu Dušanem Hanakiem oraz Andrzejem Wajdą i Markiem Piwowskim. 20. lutego odbędzie się również wykład pt.: "O praskim cudzie nieco inaczej". Skąd się wzięła czechosłowacka Nowa Fala, zwana też praskim cudem filmowym? Jak wówczas była odbierana, a jaki jest jej odbiór dzisiaj? Czym zasłynęła? Na powyższe pytania, a także te zadane przez publiczność, odpowie historyk kina i animator kultury filmowej Maciej Gil. Filmy czechosłowackiej Nowej Fali będą jednym z filarów filmowej części projektu Wrocław - Europejska Stolica Kultury. Od 23 lutego do 30 czerwca będzie je wyświetlać kino Nowe Horyzonty, które także zaproponuje wizyty czeskich i słowackich filmowców oraz krytyków.

4 Lata 60. XX wieku w wielu krajach Europy to okres zmian społecznych i politycznych, czas buntu młodych filmowców, czas poszukiwania nowych środków wyrazu. Tak narodziły się francuska Nowa Fala czy ruch Młodych Gniewnych w Wielkiej Brytanii. Również Czechom i Słowakom udało się wówczas wspiąć na światowy szczyt, zrywając jednoczescie z dotychczasowym reżimem. Czechosłowacka Nowa Fala to olbrzymi ruch filmowy, będący integralną częścią rewolucji kulturowej i świadomościowej Czechów i Słowaków lat 60. XX, która przeszła do historii pod nazwą Praska Wiosna. Młodzi filmowcy, którzy na poczatku tej dekady skończyli praską filmówkę (FAMU) chcieli realizować filmy inaczej, niż robiło się to do tej pory zarówno od strony formalnej jak i tematycznej. Po latach powojennej cenzury, strachu i szarości przyszła odwilż, którą wykorzystali, by pojawić się z nową estetyką i nowymi tematami. Ciekawiły ich codzienne, intymne sytuacje, okruchy zwykłego życia pozbawione obowiązującej do tej pory ideologii. Aby to, co tworzyli było jeszcze bardziej autentyczne, a widzowie mogli utożsamiać się z bohaterami, rezygnowali z aktorów zawodowych na rzecz naturszczyków, gotowe dialogi zaś zastępowali fragmentami impowizowanymi. Złagodzenie cenzury pozwoliło na wprowadzenie do kina tak charakterystycznego dla Czechosłowacji czarnego humoru. Bezkompromisowość, odwaga w podejmowaniu ważnych i niewygodnych tematów, przełomowość formy, awangardowość języka filmowego oraz wspomniany oryginalny humor to wartości, które europejskie kino w dużej mierze temu zjawisku zawdzięcza. To co udało się stowrzyć ówczesnym Buntownikom Kamery - Formanowi, Chytilovej, Menzlowi, Němcowi, Jakubisko, Hanákowi i innym - nim podcięła im skrzydła inwazja wojskowa 1968 roku i powrót surowego reżimu, do dziś zalicza się do najwybitniejszych dzieł, jakie kiedykolwiek stworzyli czescy i słowaccy filmowcy. Za dowód niech posłuży fakt, iż jako jedyna kinomatografia zaledwie ciągu dwóch lat Czechosłowacja zdobyła dwa Oscary dla filmów nieanglojęzycznych: za Sklep przy głównej ulicy (1965, reż. Ján Kadár, Elmar Klos) i Pociągi pod specjalnym nadzorem (1966, reż Jiři Menzel). Czechosłowacka Nowa Fala to filmy znane, nagradzane na festiwalach na całym świecie i cieszące się niesłabnącą sympatią, ale także niszowe produkcje artystyczne, często eksperymentalne, bardzo istotne z punktu widzenia oddziaływania na kulturę i sztukę europejską. To na koniec filmy, które z przyczyn politycznych i światopoglądowych zostały zmarginalizowane.

5 Czeskie Centrum Kultury, Instytut Słowacki, Filmoteka Narodowa, Gutek Film, Fundacja RAW Stowarzyszenie Nowe Horyzonty, Przegląd Filmowy Kino na Granicy, Slowacki Instytut Filmowy, Narodowe Archiwum Filmowe Praga Sponsor główny: Metrostav Sponsor: HB Reavis

6 Więcej informacji o Buntownikach kamery: facebook.com/buntownicykamery Filmoteka Narodowa / Kino Iluzjon Marlena Gabryszewska mgabryszewska@fn.org.pl tel Kino Muranów Adam Trzopek adamt@gutekfilm.pl tel Fundacja RAW Adam Porębowicz adam.porebowicz@raw.org.pl tel Czeskie Centrum dyrektor Petr Janyška ccwarszawa@czech.cz tel Instytut Słowacki dyrektor Milan Novotný instytut_slowacki@wp.pl tel Festiwal we Wrocławiu:

7 Bilety: w cenie 15 zł do nabycia w kasach kin oraz on-line Kino Iluzjon - Muzeum Sztuki Filmowej ul. Narbutta 50a tel: ; iluzjon.rezerwacje@fn.org.pl Kino Muranów ul. Gen. Andersa 5 tel.: (22) ; muranow@gutekfilm.pl