Syria nowoczesne MANPADS w rękach rebeliantów jako strategiczny game changer?
|
|
- Bronisław Michalik
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 FAE Policy Paper nr 11/2016 Tomasz OTŁOWSKI Syria nowoczesne MANPADS w rękach rebeliantów jako strategiczny game changer? Warszawa, Strona 1
2 W dn. 1 sierpnia br. w prowincji Idlib (płn. Syria) rebelianci strącili rosyjski transportowy śmigłowiec wojskowy Mi-8. Nie był to jednak odosobniony incydent tego rodzaju w ostatnich tygodniach syryjscy rebelianci zestrzelili kilka innych maszyn należących do armii rządowej. Czy ta seria skutecznych działań zbrojnej opozycji przeciwko bezkarnie do niedawna panującym w syryjskiej przestrzeni powietrznej samolotom i śmigłowcom reżimu jest tylko kwestią przypadku i zadziwiającego szczęścia, czy też stoi za nią np. jakościowy skok w posiadanym ręcznym uzbrojeniu przeciwlotniczym? Jeśli tak, to jakie mogą być tego konsekwencje tak w wymiarze operacyjnym (pola walki), jak i strategicznym dla całego syryjskiego konfliktu w szóstym roku jego trwania? Czarna seria wypadków syryjskiego lotnictwa wojskowego Zestrzelenie rosyjskiego śmigłowca w Syrii odbiło się szerokim echem w światowych mediach. Najpewniej stało się tak głównie ze względu na fakt, iż były to pierwsze oficjalnie potwierdzone tak duże jednorazowe straty Rosjan od chwili rozpoczęcia przez nich przed 10 miesiącami operacji militarnej w Lewancie. Według oficjalnej informacji Ministerstwa Obrony Federacji Rosyjskiej, maszyna wracała z działań humanitarnych w Aleppo do macierzystej bazy w Hmey mim koło Latakii. Niezależnie od tego, jaki faktycznie charakter miała misja rosyjskiego śmigłowca, warto skupić się na innym aspekcie całego wydarzenia, który najwyraźniej umknął obserwatorom. Tragiczny incydent w Idlib to bowiem kolejny w ostatnich ok. sześciu tygodniach przypadek zestrzelenia przez rebeliantów lub islamistów z Państwa Islamskiego (IS) samolotów lub śmigłowców należących do syryjskich sił rządowych (oraz rosyjskich sił interwencyjnych). Od końca czerwca br. formacjom syryjskiej zbrojnej opozycji i dżihadystom udaje się zadziwiająco regularnie, co kilka-kilkanaście dni, strącić działający przeciwko nim bojowy statek powietrzny należący albo do Syryjskich Arabskich Sił Powietrznych (SyAAF), albo do interwencyjnych sił rosyjskich. Lista tych incydentów jest dość długa, i warto tu przytoczyć ją w całości: 19 czerwca br., prowincja Hama, samolot myśliwski MiG-21; 27 czerwca br., region Gór Qalamun (południowo-zachodnia Syria), samolot myśliwski MiG-23; Warszawa, Strona 2
3 1 lipca br., Góry Qalamun, śmigłowiec szturmowy Mi-25 1 ; 1 lipca br., Góry Qalamun, samolot bombowy Su-22M; 8 lipca br., okolice Palmyry w środkowej Syrii, rosyjski śmigłowiec szturmowy Mi-35, należący do kontyngentu wojskowego FR w Syrii 2 ; 14 lipca br., Deir ez-zor we wschodniej Syrii, samolot myśliwski MiG-21; 16 lipca br. 3, wsch. przedmieścia Damaszku (Ghuta), śmigłowiec szturmowy Mi-25; 20 lipca br., wschodnie regiony prowincji Hama, samolot szkolno-bojowy L-39; 29 lipca br., Góry Qalamun, samolot myśliwski MiG-23ML; To, co w powyższym zestawieniu rzuca się w oczy jako pierwsze, to wspomniana już częstotliwość incydentów. Jak wskazano wcześniej, miały one miejsce średnio co kilka dni, na przestrzeni zaledwie kilku (dokładnie: sześciu) tygodni. Świadczy to o niespotykanym wcześniej i to na przestrzeni całego ponad 5-letniego konfliktu syryjskiego! natężeniu, w tak relatywnie krótkim czasie, aktywności sił rebelii w zakresie skutecznego zwalczania powietrznych środków walki reżimu i jego sojuszników. Warto w tym kontekście odnotować, iż ostatni z przypadków zestrzelenia rządowych syryjskich bojowych maszyn powietrznych przed obecną serią, rozpoczętą w czerwcu br. miał miejsce w dn. 22 kwietnia br. 4 Równie ciekawe wnioski można wysnuć, analizując geograficzną dyslokację poszczególnych incydentów. Odnotować należy w tym kontekście m.in. dominację regionu masywu górskiego Qalamun jako miejsca, w którym w ciągu ostatniego 1,5 miesiąca strącono relatywnie najwięcej samolotów/śmigłowców bojowych SyAAF (cztery incydenty z łącznej liczby dziewięciu). Część tego masywu (obszar przy granicy Syrii z Libanem, między miastami Zabadani, Rankus i Asal al-ward) wciąż kontrolowana jest przez ugrupowania rebelianckie (w 1 Mi-25 to eksportowa wersja znanego doskonale także w Polsce radzieckiego/rosyjskiego śmigłowca uderzeniowego Mi-24 Hind. W chwili wybuchu wojny domowej w Syrii (wiosna 2011) Syryjskie Arabskie Siły Powietrzne dysponowały ok. 33 maszynami tego typu. Obecnie szacuje się, że Damaszek ma na stanie ok sprawnych śmigłowców tego typu (już po uwzględnieniu dostaw kilkunastu sztuk tych helikopterów z Białorusi, Kazachstanu i Rosji w latach ). 2 Początkowo zresztą na podstawie oficjalnych komunikatów MO FR i Kremla sądzono, iż była to maszyna Mi-25 z arsenału SyAAF. Bliższe analizy materiałów zdjęciowych sugerują jednak, że mamy do czynienia ze śmigłowcem rosyjskim (choć zapewne pozbawionym oznakowania), biorącym udział w operacji przeciwko IS w regionie Palmyry. 3 Wg. części źródeł incydent ten miał miejsce 14 lipca br. 4 Kwiecień br. był zresztą równie pechowym miesiącem dla SyAAF i sił rosyjskich, zapowiadając niejako fatalną serię z czerwca-sierpnia br. rebelianci zdołali zestrzelić wówczas dwa syryjskie samoloty bojowe (Su-22 i MiG-23ML) oraz poważnie uszkodzić rosyjski śmigłowiec Mi-28, który ostatecznie rozbił się podczas próby awaryjnego lądowania. Warszawa, Strona 3
4 tym Dżajsz al-islam, Armia Islamu) i być może jest to klucz do zrozumienia tak częstej obecności tego regionu w zestawieniach strat sprzętowych i osobowych SyAAF w ostatnich tygodniach. A skala tych strat jest, jak widać, bardzo duża. Prócz samej utraty sprzętu w warunkach działania reżimu syryjskiego rzeczy bez wątpienia bardzo bolesnej o wiele gorsza jest jednak śmierć doświadczonych pilotów i załóg. Praktycznie bowiem we wszystkich incydentach, jakie miały miejsce w ostatnich tygodniach, piloci/członkowie załogi danej maszyny ponieśli śmierć na miejscu 5. W wielu przypadkach zginęli w tych incydentach bardzo wysocy rangą oficerowie SyAAF, walczący z rebelią od samego jej początku, a więc dysponujący niebagatelnym doświadczeniem bojowym i wiedzą, którą przekazywali swym nowych, młodszym kolegom, szkoląc ich w wojskowym rzemiośle. Tak było w przypadku gen. Muhammada Badra Mahmouda (jednego z najwyższych rangą oficerów SyAAF, jaki poległ w boju w ostatnich kilku latach), który zginął na pokładzie pilotowanego przez siebie śmigłowca Mi-25 w dn. 1 lipca br. W wielu spośród innych incydentów w ostatnich tygodniach poległymi pilotami byli oficerowie w randze pułkownika lub majora a więc ludzie zwalczający rebelię od lat i cieszący się pełnym zaufaniem reżimu. Tych strat syryjskie siły powietrzne z pewnością długo nie będą w stanie uzupełnić. Ze względu na realia wojny informacyjnej (toczącej się w Syrii równolegle z tą realną), jest czymś oczywistym, że dla celów propagandowych i politycznych znaczna część z ww. incydentów z udziałem maszyn bojowych SyAAF oficjalnie przedstawiana jest przez władze w Damaszku nie jako rezultat działania wroga (AAA Anti-Aircraft Activity), lecz jako efekt zwykłych awarii technicznych samych maszyn lub nawet błędów pilotów (co jest dość karkołomnym zabiegiem PR-owym, biorąc pod uwagę wspomniany przed chwilą wysoki profil służbowy i duże doświadczenie bojowe większości z nich). Za wyjątkiem incydentu z 19 czerwca br. (gdzie pilot po starcie raportował techniczne problemy z maszyną), w pozostałych przypadkach mamy jak wszystko na to wskazuje do czynienia z sytuacjami, w których rebelianci/dżihadyści zdołali jednak zestrzelić rządowe samoloty lub śmigłowce. Z całą pewnością nie stało się to jednak dzięki użyciu przez 5 Wyjątkiem jest zestrzelenie Su-22 w dn. 1 lipca br. Pilot tej maszyny, major Nawras Hassan, zdołał się katapultować, został jednak pojmany przez islamistów z ugrupowania Dżajsz al-islam, i po kilku dniach bestialsko zamordowany. Warszawa, Strona 4
5 rebeliantów przypadkowego uzbrojenia, takiego jak np. zwykła, konwencjonalna artyleria p-lot czy wielkokalibrowe karabiny maszynowe. Przypadki zestrzelenia w ten sposób statków powietrznych reżimu należą do absolutnej rzadkości i są raczej kwestią przysłowiowego łutu szczęścia, niż efektywności stosowanego oręża 6. W omawianych tu przypadkach w grę musiały wchodzić raczej zaawansowane technologicznie taktyczne rakietowe systemy zwalczania celów powietrznych, czyli tzw. MANPADS (Man-Portable Air Defence System przenośne systemy obrony przeciwlotniczej). Przy czym kluczowe jest tu określenie zaawansowane (tj. nowoczesne) syryjskie pola bitew są bowiem od ponad pięciu lat miejscem relatywnie częstego wykorzystywania systemów typu MANPAD, jak dotąd jednak w zdecydowanej większości mało skutecznego. I nic dziwnego niemal całość tego rodzaju uzbrojenia to stare (zarówno pod względem typu, jak i wieku poszczególnych egzemplarzy) modele, najczęściej nie w pełni sprawne 7, a do tego obsługiwane przez mało wprawnych operatorów. Jak dotychczas, przypadki skutecznego zastosowania tego typu broni w czasie konfliktu syryjskiego były więc czymś wyjątkowym. To, co dzieje się od kilku tygodni, to zupełnie nowa jakość. Obecnie mamy do czynienia z wręcz masowym i do tego wysoce skutecznym! zastosowaniem nowoczesnych systemów MANPADS przez siły rebelianckie (ale też, jak się wydaje, dżihadystów z IS). Warto przy tym pamiętać, że skalę aktywności rebelianckiej w tym aspekcie w ostatnich tygodniach wyznaczają nie tylko omawiane tu śmiertelne trafienia (tzw. kill hits, tj. te zakończone strąceniem i zniszczeniem wrogiej maszyny), ale też takie, które powodują jedynie uszkodzenie samolotów lub śmigłowców. W tym kontekście symptomatyczny jest fakt, iż kilkukrotnie w ciągu minionego miesiąca doszło w Syrii do przypadków awaryjnego lądowania na cywilnych lotniskach kraju (w tym m.in. na płycie międzynarodowego portu lotniczego w Damaszku) 6 Ostatni z tego typu przypadków miał miejsce w Syrii w marcu br., kiedy to rebelianci z ugrupowania Dżajsz al-naser (Armia Zwycięstwa, uznawanego przez USA za umiarkowane) zdołali zestrzelić rządowy MiG-21, lecący na niskim pułapie (a więc najpewniej wykonujący klasyczne przejście ogniowe) przy użyciu... skoncentrowanego ognia z ok. 10 wielkokalibrowych karabinów maszynowych. 7 Kluczowe znaczenie ma tu fakt, iż choć rebelianci/dżihadyści zdołali przechwycić dziesiątki wyrzutni typu MANPAD wraz z setkami rakiet, znajdujących się w arsenałach armii syryjskiej, to zdecydowana większość z nich ma niesprawne (rozładowane) baterie. W warunkach syryjskiego pola walki prawidłowe doładowanie takiej baterii jest niemal niemożliwe, co czyni cały zestaw bezużytecznym. Tymczasem bateria zestawu MANPAD (uruchamiająca system naprowadzania głowicy rakiety i inicjująca wystrzelenie rakiety z tuby wyrzutni) jest podstawowym elementem całego systemu. Warto przy tym pamiętać, że nawet sprawna (w pełni doładowana) bateria starcza na zaledwie sekund działania całego zestawu (w zależności od typu broni), w którym to czasie operator musi namierzyć cel, uaktywnić głowicę rakiety i uruchomić inicjację jej odpalenia. Po tym czasie bateria wymaga profesjonalnego doładowania lub nadaje się do wyrzucenia. Warszawa, Strona 5
6 samolotów lub śmigłowców bojowych SyAAF uszkodzonych przez wrogi ogień z ziemi. Wiemy o tym z informacji świadków, publikowanych np. w mediach społecznościowych. Ile było podobnych sytuacji w odniesieniu do syryjskich lotnisk/baz wojskowych, nie wiadomo. Nowoczesne MANPADS w rękach syryjskiej rebelii konsekwencje Jeśli konkluzja o jakościowej zmianie w zakresie posiadanego przez rebeliantów uzbrojenia typu MANPAD jest słuszna (a wszystko wskazuje na to, że tak właśnie jest), rodzi to cały szereg implikacji, zarówno natury taktycznej (operacyjnej), jak też strategicznej. Na poziomie operacyjnym fakt ten już wymusił radykalną zmianę taktyki działania SyAAF (a zapewne także i kontyngentu WWS Federacji Rosyjskiej w Syrii), głównie jeśli chodzi o operacje tzw. bezpośredniego wsparcia powietrznego (CAS close air support), jak i transportowe czy desantowe. Efektem tej zmiany polegającej na zwiększeniu ostrożności i asertywności pilotów podejmujących dane misje stało się już także zauważalne zmniejszenie agresywności działań maszyn SyAAF w regionach najcięższych walk (Aleppo, Idlib, Deir Ez- Zor, Ghuta). To z kolei odbija się już wyraźnie na sytuacji na frontach dość wspomnieć o niespodziewanych porażkach sił lojalistycznych w okolicach Aleppo, ponoszonych od kilku tygodni. Ważniejsze znaczenie ma jednak aspekt strategiczny całego zagadnienia. Począwszy od kwestii, w jaki sposób w rękach syryjskiej zbrojnej opozycji znalazły się tak nowoczesne i efektywne przenośne systemy p-lot (w domyśle: kto jest ich sponsorem?), a skończywszy na potencjalnych strategicznych następstwach tego faktu dla przyszłości konfliktu syryjskiego. Kwestia ew. dostarczenia tzw. umiarkowanym rebeliantom (cokolwiek jeszcze to określenie oznacza w szóstym roku wojny syryjskiej 8 ) nowoczesnych przenośnych systemów p- lot. pojawiała się już kilkukrotnie w toku konfliktu w Syrii. Ostatni raz jesienią ub. roku, gdy do militarnej rozgrywki w Lewancie włączyli się Rosjanie. Według dostępnych danych, Amerykanie kategorycznie sprzeciwili się jednak wówczas tym pomysłom, obawiając się całkiem zresztą słusznie iż zasilenie syryjskiego teatru działań wojennych tak 8 O tym, jak płynne są granice między radykalizmem a umiarkowanym islamizmem, wyznaczane arbitralnie przez decydentów na Zachodzie, niech świadczy historia opisana w tym artykule: US-Backed Syrian Rebel Group Beheads Child, Clarion Project, 20 lipca 2016 r., Warszawa, Strona 6
7 zaawansowanym technologicznie uzbrojeniem może mieć trudne do przewidzenia konsekwencje, zwłaszcza dla koalicjantów zwalczających kalifat. Ostatecznie więc z planów tych zrezygnowano, skupiając się na dostarczeniu rebeliantom równie nowoczesnych systemów kierowanej broni przeciwpancernej (ATGM Anti-Tank Guided Missiles), dzięki którym opozycja zdołała we wrześniu i październiku ub. roku znacznie spowolnić działania ofensywne sił rządowych, zadając im poważne straty w sprzęcie zmechanizowanym i ludziach (reżim stracił wówczas w ciągu kilku tygodni ok czołgów i transporterów opancerzonych, co stanowiło największe straty w ciężkim sprzęcie, poniesione od początku wojny w toku jednej kampanii ofensywnej). Najwyraźniej jednak idea wzmocnienia potencjału militarnego syryjskiej zbrojnej opozycji, poprzez dostarczenie jej nowoczesnego uzbrojenia przeciwlotniczego typu MANPADS, nie umarła śmiercią naturalną. Ewidentnie taka broń została zatem przekazana względnie niedawno (wiosną tego roku?) formacjom opozycyjnym, a później drogą swoistych transferów barterowych lub jako zdobycze wojenne trafiła także w ręce dżihadystów z IS i Frontu an-nusrah 9. Pytaniem kluczowym pozostaje, kto mógł dostarczyć syryjskim rebeliantom/dżihadystom tego typu uzbrojenie? Z dużą dozą pewności można uznać, iż nie zrobili tego ani Amerykanie, ani ich zachodni (europejscy) sojusznicy, z oczywistych względów przytoczonych powyżej. Tego samego nie można już jednak powiedzieć o innych aktorach, zainteresowanych obaleniem syryjskiego prezydenta Baszira al-assada, takich jak Turcja czy arabskie monarchie sunnickie regionu Zatoki Perskiej (głównie Katar, Zjednoczone Emiraty Arabskie i Arabia Saudyjska). Ci regionalni gracze są w stanie zapłacić każdą cenę, aby doprowadzić do upadku znienawidzonego reżimu w Damaszku, a z drugiej strony w kontekście obaw o drugie życie zaawansowanego uzbrojenia typu MANPADS ich zaangażowanie w działania koalicji anty-is jest na tyle niewielkie, że mogą podjąć ryzyko przekazania Syryjczykom nowoczesnych typów broni p-lot. W szczególności dotyczy to arabskich państw znad Zatoki Perskiej. Doniesienia o przekazaniu syryjskim rebeliantom nowoczesnych systemów MANPAD pojawiły się już w kwietniu-maju br., i jako sponsorów tych transferów wskazywały właśnie 9 Od niedawna Front Podboju Lewantu (przyp. Redakcji) Warszawa, Strona 7
8 Katar oraz Arabię Saudyjską, choć bezpośrednim źródłem dostaw (pochodzenia) sprzętu były państwa trzecie. Według tych informacji, obie monarchie z Zatoki Perskiej przez podstawionych pośredników pozyskały na międzynarodowym rynku handlu bronią, odpowiednio na Ukrainie i w Sudanie, w sumie ok wyrzutni (wraz z amunicją) rosyjskich SA-18 Igła oraz chińskich FN-6, po czym via Jordania i Turcja dostarczyły pierwszą ich partię do Syrii 10. Zestawy te wyposażone miały być w duży zapas baterii (po kilka sztuk na wyrzutnię) oraz w polowe systemy ich ładowania, umożliwiające ich regenerację w warunkach istniejących w Syrii. Nie ulega wątpliwości, że czynnikiem, który spowodował (przyspieszył?) wysyłkę MANPADS dla syryjskich rebeliantów, było bezpośrednie włączenie się Rosji do rozgrywki w Syrii we wrześniu 2015 roku. Rijad i jego sojusznicy z regionu Zatoki Perskiej nie ukrywają, że ich celem jest doprowadzenie do zlikwidowania (lub co najmniej ograniczenia) przewagi operacyjnej i strategicznej, jaką syryjski reżim uzyskał dzięki bezpośredniemu zaangażowaniu militarnemu Rosji po jego stronie. Oprócz nowoczesnych systemów zwalczania broni pancernej (ATGMs), takim środkiem niwelowania rosyjskiej przewagi są właśnie nowoczesne przenośne systemy obrony p-lot. Co dalej? Czy dostarczenie syryjskim rebeliantom tak potężnej broni spełni pokładane w niej nadzieje? I co ważniejsze, czy nie stanie się to przysłowiowym otwarciem puszki Pandory dla całego regionu? Czas pokaże, warto jednak pamiętać, że o ile wobec zagrożenia ze strony efektywnych systemów MANPAD lotnictwo syryjskie jest faktycznie bezbronne, o tyle już rosyjskie jako dysponujące nowocześniejszym sprzętem, wyposażonym nie tylko w nowszą awionikę (co pozwala na operowanie z dalszego dystansu, często poza zasięgiem MANPADS 11 ), ale też w pokładowe systemy pasywnej i aktywnej obrony przeciwrakietowej, umożliwiające podjęcie próby obrony przed już wystrzeloną rakietą jest w stanie prowadzić swe działania bez większych ograniczeń. Zapewne z tych względów to właśnie rosyjskie siły powietrzne musiały 10 Warto w tym miejscu odnotować, że wątek sudańsko-katarskiego szlaku dostaw MANPADS do Syrii pojawił się w doniesieniach agencyjnych już wcześniej, w 2012 roku. 11 Z reguły ok. 5 5,5 km zasięgu. Warszawa, Strona 8
9 w ostatnich tygodniach wziąć na siebie największy ciężar działań operacyjnych na głównych kierunkach natarcia sił rebelianckich w regionie Aleppo. W tym sensie pojawienie się skutecznych systemów MANPADS w Syrii może tylko wymusić na Moskwie ponowne zwiększenie skali zaangażowania jej sił w tym kraju. Tym samym wątpić należy, aby pojawienie się (nawet masowe ) tego uzbrojenia na syryjskich polach bitew mogło realnie wpłynąć na całościowy przebieg wojny i zmienić jej strategiczny obraz. Obecnie jest już na to po prostu za późno co innego, gdyby czynnik ten pojawił się dwa-trzy lat temu, a więc wtedy, gdy ważyły się losy Homs, Hamy czy też południa Syrii, a samoloty i śmigłowce SyAAF bezkarnie masakrowały bojowników rebelii i cywilnych mieszkańców tych regionów kraju. Dzisiaj MANPADS mogą jedynie a i to tylko na pewien (krótki) czas wpłynąć zapewne na bieg trwającej aktualnie bitwy o Aleppo, tej głównej obecnie batalii wojny w Syrii, utrudniając działania strony rządowej i opóźniając jej postępy. Nie zmienią już jednak faktu, że rebelia nie jest w stanie obalić siłą władzy prezydenta Baszara al-assada. Z drugiej strony, zwiększona obecność efektywnych systemów przenośnej rakietowej obrony p-lot w Syrii to bardzo poważne ryzyko jej niekontrolowanej proliferacji w skali całego regionu, a nawet poza nim. Pierwsze symptomy takiego trendu już widać. W dn. 13 maja br. bojownicy kurdyjskiej PPK (Partii Pracujących Kurdystanu) zestrzelili w południowowschodniej Turcji wojskowy śmigłowiec przy pomocy zestawu typu Igła (SA-18). Skąd weszli w jego posiadanie? Najbardziej prawdopodobnym wyjaśnieniem jest pozyskanie tej broni od syryjskich umiarkowanych rebeliantów, być może z pośrednictwem syryjskich Kurdów. Ile egzemplarzy tej śmiercionośnej dla samolotów i innych statków powietrznych broni rozeszło się po całym Lewancie i Bliskim Wschodzie i w czyje ręce ostatecznie trafiło? Niewykluczone, że przekonamy się o tym już niedługo. Tezy przedstawiane w serii Policy Papers Fundacji Amicus Europae nie zawsze odzwierciedlają jej oficjalne stanowisko Warszawa, Strona 9
10 Kontakt Fundacja Aleksandra Kwaśniewskiego Amicus Europae Aleja Przyjaciół 8/ Warszawa Tel Tel Fax: FAE Policy Paper nr 11/2016 Syria nowoczesne MANPADS w rękach rebeliantów jako strategiczny game changer? Autor: Ekspert Zespołu Analiz Fundacji Amicus Europae oraz Senior Fellow Fundacji Pułaskiego, niezależny komentator wydarzeń międzynarodowych, publicysta portalu Wirtualna Polska i miesięcznika Polska Zbrojna. Właściciel i główny ekspert firmy konsultingowo-szkoleniowej STRATCONS Strategic Consulting & Training. Warszawa, Strona 10
11 Nadrzędną misją Fundacji Amicus Europae jest popieranie integracji europejskiej, a także wspieranie procesów dialogu i pojednania, mających na celu rozwiązanie politycznych i regionalnych konfliktów w Europie. Do najważniejszych celów Fundacji należą: Wspieranie wysiłków na rzecz budowy społeczeństwa obywatelskiego, państwa prawa i umocnienia wartości demokratycznych; Propagowanie dorobku politycznego i konstytucyjnego Rzeczypospolitej Polskiej; Propagowanie idei wspólnej Europy i upowszechnianie wiedzy o Unii Europejskiej; Rozwój Nowej Polityki Sąsiedztwa Unii Europejskiej, ze szczególnym uwzględnieniem Ukrainy i Białorusi; Wsparcie dla krajów aspirujących do członkostwa w organizacjach europejskich i euroatlantyckich; Promowanie współpracy ze Stanami Zjednoczonymi Ameryki, szczególnie w dziedzinie bezpieczeństwa międzynarodowego i rozwoju gospodarki światowej; Integracja mniejszości narodowych i religijnych w społeczności lokalne; Propagowanie wiedzy na temat wielonarodowej i kulturowej różnorodności oraz historii naszego kraju i regionu; Popularyzowanie idei olimpijskiej i sportu. Warszawa, Strona 11
Syria zaangażowanie USA jako zmiana sytuacji strategicznej
FAE Policy Paper nr 19/2013 Tomasz OTŁOWSKI Syria zaangażowanie USA jako zmiana sytuacji strategicznej Warszawa, 2013-06-17 Strona 1 Oświadczenie administracji USA o przekroczeniu przez władze Syrii czerwonej
Znaczenie punktu wsparcia logistycznego w Tartusie dla Federacji Rosyjskiej
FAE Policy Paper nr 20/2012 Piotr A. MACIĄŻEK Znaczenie punktu wsparcia logistycznego w Tartusie dla Federacji Rosyjskiej Warszawa, 2012-07-02 Strona 1 Nie od dziś wiadomo, że status mocarstwa jest płynny,
ZNIKAJĄCE GWIAZDY NAD SYRIĄ [FOTO]
aut. Juliusz Sabak 06.10.2015 ZNIKAJĄCE GWIAZDY NAD SYRIĄ [FOTO] Zamalowywane i pojawiające się ponownie gwiazdy na rosyjskich samolotach w Syrii to jeden z fenomenów tej wojskowej interwencji. Wiele wskazuje
Zamach w Londynie pierwsze wnioski
FAE Policy Paper nr 7/2017 Tomasz OTŁOWSKI Zamach w Londynie pierwsze wnioski Warszawa, 2017-03-23 Strona 1 Zamach przeprowadzony w Londynie w dn. 22 marca br. to de facto pierwszy tak poważny i duży incydent
REBELIA HEZBOLLAHU W LIBANIE PYRRUSOWE ZWYCIĘSTWO IRANU?
POLICY PAPERS Nr 2/2008 Warszawa, lipiec 2008 Tomasz Otłowski * REBELIA HEZBOLLAHU W LIBANIE PYRRUSOWE ZWYCIĘSTWO IRANU? Dramatyczne wydarzenia, rozgrywające się w maju tego roku na ulicach Bejrutu i innych
Syria wojna trwa dalej
FAE Policy Paper nr 16/2016 Tomasz OTŁOWSKI Syria wojna trwa dalej Warszawa, 2016-09-29 Strona 1 Rozejm w Syrii, zawarty 12 września br., już po tygodniu przeszedł faktycznie do historii. Podzielił tym
Wojna z kalifatem rok trzeci
FAE Policy Paper nr 19/2016 Tomasz OTŁOWSKI Wojna z kalifatem rok trzeci Warszawa, 2016-11-28 Strona 1 W ponad dwa lata od ogłoszenia latem 2014 roku przez Państwo Islamskie (IS) powstania kalifatu, ten
ROSYJSKA ARMIA ROZPOCZYNA BUDOWĘ TARCZY ROSJI [ANALIZA]
aut. Maksymilian Dura 17.07.2018 ROSYJSKA ARMIA ROZPOCZYNA BUDOWĘ TARCZY ROSJI [ANALIZA] Rosyjskie ministerstwo obrony zamierza przeznaczyć prawie pół miliarda rubli na opracowanie założeń pod nowy, zintegrowany
Kalifat bez Dabik końca świata (na razie) nie będzie?
FAE Policy Paper nr 18/2016 Tomasz OTŁOWSKI Kalifat bez Dabik końca świata (na razie) nie będzie? Warszawa, 2016-10-27 Strona 1 Od chwili, gdy w północnym Iraku ruszyła długo wyczekiwana ofensywa na Mosul,
Erasmus + Projekt Młody Europejczyk - Świadomy i bezpieczny obywatel świata. Zrozum problem uchodźców i konfliktów wojennych współczesnego świata
Erasmus + Projekt Młody Europejczyk - Świadomy i bezpieczny obywatel świata Zrozum problem uchodźców i konfliktów wojennych współczesnego świata Kryzys migracyjny w Europie, kryzys uchodźczy Kryzys migracyjny
Rola US Navy w strategii arktycznej USA
FAE Policy Paper nr 10/2014 Michał JAROCKI Rola US Navy w strategii arktycznej USA Warszawa, 2014-03-31 Strona 1 Aktualizacja strategii zaangażowania operacyjnego marynarki wojennej USA (US Navy) w Arktyce
SU-35 W STARCIU" Z F-22 NAD SYRIĄ
aut. Maksymilian Dura 12.12.2017 SU-35 W STARCIU" Z F-22 NAD SYRIĄ Rosjanie chwalą się, że ich myśliwiec Su-35 odpędził znad Syrii amerykański samolot 5.generacji F-22. Incydent ten jest efektem sporu
Relacje Gruzja NATO a wzrost napięcia na Kaukazie. Piotr A. MACIĄŻEK. FAE Policy Paper nr 12/2012. Warszawa, Strona 1
FAE Policy Paper nr 12/2012 Piotr A. MACIĄŻEK Relacje Gruzja NATO a wzrost napięcia na Kaukazie Warszawa, 2012-04-23 Strona 1 Jesienią 2011 roku prezydent Gruzji M. Saakaszwili stwierdził, że szczyt NATO
NOWE SYSTEMY ELEKTRONICZNE ARMII ROSYJSKIEJ
aut. Maksymilian Dura 25.10.2015 NOWE SYSTEMY ELEKTRONICZNE ARMII ROSYJSKIEJ Rosyjska armia chwali się wprowadzaniem do sił zbrojnych nowych systemów uzbrojenia, wliczając w to nie tylko nowe samoloty
Zamach stanu w Egipcie
FAE Policy Paper nr 23/2013 Tomasz OTŁOWSKI Zamach stanu w Egipcie Warszawa, 2013-07-04 Strona 1 Po ponad roku stania z boku i biernego obserwowania sytuacji na scenie politycznej kraju, armia egipska
Projekt Sarmatia szanse i zagrożenia
FAE Policy Paper nr 20/2013 Piotr A. MACIĄŻEK Projekt Sarmatia szanse i zagrożenia Warszawa, 2013-06-20 Strona 1 Idea sprowadzania azerskiej ropy naftowej nad Bałtyk gwałtownie odżyła na przełomie 2012
ROSYJSKA RAKIETA STEALTH BUDZI OBAWY AMERYKANÓW. CZY SŁUSZNE? [OPINIA]
aut. Maksymilian Dura 24.02.2018 ROSYJSKA RAKIETA STEALTH BUDZI OBAWY AMERYKANÓW. CZY SŁUSZNE? [OPINIA] Amerykańscy wojskowi wyrazili zaniepokojenie możliwością wprowadzenia przez Rosjan nowego typu uzbrojenia.
Spis treści. Wprowadzenie. I. KSZTAŁCENIE OBRONNE MŁODZIEśY W POLSCE (TRADYCJE I WSPÓŁCZESNOŚĆ)
Spis treści Wprowadzenie I. KSZTAŁCENIE OBRONNE MŁODZIEśY W POLSCE (TRADYCJE I WSPÓŁCZESNOŚĆ) 1.1. Tradycje kształcenia obronnego młodzieŝy 1.1.1. Kształcenie obronne w okresie rozbiorów 1.1.2. Kształcenie
Rosyjska odpowiedź na łupki
FAE Policy Paper nr 9/2013 Piotr A. Maciążek Rosyjska odpowiedź na łupki Warszawa, 2013-03-19 Strona 1 Nie od dziś eksperci i komentatorzy podkreślają znaczenie łupkowej rewolucji, szczególnie w kontekście
Broń przciwlotnicza wojsk lądowych. Zestawy rakietowe GROM. Artykuł pobrano ze strony eioba.pl
Artykuł pobrano ze strony eioba.pl Broń przciwlotnicza wojsk lądowych Autor opisuje broń przeciwlotniczą wojsk lądowych. Są to zarówno przenośne wyrzutnie rakietowe jak i samobieżne działka przeciwlotnicze.
Bitwa o Anglię. 10 lipca października 1940
Bitwa o Anglię 10 lipca 1940 31 października 1940 Historia Bitwa o Anglię kampania powietrzna głównie nad południową i centralną Anglią, toczona między niemieckim lotnictwem Luftwaffe a brytyjskim RAF,
Aktualna sytuacja geopolityczna. Robert Brzoza
Aktualna sytuacja geopolityczna Robert Brzoza 1 2 http://www.understandingwar.org 3 http://www.understandingwar.org Strategia ISIS Krzyżyk lokalizacja jednej lub większej liczby guwernii. Brąz teren wewnętrzny
Szósta rocznica wojny w Syrii
FAE Policy Paper nr 5/2017 Tomasz OTŁOWSKI Szósta rocznica wojny w Syrii Warszawa, 2017-02-21 Strona 1 Konflikt w Syrii wkracza właśnie w szósty rok, czyniąc go tym samym jedną z najdłuższych (i najkrwawszych)
Zamach terrorystyczny w Paryżu aspekty geopolityczne
Pułaski Policy Papers Komentarz Międzynarodowy Pułaskiego ISSN 2080-8852 Warszawa, 22.12.2015 r. Autor: Tomasz Otłowski Zamach terrorystyczny w Paryżu aspekty geopolityczne Krwawe ataki terrorystyczne
Rosyjskie zaangażowanie w Syrii jako geopolityczny game-changer dla regionu i świata
Pulaski Policy Papers Komentarz Międzynarodowy Pułaskiego ISSN 2080-8852 Warszawa, 17.11.2015 r. Rosyjskie zaangażowanie w Syrii jako geopolityczny game-changer dla Autor: Tomasz Otłowski Rozpoczęta pod
Przemyślenia na temat polityki wobec Rosji
Biuletyn OPINIE FAE nr 5/2015 Karsten D. VOIGT Przemyślenia na temat polityki wobec Rosji Warszawa, 2015-04-15 Strona 1 Potrzebna jest nam współpraca i ochrona przed zagrożeniami 1 Niekiedy z dalszej perspektywy
Historisch-technisches Informationszentrum.
1 Historisch-technisches Informationszentrum. Wojskowy Ośrodek Badawczy w Peenemünde był w latach 1936-1945 jednym z najbardziej nowoczesnych ośrodków technologii na świecie. W październiku 1942 roku udało
Bezpieczeństwo ' polityczne i wojskowe
AKADEMIA OBRONY NARODOWEJ A 388068 Bezpieczeństwo ' polityczne i wojskowe Redakcja i opracowanie: Andrzej Ciupiński Kazimierz Malak WARSZAWA 2004 SPIS TREŚCI WSTĘP 9 CZĘŚĆ I. NOWE PODEJŚCIE DO POLITYKI
Warszawa, luty 2014 NR 22/2014 POLACY O ROZWOJU SYTUACJI NA UKRAINIE
Warszawa, luty 2014 NR 22/2014 POLACY O ROZWOJU SYTUACJI NA UKRAINIE Znak jakości przyznany CBOS przez Organizację Firm Badania Opinii i Rynku 11 stycznia 2013 roku Fundacja Centrum Badania Opinii Społecznej
NATO a problem bezpieczeństwa energetycznego
FAE Policy Paper nr 25/2012 Paweł GODLEWSKI NATO a problem bezpieczeństwa energetycznego Warszawa, 2012-07-20 Strona 1 Problem bezpieczeństwa energetycznego stał się jednym z poważniejszych współczesnych
Warszawa, kwiecień 2011 BS/47/2011 POLACY O SYTUACJI W LIBII
Warszawa, kwiecień 2011 BS/47/2011 POLACY O SYTUACJI W LIBII Znak jakości przyznany CBOS przez Organizację Firm Badania Opinii i Rynku 13 stycznia 2011 roku Fundacja Centrum Badania Opinii Społecznej ul.
Modernizacja floty okrętów podwodnych Indii
FAE Policy Paper nr 11/2014 Michał JAROCKI Modernizacja floty okrętów podwodnych Indii Warszawa, 2014-04-22 Strona 1 Marynarka wojenna Indii dysponuje największą flotą okrętów podwodnych wśród państw basenu
FAE Policy Paper nr 22/2014. Koniec Traktatu INF? Rafał CIASTOŃ. Warszawa, 2014-09-15 Strona 1
FAE Policy Paper nr 22/2014 Rafał CIASTOŃ Koniec Traktatu INF? Warszawa, 2014-09-15 Strona 1 W dobie kryzysu ukraińskiego (czy też może raczej: wojny ukraińskiej) do światowej opinii publicznej słabo przebijają
Komentarz Międzynarodowy Pułaskiego
Pułaski Policy Papers Komentarz Międzynarodowy Pułaskiego ISSN 2080-8852 Warszawa, 07.03.2017 r. Autor: Tomasz Otłowski Co dalej z Syrią? Krwawy konflikt w Syrii wkracza w siódmy rok. Wiele wskazuje na
POWSTANIE WARSZAWSKIE
POWSTANIE WARSZAWSKIE Powstanie Warszawskie było największą akcją zbrojną w okupowanej przez Niemców Europie, zorganizowaną przez Armię Krajową w ramach akcji BURZA. Planowane na kilka dni, trwało ponad
Warszawa, maj 2014 ISSN 2353-5822 NR 59/2014 WYDARZENIA NA UKRAINIE A POCZUCIE ZAGROŻENIA W EUROPIE ŚRODKOWO-WSCHODNIEJ
Warszawa, maj 2014 ISSN 2353-5822 NR 59/2014 WYDARZENIA NA UKRAINIE A POCZUCIE ZAGROŻENIA W EUROPIE ŚRODKOWO-WSCHODNIEJ Znak jakości przyznany CBOS przez Organizację Firm Badania Opinii i Rynku 14 stycznia
Francuska armia w Mali zaczyna robić "w tył zwrot" 12 kwietnia 2013
Francja rozpoczyna zapowiadane wycofywanie swoich żołnierzy z Mali jak poinformowało francuskie Ministerstwo Obrony, w ubiegły wtorek, 9 kwietnia, wyjechało pierwszych stu żołnierzy armii francuskiej.
Stanisław Koziej NOWA ZIMNA WOJNA MIĘDZY ROSJĄ I ZACHODEM: ZAGROŻENIA I WYZWANIA. Tezy do dyskusji.
www.koziej.pl @SKoziej UNIWERSYTET JANA KOCHANOWSKIEGO Kielce, 25.04.2018r. Stanisław Koziej NOWA ZIMNA WOJNA MIĘDZY ROSJĄ I ZACHODEM: ZAGROŻENIA I WYZWANIA Tezy do dyskusji www.koziej.pl @SKoziej 1 Plan
Jerzy Zdanowski WPROWADZENIE
X: 2013 nr 3 Jerzy Zdanowski WPROWADZENIE W latach 60. wybitny amerykański politolog Malcolm Kerr, znawca problematyki bliskowschodniej, wprowadził do obiegu naukowego termin arabska zimna wojna. W tym
TŁUMACZENIE Unia i NATO powinny się wzajemnie uzupełniać
TŁUMACZENIE Unia i NATO powinny się wzajemnie uzupełniać - Jeśli chodzi o nasze bezpieczeństwo zewnętrzne, to najważniejszymi wyzwaniami stojącymi przed Polską jest - do czego naszych sojuszników staramy
TRANSATLANTIC TRENDS POLAND
TRANSATLANTIC TRENDS POLAND P.1 Czy uważa Pan(i), że dla przyszłości Polski będzie najlepiej, jeśli będziemy brali aktywny udział w sprawach światowych, czy też jeśli będziemy trzymali się od nich z daleka?
Lotnictwo. Zmiana Program warty rozwoju Wojska Polskiego i jego realizacja
Lotnictwo W 1936 r. kończono realizację dotychczasowego 3-letniego programu rozbudowy lotnictwa. Złożony przez szefa Departamentu Aeronautyki MSWojsk. gen. bryg. Ludomiła Rayskiego latem 1936 r. nowy program
Aktywizacja jemeńskich struktur Al-Kaidy Półwyspu Arabskiego
BN/ Aktywizacja jemeńskich struktur Al-Kaidy Półwyspu Arabskiego Tomasz Otłowski Departament Analiz Strategicznych Warszawa, 17 czerwca 2011 r. Stan faktycznej wojny domowej w Jemenie, spowodowanej głębokim
Grupa Reagowania Operacyjno-Manewrowego (GROM)
Strona znajduje się w archiwum. Grupa Reagowania Operacyjno-Manewrowego (GROM) Tworzenie Jednostki rozpoczęto w 1990 roku, wykorzystując najlepsze doświadczenia zagraniczne zwłaszcza Stanów Zjednoczonych
CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ WZROST NASTROJÓW ANTYWOJENNYCH BS/51/2003 KOMUNIKAT Z BADAŃ WARSZAWA, MARZEC 2003
CBOS CENTRUM BADANIA OPIN SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT OŚRODEK INFORMACJI 629-35 - 69, 628-37 - 04 693-46 - 92, 625-76 - 23 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89 INTERNET http://www.cbos.pl
Stanisław Koziej ODSTRASZANIE W WARUNKACH HYBRYDOWEJ ZIMNEJ WOJNY
WARSAW SECURITY FORUM 27 października 2016 r. Stanisław Koziej ODSTRASZANIE W WARUNKACH HYBRYDOWEJ ZIMNEJ WOJNY 1 2 Teza: W związku ze strategiczną zmianą stosunków bezpieczeństwa NATO-Rosja sojusz musi
. omasz Stępniewskr. ^ Geopolityka regionu MORZA CZARNEG. ^, w pozimnowojennym świecie
. omasz Stępniewskr ^ Geopolityka regionu MORZA CZARNEG ^, w pozimnowojennym świecie Wstęp 11 Geopolityka jako przedmiot badań - wprowadzenie 23 CZĘŚĆ 1 (Geo)polityka państw nadbrzeżnych regionu Morza
Delegacje otrzymują w załączeniu konkluzje Rady w sprawie Iranu przyjęte przez Radę w dniu 4 lutego 2019 r.
Rada Unii Europejskiej Bruksela, 4 lutego 2019 r. (OR. en) 5744/19 MOG 7 CFSP/PESC 57 CONOP 9 IRAN 2 WYNIK PRAC Od: Do: Dotyczy: Sekretariat Generalny Rady Delegacje Konkluzje Rady w sprawie Iranu Delegacje
PRZECIWLOTNICZA TARCZA ROSYJSKIEJ BRYGADY
13.12.2014 PRZECIWLOTNICZA TARCZA ROSYJSKIEJ BRYGADY Od zakończenia II wojny światowej wojska radzieckie intensywnie rozwijały obronę przeciwlotniczą na poziomie pułków i brygad wojsk pancernych i zmechanizowanych
UNIWERSYTET WARSZAWSKI III Uniwersyteckie Dni Dyplomacji r. Stanisław Koziej ISTOTA I CHARAKTER NOWEJ ZIMNEJ WOJNY.
UNIWERSYTET WARSZAWSKI III Uniwersyteckie Dni Dyplomacji 12.04.2018r. Stanisław Koziej ISTOTA I CHARAKTER NOWEJ ZIMNEJ WOJNY Tezy do dyskusji Plan Geneza i istota nowej (hybrydowej) zimnej wojny między
Opisy zdjęć do warsztatów. Pomoc Humanitarna.
Opisy zdjęć do warsztatów. Pomoc Humanitarna. Poniższe opisy zdjęć prezentują ogólne informacje dotyczące wszystkich użytych fotografii w materiałach związanych z pomocą humanitarną. TAGI Pomoc humanitarna.
Wojna z Kalifatem II: Rosyjska interwencja w Syrii, czyli strategiczny gambit Moskwy
FAE Policy Paper nr 27/2015 Tomasz OTŁOWSKI Wojna z Kalifatem II: Rosyjska interwencja w Syrii, czyli Warszawa, 2015-09-26 Strona 1 Bezpośrednie rosyjskie zaangażowanie militarne w Syrii jest bez wątpienia
ORP Ślązak po pierwszych próbach
ORP Ślązak po pierwszych próbach Pierwsze próby morskie okręt patrolowy ORP Ślązak ma już za sobą. W Stoczni Wojennej podsumowano postęp prac i najbliższe plany dotyczące okrętu, który już za kilka miesięcy
Proces pokojowy w Syrii szansa na zakończenie konfliktu?
Pułaski Policy Papers Komentarz Międzynarodowy Pułaskiego ISSN 2080-8852 Warszawa, 21.01.2016 r. Autor: Łukasz Kobierski Proces pokojowy w Syrii szansa na zakończenie konfliktu? Wojna domowa w Syrii, trwająca
MODERNIZACJA POŁĄCZONYCH RODZAJÓW SIŁ ZBROJNYCH RP W NOWYCH WARUNKOWANIACH GEOPOLITYCZNYCH.
MODERNIZACJA POŁĄCZONYCH RODZAJÓW SIŁ ZBROJNYCH RP W NOWYCH WARUNKOWANIACH GEOPOLITYCZNYCH. 19 listopada br. w naszej Akademii odbyła się Ogólnopolska Konferencja Naukowa pt. Modernizacja połączonych rodzajów
CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ OPINIE O WYJEŹDZIE POLSKICH ŻOŁNIERZY DO AFGANISTANU I DZIAŁANIACH ANTYTERRORYSTYCZNYCH NATO BS/4/2002
CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT OŚRODEK INFORMACJI 629-35 - 69, 628-37 - 04 693-58 - 95, 625-76 - 23 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89 INTERNET http://www.cbos.pl
TRANSSEKTOROWY CHARAKTER CYBERBEZPIECZEŃSTWA:
IBK, Warszawa, 25.10.2016 Stanisław Koziej TRANSSEKTOROWY CHARAKTER CYBERBEZPIECZEŃSTWA: Strategiczne wyzwania dla Polski i NATO 1 PLAN 1. Istota i charakter cyberbezpieczeństwa 2. Polska: strategiczne
Życie młodych ludzi w państwie Izrael
III SPOTKANIE - Konflikt izraelsko-palestyński na progu XXI wieku Życie młodych ludzi w państwie Izrael 1. Powszechna służba wojskowa kobiet i mężczyzn (rola IDF w społeczeństwie); 2. Aktywność polityczna
Gra IPN 111 już w sprzedaży!
Pamięć.pl - portal edukacyjny IPN Źródło: http://pamiec.pl/pa/dzieje-sie/12748,gra-ipn-111-juz-w-sprzedazy.html Wygenerowano: Wtorek, 6 lutego 2018, 13:57 Gra IPN 111 już w sprzedaży! Minęła 74. rocznica
Tadeusz Zieliński POWIETRZNY WYMIAR DZIAŁAŃ BOJOWYCH W LIBII (2011) OPERACJA ODYSSEY DAWN I UNIFIED PROTECTOR. Wydawnictwo Naukowe SILVA RERUM
Tadeusz Zieliński POWIETRZNY WYMIAR DZIAŁAŃ BOJOWYCH W LIBII (2011) OPERACJA ODYSSEY DAWN I UNIFIED PROTECTOR Wydawnictwo Naukowe SILVA RERUM Poznań 2014 Recenzent: Prof. dr hab. Eugeniusz Zabłocki 2014
Koncepcja strategiczna obrony obszaru północnoatlantyckiego DC 6/1 1 grudnia 1949 r.
Koncepcja strategiczna obrony obszaru północnoatlantyckiego DC 6/1 1 grudnia 1949 r. I Preambuła 1. Osiągnięcie celów Traktatu Północnoatlantyckiego wymaga integracji przez jego państwa-strony takich środków
Traktat Lizboński a struktury wojskowe UE
BIULETYN OPINIE Nr 4/2010 Traktat Lizboński a struktury wojskowe UE Dominik JANKOWSKI Warszawa, 4 lutego 2010 roku Wejście w Ŝycie z dniem 1 grudnia 2009 roku Traktatu z Lizbony niesie za sobą liczne implikacje
B8-0146/2016 } B8-0169/2016 } B8-0170/2016 } B8-0177/2016 } B8-0178/2016 } RC1/Am. 2
B8-0178/2016 } RC1/Am. 2 2 Motyw B B. mając na uwadze, że w kontekście arabskiej wiosny w lutym 2011 r. Libijczycy wyszli na ulice, co przerodziło się w dziewięciomiesięczny konflikt wewnętrzny; mając
CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ
CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT OŚRODEK INFORMACJI 629-35 - 69, 628-37 - 04 693-46 - 92, 625-76 - 23 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89 INTERNET http://www.cbos.pl
RAPORT: ROSJA TNIE WYDATKI NA WOJSKO, WSCHODNIA FLANKA NATO - ZWIĘKSZA
aut. Jakub Palowski 07.05.2018 RAPORT: ROSJA TNIE WYDATKI NA WOJSKO, WSCHODNIA FLANKA NATO - ZWIĘKSZA Rosja po raz pierwszy od około 20 lat zmniejszyła swoje wydatki obronne w 2017 roku, podczas gdy kraje
PLAN MODERNIZACJI TECHNICZNEJ SIŁ ZBROJNYCH w latach
PLAN MODERNIZACJI TECHNICZNEJ SIŁ ZBROJNYCH w latach 2013-2022 Nazwa Programu Uzbrojenia Czego dotyczy Aktualny stan realizacyjny Czas pozyskania Ilości docelowe OBRONA PRZECIWLOTNICZA I PRZECIWRAKIETOWA
INSTYTUT TECHNICZNY WOJSK LOTNICZYCH Air Force Institute of Technology
INSTYTUT TECHNICZNY WOJSK LOTNICZYCH Air Force Institute of Technology MISJA Naukowo-badawcze wspomaganie eksploatacji lotniczej techniki wojskowej 2 INSTYTUT TECHNICZNY WOJSK LOTNICZYCH Podstawowe informacje
Wojna z Kalifatem: siły, środki i działania koalicji
FAE Policy Paper nr 27/2014 Rafał CIASTOŃ Wojna z Kalifatem: siły, środki i działania koalicji Warszawa, 2014-10-27 Strona 1 Trwająca od kilkunastu miesięcy ofensywa sunnickich fundamentalistów spod znaku
Raport prasowy SCENA POLITYCZNA
Raport prasowy październik 2013 Spis treści Wstęp... 3 Komentarz... 4 Rozdział I - Podsumowanie... 7 Rozdział II - Partie polityczne... 10 Rozdział III - Liderzy partii politycznych... 13 2 Wstęp Na podstawie
CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ ZMIANY OPINII O WOJNIE W IRAKU I UDZIALE W NIEJ POLSKICH ŻOŁNIERZY BS/100/2003 KOMUNIKAT Z BADAŃ
CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT OŚRODEK INFORMACJI 629-35 - 69, 628-37 - 04 693-46 - 92, 625-76 - 23 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89 INTERNET http://www.cbos.pl
Warszawa, kwiecień 2011 BS/41/2011 PREFERENCJE PARTYJNE W KWIETNIU
Warszawa, kwiecień 2011 BS/41/2011 PREFERENCJE PARTYJNE W KWIETNIU Znak jakości przyznany CBOS przez Organizację Firm Badania Opinii i Rynku 13 stycznia 2011 roku Fundacja Centrum Badania Opinii Społecznej
Stanisław Koziej EWOLUCJA ŚRODOWISKA BEZPIECZEŃSTWA W WARUNKACH NOWEJ ZIMNEJ WOJNY
www.koziej.pl @SKoziej Stanisław Koziej EWOLUCJA ŚRODOWISKA BEZPIECZEŃSTWA W WARUNKACH NOWEJ ZIMNEJ WOJNY Konferencja PAN: Bezpieczeństwo Europy w dobie przesileń cywilizacyjnych, Jabłonna 19.04.2018r.
Syria reżim odzyskuje inicjatywę strategiczną, a mocarstwa intensyfikują grę o przyszłość kraju
FAE Policy Paper nr 22/2017 Tomasz OTŁOWSKI Syria reżim odzyskuje inicjatywę strategiczną, a mocarstwa Warszawa, 2017-06-30 Strona 1 Tak jak przewidywano wcześniej (patrz: Strefy deeskalacji pomysł na
PROGRAM PRZYSPOSOBIENIA OBRONNEGO
PROGRAM PRZYSPOSOBIENIA OBRONNEGO Cel kształcenia Opanowanie przez studentów i studentki podstawowej wiedzy o bezpieczeństwie narodowym, w szczególności o organizacji obrony narodowej oraz poznanie zadań
Warszawa, dnia 30 maja 2017 r. Poz. 1045
Warszawa, dnia 30 maja 2017 r. Poz. 1045 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROZWOJU I FINANSÓW 1) z dnia 25 maja 2017 r. w sprawie krajowego zezwolenia generalnego 2) Na podstawie art. 8 ust. 2 ustawy z dnia 29 listopada
UKRAINA ODBUDOWUJE OBRONĘ PRZECIWLOTNICZĄ. POWRÓT SYSTEMÓW DALEKIEGO ZASIĘGU
23.08.2018 UKRAINA ODBUDOWUJE OBRONĘ PRZECIWLOTNICZĄ. POWRÓT SYSTEMÓW DALEKIEGO ZASIĘGU Władze Ukrainy planują wzmocnienie obrony przeciwlotniczej poprzez przywrócenie do służby systemów pochodzenia sowieckiego
Warszawa, czerwiec 2015 ISSN 2353-5822 NR 84/2015 O KONFLIKCIE NA UKRAINIE I SANKCJACH GOSPODARCZYCH WOBEC ROSJI
Warszawa, czerwiec 2015 ISSN 2353-5822 NR 84/2015 O KONFLIKCIE NA UKRAINIE I SANKCJACH GOSPODARCZYCH WOBEC ROSJI Znak jakości przyznany przez Organizację Firm Badania Opinii i Rynku 9 stycznia 2015 roku
"GŁÓWNA SIŁA UDERZENIOWA". ANATOMIA ROSYJSKIEJ DYWIZJI [ANALIZA]
aut. Marcin Gawęda 10.09.2017 "GŁÓWNA SIŁA UDERZENIOWA". ANATOMIA ROSYJSKIEJ DYWIZJI [ANALIZA] Formowana obecnie 150. Dywizja Zmechanizowana wchodząca w skład rosyjskiej 8. Armii Południowego Okręgu Wojskowego
PREZENTACJA IRAŃSKIEGO POTENCJAŁU MILITARNEGO
10.10.2015 PREZENTACJA IRAŃSKIEGO POTENCJAŁU MILITARNEGO Z okazji Tygodnia świętej obrony Iran zaprezentował swój obecny potencjał wojskowy oraz uzbrojenie, które stanowi efekt pracy inżynierów irańskiego
pt.: Afganistan 2014 rok zwycięstwa czy rok porażki? Doświadczenia dla przyszłości
Seminarium eksperckie z cyklu: O Bezpieczeństwie na Koszarowej pt.: Afganistan 2014 rok zwycięstwa czy rok porażki? Doświadczenia dla przyszłości 5 listopada 2014 roku Instytut Studiów Międzynarodowych
SYRIA A LIBAN PERSPEKTYWA NOWEJ WOJNY?
POLICY PAPERS Nr 6/2008 Warszawa, październik 2008 Tomasz OTŁOWSKI* SYRIA A LIBAN PERSPEKTYWA NOWEJ WOJNY? Ostatnie tygodnie przyniosły nagły wzrost napięcia w stosunkach między Libanem a Syrią w ub. miesiącu
ARMIA 2017: ROSJANIE UJAWNIAJĄ NAJNOWSZE UZBROJENIE
aut. Maksymilian Dura 24.08.2017 ARMIA 2017: ROSJANIE UJAWNIAJĄ NAJNOWSZE UZBROJENIE Rosjanie zaprezentowali po raz pierwszy dla zagranicznych obserwatorów nowe systemy uzbrojenia, w tym lekki pojazd specnazu
ROSYJSKA DOKTRYNA MILITARNA NA POTRZEBY NOWEJ ZIMNEJ WOJNY
UCZELNIA ŁAZARSKIEGO 14.12.2016 R. Stanisław Koziej ROSYJSKA DOKTRYNA MILITARNA NA POTRZEBY NOWEJ ZIMNEJ WOJNY Tezy do dyskusji na seminarium katedralnym Plan Geneza i istota nowej (hybrydowej) zimnej
WOJNA W AFGANISTANIE STRACONE SZANSE NA SUKCES?
POLICY PAPERS Nr 33/2009 Tomasz OTŁOWSKI WOJNA W AFGANISTANIE STRACONE SZANSE NA SUKCES? Warszawa, 16 października 2009 Rozwój sytuacji militarnej w Afganistanie w ostatnich tygodniach sugeruje, Ŝe wbrew
Czy Baszir al-assad sięga po atom?
FAE Policy Paper nr 3/2015 Tomasz OTŁOWSKI Czy Baszir al-assad sięga po atom? Warszawa, 2015-01-19 Strona 1 Gdy 9 stycznia br. niemiecki tygodnik Der Spiegel opublikował na swych łamach sensacyjny raport,
NISZCZYCIELE CZOŁGÓW DLA WOJSKA POLSKIEGO. PRZECIWKO AKTYWNYM PANCERZOM [KOMENTARZ]
aut. Jakub Palowski 19.04.2017 NISZCZYCIELE CZOŁGÓW DLA WOJSKA POLSKIEGO. PRZECIWKO AKTYWNYM PANCERZOM [KOMENTARZ] Siły Zbrojne RP są zainteresowane pozyskaniem nowoczesnych niszczycieli czołgów. Pojazdy
, , STOSUNEK DO INTERWENCJI NATO W JUGOSŁAWII PO TRZECH TYGODNIACH OD JEJ ROZPOCZĘCIA
CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT ZESPÓŁ REALIZACJI BADAŃ 629-35 - 69, 628-37 - 04 621-07 - 57, 628-90 - 17 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89 INTERNET: http://www.cbos.pl
F-16 VS MIG-21. WYNIK 1:1?
aut. Andrzej Hładij 01.03.2019 F-16 VS MIG-21. WYNIK 1:1? Pojawia się coraz więcej szczegółów dotyczących starcia powietrznego miedzy pakistańskimi i indyjskimi myśliwcami, do którego doszło nad Kaszmirem
Kierunek studiów logistyka należy do obszarów kształcenia w zakresie nauk
ekonomika obronności studia pierwszego stopnia - profil ogólno akademicki specjalność obronność państwa Kierunek studiów ekonomika obronności należy do obszarów kształcenia w zakresie nauk społecznych.
Przemówienie ambasadora Stephena D. Mulla Międzynarodowy Salon Przemysłu Obronnego, Kielce 2 września 2013 r.
Przemówienie ambasadora Stephena D. Mulla Międzynarodowy Salon Przemysłu Obronnego, Kielce 2 września 2013 r. Szanowni Państwo, Z przyjemnością witam przedstawicieli polskich władz i sił zbrojnych obu
CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ OPINIE O OBECNOŚCI POLSKICH ŻOŁNIERZY W IRAKU BS/41/2004 KOMUNIKAT Z BADAŃ WARSZAWA, MARZEC 2004
CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT OŚRODEK INFORMACJI 629-35 - 69, 628-37 - 04 693-46 - 92, 625-76 - 23 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89 INTERNET http://www.cbos.pl
POLICYJNE PODSUMOWANIE AIR SHOW RADOM 2015
Strona znajduje się w archiwum. POLICYJNE PODSUMOWANIE AIR SHOW RADOM 2015 700 policjantów czuwało nad bezpieczeństwem widzów podczas pokazów lotniczych Air Show Radom 2015, które odbyły się w dniach 22-23
28.IX Morski,,parasol" ochronny
28.IX.2014 "Anakonda-14" na lądzie, wodzie i w powietrzu Na poligonach w Drawsku Pomorskim, Nowej Dębie, Orzyszu i w Ustce oraz na poligonach morskich Marynarki Wojennej trwa "Anakonda-14", największe,
MSPO 2017: POLSKA MODERNIZACJA MI-24
aut. Jakub Palowski 06.09.2017 MSPO 2017: POLSKA MODERNIZACJA MI-24 Rekomendacje Strategicznego Przeglądu Obronnego kładą nacisk na pozyskanie śmigłowców uderzeniowych, jako niezbędnego elementu systemu
BS/181/2006 POLACY, WĘGRZY, CZESI I SŁOWACY O SYTUACJI NA BLISKIM WSCHODZIE KOMUNIKAT Z BADAŃ WARSZAWA, GRUDZIEŃ 2006
BS/181/2006 POLACY, WĘGRZY, CZESI I SŁOWACY O SYTUACJI NA BLISKIM WSCHODZIE KOMUNIKAT Z BADAŃ WARSZAWA, GRUDZIEŃ 2006 PRZEDRUK I ROZPOWSZECHNIANIE MATERIAŁÓW CBOS W CAŁOŚCI LUB W CZĘŚCI ORAZ WYKORZYSTANIE
CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ
CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT OŚRODEK INFORMACJI 629-35 - 69, 628-37 - 04 693-46 - 92, 625-76 - 23 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89 INTERNET http://www.cbos.pl
Powstanie Warszawskie. Anna Strus 6a
Powstanie Warszawskie Anna Strus 6a Powstanie Warszawskie rozpoczęte 1 sierpnia 1944 roku wystąpienie zbrojne przeciwko okupującym Warszawę wojskom niemieckim, zorganizowane przez Armię Krajową w ramach
Warszawa, dnia 29 maja 2014 r. Poz. 702
Warszawa, dnia 29 maja 2014 r. Poz. 702 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI 1) z dnia 19 maja 2014 r. w sprawie krajowego zezwolenia generalnego 2) Na podstawie art. 8 ust. 2 ustawy z dnia 29 listopada
PROGRAM PRZYSPOSOBIENIA OBRONNEGO
PROGRAM PRZYSPOSOBIENIA OBRONNEGO Cel kształcenia Opanowanie przez studentów i studentki podstawowej wiedzy o bezpieczeństwie narodowym, w szczególności o organizacji obrony narodowej, oraz poznanie zadań
Ocena dążeń Rosji i konfliktu rosyjsko-gruzińskiego
Ocena dążeń Rosji i konfliktu rosyjsko-gruzińskiego Wyniki badań Instytutu Spraw Publicznych Rosja i Niemcy zawsze należały do sąsiadów, z którymi Polacy wiązali największe obawy. Wojna rosyjsko-gruzińska