Tematy na ustny egzamin maturalny z języka polskiego w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych w Zawadzkiem w roku szkolnym 2013/2014 I Literatura

Transkrypt

1 Tematy na ustny egzamin maturalny z języka polskiego w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych w Zawadzkiem w roku szkolnym 2013/2014 I Literatura 1. Różne koncepcje dramatu na przestrzeni dziejów. Omów na wybranych utworach dramaturgicznych. 2. Mity polskiego romantyzmu ich kontynuacje, akceptacja i polemika z nimi w literaturze spadkobierców ( np. Orzeszkowa, Prus, Żeromski, Wyspiański i inni ). 3. Motyw nauczyciela i ucznia w literaturze polskiej. Scharakteryzuj sylwetki na wybranych przykładach z różnych wieków. 4. Sławne monologi bohaterów utworów dramatycznych. Omów, jakie jest ich znaczenie w literaturze, odwołując się do wybranych przykładów. 5. Udowodnij, że pisarze renesansu poszukiwali w swych utworach sprawiedliwości i porządku świata. Odwołaj się do wybranych dzieł 6. Echa powstań narodowych w literaturze pozytywizmu i modernizmu. Zaprezentuj na 7. Rola wizji, snu, proroctwa w utworach Omów zagadnienie, odwołując się do literatury XIX i XX wieku. 8. Analizując wybrane utwory, porównaj literackie obrazy nieludzkich światów. 9. Człowiek marionetką w teatrze życia. Prześledź ten motyw na podstawie wybranych dzieł 10. Przedstaw, na wybranych przykładach, awangardowe poszukiwania we współczesnej dramaturgii polskiej. Dokonaj analizy celowo dobranych utworów ( np. twórczość Mrożka, Gombrowicza, Różewicza, Witkacego ). 11. Podróże do piekieł. Literatura a tematy ostateczne. Przedstaw problem, odwołując się do wybranych utworów. 12. Ocena rewolucji w wybranych dziełach Przedstaw na wybranych przykładach literatury polskiej. 13. Humanizm renesansowy, racjonalizm oświecenia, bunt romantyczny czy realizm pozytywistyczny Którą z tych postaw lansowałbyś we współczesnym społeczeństwie polskim? Rozwiń temat w oparciu o znajomość literatury wybranej epoki. 14. Reguły rządzące społecznością wiejską. Przedstaw problem na podstawie wybranych utworów. 15. Poczucie bezsensu i absurdalności istnienia związane z końcem wieku. Omów problem na wybranych przykładach z literatury młodopolskiej i współczesnej. 16. Jakie wartości istotne dla współczesnego człowieka odnalazłeś w poezji Czesława Miłosza? Omów temat na wybranych przykładach utworów wyżej wspomnianego poety. 17. Satyryczny obraz mieszczanina w literaturze polskiej. Omów funkcjonowanie motywu w wybranych utworach 18. W jaki sposób ukazywane są ułomności ludzkie w twórczości komediowej wybranych autorów? Pokaż, odwołując się do dzieł różnych epok. 19. Poeta nauczyciel, poeta wieszcz, poeta artysta. Przedstaw różne koncepcje roli pisarza w literaturze polskiej.

2 20. Motyw non omnis moriar w literaturze różnych epok. Omów na wybranych przykładach. 21. Rola polskich pieśni patriotycznych w życiu narodu. Przedstaw problem na wybranych przykładach utworów różnych epok 22. Przedstaw różne kreacje bohatera negatywnego- czarnego charakteru w literaturze wybranych epok. 23. Dzienniki, pamiętniki źródło wiedzy o czasach, w których powstały. Omów zagadnienie na 24. Pojedynek jako jedna z ważniejszych scen utworu literackiego. Przedstaw i porównaj sposoby prezentacji tego motywu. 25. Jakie wartości istotne dla współczesnego człowieka odnalazłeś w poezji ks. Jana Twardowskiego? Omów temat na wybranych przykładach utworów wyżej wspomnianego poety. 26. Jakie wartości istotne dla współczesnego człowieka odnalazłeś w poezji Wisławy Szymborskiej? Omów temat na wybranych przykładach utworów wyżej wspomnianej poetki. 27. Groteska jako sposób kreacji rzeczywistości w literaturze XX wieku. Omów zagadnienie na 28. Dekalog bohaterów literatury współczesnej. Rozwiń temat na 29. Krytyka totalitaryzmu we współczesnej literaturze polskiej i obcej. Przedstaw problem na 30. Trud wierności sobie. Słowa te uczyń mottem rozważań o postawach wybranych bohaterów 31. Motywy tyrtejskie w literaturze polskiej. Przedstaw na 32. Odwołując się do wybranych przykładów literackich przedstaw, w jaki sposób pisarze różnych epok reagowali na bieżące wydarzenia polityczne. 33. Scharakteryzuj postawy wybranych bohaterów literackich wobec nieszczęścia dotykającego innego człowieka. Analizując temat, odwołaj się do wybranych tekstów 34. Konflikt rozumu i serca. Omów zagadnienie, odwołując się wybranych tekstów 35. Lęki egzystencjalne i sposoby ich przedstawiania w literaturze. Omów problem, odwołując się do wybranych przykładów literackich różnych epok. 36. Niepogodzeni ze światem. Przedstaw na wybranych przykładach literackie portrety bohaterów zbuntowanych i wyalienowanych. 37. Polska to wielka rzecz. Różne drogi do wolności w literaturze XIX wieku. Omów zagadnienie, analizując wybrane utwory literackie. 38. Metamorfoza bohatera i jej sens. Omów problem w oparciu o wybrane utwory. 39. Zaścianek, dwór jako przestrzeń kulturowa w literaturze polskiej. Omów na przykładzie wybranych dzieł. 40. Jaka jest przeciw włóczni złego twoja tarcza, człowiecze końca wieku? (Kazimierz Przerwa-Tetmajer) moje podróże po krainie literatury w poszukiwaniu wartości. 41. Literackie realizacje postawy buntu. Rozważ problem, odwołując się do wybranych przykładów. 42. Miłość wszystko zwycięża i my ulegamy miłości. Przedstaw różne ujęcia motywu miłości w utworach pochodzących z różnych epok. 43. Trudne rozmowy, czyli o spotkaniach człowieka z Bogiem. 44. Zbrodnia i ślady, jakie odcisnęła na psychice wybranych postaci 45. Zaprezentuj różne ujęcia motywu cierpienia w literaturze, odwołując się do przykładów z różnych epok.

3 46. Blaski i cienie kariery. Omów problem, opierając się na wybranych przykładach 47. Podróż jako przygoda i doświadczenie. Przedstaw motywy wędrówki i sposoby ich ujęcia w wybranych utworach. 48. Motyw lekarza w literaturze. Rozwiń temat w oparciu o wybrane przykłady literackie. 49. Przedstaw literacki motyw szaleństwa z miłości. II Związki literatury z innymi dziedzinami sztuki 1. Przedstaw i omów cechy sentymentalizmu utrwalone w literaturze, architekturze i malarstwie. 2. Poezja śpiewana jako popularyzacja czy deformacja literatury? Omów zagadnienie na podstawie wybranych tekstów 3. Karykatura jako jeden ze sposobów prezentacji człowieka w różnych tekstach kultury. Omów na 4. Wybrane bohaterki mitów (np. Wenus, Demeter, Niobe, Nike ) jako archetypy i toposy funkcjonujące w różnych tekstach kultury. 5. Z. Herbert i K. Kieślowski jako twórcy dekalogu człowieka czasów zagrożenia. Odwołując się do wybranych dzieł, wskaż podobieństwa i różnice. 6. Świat orientalny jako źródło inspiracji artystów. Rozwiń temat, odwołując się do przykładów z różnych dziedzin sztuki. 7. Artystyczna interpretacja historii w literaturze, malarstwie i muzyce. Dokonaj analizy porównawczej wybranych dzieł. 8. Mit dzieciństwa i domu rodzinnego. Omów temat, odwołując się do wybranych tekstów literackich i innych dzieł sztuki. 9. Różne portrety nauczycieli i uczniów w literaturze i filmie. Rozwiń temat, odwołując się do wybranych przykładów. 10. Pejzaż górski w liryce młodopolskiej a wybrane krajobrazy górskie w malarstwie lub fotografii. Porównaj wybrane teksty kultury. 11. Obrazy rodziny w literaturze pozytywizmu oraz serialach TV. Analizując wybrane dzieła literackie i seriale scharakteryzuj różne modele rodziny. 12. Portrety dzieci w nowelach pozytywistycznych i malarstwie Stanisława Wyspiańskiego. Przedstaw siłę artystycznego wyrazu sztuki słowa i obrazu, dokonując wyboru właściwych przykładów. 13. Motywy antyczne i sposób ich funkcjonowania w literaturze i sztuce różnych epok. Omów zagadnienie na 14. Śluby i wesela w literaturze różnych epok oraz w sztuce filmowej. Przedstaw rolę tego motywu na 15. Bohater literacki a jego kreacja filmowa. Dokonaj porównania, uwzględniając środki wyrazu typowe dla literatury i filmu. 16. Mogiły, ruiny, opustoszałe zamki znaki przemijania w literaturze, malarstwie i innych dziełach kultury. Omów temat, odwołując się do wybranych przykładów. 17. Komiks papka dla umysłu czy jeden z najpopularniejszych sposobów przekazu fabularnego? Omów temat na 18. Autoportret w sztukach plastycznych i w literaturze. Omów sposoby kreacji własnego ja w dziełach różnych epok.

4 19. Porównaj różne realizacje motywów pasyjnych w literaturze i sztuce. 20. Symbol w literaturze i filmie lub fotografii. Dokonaj analizy porównawczej wybranych dzieł. 21. Biblijna opowieść o początku świata inspiracją dla twórców sztuki. Omów na wybranych przykładach literackich i z innych dziedzin sztuki. 22. Omów, na czym polega barokowa estetyka brzydoty i przedstaw współczesne odniesienia do niej w literaturze i sztuce. 23. Jak literatura wpływa na malarstwo? Na wybranych przykładach omów motywy literackie w malarstwie. 24. Impresjonizm w wybranych utworach literackich i malarstwie przełomu XIX i XX wieku. Przedstaw temat na 25. Ekspresjonizm w utworach literackich i malarstwie. Omów temat, odwołując się do wybranych przykładów. 26. Różne ujęcia motywu apokalipsy w literaturze i sztuce. Przedstaw temat na 27. Motyw śmierci w literaturze i sztuce różnych epok. 28. Portret kobiet w literaturze i malarstwie Młodej Polski. Omów temat w oparciu o wybrane przykłady. 29. Różne ujęcia motywu tańca w literaturze, malarstwie i filmie. Omów, odwołując się do wybranych przykładów. 30. Motywy apokaliptyczne w literaturze i sztuce. Przedstaw różnorodne ujęcia. 31. Przedstaw i porównaj sposób przedstawiania tragedii narodu żydowskiego w literaturze i filmach. 32. Różne sposoby opowiadania o doświadczeniach wojennych. Analizując zagadnienie, wykorzystaj np. prozę G. Herlinga-Grudzińskiego, T. Borowskiego, Z. Nałkowskiej. 33. Współistnienie miłości i śmierci (Erosa i Tanatosa) na przykładzie różnych tekstów kultury. 34. Folklor jako źródło inspiracji twórczych dla malarstwa, literatury lub piosenki. Przedstaw na 35. Zdrajcy i motywy ich działania. Przedstaw na wybranych przykładach literackich i filmowych. III Język 1. Język wybranej grupy środowiskowej lub zawodowej. Scharakteryzuj go, wykorzystując zgromadzony materiał. 2. Jak mówią mieszkańcy twojej miejscowości? Zbadaj język różnych grup pokoleniowych. 3. Związki frazeologiczne (biblijne i mitologiczne) omow ich funkcjonowanie we współczesnej polszczyźnie. 4. Rola telewizji jako nośnika oficjalnej odmiany polszczyzny. Omów problem na 5. Scharakteryzuj język internautów. Oceń ten język ze względu na cechy dobrego stylu. 6. Oceń poprawność różnego typu innowacji językowych, występujących we współczesnej polszczyźnie. Scharakteryzuj kryteria, którymi się posłużyłeś. 7. Dlaczego niektóre wyrazy staja się modne? Zanalizuj przykłady zaczerpnięte ze współczesnego języka polskiego.

5 8. Tak mówią bohaterowie literaccy. Omów język wybranych postaci ze szczególnym uwzględnieniem cech, ujawniających ich przynależność środowiskową i charakter. 9. Komizm słowny i sposoby jego realizacji w wybranych utworach różnych autorów i epok. 10. O sztuce przemawiania na przykładzie wybranych tekstów literackich, pochodzących z epoki renesansu, baroku lub oświecenia. 11. Język prasy. Omów różne odmiany stylu publicystycznego na konkretnych przykładach 12. Język jako narzędzie propagandy i demagogii. Wskaż i omów perswazyjne funkcje języka w oparciu o wybrane przykłady z literatury i/lub publicystyki. 13. Rola i sposób tworzenia neologizmów w twórczości Norwida, Leśmiana, Tuwima i Białoszewskiego. Omów w oparciu o twórczość wybranych poetów. 14. Przyczyny powstawania, rodzaje i funkcje neologizmów w wybranych tekstach literackich i mowie codziennej. 15. Język ezopowy, jego cechy i funkcje w literaturze. Omów na 16. Scharakteryzuj różne typy stylizacji językowej i ich funkcje na przykładzie literatury różnych epok. 17. Dokonując analizy języka internatów, przedstaw różnice między nim a odmianą literacką języka polskiego. 18. Gwara ludowa i stylizacja gwarowa w tekstach piosenek współczesnych zespołów i solistów. Zanalizuj na 19. Język współczesnego kabaretu wskaż na wybranych przykładach sposoby budowania efektów komicznych i satyrycznych. 20. Archaizacja i jej funkcje w dziełach Omów na 21. Ekspansja języków obcych na język polski u progu i w XXI wieku. Omów zjawisko na podstawie obserwacji języka prasy, telewizji, radia, reklamy itp. 22. Omów problem zapożyczeń językowych i oceń zasadność najnowszych zapożyczeń w języku polskim.