ORZECZENIE GŁÓWNA KOMISJA ORZEKAJĄCA. Warszawa, 19 sierpnia 2010 r. Nr akt BDF1/4900/91/92/09/3305

Transkrypt

1 GŁÓWNA KOMISJA ORZEKAJĄCA w Sprawach o Naruszenie Dyscypliny Finansów Publicznych Warszawa, 19 sierpnia 2010 r. Nr akt BDF1/4900/91/92/09/3305 ORZECZENIE Główna Komisja Orzekająca w Sprawach o Naruszenie Dyscypliny Finansów Publicznych: Przewodniczący: Przewodniczący GKO: Jan Pyrcak (ref.) Członkowie: Członek GKO: Władysław Budzeń Członek GKO: Zdzisława WasąŜnik Protokolant: Magdalena Zych rozpoznała na rozprawie w dniu 19 sierpnia 2010 r. przy udziale Zastępcy Głównego Rzecznika Dyscypliny Finansów Publicznych Pana Roberta Wydry, odwołanie wniesione przez Pana (...) - pełniącego w czasie przypisanych mu czynów funkcję Dyrektora (...) Zarządu Dróg i Komunikacji, zam. ul. ( ), od orzeczenia Regionalnej Komisji Orzekającej w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych przy Regionalnej Izbie Obrachunkowej w Krakowie z dnia 27 października 2009 r., sygn. akt: RKO-511/67/08, którym uznany został za winnego nieumyślnego naruszenia dyscypliny finansów publicznych, polegającego na: 1) niewykonaniu w okresie od l sierpnia 2005 roku do dnia 30 grudnia 2006 roku zobowiązań (...) Zarządu Dróg i Komunikacji wobec kontrahentów, skutkującym zapłatą odsetek w 2005 roku w kwocie: 116,39 zł, a w 2006 roku w kwocie: ,01 zł, wbrew postanowieniom art. 16 ust. l ustawy o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych, które to zaniechania stanowią naruszenie dyspozycji przepisu art. 28 ust. 3 pkt 3 ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2003 r. Nr 15, poz. 148 z późn. zm.), aktualnie przepisu art. 35 ust. 3 pkt 3 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 roku o finansach publicznych (Dz. U. Nr 249, poz z późn. zm.); 2) udzieleniu zamówienia publicznego z naruszeniem przepisów o zamówieniach publicznego z wolnej ręki, w wyniku zawarcia umowy numer: AZ/ /6/53- XII/05 z Zakładem Zabezpieczenia Ruchu Drogowego Sp. z o. o. z siedzibą w (...), której przedmiotem było: BieŜące utrzymanie i remonty oznakowania pionowego w (...) w okresie od l stycznia 2006 roku do dnia 28 lutego 2006 roku o wartości: ,00 zł brutto, wbrew postanowieniom art. 17 ust. l pkt 2 lit. a) ustawy o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych, które to działanie Orzeczenie Głównej Komisji Orzekającej w Sprawach o Naruszenie Dyscypliny Finansów Publicznych

2 strona 2. stanowi równocześnie naruszenie dyspozycji przepisu art. 67 ust. l pkt 3 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 roku - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2006 r., Nr 164 poz z późn. zm.); 3) udzieleniu zamówienia publicznego z naruszeniem przepisów o zamówieniach publicznego z wolnej ręki, w wyniku zawarcia umowy numer: AZ/ /6/14-III/06 z Zakładem Zabezpieczenia Ruchu Drogowego Sp. z o. o. z siedzibą w (...), której przedmiotem było: BieŜące utrzymanie i remonty oznakowania pionowego, zmiany organizacji ruchu na terenie miasta (...) w okresie od dnia 22 marca 2006 roku do dnia 22 maja 2006 roku i udzielenie zamówienia publicznego o wartości: ,00 zł brutto, wbrew postanowieniom art. 17 ust. l pkt 2 lit. a) ustawy o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych, które to działanie stanowi równocześnie naruszenie dyspozycji przepisu art. 67 ust. 1 pkt 3 ustawy - Prawo zamówień publicznych; 4) udzieleniu zamówienia publicznego z naruszeniem przepisów o zamówieniach publicznego z wolnej ręki, w wyniku zawarcia umowy numer: AZ/ /6/16-VI/06 z Zakładem Zabezpieczenia Ruchu Drogowego Sp. z o. o. z siedzibą w (...), której przedmiotem było: BieŜące utrzymanie i remonty oznakowania pionowego, zmiany organizacji ruchu na terenie miasta (...) w okresie od dnia 21 czerwca 2006 roku do dnia 20 sierpnia 2006 roku i udzielenie zamówienia publicznego o wartości: ,00 zł brutto, wbrew postanowieniom art. 17 ust. l pkt 2 lit. a) ustawy o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych, które to działanie stanowi równocześnie naruszenie dyspozycji przepisu art. 67 ust. l pkt 3 ustawy - Prawo zamówień publicznych; 5) udzieleniu zamówienia publicznego z naruszeniem przepisów o zamówieniach publicznego z wolnej ręki, w wyniku zawarcia umowy numer: AZ/ /6/25- VIII/06 z Zakładem Zabezpieczenia Ruchu Drogowego Sp. z o. o. z siedzibą w (...), której przedmiotem było: BieŜące utrzymanie i remonty oznakowania pionowego, zmiany organizacji ruchu na terenie miasta (...) w okresie od dnia 21 sierpnia 2006 roku do dnia 20 stycznia 2007 roku i udzielenie zamówienia publicznego o wartości: ,99 zł brutto, wbrew postanowieniom art. 17 ust. l pkt 2 lit. a) ustawy o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych, które to działanie stanowi równocześnie naruszenie dyspozycji przepisu art. 67 ust. l pkt 3 ustawy - Prawo zamówień publicznych. Za czyny przypisane Obwinionemu (...), Komisja Orzekająca I instancji wymierzyła karę upomnienia oraz obciąŝyła go obowiązkiem zwrotu kosztów postępowania na rzecz Skarbu Państwa w wysokości 257,82 zł. Główna Komisja Orzekająca biorąc pod uwagę zebrane w sprawie materiały na podstawie: art. 42 ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (Dz. U. z 2005 r. Nr 14, poz. 114 oraz Nr 249, poz. 2104) zwanej dalej ustawą, art. 147 ust. 1 pkt 3 ustawy,

3 strona 3. orzeka: uchyla zaskarŝone orzeczenie Komisji Orzekającej I instancji w całości i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania. Pouczenie: Na niniejsze orzeczenie środek zaskarŝenia nie przysługuje. Przewodniczący Składu Orzekającego GKO /-/ Członkowie Składu Orzekającego GKO /-/ /-/ Na oryginale właściwe podpisy. UZASADNIENIE W wyniku kontroli przeprowadzonej w 2007 roku w (...) Zarządzie Dróg w (...), NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura w Łodzi stwierdziła fakty wskazujące na naruszenie dyscypliny finansów publicznych określone w art. 17 ust. 1 pkt 2 lit. a ustawy o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (dalej uondfp), polegające na udzieleniu w latach pięciu zamówień publicznych na bieŝące utrzymanie i remonty oznakowania pionowego dróg w trybie zamówienia z wolnej ręki w sytuacji, gdy nie zachodziły przesłanki do udzielenia zamówienia publicznego w tym trybie, tj. z naruszeniem art. 67 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych oraz art. 35 ust. 4 z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych oraz określone w art. 16 ust. 1 uondfp, polegające na niewykonaniu zobowiązań (...) Zarządu Dróg, którego skutkiem była zapłata odsetek za opóźnienie w latach w wysokości 6.416,87 zł, tj. z naruszeniem art. 35 ust. 3 pkt 3 ustawy o finansach publicznych. Dyrektor Delegatury NIK pismem z dnia 18 marca 2008 r. zawiadomił o naruszeniu dyscypliny finansów publicznych Rzecznika Dyscypliny Finansów Publicznych właściwego w sprawach rozpoznawanych przez Regionalną Komisję Orzekającą w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych przy RIO w Krakowie. W zawiadomieniu

4 strona 4. wskazano jako osobę naruszającą dyscyplinę finansów publicznych Pana (...), Dyrektora (...) Zarządu Dróg w (...). Rzecznik, postanowieniem z dnia 30 listopada 2008 r. wszczął postępowanie wyjaśniające, a w dniu 28 sierpnia 2008 r. skierował do Regionalnej Komisji Orzekającej w Krakowie wniosek o ukaranie Pana (...) karą upomnienia. We wniosku zawarto informację, iŝ pomimo dwukrotnego awizowania Pan (...) nie odebrał postanowienia o wszczęciu postępowania wyjaśniającego, a tym samym nie miał moŝliwości złoŝenia wyjaśnień w sprawie zarzutów sformułowanych we wniosku o ukaranie. Z dołączonej do wniosku korespondencji Rzecznika z Prezydentem Miasta (...) wynika, iŝ Rzecznik był poinformowany o tym, Ŝe stosunek pracy z Panem (...) wygasł z dniem 4 czerwca 2008 r. na podstawie art. 663 Kodeksu pracy, tj. z upływem 3 miesięcy nieobecności pracownika w pracy z powodu tymczasowego aresztowania. Korespondencja Rzecznika do Pana (...) była kierowana na jego adres domowy. W dniu 3 września 2008 r. Zastępca Przewodniczącego Regionalnej Komisji Orzekającej zarządziła doręczenie Obwinionemu odpisu wniosku o ukaranie i wyznaczyła termin rozprawy na dzień 4 listopada 2008 r.; pisma zawiadamiające o rozprawie kierowane były na adres domowy Pana (...). W czasie rozprawy, w dniu 4 listopada 2008 r. (na którą obwiniony nie stawił się) przewodniczący składu orzekającego stwierdził, Ŝe ( ) wprawdzie pisma zawiadamiające o rozprawach do Pana (...) zostały uznane za prawidłowo doręczone na podstawie art. 186 ustawy o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych, ale faktem powszechnie znanym jest, iŝ Pan (...) przebywa w areszcie śledczym, zatem w celu umoŝliwienia Panu (...) zapoznania się ze stawianymi we wniosku o ukaranie zarzutami i zapewnienia Mu prawa do obrony ( ) przewodniczący składu orzekającego odroczył rozprawę. Następny termin rozprawy wyznaczony został na 6 stycznia 2009 r. Powiadomiony o tym terminie za pośrednictwem Dyrektora Aresztu Śledczego w (...) Pan (...) wystąpił do RKO z wnioskiem o odroczenie rozprawy, gdyŝ jest tymczasowo aresztowany i nie ma moŝliwości zapoznania się z aktami sprawy i uczestnictwa w rozprawie. W związku z powyŝszym Komisja postanowiła odroczyć rozprawę. Jednocześnie Komisja Orzekająca postanowiła wystąpić na piśmie do Prokuratury Okręgowej w (...) oraz do Obwinionego, za pośrednictwem Dyrektora Aresztu Śledczego w (...), z prośbą o informację o zakończeniu stosowania wobec Obwinionego środka zapobiegawczego w postaci tymczasowego aresztowania, co umoŝliwiałoby Mu skontaktowanie się z Komisją i zapoznanie się z materiałami znajdującymi się w aktach sprawy. Kolejny termin rozprawy wyznaczony został na 27 października 2009 r. Zawiadomiony o rozprawie za pośrednictwem Dyrektora Aresztu Śledczego w (...) Obwiniony nie stawił się. Na dowodzie doręczenia zawiadomienia widniała data 8 sierpnia 2008 r., co Komisja uznała za oczywistą omyłkę pisarską Obwinionego i przyjęła, Ŝe przesyłka została doręczona 8 października 2009 r. Wobec braku wniosku Obwinionego o odroczenie rozprawy, Komisja działając w trybie art. 121 ust. 3 uondfp, rozpoznała sprawę bez udziału Obwinionego. Orzeczeniem Regionalnej Komisji Orzekającej w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych przy Regionalnej Izbie Obrachunkowej w Krakowie z dnia

5 strona października 2009 r., sygn. akt: RKO-511/67/08 (...) uznany został za winnego nieumyślnego naruszenia dyscypliny finansów publicznych, polegającego na: 1) niewykonaniu w okresie od l sierpnia 2005 roku do dnia 30 grudnia 2006 roku zobowiązań (...) Zarządu Dróg i Komunikacji wobec kontrahentów, skutkującym zapłatą odsetek w 2005 roku w kwocie: 116,39 zł, a w 2006 roku w kwocie: ,01 zł, wbrew postanowieniom art. 16 ust. l ustawy o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych, które to zaniechania stanowią naruszenie dyspozycji przepisu art. 28 ust. 3 pkt 3 ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2003 r. Nr 15, poz. 148 z późn. zm.), aktualnie przepisu art. 35 ust. 3 pkt 3 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 roku o finansach publicznych (Dz. U. Nr 249, poz z późn. zm.); 2) udzieleniu zamówienia publicznego z naruszeniem przepisów o zamówieniach publicznego z wolnej ręki, w wyniku zawarcia umowy numer: AZ/ /6/53- XII/05 z Zakładem Zabezpieczenia Ruchu Drogowego Sp. z o. o. z siedzibą w (...), której przedmiotem było: BieŜące utrzymanie i remonty oznakowania pionowego w (...) w okresie od l stycznia 2006 roku do dnia 28 lutego 2006 roku o wartości: ,00 zł brutto, wbrew postanowieniom art. 17 ust. l pkt 2 lit. a) ustawy o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych, które to działanie stanowi równocześnie naruszenie dyspozycji przepisu art. 67 ust. l pkt 3 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 roku - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2006 r., Nr 164 poz z późn. zm.); 3) udzieleniu zamówienia publicznego z naruszeniem przepisów o zamówieniach publicznego z wolnej ręki, w wyniku zawarcia umowy numer: AZ/ /6/14-III/06 z Zakładem Zabezpieczenia Ruchu Drogowego Sp. z o. o. z siedzibą w (...), której przedmiotem było: BieŜące utrzymanie i remonty oznakowania pionowego, zmiany organizacji ruchu na terenie miasta (...) w okresie od dnia 22 marca 2006 roku do dnia 22 maja 2006 roku i udzielenie zamówienia publicznego o wartości: ,00 zł brutto, wbrew postanowieniom art. 17 ust. l pkt 2 lit. a) ustawy o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych, które to działanie stanowi równocześnie naruszenie dyspozycji przepisu art. 67 ust. 1 pkt 3 ustawy - Prawo zamówień publicznych; 4) udzieleniu zamówienia publicznego z naruszeniem przepisów o zamówieniach publicznego z wolnej ręki, w wyniku zawarcia umowy numer: AZ/ /6/16-VI/06 z Zakładem Zabezpieczenia Ruchu Drogowego Sp. z o. o. z siedzibą w (...), której przedmiotem było: BieŜące utrzymanie i remonty oznakowania pionowego, zmiany organizacji ruchu na terenie miasta (...) w okresie od dnia 21 czerwca 2006 roku do dnia 20 sierpnia 2006 roku i udzielenie zamówienia publicznego o wartości: ,00 zł brutto, wbrew postanowieniom art. 17 ust. l pkt 2 lit. a) ustawy o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych, które to działanie stanowi równocześnie naruszenie dyspozycji przepisu art. 67 ust. l pkt 3 ustawy - Prawo zamówień publicznych; 5) udzieleniu zamówienia publicznego z naruszeniem przepisów o zamówieniach publicznego z wolnej ręki, w wyniku zawarcia umowy numer: AZ/ /6/25- VIII/06 z Zakładem Zabezpieczenia Ruchu Drogowego Sp. z o. o. z siedzibą w (...), której przedmiotem było: BieŜące utrzymanie i remonty oznakowania pionowego,

6 strona 6. zmiany organizacji ruchu na terenie miasta (...) w okresie od dnia 21 sierpnia 2006 roku do dnia 20 stycznia 2007 roku i udzielenie zamówienia publicznego o wartości: ,99 zł brutto, wbrew postanowieniom art. 17 ust. l pkt 2 lit. a) ustawy o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych, które to działanie stanowi równocześnie naruszenie dyspozycji przepisu art. 67 ust. l pkt 3 ustawy - Prawo zamówień publicznych. Za czyny przypisane Obwinionemu (...), Komisja Orzekająca I instancji wymierzyła karę upomnienia oraz obciąŝyła go obowiązkiem zwrotu kosztów postępowania na rzecz Skarbu Państwa w wysokości 257,82 zł. W dniu 28 października 2009 r. do Przewodniczącego Regionalnej Komisji Orzekającej przy RIO w Krakowie wpłynęło pismo (...) datowane na 9 października 2009 r. i w tym dniu przekazane administracji Aresztu Śledczego w (...). W piśmie tym (...) poinformował Przewodniczącego RKO, Ŝe 27 października 2009 r. przed Sądem Okręgowym odbędzie się rozprawa w jego sprawie. Ma prawo być obecny i chce być przed Komisją Orzekającą, prosi więc o wyznaczenie nowego terminu rozprawy. W piśmie tym zawarł równieŝ wniosek o zwrócenie wniosku o ukaranie, bowiem nie składał wyjaśnień na etapie postępowania przed Rzecznikiem, gdyŝ nie przysłano mu wniosku. Ograniczenie prawa do obrony w areszcie jak napisał Obwiniony, nie moŝe go tego prawa pozbawić. Przewodniczący RKO pismem z 9 listopada 2009 r. poinformował Pana (...), Ŝe rozprawa odbyła się w wyznaczonym terminie i Regionalna Komisja Orzekająca wydała orzeczenie, od którego Obwinionemu będzie przysługiwać prawo odwołania. Pan (...) złoŝył do Przewodniczącego GKO odwołanie, w którym wniósł o uchylenie w całości orzeczenia Regionalnej Komisji Orzekającej RKO-511/67/08 z dnia 27 października 2009 r. i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania. Stwierdził, Ŝe wymienione orzeczenie zapadło z raŝącym naruszeniem prawa. Nie tylko ograniczono, ale pozbawiono go prawa do obrony i osobistego udziału w posiedzeniu Komisji Orzekającej. Powiadomienie o terminie rozprawy otrzymał 8 października 2009 r. o godz i natychmiast, następnego dnia skierował do Przewodniczącego RKO pismo z wnioskiem o odroczenie terminu rozprawy. Zgodnie z prawem, tymczasowo aresztowani wysyłają korespondencję za pośrednictwem administracji aresztów śledczych datą nadania jest dzień złoŝenia w areszcie śledczym. Podany w piśmie powód nieobecności w posiedzeniu Komisji Orzekające, tj. rozprawa sądowa w tym samym terminie, w pełni usprawiedliwiał nieobecność Obwinionego, a przy wyraŝonej w piśmie chęci osobistego udziału w rozprawie nakładał na Komisję obowiązek odroczenia rozprawy. Odbycie się w takiej sytuacji rozprawy jest pozbawieniem go konstytucyjnego prawa do obrony, a zapadłe orzeczenie jest obarczone wadą prawną skutkującą jego uchyleniem. Główna Komisja Orzekająca w Sprawach o Naruszenie Dyscypliny Finansów Publicznych wyznaczyła rozpoznanie sprawy odwołania Pana (...) na dzień 22 lutego 2010 r., jednak w tym dniu, wobec nieobecności Obwinionego na rozprawie i z uwagi na brak dowodu doręczenia Obwinionemu powiadomienia o miejscu i terminie rozprawy skład orzekający GKO postanowił odroczyć rozprawę. Rozprawę wyznaczono na 27 maja 2010 r., ponownie odroczono z uwagi na chorobę Obwinionego. Rozprawa wyznaczona na 1 lipca 2010 r. została odroczona na wniosek Obwinionego, który w tym terminie miał stawić się w Sądzie Okręgowym w (...) w charakterze oskarŝonego. Rozpatrując sprawę na rozprawie w dniu 19 sierpnia 2010 r., GKO zwaŝyła, co następuje.

7 strona 7. GKO nie przyjęła kolejnego wniosku Obwinionego o droczenie rozprawy, uznając, Ŝe przesłana rzez niego informacja nie jest naleŝytym usprawiedliwieniem nieobecności w rozumieniu art. 125 ust. 3 uondfp. Pan (...) 18 sierpnia 2010 r. o godz przesłał do Biura Dyscypliny Finansów Publicznych drogą elektroniczną pismo, w którym podniósł Ŝe, zgodnie z obowiązującymi przepisami ma prawo uczestniczyć czynnie w toku całego postępowania, a stan zdrowia nadal nie pozwala mu na uczestnictwo w rozprawie w wyznaczonym terminie, gdyŝ przebywa na zwolnieniu lekarskim do dnia 24 sierpnia 2010 r. Dalej Obwiniony wskazał, Ŝe oryginał zwolnienia lekarskiego prześle listem poleconym za pośrednictwem poczty i poprosił o wyznaczenie innego terminu rozprawy, tak aby mógł w niej wziąć udział osobiście. Obwiniony przesłał drogą elektroniczną zeskanowane pismo, nie załączył jednak kopii zwolnienia lekarskiego, o którym pisał. GKO stwierdziła, Ŝe Obwiniony został z duŝym wyprzedzeniem prawidłowo powiadomiony o miejscu i terminie rozprawy, Ŝe jest to juŝ czwarty termin wyznaczony przez GKO w sprawie Pana (...), i tak jak w poprzednich przypadkach uwzględniony został wniosek Obwinionego o odroczenie rozprawy, wobec przesłania kopii zwolnienia lekarskiego, czy wezwania na rozprawę sądową, które bez wątpienia jest naleŝytym usprawiedliwieniem nieobecności, tak tym razem nie było podstaw do odroczenia rozprawy. Komisja postanowiła rozpoznać sprawę pod nieobecność Obwinionego. śądanie zawarte w odwołaniu Obwinionego zasługuje na uwzględnienie. Tymczasowe aresztowanie jest środkiem zapobiegawczym stosowanym wobec podejrzanego lub oskarŝonego w toku postępowania karnego. Aresztowanie polega na osadzeniu osoby podejrzanej lub oskarŝonej w jednostce penitencjarnej, tj. areszcie śledczym, w izolacji od świata zewnętrznego. Tymczasowo aresztowany nie ma prawa do przepustek, rozmów telefonicznych, widzeń bez zgody prokuratora. Korespondencja tymczasowo aresztowanego jest cenzurowana przez organ prowadzący postępowanie karne, co moŝe prowadzić do znacznych opóźnień w jej przekazywaniu. To szczególne połoŝenie tymczasowo aresztowanego bez wątpienia ogranicza, a niekiedy wręcz uniemoŝliwia aktywne uczestniczenie np. w prowadzonym postępowaniu w sprawie o naruszenie dyscypliny finansów publicznych. Bez wątpienia, jeŝeli Obwiniony w takim postępowaniu wskaŝe tymczasowe aresztowanie jako przyczynę nieobecności na rozprawie (w której chce uczestniczyć) i wystąpi z wnioskiem o odroczenie rozprawy, to takie usprawiedliwienie musi być uznane za naleŝyte w rozumieniu art. 125 pkt 3 uondfp i przesądza o obligatoryjnym odroczeniu rozprawy. Stosownie do art. 74 uondfp obwinionym przysługuje prawo do obrony w toku całego postępowania, a więc zarówno w toku postępowania przed Rzecznikiem, jak i Komisją Orzekającą I i II instancji. Prawo do obrony to prawo wypowiadania się na kaŝdym etapie co do zarzutów, ich wszystkich punktów, okoliczności sprawy, zgłaszania wniosków dowodowych, składania wyjaśnień, w szczególności zaś umoŝliwienie Obwinionemu osobistego uczestniczenia w rozprawie przed komisją orzekającą. Prawo do obrony powinno być realne, tj. Obwiniony musi mieć fizyczną moŝliwość zapoznania się z materiałami sprawy, mieć czas na przygotowanie się do obrony oraz moŝliwość obrony przed komisją. Prawo Obwinionego do uczestnictwa w rozprawie stanowi podstawowy element prawa do obrony. Poprzez jego ograniczenie uniemoŝliwia się mu złoŝenie wyjaśnień, złoŝenie ewentualnych wniosków i przeprowadzenie ewentualnych dowodów, które mogłyby świadczyć na korzyść Obwinionego.

8 strona 8. Pan (...) wykazał, Ŝe niezwłocznie po otrzymaniu w dniu 8 października 2009 r. powiadomienia o terminie rozprawy przed Regionalną Komisją Orzekającą (wyznaczonym na 27 października 2009 r.), pismem przekazanym w dniu 9 października 2009 r. administracji Aresztu Śledczego w (...) powiadomił Przewodniczącego Komisji Orzekającej o przyczynach, dla których nie moŝe być obecny na rozprawie w wyznaczonym terminie. Stosownie do art. 124 kodeksu postępowania karnego, termin jest zachowany, jeŝeli przed jego upływem pismo zostało nadane ( ) przez osobę pozbawioną wolności w administracji odpowiedniego zakładu. Nawet obawa przed ewentualnym przedawnieniem niektórych zarzutów nie powinna wpływać na dołoŝenie staranności o właściwą realizację prawa Obwinionego do obrony. Komisja Orzekająca I instancji, rozpoznając ponownie sprawę, winna zbadać równieŝ kwestię przedawnienia zarzucanych czynów, poniewaŝ jeden z zarzutów dotyczy niewykonania w okresie od l sierpnia 2005 roku do dnia 30 grudnia 2006 roku zobowiązań (...) Zarządu Dróg i Komunikacji wobec kontrahentów, skutkującego zapłatą odsetek w 2005 roku w kwocie: 116,39 zł, a w 2006 roku w kwocie: ,01 zł i dochodzenie odpowiedzialności w tym zakresie nie będzie moŝliwe za względu na upływ okresu przedawnienia. Mając powyŝsze na uwadze Główna Komisją Orzekająca postanowiła jak w sentencji. Przewodniczący Składu Orzekającego GKO