Karty charakterystyki jako podstawowe narzędzie przekazu informacji w REACH i CLP

Transkrypt

1 Karty charakterystyki jako podstawowe narzędzie przekazu informacji w REACH i CLP Marcela Palczewska-Tulińska Izabela Ostrowska Andrzej Krześlak Centrum i CLP w Instytucie Chemii Przemysłowej w Warszawie Centrum i CLP reach@reach-info.pl 1

2 CLP i karty charakterystyki - substancje DATA Od PRZEPISY Klasyfikacja - zgodnie z dyrektywą DSD obowiązkowo - zgodnie z rozporządzeniem CLP nieobowiązkowo Oznakowanie i pakowanie - zgodnie z DSD, jeżeli klasyfikacja wg DSD - zgodnie z CLP, jeżeli klasyfikacja wg CLP Karta Charakterystyki -jeżeli klasyfikacja wg DSD, informacje w KCh zgodne z DSD -jeżeli klasyfikacja wg DSD i CLP, informacje w KCh zgodne z DSD i CLP Klasyfikacja - zgodnie z dyrektywą DSD obowiązkowo - zgodnie z rozporządzeniem CLP obowiązkowo Oznakowanie i pakowanie - zgodnie z CLP - obowiązkowo Karta Charakterystyki - klasyfikacja wg DSD i CLP Klasyfikacja, oznakowanie, pakowanie oraz informacje w Karcie Charakterystyki - zgodnie z rozporządzeniem CLP 2

3 CLP i karty charakterystyki mieszaniny DATA Od PRZEPISY Klasyfikacja - zgodnie z dyrektywą DPD obowiązkowo - zgodnie z rozporządzeniem CLP nieobowiązkowo Oznakowanie i pakowanie - zgodnie z DPD, jeżeli klasyfikacja wg DPD - zgodnie z CLP, jeżeli klasyfikacja wg CLP Karta Charakterystyki - jeżeli klasyfikacja wg DPD, informacje w KCh zgodne z DPD -jeżeli klasyfikacja wg DPD i CLP, informacje w KCh zgodne z DPD i CLP Klasyfikacja, oznakowanie, pakowanie oraz informacje w Karcie Charakterystyki - zgodnie z rozporządzeniem CLP obowiązkowo 3

4 Załącznik II do rozporządzenia REACH Rozporządzenie PE i Rady (WE) nr 1272/2008 z w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin harmonizuje przepisy i kryteria dotyczące klasyfikacji i oznakowania substancji, mieszanin oraz pewnych szczególnych wyrobów we Wspólnocie, uwzględniając kryteria klasyfikacji i zasady oznakowania GHS. Zmiana załącznika II do rozporządzenia (WE) nr 1907/2006 Rozporządzenie 453/2010 Wymogi dotyczące kart charakterystyki określone w załączniku II do rozporządzenia (WE) nr 1907/ dostosowanie do zasad dotyczących kart charakterystyki zgodnie z CLP, aby ten potrójny mechanizm klasyfikacji, oznakowania i kart charakterystyki spełniał swoją rolę poprzez współdziałanie jego elementów. 4

5 Karty charakterystyki - Format karty zgodny z załącznikiem II do Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady 1907/2006 (Rozporządzenie 453/2010); - Kartę charakterystyki wypełnia się w sposób określony w art. 31 Rozporządzenia 1907/

6 Jak sporządzać kartę charakterystyki w praktyce? 1. Identyfikacja 3. Skład 9.Właściwości fizyczne i chemiczne 10.Stabilność i reaktywność 11.Informacje toksykologiczne 12.Informacje ekotoksykologiczne 2. Identyfikacja zagrożeń 7. Postępowanie z substancją / mieszaniną i jej magazynowanie 8. Kontrola narażenia i środki ochrony indywidualnej 14. Informacje o transporcie 15. Informacje dotyczące przepisów prawnych 4. Środki pierwszej pomocy 5. Postępowanie w przypadku pożaru 6. Postępowanie w przypadku niezamierzonego uwolnienia do środowiska 13. Postępowanie z odpadami 16. Inne informacje 6

7 Jak stosować rozporządzenia REACH i CLP w praktyce? Ocenić zagrożenia na podstawie dostępnych danych Sklasyfikować na podstawie niebezpiecznych właściwości Sporządzić kartę charakterystyki Oznakować Opakować 7

8 Wpływ klasyfikacji na inne przepisy prawne Klasyfikacja ze względu na niebezpieczne właściwości Bezpieczeństwo i zdrowie pracowników: * m. in. NDS Czynniki rakotwórcze w środowisku pracy BHP Poważne Awarie Przemysłowe Oznakowanie/ Pakowanie Sporządzanie kart charakterystyki substancji i mieszanin SDS Transport np.: Drogowy; Kolejowy, lotniczy Załącznik XVII, np.: CMR konsumenci PBT Zakaz sprzedaży Kontrola przywozu i wywozu X X i Gospodarka odpadami X X i Ograniczenie 8

9 Kiedy sporządza się kartę charakterystyki Karta charakterystyki obowiązkowo Substancja lub mieszanina stwarzająca zagrożenie (-a) czyli spełniająca kryteria klasyfikujące je jako niebezpieczne; Substancja spełniająca kryteria PBT (trwałe, posiadające zdolność biokumulacji, toksyczne) lub vpvb (bardzo trwałe i posiadające bardzo dużą zdolność biokumulacji) zgodnie z kryteriami w zał. XIII. 9

10 Kiedy sporządza się kartę charakterystyki Karta charakterystyki mieszaniny nie sklasyfikowanej Zawiera substancję, która stwarza zagrożenie dla zdrowia ludzkiego lub środowiska w stężeniu: > 1 % (ciecz), > 0.2 % (gaz) lub w stężeniu > granicznego; Zawiera substancję spełniającą kryteria PBT (trwałe, posiadające zdolność biokumulacji, toksyczne) lub vpvb (bardzo trwałe i posiadające bardzo dużą zdolność biokumulacji) zgodnie z kryteriami w załączniku XIII i występuje w stężeniu > 0.1 %; Zawiera substancję, dla której zostały określone normatywy higieniczne (NDS) w środowisku pracy. 10

11 Jakie podmioty nie otrzymują karty charakterystyki Karta charakterystyki nie jest przeznaczona Dla substancji i mieszanin niebezpiecznych oferowanych lub sprzedawanych konsumentom. Konsumenci powinni uzyskać informacje, pozwalające na podjęcie niezbędnych środków dotyczących ochrony zdrowia ludzkiego, bezpieczeństwa i środowiska w postaci instrukcji i prawidłowego oznakowania (etykiety) produktu. 11

12 Jakie zmiany związane z kartą? - Dalsi użytkownicy powinni przekazywać dostawcom nowe informacje o zagrożeniach w odniesieniu do substancji / mieszanin oraz informacje dotyczące nieodpowiednich środków zarządzania ryzykiem ( >10 ton/rok). - Odbiorca substancji powinien otrzymać od dostawcy numer rejestracyjny dla substancji zarejestrowanej w ramach REACH również dla tych substancji, które nie zostały sklasyfikowane jako niebezpieczne. 12

13 Kiedy aktualizacja kart w REACH? - zmiana klasyfikacji; - nowe informacje dotyczące właściwości substancji; - udzielenie zezwolenia na określone kierunki zastosowania; - ograniczenia w obrocie lub stosowaniu; - zmiany związane z innymi aktami prawnymi (np. NDS, legislacja sektorowasubstancje aktywne (czynne)). 13

14 KARTA CHARAKTERYSTYKI substancja 14

15 Karta charakterystyki (anilina) punkt 2. (do 1 grudnia 2010 r.) 2. Identyfikacja zagrożeń Produkt rakotwórczy kat. 3 Ograniczone dowody działania rakotwórczego (R 40) Produkt mutagenny kat. 3 Możliwe ryzyko powstania nieodwracalnych zmian w stanie zdrowia (R 68) Produkt toksyczny (T) Działa toksycznie przez drogi oddechowe, w kontakcie ze skórą i po połknięciu (R 23/24/25) Działa toksycznie przez drogi oddechowe, w kontakcie ze skórą i po połknięciu; stwarza poważne zagrożenie zdrowia w następstwie długotrwałego narażenia (R 48/23/24/25) Produkt drażniący (Xi) Ryzyko poważnego uszkodzenia oczu (R 41) Może powodować uczulenie w kontakcie ze skórą (R 43) Produkt niebezpieczny dla środowiska (N) Działa bardzo toksycznie na organizmy wodne (R 50) 15

16 Karta charakterystyki (anilina) punkt 3. (do 1 grudnia 2010 r.) 3. Skład/informacja o składnikach 3.1 Niebezpieczne składniki mieszaniny wraz z ich klasyfikacją Substancja nr CAS nr WE uł. Masowy Symbol Zwroty R w % Anilina > 99.9 Rakotw. Kat 3 40 Muta. Kat 3 68 T 23/24/25-48/23/24/25 Xi N 50 16

17 Karta charakterystyki (anilina) punkt 15. (do 1 grudnia 2010 r.) 15. Informacje dotyczące przepisów prawnych Anilina Oznakowanie WE Nr WE: T N toksyczny niebezpieczny dla środowiska Zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia: jak w punkcie 2. Zwroty warunki bezpiecznego stosowania: S 26 Zanieczyszczone oczy przemyć natychmiast dużą ilością wody i zasięgnąć porady lekarza; S 27 Zdjąć natychmiast całą zanieczyszczona odzież S 36/37/39 Nosić odpowiednią odzież ochronną, odpowiednie rękawice ochronne i okulary lub ochronę twarzy; S 45 W przypadku awarii lub jeżeli źle się poczujesz, niezwłocznie zasięgnij porady lekarza jeżeli to możliwe, pokaż etykietę; S 53 Unikać narażenia przed użyciem zapoznać się z instrukcją; S 61 Unikać zrzutów do środowiska. Postępować zgodnie z instrukcją lub kartą charakterystyki; S 63 W przypadku zatrucia droga oddechowa wyprowadzić lub wynieść poszkodowanego na świeże powietrze i zapewnić warunki do odpoczynku. 17

18 Karta charakterystyki (anilina) punkt 2. (od 1 grudnia 2010 r.) 2. Identyfikacja zagrożeń 2.1 Klasyfikacja substancji Na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1272/2008 substancja została sklasyfikowana jako (kategorie w jęz.angielskim): Carc. 2 Podejrzewa się, że powoduje raka (H351) Muta. 2 Podejrzewa się, że powoduje wady genetyczne (H341) Acute Tox.3 Działa toksycznie w następstwie wdychania (H331) Acute Tox. 3 Działa toksycznie w kontakcie ze skórą (H311) Acute Tox. 3 Działa toksycznie po połknięciu (H301) STOT RE 1 Powoduje uszkodzenie narządów w następstwie długotrwałego lub powtarzanego narażenia (H372) Eye Dam. 1 Powoduje poważne uszkodzenie oczu (H318) Skin Sens. 1 Może powodować reakcję alergiczną skóry (H317) Aquatic Acute 1 Działa bardzo toksycznie na organizmy wodne (H400) 18

19 Karta charakterystyki (anilina) punkt 2. (od 1 grudnia 2010 r.) 2. Identyfikacja zagrożeń 2.2 Elementy oznakowania Niebezpieczeństwo H351 Podejrzewa się, że powoduje raka H341 Podejrzewa się, że powoduje wady genetyczne H331 Działa toksycznie w następstwie wdychania H311 Działa toksycznie w kontakcie ze skórą H301 Działa toksycznie po połknięciu H372 Powoduje uszkodzenie narządów w następstwie długotrwałego lub powtarzanego narażenia H318 Powoduje poważne uszkodzenie oczu H317 Może powodować reakcję alergiczną skóry H400 Działa bardzo toksycznie na organizmy wodne 19

20 Karta charakterystyki (anilina) punkt 2. (od 1 grudnia 2010 r.) c.d 2.2 Elementy oznakowania (zachowane brzmienie niepoprawione) P273 P280 Unikać uwolnienia do środowiska Stosować rękawice ochronne/odzież ochronną/ochronę oczu/ochronę twarzy P304+P340 W przypadku dostania się do dróg oddechowych: wyprowadzić lub wynieść poszkodowanego na świeże powietrze i zapewnić warunki do odpoczynku w pozycji umożliwiającej swobodne oddychanie P305+P351+P338 W przypadku dostania się do oczu: ostrożnie płukać wodą przez kilka minut. Wyjąć soczewki kontaktowe, jeżeli są i można je łatwo usunąć. P 309+P311 W przypadku narażenia lub złego samopoczucia: Skontaktować się z Ośrodkiem Zatruć lub lekarzem P361 Natychmiast usunąć/zdjąć całą zanieczyszczoną odzież Do 1 czerwca 2015 roku również stara klasyfikacja 2.3 Inne zagrożenia 20

21 KARTA CHARAKTERYSTYKI mieszanina 21

22 Karta charakterystyki (mieszanina) punkt 2. (do 1 czerwca 2015 r.) 2. Identyfikacja zagrożeń Klasyfikacja na podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie kryteriów i sposobu klasyfikacji. Produkt łatwopalny (R 10) Produkt szkodliwy (Xn) Działa szkodliwie przez drogi oddechowe i w kontakcie ze skórą (R 20/21) Może powodować uczulenie w kontakcie ze skórą (R 43) Opis zagrożeń. Np. Produkt jest łatwopalną cieczą. Podczas pożaru mogą wydzielać się pary izocyjanianów oraz cyjanowodór Produkt nie jest klasyfikowany jako niebezpieczny dla środowiska, jednak należy unikać odprowadzania do wód i gleby ze względu na obecność węglowodorów 22

23 Karta charakterystyki (mieszanina) punkt 3. (do 1 czerwca 2015 r.) 3. Skład/informacja o składnikach 3.1 Niebezpieczne składniki mieszaniny wraz z ich klasyfikacją Substancja nr CAS nr WE uł. masowy Symbol Zwroty R w % Oligomery diizocyjanianu heksano-1,6-diylu > 50 Xi 43 Od 1 grudnia 2010 dodatkowo Substancja nr CAS nr WE uł. masowy Klasa zagr. Zwroty H w % Oligomery diizocyjanian heksano-1,6-diylu > 50 Skin Sens. 1 H317 23

24 Karta charakterystyki (mieszanina) punkt 3. (do 1 czerwca 2015 r.) 3. Skład/informacja o składnikach 3.1 Niebezpieczne składniki mieszaniny wraz z ich klasyfikacją cd. Substancja nr CAS nr WE uł. masowy Symbol Zwroty R w % Ksylen; dimetylobenzen mieszanina izomerów Xn, Xi 10-20/21-38 Od 1 grudnia 2010 dodatkowo Substancja nr CAS nr WE uł. masowy Klasa zagr. Zwroty H w % Ksylen; dimetylobenzen mieszanina izomerów Flam. Liq.3 H226 Acute Tox. 4 H332 Acute Tox. 4 H312 Skin Irrit.2 H315 24

25 Karta charakterystyki (mieszanina) punkt 3. (do 1 czerwca 2015 r.) 3. Skład/informacja o składnikach 3.1 Niebezpieczne składniki mieszaniny wraz z ich klasyfikacją cd. Substancja nr CAS nr WE uł. masowy Symbol Zwroty R w % Octan 1-metoksy-2-propylu Od 1 grudnia 2010 dodatkowo Substancja nr CAS nr WE uł. masowy Klasa zagr. Zwroty H w % Octan 1-metoksy-2-propylu Flam. Liq. 3 H226 Flam. Liq. Acute Tox. Skin Irr. Ciecz łatwopalna Toksyczność ostra Działanie drażniące na skórę 25

26 Karta charakterystyki (mieszanina) punkt 2.2 (do 1 czerwca 2015 r.) 2.2 Elementy oznakowania Mieszanina Zawiera: Oligomery diizocyjanianu heksano-1,6-diylu Xn szkodliwy Zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia: R 10 Produkt łatwopalny R 20/21 Działa szkodliwie przez drogi oddechowe i w kontakcie ze skórą; R 43 Może powodować uczulenie w kontakcie ze skórą Zwroty warunki bezpiecznego stosowania: S 16 Nie przechowywać w pobliżu źródeł zapłonu nie palić tytoniu; S 23 Nie wdychać pary; S 28 Zanieczyszczoną skórę natychmiast przemyć dużą ilością wody; S 37 Nosić odpowiednie rękawice ochronne; S 46 W razie połknięcia niezwłocznie zasięgnij porady lekarza pokaz opakowanie lub etykietę 26

27 Karta charakterystyki (mieszanina) punkt 2. (od 1 czerwca 2015 r.) 2. Identyfikacja zagrożeń 2.1 Klasyfikacja na podstawie Rozp. PE i Rady (WE) nr 1272/2008 Flam. Liq.2 Łatwopalna ciecz i pary (H226) Acute Tox. 4 Działa szkodliwie w następstwie wdychania (H332) Acute Tox. 4 Działa szkodliwie w kontakcie ze skórą (H312) Skin Sens. 1 Może powodować reakcję alergiczną skóry (H317) Opis zagrożeń. Np. Produkt jest łatwopalną cieczą. Podczas pożaru mogą wydzielać się pary izocyjanianów oraz cyjanowodór Produkt nie jest klasyfikowany jako niebezpieczny dla środowiska, jednak należy unikać odprowadzania do wód i gleby ze względu na obecność węglowodorów 27

28 Karta charakterystyki (mieszanina) punkt 2. (od 1 czerwca 2015 r.) 2. Identyfikacja zagrożeń 2.2 Elementy oznakowania Uwaga! H226 Łatwopalna ciecz i pary H332 Działa szkodliwie w następstwie wdychania H312 Działa szkodliwie w kontakcie ze skórą H317 Może powodować reakcję alergiczną skóry P210 Przechowywać z dala od źródeł ciepła/iskrzenia/otwartego ognia/gorących powierzchni. Palenie wzbronione P261 Unikać wdychania par/rozpylonej cieczy P280 Stosować rękawice ochronne P302+P352 W przypadku dostania się na skórę: Umyć dużą ilością wody z mydłem P333+P313 W przypadku wystąpienia podrażnienia skory lub wysypki: Zasięgnąć porady lekarza 28

29 Czy w każdym przypadku należy się spieszyć? Zgodnie z CLP, ponowne oznakowanie i ponowne pakowanie substancji i mieszanin, które już są w łańcuchu dostaw ( na półkach ) przed pierwszym grudnia 2010 r. (substancje) i pierwszym czerwca 2015 r. (mieszaniny) może być odroczone odpowiednio do pierwszego grudnia 2012 r. i pierwszego czerwca 2017 r. Ma to zapobiec niepotrzebnym obciążeniom związanym z ponownym oznakowaniem i pakowaniem przez przedsiębiorców przeklasyfikowujących swoje substancje i mieszaniny zgodnie z CLP. 29

30 Dziękujemy za uwagę Kontakt: Andrzej Krześlak Tel.: , Tel. kom.: Marcela Palczewska-Tulińska Tel.: lub Lesław Michał Górniak Tel.: Izabela Ostrowska Tel.: lub Anna Bańkowska Tel./Fax: Agnieszka Chojnacka-Grochala Tel./Fax: Marta Kiełsa Tel.: