Organizacja systemu gospodarowania chemikaliami i odpadami niebezpiecznymi na Politechnice Śląskiej

Transkrypt

1 Ogólnopolskie Seminarium SYGOS IX System gospodarowania substancjami chemicznymi i odpadami niebezpiecznymi szkołach wyższych i jednostkach badawczych - wymogi, regulacje prawne, odpady niebezpieczne Ustroń, r. Organizacja systemu gospodarowania chemikaliami i odpadami niebezpiecznymi na Politechnice Śląskiej Jacek Majewski

2 Koncepcja tworzenia systemu gospodarki substancjami i odpadami niebezpiecznymi CEL Organizacja i nadzór nad systemem gospodarowania substancjami, preparatami i odpadami niebezpiecznymi BARIERY zapewnienie informacji przełamanie nawyków ograniczenia finansowe OBSZAR substancje i preparaty niebezpieczne odpady niebezpieczne UŁATWIENIA istniejące wzory systemów precyzyjne regulacje prawne UWARUNKOWANIA duży podmiot różnorodność i zmienność mała skala zmienność osób PRAWO musi być zgodna z obowiązującym prawem

3 DZIAŁANIA ORGANIZACYJNE Substancje i preparaty niebezpieczne Opracowanie procedur postępowania Ustalenie miejsc przechowywania (magazyn) Powołanie pełnomocników jednostek Opracowanie i wydanie wewnętrznych zarządzeń Ustalenie sposobu ewidencji Dostęp do informacji o regulacjach prawnych Sporządzenie ewidencji substancji niebezpiecznych

4 DZIAŁANIA ORGANIZACYJNE Odpady niebezpieczne Ustalenie rodzajów zbieranych odpadów Opracowanie i wydanie wewnętrznych zarządzeń Powołanie pełnomocników jednostek Dostęp do informacji o regulacjach prawnych Ustalenie miejsc zbierania odpadów Dokonanie wyboru firmy odbierającej odpady Ustalenie sposobu ewidencji odpadów

5 Przykłady stron internetowych wybranych uczelni

6 Przykłady stron internetowych wybranych uczelni

7 Przykłady stron internetowych wybranych uczelni

8

9 Akty prawne

10 Akty prawne Odpady niebezpieczne

11 Akty prawne WYKAZ ZARZĄDZEŃ OBOWIĄZUJĄCYCH W POLITECHNICE ŚLĄSKIEJ ZARZĄDZENIE Nr 3/12/13 Rektora Politechniki Śląskiej z dnia 9 Października 2012 roku w sprawie selektywnego zbierania odpadów powstających lub wytwarzanych na Politechnice Śląskiej ZARZĄDZENIE Nr 9/09/10 Rektora Politechniki Śląskiej z dnia 5 listopada 2009 roku w sprawie zasad postępowania w laboratoriach stosujących substancje i preparaty niebezpieczne. Pismo okólne nr 18/08/09 Rektora Politechniki Śląskiej z dnia w sprawie powołania Pełnomocników ds. Substancji, Preparatów i Odpadów Niebezpiecznych (obecnie aktualizowane) ZARZĄDZENIE Nr 12/04/05 Rektora Politechniki Śląskiej z dnia 21 stycznia 2005 roku w sprawie zbierania i segregowania powstających lub wytwarzanych w Politechnice Śląskiej odpadów. ZARZĄDZENIE Nr 53/02/03 Rektora Politechniki Śląskiej z dnia roku w sprawie obowiązku posiadania wykazu substancji i preparatów niebezpiecznych oraz kart charakterystyki substancji i preparatów niebezpiecznych przechowywanych i stosowanych w jednostkach Politechniki Śląskiej. Pismo R-05/113/2003/2004 Rektora Politechniki Śląskiej z dnia w pełnomocników do spraw substancji, preparatów odpadów niebezpiecznych. sprawie powołania Pismo RA/4/2002/2003 Rektora Politechniki Śląskiej w sprawie segregowania odpadów. ZARZĄDZENIE Nr 27/2000/2001 Rektora Politechniki Śląskiej z dnia 18 czerwca 2001 roku w sprawie gromadzenia i składowania w Politechnice Śląskiej zużytych lamp fluorescencyjnych (świetlówek) oraz innych źródeł światła zawierających rtęć (traci moc, ale jego treść stanowi regulamin zbierania lamp fluorescencyjnych). (nieaktualne patrz ZARZĄDZENIE Nr 12/04/05)

12 Akty prawne Zarządzenia wewnętrzne Uczelni c.d. ZARZĄDZENIE Nr 3/12/13 Rektora Politechniki Śląskiej z dnia 9 października 2012 roku w sprawie selektywnego zbierania odpadów powstających lub wytwarzanych na Politechnice Śląskiej 1 Na Politechnice Śląskiej wprowadza się obowiązek selektywnego zbierania powstających lub wytwarzanych odpadów niebezpiecznych oraz pozostałych odpadów, określonych w rozporządzeniu w sprawie katalogu odpadów. I. Sposób postępowania z odpadami niebezpiecznymi. 1. Bezwzględny obowiązek zbierania i segregowania dotyczy w szczególności następujących rodzajów odpadów niebezpiecznych: a) odpadów typu chemicznego, takich jak: niezużyte i przeterminowane odczynniki, preparaty i inne substancje niebezpieczne, opakowania po substancjach niebezpiecznych oraz pozostałości z chemicznych laboratoriów dydaktycznych i badawczych (stałe i ciekłe),.. 3. Koordynację i nadzór nad systemem zbierania i segregowania odpadów niebezpiecznych powierza się: 1) w Uczelni pełnomocnikowi Rektora ds. gospodarki substancjami, preparatami i odpadami niebezpiecznymi, 2) na wydziałach oraz w pozostałych jednostkach organizacyjnych pełnomocnikom ds. gospodarki substancjami, preparatami i odpadami niebezpiecznymi, 3) w komórkach Administracji Centralnej kierownikowi Działu Gospodarki Nieruchomościami i Spraw Socjalnych. 4. Do zadań pełnomocnika, o którym mowa w ust. 3 pkt a) należy w szczególności: 1) przygotowywanie okresowych sprawozdań wymaganych przepisami ustawy o odpadach, 2) opracowanie programu gospodarki odpadami niebezpiecznymi, zgodnie z art. 5 ustawy o odpadach..

13 Uczelnia

14 Uczelnia Wykaz laboratoriów chemicznych

15 Uczelnia Wykaz pełnomocników

16 Uczelnia WYKAZ ODPADÓW NIEBEZPIECZNYCH ZBIERANYCH W JEDNOSTKACH POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ WYKAZ ODPADÓW NIEBEZPIECZNYCH ZBIERANYCH W JEDNOSTKACH POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ Kod Podgrupa i rodzaj odpadu Uwagi odpadu Odpady z produkcji, przygotowania, obrotu i stosowania farb drukarskich * Odpadowy toner drukarski zawierający substancje niebezpieczne Odpadowy toner z urządzeń drukujących, w tym z profesjonalnych maszyn graficznych Odpady z kształtowania oraz fizycznej i mechanicznej obróbki powierzchni metali i tworzyw sztucznych * Odpadowe oleje mineralne z obróbki metali Odpadowe oleje z obrabiarek niezawierające chlorowców (z wyłączeniem emulsji i roztworów) * Odpadowe emulsje i roztwory z obróbki metali Odpadowe emulsje z obrabiarek niezawierające chlorowców Odpadowe oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe * Mineralne oleje silnikowe, przekładniowe i Odpadowe oleje mineralne smarowe niezawierające związków chlorowcoorganicznych * Syntetyczne oleje silnikowe, przekładniowe i Odpadowe oleje syntetyczne smarowe * Inne oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe Mieszaniny olejów Odpady olejowe nieujęte w innych podgrupach * Inne emulsje Emulsje olejowe z różnych urządzeń * Inne niewymienione odpady Odpadowe oleje z agregatów sprężarkowych (np. z instalacji centralnej próżni) Odpady opakowaniowe (włącznie z selektywnie gromadzonymi komunalnymi odpadami opakowaniowymi) * Opakowania zawierające pozostałości substancji niebezpiecznych lub nimi zanieczyszczone (np. środkami ochrony roślin I i II klasy toksyczności - bardzo toksyczne i toksyczne) Opakowania po odczynnikach chemicznych, stanowiących substancje niebezpieczne, elementy odpadowej aparatury szklanej po substancjach niebezpiecznych (kolby chłodnice, itp.) Sorbenty, materiały filtracyjne, tkaniny do wycierania i ubrania ochronne * Sorbenty, materiały filtracyjne (w tym filtry olejowe), tkaniny do wycierania (np. szmaty, ścierki) i ubrania ochronne zanieczyszczone substancjami niebezpiecznymi (np. PCB) Sączki z pracy w laboratoriach chemicznych, jednorazowe papierowe ręczniki zanieczyszczone substancjami niebezpiecznymi Odpady urządzeń elektrycznych i elektronicznych * Zużyte urządzenia zawierające freony, HCFC, HFC * Zużyte urządzenia zawierające niebezpieczne elementy * Niebezpieczne elementy lub części składowe usunięte z zużytych urządzeń Lodówki i inne urządzenia chłodnicze Zużyte lamy fluorescencyjne, rtęciowe, żarówki energooszczędne, monitory komputerowe Przykładowo, przekaźniki rtęciowe suszarek, inne zdemontowane elementy aparatury zawierające substancje niebezpieczne Partie produktów nieodpowiadające wymaganiom oraz produkty przeterminowane lub nieprzydatne do użytku * Nieorganiczne odpady zawierające substancje niebezpieczne Surowce i półprodukty techniczne, próbki technologiczne z badań itp * Organiczne odpady zawierające substancje niebezpieczne Surowce i półprodukty techniczne, próbki technologiczne z badań itp Gazy w pojemnikach ciśnieniowych i zużyte chemikalia * Gazy w pojemnikach (w tym halony) zawierające substancje niebezpieczne * Chemikalia laboratoryjne i analityczne (np. odczynniki chemiczne) zawierające substancje niebezpieczne, w tym mieszaniny chemikaliów laboratoryjnych i analitycznych * Zużyte nieorganiczne chemikalia zawierające substancje niebezpieczne (np. przeterminowane odczynniki chemiczne) * Zużyte organiczne chemikalia zawierające substancje niebezpieczne (np. przeterminowane odczynniki chemiczne) Baterie i akumulatory * Baterie i akumulatory ołowiowe * Baterie i akumulatory niklowo-kadmowe * Baterie zawierające rtęć Gaśnice halonowe, butle z gazami stanowiącymi substancje niebezpieczne np. CO, NH 3 Odpadowe odczynniki chemiczne, odpady chemiczne z laboratoriów chemicznych dydaktycznych i badawczych Odpadowe chemikalia nieorganiczne zbierane selektywnie, np. roztwory soli nieorganicznej jednego rodzaju Odpadowe chemikalia organiczne, zbierane selektywnie, np. rozpuszczalniki po HPLC

17 Uczelnia Wykaz stanowisk zbierania odpadów

18 Wydział Chemiczny Strona startowa

19 Wydział Chemiczny System zarządzania chemikaliami i odpadami

20 Wydział Chemiczny Formularz organizacji systemu

21 Wydział Chemiczny Organizacja systemu

22 Wydział Chemiczny Organizacja systemu część opisowa

23 Wydział Chemiczny Wykazy substancji

24 Wydział Chemiczny Wykaz miejsc zbierania odpadów RCH

25 Instrukcje i regulaminy

26 Instrukcje i regulaminy

27 Instrukcje i regulaminy

28 Instrukcje i regulaminy

29 INNE INFORMACJE Seminaria SYGOS i inne materiały

30 INNE INFORMACJE Dobór rękawic

31 PERSPEKTYWY DZIAŁANIA Należy udoskonalić i aktualizować istniejące systemy zbierania odpadów ustaleniem zasad personalnej odpowiedzialności, ze szczególnym naciskiem na zbieranie odpadów niebezpiecznych. Należy upowszechnić obowiązujące zasady w zakresie postępowania z substancjami i preparatami chemicznymi w tym prawidłowe oznakowanie tych substancji. Należy zapewnić stały dostęp do informacji związanych z substancjami niebezpiecznymi. Celowe jest wprowadzenie wybranych elementów do procesu dydaktycznego dla studentów (karty charakterystyki, zagrożenia w pracy z substancjami chemicznymi, metody neutralizacji i eliminacji chemikaliów, Green Chemistry, Reach, bezpieczna praca w laboratorium, metody eliminacji odpadów ). Należy aktualizować stronę internetową poświęconą tej tematyce. Należy poddać cyklicznym przeglądom (audytom) wprowadzone systemy, np. przy prowadzonych przeglądach bhp. Należy dążyć do zmniejszenia strumienia wytwarzanych odpadów. Należy zapewnić odpowiednie środki dla realizacji wymienionych działań.

32