Matura po latach od czego zacząć SPIS TREŚCI

Transkrypt

1

2 SPIS TREŚCI WSTĘP... 4 MATURA PO LATACH - STAN PRAWNY... 5 MATURA PO LATACH NA NOWYCH ZASADACH... 5 FORMALNOŚCI... 6 Kto organizuje matury?... 6 Kiedy odbywają się egzaminy maturalne?... 7 Jak zapisać się na maturę po latach?... 7 Ważne daty... 8 Gdzie zdajesz maturę?... 8 Dokumenty należy złożyć osobiście czy można wysłać pocztą?... 8 Czy trzeba dokonać opłat za egzamin maturalny?... 9 Jakie przedmioty zdajesz obowiązkowo?... 9 Jakie przedmioty i ile możesz zdawać dodatkowo? Czy przepisy prawne regulujące egzaminy maturalne są takie same w całej Polsce? Czy musisz zaliczyć ponownie cały materiał szkoły średniej, czy też możesz przygotować się do matury tylko z przedmiotów, które będziesz zdawał? FORMA I CZAS TRWANIA EGZAMINÓW Jak wygląda obowiązkowy egzamin z języka polskiego na poziomie podstawowym? Jak wygląda obowiązkowy egzamin z matematyki na poziomie podstawowym? Jak wygląda obowiązkowy egzamin z języka obcego nowożytnego na poziomie podstawowym? Co musisz i/lub możesz zabrać na egzamin, a co musisz zostawić przed salą? OCENY Na ile trzeba napisać, żeby zdać? Czy i kiedy można poprawiać niezdany egzamin? Kiedy otrzymam świadectwo dojrzałości i co na nim będzie? ZAKRES MATERIAŁU Z TRZECH OBOWIĄZKOWYCH PRZEDMIOTÓW. KILKA UWAG Język polski Język obcy Matematyka JAKI KURS WYBRAĆ Nauczanie komplementarne (blended learning) Kursy stacjonarne

3 Zajęcia indywidualne Kursy e-learningowe Kursy multimedialne OD CZEGO ZACZYNA SIĘ SKUTECZKA NAUKA PRZYDATNE LINKI Teksty poznawane w całości Teksty poznawane w całości lub w części NA ZAKOŃCZENIE

4 WSTĘP Gratulacje! Jeśli postanowiłeś zajrzeć do tego poradnika, to znaczy, że podjąłeś decyzję o zdaniu matury albo jesteś tego bliski. Osobiście jestem pełna podziwu dla wszystkich, którzy decydują się na podjęcie tego wyzwania i wysiłku. Tych, którzy odczuwają skrępowanie, że podchodzą do matury dopiero po kilku, kilkunastu czy kilkudziesięciu latach zapewniam, że jest nieuzasadnione. Ci, którzy inwestują w swój rozwój i edukację, odczuwają z tego powodu dużą satysfakcję, wspominają o rosnącym poczuciu własnej wartości, a również o poprawie swojego losu. Ogromną radość sprawia mi obserwowanie ludzi, którzy zapisują się pełni obaw co to będzie, czy sobie poradzą na kursy przygotowujące do matury po latach, a potem promienieją, mając ogromną satysfakcję ze zdania matury i często rozpoczęcia studiów. Oprócz własnej satysfakcji i tego, że szef w pracy zasugerował zdanie matury, przyszłe studia są jednym z najczęściej podawanych powodów podjęcia decyzji o przystąpieniu do egzaminu maturalnego. Powiem Ci, że nie zawsze jest łatwo: możesz odczuwać zmęczenie (praca, dom, dzieci i jeszcze nauka), ale jeśli zdobędziesz się na systematyczność i wytrwałość, Twój wysiłek zostanie wynagrodzony. W ostatnim rozdziale znajdziesz również wskazówki dotyczące skutecznej nauki i tego, jak można ją sobie ułatwić. Podejrzewam, że pewne informacje zaskoczą Cię swoją prostotą i łatwością zrealizowania. Powodzenia! Joanna Olesińska-Prus Twój Doradca Edukacyjny 4

5 MATURA PO LATACH - STAN PRAWNY Wszystkie informacje zawarte w poradniku są zgodne z zapisami Ustawy o systemie oświaty, która określa formuły, według których maturzyści po latach zdają egzamin maturalny oraz z zapisami Informacji o sposobie organizacji i przeprowadzania egzaminu maturalnego z dnia 10 września 2015 roku. Wszystko wskazuje na to, że zasady i podziały opisane w ww. dokumentach będą obowiązywać również maturzystów po latach podchodzących do matury w 2017 roku. Biorąc jednak pod uwagę zmiany, które zaszły i ciągle zachodzą po zeszłorocznych wyborach parlamentarnych, nie mamy pewności, czy nowy rząd nie zechce wprowadzić w tej kwestii jakichś modyfikacji. Nie mniej zapewniamy Państwa, że w Edu & You prowadzimy przygotowania do obu typu matur, więc niezależnie od tego, w jakiej formie ostatecznie będzie Państwo zdawać, na pewno nic Państwa nie zaskoczy. MATURA PO LATACH NA NOWYCH ZASADACH 5

6 Jeśli czytasz ten informator, to znaczy, że jesteś absolwentem ponadpodstawowej szkoły średniej i kończyłeś szkołę do 2004 roku włącznie I zdajesz maturę na nowych zasadach! Jako absolwent ponadpodstawowej szkoły średniej musisz przystąpić do egzaminu dodatkowego na poziomie rozszerzonym, a w przypadku egzaminu ustnego z języka polskiego losujesz pytanie i udzielasz na nie odpowiedzi. Ale uwaga: nowa matura pod wieloma względami jest lepsza od starej! Arkusz z matematyki np. jest łatwiejszy, a do języka polskiego w formie ustnej nie musisz dodatkowo się przygotowywać, bo na tym egzaminie będą Ci potrzebne te same umiejętności, co na egzaminie pisemnym. Masz więc więcej czasu na solidne przygotowanie się! Na egzamin z dodatkowego przedmiotu na poziomie rozszerzonym musisz z kolei tylko przyjść, bo jego wynik nie decyduje o tym, czy zdałeś maturę czy nie. Co więcej, możesz wybrać ten sam przedmiot, który będziesz zdawał na poziomie podstawowym, czyli język polski, matematykę lub język obcy. Wszystkie szczegóły znajdziesz poniżej! FORMALNOŚCI Kto organizuje matury? Centralna Komisja Egzaminacyjna (CKE) to instytucja odpowiedzialna za egzaminy maturalne w całej Polsce. Podlega jej 8 Okręgowych Komisji Egzaminacyjnych (OKE). Szczegółowy wykaz OKE zamieściłam na końcu tego opracowania. 6

7 Kiedy odbywają się egzaminy maturalne? Egzamin maturalny jest przeprowadzany raz w roku w okresie od maja do września (sierpień i wrzesień to czas egzaminów poprawkowych). Matura zarówno pisemna jak i ustna zaczyna się zaraz po długim majowym weekendzie. Harmonogram matur pisemnych ustala CKE, a harmonogram matur ustnych szkoły, w których będziesz zdawać matury. Zwykle mają na to czas do pierwszej połowy marca roku, w którym odbywa się egzamin. Jak zapisać się na maturę po latach? Absolwenci ponadpodstawowych szkół średnich, którzy nie posiadają świadectwa dojrzałości, składają na ręce dyrektora OKE (wybierasz ją ze względu na miejsce zamieszkania): Deklarację przystąpienia do egzaminu maturalnego Świadectwo ukończenia szkoły średniej lub jego potwierdzoną za zgodność z oryginałem kopię. Jeśli zmieniłeś nazwisko, a świadectwo zostało wydane na stare nazwisko, to do wskazanych wyżej dokumentów należy dołączyć dokument (lub potwierdzoną za zgodność z oryginałem jego kopię) potwierdzający zmianę nazwiska. Warto też mieć przy sobie dowód osobisty lub inny dokument ze zdjęciem (np. paszport), który na samej maturze jest już niezbędny! Jeśli: posiadasz zaświadczenie o stanie zdrowia, w którym lekarz potwierdzi, że jesteś chory lub niesprawny posiadasz opinię poradni psychologiczno-pedagogicznej o specyficznych trudnościach w uczeniu się (dysleksji, dysgrafii, dysortografii, dyskalkulii) i chcesz w związku z tym skorzystać z możliwości dostosowania warunków przeprowadzania egzaminu do Twoich specyficznych potrzeb, musisz złożyć to 7

8 zaświadczenie lub opinię wraz z deklaracją przystąpienia do matury. Dyrektor szkoły, w której będziesz zdawać egzamin, poinformuje Cię na piśmie o sposobie dostosowania warunków przeprowadzania egzaminu do Twoich potrzeb. Od dnia otrzymania tej informacji będziesz miał 3 dni robocze na złożenie oświadczenie, że skorzystasz lub nie z tych warunków. Ważne daty 31 grudnia 2016 ostateczny termin złożenia deklaracji o przystąpieniu do egzaminu maturalnego. Jest to zarazem deklaracja ostateczna. Po tym terminie nie będziesz już mógł zmienić zadeklarowanych przedmiotów. Marzec 2017 do tego terminu szkoły ustalają harmonogram egzaminów ustnych, a dyrektor OKE musi poinformować Cię, w jakiej szkole będziesz zdawał maturę. Gdzie zdajesz maturę? Egzamin maturalny będziesz zdawał w szkole, którą wyznaczy dla Ciebie dyrektor OKE. Na wybór tego miejsca nie masz wpływu. Dokumenty należy złożyć osobiście czy można wysłać pocztą? Najlepiej złożyć osobiście, ale można je również wysłać pocztą. Jeśli wysyłasz dokumenty pocztą, kopia świadectwa musi być potwierdzona za zgodność z oryginałem. Można ją potwierdzić notarialnie. Takie potwierdzenie w zależności od miasta kosztuje zł. Jeśli pracujesz, możesz poprosić kogoś z zakładu pracy (kierownika, księgową), aby Ci potwierdził dokumenty za zgodność 8

9 z oryginałem. Wystarczy, że przybije pieczątkę zakładu pracy, swoją pieczątkę imienną, wpisze aktualną datę i złoży podpis. Pamiętaj, by przesyłkę wysłać listem poleconym za potwierdzeniem odbioru. Czy trzeba dokonać opłat za egzamin maturalny? Egzamin maturalny jest bezpłatny, ale nie dotyczy to: 1. absolwentów, którzy po raz trzeci i kolejny przystępują do egzaminu maturalnego z tego samego przedmiotu obowiązkowego lub z tego samego przedmiotu dodatkowego 2. absolwentów, którzy przystępują do egzaminu maturalnego z tego samego przedmiotu dodatkowego, który w poprzednim roku lub w poprzednich latach zgłaszali w deklaracji, ale nie przystąpili do egzaminu maturalnego z tego przedmiotu. Kolejny raz oznacza kolejny rok. Przystąpienie do egzaminu w terminie głównym/dodatkowym oraz poprawkowym w tym samym roku jest traktowane jako przystąpienie do egzaminu maturalnego z danego przedmiotu na danym poziomie jeden raz. Opłata za egzamin z każdego przedmiotu wynosi 50 zł. Jakie przedmioty zdajesz obowiązkowo? W części pisemnej: 1. język polski na poziomie podstawowym, 2. matematykę na poziomie podstawowym, 3. język obcy nowożytny (wybierasz sam spośród następujących języków: angielski, francuski, hiszpański, niemiecki, rosyjski, włoski), 4. jeden przedmiot dodatkowy na poziomie rozszerzonym (wybierasz sam spośród następujących przedmiotów: biologia, chemia, filozofia, fizyka, 9

10 geografia, historia, historia muzyki, historia sztuki, informatyka, język łaciński i kultura antyczna, język mniejszości etnicznej, język mniejszości narodowej, język obcy nowożytny, język polski, język regionalny, matematyka, wiedza o społeczeństwie). Pamiętaj, że na ten egzamin trzeba tylko pójść. Jego wynik nie wpływa na to, czy matura będzie zdana, czy nie. Warto wybrać przedmiot, który będziesz zdawać na poziomie podstawowym, bo po części będziesz już przygotowany do egzaminu. W części ustnej: 1. język polski, 2. język obcy nowożytny (ten sam, który zdajesz w części pisemnej). Jakie przedmioty i ile możesz zdawać dodatkowo? Dodatkowo, jeśli chcesz (nie jest to obowiązek!) możesz przystąpić jeszcze do egzaminu maturalnego z pięciu przedmiotów dodatkowych. Czy przepisy prawne regulujące egzaminy maturalne są takie same w całej Polsce? Przepisy i zasady przeprowadzania egzaminu maturalnego są jednakowe w całej Polsce. Również w całej Polsce obowiązuje jednolitość zadań i kryteriów oceniania. Czy musisz zaliczyć ponownie cały materiał szkoły średniej, czy też możesz przygotować się do matury tylko z przedmiotów, które będziesz zdawał? Aby przystąpić do matury, musisz mieć świadectwo ukończenia szkoły średniej. Nie ma natomiast obowiązku zaliczania ponownie całego materiału. 10

11 Wystarczy przygotować się do egzaminu z przedmiotów, które będziesz zdawał. Nie ma też obowiązku uczestnictwa w kursach maturalnych. To, w jaki sposób się przygotowujesz, zależy tylko i wyłącznie od Ciebie. Jeśli przystępowałeś do egzaminu w latach wcześniejszych i nie zdałeś egzaminu z któregoś z przedmiotów, to poprawiasz tylko ten przedmiot, o ile od pierwszej matury nie minęło więcej niż 5 lat. Nie ma obowiązku powtarzania całej matury. Podobnie jest w sytuacji, kiedy chcesz podwyższyć ocenę z wybranego przedmiotu. UWAGA: jeżeli w ubiegłych latach zdawałeś maturę na starych zasadach, obowiązują Cię również stare zasady zdawania matury! FORMA I CZAS TRWANIA EGZAMINÓW Jak wygląda obowiązkowy egzamin z języka polskiego na poziomie podstawowym? Składa się z dwóch części ustnej i pisemnej: Część pisemna na poziomie podstawowym trwa 170 min. Otrzymujesz arkusz egzaminacyjny z zadaniami. W pierwszej części sprawdzana jest Twoja umiejętność czytania ze zrozumieniem tekstu nieliterackiego np. popularnonaukowego, publicystycznego, lub o charakterze politycznym. Ta część egzaminu pisemnego od starej matury różni się tym, że do przeczytania dostaniesz dwa teksty oraz 5-7 pytań zamkniętych i/lub otwartych do każdego z nich. Łącznie będziesz więc musiał zmierzyć się z maksymalnie 13 zadaniami. W drugiej części piszesz własny tekst. Masz dwa tematy do wyboru: jeden wymagający napisania rozprawki, drugi interpretacji tekstu poetyckiego. Wybierasz i realizujesz jeden, wybrany przez siebie temat. W przypadku rozprawki masz przed sobą fragment tekstu (może być proza, może być dramat) i polecenie, czyli temat wypracowania. W przypadku interpretacji tekstu poetyckiego piszesz wypracowanie, w którym przedstawiasz propozycję odczytania danego utworu. 11

12 Piszesz zatem krótkie wypracowanie (minimum 250 słów): to wcale nie tak dużo. Masz cały czas przed oczami tekst, w którym wyszukujesz argumenty pod kątem podanego tematu. Co więcej: nie ma już klucza odpowiedzi! Nie musisz więc wstrzelać się w cudzą interpretację, ale udowodnić swoje odczytanie tekstu. Część ustna: egzamin trwa około 30 minut i składa się z 3 etapów: 1. Losowanie zadania i przygotowanie: masz na to maksymalnie 15 minut. Losujesz 1 zadanie spośród 3 wyłożonych na stół, po czym przygotowujesz się przy specjalnie do tego celu wyznaczonym stoliku. Możesz robić notatki (tylko na opieczętowanych przez szkołę kartkach), z których skorzystasz w czasie egzaminu. Po upływie 15 minut (lub wcześniej, jeśli uznasz, że nie potrzebujesz więcej czasu) podchodzisz do stolika, przy którym odbywa się egzamin. W czasie, kiedy zdajesz, do egzaminu przygotowuje się kolejna osoba. 2. Twoja wypowiedź: masz na nią 10 minut. Zadanie, które wylosujesz, będzie zawierało tekst kultury (literacki lub ikoniczny, lub popularnonaukowy z zakresu wiedzy o języku) oraz polecenie. Właśnie to polecenie jest kluczem: na jego temat i w oparciu o dołączony do niego tekst oraz własne przykłady stworzysz swoją wypowiedź. Komisja nie może jej przerwać, chyba że przekroczysz wyznaczony czas. Nie przejmuj się, jeśli będziesz mówił krócej: długość wypowiedzi to nie jedyne kryterium oceny. 3. Rozmowa z egzaminatorami: trwa 5 minut i nie może zostać przedłużona nawet wtedy, gdy Twoja wypowiedź trwała krócej niż 10 minut. Dotyczy TYLKO Twojej wypowiedzi, czyli egzaminatorzy nie mogą zapytać Cię o lektury, których w niej nie przywołałeś. W części ustnej egzaminu możesz zdobyć maksymalnie 40 punktów, w tym: punktów (40%) za merytoryczną zawartość Twojej wypowiedzi, czyli za jej treść 2. 8 punktów (20%) za budowę Twojej wypowiedzi 3. 8 punktów (20%) za język i styl zarówno Twojej wypowiedzi jak i Twoich odpowiedzi udzielanych w trakcie rozmowy z egzaminatorami 4. 8 punktów (20%) za treść Twoich odpowiedzi udzielanych w trakcie rozmowy z egzaminatorami oraz stosowanie się do zasad obowiązujących w rozmowie. 12

13 O liczbie punktów, którą zdobyłeś, zostaniesz poinformowany w tym samym dniu. Komisja, która przeprowadza Twój egzamin, podaje je zawsze po przeegzaminowaniu grupy 5 zdających. Jak wygląda obowiązkowy egzamin z matematyki na poziomie podstawowym? Egzamin z matematyki ma tylko formę pisemną; składa się z 25 pytań zamkniętych (zakreślasz jedną z czterech możliwych odpowiedzi) w pierwszej części i zadań do rozwiązania w drugiej części. Na napisanie całości na poziomie podstawowym masz 170 minut. Na pewno ucieszy Cię informacja, że w porównaniu do starej matury, nowa obejmuje mniej zagadnień, a tym samym masz mniej materiału do opanowania! Jak wygląda obowiązkowy egzamin z języka obcego nowożytnego na poziomie podstawowym? Egzamin składa się z dwóch części: ustnej i pisemnej. Część ustna: trwa 15 minut i polega na rozmowie z egzaminatorem obserwowanej przez drugiego nauczyciela, który nie bierze w niej aktywnego udziału. Dostajesz trzy zadania z poleceniami w języku polskim. Elementy egzaminu ustnego: na rozgrzewkę rozmowa wstępna (kila pytań najczęściej związanych z Twoim życiem i zainteresowaniami) rozmowa z odgrywaniem roli opis ilustracji i odpowiedzi na trzy pytania wypowiedź na podstawie podanych materiałów (trzech obrazków) i odpowiedzi na dwa pytania. Wyniki egzaminu ustnego poznasz w dniu egzaminu. 13

14 Część pisemna na poziomie podstawowym trwa 120 minut. W arkuszu egzaminacyjnym znajdą się następujące zadania: rozumienie ze słuchu, rozumienie tekstów pisanych, wypowiedź pisemna (np. zredagowanie kartki z wakacji, zaproszenia lub ogłoszenia, listu). O szczegółach egzaminów z języków, które wybraliście, poinformują Was nauczyciele. Co musisz i/lub możesz zabrać na egzamin, a co musisz zostawić przed salą? 1. Musisz mieć ze sobą długopis lub pióro z czarnym atramentem! 2. Musisz mieć ze sobą dokument potwierdzający tożsamość (z aktualnym zdjęciem). 3. Możesz wnieść na egzamin małą butelkę z wodą. Podczas egzaminu musi ona stać przy nodze biurka, by przypadkowo nie zalać arkusza. 4. Możesz korzystać tylko i wyłącznie z następujących przyborów i materiałów pomocniczych: słownik ortograficzny i słownik poprawnej polszczyzny na egzaminie pisemnym z języka polskiego (zapewnia je szkoła) linijka, cyrkiel, kalkulator prosty (możesz mieć swoje, ale może też zapewnić je szkoła, najlepiej o to dopytać) oraz Wybrane wzory matematyczne (zapewnia je szkoła) na matematyce 5. Nie możesz wnieść na egzamin żadnych urządzeń elektronicznych. OCENY Na ile trzeba napisać, żeby zdać? Wystarczy uzyskać 30% z każdego z trzech obowiązkowych przedmiotów w części ustnej i pisemnej oraz przystąpić do części pisemnej egzaminu 14

15 z wybranego przedmiotu dodatkowego na poziomie rozszerzonym, by mieć maturę w kieszeni i otrzymać świadectwo dojrzałości wydane przez Okręgową Komisję Egzaminacyjną. Matura jest sprawdzianem zewnętrznym ocenianym poza szkołą, za wyjątkiem części ustnej. Zadania egzaminacyjne są jednakowe w całym kraju. Uwaga! Egzamin będzie uznany za niezdany, jeśli: 1. z któregoś egzaminu obowiązkowego w części ustnej lub pisemnej nie otrzymasz wymaganych 30%, 2. nie przystąpisz do egzaminu z wybranego przedmiotu dodatkowego na poziomie rozszerzonym, 3. zostaniesz przyłapany na niesamodzielnej pracy, Twój egzamin zostanie przerwany i unieważniony, 4. w trakcie sprawdzania Twojej pracy egzaminator stwierdzi niesamodzielność w rozwiązanych zadaniach. Czy i kiedy można poprawiać niezdany egzamin? Jeśli przystąpiłeś do wszystkich egzaminów obowiązkowych i nie zdałeś jednego, to możesz go poprawić w sesji poprawkowej w sierpniu. Poprawiać egzamin możesz przez najbliższe 5 lat. Po upływie tego terminu, licząc od pierwszego egzaminu maturalnego, zdajesz maturę w pełnym zakresie. Kiedy otrzymam świadectwo dojrzałości i co na nim będzie? Wyniki egzaminu zostaną ogłoszone na początku lipca 2017 roku. Tego samego dnia będziesz mógł odebrać swoje świadectwo w szkole, w której zdawałeś. 15

16 Wyniki z egzaminów ustnych otrzymasz w procentach, a z pisemnych w procentach i na skali centylowej. A co jeśli czegoś nie zdasz? Nic straconego! Wprawdzie cała matura nie będzie zaliczona, nie otrzymasz jeszcze świadectwa dojrzałości, ale otrzymasz informację o wynikach egzaminu, a niezaliczoną cześć egzaminu będziesz mógł zdać w terminie poprawkowym. Do egzaminu maturalnego w terminie poprawkowym możesz przystąpić, jeśli nie zdałeś egzaminu wyłącznie z jednego przedmiotu obowiązkowego w części ustnej ALBO w części pisemnej, ale pod warunkiem że przystąpiłeś do wszystkich egzaminów z przedmiotów obowiązkowych w części ustnej i w części pisemnej i żaden z tych egzaminów nie został Ci unieważniony. ZAKRES MATERIAŁU Z TRZECH OBOWIĄZKOWYCH PRZEDMIOTÓW. KILKA UWAG Jeśli zamierzasz przygotowywać się do matury na dobrym kursie maturalnym, to nie musisz się przejmować zakresem materiału i studiowaniem tzw. podstawy programowej oraz standardów egzaminacyjnych, zostaniesz bowiem przygotowany w oparciu o nie i obowiązującą podstawę programową. Mówiąc kolokwialnie, przerobisz i powtórzysz materiał z danego przedmiotu potrzebny do zdania egzaminu pod okiem fachowca. Dla zainteresowanych samodzielnym przygotowaniem się: TUTAJ znajdziesz podstawy programowe z poszczególnych przedmiotów. Język polski Zachęcam do wcześniejszego zapoznania się z obowiązującym kanonem lektur z języka polskiego. Najlepiej zacząć od czytania powieści; jeśli wolisz słuchać, zaopatrz się w audiobooki i przesłuchuj je podczas sprzątania czy jazdy samochodem. Znajomość lektur ułatwi ci napisanie matury z języka polskiego i doda pewności siebie bezcennej na egzaminie. 16

17 Jeśli wolisz zacząć od czytania poezji, wybieraj utwory, które znajdziesz w podręcznikach do szkół średnich, bo to zazwyczaj one są tymi wybranymi. Często bowiem w spisie lektur jest podany autor i wybór wierszy (np. Cyprian Kamil Norwid wybór wierszy). Piszę o tym, żebyś się nie zraził, myśląc, że musisz przeczytać wszystkie wiersze danego autora. W ten sposób zapoznasz się z najważniejszymi utworami lirycznymi danego poety. Nawet jeżeli na egzaminie pojawi się wiersz, którego nie znasz, to będziesz znał bardzo podobne. Na egzaminie mogą pojawić się dowolne fragmenty; powtórz sobie treść, czytając streszczenia, ale nie ograniczaj się tylko do nich. Uwaga na ekranizacje, ponieważ różnią się one często od literackiego oryginału niektórymi istotnymi szczegółami, zatem zastąpienie czytania przez oglądanie filmu też nie wystarczy. Czytaj również opracowania i podręczniki dla uczniów, pomogą Ci lepiej zrozumieć główne problemy i idee utworów. Język obcy Jeśli chodzi o język obcy, to poziom matury podstawowej z języka nowożytnego można opisać jako komunikatywny lub średnio zaawansowany. Wiem z doświadczenia, że jeśli Twój obecny poziom znajomości języka odbiega od wymaganego, nie jest to powód do przekładania swojego egzaminu maturalnego na kolejny rok. Co roku prowadzimy w Edu & You kursy maturalne dla grup, które zaczynają uczyć się języka angielskiego czy rosyjskiego od poziomu, który można by określić fałszywym początkującym. Oznacza to, że w ciągu roku nasi uczniowie opanowują materiał z dwóch poziomów. Dzięki systematycznej pracy i naszemu wsparciu egzamin zdają, a znajomość języka procentuje w dalszej karierze szkolnej i zawodowej. Jeśli nie jesteś w stanie określić, na jakim poziomie znasz język angielski, zapraszam do wykonania testu poziomującego, który znajduje się na naszej platformie e-learningowej lub bezpośrednio TUTAJ. Jeśli znasz język na wymaganym na maturze poziomie, masz jeden problem z głowy. Wystarczy, że zapoznasz się z formą i strukturą egzaminu. Najlepiej 17

18 w tym celu rozwiązać kilka przykładowych arkuszy egzaminacyjnych. Jeśli chodzi o egzamin ustny, dobrze jest wykupić sobie chociaż ze dwie lekcje z nauczycielem, który wie, jak go przeprowadzić. Przećwiczenie jego formy pomoże Ci osiągnąć najwyższy wynik. W Edu & You prowadzimy mini-kursy dla znających język na dobrym poziomie komunikatywnym, żeby nic nikogo nie zaskoczyło. Pomaga to napisać maturę na blisko 100%. Matematyka Budzi chyba największe emocje i obawy, szczególnie wśród osób, które przystępują do matury po latach. Często się boją, że nie pamiętają najprostszych rzeczy, wzorów, że matematyka nie była ich silną stroną itp. Pragnę uspokoić wszystkich, których gnębią podobne myśli. Na kursie w Edu & You zaczynamy od początku, czyli od przypomnienia, jakie mogą być liczby (rzeczywiste, wymierne itd.). Zapoznajemy kursantów z całym materiałem potrzebnym do zdania matury. Z doświadczenia wiemy, że w trakcie kursu trwającego od października do kwietnia można bardzo dobrze przygotować uczniów, którzy skończyli szkołę jakiś czas temu. Nasi uczniowie zaczynają naukę od przysłowiowego zera w październiku, a w lutym już piszą próbne matury na 50% i więcej. (Przypomnę, że żeby zdać, wystarczy uzyskać 30%.) A matematyka, której się najbardziej obawiają, staje się ich ulubionym przedmiotem, bo jak mówią tu nic nie trzeba zakuwać, wystarczy zrozumieć, a z panią Anią naszą prowadzącą to nie jest trudne. Wielu z naszych absolwentów dziś studiuje na politechnice, wielu wybrało ekonomię. W przypadku matematyki zdecydowanie odradzam samodzielne przygotowanie, a zachęcam do znalezienia dobrego kursu. Z całą pewnością oszczędzi Ci to dużo czasu, a co ważniejsze nie popadniesz w frustrację Swoje początki z matematyką świetnie opisała jedna z naszych kursantek. Zachęcam Cię do przeczytania jej listu TUTAJ. 18

19 JAKI KURS WYBRAĆ Przede wszystkim, jeśli ukończyłeś szkołę kilka czy kilkanaście lat temu, wybierz zajęcia przeznaczone dla uczniów takich jak Ty, czyli maturzystów po latach. Inaczej jest prowadzony i inne cele sobie stawia kurs dla uczniów, którzy teraz uczęszczają do szkół średnich, a inne dla absolwentów sprzed lat. A poza tym będziesz się lepiej czuł wśród dorosłych niż wśród młodzieży (choć nie jest to regułą). Na rynku jest dużo ofert kursów maturalnych dla młodzieży. Znacznie mniej dla maturzystów po latach. Jeśli zastanawiasz się jaki kurs wybrać, to może spróbuję tu pokrótce wyjaśnić na jakie kursy możesz trafić, jakie są ich wady i zalety. Generalnie kursy maturalne można podzielić na następujące kategorie: nauczanie komplementarne (blanded learning) kursy stacjonarne, zajęcia indywidualne, kursy e-learningowe, kursy multimedialne Nauczanie komplementarne (blended learning) Ten model jest uważany za najskuteczniejszy. Zajęcia tradycyjne z nauczycielem są przeplatane e-learningiem. Część zajęć odbywa się w bezpośrednim kontakcie z prowadzącym, a część pod jego opieką na specjalnej platformie edukacyjnej, gdzie uczeń pogłębia wiedzę. Najczęściej zajęcia na platformie stanowią uzupełnienie zajęć o część teoretyczną, bo część praktyczna realizowana jest w bezpośrednim kontakcie z nauczycielem. Taką formę zajęć stosujemy w Internetowej Szkole Maturzysty i Maturzysty po latach Potrzebne do zajęć materiały, wykłady i teoria jest dostępna na platformie edukacyjnej, na której ćwiczysz w każdej chwili, kiedy 19

20 masz czas i ochotę. Z nauczycielem zaś spotykasz się w zależności od przedmiotu; raz lub dwa razy w tygodniu. Zajęcia takie mają postać webinarów, czyli spotkań on-line w czasie rzeczywistym w wirtualnej klasie. Jeśli akurat coś Ci wypadnie i nie będziesz mógł wziąć aktywnego udziału w lekcji, to otrzymasz ją następnego dnia w formie mp4. Jesteś ciekawy, jak to wygląda w praktyce? Zapraszam na wycieczkę po Internetowej Szkole Maturzysty i Maturzysty po Latach, którą możesz z nami odbyć TUTAJ. Kursy stacjonarne Odbywają się w określonym miejscu i czasie. Są to zajęcia grupowe. Jeśli dobrze czujesz się w grupie, lubisz, możesz dojeżdżać dwa razy w tygodniu w określonej godzinie, do określonego miejsca to polecam taką formę. Zajęcia indywidualne Podobnie jak kursy opierają się przede wszystkim na pracy z nauczycielem. Jeśli źle czujesz się w grupie lub jeśli grafik pracy (np. praca na zmiany) nie pozwala Ci na uczęszczanie na lekcje w ściśle określonym terminie, warto pamiętać o tej opcji, choć jest dużo droższa niż kurs. Tu kluczem do sukcesu jest dobrze wybrany nauczyciel najtańsze korepetycje nie zawsze idą w parze z jakością świadczonych usług. Kursy e-learningowe Dostępne przez Internet. Dostajesz dostęp on-line do materiałów potrzebnych do nauki. Materiały są umieszczone na platformie e-learningowej 20

21 w formie plików tekstowych, plików dźwiękowych (mp3), linków do stron, prezentacji i innych. Sprawdzanie wiedzy odbywa się poprzez wykonywanie testów umieszczonych na platformie. Ta forma wymaga od Ciebie dużej samodyscypliny. Nie masz tu zajęć na żywo z nauczycielem, które często pozwalają lepiej zrozumieć materiał. Kursy multimedialne Polegają na tym, że dostajesz komplet materiałów multimedialncyh, które stanowią całość kursu. Nie ma konsultacji z nauczycielem, pracujesz tylko z komputerem. Nie dostaniesz tu również informacji zwrotnej od nauczyciela, która jest kluczowa chociażby przy pisaniu wypracowań z polskiego czy angielskiego. Jeśli lubisz pracę z komputerem i lubisz uczyć się sam, kurs multimedialny przyniesie Ci korzyści, o ile wyrobisz w sobie nawyk systematycznej nauki. Pamiętaj jednak, że na takim kursie trudno nauczyć się umiejętności potrzebnych do zdania matury, takich jak analiza tekstu, czytanie ze zrozumieniem w przypadku języka polskiego, o matematyce już nie wspominając. OD CZEGO ZACZYNA SIĘ SKUTECZKA NAUKA Ludzie w dowolnym wieku mogą się nauczyć dosłownie wszystkiego, jeżeli da im się możliwość zrobienia tego we własnym stylu, z wykorzystaniem mocnych stron. Barbara Praschnig (światowej sławy ekspert od technik uczenia się i nauczania) Bądźmy szczerzy, większości z nas nauka nie kojarzy się z przyjemnością, a raczej z ogromnym wysiłkiem, stresem, trudnościami, czasem przykrościami, a nawet niepowodzeniami. Jeśli masz podobne odczucia, to znaczy, że byłeś nauczany w nieodpowiedni dla siebie sposób, a i sam pewnie uczyłeś się wbrew swoim predyspozycjom. 21

22 Oznacza to, że przystępując do uczenia się, musisz lepiej poznać samego siebie. Określenie swojego indywidualnego stylu nauki pomoże Ci uczyć się szybciej i skuteczniej. Każdy z nas uczy się inaczej, w odmienny sposób przyswaja i przetwarza informacje. U niektórych dominuje prawa, u innych lewa półkula mózgu, zatem jedni myślą analitycznie, krok po kroku, inni ogarniają problem całościowo, jednym błyskiem. Niektórzy z nas są słuchowcami, inni wzrokowcami, jeszcze inni kinestetykami czy dotykowcami. Różne okoliczności mają wpływ na to, kiedy nauka przynosi nam najlepsze efekty: temperatura, oświetlenie, pora dnia. Jedni najlepiej uczą się samemu, inni w grupie, jedni siedząc prosto przy biurku, inni leżąc wygodnie na kanapie. Jak już będziesz znał swoje mocne strony, dostosuj do nich metody. Wybieraj takie techniki uczenia się, które będą Ci służyć. Pamiętaj, że uczenie się wbrew swoim predyspozycjom zabija zdolność przyswajania wiedzy. Przykładowo: jesteś wzrokowcem, więc zapamiętanie informacji z wykładu, czy jakiejkolwiek wypowiedzi ustnej, nie przyniesie Ci oczekiwanych rezultatów, będziesz niepotrzebnie sfrustrowany, że nie pamiętasz, a kolega zapamiętał, a na dodatek stracisz czas. Co robić w takiej sytuacji? Korzystaj z technik dla wzrokowców (sporządzaj notatki, obrazy, ilustracje, mapy myśli, niech Twoje materiały będą kolorowe). Podobne przykłady można mnożyć, podobnie jak odpowiadające im techniki uczenia się. Zobacz prezentację na ten temat przygotowaną przez znany portal edunews.pl Spróbuj zacząć od rozpoznania swojego stylu nauki. W Edu & You dysponujemy jednym z najlepszych na świecie testów określających styl uczenia się. Jest nim bogaty, a zarazem przejrzysty system opracowany przez Profesor Barbarę Prashnig z Nowej Zelandii. PRZYDATNE LINKI Centralna Komisja Egzaminacyjna 22

23 Okręgowe Komisje Egzaminacyjne Tutaj znajdziesz zasięg terytorialny poszczególnych Okręgowych Komisji Egzaminacyjnych wraz z prowadzącymi do nich linkami. Copyright: strona www CKE KANON LEKTUR Niech Cię nie zraża ilość lektur. Wygląda jakby ich było całe mnóstwo, ale jak się dokładnie przyjrzysz, to zobaczysz, że cześć z nich to krótkie wiersze lub dramaty, albo nawet ich fragmenty. Dużych powieści jest zaledwie kilka. Teksty poznawane w całości 23

24 Poziom podstawowy: Matura po latach od czego zacząć - Sofokles: Antygona lub Król Edyp (wersja literacka lub spektakl teatralny) - Bogurodzica, Lament świętokrzyski - Jan Kochanowski: wybrane pieśni, treny, psalmy - Mikołaj Sęp Szarzyński: wybrane sonety - William Szekspir: Makbet lub Hamlet - Adam Mickiewicz: wybrane sonety i inne wiersze (w tym Romantyczność), Dziady cz. III, Pan Tadeusz - Juliusz Słowacki: wybrane wiersze - Cyprian Kamil Norwid: wybrane wiersze - Bolesław Prus: Lalka - Fiodor Dostojewski: Zbrodnia i kara lub Łagodna - Joseph Conrad: Jądro ciemności - Jan Kasprowicz, Kazimierz Przerwa-Tetmajer, Leopold Staff: wybrane wiersze - Stanisław Wyspiański: Wesele - Władysław Reymont: Chłopi (tom I - Jesień) - Stefan Żeromski: wybrany utwór (Ludzie bezdomni, Wierna rzeka, Echa leśne lub Przedwiośnie) - Bolesław Leśmian, Julian Tuwim, Jan Lechoń, Julian Przyboś, Józef Czechowicz, Konstanty Ildefons Gałczyński: wybrane wiersze - Jarosław Iwaszkiewicz: wybrane opowiadanie - Bruno Schulz: wybrane opowiadanie - Tadeusz Borowski: wybrane opowiadanie - Krzysztof Kamil Baczyński, Tadeusz Różewicz, Czesław Miłosz, Wisława Szymborska, Zbigniew Herbert, Ewa Lipska, Adam Zagajewski, Stanisław Barańczak: wybrane wiersze - Miron Białoszewski: wybrane utwory 24

25 - wybrany dramat dwudziestowieczny z literatury polskiej (np. Stanisława Ignacego Witkiewicza, Sławomira Mrożka lub Tadeusza Różewicza) - wybrana powieść polska z XX lub XXI w. (np. Granica Zofii Nałkowskiej, Solaris Stanisława Lema, Cudzoziemka Marii Kuncewiczowej) - wybrana powieść światowa z XX lub XXI w. (np. Proces Franza Kafki, Dżuma Alberta Camusa, Imię róży Umberto Eco) Teksty poznawane w całości lub w części Poziom podstawowy: - Biblia: wybrane psalmy, Pieśń nad Pieśniami, Księga Hioba, Apokalipsa św. Jana - wybór mitów greckich - Dzieje Tristana i Izoldy - Miguel de Cervantes Don Kichot - Jan Chryzostom Pasek Pamiętniki - Ignacy Krasicki: wybrana satyra lub Monachomachia - Adam Mickiewicz: Dziady część IV - Juliusz Słowacki: Kordian - Witold Gombrowicz: Ferdydurke - Irit Amiel: wybrane opowiadanie z tomu Osmaleni lub Hanna Krall: Zdążyć przed Panem Bogiem - Gustaw Herling-Grudziński: Inny świat - Ryszard Kapuściński: Podróże z Herodotem INNE Poziom podstawowy: 25

26 - wybrane filmy z twórczości polskich reżyserów (np. Krzysztofa Kieślowskiego, Andrzeja Munka, Andrzeja Wajdy, Krzysztofa Zanussiego) - homilia Jana Pawła II wygłoszona 2 czerwca 1979 r. w Warszawie na Pl. Zwycięstwa (Piłsudskiego) - nagranie telewizyjne NA ZAKOŃCZENIE Mamy nadzieję, że ten poradnik okazał się dla Ciebie przydatny. Napisz, co o nim sądzisz? A może czegoś Ci zabrakło? Jeśli masz jakieś pytania lub wątpliwości napisz do nas: sekretariat@eduyou.pl lub zadzwoń do Opiekunki Maturzysty Magdalena Fojcik-Adamek: , a my chętnie Ci pomożemy i doradzimy. Serdecznie pozdrawiamy Joanna Olesińska-Prus Twój Doradca Edukacyjny 26

27 Magdalena Fojcik-Adamek Opiekunka Maturzysty 27