Sztuk Puk otwórz się na sztukę

Transkrypt

1 Sztuk Puk otwórz się na sztukę

2 Sztuk Puk otwórz się na sztukę

3 Patronat Jubileusz 50-lecia Warszawskiego Chóru Międzyuczelnianego październik 2014 czerwiec 2015 Sponsorzy Współpraca Współpraca redakcyjna Patronat medialny Sztuk Puk otwórz się na sztukę

4 Sztuk Puk otwórz się na sztukę Program obchodów jubileuszu 50-lecia Warszawskiego Chóru Międzyuczelnianego Koncepcja i redakcja programu: Olga Gęca-Grzegorczyk, Patrycja Kowalska, Katarzyna Zwierzchowska Teksty na str.: 7, 9, 11, 13, 15 Teresa Gręziak Projekt i opracowanie graficzne Maciej Małecki Zarząd Warszawskiego Chóru Międzyuczelnianego pragnie podziękować Kazimierze Małeckiej, Lidii Panowicz oraz wszystkim byłym i obecnym chórzystom za udostępnienie fotografii ze swoich archiwów na potrzeby niniejszego wydawnictwa. Fundacja Promocji Twórczości Amatorskiej Cantica Wydawca Fundacja Promocji Twórczości Amatorskiej Cantica ul. Krakowskie Przedmieście 68, Warszawa Szanowni Goście, trudno podać dokładną datę powstania Warszawskiego Chóru Międzyuczelnianego. Z pewnością jednak było to jesienią 1964 roku. Niewielka początkowo grupa osób skupionych wokół Ośrodka Duszpasterstwa Akademickiego św. Anny z czasem przerodziła się w liczny chór, zyskując popularność nie tylko w kraju, ale i za granicą. Przez pół wieku zespół aktywnie uczestniczył w życiu kulturalnym stolicy, stwarzając młodym ludziom, kochającym muzykę sposobność realizowania ich pasji i rozwijania talentu. Kolejni miłośnicy wspólnego śpiewu powiększali grono chórzystów, oczarowani nie tylko rosnącą sławą chóru, ale również wyjątkową atmosferą panującą w zespole. Fenomen amatorskich zespołów chóralnych i orkiestr posłużył jako temat niejednej pracy naukowej i nie czas tu ani miejsce na takie rozważania. Niewątpliwie jednak rola Warszawskiego Chóru Międzyuczelnianego oraz jego wkład w rozwój chóralistyki w Polsce i popularyzację amatorskiego ruchu artystycznego jest nie do przecenienia. Według archiwów i kronik WChM w całym okresie jego działalności w zespole śpiewało ok. 400 osób. Byli to w znakomitej większości amatorzy, którzy w ten sposób oddawali się swojej pasji, kształcili głosy, doskonalili umiejętności, tworząc dobra kultury. Z całą pewnością możemy stwierdzić, że twórczość chóru dotarła do rzeszy odbiorców spragnionych kontaktu ze sztuką. I dziś koncerty Warszawskiego Chóru Międzyuczelnianego gromadzą publiczność liczącą po kilkaset osób. Wśród nich jest grono stałych wiernych słuchaczy. Fundacja Promocji Twórczości Amatorskiej Cantica od 1993 roku wspiera działalność Warszawskiego Chóru Międzyuczelnianego. To dzięki staraniom Fundacji WChM może stale rozwijać się i prężnie działać. Oprócz podejmowania działań na rzecz rozwoju kultury, Cantica angażuje się w projekty edukacyjne i społeczne. Każda wpłata darowizny na cele statutowe Fundacji Cantica wspiera działalność Warszawskiego Chóru Międzyuczelnianego. Numer rachunku bankowego: Bank Zachodni WBK S.A. XI Oddział w Warszawie Długo zastanawialiśmy się, jaka forma obchodów jubileuszu 50-lecia Warszawskiego Chóru Międzyuczelnianego będzie najwłaściwsza. Uznaliśmy bowiem, że zorganizowanie jednego tylko koncertu ograniczy możliwość zaprezentowania zarówno różnorodności repertuaru jak i umiejętności chóru. Wydało nam się słusznym, że taki Jubileusz należy celebrować przez cały sezon artystyczny. Jednocześnie zależało nam, aby czerpiąc z repertuaru, jaki chór wykonywał przed laty, zaprezentować to, czym WChM zajmuje się dziś. Pozostaniemy zatem w konwencji, którą wypracowaliśmy ostatnio, organizując interdyscyplinarne koncerty łączące muzykę i historię sztuki dwie ogromne pasje naszej młodej dyrygentki, Teresy Gręziak. 50-lecie Warszawskiego Chóru Międzyuczelnianego pragniemy uczcić, organizując cykl koncertów pod wspólnym tytułem Sztuk Puk otwórz się na sztukę. Pięć koncertów, z których pierwszy odbędzie się w październiku 2014 roku na Zamku Królewskim w Warszawie, a ostatni w czerwcu 2015 roku w kościele św. Anny w Warszawie, pomyślanych jest jako swoiste spotkania ze sztuką, gdzie przeplatają się muzyka, malarstwo, rzeźba i historia sztuki. A wszystko we 3

5 * Audiodeskrypcję tworzy się, by umożliwić osobom z dysfunkcją wzroku jak najpełniejszy, samodzielny i satysfakcjonujący odbiór dzieła wizualnego/audiowizualnego. Osiąga się to, gdy osoby niewidome i niedowidzące otrzymują przemyślany, zrozumiały, odpowiadający ich kompetencjom poznawczym, atrakcyjny i poprawny językowo opis treści wizualnych, składających się na dzieło sztuki, obiekt architektury, na daną przestrzeń. wnętrzach ważnych dla Warszawy i ważnych dla chóru. Tematem każdego koncertu będzie inne dzieło sztuki, należące do warszawskich kolekcji lub pochodzące z warszawskiej przestrzeni miejskiej. Pragniemy w ten sposób zwrócić uwagę gości naszych koncertów na bogactwo i różnorodność zasobów galerii i muzeów stolicy, a także wyrazić serdeczny związek chóru z miastem, w którym powstał i któremu służy od dziesięcioleci. Przygotowując scenariusz obchodów 50-lecia Warszawskiego Chóru Międzyuczelnianego, zaprosiliśmy do współpracy młodą historyczkę sztuki Katarzynę Kucharską-Hornung. Od lat pracuje ona z osobami niepełnosprawnymi w warszawskich muzeach. Na potrzeby naszego projektu przygotowała audiodeskrypcje* obiektów, które czynimy tematem koncertów. Dzięki temu wybrane przez nas dzieła sztuki mogą być zaprezentowane osobom niewidomym i słabowidzącym szczególnym adresatom koncertów cyklu Sztuk Puk Pragniemy mocno, aby jubileusz Warszawskiego Chóru Międzyuczelnianego, pozostając świętem chóru i związanych z nim osób, stał się pretekstem do stałego podkreślania, że osoby niepełnosprawne są pełnoprawnymi odbiorcami wydarzeń kulturalnych. Chcemy wyrazić nasze przekonanie, że artysta społecznie zaangażowany to artysta odpowiedzialny. Stąd też udział Warszawskiego Chóru Międzyuczelnianego i wspierającej jego działania Fundacji Promocji Twórczości Amatorskiej Cantica w tworzeniu wydarzeń kulturalnych, w których współuczestniczą zarówno osoby widzące jak i niewidzące. Od momentu powstania Warszawskiego Chóru Międzyuczelnianego mija właśnie 50 lat. Chór przeobraził się, rozwinął, zmieniła się też jego rola. To, co niezmienne, to pragnienie niesienia naszym słuchaczom powodu do wzruszeń, zachwytu, refleksji Zapraszam Państwa do udziału w naszych koncertach. Z pomocą wyobraźni i zmysłów innych niż wzrok spróbujmy dostrzec to, czego nie widać. Zapukajmy wspólnie i otwórzmy drzwi, za którymi czeka Piękno. Katarzyna Zwierzchowska Prezes Warszawskiego Chóru Międzyuczelnianego Cykl Sztuk Puk otwórz się na sztukę dedykujemy wszystkim tym, którzy przez pół wieku tworzyli historię naszego Chóru. Zarząd Warszawskiego Chóru Międzyuczelnianego Harmonogram koncertów w ramach obchodów 50-lecia WChM 1. Rembrandt Music Project 5 października 2014, godz. 17:00 Zamek Królewski w Warszawie koncert z udziałem WChM i zespołu muzyki dawnej Gradus ad Parnassum, którego tematem są obrazy: Dziewczyna w ramie obrazu i Uczony przy pulpicie Rembrandta należące do kolekcji Zamku Królewskiego w Warszawie 2. Melodie Mandylionu 7 grudnia 2014, godz. 18: 00 Metropolitalna Cerkiew Prawosławna pw. św. Marii Magdaleny w Warszawie koncert muzyki cerkiewnej z udziałem WChM, którego tematem jest Mandylion z ikonostasu cerkwi św. Marii Magdaleny w Warszawie 3. Crucem Tuam Adoramus 14 marca 2015, godz. 19:00 Bazylika św. Krzyża w Warszawie koncert z udziałem WChM i solisty instrumentalisty, którego tematem jest figura Chrystusa niosącego krzyż sprzed kościoła św. Krzyża w Warszawie 4. Piękna Madonna z Wrocławia głosem Warszawskiego Chóru Międzyuczelnianego 10 maja 2015, godz. 17:00 Uniwersytet Muzyczny im. Fryderyka Chopina w Warszawie koncert z udziałem WChM i organów, którego tematem jest rzeźba Piękna Madonna z Wrocławia należąca do Galerii Sztuki Średniowiecznej Muzeum Narodowego w Warszawie 5. Felix Anna! Koncert Galowy Jubileuszu 50-lecia Warszawskiego Chóru Międzyuczelnianego 21 czerwca 2015, 16:30 Kościół Akademicki św. Anny w Warszawie koncert z udziałem WChM i zaproszonych gości, którego tematem są wybrane elementy wystroju wnętrza Kościoła Akademickiego św. Anny w Warszawie 4 5

6 1. Rembrandt Music Project 5 października 2014 Zamek Królewski w Warszawie Rembrandt Music Project swoją nazwą nawiązuje do najważniejszego projektu rembrandtowskiego Rembrandt Research Project, skupiającego badaczy wielu dziedzin, analizujących setki obrazów związanych z Rembrandtem i próbujących odnaleźć dzieła ręki mistrza z Lejdy. To właśnie w ramach działań Rembrandt Research Project potwierdzono autentyczność dwóch obrazów znajdujących się w zbiorach Zamku Królewskiego w Warszawie dzięki ofiarności poprzedniej właścicielki tych dzieł prof. Karoliny Lanckorońskiej. Do swojego przedsięwzięcia Warszawski Chór Międzyuczelniany zaprosił znakomity, młody zespół instrumentalny wykonujący muzykę dawną Gradus ad Parnassum, kierowany przez Krzysztofa Garstkę. Wspólnie zaprezentują wyjątkowy program, stworzony specjalnie z myślą o koncercie na Zamku Królewskim, który opierać się będzie na muzycznym dialogu dwóch rozbieżnych czasowo epok, a mianowicie współczesności i baroku. Słuchacze będą mieli okazję obserwować zderzenie baroku reprezentowanego przez Gradus ad Parnassum ze współczesnym językiem muzyki chóralnej. Współczesnym, jednakowoż nawiązującym do muzyki dawnych mistrzów, w tym do twórczości niewidomego kompozytora czasów Rembrandta Jacoba van Eycka. Jako słowo klucz koncertu zostało wybrane pojęcie aemulatio zaczerpnięte z nowożytnej teorii sztuki, oznaczające rywalizację w realizacji pewnego wzorca, która koniec końców może prowadzić do superatio, czyli nie tylko doścignięcia owego wzorca, ale wręcz jego prześcignięcia. Podobnymi zasadami kierował się w swojej twórczości Rembrandt. W swoim projekcie Warszawski Chór Międzyuczelniany sięga po ten termin świadomie, chcąc nawiązać do epoki barokowej nie tylko w warstwie czysto muzycznej, ale i teoretycznej. Najważniejszym jednak elementem występu będzie próba połączenia instrumentalnej i chóralnej narracji muzycznej z audiodeskrypcją dwóch znakomitych obrazów Rembrandta: Dziewczyny w ramie obrazu i Uczonego przy pulpicie. Ta nowatorska, opracowana przez organizatorów formuła koncertu pozwoli na przybliżenie niewidomej części słuchaczy sztuki genialnego, holenderskiego artysty Złotego Wieku. Rembrandt, Uczony przy pulpicie, Zamek Królewski w Warszawie Muzeum, [nr inw. ZKW/3905], (fot. A. Ring / L. Sandzewicz) 7

7 2. Melodie Mandylionu 7 grudnia 2014 Metropolitalna Cerkiew Prawosławna pw. św. Marii Magdaleny w Warszawie Jeśli chcielibyśmy wybrać najbardziej znaczące dzieła sztuki w historii chrześcijaństwa, bez wątpienia w grupie tej znalazłyby się wizerunki nie ręką ludzką uczynione. Wśród nich ważne miejsce zająłby obecny od wieków w sztuce Kościoła Wschodniego Mandylion. Legenda związana z jego powstaniem sięga pierwszych wieków chrześcijaństwa. Wszystkie jego warianty łączy jeden element: potęga wizerunku stworzonego w cudownych okolicznościach. Na przestrzeni stuleci pojawiło się mnóstwo kopii tego jedynego, najważniejszego i pierwszego dzieła, co sprawiło, że stało się ono najbardziej rozpowszechnionym malowidłem we wschodniej sztuce. Warszawski Chór Międzyuczelniany, urzeczony zarówno siłą oddziaływania tej legendy, jak również będący pod wrażeniem tego konkretnego wizerunku, stanowiącego element programu ikonograficznego Cerkwi Marii Magdaleny w Warszawie, pragnie podjąć muzyczną opowieść osnutą wokół Mandylionu. Na co dzień niewidoczny dla oczu wiernych, podczas koncertu zostanie wymalowany na nowo za pomocą słów i muzyki. Będzie to opowieść, w której wschodnia geneza śpiewanych melodii połączy się z obrazem w nierozerwalną, spójną całość. Delikatność niektórych zwrotów muzycznych, gdy rozbrzmiewać będą jedynie żeńskie głosy, skontrastowana zostanie z potęgą brzmienia tutti. Wymowność tych fragmentów, w których wszystkie głosy jednoczą się w cichym błaganiu: Otcze nasz, iże jesi na niebiesiech, tym będzie większa, że artyści śpiewać będą w intencji zjednoczenia Kościołów Wschodu i Zachodu. Zestawiając ze sobą te dwa elementy muzykę i obraz pragniemy wspólnie raz jeszcze zastanowić się nad pytaniem fundamentalnym: jak wielbić Boga w sztuce? Ikonostas (fragm.), Metropolitalna Cerkiew pw. św. Marii Magdaleny w Warszawie, (fot. T. Gręziak) 9

8 3. Crucem Tuam Adoramus 14 marca 2015 Bazylika św. Krzyża w Warszawie Wielkopostny koncert Warszawskiego Chóru Międzyuczelnianego, którego głównym bohaterem będzie figura Chrystusa sprzed bazyliki św. Krzyża, wypełni muzyka o tematyce pasyjnej. Tytułowy utwór połączy w rzadko spotykanej konfiguracji chór i marimbę. Wspomniany instrument perkusyjny o charakterystycznej barwie pojawi się również w samodzielnych utworach skomponowanych specjalnie z myślą o tym wydarzeniu. Oprócz utworów chóralnych dobrze znanych naszej publiczności zostaną zaprezentowane takie, których zespół nie wykonywał nigdy przedtem. Wszystko po to, by znaleźć nowe brzmienie i nową ekspresję dla Historii Zbawienia, którą uaktualnia kolejny rok dziejów ludzkości. Autorzy proponowanej koncepcji pragną pochylić się ze szczególną uwagą nad postaciami dwóch kobiet towarzyszących Chrystusowi w Drodze Krzyżowej: Najświętszej Marii Pannie i św. Weronice. Chcą wyobrazić sobie ich spotkanie twarzą w twarz z Chrystusem na Via Dolorosis. O ile rola Matki Boskiej w Męce jej Syna była wielokrotnie podejmowana w muzyce, o tyle kobiecie, która miała otrzeć Twarz Jezusa w drodze na Golgotę nie poświęcono jak do tej pory wiele muzycznej uwagi. Inaczej w sztukach plastycznych, w których od wieków ukazuje się to wyjątkowe, legendarne spotkanie, którego relikwią stała się chusta z obliczem Chrystusa. W tej muzycznej opowieści liczy się siła oddziaływania omawianej sceny, od wieków przemawiającej do wyobraźni artystów różnych dziedzin, a także do umysłów historyków sztuki, którzy w ostatnich latach ze szczególną intensywnością poświęcają się rozważaniom nad wizerunkami Zbawiciela zwanymi Veraikonami. Słowa modlitwy wiązanej z tego typu przedstawieniami, modlitwy Salve Sancta Facies (Bądź pozdrowione, o Święte Oblicze), w zestawieniu z tytułowym zdaniem Crucem Tuam Adoramus (Twój Krzyż adorujemy) powracać będą wielokrotnie podczas koncertu w kościele św. Krzyża. Figura Chrystusa, Bazylika św. Krzyża w Warszawie, (fot. T. Gręziak) 11

9 4. Piękna Madonna z Wrocławia głosem WChM 10 maja 2015 Uniwersytet Muzyczny im. Fryderyka Chopina w Warszawie Jedna z pereł kolekcji średniowiecznej Muzeum Narodowego w Warszawie stała się w październiku 2013 roku bohaterką projektu Usłyszeć rzeźbę. 10 maja 2015 roku Warszawski Chór Międzyuczelniany powtórnie pochyli się nad tym dziełem i zaprezentuje w Sali Koncertowej Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina nową wersję koncertu, w którym obok audiodeskrypcji przygotowanej przez Katarzynę Kucharską-Hornung pojawi się muzyka chóralna i organowa inspirowana Piękną Madonną z Wrocławia. Novum stanowić będzie szersze niż w pierwszym wykonaniu spojrzenie na to dzieło. Oprócz kompozycji odnoszących się do tytułowej rzeźby, usłyszeć będzie można również utwory dotyczące eksponatów prezentowanych obecnie obok Pięknej Madonny w nowej odsłonie Galerii Sztuki Średniowiecznej MNW, np. Piety z Lubiąża czy Poliptyku Zwiastowania z Jednorożcem. Kluczem do zrozumienia tej muzycznej wizji będzie słowo preposterioryzm pojęcie metodologiczne rozpowszechnione przez holenderską poststrukturalistkę Mieke Bal, wedle którego w umyśle odbiorcy mieszają się niechronologicznie wspomnienia różnych spotkań ze sztuką. Idąc tym tropem, Teresa Gręziak zdecydowała się na zaprezentowanie muzyczno-historyczno-artystycznej opowieści, w której dużą rolę odegrają skojarzenia pojawiające się bez chronologicznego porządku. Nie będzie więc w tej opowieści istotne, które z dzieł powstało wcześniej, które później. Będzie to swoista podróż po średniowieczu zbudowana poprzez współczesny język muzyki chóralnej i organowej. Wciąż jednak głównym obiektem koncertu pozostanie Piękna Madonna z Wrocławia, którą Warszawski Chór Międzyuczelniany będzie opiewał słowami zaczerpniętymi ze średniowiecznej poezji: pulchra, digna, integra, casta Piękna Madonna z Wrocławia, Muzeum Narodowe w Warszawie, (fot. T. Gręziak) 13

10 5. Felix Anna! 21 czerwca 2015 Kościół Akademicki św. Anny w Warszawie Tematem finałowego koncertu jubileuszowego sezonu artystycznego będzie dekoracja Kościoła Akademickiego św. Anny w Warszawie. Jej wybrane elementy, takie jak chór muzyczny z prospektem organowym, czy freski w kaplicy bł. Władysława z Gielniowa, staną się podstawą do zbudowania pełnej radości i splendoru opowieści, w której ponownie muzyka chóralna będzie ilustrowana fragmentami audiodeskrypcji. Podczas występu Warszawskiemu Chórowi Międzyuczelnianemu towarzyszyć będą organy i zespół muzyki dawnej Gradus ad Parnassum pod kierunkiem Krzysztofa Garstki. Zabrzmi muzyka o różnorodnej stylistyce od średniowiecznej, poprzez barokową, po współczesną. Mimo że narracja, w której artyści płynnie będą przechodzić z jednej epoki do drugiej, będzie z konieczności fragmentaryczna, całość utworzy atrakcyjną, bogatą w treści formę. W ten sposób WChM pragnie oddać pełen wdzięczności hołd patronce kościoła, w którym zespół działa od 50 lat. Stąd pomysł, by sięgnąć po tekst opiewający postać św. Anny i uczynić go muzycznym mottem koncertu. Punktem kulminacyjnym występu będzie wspólne wykonanie przez WChM i zespół Gradus ad Parnassum barokowego dzieła wokalno-instrumentalnego. Wspomniana wyżej fragmentaryczność tej wyjątkowej opowieści odzwierciedli charakter całego cyklu Sztuk Puk otwórz się na sztukę, w którym WChM proponuje słuchaczom wydarzenia wypełnione muzycznymi fragmentami różnych epok i stylistyk. Koncertem Felix Anna! Warszawski Chór Międzyuczelniany będzie chciał ponadto podsumować treści poruszane podczas całego jubileuszowego sezonu artystycznego, z których najważniejszymi będą następujące zagadnienia: co jest istotą muzyki chóralnej, gdzie są jej granice oraz czy, po co i jak je przekraczać? Prospekt organowy (fragm.), Kościół Akademicki św. Anny w Warszawie, (fot. T. Gręziak) 15

11

12 ks. Zbigniew Piasecki (fot. archiwum WChM) Janusz Dąbrowski (fot. archiwum WChM) Warszawski Chór Międzyuczelniany działa przy Kościele Akademickim św. Anny w Warszawie od 1964 roku. Śpiewają w nim studenci i absolwenci wielu wyższych uczelni stolicy. Swoje istnienie chór zawdzięcza ks. Zbigniewowi Piaseckiemu, założycielowi, duszpasterzowi i pierwszemu dyrygentowi. W 1967 r. kierownictwo artystyczne przejął Janusz Dąbrowski, który rozsławił WChM na świecie. W latach dyrygentką zespołu była Elżbieta Siczek. Obecnie chórem dyryguje Teresa Gręziak. Bogaty repertuar zespołu obejmuje kompozycje religijne i świeckie od średniowiecznych po współczesne. WChM ma w swoim dorobku wykonania wielkich form muzycznych takich kompozytorów jak J. S. Bach, G. F. Haendel, G. B. Pergolesi, W. A. Mozart, L. van Beethoven, G. Rossini, F. Schubert, F. Mendelssohn-Bartholdy, G. Verdi, A. Schönberg, T. Paciorkiewicz, A. Ramirez, C. Orff, S. Prokofiew, A. Dvořak, L. Bernstein. Chór występował na festiwalach muzycznych w kraju i poza jego granicami, wszędzie spotykając się z uznaniem krytyków i ciepłym przyjęciem ze strony publiczności. Na trasach koncertowych znalazły się niemal wszystkie kraje Europy Zachodniej, a także Ukraina, Słowacja i Macedonia. Zespół gościł w Warszawie chóry z Włoch, Jugosławii, Francji, Monaco, Niemiec, Irlandii Północnej, Ukrainy, Brazylii oraz ze Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej. na str.: 16/17 (fot. M. Tobor) Papieska audiencja ogólna na pl. św. Piotra; Rzym (Watykan), kwiecień 1980 (fot. archiwum WChM) Obchody 300-lecia Odsieczy Wiedeńskiej, spotkanie JP II z młodzieżą; Wiedeń (Austria), wrzesień 1983 (fot. archiwum WChM) IV Dni Muzyki Cerkiewnej; Hajnówka, maj 1985 (fot. archiwum WChM) WChM współpracował między innymi ze Związkiem Kompozytorów Polskich, SPAM em, ZAIKS em, Mazowieckim Centrum Kultury i Sztuki, Warszawską Operą Kameralną, Filharmonią Narodową w Warszawie, Teatrem Wielkim Operą Narodową, Filharmonią Olsztyńską, Filharmonią Białostocką, Filharmonią Lwowską, Orkiestrą Kameralną Warszawscy Wirtuozi, Orkiestrą Sinfonia Viva, zespołem Varsovia Manta, zespołem Trebunie-Tutki; występował wraz z Orkiestrą Filharmonii Sudeckiej z Wałbrzycha, Orkiestrą Filharmonii Szczecińskiej, Michał Kulenty Quartet; śpiewał pod dyrekcją Witolda Rowickiego, Kazimierza Korda, Ariela Ramireza, Ennio Morricone, Henri Seroki, Jose Cury, Łukasza Borowicza, Tomasza Radziwonowicza. Chór jest członkiem Federacji Caecilianum, a także członkiem specjalnym Federacji Chórów Francusko-Niemieckich. W czerwcu 2007 roku zespół wziął udział w Międzynarodowym Festiwalu Pieśni Chóralnej w Międzyzdrojach, gdzie otrzymał dyplomy: złoty 18 19

13 XXII Międzynarodowy Festiwal Pieśni Chóralnej; Międzyzdroje, lipiec 1987 (fot. archiwum WChM) Misa Criolla i Navidad Nuestra z kompozytorem A. Ramirezem; Kraków, Bazylika NMP, październik 1993 (fot. A. M. Baran) 30-lecie WChM, Oratorium Paulus F. Mendelssohna- -Bartholdy'ego; Olsztyn, Bazylika Konkatedralna św. Jakuba, czerwiec 1994 (fot. archiwum WChM) w konkursie Musica Sacra i brązowy w konkursie muzyki współczesnej. W październiku 2007 roku zdobył pierwsze miejsce w Ogólnopolskim Konkursie Chórów Caecilianum w Warszawie. W sierpniu 2008 roku na Międzynarodowym Festiwalu Chóralnym w Ochrydzie (Macedonia) chór został wyróżniony spośród 60 zespołów za bardzo wysoką kulturę muzyczną. W grudniu 2010 roku żeński skład WChM zajął III miejsce podczas Międzynarodowego Festiwalu Pieśni Adwentowych i Bożonarodzeniowych w Krakowie. Od 27 kwietnia do 1 maja 2011 roku Warszawski Chór Międzyuczelniany uczestniczył w festiwalu chórów Virgo Lauretana w Loreto we Włoszech, reprezentując nasz kraj jako jedyny chór z Polski i występując w towarzystwie jedenastu innych chórów z całego świata. W ostatnich latach oprócz udziału w koncertach pasyjnych, kolędowych, maryjnych i patriotycznych, które na stałe weszły do kalendarza koncertowego Warszawskiego Chóru Międzyuczelnianego, zespół uczestniczył w różnych projektach artystycznych. Wystąpił między innymi w koncertowym wykonaniu opery Cyganeria G. Pucciniego przygotowanym przez studentów Uniwersytetu Muzycznego im. F. Chopina w Warszawie, a także na deskach teatru muzycznego Roma w spektaklu Musicale, musicale. Zaśpiewał w przedstawieniu realizowanym we współpracy ze studentami Wydziału Wokalnego Uniwersytetu Muzycznego im. F. Chopina w Warszawie pt. Powróćmy jak za dawnych lat. Zaczarowany operetek świat oraz w koncercie Muzyka kompozytorów warszawskich. Marian Sawa muzyka polichóralna. Stale współpracuje z Maciejem Gąsiorkiem, aktorem Teatru Rampa, wraz z którym realizuje widowiska słowno-muzyczne o tematyce patriotycznej. Elżbieta Siczek (fot. M. Nomańczuk) Od lutego 2013 roku Warszawskim Chórem Międzyuczelnianym dyryguje Teresa Gręziak dotychczasowa asystentka dyrygenta WChM. Łącząc swoje dwie pasje zamiłowanie do historii sztuki i muzyki, Teresa Gręziak przygotowała i zrealizowała z Warszawskim Chórem Międzyuczelnianym projekty Usłyszeć rzeźbę. Piękna Madonna z Wrocławia głosem Warszawskiego Chóru Międzyuczelnianego oraz Wsłuchani w obraz. Vir Dolorum. Te innowacyjne w swej formie wydarzenia, będące swoistą opowieścią muzyczną snutą wokół arcydzieł sztuki rzeźbiarskiej i malarskiej, stworzono przede wszystkim z myślą o niewidomych odbiorcach. Pierwszy z koncertów został włączony w ramy Warszawskiego Tygodnia Kultury bez Barier. Obecnie WChM wykonuje cykl koncertów pt. Sztuk puk otwórz się na sztukę, aby uczcić 50-lecie działalności artystycznej. Więcej informacji:

14 (fot. M. Tobor) (poniżej, fot. T. Kaczor) Teresa Gręziak urodziła się w 1986 r. w Warszawie. Tu ukończyła Zespół Państwowych Szkół Muzycznych im. Karola Szymanowskiego w klasie organów Marietty Kruzel-Sosnowskiej (2005). Była jedną z ostatnich uczennic improwizacji Mariana Sawy ( 2005). Jest absolwentką Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina na kierunku dyrygentura chóralna (dyplom z wynikiem celującym w klasie prof. Bogdana Goli uzyskała w 2011 r.). Studiowała tam ponadto muzykę kościelną (2005/06) i muzykę dawną (2008/09). Jest również absolwentką Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie w 2014 r. ukończyła historię sztuki pod kierunkiem prof. Antoniego Ziemby. Przez cały okres studiów była nagradzana stypendiami naukowymi, z których najważniejsze to: DONGSAN RYSZARD ZI- MAK FELLOW Dongsan Research Foundation (na rok akademicki 2009/10), stypendia programu Socrates-Erasmus (Perugia Universita per Stranieri, Rzym Conservatorio di Musica s. Cecilia) oraz dwukrotnie, stypendium Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego (za rok akademicki 2006/07 oraz 2008/09). Ponadto, w lipcu 2012 r. otrzymała stypendium weneckiej Fundacji Ugo e Olga Levi onlus w ramach XXXIII Międzynarodowego Kursu Chorału Gregoriańskiego. W konkursie Primus inter pares. Student roku 2008 zdobyła I miejsce na Uniwersytecie Muzycznym Fryderyka Chopina i II miejsce w województwie mazowieckim. Jako chórzystka zespołów: Ziarenko, Laudate Dominum, Chór Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Mulierum Schola Gregoriana CLAMAVERUNT IUSTI, Chór Warszawskiej Opery Kameralnej, brała udział w licznych projektach artystycznych w kraju i za granicą. Od 2013 r. pełni funkcję organistki w kościele Monastycznych Wspólnot Jerozolimskich w Warszawie. wzroku, które odbywają się w Zachęcie Narodowej Galerii Sztuki oraz autorką audiodeskrypcji do wybranych prac z kolekcji tej instytucji, wykonanych w różnych technikach m.in. prac rzeźbiarskich, wideo oraz instalacji przestrzennych. Na zamówienie Fundacji Archeologia Fotografii przygotowała audiodeskrypcję kilkudziesięciu fotografii słynnej dokumentalistki Zofii Chomętowskiej. Poprowadziła warsztaty audiodeskrypcji dla muzealników oraz studentów historii sztuki Uniwersytetu Warszawskiego. Pracowała jako audiodeskryptorka w czasie teatralnych warsztatów antydyskryminacyjnych Nic o nas bez nas, organizowanych przez Akademię Górniczo-Hutniczą w Krakowie. Była inicjatorką i koordynatorką eksperymentalnego projektu audiowizualnego dla Fundacji Archeologia Fotografii, realizowanego w ramach Festiwalu Warszawska Jesień w Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski w 2012 r. Pracuje w kwartalniku Kontakt. Magazyn nieuziemiony, w którym jest odpowiedzialna za dział Kultura. Z Warszawskim Chórem Międzyuczelnianym związana jest więzami rodzinnymi od dziecka. Zaczęła w nim śpiewać jeszcze w gimnazjum (czerwiec 2002) i była uczestniczką wyjazdów zagranicznych do: Austrii, Niemiec, Macedonii, Francji i Włoch. Od września 2010 r. do stycznia 2013 r. pracowała w nim jako asystentka dyrygenta. Od lutego 2013 r. pełni funkcję głównego dyrygenta chóru. Katarzyna Kucharska-Hornung historyczka sztuki i kuratorka. Pracuje w Muzeum Rzeźby im. Xawerego Dunikowskiego, gdzie opiekuje się Kolekcją Rzeźby Współczesnej. Stworzyła audiodeskrypcję Galerii Sztuki XX i XXI wieku w Muzeum Narodowym w Warszawie oraz ekspozycji stałej w Muzeum Chopina w Warszawie, w tym obrazów, grafik, przedmiotów codziennego użytku oraz przestrzeni wystawienniczej. Jest współautorką cyklu warsztatów o sztuce współczesnej dla osób z dysfunkcją 22 23

15 KALENDARIUM Warszawskiego CHÓRU Międzyuczelnianego Założenie przez ks. dr. Zbigniewa Piaseckiego Chóru przy Kościele Akademickim św. Anny w Warszawie. Objęcie kierownictwa artystycznego przez Janusza Dąbrowskiego w 1967 r. Koncerty: ośrodki akademickie Warszawy, Krakowa, Łodzi, Częstochowy, Poznania i Olsztyna. Wykonanie oratorium Stabat Mater G. B. Pergolesiego Koncerty: Warszawa, Olsztyn, Frombork (500 rocznica urodzin M. Kopernika) Wyjazdy zagraniczne: 1971, 1972, 1973 Włochy Wykonania: oratorium Mesjasz G. F. Haendla, Msza Koronacyjna W. A. Mozarta, IX Symfonia L. van Beethovena, oratorium De revolutionibus T. Paciorkiewicza, oratorium Eliasz F. Mendelssohna-Bartholdy ego (10-lecie WChM) Koncerty: Warszawa, Olsztyn, Białystok, Szczecin, Legnica, Koszalin Wyjazdy zagraniczne: 1975 Tallin (Estonia), ZSRR; 1976 Hiszpania, Francja, RFN; 1978 RFN; 1979 Francja, Monaco, RFN Wykonania: Gurre-Lieder A. Schönberga (75 lat Filharmonii Narodowej), Msza Koronacyjna W. A. Mozarta, Msza Kreolska A. Ramireza; Udział w Międzynarodowym Festiwalu Muzyki Chóralnej w Tallinie złoty medal Koncerty: Warszawa, Białystok, Częstochowa, Lublin, Wrocław Wyjazdy zagraniczne: 1980 Włochy (przyjęcie chóru przez papieża Jana Pawła II na audiencji prywatnej w Watykanie), 1981 Austria (marzec, czerwiec); 1982 Francja, Belgia, RFN; 1983 Włochy (kwiecień) i Austria (wrzesień); 1984 RFN, Francja, Wielka Brytania i Irlandia Północna Wykonania: Msza Koronacyjna i Requiem W. A. Mozarta, Stabat Mater G. Rossiniego, Gloria A. Vivaldiego, Vesperae solennes de confessore W. A. Mozarta (20-lecie WChM) Koncerty: Warszawa, Hajnówka, Międzyzdroje, Świnoujście Wyjazdy zagraniczne: 1986 Włochy, Francja, RFN; 1987 Włochy (przyjęcie chóru przez papieża Jana Pawła II na audiencji prywatnej w Castel Gandolfo), Szwajcaria, RFN; 1988 Szwajcaria, Francja, RFN; 1989 Austria, Szwajcaria, Francja, RFN Wykonania: Msza Kreolska i Navidad Nuestra A. Ramireza oraz Magnificat J. S. Bacha i Msza G-dur F. Schuberta (25-lecie WChM), Udział w Międzynarodowym Festiwalu Muzyki Cerkiewnej w Hajnówce I nagroda Koncerty: Warszawa, Bielsko-Biała, Kraków, Olsztyn, Łódź Wyjazdy zagraniczne: 1990 RFN, Francja; 1991 Belgia; 1992 Szwajcaria, Francja, Belgia; 1994 Niemcy, Francja, Holandia, Belgia (wrzesień) i Włochy (występ na Pasterce celebrowanej przez papieża Jana Pawła II w Bazylice św. Piotra w Rzymie) Wykonania: Pasja wg św. Mateusza J. S. Bacha, Msza c-moll W. A. Mozarta, Mała msza uroczysta G. Rossiniego, Msza Kreolska i Navidad Nuestra A. Ramireza (z udziałem kompozytora), oratorium Paulus F. Mendelssohna-Bartholdy ego (30-lecie WChM) Nagranie płyty CD: Betlejem (1993) Koncerty: Warszawa, Mysłowice, Wrocław Wyjazdy zagraniczne: 1995 Francja; 1996 Włochy, Francja, Belgia; 1997 Francja (maj, lipiec), 1998 Niemcy (maj), Francja, Belgia (sierpień, wrzesień); 1999 Wielka Brytania Wykonania: Msza Kreolska i Navidad Nuestra A. Ramireza, Requiem G. Verdiego, IX Symfo- 40-lecie WChM, Piosenki o starej Warszawie; Warszawa, Galeria Porczyńskich, listopad 2004 (fot. A. Francman/ A. Bogusz) Charytatywny koncert Dla Anatolija; Warszawa, Kościół Akademicki św. Anny, luty 2011 (fot. M. Tobor) Nuty Wielkiego Pasterza, WChM i Trebunie-Tutki; Warszawa, Studio Koncertowe PR im. W. Lutosławskiego, marzec 2011 (fot. J. Kosiuczenko) 24 25

16 LI Międzynarodowy Festiwal Muzyki Sakralnej Virgo Lauretana; Loreto, (Włochy), kwiecień 2011 (fot. M. Nomańczuk) Krzemienieckie Wieczory Chóralne Ave Maria; Krzemieniec, (Ukraina), maj 2013 (fot. M. Nomańczuk) Usłyszeć rzeźbę. Piękna Madonna z Wrocławia głosem WChM; Warszawa, Muzeum Narodowe, październik 2013 (fot. T. Lis) nia L. van Beethovena, Requiem W. A. Mozarta, Msza św. Mikołaja M. Musorgskiego, I Litania Ostrobramska St. Moniuszki, Stabat Mater G. B. Pergolesiego, Stabat Mater G. Rossiniego, Msza Koronacyjna W. A. Mozarta (35-lecie WChM) Nagranie płyt CD: Msza św. Mikołaja M. Musorgskiego (wraz z Chórem Francusko-Niemieckim z Paryża i orkiestrą symfoniczną de Brocéliande), I Litania Ostrobramska St. Moniuszki (samodzielnie z orkiestrą, Paryż, 1997), Jubileusz (w tym repertuar z zespołem Trebunie-Tutki) Koncerty: Warszawa, Bielsko-Biała, Wadowice, Supraśl, Szczecin, Giżycko, Łódź, Sokołów Podlaski, Wyszków, Miedniewice, Krasne Wyjazdy zagraniczne: 2000 Niemcy; 2001 Japonia (styczeń) skład kameralny, Niemcy (marzec) i Francja (czerwiec); 2002 Niemcy, Francja; 2003 Francja; 2004 Austria, Włochy, Francja, Monako, Niemcy Wykonania: muzyka z filmu Misja Ennio Morricone pod dyr. kompozytora, IX Symfonia L. van Beethovena, Requiem W. A. Mozarta, Msza Kreolska i Navidad Nuestra A. Ramireza, Exodus W. Kilara, Carmina burana C. Orffa, Msza Koronacyjna W. A. Mozarta, Te Deum J. Haydna (40-lecie WChM), Sanctus M. Brucha, Te Deum A. Brucknera, Requiem G. Verdiego, udział w spektaklu muzyczno-filmowym pt. Aleksander Newski (muz. S. Prokofiew), Gospodi pomiluj koncert muzyki cerkiewnej, Piosenki o starej Warszawie (40-lecie WChM) Chór zorganizował Międzynarodowe Spotkania Chóralne Trójkąt Weimarski (Warszawa, 2000) Nagranie płyty CD Gospodi pomiluj z muzyką cerkiewną (2004) Koncerty: Warszawa, Płońsk, Siedlce, Mielnik, Włodawa, Kamień Pomorski, Międzyzdroje, Nowa Huta, Łowicz Wyjazdy zagraniczne: 2005 Niemcy, Francja; 2006 Niemcy; 2007 Francja, Belgia (maj), Ukraina (lipiec), Słowacja (wrzesień): 2008 Macedonia; 2009 Ukraina (maj); 2009 Niemcy, Francja Wykonania: Requiem W. A. Mozarta, udział w koncercie Noc rosyjska muzyka rosyjska XIX i XX w., Stabat Mater A. Dvoraka, Kandyd L. Bernsteina; II Symfonia Zmartwychwstanie G. Mahlera; koncert z zespołem Trebunie-Tutki, muzyka z filmu U Pana Boga w ogródku H. Seroka, Koncert Patriotyczny z okazji święta Konstytucji w Parlamencie Europejskim w Brukseli; cykl Koncertów powstańczych; Msza Kreolska i Navidad Nuestra A. Ramireza, Bądź pozdrowiona M. Sewena (jubileusz Duszpasterstwa Środowisk Twórczych prawykonanie), Piosenki o starej Warszawie, oratorium Paulus F. Mendelssohna- -Bartholdy ego (45-lecie WChM) Udział w konkursach: Międzynarodowym Festiwalu Muzyki Chóralnej w Międzyzdrojach: Musica Sacra złoty medal, muzyka współczesna brązowy medal; Ogólnopolskim Konkursie Chórów Caecilianum w Warszawie I miejsce, Festiwal Chóralny Ochryd (Macedonia) wyróżnienie spośród 60 chórów. Nagranie płyt CD: Stabat Mater A. Dvoraka (nagranie koncertowe, 2006); Śpiewaj z nami; Pieśni Patriotyczne W roku 2010 nastąpiła zmiana dyrygenta. Janusza Dąbrowskiego zastąpiła Elżbieta Siczek. Od grudnia 2011 roku Janusz Dąbrowski pełni funkcję Honorowego Dyrygenta Warszawskiego Chóru Międzyuczelnianego. W lutym 2013 roku nastąpiła kolejna zmiana na stanowisku dyrygenta. Elżbietę Siczek zastąpiła Teresa Gręziak Koncerty: Warszawa, Mława, Komorów, Lublin, Głosków, Wielowieś, Glinianka, Otrębusy, Szymanów, Jabłonna Wyjazdy zagraniczne: 2011 Włochy; 2013 Ukraina. Wykonania: Oda do radości L. van Beethovena z Alicją Węgorzewską podczas Koncertu Sylwestrowego na Pl. Konstytucji w Warszawie, 26 27

17 Cyganeria G. Pucciniego, koncert Nuty Wielkiego Pasterza z zespołem Trebunie-Tutki i Michałem Kulentym w Studiu Koncertowym Polskiego Radia im. W. Lutosławskiego (płyta CD, premiera w kwietniu 2011 roku), występ w teatrze Roma spektakl Musicale, musicale, spektakl Powróćmy jak za dawnych lat. Zaczarowany operetki świat na scenie UMFC; nowoczesna muzyka polichóralna: Alma Redemptoris Mater; Veni Sancte Spiritus, Regina Caeli, Oratorium Sancta Caecilia, Adoro Te autorstwa M. Sawy, ponadto koncerty pieśni powstańczych Wolni niepokonani, Listy z Powstania w reżyserii Macieja Gąsiorka (teatr Rampa), Msza Kreolska i Navidad Nuestra A. Ramireza, Koncert Muzyki Cerkiewnej pt. Dla Anatolija (na rzecz Anatolija Galiszewskiego dyrygenta Młodzieżowego Chóru Kameralnego im. Juliusza Słowackiego z Krzemieńca na Ukrainie), cykl koncertów Mazowsze w koronie, koncert Pójdźmy wszyscy do stajenki (Bielańska Scena Kameralna Mazowieckiego Teatru Muzycznego im. Jana Kiepury), coroczny udział w Warszawskich Spotkaniach Wigilijnych na Pl. Teatralnym; nowatorskie koncerty skierowane do niewidomych, opisujące dzieła sztuki i opatrzone audiodeskrypcją: Usłyszeć rzeźbę. Piękna Madonna z Wrocławia głosem Warszawskiego Chóru Międzyuczelnianego (Muzeum Narodowe) oraz Wsłuchani w obraz. Vir Dolorum; uczestnictwo w uroczystościach kanonizacyjnych Ojca Świętego Jana Pawła II koncerty: Nuty Wielkiego Pasterza z zespołem Trebunie-Tutki i Michałem Kulentym, Msza Koronacyjna i Requiem W. A. Mozarta z orkiestrą Sinfonia Viva pod dyrekcją Tomasza Radziwonowicza. Festiwale: Festiwal Chórów Virgo Lauretana w Loreto we Włoszech, Festiwal Chórów w Krzemieńcu na Ukrainie. Nagranie płyty CD Nuty Wielkiego Pasterza z zespołem Trebunie-Tutki i Michałem Kulentym. Jesienią 2014 roku ukaże się długo oczekiwana książka, którą każdy sympatyk Warszawskiego Chóru Międzyuczelnianego przeczytać powinien O jedno rondo za daleko. Zapiski z podróży Warszawskiego Chóru Międzyuczelnianego to książka o zagranicznych wyjazdach koncertowych w okresie 50-ciu lat istnienia WChM. W pamiętnikarsko-anegdotycznej formie autorka Joanna Sochoń-Sadowska wieloletnia chórzystka, opisuje zabawne sytuacje, które miały miejsce właśnie podczas wojaży po Europie i jednego poza nią (do Japonii). Autorka sama uczestniczyła aż w 36 wyjazdach chóru, także w czasach PRL-u. W książce można więc odnaleźć wiele ciekawostek z tamtego okresu, ale nie jest to książka historyczna czy reporterska. Czytelnika czeka lekka i często śmieszna lektura, a chórzysta, nie tylko z WChM, odnajdzie na wielu stronicach siebie. O jubileuszu, kabaretach i Warszawskim Chórze Międzyuczelnianym raz jeszcze to publikacja zawierająca garść wspomnień oraz ukazująca inne, nie tylko muzyczne talenty chórzystów. W czasie 50 lat działalności chór wypracował swe rytuały i zabawy. Świętując więc dostojny Jubileusz, postanowiliśmy przypomnieć teksty, rysunki i zdjęcia, które udało się zachować i odnaleźć, aby przypomnieć i utrwalić, myśląc zwłaszcza o najmłodszych chórzystach, piękne tradycje przeżywania chwil wzniosłych i radosnych. Autorka, Kazimiera Małecka, śpiewa w WChM prawie od początku jego działalności (od 1968 r.). Odśpiewała z nim setki koncertów, odbyła kilkadziesiąt tour koncertowych, brała udział w projektach kabaretowych, nagraniowych, filmowych. I chociaż czas pogania, nie dość jej śpiewania, bo piękne jest życie chórzysty, a zwłaszcza chórzysty WChM, o czym, mamy nadzieję, przekonają się Państwo po lekturze niniejszej książeczki.

18