Paulina Barańska Paweł Najgebauer kl. IVA

Transkrypt

1 Paulina Barańska Paweł Najgebauer kl. IVA

2 Ulica, przy której znajduje się nasza szkoła, nosi imię Stefana Jaracza od roku 1949, czyli od 64 lat. Wcześniejsze jej nazwy to: ul. Pod Cegielnię, ul. Podcegielniana, ul. Cegielniana (od roku 1845), Moltkestrasse (w czasie II wojny światowej ). 2

3 Obecna ulica Jaracza ma swój początek przy zbiegu z ulicą Piotrkowską. Nie zawsze tak było. Do roku 1931 ulica wówczas Cegielniana zaczynała się przy ul. Gdańskiej, czyli była dłuższa. W roku 1931 ulicę skrócono od Piotrkowskiej zaczynała się ul. Śródmiejska (obecnie Więckowskiego). Można zatem powiedzieć, że ulica Cegielniana została podzielona wzdłuż ul. Piotrkowskiej na dwie ulice: Jaracza i Więckowskiego. 3

4 4

5 Dosyć wcześnie, bo jeszcze w 1860 roku, ulica została wyłożona drewnianym brukiem. W 1948 roku Cegielnianą wyłożono cegłą klinkierową. 5

6 Dziś jest tu oczywiście asfalt, a zamiast koni konie mechaniczne. 6

7 Spacery ulicą Jaracza rozpoczynaliśmy rzecz jasna od budynku naszej szkoły przy ul. Jaracza 44/46, na rogu z ulicą POW. 7

8 Na przeciwległym rogu ul. POW znajduje się ten oto dobrze Wam znany budynek 8

9 Spójrzmy teraz na to skrzyżowanie z nieco innej perspektywy 9

10 A teraz przymknijmy oczy i przenieśmy się w czasie o 80 lat wstecz. Tak wyglądało to miejsce w latach 30-tych XX wieku. 10

11 Ulica POW z początku nazywała się Skwerowa. Wyraźnymi punktami wspólnymi obu zdjęć na poprzednim slajdzie są: fragment narożnej kamienicy (dziś budynek przy skrzyżowaniu z ul. Jaracza nie posiada już eleganckich balkonów) oraz kształt trawnika, w miejscu którego 80 lat temu był chodnik. 11

12 Na nasz pierwszy spacer ulicą Jaracza wybraliśmy się na wschód, czyli w kierunku Teatru Wielkiego. Mimo, że był to kwiecień wiosnę oglądać można było tylko w kalendarzu. Na zdjęciach, które zrobiliśmy, widać leżący jeszcze gdzieniegdzie śnieg. Odpowiednio ubrani, wyposażeni w aparat fotograficzny, wyruszyliśmy. 12

13 Skrzyżowanie ulic Jaracza i Sterlinga 13

14 W 1939 r. po ulicy Sterlinga (a właściwie Nowotargowej) kursowały tramwaje trzech linii. Zwróćcie, proszę, uwagę na fabrykę z wieżą widoczną na starej fotografii po prawej stronie. Budynek ten obecnie nie ma wieży. 14

15 Budynek ten to dawna fabryka włókiennicza należąca do panów Arnolda Stillera i Juliusza Bieltschowskiego. Obecnie jest to biurowiec przy Jaracza

16 Naprzeciwko swojej fabryki Arnold Stiller wybudował pałacyk, zaprojektowany przez Hilarego Majewskiego. Pałacyk Arnolda Stillera przy Jaracza 45 16

17 17

18 Od niedawna uwagę łodzian przykuwa odnowiona kamienica przy ulicy Jaracza 47 18

19 To dom Stefanusa, właściciela odlewni żelaza 19

20 Kamienica ta została zaprojektowana na przełomie XIX i XX wieku przez ówczesnego architekta miejskiego Franciszka Chełmińskiego. Ściany budynku zdobią przepiękne płaskorzeźby. Kiedyś budynek był wykorzystywany przez Teatr Wielki. Przez ostatnie lata stał nieużywany i niszczał. Niedawno przywrócono mu dawny blask, i to w dosłownym znaczeniu jest pięknie podświetlony. 20

21 21

22 22

23 23

24 24

25 Inna okazała rezydencja znajduje się nieco dalej, na skrzyżowaniu ulicy Jaracza z ulicą Sterlinga. Jest nią willa Kestenbergów. 25

26 Wybudowany w 1903 r. dwukondygnacyjny budynek mieszkalnobiurowy z ciekawym poddaszem 26

27 A po przeciwnej stronie ulicy olbrzymi gmach Teatru Wielkiego 27

28 28

29 Elegancka narożna kamienica na rogu dawnej Cegielnianej i Trębackiej (zdjęcie z roku 1930) 29

30 Obecnie ul. Uniwersytecka 18 (zdjęcie z roku 2009) 30

31 Na naszym zdjęciu widoczne jest nietypowe położenie ulicy Uniwersyteckiej skośne względem innych ulic. Widać to też na planie miasta. 31

32 32

33 Za skrzyżowaniem z ulicą Uniwersytecką znajduje się park im. Stanisława Staszica, który od strony ul. Jaracza jest trochę zaniedbany (zdjęcia pochodzą sprzed dwóch tygodni). 33

34 34

35 35

36 Przecięliśmy ulicę Wierzbową i doszliśmy do skrzyżowania z ul. Kopcińskiego, szeroką dwupasmową arterią. Z planu miasta wiedzieliśmy, że tu się ulica Jaracza jeszcze nie kończy. Jednak było nam już zimno, a w dodatku na pierwszy rzut oka wyglądało, że za ulicą Kopcińskiego dalszego ciągu ulicy Jaracza już nie ma. 36

37 Zanotowaliśmy więc tylko numery budynków, które wydawały się być ostatnimi na naszej ulicy i udaliśmy się w drogę powrotną. 37

38 38

39 Po powrocie do szkoły rzuciliśmy jeszcze raz okiem na i rzeczywiście - Jaracza kończy się dalej!!! Będziemy musieli to kiedyś sprawdzić ;) 39

40 Na drugi spacer ulicą Jaracza wybraliśmy się w kierunku ulicy Piotrkowskiej, czyli na zachód od naszej szkoły. W międzyczasie wiosna ze zdecydowanie zimowej zrobiła się nieco bardziej jesienna. Uzbrojeni w aparat fotograficzny, zaczęliśmy od strony z parzystymi numerami domów. 40

41 Na rogu ulic Jaracza i Kilińskiego, stoi zaniedbany budynek, który pochodzi z 1888 r. 41

42 W kolejnych latach znajdowały się tu: Gimnazjum Żeńskie z mieszkaniami dla nauczycieli, restauracja oraz hotel Klukas (od nazwiska właściciela), mieszkania dla nauczycieli akademickich uniwersytetu redakcja wydawnictw naukowych 42

43 Jaracza 32. Jeszcze do niedawna znajdowała się tu widoczna na zdjęciu apteka. Apteka w tym budynku mieściła się także już 100 lat wcześniej. Należała do Leopolda Skulskiego. 43

44 Leopold Skulski Mało kto wie, że Leopold Skulski był nadburmistrzem Łodzi (od 917 r.), posłem na Sejm Ustawodawczy oraz prezydentem Rzeczpospolitej Polskiej (przez pół roku, w roku 1920). Przy ul. Piotrkowskiej 104 znajduje się pamiątkowa tablica poświęcona Leopoldowi Skulskiemu, odsłonięta w roku 2008 przez Prezydenta RP w ramach obchodów 90. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości. 44

45 Przy ul. Jaracza 26 znajduje się Publiczne Gimnazjum nr 2 im. Królowej Jadwigi 45

46 W budynku tym od roku 1924 znajdowała się Szkoła Podstawowa Nr 20 im. Królowej Jadwigi, była to szkoła żeńska. Odbywały się w niej m.in. zajęcia z gospodarstwa domowego. W 1938 roku szkoła zaczęła zmieniać charakter na koedukacyjny, przyjmując dwóch chłopców. 46

47

48 Róg Jaracza i Piotrkowskiej dom handlowy Magda, zbudowany w roku

49 W tym miejscu w roku 1907 zbudowano drewniany teatr Urania z widownią na 250 miejsc. W okresie międzywojennym mieściło się tu kino. Po drugiej wojnie światowej budynek został rozebrany. 49

50 Sfotografowaliśmy się przy pomniku Twórców Łodzi Przemysłowej Karola Scheiblera, Izraela Poznańskiego i Henryka Grohmana. 50

51 A to już róg Piotrkowskiej i nieparzystej strony Jaracza. Warto podnieść czasem do góry głowę. Czy zauważyliście kiedyś tę budkę? To tzw. bocianie gniazdo dla milicjanta kierującego ruchem. 51

52 To, co obecnie wydaje się sprawą zupełnie oczywistą, w latach 50. XX wieku było absolutną nowością mowa tu o sygnalizacji świetlnej służącej regulacji ruchu ulicznego. W Łodzi dopiero w roku 1950 powstał projekt takiej sygnalizacji, początkowo tylko na dwóch ulicach krzyżujących się z ulicą Piotrkowską. Do kierowania ruchem ulicznym, oprócz świateł, potrzebny był również człowiek, nie było bowiem wówczas urządzeń sterujących sygnalizacją i trzeba było to robić ręcznie. Dlatego też, na skrzyżowaniach ze światłami instalowano tzw. bocianie gniazda, czyli budki dla milicjanta umieszczone kilka metrów nad ziemią. Zadaniem milicjanta, pełniącego dyżur w takim gnieździe, była nie tylko zmiana świateł, ale również prowadzenie obserwacji ruchu pojazdów oraz zapisywanie numerów rejestracyjnych tych pojazdów, których kierowcy dopuszczali się łamania przepisów. Obecnie jedyne takie gniazdo udało się przywrócić na skrzyżowaniu ulic Jaracza i Piotrkowskiej. 52

53 Kamienica czynszowa Ernsta Bartscha na rogu Wschodniej i Jaracza pochodzi z roku

54 Dziś wygląda niemal tak samo tylko przechodniów mniej 54

55 Ulica Jaracza 11. W kamienicy, przed którą stoją wozy mieścił się niemiecki zarząd getta - Gettoverwaltung (napis nad wejściem). 55

56 Dziś wygląda tak 56

57 Chyba najbardziej znanym miejscem na ulicy Jaracza jest teatr, noszący imię tego wybitnego aktora. W budynku przy ul. Jaracza 27 teatr znajduje się od roku Zanim otrzymał imię Jaracza, znany był jako Teatr Polski, Teatr Miejski, Theater zum Litzmannstadt, Teatr Wojska Polskiego. 57

58 Zakończyliśmy spacer przed szkołą. Na tym moglibyśmy zakończyć nasza prezentację, ale. No właśnie! Mamy dla niespodziankę. 58

59 59

60 No właśnie Korciło mnie, żeby zbadać ulicę Jaracza do samego jej końca. Wybrałam się więc na spacer w pewien upalny wtorkowy poranek. Dłuższą chwilę zajęło mi odszukanie odcinka ulicy Jaracza za ul. Kopcińskiego. Okazało się, że w zasadzie nie ma tam już ruchu ulicznego, jest tylko wąska droga prowadząca do parkingu przy Centrum Szkoleniowo- Konferencyjnym Uniwersytetu Łódzkiego (Kopcińskiego 16/18). Poszłam nią 60

61 Wędrując dalej, znalazłam się przed bramą wejściową do parku im. Jana Matejki. Z tabliczki na ogrodzeniu dowiedziałam się, że jest to obiekt zabytkowy. 61

62 Szłam, dopóki to było możliwe, tzn. aż do ul. Krzywickiego. Dalej był już tylko plac budowy. 62

63 63 Tak wygląda wschodni kraniec ulicy Jaracza, tzn. jej koniec. W zasadzie jest to wąska polna dróżka

64 która potem staje się chodnikiem 64

65 Wypatrywałam jakiegoś budynku, który miałby adres ul. Jaracza ileśtam Ten nie Ten też nie Ani ten 65

66 W końcu mam! Udało mi się zaleźć budynek mieszkalny z numerem

67 Z poczuciem dobrze wypełnionego zadania, mogłam pójść do szkoły! Natychmiast podzieliłam się wrażeniami z Pauliną, Justyną, Wiktorią i Pawłem. Obiecałam im, że tę część prezentacji wykonam i przedstawię sama. Słowa dotrzymałam! 67

68 68

69 Przy tworzeniu prezentacji korzystaliśmy z następujących źródeł: refotografie.blogspot.com Łódzki fotospacerownik w czasie i przestrzeni, autorstwa Stefana Brajtera