Nachylenie połaci dachowych 3. Szczelność - izolacyjność dachów spadzistych 5. Wentylacja pokryć dachowych 17. Mocowanie dachówek 27

Transkrypt

1 Spis treści 1 Podstawy teorii dachu Nachylenie połaci dachowych 3 Szczelność - izolacyjność dachów spadzistych 5 Wentylacja pokryć dachowych 17 Mocowanie dachówek 27 Podstawowe dane techniczne 41 Warstwy wstępnego krycia 57 Okap 61 Kalenica i naroże 65 Szczyt dachu/pulpit 73 System komunikacji 81 Ochrona przed śniegiem 83 Dachówki specjalne 85 Spis treści

2 2 Wskazówki dotyczące układania System kalenicowy 87 Ozdoby dachowe 99 Naroże 103 System komunikacji na dachu 115 Systemy ochrony przed śniegiem 123 Dachówka karpiówka przelotowa 129 Płytki elewacyjne Morion 137 Uniwersalny gąsior pulpitowy 147 FWK ciepłe i wentylowane 157 Dachówki Smaragd 159 Wole oko 161 Spis treści

3 Nachylenie połaci dachów 3 Nachylenie połaci dachowych można mierzyć i podawać w różnych jednostkach. Najpopularniejsze są stopnie i procenty. Oto zależności między nimi podane dla pochyleń najczęściej spotykanych na dachach spadzistych. Nachylenie połaci w stopniach w procentac h w stopniach w procentac h 10 17,6 % 44 96,6 % 12 21,3 % ,0 % 14 24,9 % ,6 % 16 28,7 % ,1 % 18 32,5 % ,2 % 20 36,4 % ,0 % 22 40,4 % ,6 % 24 44,5 % ,3 % 26 48,8 % ,0 % 28 53,2 % ,2 % 30 57,7 % ,1 % 32 62,5 % ,0 % 34 67,5 % ,5 % 36 72,7 % ,6 % 38 78,1 % ,5 % 40 83,9 % ,7 % 42 90,0 % Podstawy teorii dachu Nachylenie połaci dachowych

4 4 Nazwy i kryteria podziału FWK (folii wstępnego krycia) Współczynnik S d w m (powietrza) Paroprzepusz- 2 czalność w g/ m /24h Nazwy PSD używane w RuppCeramika Nazwy obiegowe 0,02 0, ,08 0, ok. 0, 5 FWK ciepłe FWK wentylowane Folie paroizolacyjne FWK wysokoparoprzepuszczalne, dyfuzyjne, membrany, ekrany FWK niskoparoprzepuszczalne Folie paroizolacyjne Podstawy teorii dachu Nachylenie połaci dachowych W tabeli posłużyliśmy się nazwami zaproponowanymi przez Polskie Stowarzyszenie Dekarzy. FWK niskoparoprzepuszczalne zostały nazwane wentylowanymi, ponieważ nie mogą stykać się bezpośrednio z termoizolacją. Są przeznaczone do stosowania w dachach wentylowanych (zimnych) i dlatego wymagają szczeliny (w poddaszu użytkowym) lub przestrzeni (w poddaszu nieużytkowym) wentylacyjnej nad termoizolacją. Natomiast FWK wysokoparoprzepuszczalne zostały nazwane ciepłymi, ponieważ mogą stykać się bezpośrednio z termoizolacją bez szczeliny wentylacyjnej i tworzą szczelną osłonę wokół termoizolacji analogicznie do dachu typu ciepłego. Precyzyjne wyliczenie współczynnika S d czyli równoważnej dyfuzyjnie grubości powietrza na paroprzepuszczalność podawaną w gramach na metr kwadratowy w ciągu doby jest niemożliwe. Dlatego tabela w kolumnie trzeciej podaje granice orientacyjne, a nie konkretne wartości. FWK ciepłe ze względu na rodzaj zastosowanych do ich wytworzenia materiałów dzielą się na dwie grupy, wyraźnie różniące się paroprzepuszczalnością. Jednak sposób ich zamontowania na dachu niczym się nie różni.

5 Izolacyjność dachu w zależności od kąta nachylenia połaci dachowej 5 Pokrycia dachów spadzistych osłaniają domy przed opadami atmosferycznymi sprowadzając wodę poza okap. Ich skuteczność polega przede wszystkim na sprawnym odprowadzeniu ściekającej w dół wody a nie na hydroizolacyjności. Wbrew potocznym opiniom, pokrycia te nie muszą być tak szczelne jak na dachach płaskich, na których mogą tworzyć się zastoiny wody, a ich pokrycia muszą być na to odporne. Dzięki temu pokrycia dachów spadzistych są bardziej trwałe i łatwiej pozbywają się wilgoci wewnętrznej. Konstrukcja dachu spadzistego podlega stałym ruchom wywołanych wiatrem i w związku z tym, pokrycie musi być tak skonstruowane aby nie przenosiło wywołanych tym naprężeń. Dlatego tak wiele trwałych i sprawdzonych historycznie pokryć składa się z elementów drobnowymiarowych układanych na zakład, umożliwiający niewielkie wzajemne przesuwanie się elementów. Bardzo ważne jest również i to, że dzięki zakładom umożliwiającym wymianę powietrza, pokrycia tego typu dają się łatwo przewentylować. Oczywiście zakłady w drobnowymiarowych pokryciach dachów spadzistych mogą być penetrowane przez deszcz lub drobny śnieg niesiony bardzo silnymi wiatrami. To zjawisko jest jednak skutecznie eliminowane przez warstwę wstępnego pokrycia dachu, która jednocześnie powinna umożliwiać wyparowanie wilgoci wewnętrznej. Niewątpliwie do najlepiej sprawdzonych historycznie pokryć dachowych należą dachówki. Ich stały rozwój techniczny doprowadził do uzyskania kształtów, dzięki którym doskonale odprowadzają wodę z opadów atmosferycznych. Wśród wielu rodzajów dachówek, dachówki ceramiczne tłoczone posiadające zamki boczne i czołowe, najlepiej radzą sobie z problemem przewiewania. Odporność określonego typu dachówki na opady uzależniona jest od jej kształtu (zamków i powierzchni) oraz od kąta nachylenia połaci dachowej. Czym mniejszy jest to kąt, tym łatwiej dachówka jest przewiewana. Dla każdego modelu dachówki można określić optymalny kąt nachylenia połaci dachowej, przy którym dachówka ta osiąga zalecaną odporność na opady atmosferyczne. Każdy model dachówki oferowany przez firmę RuppCeramika jest Podstawy teorii dachu Szczelność - izolacyjność dachów spadzistych

6 6 Podstawy teorii dachu Szczelność - izolacyjność dachów spadzistych badany w tunelu aerodynamicznym w celu określenia najmniejszego zalecanego kąta nachylenia połaci dachowej (NZP) dla tego modelu. Wyznaczenie tego kąta nie oznacza, że dachówek tych nie można układać na połaciach o niższym kącie nachylenia. Przy wykonaniu dodatkowych uszczelnień warstwy wstępnego pokrycia możliwe jest układanie dachówek na połaciach niżej nachylonych. Wartość najniższego zalecanego kąta pochylenia połaci (NZP) dla danej dachówki określana jest dla dachu, pod którym poddasze nie jest wykorzystywane dla celów mieszkalnych a jego konstrukcja nie musi spełniać żadnych podwyższonych wymagań. Dla takiego dachu, którego kąt nachylenia połaci jest nie mniejszy od najniższego zalecanego pochylenia (NZP) dachówka stanowi dostateczną osłonę nawet bez warstwy wstępnego pokrycia. Podwyższone wymagania izolacyjności dla dachu występują gdy: nachylenie połaci dachu jest mniejsze od zalecanego przez producenta pokrycia (od NZP); budynek znajduje się w strefie o trudnych warunkach klimatycznych czyli o podwyższonej sile wiatrów lub ilości opadów; poddasze wykorzystywane jest dla celów mieszkalnych; dach ma konstrukcję zwiększającą wymagania: długie krokwie, dodatkowe instalacje np. wymienniki lub kolektory cieplne, skomplikowany kształt np. wole oka lub dużą ilość połaci; inwestor lub lokalne prawo narzucają specjalne warunki dla budynku. Je eli dach musi spełnić niektóre z wymienionych wymagań, to w zależności od liczby tych wymagań, jego warstwa wstępnego krycia powinna charakteryzować się odpowiednim stopniem izolacyjności. Ustalono 5 stopni izolacyjności warstwy wstępnego krycia. Wpływ podwyższonych wymagań na stopień izolacyjności warstwy wstępnego pokrycia pokazuje tabela E 2.4. Dla każdego modelu dachówki o określonym NZP tworzy się tabelę stopni izolacyjności uzależnionych od nachylenia połaci oraz od ilości podwyższonych wymagań dla dachu (tabele E 3.1- E 3.5). Kolejne stopnie izolacyjności uzyskiwane są przez specjalne zabiegi uszczelniające warstwę wstępnego krycia. Ze spadkiem pochylenia dachu wzrastają stopnie izolacyjności

7 7 warstwy wstępnego krycia, które zapewniają zwiększoną izolacyjność całego dachu. Jeżeli dach musi sprostać więcej niż trzem podwyższonym wymaganiom warunki określające izolacyjność warstwy wstępnego pokrycia są już jednakowe. Stopnie izolacyjności określone w tabeli numerami rzymskimi dotyczą sposobów wykonania warstwy wstępnego krycia oraz materiałów z których powinna być wykonana. Warstwy wstępnego krycia o izolacyjności od I do III stopnia mogą być wykonane z FWK (ciepłych lub wentylowanych). Natomiast dla stopni IV i V materiałami, z których powinna być wykonana warstwa wstępnego krycia są papy bitumiczne lub specjalne folie hydroizolacyjne (np. PCV, EPDM) Podstawy teorii dachu Szczelność - izolacyjność dachów spadzistych

8 8 Tabela stopni izolacyjności Każdy model dachówki ma określony kąt NZP i dlatego odpowiadająca mu tabela zalecanych stopni izolacyjności warstwy wstępnego pokrycia ma inne kąty graniczne. Nachylenie połaci Wymagania dla dachu W stopniach W procentach Warunki normalne Jedno podwyższone wymaganie Dwa podwyższone wymagania Trzy podwyższone wymagania 10 17,6 % Najniższe dopuszczalne pochylenie połaci dachówek ceramicznych dla < NZP -10 IV V V V NZP -10 IV IV IV V NZP - 6 I I II III NZP - I I II Podstawy teorii dachu Szczelność - izolacyjność dachów spadzistych ,5 % NZP Najniższe Zalecane Pochylenie Każda dachówka musi być mocowana mechanicznie do łat.

9 Stopnie izolacyjności warstw wstępnego krycia 9 I stopień Cechą pierwszego stopnia izolacyjności jest luźne połączenie poszczególnych warstw FWK na zakładach. W tym przypadku FWK jest rozpięta na krokwiach z luzem lub lekkim napięciem w zależności od swojego rodzaju i potrzeb konstrukcji, bez żadnych usztywniających ją elementów pod spodem. Jeżeli FWK jest wentylowana to z uwagi na jej budowę lepiej jest zamontować ją z lekkim zwisem, natomiast FWK ciepłe z niewielkim naprężeniem. Umieszczenie termoizolacji pod FWK typu wentylowanego nie odgrywa tu żadnej roli, ponieważ istnieje między nimi szczelina wentylacyjna. Natomiast umieszczenie termoizolacji pod FWK typu ciepłego powoduje automatyczne przejście do drugiego stopnia szczelności, ponieważ termoizolacja stykając się bezpośrednio z FWK zwiększa sztywność i szczelność połączeń na zakładach. Podstawy teorii dachu Szczelność - izolacyjność dachów spadzistych

10 10 II stopień Podstawy teorii dachu Szczelność - izolacyjność dachów spadzistych Cechą drugiego stopnia szczelności jest pewniejsze połączenie poszczególnych warstw FWK na zakładach spowodowane istnieniem sztywnego podłoża pod FWK. Jeżeli FWK jest wentylowana to powinna leżeć na sztywnym poszyciu (deskowaniu). Musi to być specjalna FWK, której budowa pozwala na to. Normalne FWK wentylowane używane do rozpinania na krokwiach nie nadają się do tego. FWK ciepłe leżące na termoizolacji uzyskują dzięki temu sztywne podłoże umożliwiające szczelniejsze połączenie na zakładach. Na poddaszach użytkowych umieszczenie termoizolacji między krokwiami i ułożenie na niej FWK ciepłej automatycznie zwiększa bezpieczeństwo szczelności.

11 11 III stopień Ten stopień charakteryzuje się uszczelnieniem połączeń między kolejnymi pasmami FWK. Uszczelnienia te uzyskuje się przez zaklejenie zakładów na FWK. Można to zrobić za pomocą taśm samoprzylepnych jedno lub dwustronnych. Podstawy teorii dachu Szczelność - izolacyjność dachów spadzistych

12 12 IV stopień V stopień Podstawy teorii dachu Szczelność - izolacyjność dachów spadzistych W celu uzyskania takiej hydroizolacyjności trzeba wykonać warstwę wstępnego pokrycia z materiałów o większej odporności na działanie wody z zachowaniem wszystkich poprzednich zabiegów. W tym stopniu warstwa wstępnego pokrycia powinna być wykonana z pap lub powłok typu EPDM, grubego PCV itp. ułożonych na sztywnym podłożu. Zakłady powinny być klejone lub zgrzewane. Ten stopień szczelności wymaga wykonania w miejscu warstwy wstępnego krycia szczelnego pokrycia bitumicznego lub foliowego (EPDM, PCV) z kontrłatami uszczelnionymi na całej ich długości. Dlatego ten sposób wykonania warstwy wstępnego pokrycia jest nazywany dachem spodnim.

13 Stopnie izolacyjności dla dachówek 13 Rubin, Sirius 13 Nachylenie połaci Podwyższone wymagania dla dachu: konstrukcyjne, klimatyczne lub inne Uwagi W stopniach W procentach Warunki normalne Jedno podwyższone wymaganie Dwa podwyższone wymagania Trzy podwyższone wymagania 10 17,6 % Najniższe dopuszczalne pochylenie połaci dla dachówek ceramicznych < 12 < 21,3 % IV V V V < NZP ,3 % IV IV IV V NZP ,7 % I I II 22 40,4 % - I I II ,5 % Każda dachówka powinna być mocowana mechanicznie do łat. III NZP - 6 Najniższe zalecane pochylenie - NZP Podstawy teorii dachu Szczelność - izolacyjność dachów spadzistych

14 14 Achat 12 Nachylenie połaci Podwyższone wymagania dla dachu: konstrukcyjne, klimatyczne lub inne Uwagi W stopniach W procentach Warunki normalne Jedno podwyższone wymaganie Dwa podwyższone wymagania Trzy podwyższone wymagania 10 17,6 % Najniższe dopuszczalne pochylenie połaci dla dachówek ceramicznych < 18 < 32,5 % IV V V V < NZP ,5 % IV IV IV V NZP -10 Podstawy teorii dachu Szczelność - izolacyjność dachów spadzistych 22 40,4 % I I II 28 40,4 % - I I II ,5 % Każda dachówka powinna być mocowana mechanicznie do łat. III NZP - 6 Najniższe zalecane pochylenie - NZP

15 15 Mars Nachylenie połaci Podwyższone wymagania dla dachu: konstrukcyjne, klimatyczne lub inne Uwagi W stopniach W procentach Warunki normalne Jedno podwyższone wymaganie podwyższone wymagania Trzy podwyższone wymagania 10 17,6 % Najniższe dopuszczalne pochylenie połaci dla dachówek ceramicznych < 18 < 32,5 % IV V V V < NZP ,5 % IV 22 40,4 % I I II 28 40,4 % - I I II IV IV V NZP ,5 % Każda dachówka powinna być mocowana mechanicznie do łat. III NZP - 6 Najniższe zalecane pochylenie - NZP Podstawy teorii dachu Szczelność - izolacyjność dachów spadzistych

16 16 Opal Nachylenie połaci Podwyższone wymagania dla dachu: konstrukcyjne, klimatyczne lub inne Uwagi W stopniach W procentach Warunki normalne Jedno podwyższone wymaganie Dwa podwyższone wymagania Trzy podwyższone wymagania 10 17,6 % Najniższe dopuszczalne pochylenie połaci dla dachówek ceramicznych < 20 < 36,4 % IV V V V < NZP -10 Podstawy teorii dachu Szczelność - izolacyjność dachów spadzistych 20 36,4 % IV 24 44,5 % I I II 30 57,7 % - I I II IV IV V NZP ,5 % Każda dachówka powinna być mocowana mechanicznie do łat. III NZP - 6 Najniższe zalecane pochylenie - NZP

17 Wentylacja pokryć dachowych 17 Ogólny opis wentylacji pokryć dachowych Każde pokrycie dachowe, nawet najstaranniej zabezpieczające przed deszczem, jest zawsze wystawione na działanie wilgoci. Podczas opadów pewna ilość wody przedostaje się pod dachówki. Dodatkowo w dach wnika para wodna zawarta w powietrzu atmosferycznym. Para wodna nie jest groźna dopóki się nie skropli. Jeśli temperatura spadnie poniżej punktu rosy, szczególnie w niedostatecznie przewietrzanych warstwach dachu, powstają skropliny szkodliwe dla wszystkich materiałów tworzących dach. Dochodzi do szkodliwego nasiąknięcia wilgocią więźby dachowej, termoizolacji, ołatowania i innych części dachu. Zimą, wskutek zwiększonej różnicy temperatur między wnętrzem i zewnętrzną stroną dachu, niebezpieczeństwo uszkodzeń spowodowanych wodą kondensacyjną jest najwyższe. Aby konstrukcja dachu i dachówki na długo nie doznały uszkodzeń, wilgoć ta musi być jak najszybciej usunięta. Najlepszą metodą jest wentylowanie dachu, polegające na utworzeniu przestrzeni wentylacyjnych, w których przepływające swobodnie powietrze usuwa parę wodną. Dzięki ruchom powietrza wywołanych wiatrem oraz nagrzewaniem promieniami słonecznymi, prawidłowo wykonana wentylacja skutecznie osusza cały dach. W dachach stromych o poddaszu użytkowym przestrzeń wentylacyjna ograniczona jest do szczeliny, której wielkość nie może być zbyt mała ani zbyt duża. Jej wymiary określa norma DIN 4108 (część 3), która ustala minimalne przekroje otworów wentylacyjnych w najważniejszych miejscach szczeliny czyli u wlotu i wylotu oraz jej minimalną wysokość. Wentylacja dachu Sposób wentylowania dachu stromego zależy od sposobu zagospodarowania poddasza i od rodzaju warstwy wstępnego krycia. Jeżeli poddasze jest nie użytkowe a termoizolacja umieszczona jest na stropie to między termoizolacją a warstwą wstępnego krycia tworzy się naturalna przestrzeń wentylująca konstrukcję i termoizolację dachu. Podstawy teorii dachu Wentylacja pokryć dachowych

18 18 Podstawy teorii dachu Wentylacja pokryć dachowych Aby spełniała swoją rolę przestrzeń ta musi mieć zapewniony swobodny przepływ powietrza atmosferycznego. Jeżeli poddasze wykorzystywane jest do celów mieszkalnych to termoizolacja musi być umieszczona w więźbie dachowej: między krokwiami, nad lub pod nimi. Usytuowanie szczeliny wentylacyjnej w takiej konstrukcji zależy od kształtu dachu i rodzaju użytych materiałów. Generalnie wentylacja takich dachów może być zrealizowana za pomocą jednej lub dwóch szczelin wentylacyjnych. Zależy to od warstwy wstępnego krycia. W starszych konstrukcjach, w których warstwą wstępnego krycia było deskowanie z papą lub folia o niskiej paroprzepuszczalności (FWK wentylowana) dla prawidłowego działania wentylacji konieczne były dwie szczeliny. Dolna szczelina wentylacyjna (1) zawarta między warstwą izolacji cieplnej a kryciem wstępnym osusza izolację i konstrukcję dachu; górna szczelina wentylacyjna (2) to przestrzeń między kryciem wstępnym a pokryciem dachu. Ta płaszczyzna wentylacyjna wspiera zadanie dolnej płaszczyzny wentylacyjnej i zapewnia oprócz tego szybkie wyschnięcie pokrycia dachu i ołatowania.

19 19 We współczesnych konstrukcjach dachowych jako warstwę wstępnego krycia stosuje się folie wysokoparoprzepuszczalne (ciepłe FWK), które pozwoliły uprościć konstrukcję dachów przez wyeliminowanie dolnej szczeliny wentylacyjnej. Przenikająca przez folię para wodna jest usuwana na zewnątrz przez powietrze przepływające w jedynej szczelinie utworzonej przez ołatowanie (2). Podstawy teorii dachu Wentylacja pokryć dachowych

20 20 Norma DIN 4108 Norma ta precyzuje minimalną wielkość szczeliny wentylacyjnej w dachu spadzistym. Rozmiary szczeliny określone sa przez jej pole przekroju poprzecznego do kierunku przepływu powietrza wentylującego. Pole to jest proporcjonalne do pola powierzchni wentylowanej połaci dachowej. Dla swobodnego ruchu powietrza ważne jest aby był precyzyjnie określony zarówno wlot jak i wylot szczeliny. Dlatego według normy: wielkość przekroju wentylacyjnego przy okapie musi stanowić 0,2 % przynależnej powierzchni dachu, jednak nie mniej niż 200 cm 2 na 1 metr szerokości dachu, przekroje wentylacyjne otworów wylotowych szczeliny wentylacyjnej na kalenicy lub na narożu dachu muszą stanowić 0,05 % powierzchni dachu (jednej połaci), również w pozostałych miejscach dachu (na jego połaci) wielkość przekroju wentylacyjnego musi wynosić co najmniej 0,2 % powierzchni dachu, jednak nie mniej niż 200 cm 2 na 1 metr szerokości dachu. Podstawy teorii dachu Wentylacja pokryć dachowych

21 21 Z tych zaleceń można bardzo prosto skorzystać przy określeniu wymiarów szczeliny. Trzeba ją określić dla pasa dachu o szerokości 1 metra. Okaże się, że pole powierzchni przekroju szczeliny równa się długości krokwi pomnożonej przez 0,2 %. Na przykład, gdy krokiew ma 8 mb to pole przekroju wyniesie 160 cm 2. Jednak norma określa dolną granicę wielkości na 200 cm 2 na 1 metr szerokości dachu, czyli długości okapu. Stąd wynika, że wysokość szczeliny wentylacyjnej nad izolacją u jej wlotu musi wynosić co najmniej 2 cm. Ten warunek narzuca wymiary szczeliny utworzonej między krokwiami o długości do 10 mb. Powyżej 10 mb szczelina powinna mieć już większą wysokość np. dla 11 metrowej krokwi 2,2 cm. W przestrzeni, którą tworzy ołatowanie należy uwzględnić ubytek powierzchni przekroju szczeliny na grubości łat i kontrłat. Jeżeli w dachu konieczne jest utworzenie drugiej szczeliny wentylacyjnej to jej wielkość również musi uwzględniać istnienie krokwi, między którymi znajduje się szczelina. Zakładając, że konstrukcje drewniane w każdym przypadku zajmują średnio 16% pola przekroju łatwo obliczyć rzeczywistą minimalną wysokość szczeliny. Wyniesie ona 2,32 cm, a w zaokrągleniu 2,4 cm. W tabeli, na podstawie normy DIN 4108, są określone najniższe wysokości szczeliny wentylacyjnej w spadzistym dachu wentylowanym w zależności od długości krokwi. W kolumnie II podane są wielkości teoretyczne a w kolumnie III dla przestrzeni tworzonej przez ołatowanie lub krokwie, uwzględniające obecność drewnianych elementów konstrukcyjnych. Z powodu warunku narzucającego minimalne pola przekroju wentylacji, wysokość szczeliny musi być większa niż 2,4 cm dopiero przy krokwiach dłuższych niż 10 metrów. W praktyce budowlanej zachowanie dokładnie w każdym miejscu wymiaru 2,4 cm jest bardzo trudne. Dlatego trzeba z góry założyć, że w spadzistym dachu wentylowanym o długości krokwi do 10 mb minimalna odległość warstwy wstępnego krycia od termoizolacji powinna wynosić około 3 cm. Podstawy teorii dachu Wentylacja pokryć dachowych

22 22 Podstawy teorii dachu Wentylacja pokryć dachowych Wentylacja dachów o poddaszu nieużytkowym Jeśli dachy o poddaszu nieużytkowym są wykonane bez krycia wstępnego, to duża objętość powietrza na poddaszu w większości przypadków zapewnia wymianę wilgoci i wyrównanie temperatury. Mimo to, także i tutaj należy zapewnić stałą skuteczną wentylację poddasza przez wystarczająco duże otwory w okapie i na kalenicy (narożu) dachu lub szczytach budynku. Konieczne przekroje otworów wentylacyjnych w dachu i w tym przypadku określa norma DIN Rozmieszczenie izolacji cieplnej w dachu stromym Izolacja cieplna w dachu pochyłym może zostać umieszczona w różnych miejscach: nad, pod lub między krokwiami. Również kombinacje tych sposobów zostały wypróbowane w praktyce i już dobrze się sprawdziły. Rozmieszczenie określane jest przede wszystkim przez rodzaj konstrukcji i grubość materiału izolacyjnego. Grubość materiału izolacyjnego zależy od wymagań normatywnych i konstrukcyjnych budynku oraz własności izolacyjnych materiału. Każdy sposób rozmieszczenia termoizolacji musi uwzględniać konieczność wentylowania dachu. Izolacja cieplna między krokwiami W większoœci poddaszy wykorzystywanych do celów mieszkalnych izolacja cieplna zostaje umieszczona między krokwiami. Sposób jej wentylowania zależy od rodzaju warstwy wstępnego krycia. Jeżeli jest to deskowanie z papą lub FWK wentylowana (folia wstępnego krycia o niskiej 2 1

23 23 paroprzepuszczalności) to dla prawidłowego działania wentylacji dachu konieczne są dwie szczeliny. Dolna szczelina wentylacyjna (1) zawarta między górną krawędzią termoizolacji a dolną krawędzią warstwy wstępnego krycia nie może w najniższym miejscu spaść poniżej 2,4 cm. (zgodnie z DIN 4108). Przekrój wentylacyjny musi wynosić co najmniej 200 cm 2 /m. Górna przestrzeń wentylacyjna (2) między kryciem wstępnym a pokryciem dachu również musi być wentylowana. Jej wysokość musi również wynosić co najmniej 2,4 cm. Będzie to zapewnione dzięki wbudowaniu kontrłat. Otwory na powietrze dopływające i odpływające powinny odpowiadać przekrojom dolnej przestrzeni wentylacyjnej. 2 Jeżeli warstwą wstępnego krycia jest materiał o dostatecznie wysokich własnościach dyfuzyjnych to umieszczona między krokwiami izolacja cieplna może się stykać bezpośrednio z tym materiałem i zbędna jest dolna szczelina wentylacyjna. Sprawność górnej przestrzeni wentylacyjnej (2) między kryciem wstępnym a pokryciem dachu jest jednak przy tej wersji szczególnie ważna. Najczęściej jako warstwy wstępnego krycia w takich dachach używa się ciepłych (wysokoparoprzepuszczalnych) FWK. W przypadku gdy ciepła FWK leży na deskowaniu trzeba zwrócić uwagę, aby była to odpowiednia folia, którą producent dopuszcza do takiego zastosowania. Nie każda ciepła FWK może być układana bezpośœrednio na deskowaniu. Podstawy teorii dachu Wentylacja pokryć dachowych

24 24 Izolacja cieplna między i pod krokwiami Jeśli między krokwiami nie ma wystarczającej przestrzeni dla potrzebnej izolacji cieplnej, to część izolacji można umieścić pod krokwiami. Ma to tę zaletę, że przy prostopadłym nabiciu legarów pod krokwie unika się niebezpieczeństwa powstawania mostków cieplnych. Drewno nie jest na tyle dobrym izolatorem aby dostatecznie chronić poddasze przed ucieczką ciepła. Dlatego gdy krokwie wypełnione są termoizolacją i górna ich krawędź styka się z FWK a dolna z paroizolacją to w zimie drewno przewodzi zbyt dużo ciepła na zewnątrz. Także i tutaj wentylacja musi spełniać warunki normy DIN Podstawy teorii dachu Wentylacja pokryć dachowych 2 1

25 25 Izolacja na krokwiach Przy izolacji na krokwiach wentylacja również musi spełniać warunki normy DIN Natomiast problem mostków cieplnych jest rozwiązany automatycznie bo krokwie schowane są pod termoizolacją. Jest to oczywista zaleta tego sposobu ocieplenia dachu. 2 Podstawy teorii dachu Wentylacja pokryć dachowych

26 26 Przekrój wentylacyjny Nazwa Taśma kalenicowa pod gąsior Sattel o szerokości 24 cm Taśma kalenicowa pod gąsior Konisch o szerokości 20 cm Przeznaczeni e dla dachu krytego karpiówką Przekrój wentylacyjny Razem Jednostronni e 200 cm 2 / m 100 cm 2 / m 200 cm 2 / m 100 cm 2 / m Taśma na naroża (grzbiety) szerokości 28 cm Taśma Figaroll o pod gąsior Konisch pod gąsior Sattel pod gąsior Konisch dla dachu krytego karpiówką 210 cm 2 / m 105 cm 2 / m Nazwa Przeznaczeni e Przekrój wentylacyjn y Zakres zastosowani a Podstawy teorii dachu Wentylacja pokryć dachowych Dachówka wentylacyjna Dachówka wentylacyjna Dachówka wentylacyjna kalenicy Dachówka wentylacyjna okapu Grzebień okapu z kratką wentylacyjną Taśma wentylacyjna okapu Element wentylacyjny FWK wentylowanej Sirius, Rubin Achat, Neptun Mars Opal Opal Sirius, Rubin, Achat Neptun, Mars, Opal Sirius, Rubin Achat Neptun Mars Opal Sirius, Rubin Achat Neptun Mars Opal 2 20 cm /szt cm /szt cm / szt. Dla poprawy wentylacj i 2 między pokryciem dachu 10 cm /szt. a warstwą wstępnego krycia 2 12 cm /szt. W zależności od rodzaju wbudowania W zależności od wbudowania, udział otworów: 50% 2 60 cm /szt. Kratka zabezpieczająca przed ptakami do zastosowania przy okapie, Do zakrycia otworów wentylacyjnych przy okapie Do poprawy wentylacji pod FWK wentylowaną (np. Unterspannbahn) przy okapie, kalenicy, narożu dachu, koszach i przej ściach przez dach.

27 Mocowanie dachówek 27 Dachówki ceramiczne mocowane są do łat za pomocą klamer metalowych lub śrub jeżeli przewidywane siły ssące wiatru mogą przewyższyć wagę dachówek. Sposób mocowania określa się podając ilość mocowanych dachówek na metr kwadratowy pokrycia. Minimalna ilość mocowań przypadających na metr kwadratowy podana jest w tabelach E 5.8 E Ilość ta zależy od: kąta nachylenia połaci dachowej, wysokości budynku, strefy wiatrowej w której znajduje się budynek, obszaru połaci dachu, w której znajduje się dachówka, rodzaju dachówki, typu konstrukcji dachu istotnego dla penetracji wiatru. Bez względu na podaną w tabelach ilość niezbędnych mocowań należy mocować każdą dachówkę gdy: znajduje się na krawędzi szczytu dachu lub na krawędzi innych stref brzegowych dachu, dach ma kąt nachylenia połaci powyżej 65. Zalecamy również mocowanie wszystkich gąsiorów. Podstawy teorii dachu Mocowanie dachówek

28 28 Strefy wiatrowe Podział Polski na strefy wiatrowe wykonany na zlecenie RuppCeramiki przez Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej Oddział w Poznaniu przedstawia mapa E 5.3. Mapę stref obciążenia wiatrem wykonano wg zaleceń polskiej normy PN-77/B i normy międzynarodowej IEC 826. Opracowano ją uwzględniając jednorodny materiał obserwacyjny dotyczący średnich maksymalnych 10-minutowych prędkości wiatru i kierunku z lat dla około 50 stacji. Obciążenia wywołane oddziaływaniem wiatru zwiększają się w miarę wzrostu numeracji typu stref. Na mapie, zgodnie z normą, w strefie II wydzielono dwie podstrefy: II a przybrzeżny pas lądu o szerokości ok. 2 km, II b przybrzeżny pas morza i pas wydm o szerokości 200 m. Przenosząc zalecenia zawarte w Regułach Dekarskich Niemieckiego Związku Dekarzy, odnoszące się do niemieckich norm wiatrowych proponujemy w odniesieniu do tych dwóch podstref stosować mocowanie dachówek według zasad obowiązujących w strefie III. W wysokich partiach gór należy mocować wszystkie dachówki lub starannie przeprowadzić obliczenia stosując się do zaleceń normy PN-77/B Podstawy teorii dachu Mocowanie dachówek

29 29 Podstawy teorii dachu Mocowanie dachówek

30 30 a/8 a/8 a/8 obszar naro nik owy obszar brzegowy obszar połaciowy a = krótszy bok obrysu połaci b = dłu szy bok obrysu połaci Podstawy teorii dachu Mocowanie dachówek Obszary dachu Ze względu na obciążenia siłami ssącymi wiatru, dach dzieli się na trzy obszary: połaciowy, brzegowy, narożnikowy. Szerokość pasa brzegowego oraz obszarów narożnikowych określana jest według krótszego boku obrysu (rzutu) połaci i wynosi jego 1/8. Nie może być jednak mniejsza niż 1m, a dla budynków i hal zamkniętych o długości mniejszej niż 30 m szerokość ta nie powinna przekroczyć 2 m.

31 31 Dla większych elementów dachu wychodzących poza jego połać takich jak komin czy lukarny lub wykusze również wyznacza się obszary brzegowe o zwiększonej sile ssącej. Ich szerokość określa się jako 1 dłuższego boku, jednak nie mniej niż 1 m i nie więcej niż 2 m. Za elementy wymagające obszarów zwiększonych mocowań uważa się te z nich, które przekroczą wysokość 0,35 m i mają szerokość przy połaci większą niż 0,5 m. a b Podstawy teorii dachu Mocowanie dachówek

32 32 Typy konstrukcji dachu istotne dla działania wiatru Ze względu na sposób działania wiatru rozróżnia się dwa typy konstrukcji wewnętrznej dachów: konstrukcje zamknięte i konstrukcje otwarte. Konstrukcje zamknięte to: wszystkie poddasza użytkowe z nie przepuszczającym powietrza obłożeniem wewnętrznym, wszystkie zawierające warstwę wstępnego krycia o szczelnych łączeniach, konstrukcje uszczelnione paroizolacją z ciepłymi FWK nie klejonymi na zakładach ale usztywnionymi warstwą termoizolacji. Natomiast konstrukcje otwarte to: wszystkie poddasza nieużytkowe bez warstwy wstępnego krycia, wszystkie zawierające FWK nie klejone na łączeniach i bez usztywniającej warstwy termoizolacji stykającej się z FWK, więźby z przestrzeniami stworzonymi przez filary lub słupy (np. ganki). Podstawy teorii dachu Mocowanie dachówek

33 33 Jak korzystać z tabel? Odczytana z tabel liczba klamer oznacza ile dachówek należy mocować na 1 metr kwadratowy pokrycia. Każdy model dachówki ma określone zużycie dachówek na tę samą jednostkę powierzchni. Jeżeli podzielimy to zużycie przez ilość koniecznych klamer to otrzymamy liczbę sugerującą co ile dachówek należy użyć klamry mocującej. Mocowanie dachówek musi być regularne, aby siły ssące wiatru były równomiernie równoważone przez klamry. Dlatego klamry zapina się na co trzecią lub na co drugą dachówkę w rzędach poziomych, z przesunięciem o jedną lub dwie w bok w rzędach leżących wyżej. Tworzą się w ten sposób regularne, skośne linie mocowań zapewniające odporność pokrycia na wiatr. Konieczność regularnego klamrowania dachówek powoduje, że mocuje się najwyżej co trzecią dachówkę. Wynika z tego następująca reguła dotycząca ustalania rytmu mocowań: jeżeli wynik dzielenia zużycia dachówek przez ilość klamer jest 3, to mocujemy co trzecią dachówkę w każdym rzędzie, jest < 3, to mocujemy co drugą dachówkę w każdym rzędzie, jest < 2, to mocujemy każdą dachówkę. Przykład Budynek znajduje się w I strefie obciążeń wiatrem, ma wysokość 16 m (kalenica), dach o pochyleniu 35 ma konstrukcję zamkniętą (ocieplony) i pulpitową (jednospadowy). Pokryty jest dachówką SIRIUS o zużyciu 14,5 szt. /m 2. W narożniku trzeba mocować 3 sztuki dachówki na m 2. Dzielimy zużycie przez tą liczbę i otrzymujemy: 14,5 /3 = 4,83 co jest > 3. W związku z tym mocujemy co trzecią dachówkę na szerokości pasa brzegowego określonego za pomocą reguł opisanych wyżej. Oczywiście mocujemy oprócz tego wszystkie dachówki szczytowe. W tym przykładzie w strefie brzegowej i na połaci, zgodnie z tabelą E 5.8, nie trzeba mocować dachówek. Podstawy teorii dachu Mocowanie dachówek

34 34 Sposób mocowania co trzeciej dachówki Podstawy teorii dachu Mocowanie dachówek

35 Tabele ilości mocowań dachówek 35 STREFA I Dach typu zamknięteg o Kształt dachu Dach dwuspadowy Kąt nachylenia połaci Wysokość kalenicy < 10 <15 <20 Dachówki zakładkowe narożnik < 25 3 < 30 3 < 10 <15 <20 <25 <30 < 10 <15 <20 <25 <30 < 10 3 < 15 3 brzeg połać Dachówki karpiówk i narożnik brzeg połać < 20 4 < < Dach jednospadowy - pulpitowy < 10 < 15 3 < 20 3 < 25 3 < 30 4 < 10 <15 <20 <25 <30 Podstawy teorii dachu Mocowanie dachówek

36 36 STREFA I Dach typu otwarteg o Kształt dachu Dach dwuspadowy Kąt nachylenia połaci Wysokość kalenicy Dachówki zakładkowe narożnik < 10 3 < 15 3 < 20 4 brzeg połać Dachówki karpiówk i narożnik < < < 10 <15 < < < < 10 < 15 3 < 20 3 < 25 3 < 30 4 brzeg połać < < < < < Podstawy teorii dachu Mocowanie dachówek Dach jednospadowy - pulpitowy < 10 3 < < < < < 10 < < < <

37 37 STREFA II Dach typu zamknięteg o Kształt dachu Dach dwuspadowy Kąt nachylenia połaci Wysokość kalenicy Dachówki zakładkowe narożnik < 10 3 < 15 3 < 20 4 brzeg połać Dachówki karpiówk i narożnik < < < 10 <15 < < < < 10 < 15 3 < 20 3 < 25 3 < 30 4 brzeg połać < < < < < Dach jednospadowy - pulpitowy < 10 3 < < < < < 10 < < < < Podstawy teorii dachu Mocowanie dachówek

38 38 STREFA II Dach typu otwarteg o Kształt dachu Kąt nachylenia połaci Wysokość kalenicy Dachówki zakładkowe narożnik brzeg połać Dachówki karpiówk i narożnik brzeg połać < < < < < < < Dach dwuspadowy < < < < 10 3 < < < < < < < < < Podstawy teorii dachu Mocowanie dachówek Dach jednospadowy - pulpitowy < < < < < < < < < <

39 39 STREFA III Dach typu zamknięteg o Kształt dachu Dach dwuspadowy Kąt nachylenia połaci Wysokość kalenicy Dachówki zakładkowe narożnik brzeg połać Dachówki karpiówk i narożnik < < brzeg < < < < < < < < < < < < < połać < < < < < Dach jednospadowy - pulpitowy < < < < < < < < < < Podstawy teorii dachu Mocowanie dachówek

40 40 STREFA III Dach typu otwarteg o Kształt dachu Dach dwuspadowy Kąt nachylenia połaci Wysokość kalenicy Dachówki zakładkowe narożnik brzeg połać Dachówki karpiówk i narożnik brzeg < < < < < < < < < < < < < < < połać < < < < < Podstawy teorii dachu Mocowanie dachówek Dach jednospadowy - pulpitowy < < < < < < < < < <

41 Obliczanie długości i szerokości pokrycia 41 Nasze dachówki wypalane są z naturalnego surowca. Podane dalej wymiary są wartoś- -ciami nominalnymi. Z powodu naturalnych odchyleń w składzie surowca nieuniknione są minimalne różnice wymiarów. Dlatego też ważne jest ustalenie przed łatowaniem długości i szerokości pokrycia zgodnie z normą DIN 456. Ustalenie średniej długości i szerokości pokrycia odbywa się w przypadku dachówek zakładkowych w dwóch rzędach poziomych i dwóch pionowych. Dachówki, odwrócone stroną licową do dołu, mierzymy: raz rozciągnięte, drugi raz zsunięte. Średnia długość pokrycia = L 1+ L 2 20 Średnia szerokość pokrycia = B 1+B 2 20 rozciągnięte (B 1) L 1/L 2 B 1/B 2 zsunięte (B 2) rozciągnięte (L 1) zsunięte (L 2) Podstawy teorii dachu Podstawowe dane techniczne

42 42 Wpływ kontrłaty na długość krokwi Długość krokwi wynikająca z obliczeń jest powiększona o wymiar, wynikający z poniższej tabeli. Rzeczywista długość krokwi jest więc o ten wymiar krótsza. Przekrój łaty w mm Przedłużenie krokwi w mm / / Podstawy teorii dachu Podstawowe dane techniczne 40/

43 43 Rzeczywista długość krokwi Długość krokwi Kontrłata Krokiew Tabele na str. E.6.5 E.6.27 do obliczania długości i szerokości krycia są tabelami pomocniczymi. W związku z tym zawierają długości krycia uzależnione od ilości rzędów, ale nie uwzględniające pierwszego rzędu dachówek okapowych. Podobnie, tabele szerokości krycia nie uwzględniają dachówek szczytowych lub skrajnych. Dlatego w obliczeniach trzeba dodać odległości krycia tych dachówek według wzorów, zamieszczonych powyżej tabeli. Podstawy teorii dachu Podstawowe dane techniczne

44 Dane techniczne: Średnia długość pokrycia (łatowanie): ok. 364 mm Średnia szerokość pokrycia: ok. 215 mm Ilość na pokrycie 1 m 2 : ok. 13 sztuk Masa jednej sztuki: ok. 3,7 kg Najmniejsze pochylenie połaci dachowej: ok. 22 Odstęp łaty kalenicowej n achylenie dachu d o Gąsior Sattel 3 szt./m Gąsior Konisch 2,5 szt./m 40 mm 30 mm 20 mm 15 mm - - Podstawy teorii dachu Podstawowe dane techniczne Styk ze ścianą od lewej Styk ze ścianą od prawej zakończony dachówką zakończony dachówką skrajną podstawową DB DB DB DB DB DB Zakończenie od lewej Zakończenie od prawej DB DB DB DB DB DB 215 DB

45 45 Obliczanie długości krokwi: = ilość rzędów x długość pokrycia + odstęp łaty okapu (LAT) + odstęp łaty kalenicowej (LAF) Obliczanie szerokości pokrycia: = ilość rzędów x szerokość pokrycia + boczna lewa + boczna prawa rzędy średnia szerokość pokrycia w mm rzędy średnia szerokość pokrycia w mm Podstawy teorii dachu Podstawowe dane techniczne

46 46 LAF 340 DL 340 LA 340 LA LAT Dane techniczne: Średnia długość pokrycia: ok. 340 mm Średnia szerokość pokrycia: ok. 200 mm Ilość na pokrycie 1 m 2 : ok. 14,5 szt. Masa jednej sztuki: ok. 3,9 kg Min. nachylenie dachu: ok. 28 Odstęp łaty kalenicowej n achylenie dachu d o Gąsior Sattel 3 szt./m Gąsior Konisch 2,5 szt./m 40 mm 30 mm 20 mm 15 mm - - Podstawy teorii dachu Podstawowe dane techniczne Styk ze ścianą od lewej zakończony dachówką skrajną DB DB DB Zakończenie od lewej Styk ze ścianą od prawej zakończony dachówką podstawową DB DB DB Zakończenie od prawej

47 47 Obliczanie długości krokwi: = ilość rzędów x długość pokrycia + odstęp łaty okapu (LAT) + odstęp łaty kalenicowej (LAF) rzędy średnia długość pokrycia w mm rzędy średnia długość pokrycia w mm Obliczanie szerokości pokrycia: = ilość rzędów x szerokość pokrycia + boczna lewa + boczna prawa rzędy średnia szerokość pokrycia w mm rzędy średnia szerokość pokrycia w mm Podstawy teorii dachu Podstawowe dane techniczne

48 48 12 LA - długość pokrycia LAT - odstęp łaty okapu LAF - odstęp łaty kalenicowej Dane techniczne: Średnia długość pokrycia (łatowanie): ok. 346 mm Średnia szerokość pokrycia: ok. 234 mm Ilość na pokrycie 1 m 2 : ok. 12,4 sztuk Masa jednej sztuki: ok. 3,7 kg Najmniejsze pochylenie połaci dachowej: ok. 22 Odstęp łaty kalenicowej Nachylenie dachy [ 0 ] Gąsior (Dachówka normalna) Gąsior (Dachówka kalenicowa) Podstawy teorii dachu Podstawowe dane techniczne Zakończenie od lewej Miecz dachówki kryje 53 mm konstrukcji Zakończenie dachówką z podwójną falą Zakończenie od prawej Zakończenie dachówką normalną

49 49 LAT [mm] P [mm] Obliczanie długości krokwi: = ilość rzędów x długość pokrycia + odstęp łaty okapu (LAT) + odstęp łaty kalenicowej (LAF) Obliczanie szerokości pokrycia: = ilość rzędów x szerokość pokrycia + boczna lewa + boczna prawa Podstawy teorii dachu Podstawowe dane techniczne

50 50 Dane techniczne: Średnia długość pokrycia (łatowanie): ok. 360 mm Średnia szerokość pokrycia: ok. 215 mm Ilość na pokrycie 1 m 2 : ok. 12,9 sztuk Masa jednej sztuki: ok. 3,0 kg Najmniejsze pochylenie połaci dachowej: ok. 22 Odstęp łaty kalenicowej n achylenie dachu d o Gąsior Sattel 3 szt./m Gąsior Konisch 2,5 szt./m 40 mm 30 mm 20 mm 15 mm - - Podstawy teorii dachu Podstawowe dane techniczne Styk ze ścianą od lewej Styk ze ścianą od prawej zakończony dachówką zakończony dachówką skrajną podstawową DB DB DB DB DB DB Zakończenie od lewej Zakończenie od prawej DB DB DB DB DB DB 215 DB

51 51 Obliczanie długości krokwi: = ilość rzędów x długość pokrycia + odstęp łaty okapu (LAT) + odstęp łaty kalenicowej (LAF) rzędy średnia długość pokrycia w mm rzędy średnia długość pokrycia w mm Obliczanie szerokości pokrycia: = ilość rzędów x szerokość pokrycia + boczna lewa + boczna prawa rzędy średnia szerokość pokrycia w mm rzędy średnia szerokość pokrycia w mm Podstawy teorii dachu Podstawowe dane techniczne

52 52 Dane techniczne: Długość pokrycia zmienna (łatowanie): od 165 mm do 185 mm Średnia szerokość pokrycia: ok. 430 mm Ilość na pokrycie 1 m 2 : ok. 13 sztuk (przy łatowaniu co 180 mm) Masa jednej sztuki: ok. 3,7 kg Najmniejsze pochylenie połaci dachowej: ok. 16 Odstęp łaty kalenicowej n achylenie dachu d o ponad 45 Gąsior Smaragd 40 mm 35 mm 30 mm 25 mm Podstawy teorii dachu Podstawowe dane techniczne Styk ze ścianą od lewej zakończony dachówką skrajną Zakończenie od lewej Styk ze ścianą od prawej zakończony dachówką podstawową Zakończenie od prawej

53 53 Obliczanie długości krokwi: = ilość rzędów x długość pokrycia + odstęp łaty okapu (LAT) + odstęp łaty kalenicowej (LAF) rzędy śr. długość pokrycia w mm rzędy śr. długość pokrycia w mm Obliczanie szerokości pokrycia: = ilość rzędów x szerokość pokrycia + boczna lewa + boczna prawa rzędy śr. szerokość pokrycia w mm rzędy śr. szerokość pokrycia w mm Podstawy teorii dachu Podstawowe dane techniczne

54 54 Krycie podwójne LAF DL LA LA LA LA LA LAT 120 LAT LA Krycie w koronkę LAF Podstawy teorii dachu Podstawowe dane techniczne LAT Zakończenie dachówką szczytową LAT DL LA LA Zakończenie bez dachówki szczytowej max. 20

55 Dane techniczne: Wymiar: 180 x 380 mm, zakończenie okrągłe/zakończenie segmentowe Długość pokrycia (łatowanie): od 145 do 165 mm (krycie podwójne) od 290 do 330 mm (krycie w koronkę) w zależności od nachylenia dachu. Szerokość pokrycia: ok. 180 mm Ilość na pokrycie 1 m 2 : od 34 sztuk Masa jednej sztuki: ok. 1,8 kg Najmniejsze pochylenie połaci dachowej: ok Odstęp łaty kalenicowej: n achylenie dachu d o Gąsior Konisch 2,5 szt./m Gąsior Opal 3 szt./m 100 mm mm mm 85 mm mm mm Podstawy teorii dachu Podstawowe dane techniczne

56 56 Obliczanie długości krokwi: = ilość rzędów x długość pokrycia + odstęp łaty okapu (LAT1 + LAT2) + odstęp łaty kalenicowej (LAF) nachylenie dachu min. pokrycie dachówki przez dachówkę dł. pokrycia krycie w łuskę dł. pokrycia krycie w koronkę ilość dach. ma m 2 > = 30 9,0 cm 14,5 cm 29,0 cm 38,3 sztuk > 30 <= 35 9,0 cm 14,5 cm 29,0 cm 38,3 sztuk > 35 <= 40 8,0 cm 15,0 cm 30,0 cm 37,0 sztuk > 40 <= 45 7,0 cm 15,5 cm 31,0 cm 35,8 sztuk > 45 <= 60 6,0 cm 16,0 cm 32,0 cm 34,7 sztuk > 60 5,0 cm 16,5 cm 33,0 cm 33,7 sztuk Podstawy teorii dachu Podstawowe dane techniczne

57 Folia wstępnego krycia wentylowana 57 Folia wstępnego krycia ciepła (wysokoparoprzepuszczalna) Łata Dachówka Opal Kontrłata FWK ciepła np. Divoroll Universal Termoizolacja Deskowanie Krokiew Paroizolacja Rysunki detali Warstwy wstępnego krycia

58 58 Folia wstępnego krycia ciepła (wysokoparoprzepuszczalna) Rysunki detali Warstwy wstępnego krycia

59 Wodoszczelny dach spodni (Wodoszczelna warstwa wstępnego krycia) 59 Rysunki detali Warstwy wstępnego krycia

60 60 Folia wstępnego krycia wentylowana z elementem wentylacyjnym Łata Kontrłata Dachówka Paroizolacja FWK wentylowana Element wentylacyjny Termoizolacja Rysunki detali Warstwy wstępnego krycia

61 Okap z deską okapową, z FWK wentylowaną sprowadzoną do rynny 61 Grzebień z kratką wentylacyjną Łata Kontrłata Dachówka Pas nadrynnowy Deska okapowa Rynna Deski szalowe Krokiew FWK wentylowana Taśma wentylacyjna okapu Termoizolacja Paroizolacja Rysunki detali Okap

62 62 Okap z deską okapową, z FWK ciepłą sprowadzoną pod rynnę Taśma wentylacyjna Grzebień z kratką wentylacyjną Rysunki detali Okap

63 Okap z deską okapową, z FWK wentylowaną sprowadzoną pod rynnę, z płytkami Morion 63 Taśma wentylacyjna Rysunki detali Okap

64 64 Okap z dachówką karpiówką, ułożoną w łuskę, z FWK wentylowaną sprowadzoną pod rynnę FWK wentylowana Komplet dachówek went. Deska okapowa Kontrłata Dachówka Opal Łata Dachówka okapowa Taśma wentylacyjna Pas nadrynnowy Taśma wentylacyjna Rynna Krokiew Kapinos Deskowanie Termoizolacja Paroizolacja Rysunki detali Okap

65 Kalenica z gąsiorem Sattel (FWK ciepła) 65 Dachówka kalenicowa Gąsior Sattel Kontrłata Łata Łata kalenicowa Taśma uszczelniająca Klamra gąsiora Uchwyt łaty kalenicowej Paroizolacja FWK ciepła np. Divoroll Pro Termoizolacja Rysunki detali Kalenica i naroże

66 66 Kalenica z gąsiorem Konisch (FWK wentylowana) Gąsior Konisch Dachówka kalenicowa Łata kalenicowa Taśma uszczelniająca Klamra gąsiora Kontrłata Uchwyt łaty kalenicowej Łata Termoizolacja FWK wentylowana Rysunki detali Kalenica i naroże Paroizolacja Krokiew

67 Kalenica z gąsiorem Konisch nad dachówką Opal ułożoną w łuskę (FWK wentylowana) 67 Gąsior Konisch Dachówka kalenicowa Łata kalenicowa Komplet dachówek wentylacyjnych Dachówka Opal Kontrłata Łata Taśma uszczelniająca Klamra gąsiora Uchwyt łaty kalenicowej Termoizolacja Paroizolacja FWK wentylowana Krokiew Rysunki detali Kalenica i naroże

68 68 Kalenica z gąsiorem Konisch nad dachówką Opal ułożoną w łuskę (FWK ciepła) Gąsior Konisch Dachówka kalenicowa Łata kalenicowa Dachówka Opal Kontrłata Łata Taśma uszczelniająca Klamra gąsiora Uchwyt łaty kalenicowej Paroizolacja Rysunki detali Kalenica i naroże Termoizolacja FWK ciepła np. Divoroll Pro

69 Kalenica z gąsiorem Konisch nad dachówką Opal ułożoną w koronkę (FWK wentylowana) 69 Kontrłata Taśma uszczelniająca Dachówka Opal Łata kalenicowa Gąsior Konisch Klamra gąsiora Uchwyt łaty kalenicowej Łata Termoizolacja FWK wentylowana Paroizolacja Krokiew Rysunki detali Kalenica i naroże

70 70 Naroże z gąsiorem Sattel z FWK wentylowaną mocowaną do krokwi narożnej Gąsior Sattel Łata naro na Dachówka Taśma uszczelniająca Klamra gąsiora Uchwyt łaty naro nej (kalenicowej) Łata Krokiew naro na Kontrłata Termoizolacja Rysunki detali Kalenica i naroże FWK wentylowana z elementem wentylacyjnym Paroizolacja

71 Naroże z gąsiorem Sattel z FWK wentylowaną mocowaną na kontrłatach 71 Gąsior Sattel Dachówka Taśma uszczelniająca Łata naro na Klamra gąsiora Uchwyt łaty naro nej (kalenicowej) Łata Krokiew naro na Kontrłata równoległa do krokwi naro nej Termoizolacja Paroizolacja FWK wentylowana Rysunki detali Kalenica i naroże

72 72 Naroże z gąsiorem Sattel (FWK ciepła) Gąsior Sattel Dachówka Taśma uszczelniająca Łata naro na Klamra gąsiora Uchwyt łaty naro nej (kalenicowej) Łata Krokiew naro na Kontrłata Termoizolacja Paroizolacja FWK ciepła np. Divoroll Rysunki detali Kalenica i naroże

73 Dach pulpitowy (dachówka Rubin z FWK wentylowaną) 73 Rysunki detali Szczyt dachu/pulpit

74 74 Dach pulpitowy (dachówka Opal z FWK wentylowaną) Rysunki detali Szczyt dachu/pulpit

75 Dach pulpitowy z obróbką blacharską (dachówka Opal z FWK ciepłą) 75 Komplet wentylacyjny Dachówka wentylacyjna Dachówka Opal kalenicowa Obróbka blacharska Łata Kontrłata Termoizolacja Deskowanie Paroizolacja FWK ciepła np. Divoroll Universal lub Top Rysunki detali Szczyt dachu/pulpit

76 76 Szczyt dachu z dachówką szczytową z podbitką Dachówka szczytowa Dachówka Łata FWK ciepła Kontrłata Deski podbitki Krokiew Termoizolacja Paroizolacja Rysunki detali Szczyt dachu/pulpit

77 Szczyt dachu z dachówką szczytową bez obróbek 77 Dachówka Kontrłata, Dachowka szczytowa Łata Papa podkładowa Krokiew Deskowanie Termoizolacja Paroizolacja Rysunki detali Szczyt dachu/pulpit

78 78 Szczyt dachu z obróbką blaszaną i z dachówką skrajną FWK ciepła np. Divoroll Universal Rysunki detali Szczyt dachu/pulpit

79 Szczyt dachu z obróbką blaszaną 79 FWK wentylowana Paroizolacja Rysunki detali Szczyt dachu/pulpit

80 80 Szczyt dachu pokrytego karpiówką z dachówką szczytową Dachówka szczytowa Łata Dachówka Opal Kontrłata Deski podbitki FWK wentylowana Krokiew Szczyt dachu pokrytego karpiówką z dachówką połówkową Dachówka połówkowa Dachówka Opal Łata Kontrłata Rysunki detali Szczyt dachu/pulpit Deski podbitki Krokiew FWK wentylowana

81 System komunikacji dla kominiarzy 81 Rysunki detali Komunikacja na dachu

82 82 System komunikacji dla kominiarzy na dachówce Opal Rysunki detali Komunikacja na dachu

83 System przeciwśniegowy z płotkiem 83 Rysunki detali Ochrona przed śniegiem

84 84 System przeciwśniegowy z uchwytem na okrąglak na dachówce Opal Uchwyt na okrąglak Dachówka Opal Deskowanie Okrąglak Dachówka ze wspornikiem Deska okapowa Dachówka okapowa Pas nadrynnowy Krokiew Paroizolacja Termoizolacja Rynna Papa Rysunki detali Ochrona przed śniegiem Taśma wentylacyjna Kapinos Łata Kontrłata Wkręt mocujący

85 Dach mansardowy (FWK wentylowana) 85 Dachówka mansardowa Dachówka Łata Kontrłata Termoizolacja FWK wentylowana Paroizolacja Krokiew Rysunki detali Dachówki specjalne

86 86 Dach łamany z deskowaniem (dach wentylowany) Dachówka Dachówka łamana Paroizolacja Rysunki detali Dachówki specjalne Deskowanie Kontrłata Łata Papa podkładowa Krokiew Termoizolacja

87 Wskazówki odnośnie układania systemów kalenicowych dla modeli: Sirius 13, Mars, Rubin, Achat Wskazówki dotyczące układania System kalenicowy

88 88 Układanie gąsiorów na kalenicy i narożu (grzbiecie) na sucho stało się dzisiaj sprawą oczywistą. Odpowiada ono współczesnemu rozumieniu fizyki budowli i przyczynia się do uzyskania wymaganych normami przekrojów wentylacyjnych. Właśnie wentylacja dachu, obok podstawowej funkcji dachu ochrony domu przed wpływami atmosfery i środowiska, jest ważna dla długotrwałego właściwego funkcjonowania dachu. Gąsior wyrównawczy z podwójną mufą w połączeniu z możliwością przesuwania klamer umożliwia bezpieczne i racjonalne pokrycie kalenicy bez potrzeby cięcia gąsiorów. Dalszą zaletą systemu kalenicowego RuppCeramiki jest specjalny, praktyczny zestaw klamer do gąsiorów, ułatwiający prace przy kryciu kalenicy. Firma RuppCeramika dzięki specjalnym gąsiorom sprawiła, że krycie kalenicy i naroża jest jeszcze bardziej bezpieczne i proste. Wskazówki dotyczące układania System kalenicowy

89 89 0,5 cm LAF Odległość łaty kalenicowej (LAF) dla dachówek zakładkowych P ochylenie dachu d o ponad 60 Gąsior Sattel (3 szt./m) Gąsior Konisch (2,5 szt./m) Odległość łaty kalenicowej (LAF) dla dachówek karpiówek Opal 40 mm 30 mm 20 mm 20 mm 15 mm 15 mm 20 mm 20 mm P ochylenie dachu d o Gąsior Konisch (2,5 szt./m) Gąsior Opal (3 szt./m) 100 mm mm mm 85 mm mm mm Wskazówki dotyczące układania System kalenicowy

90 90 Wskazówki dotyczące układania System kalenicowy Ustalić wysokość łaty kalenicowej i na początku oraz na końcu kalenicy wbić po jednym uchwycie Grafihalter. Napiąć sznurek i na każdą parę krokwi osadzić jeden uchwyt Grafihalter.

91 91 Przykręcić łatę kalenicową. Ułożyć ostatni rząd dachówek pod kalenicą. Wskazówki dotyczące układania System kalenicowy

92 92 Wskazówki dotyczące układania System kalenicowy Rozwinąć taśmę uszczelniającą kalenicę tak, aby była równomiernie rozłożona na obu połaciach. Taśmę przymocować punktowo do łaty kalenicowej. Dachówki muszą być suche i nie zakurzone.

93 93 Taśmę uszczelniającą, po zdjęciu paska zabezpieczającego klej, przykleić wstępnie na falach dachówki (punktowo). Taśmę uszczelniającą przykleić na całej długośći dachówek leżących pod kalenicą, dociskając ją starannie do dachówek. Taśma jest tak zbudowana, że rozciągając się wypełni i uszczelni całą powierzchnię górnych zamków dachówek. Wskazówki dotyczące układania System kalenicowy

94 94 Wskazówki dotyczące układania System kalenicowy Założyć gąsior początkowy i przymocować go klamrą za pomocą śruby. Każdy gąsior powinien być mocowany w dwóch miejscach początkowy również. Dlatego trzeba wkręcić śrubę w jego środkowej części. Do tego celu służy przygotowany fabrycznie otwór bez przelotu (trzeba go przebić, naciskając śrubę w czasie wkręcania.

95 95 Gąsior początkowy z muszlą. Pod spodem widać ceramiczne zakończenie kalenicy, które montuje się wykorzystując otwory montażowe. Miejsce i liczbę śrub montujących trzeba wybrać w zależności od umiejscowienia łaty kalenicowej i kąta nachylenia połaci dachowej. Wskazówki dotyczące układania System kalenicowy

96 96 Podzielić długość kalenicy, nałożyć gąsiory, przymocować je klamrami i specjalnymi śrubami. Długość krycia pojedynczego gąsiora może być zmieniana o ok. 1 cm dzięki wzdłużnemu otworowi w klamrze do gąsiorów. Każdy gąsior trzeba zamocować za pomocą klamry i śruby. W ten sposób dzięki specjalnej budowie klamer gąsiory mocowane są z obu końców. Wskazówki dotyczące układania System kalenicowy Na obu końcach kalenicy zamontować gąsiory początkowe a po nich gąsiory zwykłe, w ten sposób aby od strony na wietrznej kalenicy był tylko jeden gąsior za początkowym. Gąsior z podwójną mufą łączy oba ciągi i jest nakładany po zamocowaniu klamer na obu przykrywanych gąsiorach. Klamry trzeba odgiąć do góry umożliwiając nałożenie gąsiora z podwójną mufą

97 97 Ponownie zagiąć klamry do gąsiorów. Gąsior wyrównawczy z podwójną mufą przymocować przy pomocy śruby. Wskazówki dotyczące układania System kalenicowy

98 98 Przykrycie kalenicy gąsiorami Konisch (2.5 szt./m). Przykrycie kalenicy gąsiorami Konisch (2,5 szt./m) na dachówkach karpiówkach Opal, format standardowy 18/38. Wskazówki dotyczące układania System kalenicowy

99 Wskazówki odnośnie montażu ozdób dachowych 99 Ozdoby dachowe, np. kogut, 48 cm, pokryty szkliwem w naturalnych kolorach. Wskazówki dotyczące układania Ozdoby dachowe

100 100 Kot, 35 cm Gołąb, 25 cm Wskazówki dotyczące układania Ozdoby dachowe

101 101 Myszołów, 55 cm Lis, 52 cm Lunatyk, 48 cm Wskazówki dotyczące układania Ozdoby dachowe

102 102 Ozdoba kalenicowa Pręt mocujący Klej epoksydowy Zamocowanie do krokwi Wskazówki dotyczące układania Ozdoby dachowe Instrukcja montażu Wywiercić w gąsiorze i łacie kalenicowej otwór o średnicy 10 mm. Wsunąć przez niego załączony pręt ze stali zbrojeniowej (7 mm) o długości 60 cm, aż będzie wystawał ok. 10 cm nad gąsiorem. Przymocować pręt skoblami lub obejmami masztowymi do krokwi względnie do najwyższej łaty. Wymieszać dokładnie klej epoksydowy RuppKeramik i rozsmarować wokół otworu w gąsiorze i na stopie ozdoby dachowej. Nałożyć ozdobę dachową na pręt i ustalić do czasu, aż klej stwardnieje (ok. 5 godzin). Podczas okresu twardnienia klej jest rozpuszczalny w wodzie, nadmiar kleju da się zmyć.

103 Wskazówki dotyczące układania gąsiorów na narożach 103 Wskazówki dotyczące układania Naroże

104 104 Nawet jeśli dla krycia kalenicy i naroża opracowane są zaawansowane systemy, to mimo to układanie wymaga dobrego wyszkolenia i znajomości techniki rzemiosła dekarskiego. Elementem odpowiadającym gąsiorowi z podwójną mufą na kalenicy jest gąsior bez mufy przeznaczony na kalenice, łączące się z narożami. Dzięki temu przykrytemu z obu stron gąsiorowi można ułożyć trójnik bez cięcia. Naturalnie dla naroży obowiązują te same racjonalne zasady uwzględniające bezpieczeństwo pracy, jakie opisano na stronie 1.2 dla systemu kalenicowego. Wskazówki dotyczące układania Naroże

105 105 0,5 cm Przyciąć dachówki leżące na narożu, ustalić wysokość łaty narożnej, wbić po jednym uchwycie Grafihalter na początku i końcu naroża. Napiąć sznur i osadzić następne uchwyty Grafihalter w odstępach maksymalnie 90 cm. Przykręcić łatę narożną. Wskazówki dotyczące układania Naroże

106 106 Rozwinąć taśmę uszczelniającą do naroży lub uniwersalną taśmę uszczelniającą Figaroll i przymocować punktowo. Ściągnąć pasek ochronny, taśmę przygiąć do dachówek i przykleić. Dachówki muszą być suche i nie zakurzone. Wskazówki dotyczące układania Naroże

107 107 Podzielić długość naroża, nałożyć gąsiory, przymocować je klamrami i specjalnymi śrubami. Przy tym długość krycia pojedynczego gąsiora może być zmieniana o ok. 1 cm dzięki wzdłużnemu otworowi w klamrze do gąsiorów. Początek naroża wykonuje się przy pomocy gąsiora początkowego (G 1.8). Wskazówki dotyczące układania Naroże

108 108 Wskazówki dotyczące układania Naroże Gotowe pokrycie naroża gąsiorami Sattel (3 szt./m) na dachówkach Rubin.

109 109 Gotowe pokrycie naroża gąsiorami Konisch (2,5 szt./m) na dachówkach Rubin. Wskazówki dotyczące układania Naroże

110 110 Układanie trójnika Wskazówki dotyczące układania Naroże Przykryć gąsiorami całą kalenicę.

111 111 Przyciąć gąsior kalenicy i gąsiory, którymi pokryte są naroża, jak na rys. 3.8 Nałożyć trójnik i przymocować przy pomocy gwoździa dzwonkowego lub śruby odpornej na korozję z uszczelnieniem neoprenowym. Wskazówki dotyczące układania Naroże

112 112 Na początku kalenicy nałożyć trójnik na gąsior wyrównawczy bez mufy. Wskazówki dotyczące układania Naroże

113 113 Pokrycie styku naroża i kalenicy trójnikiem i gąsiorami Sattel. Wskazówki dotyczące układania Naroże

114 114 Pokrycie styku naroża i kalenicy trójnikiem i gąsiorami Konisch Wskazówki dotyczące układania Naroże Na końcu kalenicy nałożyć gąsior wyrównawczy z podwójną mufą jako połączenie między ostatnim gąsiorem kalenicy i trójnikiem.

115 Wskazówki dotyczące układania systemów komunikacji 115 Wskazówki dotyczące układania System komunikacji na dachu

116 116 Wskazówki dotyczące układania System komunikacji na dachu Przy planowaniu dachu należy pamiętać o tym, że kominiarze i rzemieślnicy muszą o każdej porze roku móc wejść bezpiecznie na dach. Systemy komunikacji RuppCeramiki wykonano z wysokowartościowego, powlekanego aluminium. Mogą być stosowane dla różnych potrzeb: jako dostęp do instalacji kominowych i antenowych, albo jako dodatkowa droga ewakuacyjna. Naturalnie nasze systemy zabezpieczeń są przetestowane i nadzorowane wg DIN. System może być stosowany zgodnie z wymaganiami (niemieckiego) Związku Kominiarzy. Do wszystkich modeli dachówek istnieją odpowiednie systemy komunikacji na dachu. Kształtem i kolorem są dopasowane do pokrycia dachu. Taki sam system oferujemy także dla naszych dachówek karpiówek Opal.

117 Grubość łat podpierających 117 Grubość łaty nośnej 24/48 30/50 40/60 2 x 24/48 1 x 30/50 i 1 x 24/48 1 x 40/60 na sztorc Achat 1 x 24/48 1 x 30/50 1 x 40/60 Opal Nie jest potrzebna łata podpierając a Łatę podpierającą przymocować śrubami w odległości 23 cm od górnej krawędzi łaty leżącej nad łatą podpierającą. 23 cm Uchwyt do zamocowania znajduje się w spodniej części dachówki pod stopień kominiarski. Wskazówki dotyczące układania System komunikacji na dachu

118 118 Wskazówki dotyczące układania System komunikacji na dachu Dachówkę pod stopień kominiarski przymocować do łaty nośnej. Przykręcić uchwyt pod ławę kominiarską (88 cm lub 40 cm).

119 119 Podobnie można zamontować stopień kominiarski. Wskazówki dotyczące układania System komunikacji na dachu

120 120 Maksymalna odległość między elementami systemu komunikacji Odległość max. Odległość max. Wskazówki dotyczące układania System komunikacji na dachu Maksymalna odległość w cm P ochylenie połaci dachowej D o 45 Powyżej 45 Stopień kominiarski 133 mm, alu Ława kominiarska 410 mm, alu Ława kominiarska 880 mm, alu Stopień kominiarski 420 mm, stalowy Ława kominiarska 855 mm, stalowa Ława kominiarska 1460 mm, stalowa 75 50

121 121 Gotowa instalacja do chodzenia po dachu z ławami kominiarskimi. Wskazówki dotyczące układania System komunikacji na dachu

122 122 Wskazówki dotyczące układania System komunikacji na dachu Instalacja do chodzenia po dachu ze stopniami kominiarskimi.

123 Systemy ochrony przed śniegiem 123 Wskazówki dotyczące układania System ochrony przed śniegiem

124 124 Dzięki zastosowaniu systemów ochrony przed śniegiem RuppCeramiki można zapobiec obsuwaniu się śniegu z dachu. RuppCeramika oferuje Państwu przemyślane, łatwe w montażu, przetestowane systemy. Wskazówki dotyczące układania System ochrony przed śniegiem Dachówki tworzące system ochrony przed śniegiem RuppCeramiki są wykonane z wysokowartościowego, powlekanego aluminium. Pasują do wszystkich modeli, zarówno do dachówek zakładkowych, jak i karpiówek.

125 125 Dachówki aluminiowe (podobnie jak G 4.4) przymocować do łaty nośnej przy pomocy śrub 4 x 55 mm. Maksymalna odległość podpór może wynosić 90 cm. Wskazówki dotyczące układania System ochrony przed śniegiem

126 126 Na obszarach o bardzo obfitych opadach śniegu można wzmocnić łatę nośną znajdującą się pod dachówką przeciwśniegową lub dodać łatę podpierającą, jak przy systemie komunikacji. Założyć podporę przeciwśniegową, aż zaskoczy. Wskazówki dotyczące układania System ochrony przed śniegiem Wcisnąć płotek przeciwśniegowy i złączyć ze sobą przy pomocy elementów łączących.

127 127 System ochrony przed śniegiem z płotkiem na dachówkach Rubin. Wskazówki dotyczące układania System ochrony przed śniegiem

128 128 Jako rozwiązanie alternatywne dla płotka przeciwśniegowego można także zastosować drewno (okrąglak). Także tutaj maksymalna odległość podpór może wynosić 90 cm. System przeciwśniegowy z impregnowanym okrąglakiem na dachówkach Rubin. Wskazówki dotyczące układania System ochrony przed śniegiem

129 Wskazówki odnośnie układania dachówki karpiówki przelotowej 129 Wskazówki dotyczące układania Dachówka karpiówka przelotowa

130 130 Przejście w dachu krytym karpiówką Wskazówki dotyczące układania Dachówka karpiówka przelotowa Przewody rurowe idące przez dach kryty dachówką karpiówką można skutecznie przeprowadzić przy pomocy dachówki przelotowej wykonanej z tworzywa sztucznego jako podwójna dachówka karpiówka o właściwym kolorze i kształcie. Odpowietrzenie pionu sanitarnego wciska się do dachówki karpiówki przelotowej. W systemie, obok giętkiego przyłącza węża i kształtki redukcyjnej dla małych przekrojów poprzecznych rur, do dyspozycji jest pokrywa zabezpieczająca przed deszczem. Dachówka przelotowa karpiówka może służyć także do przeprowadzenia anteny. Dachówkę karpiówkę przelotową można bez przeróbki wstawić do dachu zgodnie z regułami fachowymi rzemiosła dekarskiego. Nad i pod odpowietrzeniem pionu sanitarnego znajduje się każdorazowo tylko jedna dachówka karpiówka okapowa względnie kalenicowa.

131 131 Wyciąć piłą łatę nośną nad rurą pionową. Przy większych odstępach krokwi zaleca się podparcie łaty nośnej. Wskazówki dotyczące układania Dachówka karpiówka przelotowa

132 132 Wskazówki dotyczące układania Dachówka karpiówka przelotowa Naciąć FWK wentylowaną tak, aby po wywinięciu na boki otwór miał kształt trapezu i przymocować do łat nośnych. FWK ciepłe uszczelnia się wokół rury po jej włożeniu do naciętego otworu.

133 133 Nałożyć dachówkę kalenicową na górną krawędź rzędu znajdującego się pod dachówką przelotową. Wskazówki dotyczące układania Dachówka karpiówka przelotowa

134 134 Wskazówki dotyczące układania Dachówka karpiówka przelotowa Nałożyć dachówkę przelotową, podłączyć do przewodu rurowego przy pomocy połączenia giętkiego z kształtką redukcyjną, przykryć z boków. Położyć dachówkę okapową.

135 135 Pokryć powierzchnię dachu. Dachówka przelotowa w standardowym formacie 18/38 karpiówki Opal przy kryciu w łuskę. Wskazówki dotyczące układania Dachówka karpiówka przelotowa

136 136 Wskazówki dotyczące układania Dachówka karpiówka przelotowa Przy odpowietrzeniach instalacji sanitarnych i urządzeniach wyciągowych, które nie są podłączone do odwadniania, zakłada się pokrywę zabezpieczającą przed deszczem.

137 Wskazówki do układania płytek elewacyjnych Morion 137 Wskazówki dotyczące układania Płytka elewacyjna Morion

138 138 Stosując płytki elewacyjne Morion również pionowe, graniczące z dachem powierzchnie można oblicować zgodnie z kolorystyką dachówek. Nowa płytka Morion pozwala na doskonałe pokrycie komina, czołowych i szczytowych powierzchni lukarny, powierzchni szczytowych, pasów bocznych i okapowych. Wskazówki dotyczące układania Płytka elewacyjna Morion Dostępna jest we wszystkich odcieniach kolorystycznych naszych dachówek i idealnie wkomponowuje się w aktualną ofertę RuppCeramika. Kompletny system zawiera obok płytki podstawowej o formacie 20/20 z przyciętym rogiem, płytkę kończącą 30/20 i do układania skośnego, gąsior narożny, narożnik aluminiowy jak również specjalne śruby.

139 Układanie skośne 139 Wskazówki dotyczące układania Płytka elewacyjna Morion

140 140 Układanie poziome lewe Wskazówki dotyczące układania Płytka elewacyjna Morion

141 Układanie poziome prawe 141 Wskazówki dotyczące układania Płytka elewacyjna Morion

142 142 Gąsior narożny Wskazówki dotyczące układania Płytka elewacyjna Morion Wskazówka: Gąsiory narożne mocuje się za pomocą klamer do gąsiorów i śrub specjalnych 4,5 x 55; użycie taśmy kalenicowej lub podobnej nie jest wymagane. Przy mocowaniu gąsiorów narożnych należy w obrębie konstrukcji spodniej przestrzegać następujących elementów: W obrębie narożnym deskowanie musi być równo wykończone (patrz rysunek). Używając konstrukcji spodniej z łatami należy w obrębie narożnym zamocować pionowo przebiegającą łatę (patrz rysunek).

143 Profil narożny z tworzywa sztucznego Narożnik aluminiowy 143 Wskazówki dotyczące układania Płytka elewacyjna Morion

144 144 Informacje o produkcie, dane techniczne Kolory: czerwień naturalna, czerwień miedziana, ciemny brąz, antracyt, kasztan, tek, czarny kryształ Wymiar: 20/20, z przyciętym rogiem Grubość: ok. 6 mm Waga: ok. 0,6 kg Zużycie: układanie skośne: ok. 42 szt./m 2 układanie poziome: ok. 40 szt./m 2 Wskazówki dotyczące układania Płytka elewacyjna Morion Rozstaw płytek: układanie skośne: poziomo: 14,2 cm pionowo: 8,5 cm układanie poziome: wynika z wysokości płytki po odjęciu wysokości zakładu

145 Rozstawy płytek / Zużycie / Obciążenie 145 Rodzaj krycia w pionie Przykrycie cm w poziomie Rozstaw płytek cm poziomy pionowy Zużycie materiału Płytki m 2 Śrub y specjalne Ciężar r materiału ( kn/m 2 ) Krycie poziome lewe i prawe wymiar 20/ , 1 78, 2 0,235 Krycie skośne 4 14, 2 8, 5 41, 4 82, 8 0,248 Wskazówki dotyczące układania Płytka elewacyjna Morion

146 146 Ognioodporność: DIN A1 (niepalna) Nasiąkliwość: maksymalnie 5,5% Wytrzymałość na działanie mrozu: tak jak dachówki RuppCeramiki Akcesoria: Opakowanie: Obróbka: Mocowanie: wykończenie naroża z użyciem gąsiorów, narożników i dostępnych w handlu profili z tworzywa sztucznego pakiet 20 szt. w kartonie, przewiązany stabilną taśmą, na europaletach Płytkę Morion można obrabiać za pomocą tradycyjnych narzędzi stosowanych w obróbce ceramiki ściennej. Do prostych cięć najlepiej nadaje się nóż do płytek (specjalny nóż firmy RuppCeramika), nóż do szkła lub nóż do cięcia karpiówki. Płytki Morion posiadają cztery otwory; do dodatkowych nawiertów służą wiertła do dachówek RuppCeramika. Do mocowania płytek stosuje się specjalne śruby 5x35 mm z mosiądzu, z podkładką oraz wkrętarkę akumulatorową. Korzystne jest stosowanie głębokiego uderzenia. Wskazówki dotyczące układania Płytka elewacyjna Morion Zużycie / Mocowanie dodatków systemowych zzużycie ok./m / m Gąsior narożny 5 Mocowani e Klamra do gąsiorów i śruba specjalna 4 x 55 mm Narożnik aluminiowy 6,25 Śruba specjalna 3,5 x 35 mm Płytka kończąca do układania skośneg o 3,6 Śruba specjalna 3,5 x 35 mm

147 Wskazówki dotyczące układania uniwersalnych gąsiorów pulpitowych 147 Wskazówki dotyczące układania Uniwersalny gąsior pulpitowy

148 148 Wskazówki dotyczące układania Uniwersalny gąsior pulpitowy System uniwersalnych gąsiorów pulpitowych jest przeznaczony do zakończenia dachów pulpitowych na kalenicy. Pasuje do każdego rodzaju dachówki. System składa się z uniwersalnego gąsiora (3 szt./mb) oraz gąsiorów początkowego i końcowego zakończonych ozdobnym denkiem. Krótkie ramię gąsiora styka się z dachówkami z ostatniego rzędu (najlepiej jeżeli są to dachówki kalenicowe), długie zaś zamyka dach wchodząc pionowo na ścianę budynku lub elementy wykończenia konstrukcji dachu. Mocowanie uniwersalnego gąsiora pulpitowego odbywa się tak samo jak normalnego gąsiora, za pomocą tych samych klamer przykręcanych do łaty kalenicowej. Podobnie uszczelnienie gąsiora pulpitowego jest wykonywane przy użyciu tych samych taśm uszczelniających, które są używane pod normalne gąsiory.

149 Odległość ostatniej łaty od kalenicy w dachu pulpitowym LAP 149 LAP K ąt nachylenia połaci Do 30 Rubin, Sirius Achat ze zwykłą dachówką połaciową Achat z dachówką kalenicową Mars Opal LAP LAP LAP LAP LAP Powyżej Powyżej Powyżej cm 5 cm 4,5 cm 4 cm 6 cm 5 cm 4,5 cm 4 cm 4 cm 3 cm 2,5 cm 2 cm 6 cm 5 cm 4,5 cm 4 cm 10 cm 9 cm 8,5 cm 8 cm Wskazówki dotyczące układania Uniwersalny gąsior pulpitowy

150 150 Wskazówki dotyczące układania Uniwersalny gąsior pulpitowy Wyznaczyć wysokość łaty kalenicowej w dachu pulpitowym i wypoziomować. Wyregulować według niej deskę pulpitową kończącą konstrukcję dachu. W zależności od rozwiązania konstrukcyjnego więźby dachu należy użyć odpowiedniego uchwytu do łaty kalenicowej.

151 151 Przymocować łatę kalenicową. Rozwinąć i przymocować taśmę uszczelniającą (np. Figaroll). Wskazówki dotyczące układania Uniwersalny gąsior pulpitowy

152 152 Wskazówki dotyczące układania Uniwersalny gąsior pulpitowy W zależności od rodzaju taśmy może być ona podzielona na pół. Usunąć taśmę osłaniającą klej, dopasować taśmę uszczelniającą do dachówek i przykleić. Dachówki muszą być suche i pozbawione kurzu.

153 153 Nałożyć gąsior pulpitowy początkowy, przymocować klamrą do łaty kalenicowej. Gąsior początkowy (i końcowy) należy dodatkowo przykręcić za pomocą specjalnych wkrętów. Przy zastosowaniu dachówek kalenicowych szczytowych należy ewentualnie usunąć (wyłamać) wytłoczenie znajdujące się na dachówce, w miejscu przeznaczonym pod zakończenie kalenicy. Wskazówki dotyczące układania Uniwersalny gąsior pulpitowy

154 154 Podzielić długość kalenicy pod gąsiory, nałożyć uniwersalne gąsiory pulpitowe, przymocować je klamrami i wkrętami do łaty kalenicowej. Można przy tym regulować długość krycia pojedynczego gąsiora dzięki podłużnemu otworowi w klamrze, który umożliwia przesuw o ok. 1 cm. Gąsior końcowy należy dodatkowo przykręcić za pomocą specjalnych wkrętów. Wskazówki dotyczące układania Uniwersalny gąsior pulpitowy

155 155 Pokrycie uniwersalnym gąsiorem pulpitowym (3 szt./mb) kalenicy dachu pokrytego dachówką Rubin. Wskazówki dotyczące układania Uniwersalny gąsior pulpitowy

156 156 Widok od strony tylnej. Końcowy gąsior pulpitowy w połączeniu z dachówką szczytową kalenicową. Wskazówki dotyczące układania Uniwersalny gąsior pulpitowy

157 Instrukcja układania FWK ciepłych (wysokoparoprzepuszczalnych) Divoroll Pro i Divoroll Universal 157 DIVOROLL przybija się spinkami bezpośrednio do krokwi, równolegle lub prostopadle do okapu według potrzeb. W przypadku prostopadłego układania zakłady powinno się kleić za pomocą taśm samoprzylepnych. Kolejne pasma układa się na zakład, który zaznaczony jest przerywaną linią na stronie wierzchniej DIVOROLL-u. Ostatnie pasmo układa się na kalenicy na zakład wielkości cm, tak aby sama kalenica była przykryta dwa razy. DIVOROLL Universal (D 12.2) może być układany na poszyciu z desek lub bezpośrednio na termoizolacji. Natomiast DIVOROLL Pro (D 12.3) tylko na termoizolację białą stroną do wewnątrz. W okapie DIVOROLL przykleja się za pomocą taśmy dwustronnej Duoroll (D 12.5), tak, aby jego brzeg leżał na blasze nadrynnowej lub na kapinosie (F 2.2) pod rynną. Rozpinając DIVOROLL Universal na poszyciu należy mocować go w obszarze zakładu. Wyprowadzenia małych instalacji: wywietrzników, odpowietrzników, anten itp. należy po nacięciu otworu w DIVOROLL-u wywinąć ku górze, okleić i uszczelnić wokół taśmą samoprzylepną Unoroll (D 12.5) lub Flexiroll (D 12.4). Wokół kominów, wyłazów, okien dachowych itp. należy przykleić DIVOROLL za pomocą taśmy dwustronnie klejącej tak, aby wywinięte ku górze jego fragmenty tworzyły pas pionowy o wysokości 5-15 cm. Na zakończenie trzeba zakleić szczelnie wszystkie nacięcia i pęknięcia. Można również dookoła okleić te elementy taśmą Flexiroll (D 12.4). Nad świetlikami, kominami, oknami dachowymi i wyłazami można dodatkowo wykonać rynienki z DIVOROLL-u. Rynienki zwiększają pewność zabezpieczeń przed ściekajścymi skroplinami, przewianymi opadami, lub przeciekami. Na narożach DIVOROLL należy ułożyć na zakładkę wychodzącą poza krokiew narożną. Podobnie jak na kalenicy, na narożu powinny być dwie warstwy DIVOROLL-u. Można w tym miejscu, dla pewności przykleić kolejne warstwy DIVOROLL-u taśmą Unoroll (D 12.5). Wzdłuż koszy, przed ułożeniem (ewentualnie po ułożeniu) zasadniczych pasm DIVOROLL-u, dla uzyskania szczelnego połączenia trzeba zamocować dodatkowy jego pas. Następnie po zamocowaniu DIVOROLL-u na obu połaciach łączących się w koszu należy przykleić ten dodatkowy pas do zasadniczej warstwy taśmą Unoroll (D 12.5). Wskazówki dotyczące układania FWK ciepłe i wentylowane

158 158 Do klejenia DIVOROLL-u w czasie układania trzeba używać taśm samoprzylepnych ściśle przeznaczonych do tego celu. Najlepiej jeżeli są to taśmy samoprzylepne Unoroll (D 12.5) Duoroll (D 12.5) lub Flexiroll (D 12.4). W celu zwiększenia stopnia izolacyjności pokrycia dachu (E 2,4 - E 2.7) należy kleić zakłady lub uszczelniać kontrłaty za pomocą taśm samoprzylepnych Unoroll, Duoroll lub Flexiroll. Niniejsza instrukcja podaje podstawowe zalecenia i nie zawiera informacji dotyczących wszystkich istotnych elementów warstwy wstępnego pokrycia. Istnieją sytuacje, w których powinny być zastosowane inne rozwiązania. Wskazówki dotyczące układania FWK ciepłe i wentylowane

159 Smaragd dachówki okapowe 159 Z powodu rombowego kształtu i diagonalnego układu, dachówka Smaragd wymaga specjalnych dachówek okapowych umożliwiających rozpoczęcie układania w okapie. Ponieważ dachówki Smaragd są niewysokie to wysokość pierwszej łaty powinna być większa od pozostałych łat tylko o 1-1,5 cm. Można w związku z tym zastosować metodę postawienia pierwszej łaty ale tylko, gdy wymiary łat różnią się właśnie o 1-1,5 cm. Na przykład: gdy na dachu zastosujemy łaty 4 x 5 cm, to pierwszą łatę przybijamy tak aby jej wysokość ponad powierzchnię krokwi stanowił bok 5 cm a pozostałe łaty przybijamy normalnie na płasko (wysokość 4 cm). Grzebień z kratką wentylacyjną Wskazówki dotyczące układania Dachówki Smaragd

160 160 Smaragd dachówki kalenicowe Wskazówki dotyczące układania Dachówki Smaragd Z powodu rombowego kształtu i diagonalnego układu, dachówka Smaragd wymaga specjalnych dachówek kalenicowych umożliwiających zakończenie układania na kalenicy. Ponieważ prawidłowe zakończenie kalenicy w szczytach dachów wymaga wypełnienia wysokości, to w systemie występują dachówki szczytowe kalenicowe (lub skrajne kalenicowe). Zmianę kształtu dachówek (ich wydłużenie na rogach) osiągnięto przez doklejenie specjalnych elementów, niewidocznych po ułożeniu gąsiorów.

161 Wole oko 161 Wole oka są rodzajem okienka dachowego doświetlającego poddasze. Początkowo wykorzystywano je do wentylacji poddaszy. Od dawna stosowane są na dachach krytych dachówką esówką bezzakładkową lub karpiówką. Wskutek rosnącego zainteresowania niekonwencjonalnymi kształtami dachów wole oka zaczęto wykonywać na dachach pokrytych innymi typami dachówek. Jeśli wole oko ma być przykryte dachówkami zakładkowymi z dwoma zamkami, to muszą być spełnione następujące warunki: 1. Na okienku dachowym i pod nim musi zostać ułożona taka sama liczba rzędów dachówek, jak w połaci tak, aby powierzchnię okienka dachowego wprowadzić wyżej w normalne pokrycie dachu. Skupienie dachówek zakładkowych nie jest możliwe tak jak przy dachówkach karpiówkach. Dlatego poniżej okienka dachowego dachówki muszż być ułożone na maksymalny styk, a na okienku dachowym muszą być maksymalnie rozciągnięte. 2. Aby otrzymać możliwie dużą powierzchnię w świetle okienka dachowego, występ okapu nad okienkiem musi być przesunięty możliwie jak najdalej w stronę kalenicy. Można to osiągnąć na dwa sposoby: przycinając pierwszy, okapowy rząd dachówek nad wolim okiem, całkowicie rozciągając długość łacenia powierzchni połaci głównej dachu i całkowicie stykając dachówki przy łaceniu powierzchni okienka (jest to skuteczne przy większych wolich okach ). 3. Odchylenie krokwi okienka dachowego od pochylenia połaci głównej może wynosić maksy- Informacje dodatkowe Wole oko

162 162 Rys. 1 Informacje dodatkowe Wole oko malnie 12. Większe odchylenia spowodują odstawanie i rozszczelnienia dachówek w miejscu połączenia się wolego oka z połacią (Rys. 1). Sposób rozplanowania dachówek i wykonania obrysu ścianki frontowej Kształt łuku czołowego planowanej ścianki frontowej okienka jest decydujący dla szczelnego ułożenia dachówek na wolim oku. Proporcje wysokości i szerokości okienka dachowego okreęlone są przez rodzaj materiału dekarskiego rodzaj dachówki. Okienka dachowe o stosunku mniejszym od 1:5 mogą zostać wykonane tylko przy pomocy łupka lub płytek dachowych. Powyżej 1: 5 można kryć łupkiem lub dachówką karpiówką. Dachówki zakładkowe takie jak Sirius, Mars czy Rubin wymagają proporcji wysokości i szerokości podstawy ścianki frontowej jak 1: 8 (maksymalnie). Oznacza to, że jeżeli dach kryty jest taką dachówką to okienko w kształcie wolego oka o wysokośœci 0,5 m musi mieć podstawę o długości minimum 4 m. Przy takich proporcjach można przystąpić do wyznaczenia łuku czołowego tak, aby tworzył łagodne połączenie dwóch wycinków koła. W tym celu należy na sklejce lub innej płycie drewnianej (za pomocą szablonu kartonowego) narysować linie pomocnicze w następującej kolejności: wykreślić wysokość i szerokość okienka dachowego, a na

163 163 Rys. 2 Rys.3 Rys. 4 Informacje dodatkowe Wole oko

164 164 Informacje dodatkowe Wole oko punktach końcowych podstawy wykonać linię prostopadłą o długości połowy szerokości okienka dachowego, wokół punktu końcowego C zakreślić łuk koła, który tworzy dolny przebieg łuku czołowego, A i B połączyć linią pomocniczą. Punkt przecięcia tej linii z łukiem koła daje punkt C, poprowadzić z punktu C poprzez punkt C linię do linii środkowej okienka dachowego, kolejny punkt C tworzy środek koła, które odwzorowuje górną część łuku czołowego, pociągnąć grubą linią łuk okienka dachowego, następnie powtórzyć wszystkie czynności dla drugiej strony okienka dachowego. Po wykreśleniu trzeba wyciąć stronę czołową i zamontować ją na połaci dachu tak, aby po przybiciu krokiewek i łat wolego oka pierwszy rząd dachówek okienka tworzył jeden ciąg z dachówkami na połaci. Ustalenie rozstawu łat Trzeba ustalić rozstaw łat przy maksymalnie bliskim i maksymalnie rozciągniętym ułożeniu dachówek (według schematu ze strony E 6.1). Ważne jest przy tym, aby ułożyć dwa rzędy obok siebie, aby zostało uwzględnione ograniczenie spowodowane narożnikiem dachówki. Formowanie okienka dachowego Z powodu skrócenia długości krycia na okienku dachowym powstałby zbyt długi występ okapu okienka. Aby tego uniknąć, można zmniejszyć odległość łacenia w stosunku do łacenia na połaci (pamiętać o minimalnym wymiarze łacenia) i ścianę czołową

165 165 Rys. 5 Informacje dodatkowe Wole oko

166 166 wolego oka odchylić lekko do przodu. Wyznaczyć miejsca połączeń krokwi okienka dachowego. Trzeba przy tym pamiętać, że odchylenie krokwi okienka dachowego może wynosić maksymalnie 12 od pochylenia krokwi połaci głównej. Aby uniknąć zbyt dużego występu dachówek na okapie, stosuje się również przycinanie dachówek w pierwszym (czasami i w drugim) rzędzie okienka a deskę czołową ustawia się wtedy w pionie. osiągnąć możliwie płynne przejście, można dachówki trochę zwęzić na punktach przyłożenia. W tym celu dolną stronę odbija się młotkiem. Ważne jest jednak, aby nie usunąć żadnej zakładki istotnej dla zabezpieczenia przed deszczem. Łacenie i krycie Informacje dodatkowe Wole oko Łacenie powierzchni okienka dachowego musi być równomiernie dopasowane do łuku. W tym celu łaty (najlepiej 3/5) zastępuje się dwoma nałożonymi na siebie listwami (2 x 1,5) i nawilża. Listwy te, przybite podwójnie jedna na drugiej, są łatwiejsze do wygięcia. Rozstaw tak wykonanych łat zmniejsza się stopniowo począwszy od maksymalnego rozmiaru na głównej połaci aż do punktu szczytowego okienka w jego okapie. Podział musi być równomierny od pierwszego rzędu dachówek biegnącego nad okienkiem (punkt W na rys.1) do końca okienka dachowego. Aby przy kryciu boków okienka