WYMAGANIE EDUKACYJNE Z CHEMII W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 4 W KALISZU

Transkrypt

1 WYMAGANIE EDUKACYJNE Z CHEMII W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 4 W KALISZU Podstawa prawna 1. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia z dnia 10 czerwca 2015 r. w sprawie szczegółowych warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych 2. Wewnątrzszkolne Zasady Oceniania w Szkole Podstawowej nr 4 w Kaliszu

2 I. CELE OCENIANIA NA CHEMII 1. Sprawdzanie umiejętności posługiwania się wiedzą chemiczną w życiu codziennym w sytuacjach typowych i problemowych. 2. Sprawdzanie wiadomości i umiejętności praktycznych. 3. Kształtowanie postaw ucznia. 4. Kształtowanie umiejętności logicznego samodzielnego myślenia. 5. Poinformowanie ucznia o poziomie jego osiągnięć edukacyjnych i postępach w tym zakresie. 6. Wdrożenie uczniów do systematycznej nauki, samokontroli i samooceny. 7. Wskazanie uczniowi, nauczycielowi i rodzicom stanu umiejętności uczniów i pomoc w wyborze formy wyrównania braków lub pokonaniu trudności. II. PREZENTACJA WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH Wymagania na poszczególne oceny: KLASA VII 1) ocenę celującą otrzymuje uczeń, który spełnia wymagania na ocenę dopuszczającą, dostateczną, dobrą i bardzo dobrą oraz: - potrafi stosować wiadomości w sytuacjach nietypowych (problemowych), - umie formułować problemy i dokonywać analizy lub syntezy nowych zjawisk, - proponuje rozwiązania nietypowe; 2) ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który spełnia wymagania na ocenę dopuszczającą, dostateczną i dobrą oraz umie: - wyciągać wnioski z przeprowadzonego doświadczenia, - stosować zasady bezpiecznej pracy w laboratorium, - przeprowadzać obliczenia z wykorzystaniem pojęć: masa, gęstość i objętość, - w podanych przykładach zanalizować przemianę chemiczną i zjawisko fizyczne, - wyróżnić ze zbioru mieszaninę i związek chemiczny, - zapisać w sposób ogólny proces łączenia się pierwiastków z tlenem, - uzasadnić, że reakcje tlenku miedzi (II) z wodorem i tlenku miedzi (II) z węglem zalicza się do reakcji wymiany, - określić wartościowość pierwiastków w związkach chemicznych na podstawie wzoru strukturalnego, - opisać właściwości związków z wiązaniem jonowym i kowalencyjnym. - zapisać wzór sumaryczny cząsteczki na podstawie wzoru strukturalnego, - podać nazwę tlenku na podstawie jego wzoru sumarycznego, - wskazać liczbę elektronów na poszczególnych powłokach dla pierwiastków z trzech pierwszych okresów, - wyjaśnić mechanizm powstawania wiązania jonowego, kowalencyjnego i kowalencyjnego spolaryzowanego, - wyjaśnić rolę elektronów walencyjnych w łączeniu się atomów, - zapisywać wzory strukturalne cząsteczek tlenu, wodoru, azotu, chloru, wody, amoniaku, chlorowodoru, - odczytywać zapisane równania reakcji chemicznych, - zapisywać równania reakcji chemicznych na podstawie zapisu słownego, - dobierać współczynniki w równaniach reakcji chemicznych w przykładach o większym stopniu trudności - obliczać stosunek masowy pierwiastków w związku trójpierwiastkowym, - wyjaśnić, dlaczego gazy szlachetne są bardzo mało aktywne chemicznie,

3 - napisać równania reakcji otrzymywania tlenu, wodoru i tlenku węgla (IV), - zaplanować i przeprowadzić doświadczenia dotyczące badania właściwości składników powietrza, - wyjaśnić, dlaczego woda dla jednych substancji jest rozpuszczalnikiem, a dla innych nie, - podać przykłady substancji, które nie rozpuszczają się w wodzie tworząc koloidy, - ustalić z wykresu lub tabeli temperaturę, w której roztwór o podanym składzie jest nasycony, - obliczyć stężenie procentowe roztworu nasyconego, - wykonać obliczenia związane ze stężeniem procentowym roztworu, również powiązane z gęstością, rozcieńczaniem i zatężaniem roztworu, 3) ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który spełnia wymagania na ocenę dopuszczającą i dostateczną oraz umie: - stosować zasady bezpiecznej pracy w laboratorium, - wykonać podstawowe czynności laboratoryjne - podać nazwy i zastosowanie wybranych przykładów i sprzętu laboratoryjnego, - określić właściwości fizyczne danej substancji, - obliczyć gęstość substancji na podstawie masy i objętości i na tej podstawie zidentyfikować tę substancję, wykorzystując gęstości różnych substancji w tabelach, - sporządzić mieszaninę substancji chemicznych, - rozdzielić typową mieszaninę na składniki, - wskazać, czy podana mieszanina jest jednorodna czy niejednorodna, - podać różnice między zjawiskiem fizycznym a reakcją chemiczną, - wskazać, czy dana przemiana jest zjawiskiem fizycznym, czy przemianą chemiczną, - odczytać podstawowe informacje (liczbę atomową, masę atomową, wartościowość, stan skupienia, to, czy pierwiastek jest metalem, czy niemetalem) o pierwiastkach z układu okresowego, - zapisać słownie przebieg reakcji, - rozpoznać typ reakcji na podstawie zapisu słownego, - wyjaśnić różnice pomiędzy pierwiastkiem a związkiem chemicznym, - wyjaśnić, co to jest liczba masowa, - określać liczbę protonów, neutronów i elektronów w atomach pierwiastków, gdy dana jest liczba atomowa i liczba masowa, - wyjaśnić mechanizm powstawania jonów, - zapisać wzór sumaryczny tlenku na podstawie wartościowości, - rysować wzory strukturalne tlenków na podstawie wzoru sumarycznego, - dobierać współczynniki w równaniach reakcji chemicznych, - wykonać obliczenia w oparciu o prawo zachowania masy i prawo stałości składu, - pokazać doświadczalnie, że powietrze jest mieszaniną gazów, - opisać, na czym polega powstawanie dziury ozonowej, - zaproponować sposoby zapobiegania powstawaniu dziury ozonowej, - opisać obieg tlenu w przyrodzie, - zidentyfikować doświadczalnie dwutlenek węgla, - wyjaśnić, jak zidentyfikować tlen i wodór, - stwierdzić na podstawie opisu słownego, czy dana reakcja jest egzoenergetyczna, czy endoenergetyczna, - opisać budowę cząsteczki wody, - zaplanować doświadczenie wykazujące wpływ różnych czynników na szybkość rozpuszczania substancji stałych w wodzie, - obliczyć ilość substancji, którą można rozpuścić w określonej ilości wody w podanej temperaturze, - obliczyć masę substancji i masy rozpuszczalnika, jakie trzeba zmieszać, aby otrzymać określoną masę roztworu o podanym stężeniu,

4 4) ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który spełnia wymagania na ocenę dopuszczającą oraz umie: - wyjaśnić, jakie są sposoby rozdzielania mieszanin na składniki i na czy polegają, - wyjaśnić, co to jest substancja chemiczna, - wyjaśnić, co to jest gęstość substancji, - wyjaśnić, co to jest związek chemiczny, - wyjaśnić, na czym polega zjawisko dyfuzji i o czym świadczy, - zaplanować doświadczenie potwierdzające ziarnistość materii, - podać symbole podstawowych pierwiastków chemicznych: H, O, N, Cl, S, C, P, Si, Na, K, Ca, Mg, Fe, Zn, Cu, Al, Pb, Sn, Ag, Hg, Au, Br, I, Ba - wyróżnić ze zbioru pierwiastków metale i niemetale, - wskazać substraty, produkty i związki chemiczne w reakcji chemicznej, - określić typ wiązania w cząsteczce tlenu, wodoru, chloru, azotu, wody, chlorku sodu, tlenku węgla (IV), amoniaku, chlorowodoru, - obliczyć stosunek masowy pierwiastków w związku dwupierwiastkowym, - obliczyć masy cząsteczkowe związków chemicznych na podstawie ich wzoru sumarycznego, - sformułować obserwacje na podstawie wykonanego doświadczenia, - dobierać współczynniki w równaniach reakcji chemicznych w przykładach o niewielkim stopniu trudności, - wymienić podstawowe zastosowania tlenu, azotu, wodoru i dwutlenku węgla, - odczytać z różnych źródeł informacje o składnikach powietrza, - wymienić podstawowe zastosowania gazów szlachetnych, - opisać proces rdzewienia żelaza i zaproponować sposoby zabezpieczania produktów zawierających żelazo przed rdzewieniem, - wymienić skutki zanieczyszczeń powietrza, - wyjaśnić różnicę między reakcją egzoenergetyczną i endoenergetyczną, - podać przykłady substancji, w wodzie tworząc zawiesiny i roztwory właściwe, - opisać różnice między roztworem rozcieńczonym i stężonym, - zinterpretować pojęcie rozpuszczalność, - obliczyć stężenie procentowe roztworu, gdy dana jest masa substancji i masa rozpuszczalnika, 5) ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który umie: - wymienić zasady bezpieczeństwa w pracowni chemicznej, - wymienić substancje znane z życia codziennego i opisać ich właściwości fizyczne, - wyjaśnić, co to jest mieszanina jednorodna i niejednorodna oraz podać przykłady takich mieszanin, - wyjaśnić, co to jest zjawisko fizyczne i przemiana chemiczna oraz podać odpowiednie przykłady zjawisk fizycznych i przemian chemicznych, - określić położenie pierwiastka w układzie okresowym (podać numer grupy i okresu), - opisać, jak zbudowany jest atom, - wyjaśnić, co to są elektrony walencyjne, - wyjaśnić, w jakich dziedzinach stosuje się izotopy promieniotwórcze, - wymienić typy wiązań chemicznych, - wyjaśnić, co to są jony i jakie są ich rodzaje, - wyjaśnić, co to są tlenki, - wyjaśnić, co to jest reakcja łączenia, rozkładu i wymiany, - wskazać liczbę poszczególnych atomów w zapisach typu: 3H2O, 4N2, 7SO3, - sformułować prawo zachowania masy i prawo stałości składu, - wykonać proste obliczenia w oparciu o prawo zachowania masy, - wymienić składniki powietrza, podać procentową zawartość procentową azotu i tlenu, - wymienić podstawowe właściwości tlenu, azotu, wodoru i dwutlenku węgla,

5 - wyjaśnić, w jaki sposób można wykryć obecność dwutlenku węgla w powietrzu wydychanym z płuc, - wymienić źródła i rodzaje zanieczyszczeń powietrza, - sprawdzić doświadczalnie, czy substancja rozpuszcza się w wodzie, - podać przykłady substancji rozpuszczalnych i nierozpuszczalnych w wodzie, - wymienić czynniki, pozwalające przyspieszyć rozpuszczanie cukru w wodzie, - wyjaśnić, co to jest roztwór nasycony i nienasycony, - odczytać z wykresu lub tabeli rozpuszczalność substancji, - obliczyć stężenie procentowe roztworu, gdy dana jest masa substancji i masa roztworu, - zaproponować sposoby racjonalnego gospodarowania wodą, 6) ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który nie opanował wiadomości zawartych w podstawie programowej. III. FORMY DOSTOSOWANIA WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH DO INDYWIDUALANYCH POTRZEB ROZWJOWYCH I EDUKACYJNYCH ORAZ MOŻLIOWŚCI PSYCHOFIZYCZNYCH UCZNIÓW POSIADAJĄCYCH ORZECZENIE O POTRZEBIE KSZTAŁCENIA SPECJALNEGO, LUB NAUCZANIA INDYWIDUALNEGO LUB OPINIĘ PORADNI PSYCHOLOGICZNO- PEDAGOGICZNEJ Wymagania edukacyjne dostosowuje się indywidualnie do wskazówek i zaleceń zawartych w opiniach i orzeczeniach. W szczególności: 1. wydłuża się limit czasu przewidziany na napisanie pracy; 2. przekazuje się uczniom dodatkowe wskazówki podczas prac pisemnych, umożliwia się korzystanie z wzorów, schematów, itp. 3. uwzględnia się wysiłek włożony w napisanie pracy; 4. dopuszcza sie zastąpienie pracy pisemnej odpowiedzią ustną; 5. w szczególnych przypadkach przygotowuje się oddzielne sprawdziany zawierające treści podstawy programowej. IV. OBSZARY AKTYWNOŚCI Podczas oceniania uwzględnia się następujące obszary aktywności i umiejętności: 1. rozumienie pojęć chemicznych; 2. posługiwanie się chemicznym językiem naukowym i słownictwem; 3. rozwiązywanie problemów z zakresu chemii; 4. stosowanie wiedzy z chemii w sytuacjach praktycznych, problemowych typowych i nietypowych; 5. aktywność na zajęciach; 6. umiejętność pracy w grupie; 7. wkład pracy ucznia. V. FORMY SPRAWDZANIA WIADOMOŚCI I UMIEJĘTNOŚCI 1. Oceny bieżące, śródroczne, roczne i końcowe wyrażone są w skali od 1 do 6: a) 6 celujący (cel) b) 5 bardzo dobry (bdb) c) 4 dobry (db) d) 3 dostateczny (dst)

6 e) 2 dopuszczający (dop) f) 1 niedostateczny (ndst) 2. W ocenianiu bieżącym przy ocenach dopuszcza się stosowanie znaków graficznych: + (plus) i (minus). 3. Ocena ma przede wszystkim funkcję motywującą i ocenia umiejętności, wiadomości, aktywność i postawę ucznia. 4. Ocenianiu podlegać będą: a) sprawdziany pisemne formy sprawdzania wiedzy i umiejętności uczniów, przeprowadzane na ogół po zakończeniu każdego działu, zapowiedziane co najmniej tydzień przed terminem pisania, zapisane w terminarzu w dzienniku elektronicznym; b) kartkówki pisemne formy sprawdzania wiadomości i umiejętności ucznia obejmujące treści z co najwyżej trzech ostatnich lekcji, nie muszą być zapowiedziane; c) odpowiedzi ustne ustne formy sprawdzania wiedzy i umiejętności uczniów, obejmujące treści z co najwyżej trzech ostatnich lekcji; d) odpowiedź ustna ze znajomości symboli pierwiastków chemicznych wcześniej zapowiedziana, obowiązkowa odpowiedź ustna sprawdzająca znajomość symboli pierwiastków chemicznych; e) kary pracy pisemne formy pracy na lekcji, z możliwością korzystania z podręcznika, zeszytu lub innych wskazanych źródeł; f) aktywność ucznia na zajęciach nagradzana znakami graficznymi +, które ostatecznie przelicza się na oceny według zasad: = 6; ++++ = 5; +++ = 4; h) doświadczenia chemiczne przygotowane przez uczniów; i) prace domowe; brak prac domowych zaznaczany jest w dzienniku elektronicznym jako brak zadania (bz); j) praca w grupach. 5. W przypadku sprawdzianów i kartkówek przyjmuje się następujący sposób przeliczania uzyskanej liczby punków na oceny: a) celujący 98% - 100% możliwej do uzyskania liczby punktów; b) bardzo dobry 90-97% możliwej do uzyskania liczby punktów; c) dobry 75% - 89% możliwej do uzyskania liczby punktów; d) dostateczny 50% - 74% możliwej do uzyskania liczby punktów; e) dopuszczający 30% - 49% możliwej do uzyskania liczby punktów; f) niedostateczny 0% - 29% możliwej do uzyskania liczby punktów. 6. Nauczyciel oddaje sprawdzone prace pisemne w terminie do trzech tygodni do dnia pisania. 7. Wystawienie oceny śródrocznej, rocznej i końcowej dokonuje się na podstawie ocen cząstkowych, przy czym największą wagę mają oceny ze sprawdzianów, w dalszej kolejności kartkówek i odpowiedzi ustnych. Pozostałe oceny są wspomagające. 8. Uczeń może zgłosić nieprzygotowanie do lekcji jeden raz w ciągu okresu. Nieprzygotowanie zgłasza się na początku lekcji. Zwalnia z kartkówek, odpowiedzi ustnych i prac domowych. Nieprzygotowanie odnotowuje sie w dzienniku elektronicznym jako np. 9. Uczeń, który nie napisał sprawdzianu lub kartkówki z powodu nieobecności w szkole, ma obowiązek napisać sprawdzian lub kartkówkę w ciągu dwóch tygodni po powrocie do szkoły. 10. Uczeń, który na lekcji, na której odbyła się kartkówka zgłosił nieprzygotowanie, ma obowiązek napisać ją w ciągu dwóch tygodni od dnia w którym odbyła się kartkówka. VI. FORMY I SPOSOBY POPRAWIANIA OCEN 1. Uczeń może poprawić każdą ocenę. 2. Oceny ze sprawdzianów i kartkówek należy poprawić w terminie do dwóch tygodni od dnia oddania pracy. W uzasadnionych przypadkach termin ten może być wydłużony po uzgodnieniu z nauczycielem. 3. Pozostałe oceny uczeń może poprawić w sposób uzgodniony z nauczycielem.

7 VII. SPOSOBY INFORMOWANIA O OCENIE UCZNIÓW I RODZICÓW 1. Uczniowie o ocenach informowani są na bieżąco (po otrzymaniu oceny). Uczeń może sprawdzić swoje oceny w dzienniku elektronicznym. 2. Rodzice informowani są o ocenach: a) za pośrednictwem dziennika elektronicznego; b) na zebraniach z rodzicami kartka z ocenami ucznia; c) podczas indywidualnych spotkań z rodzicami, udostępniając zestawienie ocen z dziennika elektronicznego. 3. Na 14 dni przed radą klasyfikacyjną rodzice w formie pisemnej informowani są o przewidywanych rocznych ocenach klasyfikacyjnych z przedmiotu. 4. Informacja o przewidywanej niedostatecznej ocenie klasyfikacyjnej śródrocznej, rocznej lub końcowej przekazywana jest rodzicom w formie pisemnej na miesiąc przed radą klasyfikacyjną. Wszystkie sprawy sporne, nie ujęte przedmiotowych zasadach oceniania, rozstrzygane będą zgodnie wewnątrzszkolnymi zasadami oceniania oraz rozporządzeniem MEN. Nauczyciel uczący Krzysztof Jarnuszkiewicz