Podstawy procesu karnego. Środki przymusu procesowego

Transkrypt

1 Podstawy procesu karnego Środki przymusu procesowego

2 Środki przymusu- czynności organów postępowania mające na celu zabezpieczenie prawidłowego toku postępowania lub wymuszenie spełnienia obowiązków procesowych za pomocą przymusu lub groźby jego zastosowania

3 Katalog środków przymusu Według k.p.k.- podział ustawowy Zatrzymanie Środki zapobiegawcze Poszukiwanie oskarżonego i list gończy List żelazny Kary porządkowe Zabezpieczenie majątkowe

4 Katalog środków przymusu Podział doktrynalny (prof. Waltoś) Zatrzymanie Środki zapobiegawcze Środki wymuszające spełnienie obowiązków procesowych Środki wymuszające zachowanie porządku w czasie rozprawy Zabezpieczenie majątkowe

5 Cele i Funkcje środków przymusu procesowego Cele: zabezpieczenie prawidłowego toku postępowania, spełnienie przez uczestników postępowania karnego nałożonych nań obowiązków procesowych. Funkcje: zabezpieczająca Należy pamiętać, że środki przymusu muszą być celowe, konieczne i proporcjonalne do osiągnięcia danego celu.

6 Zatrzymanie Zatrzymanie- krótkotrwałe pozbawienie wolności osoby podejrzanej lub podejrzanego przez uprawniony organ postępowania, w celu zabezpieczenie prawidłowego toku postępowania lub przeprowadzenia postępowania przyspieszonego (art. 244 k.p.k.) Policja ma prawo zatrzymać osobę podejrzaną, jeżeli istnieje uzasadnione podejrzenie, że popełniła przestępstwo, a zachodzi obawa ucieczki lub ukrycia się tej osoby albo zatarcia śladów przestępstwa bądź też nie można ustalić jej tożsamości albo istnieją przesłanki do przeprowadzenia przeciwko tej osobie postępowania w trybie przyspieszonym.

7 Zatrzymanie Zatrzymanie procesowe: Ujęcie obywatelskie Zatrzymanie właściwe Zatrzymanie prokuratorskie

8 Zatrzymanie pozaprocesowe Zatrzymanie penitencjarne (art. 15 ust. 1 pkt. 2a ustawy o Policji) jeżeli osoba pozbawiona wolności, która za zezwoleniem organu opuściła areszt śledczy lub zakład karny i w wyznaczonym terminie do niego nie powróciła Zatrzymanie porządkowe (art. 15 ust. 1 pkt. 3 ustawy o Policji) - zatrzymanie osób stwarzających w sposób oczywisty bezpośrednie zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzkiego albo mienia; zatrzymanie administracyjne (art. 40 ust. 1 i 3 ustawy z 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi) dot. osób w stanie nietrzeźwości, które swoim zachowaniem daje powód do zgorszenia w miejscu publicznym, znajdują się w okolicznościach zagrażających ich życiu lub zdrowiu albo zagrażających życiu lub zdrowiu innych osób; mogą zostać doprowadzone np. do izby wytrzeźwień aż do wytrzeźwienia, nie dłużej jednak niż 24 godziny,

9 Zatrzymanie procesowe Ujęcie obywatelskie jest możliwe, gdy fakt popełnienia przestępstwa lub jego usiłowania jest oczywisty. Ujęcie polega na schwytaniu sprawcy na gorącym uczynku przestępstwa lub w pościgu podjętym bezpośrednio po popełnieniu przestępstwa. Art. 243 k.p.k.

10

11 Zatrzymanie procesowe Prawo ujęcia przysługuje pod warunkiem, że zachodzi przesłanka: istnienia obawy ukrycia się tej osoby, braku możliwości ustalenia jej tożsamości. Osobę ujętą należy niezwłocznie przekazać Policji. Niezwłocznie, czyli tak szybko jak to jest możliwe w odniesieniu do okoliczności konkretnej sprawy.

12 Ujęcie obywatelskie Ujęcie stanowi formę pozbawienia wolności innej osoby. Nie jest to zachowanie bezprawne, ponieważ ten kto ujmuje sprawcę działa w ramach ustawowego uprawnienia. Uprawnionym do ujęcia jest każda osoba fizyczna, bez względu na obywatelstwo, wiek, stosunek do sprawcy. Zbyt długie przetrzymywanie osoby: przestępstwo pozbawienia wolności, o którym mowa w art. 189 k.k.

13 Zatrzymanie procesowe Zatrzymanie właściwe- art. 244 k.p.k., Jego celem jest zabezpieczenie prawidłowego toku procesu albo przeprowadzenie postępowania w trybie przyspieszonym; lub zastosowanie środka zapobiegawczego; lub przymusowe doprowadzenie osoby podejrzanej lub oskarżonego do organu procesowego.

14 Przesłanki zatrzymania przez Policję: Uzasadnionego przypuszczenia, że zatrzymany popełnił przestępstwo; Obawy ucieczki lub ukrycia się osoby podejrzanej albo zatarcia śladów przestępstwa, bądź też braku możliwości ustalenia jej tożsamości; Istnienia przesłanek do przeprowadzenia przeciwko osobie podejrzanej postępowania w trybie przyspieszonym.

15 Art i 1a k.p.k.- zatrzymanie fakultatywne ( policja ma prawo zatrzymać ). Art b k.p.k.- zatrzymanie obligatoryjne

16 Art Policja ma prawo zatrzymać osobę podejrzaną, jeżeli istnieje uzasadnione przypuszczenie, że popełniła ona przestępstwo, a zachodzi obawa ucieczki lub ukrycia się tej osoby albo zatarcia śladów przestępstwa bądź też nie można ustalić jej tożsamości albo istnieją przesłanki do przeprowadzenia przeciwko tej osobie postępowania w trybie przyspieszonym. 1a. Policja ma prawo zatrzymać osobę podejrzaną, jeżeli istnieje uzasadnione przypuszczenie, że popełniła ona przestępstwo z użyciem przemocy na szkodę osoby wspólnie zamieszkującej, a zachodzi obawa, że ponownie popełni przestępstwo z użyciem przemocy wobec tej osoby, zwłaszcza gdy popełnieniem takiego przestępstwa grozi. 1b. Policja zatrzymuje osobę podejrzaną, jeśli przestępstwo, o którym mowa w 1a, zostało popełnione przy użyciu broni palnej, noża lub innego niebezpiecznego przedmiotu, a zachodzi obawa, że ponownie popełni ona przestępstwo z użyciem przemocy wobec osoby wspólnie zamieszkującej, zwłaszcza gdy popełnieniem takiego przestępstwa grozi.

17 Natychmiast po zatrzymaniu organ, który tego dokonał obowiązany jest do poinformowania zatrzymanego o: przyczynach zatrzymania i przysługujących mu prawach, w tym o prawie do skorzystania z pomocy adwokata lub radcy prawnego, prawie do skorzystania z bezpłatnej pomocy tłumacza, jeżeli zatrzymany nie włada w wystarczającym stopniu językiem polskim,

18 prawie do złożenia oświadczenia i odmowy złożenia oświadczenia, prawie do otrzymania odpisu protokołu zatrzymania, prawie do niezwłocznego nawiązania w dostępnej formie kontaktu z adwokatem lub radcą prawnym, a także do bezpośredniej z nimi rozmowy, prawie do zażalenia na zatrzymanie.

19 Dalsze obowiązki policji Pouczenie o obowiązku natychmiastowego zwolnienia, gdy ustaną przyczyny zatrzymania, a także, jeżeli w ciągu 48 godzin od chwili zatrzymania, osoba podejrzana nie zostanie przekazana do dyspozycji sądu wraz z wnioskiem o zastosowanie tymczasowego aresztowania, a także, jeżeli w ciągu 24 godzin od przekazania jej do dyspozycji sądu nie doręczono jej postanowienia o zastosowaniu wobec niej tymczasowego aresztowania albo na polecenie sądu lub prokuratora (art. 248 k.p.k.) Art k.p.k. obowiązkiem organu, który dokonał zatrzymania jest wysłuchanie zatrzymanej osoby podejrzanej. Ma ono na celu umożliwienie zatrzymanemu wskazania okoliczności, które mogą przemawiać za jego zwolnieniem.

20

21 Zatrzymanemu na jego żądanie należy niezwłocznie umożliwić nawiązanie w dostępnej formie kontaktu z adwokatem lub radcą prawnym, a także bezpośrednią z nimi rozmowę. W wyjątkowych wypadkach, uzasadnionych szczególnymi okolicznościami, zatrzymujący może zastrzec, że będzie przy niej obecny.

22 Uprawnienia zatrzymanego Na żądanie zatrzymanego Policja lub inny organ dokonujący zatrzymania obowiązany jest bezzwłocznie zawiadomić o zatrzymaniu osobę najbliższą dla zatrzymanego, przy czym może to być osoba wskazana przez zatrzymanego. Może także żądać, aby o zatrzymaniu zawiadomiono pracodawcę, szkołę lub uczelnię, natomiast zatrzymany żołnierz jego dowódcę, a w wypadku, gdy zatrzymanym jest przedsiębiorca lub niebędący pracownikiem członek organu zarządzającego przedsiębiorcy zarządzającego przedsiębiorstwem.

23 Prawo do złożenia zażalenia Na zatrzymanie przysługuje zażalenie do sądu rejonowego miejsca zatrzymania lub prowadzenia postępowania, w którym może domagać się zbadania zasadności, legalności oraz prawidłowości zatrzymania.

24 Zatrzymanie prokuratorskie Art. 247 k.p.k.- zatrzymanie prokuratorskie środek polegający na przymusowym doprowadzeniu osoby podejrzanej lub podejrzanego do wykonania ściśle określonych czynności procesowych. Art Prokurator może zarządzić zatrzymanie i przymusowe doprowadzenie osoby podejrzanej albo podejrzanego, jeżeli zachodzi uzasadniona obawa, że: 1) nie stawią się na wezwanie w celu przeprowadzenia z ich udziałem czynności, o których mowa w art lub art. 314, albo badań lub czynności o których mowa w art lub 3; 2) mogą w inny bezprawny sposób utrudniać postępowanie. 2. Zatrzymanie i przymusowe doprowadzenie, o którym mowa w 1, może także nastąpić, gdy zachodzi potrzeba niezwłocznego zastosowania środka zapobiegawczego.

25 Zatrzymanego należy natychmiast zwolnić, gdy ustanie przyczyna zatrzymania, a także jeżeli w ciągu 48 godzin od chwili zatrzymania nie zostanie on przekazany do dyspozycji sądu wraz z wnioskiem o zastosowanie TA Zatrzymanego należy zwolnić, jeżeli w ciągu 24 godzin od przekazania go do dyspozycji sądu nie doręczono mu postanowienia o zastosowaniu TA Ponowne zatrzymanie osoby podejrzanej na podstawie tych samych faktów i dowodów jest niedopuszczalne

26 Środki zapobiegawcze Środki zapobiegawcze to środki przymusu stosowane wobec oskarżonego dla zabezpieczenia prawidłowego toku postępowania lub wyjątkowo także w celu zapobiegnięcia popełnieniu przez oskarżonego nowego, ciężkiego przestępstwa. Środki zapobiegawcze stosuje się wyłącznie względem podejrzanego lub oskarżonego

27 Środki zapobiegawcze IZOLACYJNE tymczasowe aresztowanie NIEIZOLACYJNE dozór policji poręczenie dozór warunkowy policji nakaz opuszczenia lokalu zajmowanego wspólnie z pokrzywdzonym zawieszenie w wykonywaniu czynności służbowych lub wykonywaniu zawodu lub ubiegania się o zamówienia publiczne zakaz opuszczania kraju

28 Środki zapobiegawcze Środki zapobiegawcze są czynnościami celowymi. Mogą być dokonane wyłącznie dla realizacji celów określonych w ustawie. Niedopuszczalne jest stosowanie środków zapobiegawczych dla realizacji innych celów. Art Środki zapobiegawcze można stosować w celu zabezpieczenia prawidłowego toku postępowania, a wyjątkowo także w celu zapobiegnięcia popełnieniu przez oskarżonego nowego, ciężkiego przestępstwa; można je stosować tylko wtedy, gdy zebrane dowody wskazują na duże prawdopodobieństwo, że oskarżony popełnił przestępstwo. 2. W postępowaniu przygotowawczym można stosować środki zapobiegawcze tylko względem osoby, wobec której wydano postanowienie o przedstawieniu zarzutów.

29 Cele środków zapobiegawczych Zgodnie z art k.p.k., środki zapobiegawcze mogą być stosowane wyłącznie dla realizacji dwóch celów. zabezpieczenia prawidłowego toku postępowania karnego (cel zasadniczy), zapobiegnięcia popełnieniu przez oskarżonego (podejrzanego) nowego, ciężkiego przestępstwa (cel akcesoryjny).

30 Funkcje środków zapobiegawczych Środki zapobiegawcze spełniają dwie funkcje: Zasadniczą (funkcje procesowe)- środki zapobiegawcze zabezpieczają (chronią) postępowanie karne przed bezprawnym jego utrudnianiem (funkcja zabezpieczająca), a zarazem uniemożliwiają bezprawny wpływ na prawidłowy tok postępowania (funkcja prewencyjna). Akcesoryjną (funkcje pozaprocesowe) - funkcja ochronna, mająca na celu zapobiegnięcie popełnieniu przez oskarżonego nowego ciężkiego przestępstwa.

31 Organy uprawnione do ich stosowania Organy uprawnione do stosowania środków zapobiegawczych: Sąd Prokurator Do stosowania tymczasowego aresztowania jest wyłącznie sąd (art k.p.k.)

32 Sąd jest funkcjonalnie właściwy do stosowania każdego środka zapobiegawczego na każdym etapie postępowania karnego, aż do chwili rozpoczęcia wykonania kary. Prokurator jest właściwy do stosowania środków zapobiegawczych innych niż tymczasowe aresztowanie jedynie w postępowaniu przygotowawczym. W postępowaniu przygotowawczym tymczasowe aresztowanie stosuje sąd rejonowy, w którego okręgu prowadzi się postępowanie, a w wypadkach niecierpiących zwłoki także inny sąd rejonowy; stosuje je na wniosek prokuratora. Po wniesieniu aktu oskarżenia, tymczasowe aresztowanie stosuje sąd, przed którym sprawa się toczy (art k.p.k.).

33 Przesłanki stosowania środków zapobiegawczych: przesłanka ogólna duże prawdopodobieństwo popełnienia czynu (art. 249 k.p.k.) przesłanki szczególne- art. 258 k.p.k. ( np. obawa, że będzie skłaniać do fałszywych zeznań) Aby móc zastosować środek zapobiegawczy musi zostać spełniona przesłanka ogólna i co najmniej jedna z przesłanek szczególnych.

34 1. Tymczasowe aresztowanie i pozostałe środki zapobiegawcze można stosować, jeżeli zachodzi: 1) uzasadniona obawa ucieczki lub ukrycia się oskarżonego, zwłaszcza wtedy, gdy nie można ustalić jego tożsamości albo nie ma on w kraju stałego miejsca pobytu; 2) uzasadniona obawa, że oskarżony będzie nakłaniał do składania fałszywych zeznań lub wyjaśnień albo w inny bezprawny sposób utrudniał postępowanie karne. 2. Jeżeli oskarżonemu zarzuca się popełnienie zbrodni lub występku zagrożonego karą pozbawienia wolności, której górna granica wynosi co najmniej 8 lat, albo gdy sąd pierwszej instancji skazał go na karę pozbawienia wolności nie niższą niż 3 lata, potrzeba zastosowania tymczasowego aresztowania w celu zabezpieczenia prawidłowego toku postępowania może być uzasadniona grożącą oskarżonemu surową karą. 3. Środek zapobiegawczy można wyjątkowo zastosować także wtedy, gdy zachodzi uzasadniona obawa, że oskarżony, któremu zarzucono popełnienie zbrodni lub umyślnego występku, popełni przestępstwo przeciwko życiu, zdrowiu lub bezpieczeństwu powszechnemu, zwłaszcza gdy popełnieniem takiego przestępstwa groził. 4. Decydując o zastosowaniu określonego środka zapobiegawczego, uwzględnia się rodzaj i charakter obaw wskazanych w 1 3, przyjętych za podstawę stosowania danego środka oraz nasilenie ich zagrożenia dla prawidłowego przebiegu postępowania w określonym jego stadium.

35 Dyrektywa minimalizacji TA tymczasowe aresztowanie powinno być stosowane w ostateczności, jako ultima ratio, gdy za pomocą innych środków zapobiegawczych nie będzie możliwie zabezpieczenie prawidłowego toku postępowania. Art Tymczasowego aresztowania nie stosuje się, jeżeli wystarczający jest inny środek zapobiegawczy.

36 dyrektywa adaptacji Art i 2 k.p.k.- dyrektywa adaptacji środka zapobiegawczego do sytuacji procesowej oskarżonego Art. 254 k.p.k.- wniosek oskarżonego o uchylenie lub zmianę środka zapobiegawczego Oskarżony może składać w każdym czasie wniosek o uchylenie lub zmianę środka zapobiegawczego; w przedmiocie wniosku rozstrzyga, najpóźniej w ciągu 3 dni, prokurator, a po wniesieniu aktu oskarżenia do sądu sąd, przed którym sprawa się toczy.

37 Tymczasowe aresztowanie Tymczasowe aresztowanie to prowizoryczne pozbawienie wolności oskarżonego, celem zabezpieczenia warunków prawidłowego toku postępowania.

38 Zakazy stosowania TA art. 259 k.p.k.- zakazy stosowania tymczasowego aresztowania Jeżeli szczególne względy nie stoją temu na przeszkodzie, należy odstąpić od tymczasowego aresztowania, zwłaszcza gdy pozbawienie oskarżonego wolności: 1) spowodowałoby dla jego życia lub zdrowia poważne niebezpieczeństwo; 2) pociągałoby wyjątkowo ciężkie skutki dla oskarżonego lub jego najbliższej rodziny. art k.p.k.- możliwość wykonywania tymczasowego aresztowania w odpowiednim zakładzie leczniczym ze względu na stan zdrowia oskarżonego Jeżeli stan zdrowia oskarżonego tego wymaga, tymczasowe aresztowanie może być wykonywane tylko w postaci umieszczenia w odpowiednim zakładzie leczniczym, w tym w zakładzie psychiatrycznym.

39 Środki zapobiegawcze Obowiązki sądu w przypadku zastosowania tymczasowego aresztowania - art. 261 i 262 KPK: obligatoryjnie sąd musi bezzwłocznie zawiadomić:. osobę najbliższą dla oskarżonego lub osobę przez niego wskazaną, pracodawcę, szkołę lub uczelnię, w stosunku do żołnierza - jego dowódcę, a w przypadku, gdy oskarżonym jest przedsiębiorca lub niebędący pracownikiem członek organu zarządzającego przedsiębiorcy, na jego wniosek - zarządzającego przedsiębiorstwem, sąd opiekuńczy, jeżeli zachodzi potrzeba zapewnienia opieki nad dziećmi aresztowanego, organ opieki społecznej, jeżeli zachodzi potrzeba roztoczenia opieki nad osobą niedołężną lub chorą, którą aresztowany się opiekował; Sąd obowiązany jest przedsięwziąć czynności niezbędne do ochrony mienia i mieszkania aresztowanego. O poczynionych wystąpieniach i wydanych zarządzeniach należy powiadomić tymczasowo aresztowanego.

40 Czas trwania TA czas stosowania tymczasowego aresztowania- art. 263 k.p.k. W postępowaniu przygotowawczym sąd, stosując tymczasowe aresztowanie, oznacza jego termin na okres nie dłuższy niż 3 miesiące. podstawowy termin- nie dłuższy niż 3 miesiące każde postanowienie o zastosowaniu tymczasowego aresztowania musi wskazywać czas jego trwania i jego termin końcowy (dokładna data) 2. Jeżeli ze względu na szczególne okoliczności sprawy nie można było ukończyć postępowania przygotowawczego w terminie określonym w 1, na wniosek prokuratora, sąd pierwszej instancji właściwy do rozpoznania sprawy, gdy zachodzi tego potrzeba, może przedłużyć tymczasowe aresztowanie na okres, który łącznie nie może przekroczyć 12 miesięcy. 3. Łączny okres stosowania tymczasowego aresztowania do chwili wydania pierwszego wyroku przez sąd pierwszej instancji nie może przekroczyć 2 lat. art. 265 k.p.k.- okres tymczasowego aresztowania liczy się od dnia zatrzymania!

41 Poręczenie Poręczenie majątkowe polega na zabezpieczeniu prawidłowego toku postępowania przez zapewnienie udziału oskarżonego w procesie za pomocą wartości majątkowych złożonych przez oskarżonego lub inną osobę oraz groźby ich przepadku w razie ucieczki lub ukrycia się oskarżonego albo utrudniania postępowania w inny sposób. Można wyróżnić: poręczenie majątkowe poręczenie społeczne poręczenie osoby godnej zaufania

42 Poręczenie społeczne i osoby godnej zaufania Poręczenie społeczne polega na zapewnieniu przez jeden z podmiotów, wskazanych w art KPK, że oskarżony stawi się na każde wezwanie i nie będzie w sposób bezprawny utrudniał postępowania. Poręczenie osoby godnej zaufania, zwane poręczeniem indywidualnym, osobistym lub honorowym polega na zagwarantowaniu swoim autorytetem, że oskarżony stawi się na każde wezwanie i nie będzie w sposób bezprawny utrudniał postępowania (art. 272 KPK).

43 Dozór zwykły- polega na ograniczeniu wolności osobistej oskarżonego, jego wolności komunikowania się i wolności poruszania się, w sposób określony w postanowieniu wydanym organ, np. obowiązek zgłaszania się do organu dozorującego w określonych odstępach czasu warunkowy- polega na opuszczeniu w wyznaczonym terminie przez oskarżonego lokalu zajmowanego wspólnie z pokrzywdzonym oraz określenia miejsca swojego pobytu, dzięki czemu można odstąpić od tymczasowego aresztowania; stosuje się zamiast tymczasowego aresztowania

44 Nakaz opuszczenia lokalu Nakaz opuszczenia lokalu zajmowanego wspólnie z pokrzywdzonym (art. 275a k.p.k.) stosowany jest w celu zapobiegnięcia popełnieniu przez oskarżonego przestępstwa z użyciem przemocy wobec osoby wspólnie z nim zamieszkującej. spełnia funkcję ochronną, gdyż jego celem nie jest zabezpieczenie prawidłowego toku postępowania.

45 Inne Środki zapobiegawcze zawieszenie w wykonywaniu czynności służbowych lub wykonywaniu zawodu lub ubiegania się o zamówienia publiczne zakaz opuszczania kraju (może być połączony z zatrzymaniem paszportu lub innego dokumentu, lub zakazem wydania takiego dokumentu

46 Art k.p.k. Tytułem środka zapobiegawczego można zawiesić oskarżonego w czynnościach służbowych lub w wykonywaniu zawodu albo nakazać powstrzymanie się od określonej działalności lub od prowadzenia określonego rodzaju pojazdów, lub zakazać ubiegania się o zamówienia publiczne na czas trwania postępowania. Art. 277 k.p.k. 1. W razie uzasadnionej obawy ucieczki można zastosować w charakterze środka zapobiegawczego zakaz opuszczania przez oskarżonego kraju, który może być połączony z zatrzymaniem mu paszportu lub innego dokumentu uprawniającego do przekroczenia granicy albo z zakazem wydania takiego dokumentu. 2. Do czasu wydania postanowienia w przedmiocie, o którym mowa w 1, organ prowadzący postępowanie może zatrzymać dokument, jednakże na czas nie dłuższy niż 7 dni. Do odebrania dokumentów stosuje się odpowiednio przepisy rozdziału 25.

47 Poszukiwanie oskarżonego i list gończy art. 278 k.p.k.- jeżeli miejsce pobytu oskarżonego lub osoby podejrzanej nie jest znane, zarządza się jego poszukiwanie; 1. tymczasowego aresztowania osoby ściganej lub skazanie jej prawomocnym wyrokiem, Wydanie postanowienia o poszukiwaniu oskarżonego listem gończym wymaga łącznego spełnienia dwóch przesłanek: 2. ukrywania się oskarżonego lub skazanego (art KPK).

48 Art W liście gończym podaje się: 1) sąd lub prokuratora, który wydał postanowienie o poszukiwaniu listem gończym; 2) dane o osobie, które mogą ułatwić jej poszukiwanie, a przede wszystkim personalia, rysopis, znaki szczególne, miejsce zamieszkania i pracy, z dołączeniem w miarę możliwości fotografii poszukiwanego; 3) informację o treści zarzutu postawionego oskarżonemu oraz o postanowieniu o jego tymczasowym aresztowaniu albo o zapadłym wyroku; 4) wezwanie każdego, kto zna miejsce pobytu poszukiwanego, do zawiadomienia o tym najbliższej jednostki Policji, prokuratora lub sądu; 5) ostrzeżenie o odpowiedzialności karnej za ukrywanie poszukiwanego lub dopomaganie mu w ucieczce. 2. W liście gończym można wyznaczyć nagrodę za ujęcie lub przyczynienie się do ujęcia poszukiwanego, a także udzielić zapewnienia o utrzymaniu tajemnicy co do osoby informującej. 3. List gończy rozpowszechnia się, zależnie od potrzeby, przez rozesłanie, rozplakatowanie lub opublikowanie, w szczególności za pomocą prasy, radia, telewizji i Internetu.

49 List żelazny List żelazny stanowi swoistą umowę zawartą pomiędzy właściwym miejscowo sądem okręgowym a oskarżonym przebywającym za granicą, że stawi się on do sądu lub do prokuratora w oznaczonym terminie, w zamian za co będzie odpowiadać z wolnej stopy. art. 281 k.p.k. Jeżeli oskarżony przebywający za granicą złoży oświadczenie, że stawi się do sądu lub do prokuratora w oznaczonym terminie pod warunkiem odpowiadania z wolnej stopy, właściwy miejscowo sąd okręgowy może wydać oskarżonemu list żelazny.

50 Kary porządkowe Kary porządkowe występują w postaci: kary pieniężnej w wysokości do zł, zatrzymania i przymusowego doprowadzenia świadka, aresztowania na czas nieprzekraczający 30 dni, wniosku o pociągnięcie do odpowiedzialności dyscyplinarnej żołnierza w czynnej służbie, obciążenia kosztami postępowania spowodowanymi niewykonaniem obowiązków wymienionych w art i 1a KPK lub art KPK.

51 Środki wymuszające zachowanie porządku w czasie rozprawy Przewodniczący może wydalić na pewien czas oskarżonego z sali rozpraw, jeżeli wcześniejsze upomnienie było nieskuteczne (art k.p.k.)

52 Środki wymuszające zachowanie porządku w czasie rozprawy w razie naruszenia powagi, spokoju lub porządku czynności sądowych albo ubliżenia sądowi, innemu organowi państwowemu lub osobom biorącym udział w sprawie ukarać winnego karą porządkową grzywny w wysokości do zł. lub karą pozbawienia wolności do 14 dni (art. 49 ust. 1 USPU), wydalić z sali rozpraw osobę biorąca udział w sprawie, gdy mimo uprzedzenia o skutkach prawnych jej nieobecności przy czynnościach sądowych nadal zachowuje się niewłaściwie (art. 48 ust. 2 USPU), wydalić z sali publiczność z powodu jej niewłaściwego zachowania (art. 48 ust. 3 USOU).

53 Zabezpieczenie majątkowe Zabezpieczenie majątkowe stanowi środek przymusu mający na celu zabezpieczenie wykonania przyszłego orzeczenia sądu w zakresie kary grzywny, świadczenia pieniężnego, przepadku, środków kompensacyjnych, kosztów sądowych.