STUDIA CHOREOLOGICA. Vol. XIX ORGAN POLSKIEGO FORUM CHOREOLOGICZNEGO

Transkrypt

1 STUDIA CHOREOLOGICA

2 STUDIA CHOREOLOGICA ORGAN POLSKIEGO FORUM CHOREOLOGICZNEGO Vol. XIX Poznań 2018

3 Rocznik założony przez prof. dr. hab. Roderyka Langego w 1999 roku Rada naukowa prof. dr hab. Ewa Dahlig-Turek, Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, dr hab. Alicja Gronau-Osińska, prof. Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina, prof. dr hab. Lech Sokół, Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, prof. Placida Staro, Centro di Ricerca e Documentazione della Cultura Montanara, Piccola Scuola di Musica e Danza della Valle del Savena, Monghidoro Redakcja Urszula Loba-Wilgocka (redaktor naczelna), Karolina Bilska (redaktor językowa), Ewa Kretkowska (redaktor), Agnieszka Narewska (redaktor) Małgorzata Skusa (tłumaczenia na język angielski) Recenzenci prof. dr hab. Piotr Dahlig, dr hab. Aleksandra Dziurosz, prof. UMFC, dr hab. Alicja Gronau-Osińska, prof. UMFC, prof. dr hab. Bożena Klimczak, dr Paweł Korobczak, prof. UMFC, prof. dr hab. Dariusz Kubinowski, dr hab. Anna Malitowska, dr Magdalena Malska, dr hab. Tomasz Nowak, dr Bartosz Martyna, prof. dr hab. Lech Sokół, dr Paulina Trzewikowska-Knieć, dr Natalia Żakowska Polskie Forum Choreologiczne, Poznań 2018 Publikacja została zrealizowana we współpracy z Instytutem Muzyki i Tańca Patronat medialny Wytyczne dla autorów ISSN Polskie Forum Choreologiczne ul. Filipińska 1, Poznań, Skład i łamanie Poznań, Grochmalickiego 35/1, Druk i oprawa TOTEM.COM.PL Sp. z o.o. s.k., ul. Jacewska 89, Inowrocław,

4 VOL. XIX STUDIA CHOREOLOGICA 2018 Spis treści 7 Od Redakcji 9 Taniec we współczesnym życiu społecznym Tomasz Nowak z perspektywy refleksji Roderyka Langego 27 Taniec jako widowisko estetyczne w refleksji choreologicznej Marcin T. Kania Jana Ostrowskiego-Naumoffa 45 O tańcu, czyli o ruchu rytmicznym Juliusz Grzybowski 75 Taniec jako sztuka piękna Magdalena Malska 93 Balet na wybiegu Agnieszka Narewska O wzajemnych związkach mody i sztuki baletowej w XX i XXI wieku 111 Odpowiedź artystyczna jako metoda rekompozycji tańca Iwona Wojnicka Practice as Research na podstawie prac Poli Nireńskiej z lat Synkretyzm gatunkowy i transgresje stylistyczne Izabela Szatrawska w teatrze tańca Sidiego Larbiego Cherkaouiego Krzysztof D. Szatrawski 147 Partytury zestrajania Lisy Nelson Katarzyna Słoboda Obserwacja uczestnicząca 159 Poruszam się, więc myślę! Fenomen myślenia w ruchu Sandra Frydrysiak na przykładzie tańca improwizowanego: przypadek Tuning Scores Lisy Nelson 179 Interdyscyplinarna analiza zagadnienia uwagi tancerza Tomasz Ciesielski w kontekście warsztatu Fighting Monkey Jozefa Frucka i Lindy Kapetanei 195 Voguing między społeczną a performatywną Hanna Raszewska-Kursa funkcją tańca 217 Flamenco zdarzenie magiczne czy wiedza? Krzysztof Hliniak Fantazmaty o pochodzeniu Gitanos, nazwie ich sztuki i jej twórcach 241 Bharatanatjam współczesny klasyczny taniec indyjski Natalia Żakowska 263 Tradycyjny taniec w Izraelu wobec problemu Agnieszka Jeż tożsamości narodowej 275 Taniec towarzyski seniorów w Polsce i na świecie Agnieszka Dąbkowska na przykładzie Federacji Tańca Sportowego i World DanceSport Federation 283 Noty o autorach

5 Contents 7 Editorial Note 9 Dance in the Present Social Life Tomasz Nowak from Roderyk Lange s Reflection Perspective 27 Dance as an Aesthetic Performance Marcin T. Kania in Choreological Reflection of Jan Ostrowski-Naumoff 45 On Dance or on Rhythmic Motion Juliusz Grzybowski 75 Dance as Beauty Art Magdalena Malska 93 Ballet on a Catwalk Agnieszka Narewska On Mutual Relation Between Fashion and Ballet Art in 20 th and 21 st Century 111 The Artistic Response as a Method of a Dance Recomposing Iwona Wojnicka Practice as Research Basing on Pola Nireńska s Works between Genre Syncretism and Stylistic Transgression Izabela Szatrawska in the Dance Theater of Sidi Larbi Cherkaoui Krzysztof D. Szatrawski 147 Tuning Scores by Lisa Nelson Katarzyna Słoboda Participant Observation 159 I Move so I think! The Phenomenon of Thinking in Motion Sandra Frydrysiak with an Example of Dance Improvisation: the Case of Tuning Scores by Lisa Nelson 179 Interdisciplinary Analysis of a Dancer s Attention Issue Tomasz Ciesielski in the Context of Fighting Monkey Workshop by Jozef Fruck and Linda Kapetanei 195 Voguing between Social and Performative Dance Function Hanna Raszewska-Kursa 217 Flamenco a Magical Event or Knowledge? Krzysztof Hliniak Phantasms on Gitanos Descent, their Art Name and their Creators 241 Bharatanatyam a Contemporary Classical Indian Dance Natalia Żakowska 263 Traditional Dance in Israel Agnieszka Jeż in the Face of National Identity Issue 275 Seniors Ballroom Dance in Poland and in the World Agnieszka Dąbkowska with an Example of Dance Sport Federation and World DanceSport Federation 283 Notes about Authors

6 VOL. XIX STUDIA CHOREOLOGICA 2018 Od Redakcji W dniach września 2017 roku w Olsztynie odbyła się IX Konferencja Polskiego Forum Choreologicznego, będąca dorocznym spotkaniem badaczy reprezentujących różne dyscypliny naukowe, których łączy zainteresowanie tańcem jako wieloaspektowym fenomenem. Niniejszy tom stanowi pokłosie konferencji, a otwiera go artykuł Tomasza Nowaka poświęcony obecności tańca we współczesnym życiu społecznym w świetle prac Profesora Roderyka Langego. Następnie Marcin T. Kania przedstawia refleksje choreologiczne Jana Ostrowskiego-Naumoffa, a Juliusz Grzybowski analizuje kategorię rytmu w powiązaniu ze sztuką taneczną na podstawie greckich tekstów starożytnych. Kolejny artykuł stanowi omówienie dzieła o tańcu z XIX wieku. Magdalena Malska przybliża czytelnikom jedną z wczesnych publikacji Augusta Bournonville a, która nie ukazała się dotąd w polskim przekładzie. W piątym artykule Agnieszka Narewska opisuje wzajemne wpływy mody i sztuki baletowej w XX i XXI wieku. Z kolei Iwona Wojnicka omawia jedną z metod rekompozycji tańca odpowiedź artystyczną na przykładzie twórczości Poli Nireńskiej, natomiast Izabela i Krzysztof D. Szatrawscy podejmują próbę charakterystyki teatru tańca Sidiego Larbiego Cherkaouiego. Autorki dwóch następnych artykułów, Katarzyna Słoboda i Sandra Frydrysiak, analizują taneczno-improwizatorską praktykę Lisy Nelson. Następnie Tomasz Ciesielski prezentuje wstępną analizę praktyk warsztatowych Jozefa Frucka i Lindy Kapetanei. Artykuł kolejny, autorstwa Hanny Raszewskiej-Kursy, poświęcony jest historii voguingu i jego funkcjonowaniu w Polsce. Z kolei Krzysztof Hliniak dokumentuje fantazmaty dotyczące pochodzenia Gitanos, genezy nazwy flamenco oraz narodowości jego twórców. Dwa następne artykuły przenoszą czytelników na kontynent

7 8 Od Redakcji azjatycki. Pierwszy z nich, autorstwa Natalii Żakowskiej, to opis procesu formowania się współczesnych form klasycznego tańca indyjskiego bharatanatjam. W drugim natomiast Agnieszka Jeż objaśnia problematykę tożsamości narodowej w tańcu tradycyjnym w Izraelu. Tom zamyka artykuł Agnieszki Dąbkowskiej opisujący wzrost popularności tańca towarzyskiego wśród seniorów w Polsce i na świecie oraz czynniki warunkujące atrakcyjność tej formy aktywności fizycznej. Niniejszym pragniemy podziękować Uniwersytetowi Warmińsko-Mazurskiemu w Olsztynie, który gościł uczestników i pomógł w organizacji konferencji. Karolina Bilska