v'-n- " Tf l.ri '0: : :.ÍS-. ^. . ].! I ' '^Vrpñ : ' I ^I'i % - ; t : 'v "' y 'r;, ;.'i";'-'/'s 'Lüf-;'##? :i'f

Transkrypt

1 I v'-n- Î ' -'^ " Tf l.ri. ].! I '0: : :.ÍS-. ^. n 4?*i- i-r^l - i : i - Ik ' '^Vrpñ : ' I ^I'i M: % - ; t : f: ' v : i i i M 'a f s u ip P ' à ÿ 'v "' y :i'f 'r;, ;.'i";'-'/'s 'Lüf-;'##?

2

3 rv i' KOPIA LISTU P L A T E R A STAROSTY INFLANTSEIEGO D O POSŁOW INFLANTSKICH 'W okoliczności Sejmików 'pifam^o ^4^ M aia J^po. B YŁBYM mało czułym i na pamięć Przodków włafiiych i na obowiązki Obywatelftwa Urzędem pomnożone, gdybym oprócz Seymui^cycłi Senatora i Polłow, iędyny Urzędnik Xieftwa Inflantlkiego tu w Stolicy przytomny, niedbał o krzywdę moiego Wlpół-Obywatelftwa, i z tego powodu nie ośmielił fie prżeftać JJ. WW. Panom uwag które uniżam, zagrzewai^c Icti miłością wipół-braci do tego co obiektem ieft charakteru, a bydź powinno i obowiązku pr^yi^tegp przez JJ. WW. Panów. Nie taynym ieft zapewne JJ. W W. Panom że z okazyi zbliźai^cych fię Seymikow w czafie zwykłym dó obioru Poflow rozcłiodzi odgłos, iakoby iedynym Inflantczykom to ^eymikowanie miało bydź zabronio* ) i( i nym,

4 r ^ jbdtiuiłl^ nym, odgłos/ nie wiem cui Sono^ a któren famjmze dzifieyfzym Narodu bitnego niegdyś Inflantlkiego Reprezentantom bydź musi nie miłym, bo takowy akt nikczemnie ufiłuiacy, z iakowych iednego i JJ. WW. Panów moc, oraz powaga dzifieyfza wzięła fwoie naftanie, bo przykrym bydi powinno i bedzie zapewne dziiieyfzym Poflom Inflantikim, aby w czafie ich Urzędowania publicznego i NąrodPolfld poftradał dobrowolnie tego tytułu, którego po utraceniu Eftoniy, a w niey Woiewodztw Wendeńikiego i Parnawlkiego był zayzdrofiiym w nadaniu Senatorom Inflantilum przydatku Generalnych dla wieczney pamięci Prawa Rzeczypofpolitey, i bez winnie od ciała odięci i fami Inflantczykowie fromotnie to utracali, co imze podobnym w nieizczęściu, amniey potrzebzyni co do powabów l^oiitycznych nie ieft zaprzeczonym. Pierwey iednak a niżeli za Prawami dawnemi Lat i<^ , i i<577. pok^d te monaywyźiza nie będ^ znieiione ) mówić pocznę, należy zdaiemi iię wytłómaczyc JJ. WW. Panom, co o czułości na pamięć Przodkow włafnych wyraziłem z początku, a to bez naganney ambicyi na tymfięumnie zafadza, co Pargamin odwieczny świadczy na flawę Domu moiego, iż po uizczupleniu przez zabory Szwedzkie Kraiu Inflantfkiego w Eftoney i Rydze odpadłych, i po ficiśnienlu granic Inflandzkich do tych ścian tylko Woiewodztwa Inflantlkiego w którym też zoftawało aż do Roku Pierwfzy móy Prapradziad za Konfenfem Króla Michała i za wiafne pieniądze kupił Staroftwo z Zara*

5 r o łrsftrtftł 1 vvł V, 5 y,< \ił>v-38t^ Zamkiem DuneburUcim do zafundowania tamże porządku Cywilnego w Jurysdykcyach i Seymikach, i temuż Prapradziadowi moiemii iedynemu winni byli Inflantczycy.wyi*obion,^ Ordynacy^ na Seymie Lecz niechay to co wymówki^ tylko bydź mo^e czułości moiey, na bok ufunionym zoftanie, bo lam przeświadczony ieftem, ze taka dla publiczności malowaźna przyczyna Rządowi Naywyzlzemu żadnij. niemo- 0 bydź tam^. Jeżeli iednak Stanom Naywyzizym, wolno ieft dla pełności władzy ftanowić co fię podoba, pokąd nowego nie uftyfzę wyroku wolno i mnie za da- 'wnemi Prawami adrefliii^c fie do JJ. WW. Panów iako fkutkow tyclize Praw udać fie, i do tey im daney Inftrukcyi, która Ich ieft prawidłem, wolno omrz iaico Starowiecznemu Inflantczykowi przypomnieć uftawy i wyilawić te względy, które moc i powagę mai*^ i miec zawlze powinny trwałfj.. Nie macie JJ. WW. Panowie w prawdzie w Inftru* kcyi łwoiey, ażeby ftawać przy prerogatywie Seymikow, bo iakże tez mieć mogliście ten punkt pomiefzczonym, któren nigdy pod wątpliwość nie podpadały Bo Seymiki od Roku ciągłe w Duneburgu, a po zaborze Kraiu prerogatywa ta na fzacowney refzcie Ziemi Inflantfkiey odbywana, nie była nigdy zaprzeczony; Bo Polio wie Inflantfcy w Sey mach po rozbiorze Kraiu iuż Konfederackich, iuź wolnych w pełney mocy wfpół-radzycemi w Stanach bywali, a ufności fpokoyney w tey mierze Obywatelow Inflantikich ieft i oftą* ti>ia JJ, WW. iwanom daim Inftrukcya, któr^ obowiaza nemi

6 tr ^ J ł u r A isfciuł VU V ^ y vifc V-SFT nemi zoftaliście do uprafzania w Stanach nie legalizacyi Aktów Sejmikowych, lecz zamiaft nie wygodney Is^ki, wyznaczenia Miafta Iłlukizty, iako zdolnieyfzego mieyfca do Obrad, i Ipolbbniey kilkudniowe Obywatelow przebywanie obeymować mogącego. Zk^d wiec dziiiay cios nieprzewidziany na biednych Obywatelow Inflantflíich ieft zmierzonym? nie przewiduię, a tym bardziey onemu iię zadziwiam, kiedy publiczność tyiiacznemi ufty uwielbia Patryotyzm Reprezentantów InflíAntíkich, kiedy z pomiędzy JJ. WW. Panów iako Poflow i powagę czynny maiacych nie zk^d in^d iak z aktu Seymikowego Ipłynionay Ma Sad Seymowy, mai^ Deputacye Zagranicznych Intereflbw, do układania Formy Rz^du, do umowy w Materyach Ducho- *' wieńftwa, ma i Deputacya Mieyflca, nie tylko wipół-pracownikow gorliwych, i światłych, ale i do pióra nawet w onych obranych, kiedy mówię Naród wraz z Nayiaśnieyfzym Panem dał iuż dowod iatysfakcyi z wyboru przez Obywatelow Inflantikich uczynionego w Poilach dwóch iia znakomite doftoieńftwa Zołnierlkie wywyżizonych kiedy ;nie mogi Obywatele ciz iak uwielbiać Obiór raz naft^piónyj wol^c raczey przedłużyć zaí'zczyt fpły- 'Tiiony na nich, a niżeli z trudnościfj., a może i nie po- ' ddbiéiíiftvfim rów rfych miedzy fob^ izukac na mieyfce -^ytíh którzjyby ^fie z.ża'letii Obywateilów wyprafzac chcieli. Jeżeli zaś to bydz miatohy zarzutu powodem, że Ziemi Inflantfliie-y nie jdozoftała'iak ty lko ł^ka. Macie itj. WW. iwanowie gotowy do obrony Obywatelow przy- Mftd W ^Seymifcaalv jsnl'oieíííkích i S^aredubowAioh, a ' J ' nie

7 niemniey i w Czerniecliowiikicli. Z tych to części dawnego Kraiu Polfkiego, których i piędź Ziem i, bo ani łaka nawet nie pozoftała przy PoHzcze. Macie argument, ze Królowi zawfze pozoftał tytuł równie Livoniae, iak Smolenfcise, Czernichoyiae q; Ducis; ze fa doti}.d nie zaprzeczeni przez Potencya przeciwnie intereilbwan^ bydź mog^c^ Senatorowie Intlaiiticy podobnie iak Smoleńfcy i Cze micho w łcy. A iezieli co do Exulantow Snioleńfkich, i Starodubowildch będzie wziętym, to niby za powod bardzie^^ ufprawiediiwiai^cy ich prerogatyw}»" w Seymikach, że dano udziehiie onym Dobra w Staroftwach na dziedzićtwo zamienionych, te przecie nie cz^^ni^ oddzielnego Woiewodztwa hib Powiatu i Seymiki Exulantflue nie w darowiznach odprawuiij. iię; Więcey zaś Inflantczykowie w Narodzie zailugiwać powinni względu, i zti^d, ze przeciwnie Exul antom Smoleńildiu po pierwizych zaborach Szwedzkich acz naznaczony w Róku Indemnizacy^ w 126,000. złh do wyjiczenia ze Skarbu determinowanych, a 4ma Seymami poty m ponowiony w odbierać iednak nigdy niechcieli, i dziś właihemi tylko Tpolobami obchodząc iię bez uizczuplenia Skarbu, na famym zafzczycie czynnego Obywatelftwa przeilai^, przeprowadziwszy fię różnie do Lifcwy. Może więc acz przy łace Obywatelftwo Inflantilile równie z innemi wfzelkich używać prerogatyw, ia zas śmiem twierdzić, że Inflanty do Smoleńflia, Czernichowa i Starodubia przyftoibwanemi bydź nawet niemog^ i niepowinny dla przyczyn iiaft^pui^cych. Kurlatt

8 Tîj y ) ó V. c Kurlandya nie była nigdy ofobnym Kraiem, a oddzielność IVoiy otrzymawlzy z Łaiti Tzczególnie Z y gmunta Augufta za Kettlera Hermiitrza, wraz z Inflantami mocy Paktów SuSjectionis poddała fię Polfzcze w 35Ó1. Xiazeta którzy tam panowali i dzilieyizy, nie inny mai y tytuł iak Ducis in Xivonia Cui^landiœ ^ S e~ mi^allice ix7.2szc,zyt Hołdowniczy tylko, należność tey części zupełny zabeśpiecza Króleftwu Polfl<iemu, co Konftytucya titulo Xieftwo Kurlandzkie potwierdza W flowach : Jncjuantum S tir p s Q Jlettleriana ) ^^defecerit, ma bydź to Xiçilwo do Korony i W. X. Litewflciego przyłączone, tak iak i Inflanty, niemniey Konftytucya z6.jtitiilo 3)i'p'ploma w flowach 'p o ji fa t a m óderni Æ^ofseJ^07~is ultim i 3)ucis & 'erdi',, nandi Jme p ro ie mafcula 2 efcendcntis pi'œfcindeiiido omnem fp e m (jvis'ils vis coinpetitoi'iêiis^ aby ta Pro-,, wincya Kuriandzka ad Corpus Rzeczypoipolitey zda-,, wna przyłączoną non a^veilatiir. Daley ma Xiaze Kurlandzki zapewnione lobie krzeflo na Seymach po lewie Tronu na pierwlzym ftopniu, bo podobne miey- Ice na prawym ręku Króla miał Xiy2ç Prufld pierwey fobie przyznane, Szlachcic na koniec Kurlandzki ma przez ^ a d a zabeśpieczone wizelkie prerogatywy Indygenatu w PoHzcze, a Seym i7i2ó. titulo Xieftwo Kurlandzkie, Kurlandczykow za wfpolnych i nie rozdzielnych Obywatelow, pierwey iuz Przyiętych na nowo przÿ*- iył, z Prawami, Przywileiami i Wolnościami im przedtym nadanemi do wfzyftkich Praw, honorow, prerogatyw i wolności Koronnych i Litewikich pi zypuscivvf^y, których

9 rych to prerogatyw użyciu, gdy była długo Wiara na zawadzie, ta iuż dzifiay z Praw nowycli i doświadczenia uftała zupełnie. Może zatyni Kurlandczyk i iako oryginalnie Inflantczyk i iako przypulzczony zupełnie do prerogatyw Obywatelftwa Polikiego bywać na Seymikacb, a tak znayduie fię zenie ł^ka tylko daie exyftency^ Seymikom, i fluiznieyizemi te będa w Iłłukizcie» a niżeli w cudzych mieyicach Smoleńflue, Stax odubow- Ikie &a. Pomimo wfzakże tych z Prawa konwinkuii^cych powodow, niechby na moment i te nie miały ftużyć, nie wiem zaifte, w czym Izkodnemi miałyby bydź Seymiki Inflantikie, gdy Stan Ryceriki w <5ciu Poftach nie cierpi nic z pomnożenia przewagi nad liczbę Senatu, gdy Korona i Litwa ma mieyfce po dwóch Obywatelow ze Twoich umiefzczenia, i gdy Urzędnicy Inflantfcy tym lamym, że Oj. wolni od prac mieylcowych, użytecznieyfzemi do Aktów ziazdowych w Litwie bydź zawlze i w każdym czàiîe moga, i co Izkodzić może do czafu utrzymanie acz tytularne ziazdow i Urzędów, pok^d z porównania Woiewodztw i Powiatow, nie okroi ile może co od Ziem S^iiadui^cych do aformowania pełnego Woiewodztwa Inflantlkiego. Wrefzcie niechby Xiçftwo Litewikie i naymnieyizego zazdrościło kawałka ziemi fwoiey nie długo może Pollka przyidzie do dopełnienia względem Kurlandyi zamiarów Seymow i/só. a obrót politycznych okoliczności i patryotyczna praca ninieyfzego Seymu, gdy dla dobra Litwy Ikutecznie pomyślić zechce o Portach Kwr*

10 Kurlandzkich, aby te dla Krain Zwierzchniego pozytecznieylzemi były a niżeli dot^d, z umowy zobopolney z Narodem Kurlandzkim, oibbliwie kiedy znaczniey fzey części tego Xięftwa powabne będij. zapewnione kondycye Semi^alUa cała na Woiewodztwo Inflantfkie óbrocona, więklz^ czyni obizerność ( mało i dziiiay przez Kurlandy^ uważany ) a niżeli wiele z Woiewodztw Polikich ma oney aktualnie. Te moie myśli i uwagi, które JJ. WW. Panora do doyrzalfzego wyważenia podaie, ftanie fię zapewne wfzyftko co mocy Prawodawczey będzie iię podobało w pełney iednak ufności, ze całi^ fił*^ i moc^ Wipół-Obywatelow bronić zechcecie i ze dziiieyfzey materyi użyć możecie do Ikłonienia determinacyi Stanów względem Iłłukfzty, to w końcu iefzcze przydam za i'ob^, iż z U- rzędu mai^c Prawo odbierania wlzyftkich Uniwerfałow do Intlant ściagai^cych fię, i onych kommunikowania; to dało naftanie i Liftowi moiemu ninieyfzemu, któren obieram za dowod czci winney i pofzianowania z ki:óremi pifzę fię. JJ. WW. WM. PANÓW & c. naynizfzy KAZIMIERZ KONST: PLATER Oboźny P. Litt; Inil: Grod; istar; x r a i. i i-

11 Ill i?»

12 m m, f ' ^ ' i«: ' f l: ^ ^.^ '.^ : C < : m m ^ 'V ^ ï í...4 :. > "* ' /, :lr,.,..', i,:, > ;= r' V',:j'^>< t '. '-^' ':)^' J / ' i.^; : ^; i : f ; ;^ >%('ÿ i., " ' ' 'Í ' V li 4 f i'iv i'-i. i /... /, '".!.- Í i Ł-J.. ;