Jakub FIDOR 4. Ekologiczne osiedla i ich społeczności Ecological residential areas and their communities

Transkrypt

1 4 Ekologiczne osiedla i ich społeczności Osiedle ekologiczne jest pojęciem szeroko rozumianym i często nadużywany przy określaniu różnego rodzaju inwestycji. Idea osiedla ekologicznego, wywodzi się z zasad zrównoważonego rozwoju. Podstawowym założeniem jest stworzenie miejsca dla życia przyjaznego dla mieszkańców, przyrody i krajobrazu. Istotny jest wpływ środowiska, na jakość życia i relacje pomiędzy mieszkańcami, którzy odpowiadają za przyszłość ekosystemów. Ze względu na złożoność zagadnienia istnieje wiele sposobów realizacji tej idei. Na podstawie dotychczasowych doświadczeń możemy sformułować kryteria, które powinny spełniać osiedla ekologiczne. Zaliczamy do nich: zdrowe środowisko mieszkaniowe, ochrona zasobów naturalnych, energooszczędność, ochrona przyrody i krajobrazu. Pod pojęciem zdrowego środowiska mieszkaniowego kryją się przyjazne dla człowieka materiały budowlane, konstrukcje czy rozwiązania techniczne, które przekładają się na zdrowie mieszkańców. Bardziej istotne wydają się jednak zagadnienia związane z ukształtowaniem przestrzeni. Tzw. ludzka skala rozwiązań z dużym udziałem zieleni i części wspólnych, które sprzyjają integracji społecznej. Ochrona zasobów naturalnych odnosi się do czasu przed powstaniem osiedla i po jego ewentualnej likwidacji. Na ochronę zasobów naturalnych wpływają użyte materiały oraz woda, których wykorzystanie redukuje się do minimum. W pojęciu energooszczędności osiedla zawarte są rozwiązania techniczne i odpowiednie ukształtowanie zabudowy, tak by zoptymalizować zyski z odnawialnych źródeł energii. Dąży się przy tym do zapewnienia niezależności osiedla od systemów zewnętrznych. Ochrona przyrody i Pkrajobrazu wymaga spójnego planowania w zakresie lokalizacji i rozplanowania przestrzennego. Do ciekawych przykładów osiedli, realizujących postulaty zrównoważonego rozwoju, zaliczyć możemy dzielnicę Vauban we Freiburgu w Niemczech czy osiedle Hammarby Sjöstad w Szwecji. W Polsce nazewnictwo ekologiczne jest często nadużywanym chwytem marketingowym, jednak powstają projekty, które spełniają kryteria ekologicznego osiedla min. Siewierz, Nowe Żerniki-Wrocław, Osiedle Fi-Kraków. Rozwinięte przykłady osiedli ekologicznych na zachodnie oraz wzrastająca świadomość inwestorów w Polsce daje nadzieje na dynamiczny rozwój tego typu zespołów. A residential area is a broadly defined and often overused term while various kinds of investments are specified. The idea behind an ecological residential area comes from the principles of sustainable development. The basic guideline is to create a place which would be friendly to the residents, nature and landscape. What is of significance is the influence on 4 mgr inż. arch. Jakub Fidor, doktorant w Zakładzie Projektowania Architektonicznego Instytutu Architektury i Planowania Przestrzennego ZUT w Szczecinie, jakubfidor@gmail.com mgr inż. arch. Jakub Fidor, PhD trainee at the Architectural Design Unit in the Institute of Architecture and Spatial Planning at West Pomeranian University of Technology in Szczecin, jakubfidor@gmail.com 29

2 the environment, on the quality of life and relationships between the residents, who are responsible for the future of ecosystems. Due to the complexity of the issue there are numerous ways of carrying out this idea. On the basis of the experience so far we can compile the criteria which should be met by ecological residential areas. They include as follows: a healthy residential environment, protection of natural resources, energy saving, protection of the environment and landscape. The term healthy residential environment involves friendly building materials, constructions or technical solutions which translate into healthy residents. However, what seems to be more significant are the issues connected with the landscape forming. The so called human scale with a large participation of green areas and shared space which favour social integration. The protection of natural resources refers to the time prior to the establishment of the residential area and after its optional termination. The protection of natural resources is influenced by the used materials and water whose usage is reduced to the minimum. The term energy saving of a residential area includes technical solutions and proper formation of the development in order to optimize the profits from renewable source of energy. One aims simultaneously to ensure that the residential area is independent on external systems. The protection of the environment and landscape requires a coherent planning in the field of location and spatial arrangement. Interesting examples of residential areas which fulfil the guidelines of sustainable development are inter alia: Vauban District in Freiburg, Germany or Hammarby Sjöstad residential area in Sweden. In Poland ecological terms are often used as a marketing catch. However, projects are designed which meet the criteria of an ecological residential estate, including: Siewierz, Nowe Żerniki-Wrocław, Fi-Kraków estate. Developed examples of ecological residential areas into the western ones and the investors increasing awareness in Poland allows for the hope in the area of dynamic development of systems of such kind. Słowa kluczowe: architektura ekologiczna, habitat, rozwój zrównoważony, ekologiczne osiedla, społeczności Keywords: ecological architecture, habitat, sustainable development, ecological housing estate, community Bibliografia / Reference [1] Alexander Ch., Język wzorców, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk [2] Gehl J., Życie między budynkami, RAM, Kraków [3] Kamiński J., Osiedle ekologiczne a krajobraz, rozprawa doktorska, Warszawa-Lublin [4] Kujawski W., Projektowanie zrównoważonych społeczności, Zawód: Architekt Nr 01, 2012r, s [5] Katz P., The new urbanism, New York [6] Stangel. M., Kształtowanie współczesnych obszarów miejskich w kontekście zrównoważonego rozwoju, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice [7] Wołoszyn M., Ekorewitalizacja, zagadnienia architektoniczne, Wydawnictwo Exemplum, Poznań- Szczecin

3 1 Ewolucja myśli ekologicznej The evolution of ecological thought 2 Ekologiczne osiedla Ecological residential areas 31

4 3 Cechy osiedla ekologicznego Features of the estate of ecological 4 Dzielnica Vauban we Freiburgu Vauban district in Freiburg 32

5 5 Osiedle Hammarby Sjöstad Hammarby Sjöstad residential area 6 Osiedle Siewierz Siewierz residential area 33

6 7 Osiedle Nowe Żerniki Nowe Żerniki residential area 8 Osiedle Nowe Żerniki Nowe Żerniki residential area 34