BIBLIJNA SYMBOLIKA MARYJNA

Transkrypt

1 BIBLIJNA SYMBOLIKA MARYJNA CZ. 2 dr Iwona Zielonka Wykład monograficzny Oto Matka twoja,

2 STWORZONA PRZED WIEKAMI (MĄDROŚĆ) Kościół, zarówno w Tradycji, jak i w Liturgii Świętej, mówiąc o pochodzeniu Maryi Dziewicy stosuje te same wyrażenia, w jakich Pismo Święte mówi o Mądrości (Pius IX, Inneffabilis Deus). Błogosławiony człowiek, który słucha mnie i budzi co dzień do moich drzwi bo ktokolwiek znajdzie mnie znajdzie życie (Prz 8,34-35).

3 MĄDROŚĆ Starożytność interpretowała maryjnie Kobietę Mądrość z Księgi Przysłów. Oczywiście teologia odnosi Mądrość do Chrystusa, jednak w liturgii bizantyjskiej, we wschodniej ikonografii Maryja przedstawiana jest jako Mądrość (Hagia Sofia w Konstantynopolu). Nieskończona mądrość Boga, dawca życia, jest narodzona z niewinnej i czystej Matki! Obejmując Boga naszego w świątyni swego ciała, wspaniale przebywa w chwale Chrystusa (Liturgia bizantyjska).

4 Prz 8,23-24a i Rdz 1,2: Kocham tych, którzy mnie kochają i ci, którzy szukają mnie, znajdą mnie (Prz 8,17). Teraz, moje dzieci, posłuchajcie: Błogosławieni, którzy strzegą dróg moich! (Prz 8,32). Mądrość zbudowała sobie dom i założyła jej siedem filarów (Prz 9,1-5).

5

6 Stworzona przed stworzeniami Błogosławiony człowiek, który mnie słucha, który co dzień u drzwi moich czeka, czuwając u progu mej bramy, bo kto mnie znajdzie, życie znajdzie i osiągnie upodobanie Pana (Prz 8,34-35) Bądź pozdrowiona Ty, który podnosisz nas z otchłani niewiedzy, Witaj, która dla wielu jesteś światłem prawdy (Akatyst)

7 Tron Salomona W Piśmie św. często spotykamy określenie "Tron Pana". Zasiadają na tronie (katedrze) Mojżesza (Mt 23,2). Stolica Mądrości: tron, nad którym unosi się Duch Święty lub płomienie ognia. Królowa Saba była zachwycona zarówno mądrością króla, jak i całym jego dworem, ofiarowała więc mnóstwo bogactw dla jego królestwa: złoto, wonności i drogocenne kamienie. Wówczas król rozkazał zbudować wielki tron z kości słoniowej, wyłożony złotem, z dwunastoma lwami po obu stronach sześciu prowadzących do tronu stopni. Choć był najwspanialszy wśród wszystkich tronów świata to nadal był narzędziem dla mądrego króla.

8 W kontekście tekstów NT, postać króla Salomona, choć była ważna w tradycji narodu wybranego, nie przewyższała postaci samego Jezusa Chrystusa, który głosił słowa mądrości. Przy okazji odwołania się do znaku Jonasza, jest jednoznacznie powiedziane, że Jezus jest wyższy od Salomona (Mt 12, 42). Choć tron Salomona był wyjątkowym bogactwem, wspaniałością, to jednak przeminął wraz ze swoim władcą, ale nie przeminęła mądrość. Maryja stała się żywym tronem samego Syna Bożego, który trwa na wieki i się nie kończy. Maryja stała się tylko narzędziem w ręku Boga, aby przez Jej pośrednictwo wydać Logos, Słowo odwiecznej Mądrości.

9 Godzinki nazywają Maryję Tronem Salomona (1 Krl 10,18; Pnp 3,9),, która jest tylko narzędziem w ręku Boga, najwspanialsza wśród ludzi ukazuje wielkość swojego Syna. Królewska Katedro (tronie) chwalebnie uświęcony (św. Jan Damasceński). Chrystus, zasiadający na tronie Stolicy Mądrości (Maryi) osłonionej przez Ducha Świętego.

10 Dom Mądrość zbudowała swój dom, który opiera się na 7 kolumnach darach Ducha św. Uosobieniem darów Ducha Świętego jest figura Matki, a także Kościół. W Litanii Loretańskiej określamy Maryję "Domie Złoty". W tym wspaniałym Domu zamieszkał Wcielony Syn Boży. Dom, w którym począł się Chrystus (Bonawentura); Dom wielki (Metody), i dlatego dobrze znany, solidny, Dom nigdy nie zachwiany, który jest obrazem Domu Wszechmocnego (św.wenancjusz Fortunato). Dom zbudowany przez Salomona (Św. Bernard), w którym znajdziemy komfort i bezpieczeństwo: Najwyższą miłość (Ernest z Pragi), Dom Ucieczki (św. Ryszard).

11 DOM POŚWIĘCONY Dom poświęcony - jednym z najważniejszych wydarzeń zapisanych na kartach ST, jest opis wprowadzenia Arki Przymierza do świątyni jerozolimskiej (por. 1 Krl 8, 6;1-11). Wydarzenie to stało się prawdziwym świętem Izraela. Arka Przymierza, największa świętość narodu wybranego, znalazła się w świątyni Pana. Obraz ten odnosi się do największej tajemnicy w dziejach ludzkości wcielenia Syna Bożego. Maryja staje się tą świątynią w której zamieszkał Syn Boży, największa świętość, źródło prawdziwej świętości. Ona staje się Domem poświęconym obecnością samego Syna Bożego. Każdy chrześcijanin ma być świątynią, a więc domem poświęconym w którym zamieszkuje Duch Boga żywego (por. 1 Kor 6, 19).

12 SYJON (Cytadela). Jest to wzgórze, na którym Jerozolima została zbudowana. Nazwa ta często jest wskazuje na warowne miasto Dawida. Król przeniósł tu Arkę Przymierza z domu Obed Edoma (2 Sm 6,17) i zbudował dla Niej mieszkanie, a świątynię jego syn Salomon. Syjon poetycko jest synonimem Jerozolimy, jest miejscem Królowania Boga. Maryja nazywana Córą Syjonu jest otoczona chwałą jako Matka króla, Królowa.

13 JERUZALEM

14 ARKA Należy pamiętać, że hebrajskie słowo aron oznacza skrzynię lub kosz

15 Arka (lub Świadectwo) zbudowana z cennego drewna pokrytego złotem. W środku umieszczone były tablice prawa, laska Aarona, która zakwitła (Lb 17.10), naczynie z manną (Hbr 9,4). Maryja jest często porównywany do przebłagalni, przykrywającej Arkę, na której końcach umieszczono dwóch cherubinów w geście adoracji, co przywołuje na myśl tabernakulum. Arka zawierająca chleb aniołów (św. Bernard). Arka Boga żywego (św. Jan Damasceński). Arka uświęcenia, nosząca Chrystusa (Andrzej z Krety).

16 Kto lepiej niż ty, któraś ukształtowała w swym łonie święte Ciało Chrystusa przedstawia to sanktuarium, zawierające naczynie z manną, chleb z nieba, postać Eucharystii? Złota Arka, ukształtowana przez Ducha Świętego (Liturgia Bizantyjska). Czyste naczynie, Manna niebieska (św. Tomasz z Akwinu) Wazon zawierający niebieską mannę (św. Epifaniusz).

17 BRAMA RAJSKA Potem zaprowadził mnie do zewnętrznej bramy przybytku, która skierowana jest na wschód; była jednakże zamknięta. I rzekł do mnie Pan: «Ta brama ma być zamknięta. Nie powinno się jej otwierać i nikt nie powinien przez nią wchodzić, albowiem Pan, Bóg Izraela, wszedł przez nią. Dlatego winna ona być zamknięta. Jedynie władca może w niej zasiadać do uczty przed obliczem Pana. Wchodzić jednak winien przez przedsionek przy bramie i tą samą drogą znowu wychodzić (Ez 44, 1-3)

18 Bramy, podnieście swe szczyty i unieście się, prastare podwoje, aby mógł wkroczyć Król chwały. «Któż jest tym Królem chwały?» «Pan, dzielny i potężny, Pan, potężny w boju». Bramy, podnieście swe szczyty i unieście się, prastare podwoje, aby mógł wkroczyć Król chwały! «Któż jest tym Królem chwały?» «To Pan Zastępów: On sam Królem chwały». (Ps 24, 1-10)

19 Boski Krzew Mojżesza Na pustyni, niedaleko Góry Horeb, Pan ukazał się Mojżeszowi, "w płomieniu ognia w środku krzewu". Spojrzał, a oto krzew płonął ogniem, ale nie spalał się (...) Zdejmij sandały z nóg, gdyż miejsce na którym stoisz, jest ziemią świętą" (Wj 3,2-5). Św. Bernard komentuje je tak: "O Mojżeszu (...) To na pewno wielki cud, że krzew płonął ogniem i nie spalał się, ale też jest wielkim cudem, że kobieta obleczona w słońce (Ap 12, 1), pozostaje nienaruszona pośród jego żaru! Przez tą samo moc Ducha Świętego, który osłonił Dziewicę".

20 Liturgia rzymska w dniu 01 stycznia zawierała słowa: "Jak krzew, który Mojżesz widział w stanie nienaruszonym, takie jest twoje dziewictwo Matko Boga: chwalimy Cię, módl się za nami" Nie bój się, Panno, łaski pełna "gorejący i płonący krzewie!, pochłonięty przez Boski Ogień. To oznacza gorejący krzew Mojżesza "(św. Jan Damasceński). Objęta [ogniem trawiącym, [Pwt 4, 24], ale nie została naruszona" (św. Grzegorz z Nysy).

21 Wtedy ukazał mu się Anioł Pański w płomieniu ognia, ze środka krzewu. Widział, jak krzew płonął ogniem, a nie spłonął od niego (Wj 3,2) Obrazy zostały zaczerpnięte z: L. Bartoli, Lessico di Simbologia Mariana, Gregoriana libreria editrice, Padova 1998.