Recenzenci ks. prof. dr hab. Ludwik Grzebień SJ ks. prof. dr hab. Władysław Kubik SJ
|
|
- Izabela Katarzyna Skiba
- 6 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 1
2 2
3 3
4 4 Recenzenci ks. prof. dr hab. Ludwik Grzebień SJ ks. prof. dr hab. Władysław Kubik SJ Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna IGNATIANUM, Kraków, ul. Kopernika 26 ISBN (Ignatianum) ISBN (WAM) WYDAWNICTWO WAM ul. Kopernika KRAKÓW tel fax DZIAŁ HANDLOWY tel , , fax Zapraszamy do naszej KSIĘGARNI INTERNETOWEJ tel Drukarnia Wydawnictwa WAM ul. Kopernika Kraków
5 5 SPIS TREŚCI Wprowadzenie...7 I. Studia jezuitów polskich w Rzymie...12 Kolegium Rzymskie Collegium Romanum...12 Rektorzy Kolegium...14 Wydział teologiczny...20 Wydział Filozoficzny...36 II. Studia jezuitów polskich w Collegium Romanum...46 III. Opieka jezuitów nad Polakami w Rzymie od XVI do XVIII wieku...94 Penitencjaria w sanktuarium w Loreto...96 Penitencjaria przy Bazylice św. Piotra...98 IV. Piśmiennictwo jezuitów w świetle działalności urzędu cenzury w Rzymie Zakończenie Indeks osób...197
6 6
7 7 WPROWADZENIE Do napisania pracy o naukowych i duszpasterskich drogach polskich jezuitów w Rzymie i opublikowania jej w serii Biblioteka Pedagogiki Religijnej skłoniły mnie dwie racje. Po pierwsze chciałem przypomnieć te postacie jezuitów, którzy poprzez kontakt z Rzymem uczyli się a potem w Polsce kładli podwaliny pod pedagogikę Ignacjańską, którą staramy się kontynuować w Wyższej Szkole Filozoficzno-Pedagogicznej Ignatianum w Krakowie. Po drugie pragnę uchronić od zapomnienia osobę znaczącą w naszej jezuickiej historii o. Jana Poplatka 1, zwłaszcza, że korzystam z zebranych przez niego materiałów i w oparciu o nie tworzę nowy tekst. O. Poplatek to jeden z wybitnych jezuickich historyków. Studiował historię i geografię na uniwersytecie w Wilnie w la- 1 Poplatek Jan Aleksander Ignacy, syn Jana i Stanisławy z Ba zielichów, ur. 29 VII 1903 w Stanisławowie, wstąpił do zakonu 12 VIII 1917 w Starej Wsi, wyświęcony na kapłana 23 VI 1935 w Lublinie, zm. 11 X 1955 w Krakowie.
8 8 tach a teologię w Lublinie ( ). Zaraz po ukończeniu studiów historycznych uczył historii w Chyrowie w latach i ponownie po ukończeniu studiów teologicznych i otrzymaniu sakramentu święceń w latach Podczas II wojny światowej był superiorem we Lwowie i wiceprowincjałem jezuitów pod okupacją rosyjską. Od 1945 r. pracował naukowo w Krakowie; kierował archiwum prowincji i wykładał metodologię pracy naukowej. Opracował wiele cennych monografii historycznych o jezuitach polskich 2. Wśród licznych opracowań historycznych, przygotowywanych do druku przez Jana Poplatka SJ na uwagę zasługuje studium o peregrynacjach naukowych pierwszych polskich jezuitów do Rzymu, które powstało w 1951 r. Właśnie do tej jego pracy nawiązuję. Chcę jednak zauważyć, że od czasu powstania studium o. Poplatka wiele spraw uległo zmianie. Zo- 2 Są to m.in. pierwszy naukowy żywot Błogosławiony Andrzej Bobola (Kraków 1936), Dzieje kampanii polsko-ruskiej pod Chyrowem (Chyrów 1939), Studia z dziejów jezuickiego teatru szkolnego w Polsce (Wrocław 1957), Komisja Edukacji Narodowej. Udział byłych jezuitów w pracach Komisji Edukacji Narodowej (Kraków 1973), Słownik jezuitów artystów (uzupełniony przez J. Paszendę, Kraków 1972). W rękopisie pozostawił dzieje prowincji podczas II wojny światowej, Encyklopedię jezuitów polskich XVI wieku oraz wiele innych prac. Stały współpracownik Polskiego słownika biograficznego.
9 stały opracowane i wydane przez Józefa Warszawskiego dwie ważne publikacje: Polonica z rzymskiego kodeksu nowicjuszy Towarzystwa Jezusowego, (Rzym 1955) oraz Unicus universae Societatis Iesu vocationum liber autobiographicus Poloniae Provinciae proprius, (Rzym 1966) 3, które zawierają pełniejszą dokumentację źródłową. O. Poplatek przytoczył ją jedynie w przypisach do swego studium. Do napisania całkowicie nowego opracowania upoważnia mnie zwłaszcza nagromadzenie w Krakowie nowych materiałów źródłowych. Dzięki nim można znacznie poszerzyć panoramę jezuitów polskich studiujących w Rzymie oraz uzupełnić liczne biogramy informacjami, których o. Poplatek jeszcze nie posiadał. Co więcej, o. Poplatek korzystał jedynie z wypisów dostarczonych mu przez przyjaciół, nie zawsze właściwie odczytanych. Nie dziwi więc, że popełnił kilka błędów. Ponadto Kolegium Rzymskie, już po przygotowaniu przez o. Poplatka jego studium, otrzymało własną monografię opracowaną przez Riccarda G. Villosladę pt. Storia del Collegio Romano dal suo inizio (1551) alla soppressione della Compagnia di Gesu (1773) (Rzym 1954) 4, która podaje w miarę pełny zestaw profe- 3 Jedyna w całym Towarzystwie Jezusowym autobiograficz na Księga powołań, należąca do Polskiej Prowincji ( ). 4 Historia Kolegium Rzymskiego od jego początku (1551) aż do kasaty Towarzystwa Jezusowego (1773). 9
10 10 sorów Rzymskiego Kolegium, dzięki czemu można było uściślić wiele informacji, dołożyć nowe i zmienić prawie wszystkie przypisy. Pragnę jednak zauważyć, że zanim będę mówił o Polakach studiujących czy pracujących w Rzymie, najpierw zatrzymam się na uczelni rzymskiej Collegium Romanum, na profesorach wydziałów i przedmiotów, z którymi tam właśnie spotkali się polscy jezuici, aby lepiej dostrzec wartości, które mogli potem przenieść do Kraju. Powracając do pierwszej przyczyny, która skłoniła mnie do podjęcia się napisania niniejszej pracy, mianowicie szukania źródeł przesłania pedagogiki Ignacjańskiej, pragnę także przybliżyć postacie tych jezuitów, którzy pełnili opiekę duchową, szczególnie w Rzymie, nad przebywającymi tam młodymi Polakami. Są wśród nich jezuici, którzy studiowali w Rzymie i część swego czasu poświęcali opiece duchowej, są i tacy, którzy specjalnie byli wysyłani na krótszy lub dłuższy czas do podejmowania pracy w konfesjonale. Tym tematem zajmuję się w drugiej części mojego opracowania. Wreszcie w ostatniej części mojej pracy pragnę przedstawić zagadnienie piśmiennictwa zakonnego i związanej z nim cenzury, która zdecydowanie określona w Konstytucjach Towarzystwa Jezusowego była następnie wielokrotnie dyskutowana i podlegała zmianom. Zgodnie z Konstytucjami sam gene-
11 11 rał zakonu wyznaczał dwu lub trzech cenzorów i po otrzymaniu ich opinii zezwalał lub nie na drukowanie napisanego dzieła. Z chwilą, gdy Towarzystwo Jezusowe rozwijało się coraz bardziej, zwłaszcza w krajach zaalpejskich, kontakt z Rzymem stawał się trudny i czekanie na pozwolenie na druk z Rzymu stawało się niemałym problemem. Poszczególni prowincjałowie zwłaszcza polscy prowincjałowie domagali się przyznania im prawa do wyznaczania cenzorów i dawania pozwolenia na druk mniejszych czy bardziej obszernych rozpraw. Dzieje tych ciekawych dyskusji i zarazem troski o ich wierność w pracy piśmienniczej nauce Kościoła prezentuję właśnie w tej ostatniej części pracy.
12 12 I. STUDIA JEZUITÓW POLSKICH W RZYMIE Kolegium Rzymskie Collegium Romanum Jeden z najbardziej uczęszczanych szlaków wędrówek naukowych młodzieży polskiej prowadził przez Alpy do Włoch, a przede wszystkim do Rzymu. W drugiej połowie XVI wieku ciągnął ich tam nie tyle uniwersytet rzymski Sapienza, ile otwarte w lutym 1551 r. Collegium Romanum (Kolegium Rzymskie). Założyciel zakonu jezuitów św. Ignacy z Loyoli zmierzał do tego, by młody zakon oprzeć przede wszystkim na ludziach dobrze wychowanych i wykształconych w duchu Instytutu zakonnego. Pierwsze próby tworzenia kolegiów w Gandii, w Hiszpanii, i Mesynie na Sycylii dały pomyślne wyniki. Wtedy powstała myśl założenia kolegium centralnego w Rzymie, kolegium zarówno macierzystego, jak i wzorcowego dla innych mających w przyszłości powstać zakładów kształcenia tego typu. Material-
13 13 ne podstawy zapewnił początkowo Kolegium Rzymskiemu książe Gandii Franciszek Borgiasz, dopiero jednak papież Grzegorz XIII zapewnił szkole trwałe podstawy. Stąd kolegium nazwano słusznie Kolegium Rzymskim Collegium Romanum. W 1551 r. przedmiotem nauczania w kolegium były tylko języki i retoryka. Św. Ignacy oparł się w tym wypadku na wzorach paryskich. W r wprowadzono trzyletni kurs filozofii wraz z matematyką, w następnym roku, za zgodą Juliusza III, czteroletnie studium teologii. Wydział filozoficzny i teologiczny był wzorowany na systemie wypróbowanym na uniwersytecie w Salamance, a polegał głównie na wprowadzeniu jako podstawy wykładu Sumy teologicznej św. Tomasza z Aquinu, wprowadzeniu nauki Pisma Świętego i kontrowersji, kazuistyki i języka hebrajskiego. Kolegium pomyślane początkowo jako zakład szkolenia kleryków jezuickich, stało się niemal od samego początku szkołą publiczną, której mury poczęła wypełniać nie tylko młodzież włoska ale i międzynarodowa. Zakładano więc internaty dla przybyszów, w tym Kolegium: Niemiecko-Węgierskie, Angielskie, Maronickie, itp P. Tacchi Venturi, Storia della Compagnia di Gesu in Italia, Roma-Milano 1910, t. 1, s ; E. Gothein, Ignatius von Loyola und die Gegenreformation, Halle 1895, s ; R. G. Villoslada, Storia del Collegio Romano dal suo inizio
14 14 Rektorzy Kolegium Pierwszym rektorem Kolegium został Włoch Sebastian Romei (zm. 1574). Sprawował władzę rektora w latach , zatem w okresie, gdy w uczelni prowadzono już pełne studia humanistyczne i teologiczne. Związany blisko z Ignacym Loyolą, wiernie realizował jego wizję uczelni 6. W 1568 r. zarządzał krótko Kolegium Hiszpan Dionizy Vasquez ( ). Był to dobry organizator, założył kolegium jezuickie w Antwerpii (1563), był wiceprowincjałem w Neapolu, a poźniej rektorem w Segowii 7. Jego następca Jan Hieronim Domenecchi ( ) studiował filozofię oraz teologię w Paryżu i był kanonikiem w Walencji. Po wstąpieniu do zakonu w 1539 r. opiekował się klerykami w Paryżu i Lowanium. Od 1547 r. pracował na Sycylii, gdzie w Palermo i Mesynie założył pierwsze jezuickie szkoły przeznaczone dla eksternów. Gdy zorganizowano prowincję zakonną na Sycylii został jej pierwszym (1551) alla soppressione della Compagnia di Gesù (1773), Romae 1954, s M. Scaduto, Catalogo dei gesuiti d Italia , Roma 1968, s. 129; R. G. Villoslada, Storia, s. 37, 57, 60, 77, M. Scaduto, Catalogo dei gesuiti, s. 151; R. G. Villoslada, Storia, s , 322; C. Sommervogel, Bibliothèque de la Compagnie de Jésus, t. 8, kol
15 15 przełożonym ( ). Doskonały organizator, został przeniesiony w r do Rzymu i kierował do r Kolegium Rzymskim. Potem powrócił na Sycylię. Oddany całkowicie dziełu Ignacego Loyoli, wpływał łagodząco na powstające w zakonie tendencje odśrodkowe, jakie pojawiły się w Hiszpanii 8. Kolejny rektor Wincenty Bruno ( ), Włoch, lekarz z zawodu, był rektorem Kolegium Rzymskiego dwukrotnie w latach i Znany jest jako pisarz ascetyczny. Wydał wiele dzieł, niektóre z nich ukazały się w przekładzie polskim 9. Jego następcą był Włoch Ludwik Maselli ( ), który po ukończeniu studiów w Kolegium Rzymskim wykładał tamże fizykę i metafizykę ( ). Zdolny administrator pełnił urząd rektora w Loreto ( ) i Kolegium Rzymskim ( ). Potem został prowincjałem neapolitańskim ( ), sycylijskim ( ), później wizytatorem jezuitów w Polsce od sierpnia 1590 r. i prowincjałem polskim od 1591 do 1594 r. Starał się o podniesienie poziomu studiów, dbał o przygotowanie przyszłych nauczy- 8 M. Scaduto, Catalogo dei gesuiti, s ; R. G. Villoslada, Storia, s. 78, 119, 322; L. Koch, Jesuiten-Lexikon, Paderborn 1934, s ; Synopsis historiae Societatis Jesu, Lovanii 1950, s. 27, 35, 116, 636, M. Scaduto, Catalogo dei gesuiti, s. 23; R. G. Villoslada, Storia, s. 121, 322; C. Sommervogel, Bibliothèque, t. 2, kol
16 16 cieli. Był zdania, że jezuici polscy mogą obsadzić nie tylko niższe i wyższe katedry własnymi siłami, ale też zasilić swoimi profesorami inne prowincje. Odtąd ustał dopływ obcych profesorów do Polski. Po wyjeździe z Polski został asystentem włoskim przy generale zakonu 10. W latach stanowisko rektora objął Włoch Benedykt Sardi ( ). W Kolegium Rzymskim wykładał filozofię ( ). Należał do komisji pracującej nad przygotowaniem jezuickiej Ratio studiorum 11, wyznaczonej w 1581 r. przez generała Klaudiusza Aquavivę. Po trzyletnim rektorstwie w Kolegium, odszedł w 1586 r. na stanowisko przełożonego neapolitańskiej prowincji i pozostawał na nim aż do swej śmierci 12. Powtórne rektorstwo Wincentego Bruno upłynęło z końcem 1589 r. Wtedy ster rządów Kolegium przejął Włoch Augustym Giustiniani ( ). Przed wstąpieniem do zakonu kształcił się w Kolegium Rzymskim jako konwiktor Kolegium Niemieckie- 10 M. Scaduto, Catalogo dei gesuiti, s. 94; R. G. Villoslada, Storia, s. 322, 327, 329; C. Sommervogel, Bibliothèque, t. 5, kol. 691; S. Bednarski, Jezuici polscy wobec projektu ordynacji studiów. Przegląd Powszechny 205 (1935), s. 6, 32, 33, 34, 36; L. Piechnik, Początki seminariów nauczycielskich w Polsce w wieku XVI. Nasza Przeszłość 10 (1959) s. 168, 169, 171, 172, Ustawa Szkolna. 12 M. Scaduto, Catalogo dei gesuiti, s. 135; R. G. Villoslada, Storia, s. 60, 97, 327, 329, 331.
17 17 go. W zakonie był profesorem filozofii i teologii najpierw w Mediolanie i Padwie, w końcu w Kolegium Rzymskim aż do śmierci 13. W latach Kolegium Rzymskim rządził Włoch Bernardyn Rossignoli ( ). Odznaczał się wybitnym talentem administracyjnym. Był przełożonym prowincji mediolańskiej ( ), rzymskiej ( ), weneckiej ( ), ponownie rektorem Kolegium Rzymskiego ( ) i znowu prowincjałem prowincji mediolańskiej ( ). Uzdolniony pisarz ascetyczny, pozostawił cenną publikację De disciplina christianae perfectionis 14, wydawaną również w języku polskim 15. Najbardziej wybitnym spośród rektorów Kolegium Rzymskiego stał się św. Robert Bellarmin ( ). W latach studiował filozofię w Kolegium Rzymskim, a teologię w Padwie i Lowanium, gdzie w r otrzymał święcenia kapłańskie. Był pierwszym jezuitą, który za zgodą Uniwersytetu Lowańskiego rozpoczął wykłady teologii w tamtejszym kolegium jezuickim. Grzegorz XIII powołał go w 1576 r. do Kolegium Rzymskiego na katedrę teologii polemicznej, na której pracował do r R. G. Villoslada, Storia, s. 121, 322, 324; C. Sommervogel, Bibliothèque, t. 3, kol O wychowaniu do chrześcijańskiej doskonałości. 15 M. Scaduto, Catalogo dei gesuiti, s. 130; R. G. Villoslada, Storia, s. 299, 322. Naukowe...2
18 18 i zdobył sobie światową sławę jako autor trzytomowego dzieła Disputationes de controversiis christianae fidei adversus huius temporis haereticos (Ingolstadt ) 16. Zaletą kontrowersji Bellarmina jest nie tyle głębia teologiczna, ile siła i pełnia materiału dowodowego. W latach pełnił w Kolegium Rzymskim obowiązki duszpasterza akademickiego. Po rektorstwie Kolegium Rzymskiego ( ), objął zarząd zakonnej prowincji neapolitańskiej. W 1597 r. został powołany przez Klemensa VIII do Rzymu i mianowany w 1599 r. kardynałem. W toczącej się wówczas akademickiej walce między teologami jezuickimi a dominikańskimi na temat zagadnień z zakresu nauki o łasce, stał wytrwale po stronie jezuitów, czym naraził się papieżowi i został przeniesiony na arcybiskupstwo Kapui ( ). Pozostawił wiele dzieł, z których przede wszystkim Doctrina christiana 17, doczekało się wielu wydań aż po koniec w. XVIII i ukazało się w przekładach na 60 języków. W czasie prac w Lowanium ułożył gramatykę języka hebrajskiego, a później za papieży Grzegorza XIV i Klemensa VIII był bardzo czynny przy przygotowaniu krytycznego wydania Wulgaty Spory na temat chrześcijańskiej wiary przeciwko współczesnym heretykom. 17 Doktryna chrześcijańska. 18 Bogatą literaturę o nim zestawił L. Koch, Jesuiten-Lexikon, s
19 19 Po ustąpieniu Roberta Belarmina, funkcję rektora Kolegium Rzymskiego objął dotychczasowy rektor Kolegium Niemieckiego, Włoch Ludwik Mansoni ( ). Przedtem był profesorem filozofii i teologii w Neapolu, Palermo, Mediolanie, rektorem kolegium w Genui, Mediolanie i Collegium Germanicum w Rzymie. W r złożył rządy Kolegium Rzymskiego i został wizytatorem jezuitów na Sardynii, a następnie w 1598 r. przełożonyn prowincji zakonnej neapolitańskiej 19. Ster Kolegium przejął po Mansonim Piotr Antoni Spinelli ( ). Pracował na katedrze filozofii i teologii w Neapolu, był rektorem kolegium neapolitańskiego i Kolegium Niemieckiego w Rzymie ( ). W r. 1595/6 wykładał w kolegium Rzymskim teologię scholastyczną, a wykłady te przechowały się do naszych czasów w rękopisie: Disputationes in I partem S. Thomae de Deo et Trinitate (1596) 20. Mianowany rektorem Kolegium Rzymskiego, rządził nim w latach Następnie był 19 M. Scaduto, Catalogo dei gesuiti, s. 91; R. G. Villoslada, Storia, s. 322; A. Steinhuber, Geschichte des Kollegium Germanikum Hungarikum in Roma, Freiburg 1906, t. 1, s. 195, 247, 280; C. Sommervogel, Bibliothèque, t. 5, kol Spory w I. Części św. Tomasza na temat Boga i Trójcy Świętej.
20 20 prowincjałem rzymskim ( ) i neapolitańskim ( ) 21. Jego następcą na stanowisku rektora Kolegium Rzymskiego został w r Benedykt Giustiniani ( ), który w r bawił w Polsce w charakterze teologa i kapelana legacji kard. Gaetano. Wcześniej był profesorem teologii w Tuluzie i Mesynie. Nadto przeszło 20 lat był rektorem domu penitencjarzy przy Watykanie. Ogłosił drukiem pewną ilość mów, a nadto In omnes B. Pauli epistolas explanationes (t. 1-2, Lyon ) 22 oraz In omnes catholicas epistolas explanationes (Lyon 1621) 23. Wydział teologiczny Na Wydziale Teologicznym w wieku XVI prowadzono teoretyczne wykłady i praktyczne ćwiczenia z zakresu teologii scholastycznej, polemicznej (kontrowersji) i moralnej, Pisma Świętego i języka hebrajskiego. 21 R. G. Villoslada, Storia, s. 322, 324; A. Steinhuber, Geschichte des Kollegium Germanikum, t. 1, s. 195; C. Sommervogel, Bibliothèque, t. 7, kol Wyjaśnienia do wszystkich listów św. Pawła oraz do listów katolickich. 23 R. G. Villoslada, Storia, s. 79, 80, 121, 158, 203, 222, 322; C. Sommervogel, Bibliothèque, t. 1, kol ; J. Wielewicki, Dziennik spraw domu zakonnego OO Jezuitów u św. Barbary w Krakowie. Cracoviae 1881, t. 1, s. 233.
21 21 Jeśli w kolegium nie było osobnego profesora do kontrowersji, Pisma Świętego języka hebrajskiego, zastępowali ich profesorzy teologii scholastycznej. Jeśli był tylko jeden profesor teologii moralnej, uprawiał on ze swymi uczniami praktyczną kazuistykę, zagadnienia zaś teoretyczne z tej dziedziny przerabiali profesorzy dogmatyki. Zarysowanie sylwetek profesorów ułatwi odtworzenie wpływu Kolegium Rzymskiego na umysłowość studiujących w nim Polaków w XVI w. Teologia scholastyczna W latach wykładał teologię scholastyczną i równocześnie był prefektem studiów w Kolegium Rzymskim Hiszpan Jakub Ledesma ( ). Niemal całe życie związany był z Kolegium Rzymskim. Wydał pracę De Divinis Scripturis quavis passim lingua non legendis, simul et de Sacrificio Missae caeterisque officiis in Ecclesia Christi Hebraee tantum, graeca aut latina lingua celebrandis (Coloniae 1570) 24 oraz Doctrina Christiana, obejmującą praktyczny wykład katechizmu. Oba dzieła doczekały się wielu wydań, ostatnie nawet ukazało się w 1595 r. w przekładzie na język litewski. Jako prefekt studiów opracował rów- 24 O Piśmie Świętym, Ofierze Mszy świętej oraz innych obrzędach Kościoła Chrystusowego celebrowanych po hebrajsku, grecku i w języku łacińskim.
22 22 nież podręczniki dla klas najniższych. Były to Grammatica brevis ad usum Collegii Romani 25 oraz Syntaxis plenior ad sermonis elegantiam comparata 26. Drugim profesorem teologii scholastycznej był Emanuel Sa ( ). W zakonie odbył swe studia głównie w Koimbrze, gdzie był profesorem humaniorów, filozofię wykładał w Gandii i Alcali. W Kolegium Rzymskim wykładał Pismo Święte ( i ), teologię scholastyczną ( i ) oraz teologię moralną ( i ). Znawca Pisma Świętego i języków wschodnich współpracował w przygotowaniu krytycznego wydania Biblii za papieża Piusa V. Do ważniejszych dzieł wydanych przez niego należą Scholia in quatuor Ewangelia 27 (Antwerpia 1596) i Notationes in totam Scripturam Sacram (Antwerpia 1598) 28. W r przybył do Kolegium Rzymskiego jeden z najwybitnieszych teologów zakonu Hiszpan 25 Krótka gramatyka do użytku Kolegium Rzymskiego oraz pełniejsza syntaksa służąca przygotowaniu doskonałych przemówień. 26 M. Scaduto, Catalogo dei gesuiti, s. 82; R. G. Villoslada, Storia, s. 42, 50, 51, 59, 72, 84, 97, 101, 113, 126, 223, 322, 323, 325; H. Fouqueray, Historia de la Compagnie de Jesus en France, Paris 1910, t. 1, s. 483; C. Sommervogel, Bibliothèque, t. 4, kol Krótkie komentarze do czterech Ewangelii i uwagi do całego Pisma Świętego. 28 M. Scaduto, Catalogo dei gesuiti, s. 132; R. G. Villoslada, Storia, s. 36, 41, 50, 51, 59, 222, 322, 323, 325; C. Sommervogel, Bibliothèque, t. 7, kol
23 23 Franciszek Toledo ( ). Kształcił się w filozofii w Walencji, a w teologii pod kierunkiem Sota w Salamance. Powołany na katedrę filozofii w Salamance w r pracował na niej do 1558 r. Wstąpił do zakonu jezuitów w Simance w 1558 r. W 1560 r. powołany do Kolegium Rzymskiego wykładał tam do 1562 r. filozofię, wydając dzieła treści filozoficznej, jak Introductio in Dialecticam Aristotelis 29 (Rzym 1561); Commentaria una cum quaestionibus in universam Aristotelis logicam 30 (Rzym 1572), Commentaria de physica auscultatione 31 (Wenecja 1573); De anima 32 (Wenecja 1574). W latach wykładał teologię scholastyczną, a przez kilka lat również teologię moralną i Pismo Święte. Rozszerzone wykłady teologii scholastycznej wydał w 4 tomach w Rzymie w r In summam theologiae S. Thomae Aquinatis enarratio 33. W wyniku jego wykładów teologii moralnej ukazało się wydane 40 razy dzieło Summae de instructione sacerdotum libri VII 34 (Lyon 1599). Prace jego imponują jasnością myśli i gruntowną oraz wszechstronną znajomością przedmiotu. 29 Wprowadzenie do dialektyki Arystotelesowskiej. 30 Komentarze i zagadnienia dotyczące całej Arystotelesowskiej logiki. 31 Komentarze do Fizyki. 32 O duszy. 33 Komentarz do Summy teologicznej św. Tomasza. 34 Summy o kształceniu kapłanów ksiąg VII.
24 24 Pius V powołał go w 1569 r. na kaznodzieję dworu papieskiego, które to obowiązki pełnił przez 24 lata. W Polsce przebywał jako teolog kard. Commendoniego w r i przy tej sposobności stoczył dysputę z Jakubem Niemojewskim. W Rzymie był konsultorem Kongregacji przygotowującej krytyczne wydanie Wulgaty. W 1593 r. otrzymał od Klemensa VIII kapelusz kardynalski 35. W latach i wykładał teologię scholastyczną Benedykt Pereyra ( ). W Kolegium Rzymskim był profesorem filozofii ( ), wykłady swe ogłosił drukiem Physicorum libri VIII 36 (Rzym 1562). Od 1569 r. zajmował katedrę scholastyki i Pisma Świetego. Teologię scholastyczną wykładał w latach i , teologię pozytywną w latach , Pismo Święte zaś w latach i Jego dzieła z zakresu Pisma Święte były szereg razy przedrukowywane. Z dziedziny teologii moralnej wydał traktat Adversus fallaces et superstitiones artes i. e. de magia 37 (Ingolstadt 1591) M. Scaduto, Catalogo dei gesuiti, s ; R. G. Villoslada, Storia, s. 51, 52, 59, 72, 75-76, 79, 80, 102, 113, 155, 158, 215, 222, 250, 327, 329, 331; J. Wielewicki, Dziennik, t. 1, s ; L. Koch. Jesuiten-Lexicon, s Księgi Fizyki VIII. 37 Przeciw złudnym i zabobonnym praktykom, tzn. o Magii. 38 M. Scaduto, Catalogo dei gesuiti, s ; R. G. Villoslada, Storia, s. 29, 41, 51-52, 59, 76, 78, 79, 222, 323, 324, 325,
25 25 Hiszpan Jan Mariana ( ) po ukończeniu studiów w Alcali, jako doskonały latynista, przybył do Rzymu, by prezentować kierunek nowej scholastyki. W Kolegium Rzymskim jednak tylko przez rok wykładał Pismo Święte ( ) i trzy lata teologię scholastyczną ( ). Wśród dzieł, jakie ogłosił drukiem wyróżnia się praca Historiae de rebus Hispaniae libri XX 39 (Toledo 1592). Pisał też na tematy ekonomiczne: De ponderibus mutatione 40 (1609). Najbardziej znanym jest z pracy De rege ac regis institutione 41 (Toledo 1599), która głosząc znaną tezę de tyrannicidio (o tyranobójstwie) wywołała gwałtowną burzę przeciw autorowi i zakonowi we Francji. Krótki jego pobyt na katedrze w Kolegium Rzymskim można przypuszczalnie wyjaśnić jego negatywnym nastawieniem do przyjętego w zakonie systemu szkolnego 42. Hiszpan Piotr Parra ( ) pracował najpierw w Kolegium Rzymskim jako profesor filozofii ( ), w tym czasie wykładał m.in. Robertowi Bellar- 327, 329, 331; C. Sommervogel, Bibliothèque, t. 6, kol ; t. 7, kol Historia spraw Hiszpanii ksiąg XX. 40 O zmianie ciężarów. 41 O królu oraz instytucji króla. 42 M. Scaduto, Catalogo dei gesuiti, s. 92; R. G. Villoslada, Storia, s. 58, 59, 75, 222, 323, 324; J. Wielewicki, Dziennik, s. 23, 255; C. Sommervogel, Bibliothèque, t. 5, kol
26 26 minowi. W latach i był profesorem teologii scholastycznej. Z katedry tej przeszedł w r na dwa lata na katedrę teologii moralnej 43. Więcej wiadomości posiadamy o Achillesie Gagliardi ( ), profesorze teologii scholastycznej w latach Studia odbył na uniwersytecie w Padwie i po wstąpieniu do zakonu w Kolegium Rzymskim w r Na katedrze profesorskiej w tymże kolegium pracował dwukrotnie. Najpierw w latach wykładał etykę i filozofię, następnie w latach teologię moralną. Przeniesiony do Padwy był tam profesorem teologii scholastycznej. Powrócił później na to samo stanowisko w Kolegium Rzymskim ( ). Dalszych kilka lat wykładał teologię w Wenecji i Brescii. Gruntownie wykształcony zabłysnął jako misjonarz ludowy, opublikował m.in. w 1584 r. katechizm 44. Dobrym latynistą i głębokim teologiem był profesor teologii scholastycznej w latach Stefan Tucci ( ). Jako profesor humaniorów i wy- 43 M. Scaduto, Catalogo dei gesuiti, s. 111; R. G. Villoslada, Storia, s. 59, 72, 323, 324, 325, 327, 329, M. Scaduto, Catalogo dei gesuiti, s. 61; R. G. Villoslada, Storia, s. 60, 71, 79, 80, 119, 120, 127, 219, 323, 324, 327, 329, 331, 334; L. Koch, Jesuiten-Lexikon, s ; A. Steinhuber, Geschichte des Kollegium Germanikum I 304; P. Tacchi Venturi, Storia della Compagnia di Gesu, t. 1, s. 134, 300, 304, 347; C. Sommervogel, Bibliothèque, t. 3, kol
27 27 mowy w Mesynie, napisał wiele dialogów i dramatów szkolnych, z których kilka ukazało się drukiem, m.in. w Polsce. Teologię wykładał najpierw w Padwie, później w Kolegium Rzymskim. Jest znany jako zwolennik gruntownego kształcenia kleru. Współpracował przy redakcji Ratio studiorum 45. Od 1580 do 1596 r. wykładał teologię scholastyczną i moralną oraz pełnił obowiązki prefekta studiów Jan Azor ( ). Uczył filozofii i teologii w różnych kolegiach w Hiszpanii i był rektorem w Placencji, Alcali i Ocama. W 1579 r. rozpoczął wykłady teologii w Kolegium Rzymskim i prowadził je z przerwami do 1595 r., równocześnie współpracował z komisją nad redakcją Ratio studiorum. Głównym jego dziełem są Institutiones morales 46 wydane w Rzymie ( ). Wykazał w nim bogatą wiedzę, jasność i ścisłość wykładu. Przedrukowano ją wiele razy, a św. Alfons Liguori nazwał ją klasyczną M. Scaduto, Catalogo dei gesuiti, s. 148; R. G. Villoslada, Storia, s. 68, 83, 97, 98, 152, 154, 324; P. Tacchi Venturi, Storia della Compagnia di Gesu, t. 1, s. 65, ; C. Sommervogel, Bibliothèque, t. 8, kol Problemy moralne. 47 R. G. Villoslada, Storia, s. 75, 97, 98, 121, 323, 324; L. Koch, Jesuiten-Lexikon, s. 146; C. Sommervogel, Bibliothèque, t. 1, kol
28 28 Równocześnie z Azorem przybył na profesora teologii scholastycznej jeden z czołowych teologów jezuickich Hiszpan Franciszek Suarez ( ). Po studiach na uniwersytecie w Salamance, wstąpił tamże do zakonu w 1564 r. Był początkowo profesorem filozofii i teologii w Awili, Segowii i Valladolid. Wykładał teologię scholastyczną w Kolegium Rzymskim od 1580 do 1585 r. Przeniesiony następnie w 1585 r. do Alcali, wykładał tam teologię do r. 1592, później do 1597 r. w Salamance, w końcu powołany przez uniwersytet w Koimbrze i króla Filipa II, był tamże czynny na katedrze teologii do 1616 r. W nauce filozoficzno-teologicznej stworzył szkołę, dzięki czemu papież Benedykt XIV przyznał mu zaszczytny tytuł Doctor eximius. Poglądy teologiczne wyłożył głównie w dziele Commentarii ac disputationes in III partem Divi Thomae 48 (5 tomów, Alcala-Salamanca-Coimbra ). W dziełach filozoficznych i filozoficzno-teologicznych skreślił jasny system katolickiej etyki społecznej i prawa natury, narodów i państwa, przeciwstawiony zarówno indywidualizmowi epoki Renesansu, jak i absolutyzmowi regalistów (Metaphisicae disputationes 49, 2 tomy, Salamanca 1597; De legibus ac Deo le gislatore 50, 48 Komentarze i spory dotyczące III cz. św. Tomasza. 49 Spory metafizyczne. 50 O prawach i o Bogu Prawodawcy.
29 29 Coimbra 1612; Defensio fidei catholicae 51, Coimbra 1613). Przyczynił się do rozwoju prawa kanonicznego przez swe czterotomowe dzieło De virtute et statu religionis (Coimbra-Lyon ) 52. Jedną z katedr teologii scholastycznej zajmował w latach Augustyn Giustiniani (Justinianus), przez krótki okres czasu również rektor Kolegium Rzymskiego. Wykłady jego przetrwały w rękopisie: Doctrina theologica ordine questionum et articulorum D. Thomae digesta i De actibus humanis 53. Po Suarezie objął wykłady z teologii scholastycznej w Kolegium przeciwnik niektórych jego tez, również głęboki teolog i filozof, Gabriel Vasquez ( ). Studiował w Belmonte i Alcali, a w zakonie uzupełniał studia filozoficzno-teologiczne i przez dwa lata był profesorem teologii moralnej w Ocana i Madrycie. W latach wykładał teologię scholastyczną w Kolegium Rzymskim, ale podobnie jak Suarez musiał z powodu zdrowia opuścić katedrę i wrócić 51 Obrona katolickiej wiary. 52 O cnocie i stanie religii. R. G. Villoslada, Storia, s , 113, 213, 215, 219, 229, 324; L. Koch, Jesuiten-Lexikon, s ; C. Sommervogel, Bibliothèque, t. 7, kol Doktryna teologiczna św. Tomasza uporządkowana według rozdziałow i punktów oraz O aktach ludzkich. R. G. Villoslada, Storia, s. 121, 322, 324; C. Sommervogel, Bibliothèque, t. 3, kol
30 30 do ojczyzny, gdzie w Alcali był profesorem teologii aż do śmierci. Najważniejszym jego dziełem to ośmiotomowe Commentarii et disputationes in I-III partem s. Thomae (Alcala ) 54. Pozostawioną przez niego katedrę w Kolegium Rzymskim zajął w 1591 r. Michał Vasquez de Padilla ( ). Wykładał teologię w Kordobie, później tejże pracy oddawał się w Kolegium Rzymskim ( ), w końcu Salamance i Grenadzie. Jego wykłady rzymskie zachowały się w rękopisie: Disputationes theologicae de Inscriptione (1593) 55, Commentarii in I partem s. Thomae, Disputationes in II partem S. Thomae (Romae ) 56. Współcześnie z Michałem Vasquezem był profesorem teologii scholastycznej Hiszpan Muzio de Angelis ( ). Przybył do Kolegium Rzymskiego w r i wykładał do 1588 r. filozofię, następnie w latach teologię. Jego wykłady filozoficzne i teologiczne zachowały się w rękopisach Komentarze i spory dotyczące I-III św. Tomasza. R. G. Villoslada, Storia, s , 121, 217, 219, 324; L. Koch, Jesuiten-Lexikon, s ; C. Sommervogel, Bibliothèque, t. 8, kol Spory teologiczne na temat tytułów Ksiąg. 56 Komentarze do I. części św. Tomasza i Spory dotyczące II cz. św. Tomasza. R. G. Villoslada, Storia, s. 323, 324; C. Sommervogel, Bibliothèque, t. 8, kol R. G. Villoslada, Storia, s. 324, 327, 329; C. Sommervogel, Bibliothèque, t. 1, kol. 388.
31 31 Krótko, bo tylko przez rok , wykładał teologię scholastyczną Piotr Antoni Spinelli, by już w następnym roku objąć stanowisko rektora Kolegium. Jego miejsce na katedrze zajął Hiszpan Piotr de Arrubal ( ). Był profesorem teologii w Alcali i Salamance. Teologię scholastyczną wykładał w Kolegium Rzymskim od r przynajmniej do roku Po śmierci ukazało się w druku jego dzieło teologiczne Commentatorium ac disputationum in partem D. Thomae (Madryt ) 58. Ostatnim profesorem teologii scholastycznej w Ko - le gium Rzymskim w XVI w. był Grzegorz de Valentia ( ). W 1571 r. objął katedrę filozofii w Kolegium Rzymskim, ale już w 1573 r. został przeniesiony do Dylingi, a w r do Ingolstadu, gdzie wykładał 16 lat. Król Stefan Batory zabiegał bezskutecznie o sprowadzenie go do Polski w charakterze teologa królewskiego. Prócz wykładów prowadził w Ingolstadzie dysputy z protestantami i wydał 26 dzieł o treści teologicznej, głównie na tematy polemiczne, w tym o Kościele, papieżu, Piśmie Świętym, tradycji, soborach, Trójcy Świętej, sakramentach, grzechu, predystynacji, odpustach itp. Wydał syntetyczne dzieło teologiczne Commentarii in D. Thomam (t. 1-4, Inglostadt 58 Komentarze i spory do części św. Tomasza. R. G. Villoslada, Storia, s. 322, 324; C. Sommervogel, Bibliothèque, t. 1, kol. 588.
32 ) 59. Powołany w 1598 r. do Kolegium Rzymskiego, pracował tam aż do śmierci, tak na katedrze, jak również podczas dysput na temat działania łaski prowadzonych między jezuitami a dominikanami, przy częstej obecności papieża Klemensa VIII, który zaszczycił Valencję tytułem doktor doctorum 60. Teologia polemiczna Znamy nazwiska tylko trzech profesorów, którzy wykładali ten przedmiot w wieku XVI w Kolegium Rzymskim. Oprócz znanych nam już Jakuba Ledesmy ( ) i św. Roberta Bellarmina ( ), działał na tej katedrze w latach Hiszpan, Jan Fernandez ( ). Przybył w r do Kolegium Rzymskiego, gdzie wykładał kolejno Pismo Święte, do r. 1572, teologię moralną do r i wreszcie kontrowersę przynajmniej do r Z Rzymu przeniesiony do Salamanki był tam profesorem Pisma Świętego. Ogłosił drukiem Divinarum Scripturarum iuxta SS. Patrum sententias thesaurus (1594) Komentarze do św. Tomasza (t. 1-4). 60 R. G. Villoslada, Storia, s. 215, 217, 218, 229, 323, 324; L. Koch, Jesuiten-Lexikon, s ; C. Sommervogel, Bibliothèque, t. 8, kol Skarbiec Ksiąg Świętych w nauczaniu Ojców Kościoła. R. G. Villoslada, Storia, s. 223, 323, 324; C. Sommervogel, Bibliothèque, t. 3, kol. 653.
Jedyna w całym Towarzystwie Jezusowym autobiograficz na Księga powołań, należąca do Polskiej Prowincji ( ).
7 WPROWADZENIE Do napisania pracy o naukowych i duszpasterskich drogach polskich jezuitów w Rzymie i opublikowania jej w serii Biblioteka Pedagogiki Religijnej skłoniły mnie dwie racje. Po pierwsze chciałem
KSZTAŁCENIE NAUCZYCIELI DLA JEZUICKICH SZKÓŁ ŚREDNICH W POLSCE OD XVI DO XVIII WIEKU
Anna Królikowska KSZTAŁCENIE NAUCZYCIELI DLA JEZUICKICH SZKÓŁ ŚREDNICH W POLSCE OD XVI DO XVIII WIEKU Wydawnictwo Naukowe Akademii Ignatianum w Krakowie Kraków 2019 Spis treści Wykaz skrótów 7 Wstęp 9
Pytania konkursowe. 3. Kim z zawodu był ojciec Karola Wojtyły i gdzie pracował? 4. Przy jakiej ulicy w Wadowicach mieszkali Państwo Wojtyłowie?
Pytania konkursowe 1. Podaj imię i nazwisko Jana Pawła II. 2. Podaj imię brata Karola Wojtyły. 3. Kim z zawodu był ojciec Karola Wojtyły i gdzie pracował? 4. Przy jakiej ulicy w Wadowicach mieszkali Państwo
Prof. dr hab. Adam Wrzosek organizator i Dziekan Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Poznańskiego w latach 1920/ /1923
Prof. dr hab. Adam Wrzosek organizator i Dziekan Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Poznańskiego w latach 1920/1921 1922/1923 Lekarz, patolog, historyk medycyny i antropolog. Urodził się 6 V 1875 r. w Zagórzu
Towarzystwo Naukowe. Księży Jezuitów w Krakowie
Towarzystwo Naukowe Księży Jezuitów w Krakowie Prace 1950 2008 Redakcja Robert Janusz Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna Ignatianum Wydawnictwo WAM Kraków 2008 Robert Janusz WPROWADZENIE Towarzystwo
WYDZIAŁ PRAWA KANONICZNEGO UKSW KIERUNEK: PRAWO KANONICZNE. NOWY PROGRAM STUDIÓW zatwierdzony przez Radę Wydziału roku
WYDZIAŁ PRAWA KANONICZNEGO UKSW KIERUNEK: PRAWO KANONICZNE NOWY PROGRAM STUDIÓW zatwierdzony przez Radę Wydziału 12.05.2015 roku STUDIA STACJONARNE SPECJALNOŚĆ ADMINISTRACYJNO-SĄDOWA ROK I SEMESTR I Antropologia
List od Kard. Stanisława Dziwisza
List od Kard. Stanisława Dziwisza 209-0-24 List od Kard. Stanisława Dziwisza List od Kard. Dziwisza Metropolity Krakowskiego. Stanisław Dziwisz (ur. 27 kwietnia 939 w Rabie Wyżnej) polski biskup rzymskokatolicki,
Dzieciństwo i młodość Ks. Bonawentury Metlera
Dzieciństwo i młodość Ks. Bonawentury Metlera Środowisko rodzinne Ks. Bonawentura Metler urodził się 7 lipca 1866r. we wsi Ciążeń w powiecie słupeckim w ziemi kaliskiej. Był synem Bernarda i Marii z domu
Przedmowa. E. Siepak, Ojciec Józef Andrasz SJ, krakowski kierownik duchowy św. Siostry Faustyny, Orędzie Miłosierdzia, 73 (2010), s. 6.
Przedmowa Jak słusznie zauważyła s. M. Elżbieta Siepak ZMBM: z życiem i misją św. Siostry Faustyny kojarzy się najczęściej postać bł. ks. Michała Sopoćki. Mało natomiast pisze się i mówi o nie mniej zasłużonym
WYDZIAŁ TEOLOGICZNY CHRZEŚCIJAŃSKIEJ AKADEMII TEOLOGICZNEJ W WARSZAWIE STUDIA W ROKU AKADEMICKIM 2013/14
WYDZIAŁ TEOLOGICZNY CHRZEŚCIJAŃSKIEJ AKADEMII TEOLOGICZNEJ W WARSZAWIE STUDIA W ROKU AKADEMICKIM 03/ JEDNOLITE STUDIA MAGISTERSKIE NA KIERUNKU TEOLOGIA Organizacja procesu kształcenia Program studiów podlega
JAN PAWEŁ II O NAUCE
JAN PAWEŁ II O NAUCE (1978 2005) Wstęp Zenon Kardynał Grocholewski Słowo Arcybiskupa Metropolity Warszawskiego Arcybiskup Kazimierz Nycz Słowo Założyciela Ks. Marian Piwko CR Wprowadzenie Ks. prof. dr
Przyroda w nowej podstawie programowej 1. Przygotowanie do nauczania przyrody (prowadzenia zajęć) 3
Odbycie Studiów podyplomowych w zakresie przyrodoznawstwa uprawnia do nauczania przyrody na II i IV etapie edukacyjnym. Studia dają kwalifikacje i przygotowują nauczycieli do samodzielnego planowania,
NOWY PROGRAM STUDIÓW zatwierdzony przez Radę Wydziału roku ROK I
WYDZIAŁ PRAWA KANONICZNEGO UKSW KIERUNEK: PRAWO KANONICZNE NOWY PROGRAM STUDIÓW zatwierdzony przez Radę Wydziału 12.05.2015 roku STUDIA STACJONARNE SPECJALNOŚĆ KANONICZNO-CYWILNA ROK I SEMESTR I Antropologia
Tytuł IV. ŚRODKI SPOŁECZNEGO PRZEKAZU, W Szczególności KSIĄŻKI
Tytuł IV ŚRODKI SPOŁECZNEGO PRZEKAZU, W Szczególności KSIĄŻKI Kan. 822-1. W wypełnianiu swojej funkcji, pasterze Kościoła, korzystając z prawa przysługującego Kościołowi, powinni posługiwać się środkami
WŁADYSŁAW KLIMEK. Pedagog, naukowiec, społecznik. Monika Markowska Wojewódzki Ośrodek Metodyczny w Gorzowie Wlkp.
WŁADYSŁAW KLIMEK Pedagog, naukowiec, społecznik Monika Markowska Wojewódzki Ośrodek Metodyczny w Gorzowie Wlkp. Władysław Edward Klimek urodził się 17 grudnia 1927 roku w Bakanowie koło Baranowicz. Tam
OSOBA RODZINA NARÓD. Fundacja Deo et Patriae im. Prof. Mieczysława Alberta Krąpca OP. Polskie Towarzystwo Filozofii Systematycznej
ŚW VI OGÓLNOPOLSKI KONKURS EDUKACYJNY WIELCY POLACY XX W.. JAN PAWEŁ II, PRYMAS STEFAN WYSZY PROF. MIECZYSŁAW A. KRĄPIEC OP OSOBA RODZINA NARÓD YSZYŃSKI, Organizator Fundacja Deo et Patriae im. Prof. Mieczysława
Noty o autorach Lic. Paweł Drobot Dr Katarzyna Flader Dr Leonard Grochowski
Noty o autorach Lic. Paweł Drobot, redemptorysta, ur. w 1971 roku w Dębicy. Święcenia kapłańskie przyjął w 1998 roku. W 2000 roku rozpoczął studia licencjackie na Papieskim Uniwersytecie Laterańskim w
HOMILIA wygłoszona podczas Mszy św. odprawionej w intencji Kościoła na zakończenie konklawe w Kaplicy Sykstyńskiej 14 marca 2013 r.
Ojciec Święty Franciszek HOMILIA wygłoszona podczas Mszy św. odprawionej w intencji Kościoła na zakończenie konklawe w Kaplicy Sykstyńskiej 14 marca 2013 r. tych trzech czytaniach widzę pewien wspólny
Program zajęć Studium Dominicanum w roku akademickim 2015/2016
Program zajęć Studium Dominicanum w roku akademickim 2015/2016 17 X 2015 Dla wszystkich słuchaczy 9:00-9:45 Msza święta w kaplicy Matki Bożej Żółkiewskiej 9:50-11:20 Ewangelie dzieciństwa. Między scyllą
KUL. Lubelski Jana Pawła II. filologia klasyczna
KUL Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II filologia klasyczna 2 filologia klasyczna Tryby studiów I stopnia stacjonarne - licencjackie, II stopnia stacjonarne uzupełniające magisterskie, III stopnia
NOWY PROGRAM STUDIÓW zatwierdzony przez Radę Wydziału roku
WYDZIAŁ PRAWA KANONICZNEGO UKSW KIERUNEK: PRAWO KANONICZNE NOWY PROGRAM STUDIÓW zatwierdzony przez Radę Wydziału 12.05.2015 roku STUDIA NIESTACJONARNE SPECJALNOŚĆ KANONICZNA ADMINISTRACYJNO-SĄDOWA ROK
PAŚ OWCE MOJE. Homilie i przemówienia Benedykta XVI wybrane w 65. rocznicę święceń kapłańskich
PAŚ OWCE MOJE Homilie i przemówienia Benedykta XVI wybrane w 65. rocznicę święceń kapłańskich PAŚ OWCE MOJE Homilie i przemówienia Benedykta XVI wybrane w 65. rocznicę święceń kapłańskich Częstochowa 2016
1. NAUCZANIE JĘZYKÓW NOWOŻYTNYCH (OBOWIĄZKOWYCH) W RAMACH PROGRAMU STUDIÓW STACJONARNYCH I NIESTACJONARNYCH
1 Szczegółowe przepisy wykonawcze wprowadzające w życie Zarządzenia Rektora PWT we Wrocławiu w sprawie nauczania języków obcych na PWT we Wrocławiu (z dnia 29 września 2009 r. oraz z dnia 11 lipca 2011
Kard. Stanisław Nagy SCI. Świadkowie wielkiego papieża
Kard. Stanisław Nagy SCI Świadkowie wielkiego papieża Kard. Stanisław Nagy SCI Świadkowie Wielkiego Papieża CZĘSTOCHOWA 2011 Redaktor serii: ks. Ireneusz Skubiś Redaktor tomu: Anna Srokosz-Sojka Redakcja
O NAŚLADOWANIU CHRYSTUSA
O NAŚLADOWANIU CHRYSTUSA Tomasz a Kempis Przekład Jan Ożóg SJ Wydawnictwo WAM Księża Jezuici Kraków 2014 Wprowadzenie Z książeczką Tomasza a Kempis O naśladowaniu Chrystusa po raz pierwszy spotkałem się
Poz. 521 UCHWAŁA 798/I/2 SENATU KATOLICKIEGO UNIWERSYTETU LUBELSKIEGO JANA PAWŁA II. z dnia 21 grudnia 2018 r.
M O N I T O R KATOLICKIEGO UNIWERSYTETU LUBELSKIEGO JANA PAWŁA II Poz. 521 UCHWAŁA 798/I/2 SENATU KATOLICKIEGO UNIWERSYTETU LUBELSKIEGO JANA PAWŁA II z dnia 21 grudnia 2018 r. w sprawie zasad przyjmowania
Spis treści. Skróty i oznaczenia Przedmowa...19
Skróty i oznaczenia...13 Przedmowa...19 I. Polska w średniowieczu (wieki XI XV)...25 1. Wprowadzenie...25 2. Prehistoria...26 3. Średniowiecze...27 4. Uniwersytety...29 5. Matematyka w Europie przed 1400
Życie i nauczanie Kardynała Stefana Wyszyńskiego
Życie i nauczanie Kardynała Stefana Wyszyńskiego Młodość 3 sierpnia 1901; Zuzela- narodziny drugiego dziecka Stanisława i Julianny Wyszyńskich. 1910- rodzina przenosi się do Andrzejewa, gdzie umiera mu
P1 III (Sprawności) 09.1-xxxx-111 Praktyczna nauka języka angielskiego IV (Fonetyka)
PLAN STUDIÓ STUDIA NIESTACJONARNE PIERSZEGO STOPNIA Kierunek: Filologia Specjalność: filologia angielska Specjalizacja zawodowa: nauczycielska semestr: 1. zajęcia dydaktyczne I (Sprawności) 180 180 1 15
WSTĘP DO HISTORII ZBAWIENIA. Chronologia Geografia Treść Przesłanie
WSTĘP DO HISTORII ZBAWIENIA Chronologia Geografia Treść Przesłanie Historia zbawienia jest to historia świata i człowieka widziane z perspektywy relacji z Bogiem. definicja Chronologia historii zbawienia
REKTOR. ks. prof. dr hab. Stanisław Dziekoński
OBWIESZCZENIE Nr 7/2018 Rektora Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie z dnia 27 lipca 2018 r. w sprawie ogłoszenia tekstu jednolitego Uchwały Nr 52/2017 Senatu Uniwersytetu Kardynała
KUL. Lubelski Jana Pawła II. prawo kanoniczne
KUL Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II prawo kanoniczne 2 prawo kanoniczne Tryby studiów stacjonarne jednolite magisterskie, studia III stopnia (doktoranckie) stacjonarne i niestacjonarne dla
ks. Edward Wasilewski Chrzest Wszczepienie w Mistyczne Ciało Chrystusa
ks. Edward Wasilewski Chrzest Wszczepienie w Mistyczne Ciało Chrystusa Gniezno 2016 Recenzja wydawnicza Ks. prof. dr hab. Bogdan Czyżewski UAM w Poznaniu Skład Jan Słowiński Korekta Dorota Gołda Projekt
Opiekun: Wykonali: Śpiewakowski Marcin Rus Łukasz Maj Dominik Kowalczyk Mateusz. s. Irena Różycka
Wykonali: Śpiewakowski Marcin Rus Łukasz Maj Dominik Kowalczyk Mateusz Opiekun: s. Irena Różycka ur. 10 czerwca 1902 w Jedlińsku; zm. 2 listopada 1980 w Nałęczowie Sługa Boży Piotr Gołębiowski ur. 10 czerwca
Gimnazjum kl. I, Temat 15
Po polsku: W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego. Amen. Po angielsku: In the name of the Father, and the Son, and the Holy Spirit. Amen. Po niemiecku: Im Namen des Vaters und des Sohnes und des Heiligen
Wykład 2. Powstanie Akademii Krakowskiej.
Wykład 2. Powstanie Akademii Krakowskiej. POWSTANIE AKADEMII KRAKOWSKIEJ Uniwersytet nie obejmował wszystkich uprawianych na większości ówczesnych uniwersytetów nauk; nie było w nim wydziału teologii.
Katolicki Uniwersytet. Jana Pawła II
Katolicki Uniwersytet L u b e l s k i Jana Pawła II MEDITERANISTYKA /mediteranistyka MEDITERANISTYKA ang. Mediterranean Studies to wiedza o Śródziemnomorzu, jego krajach i narodach, kulturach i religiach,
Olga Strembska, Duchowość w Polsce 16 (2014), ISSN 2081-4674, s. 244-245.
Duchowość w Polsce 16 (2014) ISSN 2081-4674 s. 244-245 Olga STREMBSKA JAK ŻYĆ PO CHRZEŚCIJAŃSKU? JAN PAWEŁ II ODPOWIADA NA NAJWAŻNIEJSZE PYTANIA opr. ks. Marek Chmielewski, Wydawnictwo AA, Kraków 2014,
I. Program studiów 6-letnich jednolitych magisterskich Kierunek: Teologia Specjalność: Kapłańska
1. Przedmioty obowiązkowe 1.1. Kanon studiów teologicznych I. Program studiów 6-letnich jednolitych magisterskich Kierunek: Teologia Specjalność: Kapłańska Wstęp do filozofii Z 1 Historia filozofii starożytnej
STUDIA W ROKU AKADEMICKIM 2014/15 STUDIA DRUGIEGO STOPNIA NA KIERUNKU TEOLOGIA
WYDZIAŁ TEOLOGICZNY CHRZEŚCIJAŃSKIEJ AKADEMII TEOLOGICZNEJ W WARSZAWIE STUDIA W ROKU AKADEMICKIM 0/ STUDIA DRUGIEGO STOPNIA NA KIERUNKU TEOLOGIA Program studiów drugiego stopnia na kierunku teologia podlega
(stan na 30 września 2005 roku) Opracowanie: ks. Leszek Szewczyk. Księgarnia św. Jacka Katowice. Drukarnia Archidiecezjalna Katowice
(stan na 30 września 2005 roku) Opracowanie: ks. Leszek Szewczyk Księgarnia św. Jacka Katowice Drukarnia Archidiecezjalna Katowice SPIS TREŚCI SPIS TREŚCI Słowo wstępne I. MIEJSCE WYDZIAŁU TEOLOGICZNEGO
SPIS TREŚCI. majkrzak_doktor_doktorow.indd :27:58
SPIS TREŚCI Przedmowa... 5 Wstęp... 7 1. Okres średniowiecza... 9 2. Średniowieczna nauka... 12 3. Średniowieczne uniwersytety... 14 4. Scholastyka... 15 5. Pisanie dzieł... 18 6. Język scholastyczny...
Studium Katechetyczne Wychowując w Wierze tłumaczenie po Polsku. OBJAWIENIE W PIŚMIE ŚWIĘTYM I TRADYCJI
Polish FF Curriculum Translation in Polish Studium Katechetyczne Wychowując w Wierze tłumaczenie po Polsku. OBJAWIENIE W PIŚMIE ŚWIĘTYM I TRADYCJI 1. Objawienie: Pismo Św. i Tradycja a. Pismo Święte: Części,
Kierunek i poziom studiów: Sylabus modułu: Nowy Testament (11-TS-12-NT) Nazwa wariantu modułu (opcjonalnie): nazwa_wariantu (kod wariantu)
Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 1 Kierunek i poziom studiów: Sylabus modułu: Nowy Testament (11-TS-12-NT) Nazwa wariantu modułu (opcjonalnie): _wariantu ( wariantu) 1. Informacje ogólne koordynator
Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia. Przewodniczący Senatu Papieskiego Wydziału Teologicznego w Warszawie. Ks. prof. dr hab.
UCHWAŁA nr 29f/2019 Senatu Papieskiego Wydziału Teologicznego w Warszawie z dnia 22 marca 2019 w sprawie programu kształcenia na Licencjacie Kanonicznym Przygotowaniu do Doktoratu Na podstawie 9 ust. 1
Ks. dr Marian Pokrywka
Ks. dr Marian Pokrywka Biogram naukowy Urodzony 10 II 1965 Tomaszowie Lubelskim; 1984 rozpoczął studia w Wyższym Seminarium Duchownym w Lublinie; 1990 uzyskał tytuł zawodowy magistra teologii na podstawie
Wydział Teologiczny Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Wydział Teologiczny Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie zaprasza na studia licencjackie i magisterskie na kierunku: TEOLOGIA a także DZIENNIKARSTWO I KOMUNIKACJA SPOŁECZNA RELIGIOZNAWSTWO
Znak: ROP-0101-62/13 Lublin, 27 czerwca 2013 r.
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II Dział Organizacyjno-Prawny 20-950 Lublin, Al. Racławickie 14 tel. +48 81 445 41 77; fax +48 81 445 41 78, e-mail:dop@kul.lublin.pl Znak: ROP-0101-62/13 Lublin,
UCHWAŁA Nr 142/2018 Senatu Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie z dnia 20 grudnia 2018 r.
UCHWAŁA Nr 142/2018 Senatu Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie z dnia 20 grudnia 2018 r. w sprawie zasad przyjmowania na studia finalistów i laureatów olimpiad stopnia centralnego w
PASTORALNA Tezy do licencjatu
PASTORALNA Tezy do licencjatu 1. Relacja teologii pastoralnej do nauk teologicznych i pozateologicznych. 2. Główne koncepcje teologii pastoralnej. 3. Funkcje autorealizacji Kościoła w parafii. 4. Dobro
Wydawnictwo WAM Księża Jezuici, 2013; Akademia Ignatianum w Krakowie, 2013 WYCHOWAWCA W PEDAGOGICE IGNACJAŃSKIEJ; Ewa Dybowska. WstĘP 13.
7 Spis treści Wykaz skrótów 11 WstĘP 13 Rozdział 1 Teoria wychowawcy stan badań 27 1.1. Pedagogika i wychowanie analiza ważniejszych pojęć 28 1.1.1. Wychowanie 28 1.1.2. Wychowawca 38 1.1.3. Pedagogia
W Sercu Jezusa. ratunek i nadzieja HISTORIA I TERAŹNIEJSZOŚĆ IDEI I DZIEŁA OSOBISTEGO POŚWIĘCENIA SIĘ NAJŚWIĘTSZEMU SERCU JEZUSA
W Sercu Jezusa ratunek i nadzieja HISTORIA I TERAŹNIEJSZOŚĆ IDEI I DZIEŁA OSOBISTEGO POŚWIĘCENIA SIĘ NAJŚWIĘTSZEMU SERCU JEZUSA Opracował Ks. Władysław Kubik SJ WYDAWNICTWO WAM KSIĘŻA JEZUICI KRAKÓW 2013
AKADEMIA IGNATIANUM W KRAKOWIE. STATUT Zatwierdzony przez Kongregację ds. Edukacji Katolickiej
Statut Akademii Ignatianum w Krakowie, tekst jednolity z dnia 17 stycznia 2017 roku, stanowiący załącznik do Uchwały Senatu Akademickiego Akademii Ignatianum w Krakowie nr 6/2016/2017 z dnia 17 stycznia
PROGRAM NAUCZANIA NA KIERUNKU STUDIÓW WYŻSZYCH: FILOLOGIA, SPECJALNOŚĆ: FILOLOGIA SŁOWIAŃSKA JEDNOLITE STUDIA MAGISTERSKIE
PROGRAM NAUCZANIA NA KIERUNKU STUDIÓW WYŻSZYCH: FILOLOGIA, SPECJALNOŚĆ: FILOLOGIA SŁOWIAŃSKA JEDNOLITE STUDIA MAGISTERSKIE I. WYMAGANIA OGÓLNE: Studia na kierunku filologia, specjalność filologia słowiańska
Karol Estreicher twórca Bibliografii polskiej
Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Kielcach Karol Estreicher twórca Bibliografii polskiej zestawienie bibliograficzne w wyborze Wybór i opracowanie Agnieszka Jasińska Kielce 2008 Wstęp Karol Estreicher
, 1ECTS = 25h Plan studiów na kierunku: teologia Specjalność : formacja kapłańska Od cyklu 2018/2019
2018-01-08, 1ECTS = 25h Plan studiów na kierunku: teologia Specjalność : formacja kapłańska Od cyklu 2018/2019 Profil kształcenia: ogólnoakademicki Forma studiów: stacjonarne Forma kształcenia/poziom strudiów:
PROGRAM NAUCZANIA NA KIERUNKU STUDIÓW WYŻSZYCH: KULTUROZNAWSTWO, SPECJALNOŚĆ KULTUROZNAWSTWO MIĘDZYNARODOWE; STUDIA I STOPNIA NIESTACJONARNE 2010/2011
PROGRAM NAUCZANIA NA KIERUNKU STUDIÓW WYŻSZYCH: KULTUROZNAWSTWO, SPECJALNOŚĆ KULTUROZNAWSTWO MIĘDZYNARODOWE; STUDIA I STOPNIA NIESTACJONARNE 2010/2011 I. WYMAGANIA OGÓLNE: Studia niestacjonarne I stopnia,
WYDZIAŁ TEOLOGICZNY CHRZEŚCIJAŃSKIEJ AKADEMII TEOLOGICZNEJ W WARSZAWIE STUDIA W ROKU AKADEMICKIM 2014/15
WYDZIAŁ TEOLOGICZNY CHRZEŚCIJAŃSKIEJ AKADEMII TEOLOGICZNEJ W WARSZAWIE STUDIA W ROKU AKADEMICKIM 01/15 STUDIA PIERWSZEGO STOPNIA NA KIERUNKU TEOLOGIA Program studiów pierwszego stopnia na kierunku teologia
Bibliografia prac naukowych Ks. Stanisława Olejnika. Studia Theologica Varsaviensia 6/1, 285-288
Bibliografia prac naukowych Ks. Stanisława Olejnika Studia Theologica Varsaviensia 6/1, 285-288 1968 Studia Theol. Varsav. 6 (1968) nr 1 Bibliografia prac naukowych Ks. Stanisława Olejnika 1948 1. Pełna
, 1ECTS = 25-30h Plan studiów na kierunku: teologia Specjalność : formacja kapłańska Od cyklu 2017/2018
2017-05-16, 1ECTS = 25-30h Plan studiów na kierunku: teologia Specjalność : formacja kapłańska Od cyklu 2017/2018 Profil kształcenia: ogólnoakademicki Forma studiów: stacjonarne Forma kształcenia/poziom
Szkolny Portal Konkursowy
WPISUJE UCZEŃ (wypełniamy drukowanymi literami) Imię Szkolny Portal Konkursowy Nazwisko Data urodzenia (dzień, miesiąc, rok) Szkoła przy Gimnazjum nr 1 w Nowym Targu FINAŁ III KONKURSU INTERNETOWEGO JAN
Karta (sylabus) modułu/przedmiotu Pedagogika... (Nazwa kierunku studiów)
Przedmiot: Antropologia kulturowa Karta (sylabus) modułu/przedmiotu Pedagogika... (Nazwa kierunku studiów) studia pierwszego stopnia Przedmiot w języku angielskim: Cultural anthropology Kod przedmiotu:
STUDIA ZAWODOWE NA SPECJALNOŚCI NAUCZYCIELSKIEJ
STUDIA ZAWODOWE NA SPECJALNOŚCI NAUCZYCIELSKIEJ 1. CHARAKTERYSTYKA STUDIÓW Są to dzienne, bezpłatne wyższe studia zawodowe. Program studiów wypełnia aktualne standardy nauczania Ministerstwa Edukacji Narodowej.
Wiesław Szuta. logos_i_ethos_2014_2_(37), s
logos_i_ethos_2014_2_(37), s. 275 279 DOI: http://dx.doi.org/10.15633/lie.806 Wiesław Szuta Roman Darowski, Filozofia jezuitów na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej w XIX wieku. Próba syntezy Słownik autorów
Jan Paweł II. "Nie bój się, nie lękaj! Wypłyń na głębię!" Jan Paweł II
Jan Paweł II "Nie bój się, nie lękaj! Wypłyń na głębię!" Jan Paweł II Krótkie kalendarium ur. 18 maja 1920 - w Wadowicach 1.11.1946- przyjęcie święceń kapłańskich 4.07. 1958- minowanie na biskupa 16.10.1978-
In memoriam Tadeusz Ślipko SJ ( )
Rocznik Filozoficzny Ignatianum The Ignatianum Philosophical Yearbook PL ISSN 2300 1402 www.ignatianum.edu.pl/rfi XXI / 1 (2015), s. 93 97 Sylwetki filozofów Information about the Philosophers Redakcja
Tadeusz Ślipko "Filozofia jezuitów w Polsce w XX wieku", Roman Darowski, Kraków 2001 : [recenzja] Studia Philosophiae Christianae 38/1,
Tadeusz Ślipko "Filozofia jezuitów w Polsce w XX wieku", Roman Darowski, Kraków 2001 : [recenzja] Studia Philosophiae Christianae 38/1, 111-114 2002 Studia Philosophiae Christianae UKSW 38(2002)1 RECENZJE
2) co daje ci wybór liceum ogólnokształcącego
Gimnazjalisto! Przeczytaj - zanim wybierzesz szkołę ponadgimnazjalną. MATURA LO dla dorosłych LO Technikum 4 lata nauki Egzaminy potwierdzające kwalifikacje w zawodzie Zasadnicza szkoła zawodowa *Absolwenci
WYDZIAŁ TEOLOGICZNY UMK Program ramowy Studia doktoranckie (rok I i II) Specjalność: teologia fundamentalna i dogmatyczna
WYDZIAŁ TEOLOGICZNY UMK Program ramowy Studia doktoranckie (rok I i II) Specjalność: teologia fundamentalna i dogmatyczna Wydział prowadzący studia doktoranckie: Nazwa studiów doktoranckich Wydział Teologiczny
PROGRAM STUDIÓW NIESTACJONARNYCH I STOPNIA NA KIERUNKU FILOLOGIA POLSKA
Załącznik do Protokołu Rady Wydziału Nauk Humanistycznych UKSW z dn. 13 kwietnia 2015 r. (dostosowanie programu studiów w związku z Rozporządzeniem Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dn. 3 października
r o k s z k o l n y /
R E K R U T A C J A r o k s z k o l n y 2 0 1 7 / 2 0 1 8 W roku szkolnym 2017/2018 prowadzimy nabór do dziewięciu klas pierwszych Liceum Ogólnokształcącego nr IX im. Juliusza Słowackiego. Informujemy,
RAPORT Z DRUGIEJ WRZEŚNIOWEJ SZKOŁY HUMANISTYCZNEJ COLLEGIUM INVISIBILE W MIKOŁAJKACH
RAPORT Z DRUGIEJ WRZEŚNIOWEJ SZKOŁY HUMANISTYCZNEJ COLLEGIUM INVISIBILE W MIKOŁAJKACH Druga Wrześniowa Szkoła Humanistyczna była zorganizowana przez Collegium Invisibile w Mikołajkach (na Mazurach) i trwała
Uchwała nr 50/V/2012 Senatu Uniwersytetu Jagiellońskiego z dnia 23 maja 2012 r.
Uchwała nr 50/V/2012 Senatu Uniwersytetu Jagiellońskiego z dnia 23 maja 2012 r. w sprawie: utworzenia na Wydziale Filologicznym UJ stacjonarnych studiów pierwszego i drugiego stopnia na profilu ogólnoakademickim
Studia doktoranckie 2019/2020
1 SEMESTR I Studia doktoranckie 2019/2020 rok I i II (w semestrze 15 godzin wykładowych poszczególnych przedmiotów) WYKŁADY WSPÓLNE: 1. Św. Paweł świadek, misjonarz, teolog ks. prof. dr hab. Mariusz Rosik
5 WSTĘP Co zabrać ze sobą? Po drugim tygodniu Ćwiczeń duchownych, który oddajemy do Państwa rąk, to kolejny trzeci już tom z minikolekcji rekolekcyjne
5 WSTĘP Co zabrać ze sobą? Po drugim tygodniu Ćwiczeń duchownych, który oddajemy do Państwa rąk, to kolejny trzeci już tom z minikolekcji rekolekcyjnej: Co zabrać ze sobą? przygotowanej przez jezuickie
FILOZOFIA I STOPIEŃ. Dokumentacja związana z programem studiów na kierunku FILOZOFIA prowadzonym na Wydziale Filozofii Chrześcijańskiej
1 FILOZOFIA I STOPIEŃ Dokumentacja związana z programem studiów na kierunku FILOZOFIA prowadzonym na Wydziale Filozofii Chrześcijańskiej Nazwa kierunku studiów i kod programu wg USOS Filozofia WF-FI-N-1
,6 15,4 0 x x , ,26 14,74 0 x x ,5. x 60 29,86 30,14 0 x x ,5
2018-01-08, 1ECTS = 25h Plan studiów na kierunku: teologia Specjalność: specjalność nauczycielska w zakresie religii Od cyklu 2018/2019 Profil kształcenia: ogólnoakademicki Forma studiów: stacjonarne Forma
PROGRAM STUDIÓW NIESTACJONARNYCH I STOPNIA NA KIERUNKU FILOLOGIA POLSKA
Załącznik do Protokołu Rady Wydziału Nauk Humanistycznych UKSW z dn. 11 kwietnia 2016 r. PROGRAM STUDIÓW NIESTACJONARNYCH I STOPNIA NA KIERUNKU FILOLOGIA POLSKA 2016-2019 Nazwa kierunku studiów i kod programu
PROGRAM STUDIÓW NIESTACJONARNYCH I STOPNIA NA KIERUNKU FILOLOGIA POLSKA
Załącznik do Protokołu Rady Wydziału Nauk Humanistycznych UKSW z dn. 13 kwietnia 2015 r. PROGRAM STUDIÓW NIESTACJONARNYCH I STOPNIA NA KIERUNKU FILOLOGIA POLSKA 2015-2018 Nazwa kierunku studiów i kod programu
Pseudonim Janasz Korczak, Henryk używa po raz pierwszy w 1898 r. podczas udziału w konkursie dramatycznym imienia Jana Paderewskiego.
Janusz Korczak Informacje 22.VI.1878 r. (lub 1879 r.) w Warszawie urodził się Henryk Goldszmit. Był synem Cecylii z Gębickich i adwokata Józefa Goldszmita. Mając osiem lat Henryk rozpoczyna naukę w szkole
SEMESTR II SPECJALNOŚĆ ADMINISTRACYJNO-SĄDOWA ROK I DZIEŃ GODZINA PRZEDMIOT WYKŁADOWCA SALA FORMA ZAL. PUNKTY ECTS Wtorek
ROK I 9:45-11:15 Historia prawa kanonicznego w Polsce ks. prof. J. Gręźlikowski 405 E 2 11:30-12:15 Ćw. Historia prawa kanonicznego w Polsce p. mgr N. Smolińska 321 ZO 2 8:00-9:30 Sakramentologia ogólna
UCHWAŁA Nr 52/2017 Senatu Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie z dnia 25 maja 2017 r.
UCHWAŁA Nr 52/2017 Senatu Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie z dnia 25 maja 2017 r. w sprawie zasad przyjmowania na studia finalistów i laureatów olimpiad stopnia centralnego w latach
AKADEMIA IGNATIANUM W KRAKOWIE. STATUT Zatwierdzony przez Kongregację ds. Edukacji Katolickiej
AKADEMIA IGNATIANUM W KRAKOWIE STATUT Zatwierdzony przez Kongregację ds. Edukacji Katolickiej Dekretem nr N. 1260/2000 z dnia 3 maja 2010 w sprawie uprawomocnienia i zatwierdzenia Statutu Wyższej Szkoły
UCHWAŁA Nr 51/2017 Senatu Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie z dnia 25 maja 2017 r.
UCHWAŁA Nr 51/2017 Senatu Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie z dnia 25 maja 2017 r. w sprawie zasad przyjmowania na studia laureatów i zwycięzców konkursów międzynarodowych oraz ogólnopolskich,
, 1ECTS = 25-30h Plan studiów na kierunku: teologia Specjalność: specjalność nauczycielska w zakresie religii Od cyklu 2017/2018
2017-05-16, 1ECTS = 25-30h Plan studiów na kierunku: teologia Specjalność: specjalność nauczycielska w zakresie religii Od cyklu 2017/2018 Profil kształcenia: ogólnoakademicki Forma studiów: stacjonarne
Szkoła znana i nieznana. Zespół Szkół Zawodowych i Ogólnokształcących w Sułkowicach
1 Szkoła znana i nieznana Zespół Szkół Zawodowych i Ogólnokształcących w Sułkowicach 2 ocalić od zapomnienia K.I. Gałczyński 1894 - c.k. Szkoła Kowalska 2011 - Zespół Szkół Zawodowych i Ogólnokształcących
Kościół Boży w Chrystusie PODSTAWA PROGRAMOWA DLA SZKÓŁ PONADPODSTAWOWYCH
Kościół Boży w Chrystusie PODSTAWA PROGRAMOWA DLA SZKÓŁ PONADPODSTAWOWYCH CHARAKTERYSTYKA: Program przeznaczony jest dla uczniów szkół ponadpodstawowych: liceum, technikum oraz szkół zawodowych. Katechezy
Stefan Wyszyński (ur. 3 sierpnia 1901 w Zuzeli, zm. 28 maja 1981 w Warszawie) polski duchowny rzymskokatolicki, biskup diecezjalny lubelski w latach
Stefan Wyszyński (ur. 3 sierpnia 1901 w Zuzeli, zm. 28 maja 1981 w Warszawie) polski duchowny rzymskokatolicki, biskup diecezjalny lubelski w latach 1946 1948, arcybiskup metropolita gnieźnieński i warszawski
największy wpływ na decyzje uczniów mają rodzice oraz tradycje rodzinne
ZS Narewka ZS Narewka 2014 O wyborze szkoły i zawodu uczeń szkoły gimnazjalnej może oczywiście zdecydować samodzielnie, zdarza się jednak, że wyboru dokona pod wpływem innych osób, sytuacji, czy tez okoliczności.
UCHWAŁA Nr 49/2017 Senatu Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie z dnia 25 maja 2017 r.
UCHWAŁA Nr 49/2017 Senatu Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie z dnia 25 maja 2017 r. w sprawie zasad przyjmowania na studia laureatów i zwycięzców konkursów międzynarodowych oraz ogólnopolskich,
WYKAZ PODRĘCZNIKÓW I ŚRODKÓW DYDAKTYCZNYCH DO NAUKI RELIGII PRAWOSŁAWNEJ W GIMNAZJUM. - opracowany przez: Ewę Podgórzak
WYKAZ PODRĘCZNIKÓW I ŚRODKÓW DYDAKTYCZNYCH DO NAUKI RELIGII PRAWOSŁAWNEJ W GIMNAZJUM - opracowany przez: Ewę Podgórzak HISTORIA KOŚCIOŁA PODRĘCZNIK DO NAUCZANIA RELIGII W SZKOŁACH POWSZECHNYCH Prawosławna
Antoni Guzik. Rektor, Dziekan, Profesor, wybitny Nauczyciel, Przyjaciel Młodzieży
Antoni Guzik Antoni Guzik Rektor, Dziekan, Profesor, wybitny Nauczyciel, Przyjaciel Młodzieży Docent Antoni Guzik urodził się 7 kwietnia 1925 r. w Izydorówce, w dawnym województwie stanisławowskim. Szkołę
REKTOR. ks. prof. dr hab. Stanisław Dziekoński
OBWIESZCZENIE Nr 6/2018 Rektora Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie z dnia 27 lipca 2018 r. w sprawie ogłoszenia tekstu jednolitego Uchwały Nr 51/2017 Senatu Uniwersytetu Kardynała
Dziennikarstwo i komunikacja społeczna 5 - Filozofia 5 - Kulturoznawstwo 5 - Psychologia 6 8. Turystyka i rekreacja 5 7
Zarządzenie nr 59/2016/2017 Rektora Akademii Ignatianum w Krakowie z dnia 27 czerwca 2017 r. w sprawie wysokości i trybu pobierania opłat za prowadzone w języku polskim studia pierwszego, drugiego, trzeciego
Elektroniczna Bibliografia Nauk Teologicznych
Elektroniczna Bibliografia Nauk Teologicznych 21.10.2014 Aktualności 1. Dodano 2196 opisów z BZCZ, w tym pięć nowych czasopism: The Person and the Challanges, Scientia et Fides, Theological Research, Hereditas
klasa II zeszyt 0 Program edukacji religijnej dla II klasy gimnazjum
klasa II zeszyt 0 Program edukacji religijnej dla II klasy gimnazjum 75 Poradnik metodyczny do nauczania religii rzymskokatolickiej według podręcznika nr AZ-32-01/1-11 zgodnego z programem nauczania nr
Katedra Nauk Społecznych
PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY I PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA KIERUNKU LEKARSKIM ROK AKADEMICKI 2016/2017 1. NAZWA PRZEDMIOTU : FILOZOFIA MEDYCYNY 2. NAZWA JEDNOSTKI (jednostek ) realizującej
UCHWAŁA Nr 141/2018 Senatu Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie z dnia 20 grudnia 2018 r.
UCHWAŁA Nr 141/2018 Senatu Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie z dnia 20 grudnia 2018 r. w sprawie zasad przyjmowania na studia laureatów i zwycięzców konkursów międzynarodowych oraz
PROGRAM NAUCZANIA NA KIERUNKU STUDIÓW WYŻSZYCH: FILOLOGIA, SPECJALNOŚĆ: FILOLOGIA SŁOWIAŃSKA STUDIA STACJONARNE I STOPNIA
PROGRAM NAUCZANIA NA KIERUNKU STUDIÓW WYŻSZYCH: FILOLOGIA, SPECJALNOŚĆ: FILOLOGIA SŁOWIAŃSKA STUDIA STACJONARNE I STOPNIA I. WYMAGANIA OGÓLNE: Studia na kierunku filologia, specjalność filologia słowiańska
R E K R U T A C J A. r o k s z k o l n y 2 0 1 5 / 2 0 1 6
R E K R U T A C J A r o k s z k o l n y 2 0 1 5 / 2 0 1 6 W roku szkolnym 2015/2016 prowadzimy nabór do ośmiu klas pierwszych Liceum Ogólnokształcącego nr IX im. Juliusza Słowackiego. Informujemy, że w