Prof. Wiktor Zin (* ) Działo się dnia 17-go maja 2007-go roku

HTML
DOWNLOAD

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Prof. Wiktor Zin (* ) Działo się dnia 17-go maja 2007-go roku"

Danuta Liliana Lis
6 lat temu
Przeglądów:

wiedzy o historii sztuki polskiej, felietonista, autor programu telewizyjnego Piórkiem i węglem. Był synem Piotra i Stefanii Zinów.

1 Wiktor Zin (ur. 14 września 1925 w Hrubieszowie, zm. 17 maja 2007 w Rzeszowie) polski architekt, profesor Politechniki Krakowskiej, generalny konserwator zabytków ( ), prezes Towarzystwa Miłośników Historii i Zabytków Krakowa; popularyzator wiedzy o historii sztuki polskiej, felietonista, autor programu telewizyjnego Piórkiem i węglem. Był synem Piotra i Stefanii Zinów. Wiktor Zin ukończył studia architektoniczne w Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. W 1952 uzyskał stopień doktora, w 1959 doktora habilitowanego, w 1967 tytuł profesora nadzwyczajnego, w 1979 profesora zwyczajnego. Dnia 17-go maja 2007-go roku odszedł od nas nasz Honorowy Brat Bractwa Kurkowego Grodu Bytomskiego prof. Wiktor Zin. Od 1986 roku był Honorowym Bratem Bractwa Kurkowego Grodu Bytomskiego. W 1989 roku odnaczony został Krzyżem Honorowym Bractwa Kurkowego Grodu Bytomskiego. Początkowo pracował jako asystent i adiunkt w krakowskiej Akademii Górniczo-Hutniczej (do 1949), następnie w Politechnice Krakowskiej jako adiunkt ( ), docent ( ) i profesor (1967). Kierował Instytutem Historii Architektury i Konserwacji Zabytków, w latach był dziekanem Wydziału Architektury. Od 1962 pełnił funkcję dyrektora Instytutu Historii Architektury i Konserwacji Zabytków. W latach piastował funkcję generalnego konserwatora zabytków w randze wiceministra kultury i sztuki. W latach był przewodniczącym Międzyresortowej Komisji ds. Rewaloryzacji Zabytkowych Zespołów Miejskich. W latach 80. XX wieku wykładowca na uniwersytecie w Zagrzebiu. Członek Rady Stowarzyszenia Architektów Rzeczypospolitej Polskiej, Towarzystwa Opieki nad Zabytkami ( jako prezes Zarządu Głównego), członek Meksykańskiej Akademii Architektury. W latach był członkiem Ogólnopolskiego Komitetu Grunwaldzkiego. 28 stycznia 1998 Politechnika Krakowska przyznała mu tytuł doktora honoris causa. Jako generalny konserwator zabytków zasłynął między innymi samowolną decyzją o natychmiastowym wywiezieniu Panoramy Racławickiej z magazynów muzealnych we Wrocławiu do nieprzygotowanych pomieszczeń w Warszawie w celu niedopuszczenia jej do ekspozycji we Wrocławiu, pod pretekstem zamiaru wyeksponowania jej w przyszłości w Racławicach. Obok pracy naukowej zajmował się także działalnością na rzecz miasta Krakowa oraz architektury i zabytków całego kraju. Był głównym architektem Krakowa ( ), kierownikiem badań Staromiejskiego Zespołu Krakowa ( ), przewodniczącym Krakowskiej Komisji Konserwatorskiej ( ), prezesem i wiceprezesem Towarzystwa Miłośników Historii i Zabytków Krakowa. Rodzinny dom w Hrubieszowie

Na początku lat 80. podpisał porozumienie o zwrocie w terminie do końca kwietnia 1982 r., wszystkich gdańskich obiektów sztuki znajdujących się w Muzeum Narodowym w Warszawie.

Wiktor Zin znany jest przede wszystkim jako gospodarz cyklu telewizyjnego Piórkiem i węglem.

Zinem, Sztuka patrzenia, Nasze korzenie, Opowieści domu rodzinnego. Prowadził również audycje radiowe, m.in. Półgłosem i ciszą w Radio Bis. Wiktor Zin pisał także poezję.

2 Na początku lat 80. podpisał porozumienie o zwrocie w terminie do końca kwietnia 1982 r., wszystkich gdańskich obiektów sztuki znajdujących się w Muzeum Narodowym w Warszawie. Ustalony harmonogram zwrotów przerwał stan wojenny i dopiero w 1985 wróciły do Gdańska pierwsze zabytki, choć do dziś wiele pozostaje w Warszawie. Wiktor Zin znany jest przede wszystkim jako gospodarz cyklu telewizyjnego Piórkiem i węglem. Był także autorem cyklów Klub pod Smokiem, Szperacze, Spotkanie z zabytkami, Dźwięk i linia, Być tutaj, Nad Niemnem, Piną i Prypecią Spotkanie z prof. Zinem, Sztuka patrzenia, Nasze korzenie, Opowieści domu rodzinnego. Prowadził również audycje radiowe, m.in. Półgłosem i ciszą w Radio Bis. Wiktor Zin pisał także poezję. W 2007 roku przekazał na ręce krakowskiej grupy Püdelsi wiersz zatytułowany Gdyby ryby, do którego zespół skomponował muzykę. Pod koniec życia zajmował stanowiska prorektora Europejskiej Akademii Sztuk w Warszawie, kierownika Ogólnopolskiego Studium Konserwacji Zabytków Urbanistyki i Architektury przy Politechnice Krakowskiej, kierownika Katedry Historii Sztuki i Kultury Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie, wykładowcy AGH w Krakowie oraz kanclerza kapituły odznaczenia Polonia Mater Nostra est. Był także twórcą scenografii do spektakli i oper, autorem prac plastycznych (akwarele) oraz licznych publikacji naukowych, książkowych i prasowych. Do końca życia był aktywny zmarł nagle, gdy przygotowywał się do zajęć ze studentami Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie, w której kierował Katedrą Dziedzictwa Kulturowego i Humanizacji Biznesu.

3 Życie prywatne Był żonaty z Aleksandrą z domu Zastawniak, z którego to związku narodził się syn Szymon i córka Monika. Uroczystości pogrzebowe Pogrzeb Wiktora Zina odbył się dnia 23 maja 2007 na cmentarzu Rakowickim. Wcześniej o godz. 11 w kościele Mariackim odbyła się msza św. pogrzebowa w intencji zmarłego. Mszy św. przewodniczył biskup Jan Szkodoń, koncelebrowało ją 24 duchownych m.in.: biskup Jan Zając, ks. Janusz Bielański, ks. Bronisław Fidelus proboszcz Bazyliki Mariackiej. Kazanie wygłosił ks. prałat Władysław Gasidło dziekan dekanatu Kraków Centrum. Po eucharystii, trumna z ciałem profesora, przy dźwiękach kapeli góralskiej opuściła bazylikę. O godz. 13 kondukt żałobny, któremu przewodniczył metropolita krakowski kard. Stanisław Dziwisz oraz kard. Franciszek Macharski wyruszył spod bram cmentarza na miejsce pochówku. Nad grobem przemowy pożegnalne wygłosili m.in. koledzy zmarłego, przyjaciele, uczniowie, wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego Jarosław Sellin oraz władze miast: prezydent Krakowa Jacek Majchrowski, przedstawiciele miasta Hrubieszowa oraz marszałek województwa małopolskiego Marek Nawara. Uroczystościom złożenia trumny do grobu towarzyszyła muzyka kapeli góralskiej oraz dwóch trębaczy, którzy zagrali m.in. Hejnał Mariacki, Ciszę, Barkę, Łzy Matki i Va pensiero z opery Nabucco Giuseppe Verdiego. Nagrobek pokryły wieńce i kwiaty m.in. polne takie, jakie lubił Wiktor Zin.

4 Upamiętnienie W Krakowie znajduje się ulica jego imienia, do 2017 nosząca imię Janka Szumca. Stowarzyszenie Ochrony Narodowego Dziedzictwa Materialnego przyznaje nagrodę imienia profesora Wiktora Zina. Nagroda wręczana jest na Zamku Królewskim w Warszawie, w trakcie gali ogłoszenia wyników i wręczenia nagród w Ogólnopolskim Konkursie Otwartym Modernizacja Roku. Prace naukowe Około 50 rozpraw naukowych i książek, m.in.: Geneza, rozwój i typy attyki polskiej (doktorat 1952 z odznaczeniem), Kościoły Lubelszczyzny na przykładzie badań kościoła w Uchaniach (habilitacja 1956), Słownik krajobrazu polskiego, Konserwacja zabytków w Polsce (redaktor), Artykuły i rozprawy dotyczące wczesnośredniowiecznego Krakowa (1965), monografia Nowego Targu i Willi Decjusza na Woli Justowskiej w Krakowie. Projekty Około 50 projektów kościołów i wnętrz kościelnych w kraju i za granicą, a także m.in.: projekt odgruzowania i odtworzenia średniowiecznych piwnic odkrytych pod Wieżą Ratuszową w Krakowie, projekty konserwacji kaplicy Myszkowskich i Attyki Bonerowskiej w Krakowie, projekt i realizacja nawierzchni Rynku Głównego w Krakowie, projekt i realizacja konserwacji Arsenału i Bloku Ormiańskiego w Zamościu, projekt i realizacja rekonstrukcji miast Opatowa i Chełma, projekt i realizacja Bramy Jana Pawła II oraz projekt przebudowy architektonicznej organów w Cudownej Kaplicy na Jasnej Górze, projekt rewaloryzacji gmachu Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie, projekt Muzeum im. S. Wyspiańskiego w Krakowie (tzw. Błękitna pracownia ), projekt i realizacja przebudowy placu Jana Matejki w związku z ustawieniem Pomnika Grunwaldzkiego, projekt kaplicy św. Maksymiliana Kolbe w Sterling Heights w USA, praca przy rekonstrukcji katedry w Quito w Ekwadorze, projekt kościoła św. Barbary w Staszowie, projekt odnowienia kaplicy św. Kazimierza w Radomiu oraz wnętrza tamtejszego kościoła oo. Jezuitów, projekt witraży Bazylika św. Wincentego a Paulo w Bydgoszczy, projekt chrzcielnicy w kościele NMP Królowej Polski w Podłężu, projekt fontanny na Rynku Głównym w Krakowie zwanej potocznie kanapą lub fontanną Zina, zdemontowanej podczas remontu we wrześniu 2005 i obecnie zastąpionej fontanną Kryształ, projekt ołtarza głównego w archikatedrze Imienia NMP w Mińsku. żyrandol z sandomierskiego kościoła św. Jakuba, projekty scenografii m.in. do Strasznego dworu (Opera Wrocławska i Bałtycka), Hrabiny (Opera Bałtycka i opera w Tokio), Otella (Teatr Wielki w Łodzi), Dam i Huzarów (Teatr Wielki w Warszawie), Rigoletta (Kraków). Książki Piękno nie dostrzegane, Wydawnictwo Arkady 1970 r. (cykl Piórkiem i węglem) Piękno potężne, Wydawnictwo Arkady 1972 r. (cykl Piórkiem i węglem) Piękno utracone, Wydawnictwo Arkady 1974 r. (cykl Piórkiem i węglem) Półgłosem i ciszą, Państwowy Instytut Wydawniczy, 1998, ISBN Opowiadania najkrótsze o ludziach nader różnych, WZ-Film, 2004, ISBN Opowieści o polskich kapliczkach. Piórkiem i węglem, Fundacja dla UJ, 2004, ISBN Krajobrazy Podkarpacia, WSIiZ, 2004, ISBN Narodziny krajobrazu kulturowego, WSIiZ, 2005, ISBN

Odznaczenia, nagrody i wyróżnienia Krzyż Honorowy Bractwa Kurkowego Grodu Bytomskiego (1989) Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (1998) Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski

5 Odznaczenia, nagrody i wyróżnienia Krzyż Honorowy Bractwa Kurkowego Grodu Bytomskiego (1989) Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (1998) Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Srebrny Krzyż Zasługi (1952) Brązowy Krzyż Zasługi (1950) Medal 10-lecia Polski Ludowej (1955) Medal Komisji Edukacji Narodowej Złoty Medal Zasłużony Kulturze Gloria Artis (2006) Medal Polonia Mater Nostra Est (2001) Złoty Ekran za indywidualność telewizyjną dwukrotnie (1975, 1980) Medal Meksykańskiej Akademii Nauk za całokształt działalności konserwatorskiej Nagroda im. Herdera za konserwacje i badania architektoniczne (1979) doktorat honoris causa Politechniki Krakowskiej (1998) doktorat honoris causa Uniwersytetu Technicznego w Budapeszcie (1998) honorowy obywatel miasta Lędziny (2006) Cześć Jego pamięci!

Podobne dokumenty

Uroczystość nadania sali 28 D-1 imienia prof. Mariana Cegielskiego

Uroczystość nadania sali 28 D-1 imienia prof. Mariana Cegielskiego Powitanie Gości Serdecznie witamy na uroczystości nadania imienia profesora Mariana Cegielskiego sali wykładowej nr 28 w bud. D-1 Córkę