kraina noteci przewodnik turystyki aktywnej

Transkrypt

1 przewodnik turystyki aktywnej kraina noteci Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie Zadanie współfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach osi 4 LEADER Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata Publikacja opracowana przez Czarnkowsko-Trzcianecką Lokalną Grupę Działania Instytucja Zarządzająca PROW na lata Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi

2 2 Zapraszamy! Zapraszamy Cię do zdrowego i pełnego pozytywnych emocji wypoczynku. Spędź z nami aktywnie swój wolny czas niezależnie od panującej za oknem aury. Bogactwo krajobrazu, czyste środowisko, a także urozmaicony świat zwierząt i roślin warto poobserwować z bliska. Skorzystaj z wielu atrakcji oraz form czynnego odpoczynku. Wachlarz propozycji znajdziesz w przewodniku, który trzymasz w ręku. Poczuj niepowtarzalny klimat Szwajcarii Czarnkowskiej, lasów Puszczy Noteckiej i Puszczy Drawskiej. Ruszaj w drogę z przyjaciółmi lub rodziną, bo wspólna podróż jest jednym z najlepszych sposobów spędzania wolnego czasu. Oferujemy Ci wycieczki po lasach i wędrówki w górskim stylu, przyjaznym dla środowiska transportem pieszo, konno, kajakiem lub na rowerze. Zwiedzaj i poznawaj historię, tradycję i kulturę naszego czarnkowsko-trzcianeckiego regionu. Dołącz do nas, my zadbamy o to, abyś poczuł klimat regionu i powracał tu każdego roku. Kim jesteśmy? Jesteśmy stowarzyszeniem, które powstało w 2006 roku jako odpowiedź na wspólną nam wszystkim potrzebę wprowadzenia zmian w przestrzeni polskiej wsi. Jesteśmy samorządowcami, przedsiębiorcami, przedstawicielami organizacji pozarządowych, rolnikami, rękodzielnikami, lokalnymi animatorami i sportowcami. Różnorodność to nasz wielki atut. Dzięki niej znamy charakter i specyfikę obszarów wiejskich i potrafimy spojrzeć na nie z kilku perspektyw równocześnie. Wiedza, doświadczenie i wieloletnia współpraca pozwalają nam wcielać w życie nowe rozwiązania, dzięki którym polska wieś unowocześnia się, stając się dobrym miejscem do życia. Pomagamy wdrażać nowatorskie pomysły mieszkańców, inspirujemy do wspólnego działania różne grupy odbiorców, ciągle się uczymy. Promujemy turystykę i lokalne marki. Animujemy czas wolny mieszkańców i zachęcamy do wspólnego dbania o sąsiedzką przestrzeń. Jesteśmy aktywni, zarażamy pasją i chęcią działania. Zafunduj sobie parę dni wytchnienia! Noteć jest główną rzeką naszego regionu. Płynąc leniwie wśród łąk i dzikiej przyrody, dzieli nasz region na dwie niemalże równe części. Teren skupiony wokół rzeki nazwany został Doliną Noteci. Dolina Noteci Krajobraz Doliny Noteci jest nieprzeciętny. Charakteryzuje się dużą różnorodnością rzadkich i ginących w skali Europy zbiorowisk roślinnych i świata zwierząt. Jest miejscem o strategicznym znaczeniu dla ptactwa wodnobłotnego i stanowi ważną trasę migracji ptaków przelatujących tędy z lęgowisk położonych we wschodniej Europie, Skandynawii i Syberii na zimowiska leżące w zachodniej Europie i północnej Afryce. Niegdyś był to teren rozlewisk i trzęsawisk powstałych w wyniku wyżłobienia i obniżenia terenu wodami topniejącego lodowca. Stopniowo obszar został przekształcony w rozległe łąki i pastwiska, jednak z biegiem lat zaniechano gospodarki rolnej i tereny wracają do swojego pierwotnego stanu. Obecnie Dolina Noteci jest najlepiej zachowanym kompleksem dolino-bagiennym. Bez wątpienia najpiękniejszym odcinkiem Doliny Noteci są Nadnoteckie Łęgi. Stwierdzono tu występowanie około 230 gatunków ptaków, co stanowi niemal 60% wszystkich spotykanych w Polsce, z których ponad 10 wpisanych jest do Polskiej Czerwonej Księgi Zwierząt. Najbardziej charakterystycznym ptakiem jest kulig wielki. Zapraszamy amatorów birdwatchingu szczególnie w marcu i kwietniu, w czasie wylewów rzeki. Morena Czarnkowska zwana Szwajcarią Czarnkowską to wyjątkowo pięknie ukształtowane polodowcowe wzniesienia Doliny Noteci. Wzgórza moreny porośnięte lasem bukowym powodują, że możemy poczuć się jak w górach. Ten niewielki obszar rozciąga się wzdłuż Noteci od Czarnkowa po Pianówkę, Górę do Ciszkowa, a na południe sięga po Goraj Zamek. W samych granicach miasta górują dwa wzniesienia: Góra Żydowska Miejsce stwarza doskonałe warunki do górskiej turystyki rowerowej. zielone klimaty czyli nasze naturalne bogactwo i Góra Krzyżowa doskonałe punkty widokowe, przy czym na Górze Krzyżowej została udostępniona luneta umożliwiająca bezpłatną obserwację panoramy okolicy. 3

3 Niedaleko Czarnkowa, w okolicy Gębiczyna znajduje się rezerwat Źródliska Flinty. Jest to przyrodniczy unikat naszego regionu obejmujący jezioro Niewiemko, bagniste i podtopione łąki oraz lasy. Można spotkać tu turzycę prosowatą, turzycę błotną, szuwar wielopałkowy, miejsca gniazdowania ptaków oraz ostoje wilka i bobra. Puszcza Notecka Puszcza Notecka to w skali kraju drugi pod względem wielkości kompleks leśny zajmujący powierzchnię około ha. Na naszym terenie obejmuje niemalże całą jego południową część. Jest to teren falisty i pagórkowaty porośnięty borami sosnowymi na terenach ubogich piaszczystych wydm oraz drzewostanem mieszanym na żyźniejszych siedliskach. Na wschodnim skraju puszczy znajduje się urokliwe Wilcze Błoto. Jest to rezerwat przyrody z naturalnie wykształconym bezodpływowym zagłębieniem wypełnionym wodą i otoczony wzniesieniami wydmowymi porośniętymi borem sosnowym, w którym występują torfowce, rosiczki, turzyca bagienna oraz modrzewnica zwyczajna. Puszcza Drawska Puszcza Drawska rozpościera się między jeziorem Lubie a ujściem Drawy do Noteci w okolicach Krzyża Wlkp. W zlewni rzeki Drawy utworzony został Drawieński Park Puszcza jest rajem dla grzybiarzy i zbieraczy jagód. Miłośnikom tej formy rekreacji podpowiadamy, że w sezonie warto na wycieczki brać ze sobą koszyki. Narodowy. Niezwykle cennym elementem tego krajobrazu są torfowiska w Przesiekach oraz widłakowy bór w Żelichowie. Miejsca te roztaczają przed turystą niezapomniane widoki, które podziwiać można, płynąc kajakiem rzeką Drawą. Natura 2000 Doceniamy to co mamy Większa część naszego obszaru wpisuje się w sieć ochrony przyrody Natura Należą do niej tereny najistotniejsze dla zachowania rzadkich odmian roślin oraz zwierząt z ich charakterystycznymi siedliskami, mającymi niebagatelne znaczenie dla ochrony wartości przyrodniczych strefy europejskiej. Pieszo, z kijkami lub na rowerze Piesze wędrówki czy rowerowe przejażdżki to jedne z najstarszych form turystyki aktywnej. Pozwalają dotrzeć do miejsc trudno dostępnych, niezwykłych i pięknych. Kraina noteci w 3 odsłonach ODSŁONA PIERWSZA szlaki, ścieżki turystyczne - energia z natury Wygodne buty albo sprawny rower, dobra mapa, a dla towarzystwa sprawdzeni kompami. Tyle wystarczy. My zapewnimy przestrzeń wolną od cy- -wilizacji, pełną bogactwa świata roślin i zwierząt. Zielone wzgórza morenowe połączone z urzekającymi jeziorami, wiekowe lasy, a wśród nich wytyczone szlaki turystyczne dla piechurów i rowerzystów, które dostarczą moc pozytywnych emocji bez względu na wiek, płeć, porę roku i warunki atmosferyczne. Ruszaj z nami, naszymi szlakami, przemierzając trasy rowerem, pieszo lub z kijkami. Szlak GPS do pobrania ze strony: Szlak niebieski Czarnków Goraj Zamek; Długość szlaku: 9 km; Nawierzchnia: 15% drogi asfaltowe, 85% drogi gruntowe. Szlak zaskakuje swoim górskim charakterem. Trasa szlaku wiedzie z Placu Wolności w Czarnkowie, znajdującego się na wysokości ok. 40 m n.p.m. i cztery razy wspina się na wysokość blisko 100 m, aby ostatecznie zakończyć się na szczycie wysokiego grzbietu zwieńczonego zabudowaniami Zamku Hochbergów. Znakomita trasa dla rowerzystów, jednak wymaga umiejętności typowych jak dla zawodników cross country lub maratonów MTB. Dostarcza wielu emocji rowerzystom lubiącym wyzwania. 4 W ramach systemu Natura 2000 do specjalnych obszarów ochrony siedlisk zaliczono Uroczyska Puszczy Drawskiej, Dolinę Bukówki, Dolinę Noteci oraz Dolinę Miały. Natomiast do obszarów specjalnej ochrony ptaków włączono Nadnoteckie Łęgi, Puszczę Notecką oraz Lasy Puszczy nad Drawą. 5

4 Szlak żółty Stobno PKP Łomnica Jezioro Sarcz Jezioro Długie Straduń Smolarnia; Długość szlaku: 26 km; Nawierzchnia: 7% drogi asfaltowe, 93% drogi gruntowe. Atrakcyjny szlak gwarantujący stały kontakt z przyrodą. Dodatkowo na szlaku znajduje się kilka plaż umożliwiających przyjemną kąpiel (jeziora: Sarcz, Długie i Straduńskie). Nie polecamy trasy rowerzystom, występuje tu dość długi odcinek mocno piaszczysty i trudno przejezdny. Szlak zielony Szlak Sześciu Jezior Krzyż Wlkp. Łokacz Wielki dalej biegnie wzdłuż Drawy, L. Zwierzyniec, L. Dębina ścieżka przyrodniczo leśna im. Hansa Paasche, L. Zacisze Przesieki Pestkownica Żelichowo Kuźnica Żelichowska Rzeczyn J. Królewskie Łokacz Mały Krzyż Wlkp.; Długość: 51 km; Nawierzchnia: 10% drogi asfaltowe, 90 % drogi gruntowe. Szlak terenowy, leśny, gwarantuje maksimum przyrody stanowiąc pętelkę okalającą najpiękniejsze miejsca Puszczy Drawskiej. Zachodni odcinek prowadzi wzdłuż rzeki Drawy. Szlak zielony Niekursko Jezioro Sarcz Trzcianka Teresin Radolin Radolinek Kuźnica Czarnkowska Czarnków Goraj Zamek Lubasz Stajkowo Klempicz; Długość szlaku: 61 km; Nawierzchnia: 39% drogi asfaltowe, 61% drogi gruntowe. Dalekobieżny szlak przebiegający głównie lasami, często terenami podmokłymi. Na odcinkach z Trzcianki i Teresina oraz z Czarnkowa do Lubasza szlak nabiera górskiego charakteru. Mamy okazję podziwiać niepowtarzalne panoramy Szwajcarii Czarnkowskiej oraz Ozu Lubaskiego. Szlak kierowany jest do rowerzystów z zacięciem do pokonywania długich, piaszczystych tras, wąskich ścieżek z pokrzywami do pasa oraz stromych podjazdów i zjazdów, szczególnie w okolicy Goraja i Czarnkowa. Szlak niebieski Miały Marylin; Długość: 5 km. Ze względu na duże zróżnicowanie, szlak polecany jest głównie na rower górski. Szlak w Puszczy Noteckiej prowadzi mało uczęszczaną drogą, prosty do pokonania. Dla wytrwałych możliwość przejścia dłuższej trasy przez Kobusz aż do Sierakowa. Czerwony szlak rowerowy Na południe od Trzcianki Trzcianka Biała Radolin Radolinek Kuźnica Czarnkowska Bukowiec Jędrzejewo Średnica Górnica Rychlik Smolarnia Straduń Trzcianka; Długość trasy: 56 km; Nawierzchnia: 72% drogi asfaltowe, 28% drogi gruntowe. Atrakcyjny szlak. Po drodze można zobaczyć liczne zabytki architektury sakralnej i świeckiej. Ponadto po drodze mijamy piękne jeziora (Straduńskie, Długie, Sarcz, Okunie) i mamy okazję podziwiać rozległe widoki na Dolinę Noteci na odcinku Biała Radolin. Polne i leśne odcinki są dość piaszczyste warto pamiętać o oponach zaopatrzonych w terenowy bieżnik. Niebieski szlak Śladami Sapiehów Krzyż Wlkp. Lubcz Wielki Herburtowo Marianowo Wieleń Kuźniczka Kocień Wielki Dzierżążno Wlkp Gieczynek Dębogóra Wizany Huta Szklana Brzegi Krzyż Wlkp.; Długość: 53 km; Nawierzchnia: 28% drogi asfaltowe, 72% drogi gruntowe. Szlak przygotowany dla rowerzystów lubiących utwardzone drogi wiejskie. Obfituje zarówno w atrakcje przyrodnicze jak i historyczne. Te ostatnie w dużej mierze dotyczą rodu Sapiehów. Czerwony szlak Po obu stronach Noteci Krzyż Wlkp. Drawsko Pęckowo- Piłka Marylin Miały Potrzebowice Wieleń Mniszki Huta Szklana Krzyż Wlkp.; Długość: 53 km; Nawierzchnia 100% droga asfaltowa. Trasa prowadzi mało uczęszczanymi traktami asfaltowymi wśród lasów Puszczy Drawskiej i Noteckiej. Łączy zabytki architektury świeckiej i sakralnej z urokliwymi leśnymi zakątkami i miejscami widokowymi, 6 Długość całej trasy wynosi 27 km. znakomitymi na dłuższy postój. 7

5 Euro-Route Stare Bielice Krzyż Wlkp. Lubcz Mały Wieleń Folsztyn Nowe Dwory Jędrzejewo Gajewo Runowo Siedlisko Trzcianka Łomnica Kępa; Długość: 71 km; Nawierzchnia: 100% drogi asfaltowe. Stępem, kłusem i galopem Przedstawiamy propozycje tras regionalnych, przygotowanych z myślą o zwolennikach przygody w siodle. Wrażenia, jakie towarzyszą podczas zwiedzania naszych uroczych zakątków z perspektywy końskiego grzbietu, nie będą miały sobie równych. Fragment odcinka międzynarodowego szlaku rowerowego R-1 z Calais we Francji do Gronowa. Szlak niebieski Długość: 18 km. Szlak zielony Transwielkopolska Trasa Rowerowa Lubasz Goraj Goraj Zamek Dębe Czarnków Kuźnica Czarnkowska Radolinek Radolin Teresin Trzcianka Łomnica Kępa; Długość: 46 km; Nawierzchnia: 85% drogi asfaltowe, 15%drogi gruntowe. Pętla przebiegająca przez Żelichowo, obok Jeziora Perlistego, przecinająca szlak rowerowy żółty i zielony, dalej przebiega nieopodal Pestkownicy, Jeziora Twardowskiego, Jeziora Polnego i wraca do Żelichowa. Szlak czerwony Długość: 10 km. Jest to jeden ze szlaków należących do tzw. Systemu Szlaków Rowerowych prowadzących z Poznania do Piły i Okonka. Łączniki szlaków rowerowych Zapraszamy do odwiedzenia naszych tras nordikowych z kwiatka na kwiatek z kijkami lub bez, z rowerem lub na nartach biegowych. A może spacer Puszczańskie ścieżki dla miłośników leśnego z kijami lub zimą na szeptu, zapachu sosen i pięknych widoków. nartach biegowych? Wielkopolskie Centrum Nordic Walking wytrwałych (ok. 15 km), skupione w pętelki Krótkie, (ok. 5 km), średnie (ok. 10 km) i dla Z kwiatka na kwiatek to znakomite w kształcie płatków kwiatka wokół Dębogóry, miejsce do tej formy Kocienia Wielkiego i Dzierżążna Wielkiego wypoczynku. tworzą mapę rozmaitości o długości niemal 170 km. Trasy są doskonale oznaczone tak, aby nie pominąć żadnego miejsca godnego zobaczenia. Po drodze napotkamy Dębogórskie Karpaty, Roztańczony Las czy Dolinę 12 Źródeł. Pętla wiodąca przez Kuźnicę Żelichowską przy jeziorze Duży Radzyń, następnie obok Jeziora Jelenia Krew, Mały Radzyń oraz Średni Radzyń. Przy Jeziorze Mały Radzyń szlak styka się ze szlakiem konnym niebieskim oraz na krótkim odcinku przebiega razem ze szlakiem żółtym. Szlak niebieski Długość: 8 km. Pętla biegnąca w pobliżu Jeziora Królewskiego przez Rzeczyn, obok ścieżki dydaktycznej przy Leśniczówce Rzeczyn i poprzez Stefanowo. Szlak żółty Długość: 2 km. Łokacz Wielki Hanasówka Żelichowo Gieczynek. 8 Przebieg tras wraz ze śladem GPS do pobrania z: W naszej ofercie znajdziesz także hipoterapię, międzynarodowe rajdy konne, a także przejażdżki rekreacyjne bryczką lub saniami. Proponujemy Ci wakacje w siodle, połączone z odkrywaniem uroków naszej krainy. Rosnące zainteresowanie turystyką konną przejawia się w coraz lepszej ofercie ośrodków specjalizujących się w tej formie wypoczynku. Zapraszamy na obozy konne, kolonie, rajdy, imprezy, czyli po prostu jeździeckie wakacje dla każdego. Przedstawiamy najciekawsze oferty przygotowane przez naszych organizatorów konnej aktywności rekreacyjnej. Do wyboru oferty dostosowane do różnych oczekiwań, zarówno rodzin z dziećmi, jak też większych grup zorganizowanych. Pełne informacje teleadresowe znajdują się w dalszej części przewodnika. 9

6 Dworek nad Drawą*** ze Stefanowa Obiekt o wysokim standardzie, położony w niezwykłym miejscu wśród lasów, nad samym brzegiem rzeki Drawy. Podczas pobytu ośrodek oferuje: - jazdę konną dla najmłodszych i dorosłych; - lekcje na padoku lub przejażdżki wierzchem po terenie Puszczy Drawskiej; - naukę skoków i ujeżdżania; - organizację jednodniowych rajdów konnych dla grup do 8 osób (propozycja dla zaawansowanych jeźdźców). Zajęcia odbywają się w grupach oraz indywidualnie zawsze pod okiem doświadczonego instruktora; - naukę pracy z końmi, tj. czyszczenie, siodłanie, zasady BHP przy pracy ze zwierzętami itp. Podczas pobytu ośrodek oferuje: - obozy konno-plastyczne (profesjonalna organizacja, wspaniałe wierzchowce, doświadczeni wychowawcy oraz instruktorzy); - jazdę konną naukę na maneżu lub wycieczki w teren, pod opieką instruktora, przejazdy bryczką lub wozem, a zimą kuligi saniami; - hipoterapię prowadzoną przez wykwalifikowaną hipoterapeutkę, instruktorkę jazdy konnej i pedagożkę Zofię Wojciechowską. Gospodarstwo przyjmuje zarówno gości indywidualnych, jak i grupy ze szkół, ośrodków i fundacji. Przejażdżki odbywają się w sosnowym lesie lub w razie niepogody w hali ujeżdżeniowej. Gospodarstwo agroturystyczne Dębina * Marzeny i Jarosława Cieślików z Sarbki Wyjątkowe gospodarstwo agroturystyczne wraz z działającą przy nim Stajnią koni Huculskich. Dębina w swojej ofercie dysponuje szerokim wachlarzem atrakcji dla wszystkich miłośników hippiki, począwszy od jazdy na lonży, po wyjazdy w teren dla jeźdźców na każdym poziomie zaawansowania. Leśna Podkowa** z Rychlika Malowniczo położony obiekt agroturystyczny i stadnina z pensjonatem dla koni. Wszystko rozpościera się na łąkach i w bliskości lasu oraz stawu, w przyrodniczym klimacie pięknej rzeki Bukówki. Podczas pobytu ośrodek oferuje: - zajęcia na parkurze lub ringu; - naukę na lonży (osoba prowadząca posiada uprawnienia lonżującego kurs i licencję); - naukę jazdy konnej dla początkujących z instruktorem sportu; - naukę jazdy konnej dla zaawansowanych z trenerem i sędzią jeździectwa; - organizację jazdy terenowej w lasach oraz na lokalnych łąkach. - oprowadzanie dzieci. W okresie wiosny i lata gospodarze zapraszają na przejażdżki bryczką, zimą gdy dopisze śnieg zaprzęgają rumaki i organizują kuligi saniami. Jędrusiowa Chata * Zofii i Andrzeja Wojciechowskich z Kocienia Wielkiego Nietuzinkowe gospodarstwo agroturystyczne, położone w ekologicznie czystym regionie w północnej części Puszczy Noteckiej. W ofercie: szkółka jeździecka na wszystkich poziomach zaawansowania, hipoterapia, rekreacyjne jazdy konne, wyjazdy w teren, skoki przez przeszkody, rajdy konne, rajdy konne na orientację, obozy jeździeckie, przejażdżki dla szkół, imprezy plenerowe, zaprzęg, kuligi, pensjonat dla koni, hodowla koni huculskich, rajdy sportowe. Ośrodek Szkolenia Jeździeckiego Goraj Ośrodek położony w przepięknej okolicy, niedaleko kompleksu wypoczynkowego w Lubaszu. Oferta dostosowana zarówno dla amatorów jak i zawodowych jeźdźców. Miłośników tej formy aktywności sportowej zapraszamy na: - jazdę na lonży; - wyjazdy w teren; - kolonie w siodle (7 dni); - półkolonie w siodle (od 8.00 do 15.00); - rajdy konne jednodniowe; - zawody zręcznościowe dla najmłodszych i skokowe dla zaawansowanych. Ośrodek przygotowuje również do odznak jeździeckich. Kontakt: tel.: , magjezewska@onet.pl 11

7 Notecią, Drawą, Bukówką i Miałą Zmagania z nurem rzeki to niebanalna propozycja na aktywny wypoczynek. Regeneracja sił umysłu, ciała i ducha poprzez udział w spływie kajakowym pozytywnie wpływa na nasze zdrowie i samopoczucie. Nasz przewodnik poprowadzi Cię na przygodę wśród wód Drawy, Noteci Bukówki i Miały. Noteć jest główną rzeką naszego regionu. Płynąc kajakiem po Noteci, można podziwiać urokliwe łąki, czarujące wzniesienia okolic Czarnkowa, pokonywać liczne zabytkowe śluzy. Dysponując większą ilością czasu, można wyruszyć w trasę z bagażem na pokładzie. Podróż jest bezpieczna i łatwa, choć zdarza się, że pozornie słaby wiatr sprawia kłopot. Dobry dojazd do rzeki czyni ją łatwo dostępną dla kajakarzy, a miejsca noclegowe na noteckich marinach czy polach biwakowych zwiększają komfort wyprawy. W ofercie Drawskiej przystani znajduje się: nowoczesna infrastruktura z miejscami noclegowymi, częścią świetlicową z telewizorem, kominkiem oraz w pełni wyposażonym zapleczem kuchennym, sanitarnym i energetycznym wraz z punktami medialnymi na pomostach, miejsce na ognisko, pole biwakowe, boiska do gry w siatkówkę, kąpieliska z dwiema plażami, wewnętrzny i zewnętrzny slip, wypożyczalnia rowerów miejskich, kajaków i łodzi, bezpieczne, strzeżone i monitorowane obiekty przystani Kontakt Bosman, tel.: Nasza propozycja spływu: Odcinek 1: Walkowice Romanowo Lipica Czarnków; Długość: ok. 13 km; Czas: do 5 h; Trudność: łatwy. Odcinek 2: Czarnków Pianówka Ciszkowo Mikołajewo Długość: ok. 11 km; Czas: do 4 h; Trudność: łatwy. Odcinek 3: Mikołajewo Wrzeszczyna-Wieleń Drawsko Długość: ok. 25 km; Czas: spływ całodzienny; Trudność: łatwy. Zapoznaj się z poniższymi wodnymi trasami, wynajmij kajak u jednego z naszych organizatorów i rozpocznij swoją przygodę. O dużej atrakcyjności spływu Drawą decyduje tu nie tylko szybkość nurtu jest on bardzo zróżnicowany miejscami łagodny, a na kolejnym odcinku zdradliwy i rwący, ale przede wszystkim piękne środowisko, krajobrazy i niezapomniane widoki. Mknąc po tafli wody, zaobserwować można całą gamę różnorodnych systemów przyrodniczych: bagiennych, łąkowych, leśnych i rolnych. Na Drawie znajdują się dwie większe XIX-wieczne elektrownie wodne elektrownia Kamienna w Głusku i w Borowie oraz mniejsza w Młynowie (okolice Drawska Pomorskiego). Nasza propozycja spływu: Odcinek: Osieczno Dębina Łokacz Wielki; Długość: 21 km; Czas spływu: ok. 4-6 h; Trudność: szlak łatwy. Trasa spływu pozwala zrelaksować się wśród ciszy i spokoju lasu. Na przepłynięcie całą Drawą potrzeba min. 11 dni, z czego na naszym odcinku maksymalnie do 2 dni. Ważna Informacja: Koszt śluzowania kajaka ok 6 zł. Istnieje możliwość samodzielnego przeniesienia sprzętu bez konieczności dokonania opłaty. Ciekawa Informacja: W Łokaczu Wielkim zapraszamy wytrwałych na znajdujące się przy przystani Meta na Drawie bystrze pod mostem kolejowym jedno z ciekawszych miejsc do ćwiczeń w północno-zachodniej Polsce. 12 Marina Czarnków oraz Yndzel Drawsko stanowią wszechstronną bazę postojową dla wszystkich poszukujących dłuższego wypoczynku. Szczegóły: Kontakt tel.: , W ofercie Czarnkowskiej Mariny znajdują się: nowoczesna infrastruktura, bezpieczne, strzeżone i monitorowane obiekty przystani, możliwość wypożyczenia rowerów miejskich, łodzi i kajaków, kompleksowe usługi: bezpłatne pola namiotowe, grill, slipowanie, baza sanitarna, prąd, woda, prysznice itp. Miała pod względem krajobrazowym jest jedną z najpiękniejszych tras wodnych naszego regionu. W górnym biegu łączy ze sobą 9 rynnowych jezior. Jej słaby prąd na krótkich odcinkach między nimi umożliwia zwiedzanie tej części szlaku w obu kierunkach. Nasza propozycja spływu: Odcinek Górny : Biała Miały Odcinek Środkowy : Miały Kamiennik Odcinek Dolny : Kamiennik Drezdenko Miała jest nieco trudna i dość uciążliwa z powodu progów wodnych i niskich kładek. 13

8 Odradzamy niezaplanowane miejsca na noclegi w regionie występuje duże ryzyko pożarowe. Długość: ok. 42 km; Czas: 3 dni; Trudność: szlak łatwy na jeziorach, następnie wiele mostków i przenosek. Noclegi są dostępne tylko na przygotowanych polanach lub w gospodarstwach agroturystycznych. Bukówka jest prawym dopływem Noteci przepływającym przez Puszczę Drawską. Spływy Bukówką nie należą do najprostszych, dlatego odbywają się tu częściej jesienią i wiosną niż latem, gdy stan wody jest bardzo niski. Na trasie występuje wiele mostków zwalonych drzew, które wymuszają wiele przenosek. Można połączyć dwie trasy z noclegiem np. w Jędrusiowej Chacie w Kocieniu Wielkim. Pełne informacje teleadresowe znajdują się w rozdziale noclegi. Nasza propozycja spływu: Odcinek 1: Górnica Kuźniczka; Długość: ok. 12 km; Czas: ok. 6-7 h. Trudność: trudny, wiele przenosek. Odcinek 2: Kuźniczka Herburtowo; Długość: ok. 15 km; Czas: ok. 5-6 h; Trudność: średnio trudny. W naszej ofercie znajdzie się także wiele atrakcji dla najmłodszych podróżników. Dobra zabawa a przy okazji poznawanie życia roślin i zwierząt pomagają zrozumieć młodym pokoleniom otaczające nas środowisko. Zapraszamy do skorzystania z naszej oferty. Podwodny świat w Trzciance i Marylinie Park Ryb Słodkowodnych w Trzciance Zoologia na wesoło. W naturalnej scenerii poznajemy niezwykłe, podwodne życie ryb. Park Ryb Słodkowodnych, zlokalizowany jest na terenie trzcianeckiego OSiR-u, na wschodnim brzegu jeziora Sarcz. Umieszczono tam grupę modeli ryb słodkowodnych, najbardziej charakterystycznych i najczęściej występujących w naszych wodach, powiększonych do ok. 3-5 metrów. Precyzyjne odwzorowanie oryginałów umożliwia zgłębianie budowy anatomicznej poszczególnych gatunków. Ponadto na obszarze parku ustawiono 10 tablic edukacyjnych z opisami oraz ciekawostkami ze świata ryb. Wstęp bezpłatny Kraina noteci w 3 odsłonach ODSŁONA DRUGA edukacja na wesoło poznaj nadnoteckie okolice Kompleksowa organizacja spływów kajakowych Jak zorganizować spływ? Zapraszamy do kontaktu z naszymi sprawdzonymi organizatorami, którzy zapewnią sprzęt, zakwaterowanie, wyżywienie i moc pozytywnych wrażeń. Przystań kajakowa Meta na Drawie Wojciech Rybarczyk Łokacz Wielki tel.: pracowniawr@interia.pl Wypożyczalnia kajaków i łodzi KOTWICA Mariusz Michałek Góra nad Notecią 85 tel.: , kotwica_m.michalek@poczta.onet.pl Maryliński świat ryb to kolejna ścieżka edukacyjna, wzdłuż której ustawiono modele ryb wraz z tablicami zawierającymi najważniejsze informacje na ich temat. Na trasę zapraszamy wszystkie dzieci, młodzież, dorosłych, tych, którzy lubią wędkować, ale i tych, którzy być może po spacerze nad Jeziorem Moczydło nabiorą ochoty, aby uprawiać wędkowanie. Wstęp bezpłatny 14 15

9 16 Park grzybowy w Piłce Edukacja przyrodnicza połączona ze świetną zabawą i prawdziwym odpoczynkiem. Doskonałe miejsce dla wypadów na łono natury dla rodzin i grup wycieczkowych. Jedyna taka atrakcja w Polsce. Na obszarze około 1 ha, wzdłuż ścieżek, rozmieszczono wielkie modele grzybów oraz odwzorowane w naturalnych rozmiarach zwierzęta leśne. Wszystko opatrzone stosownymi podpisami pełnymi ciekawostek o różnorodności i bogactwie okolicznych lasów. Wstęp bezpłatny Zagroda dzików w Goraju Zagroda dzików o powierzchni ok. 3 ha zlokalizowana jest tuż obok leśniczówki Goraj, w niedalekiej odległości od zespołu pałacowo-parkowego Hochbergów. W zależności od pory roku możemy tu poobserwować dorosłe zwierzęta, jak i urocze warchlaki, a dzięki tablicom informacyjnym poznać wiele faktów z życia tych zwierząt. Na terenie znajduje się altana, w której można zregenerować siły i coś przekąsić. Wstęp bezpłatny Taras widokowy w Czarnkowie Punkt widokowy w Czarnkowie, zlokalizowany jest na szycie Góry Krzyżowej. Można tam dotrzeć zarówno pieszo, rowerem, jak i samochodem. Dojście i samo miejsce są dobrze oświetlone, co umożliwia spacery o każdej porze. Taras wyposażony jest w ławeczki, przestronną altanę ze stołem do gry w szachy i warcaby oraz nowoczesną lunetę, umożliwiającą bezpłatną obserwację rozległej panoramy miasta oraz sporego odcinka Doliny Noteci. Wstęp bezpłatny Wieża widokowa w Miałach Położony w sercu Puszczy Noteckiej punkt obserwacyjny na panoramę całej okolicy nadnoteckich lasów. Przy drewnianej wieży znajduje się tablica informacyjna przedstawiająca historię tragicznego w skutkach pożaru lasu 1992 r. Wstęp bezpłatny Rów Syzyfa Rów Syzyfa to rów melioracyjny zlokalizowany w okolicach Mężyka, łączący jezioro Zdręczno z jeziorem Górnym. Rów wykopał siłami własnych mięśni Paweł Jechalik z Mężyka. Syzyf z Puszczy Noteckiej (bo tak został nazwany) był właścicielem łąk nad jeziorem Zdręczno, które notorycznie były zalewane przez wody tego akwenu. Postanowił zatem wykopać rów odprowadzający nadmiar cieczy i uratować swoje łąki. Pracę rozpoczął w 1988, mając 72 lata. Do swojej dyspozycji miał łopaty i ręczną kolebę wąskotorową do wywozu urobku. Pracę ukończył po 11 latach, w Obecnie w miejscu przecięcia rowu z szosą stoi głaz pamiątkowy Głaz Pawła Syzyfa z Puszczy Noteckiej, a po drugiej stronie historyczna koleba wąskotorowa. Wymiary rowu: długość 170 m, szerokość 10 m i głębokość 5 m. Kontakt tel.: Obserwatorium astronomiczne w Pestkownicy Zatrzymując się na dłuższy pobyt w Rezydencji nad jeziorem w Pestkownicy, można skorzystać z wielu niebanalnych atrakcji. Jedną z nich jest położone na wzgórzu, jedyne takie w regionie obserwatorium astronomiczne, wyposażone w profesjonalny teleskop astronomiczny (Sky Watcher o średnicy zwierciadła 305 mm z systemem GoTo). Lokalizacja w środku lasu, z dala od łun miast daje fantastyczne warunki podczas nocnych obserwacji nieba. Stodoła tradycji Jest to miejsce stworzone dla ludzi z pasją, poszukujących kontaktu z osobami o podobnych zainteresowaniach do wymiany doświadczeń, w różnych dziedzinach twórczej aktywności od kulinarnej po artystyczną. Położone na wsi drewniane

10 budynki i ogród, w otoczeniu pól, tworzą sprzyjający klimat do kreatywnych działań, pozwalając odkryć i wyzwolić nierozpoznane w sobie wcześniej talenty. Zapraszamy wszystkich znużonych codziennością i chcących rozpocząć przygodę z tradycyjnym rzemiosłem i sztuką, różną od masowej popkultury. Kontakt tel.: Ścieżki przyrodniczo-dydaktyczne, czyli edukacja w zgodzie z naturą Zachęcamy także do aktywnego sposobu przekazywania wiedzy młodym turystom. Spacery ścieżkami dydaktycznymi dostarczą najmłodszym, ale też ich opiekunom wiele radości i uciechy. Ścieżka Leśnik gospodarzem lasu w Nadleśnictwie Sarbia (3,5 km); Ścieżka Stary Las Uczy Nas w Nadleśnictwie Sarbia (ok. 900 m); Ścieżka Śladami Wilka w Nadleśnictwie Sarbia (ok. 5,5 km); Ścieżka Nad Bukówką w Nadleśnictwie Trzcianka (w pobliżu Smolarni); Ścieżka przyrodniczo-leśna w Nadleśnictwie Krucz (5 km, 12 km oraz dla wytrwałych 20 km); Ścieżka Dziewanna w Nadleśnictwie Potrzebowice (1,8 km); Ścieżka Rajczywiec w Nadleśnictwie Potrzebowice (5,5 km); Ścieżka edukacyjna: Romanowo Dolne śluza Walkowice prom na Noteci Romanowo Górne Romanowo Dolne. (23 km + 9 km powrót) GPS: Kompleks basenów w Czarnkowie Kompleks basenów w Czarnkowie z podgrzewaną, krystalicznie czystą wodą, zapewnia stałą opiekę ratowników WOPR, trawiastą plażę, przebieralnie, toalety, natryski. Podczas pobytu skorzystać można z boiska do siatkówki plażowej, koszykówki, tenisa stołowego, szachów (stoły ogrodowe), ogródka Jordanowskiego, rampy wrotkarskiej. Czynna jest także wypożyczalnia sprzętu wodnego oraz działa punkt gastronomiczny. Wymiary basenów niecka główna: 50 m x 20 m, głębokość 1,20-1,80 m; niecka mała 20 m x 10 m, głębokość 0,40 m-1,20 m. Bilety całodniowe, dzieci do lat 7 wstęp bezpłatny Czynny codziennie od 1 czerwca do 31 sierpnia w godzinach: pon.: , wt.-niedz.: Ścianka wspinaczkowa w Lubaszu Na pochmurne i deszczowe dni zapraszamy na ściankę wspinaczkową do Lubasza (hala widowiskowo-sportowa) Ścianka o długości 12 metrów posiada cztery trasy o zróżnicowanym poziomie trudności. Forma aktywności doskonała, poza tym niezła frajda dla całych rodzin. Wstęp płatny po wcześniejszym umówieniu się, tel.: Skatepark w Lubaszu Tor na świeżym powietrzu dla amatorów sportów ekstremalnych na deskorolkach, BMX-ach lub rolkach. Skatepark położony jest niedaleko kompleksu sportowo -rekreacyjnego nad Jeziorem Dużym w Lubaszu. Dostępny codziennie, wstęp bezpłatny. Kraina noteci w 3 odsłonach ODSŁONA TRZECIA sport i rekreacja aktywnie dla zdrowia 18 19

11 Lodowisko w Czarnkowie Zimowa aura również sprzyja ruchowi na świeżym powietrzu. Dlatego zapraszamy dzieci, młodzież i dorosł ych na tor lodowy czarnkowskiego OSiR-u. Znajduje się on na całej bieżni stadionu (400 metrów długości). Wieczorem doskonałą widoczność zapewnia zamontowane oświetlenie, a pobyt umila muzyka. Wstęp bezpłatny, czynne zimą od 8.00 do Ośrodek Sportu i Rekreacji w Trzciance Pięknie położony kompleks sportowo -rekreacyjny nad jeziorem Sarcz. Na terenie ośrodka znajdują się między innymi: pełnowymiarowe boisko do piłki nożnej, boiska treningowe, korty tenisowe, nowoczesna siłownia z za- -pleczem sanitarnym, Centrum wędkarstwa, turystyki wodnej i ratownictwa wodnego oraz przystań żeglarska. Plaże łączy tu pieszo-rowerowa ścieżka, tworząca Park Ryb Słodkowodnych. Poza tym miejsce wyposażone jest w elementy małej infrastruktury turystycznej, takie jak: siłownia zewnętrzna, plac zabaw, wiata do grillowania oraz slip wodny. W pobliżu Ośrodka gości oczekuje odnowiony Hotel Ajaks. Kraina jezior - ośrodki wypoczynkowe Zwolenników aktywnego wypoczynku nad jeziorami zapraszamy do naszych nadnoteckich ośrodków i obiektów sportowych. Nie trzeba brać ze sobą wiele. Na miejscu jest dostępny potrzebny sprzęt m.in.: piłki do siatkówki, koszykówki, piłki plażowe, rakietki do tenisa, badminton, maski do nurkowania, płetwy, deski do pływania. Dane teledresowe znajdują się w części informacyjnej na końcu przewodnika. Trzy Stawy w Kadłubku Przepięknie położony ośrodek w pobliżu Trzcianki, w malowniczym krajobrazie pól, lasów, bezpośrednio nad stawami rybnymi. Na terenie ośrodka znajdują się domki wypoczynkowe, sala kominkowa z przylegającą do niej wiatą z paleniskiem i piecem chlebowym, sauna opalana drewnem, balia zewnętrzna na ciepłe kąpiele pod gołym niebem, duży plac zabaw dla dzieci oraz wędzarnia i suszarnia do grzybów i owoców. Do dyspozycji gości są rowery, sprzęt do paint balla, boisko do siatkówki plażowej, stół tenisowy oraz łódka i kajak. Domki są przystosowane dla osób niepełnosprawnych. Ośrodek wypoczynkowy w Lubaszu Kompleks sportowo-rekreacyjny nieustannie rozwija się i wzbogaca swoją ofertę, dając doskonałą sposobność do odpoczynku na świeżym powietrzu. Jest wyposażony m.in. w: korty tenisowe, boisko do gry w siatkówkę, koszykówkę i piłkę nożną, skatepark. W sezonie istnieje możliwość korzystania z wypożyczalni sprzętu wodnego i sportowego, pola kempingowego, domków drewnianych i holenderskich. Dla dzieci atrakcyjny i bezpieczny plac zabaw. Portus Ośrodek szkoleniowo -rekreacyjny w Lubaszu Naturalne walory przyrodnicze jezioro, lasy, park, pozwalają przebywającym tutaj gościom na prawdziwy wypoczynek w ciszy i spokoju i umożliwiają uprawianie różnych form rekreacji, m.in.: takich jak: wycieczki lub spacery piesze i rowerowe, nordic walking, pływanie kajakami, łodziami i rowerami wodnymi, podziwianie uroków jeziora z poziomu pomostu pływającego, jazdę konną w pobliskiej stadninie, pływanie, tenis, piłkę nożną oraz siatkówkę plażową i wiele innych. Wokół Jeziora Dużego biegnie malowniczo położona trasa pieszo-rowerowa

12 22 Ośrodek Wypoczynkowy Świderek Krzyż Wlkp. Ośrodek wypoczynkowy Świderek położony jest nad jeziorem Królewskim na skraju Drawieńskiego Parku Narodowego. W swojej ofercie gwarantuje możliwość skorzystania z atrakcji i udogodnień kąpieliska oraz pola biwakowego położonego przy Jeziorze. Jest to obiekt rodzinny w pełnym tego słowa znaczeniu, jego teren ogrodzono i oświetlono, a wszystkie atrakcje posiadają wymagane atesty. Obiekt przyjazny rodzinom z dziećmi. Rezydencja nad jeziorem w Pestkownicy Całoroczny ośrodek położony w lesie, nad jeziorem w Puszczy Drawskiej. Fantastyczne miejsce dla osób szukających spokoju i ciszy. Raj dla myśliwych i grzybiarzy na miejscu znajduje się suszarnia opalana drewnem. Wokół liczne trasy spacerowe i rowerowe. Na miejscu możliwość wypożyczenia rowerów, kijków do nordic walking lub łódek. Niebanalną atrakcją są nocne obserwacje nieba w profesjonalnym obserwatorium. Na młodszych turystów również czeka tutaj wiele atrakcji. Dla małych gości przygotowano basen z podgrzewaną wodą, duży plac zabaw z olbrzymią piaskownicą wyposażoną w sprzęt dla poszukiwaczy złota, huśtawki, zjeżdżalnię, bujak i trampolinę oraz wiele innych. Czarnkowski most W czasach dwudziestolecia międzywojennego Noteć stała się rzeką graniczną, a na dawnym czarnkowskim moście utworzono wówczas posterunek graniczny. Natomiast współczesny most w Czarnkowie pierwotnie znajdował się w Bydgoszczy. Był elementem położonego na Wiśle tzw. mostu fordońskiego, który w 1945 roku został wysadzony w powietrze przez wycofujące się wojska niemieckie. Ocalałe fragmenty rozebrano, a trzynaście zdemontowanych przęseł zalewowych o konstrukcji kratownicowej wykorzystano do budowy mniejszych przepraw. Kościół pw. św. Marii Magdaleny w Czarnkowie Jego obecna bryła pochodzi z lat i zachwyca swoim wnętrzem wyposażonym w barokowy ołtarz główny z rzeźbami i obrazami, w tym umieszczonym w nastawie w 1844 obrazem patronki kościoła. Ponadto warte uwagi są: rokokowa ambona, chrzcielnica z XVIII oraz ołtarze boczne z przykładami malarstwa cechowego z połowy XVII w. Najcenniejszym zabytkiem jest sarkofag Adama Sędziwoja Czarnkowskiego z XVII wieku. Boki trumny są ozdobione tondami kolistymi reliefami, przedstawiającymi rycerskie czyny zmarłego. Czoło sarkofagu zdobi przymocowany na stałe portret trumienny, będący unikatem sztuki sepulkralnej w Polsce. Kraina noteci ciekawostki historyczne, miejsca i zabytki Kościół pw. Matki Boskiej Królowej Polski w Chełście Szachulcowy kościół o konstrukcji słupowo-ramowej, wybudowany został w 1765 r. Wewnątrz ołtarz wyposażony w elementy z wieków od XVIII do XX, w tym z obrazem Matki Boskiej Rokitiańskiej. Kościół pw. Matki Bożej Różańcowej w Dzierżążnie Wielkim (szachulcowy) wzniesiony ok r. z fundacji Piotra Czarnkowskiego. Ma konstrukcję słupowo-ramową. Późnorenesansowy ołtarz główny wyposażony jest we współczesne elementy z wykorzystaniem m.in. wczesnobarokowych uszaków. W wieży znajduje się dzwon z 1608 roku. Ambona pochodzi z I połowy XVII w., a prospekt organowy i instrument z drugiej połowy XIX wieku. 23

13 24 Kościół pw. Najwyższego Serca Pana Jezusa w Dzierżążnie Małym (szachulcowy) o konstrukcji zrębowej, ufundowany w latach przez Stanisława Górkę. Prezbiterium pochodzi z 1867 r., a dzwon w wieży kościoła z 1775 r. Kościół pw. Matki Boskiej Siewnej w Herburtowie (szachulcowy) wybudowany przez cieślę Johanna Schonecka z Górnicy w 1782 r. Konstrukcja mieszana: ramowo-słupowa i zrębowa. Dach wieży pokryty gontem. Kościół pw. Narodzenia św. Jana Chrzciciela w Nowych Dworach (szachulcowy) o mieszanej konstrukcji: ramowo-słupowej i zrębowej został wzniesiony w 1792 r. Wewnątrz znajduje się barokowy ołtarz główny z początku XVIII w. ze sceną Ukrzyżowania na tle miasta, sceną Ostatniej Wieczerzy w predelli oraz trzema malowidłami na szkle z 1615 r. W przykościelnej drewnianej dzwonnicy z 1726 r. umieszczony jest dzwon z tego samego wieku. Kościół pw. św. Michała Archanioła w Połajewie wzniesiony został w neobarokowym stylu w latach Wnętrze zdobią wczesnobarokowe rzeźby św. Barbary, św. Katarzyny oraz niewielki, lecz o dużej wartości tryptyk renesansowy z 1572 r. pt. Pokłon pasterzy pędzla Mateusza Kossiora z Poznania. W bezpośrednim sąsiedztwie usytuowane są dwie zabytkowe kaplice z 1907 r. Kościół pw. św. Jana Chrzciciela w Trzciance to bazylikowa świątynia z asymetrycznie usytuowaną wieżą z początków XX w. Zachwyca XVIII- wiecznym ołtarzem głównym z neobarokowym obrazem przedstawiającym patrona świątyni. Kościół pw. NMP i św. Michała Archanioła w Wieleniu to renesansowa świątynia z 1615 r., przebudowana w XVIII w. Wnętrze utrzymane w stylu polichromowanej regencji, ołtarz główny pochodzi z 1637 r., natomiast powstanie rzeźbionej ambony datuje się na 1640 r. Osady olenderskie na rozwój osadnictwa w nadnoteckim regionie spory wpływ mieli olendrzy, sprowadzeni do naszego regionu przez Zofię z Herburtów Czarnkowską (żona Jana Czarnkowskiego). Osadnicy przeobrażali niedostępne obszary pradoliny Noteci w łąki i grunty orne. Ślady ich działalności widoczne współcześnie w nazewnictwie oraz typowym układzie przestrzennym wiosek, charakteryzujących się ułożeniem wzdłuż rzeki, luźnym rozrzuceniem zabudowy oraz podziałem gruntów na tzw. rzędówki bagienne. Sanktuarium Narodzenia NMP Królowej Rodzin w Lubaszu to miejsce pielgrzymek z całego kraju. Obiektem kultu jest szesnastowieczny obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem, który wiąże się z objawieniem na Krasnej Górze. Jak głosi miejscowe podanie, Matka Boża ukazała się pewnemu leśnikowi i powiedziała mu, że wszyscy, którzy będą się w tym miejscu modlić, uzyskają łaski. Budowla Sanktuarium to późnobarokowa jednonawowa świątynia z dwiema czworobocznymi wieżami w fasadzie zachodniej. Przyciąga rokokowym wyposażeniem wnętrza oraz bogatą dekoracją stiukową. Całość jest otoczona murem z bramą z 1900 r. Do zespołu świątynnego należy również neogotycka dzwonnica w formie czworobocznej wieży, wzniesiona w 1856 roku. W ołtarzu głównym znajduje się cudowny obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem. Ścieżka historyczno -przyrodnicza Zacisze im. Hansa Paasche Znajduje się na skraju otuliny Drawieńskiego Parku Narodowego w miejscu pozostałości osady Stare Zacisze. Po pałacu pozostał już tylko fragment ogrodzeniowego murku i schody do nieba. Historię tego niezwykłego miejsca i człowieka opowiada ścieżka historyczno-przyrodnicza Zacisze imienia Hansa Paasche, na którą serdecznie zapraszamy. 25

14 Śluzy technika na Noteci Wzdłuż Noteci, w granicach naszego obszaru, możemy znaleźć systemy śluz położonych niedaleko miejscowości: Nowe, Walkowice, Romanowo, Lipica, Pianówka, Mikołajewo, Rosko, Wrzeszczyna, Wieleń, Drawsko oraz Krzyż Wlkp. Wiele z nich pochodzi z przełomu XIX i XX wieku. Prócz urządzeń hydrotechnicznych przy większości z nich zachowały się również urządzenia gospodarcze, domy śluzowe, wybudowane w tym samym okresie. Istnieją również pozostałości trudnej historii Ziemi Nadnoteckiej, jak np. budynki międzywojennej straży granicznej (przy stopniach wodnych w Pianówce i Lipicy). Wiatrak Koźlak W Dębem umiejscowiony jest na najwyższym wzniesieniu w regionie (125,5 m n.p.m) pochodzi z połowy XIX wieku i został przeniesiony w te strony przez ówczesnych właścicieli. Wiatrak jest cennym przykładem wiejskiego budownictwa technicznego. Zamek Hochbergów w Goraju neorenesansowy obiekt wybudowany w latach przez księcia Wilhelma Bolko von Hochberg. Główna budowla składa się z trzech potężnych baszt i licznych elementów dekoracyjnych charakterystycznych dla epoki renesansu. Oprócz zamku warte uwagi są masztalernia, garaże, dom ogrodnika. Całość okala urokliwy park leśny z licznymi pomnikami przyrody i rzadkimi gatunkami roślin. Planując pobyt zapraszamy Cię do skorzystania z pensjonatów, gospodarstw agroturystycznych, ośrodków wypoczynkowych położonych na naszym terenie. Czekają tu na Ciebie gościnni i życzliwi gospodarze, zapewniając bogatą ofertę turystyczną. Noclegi ***/ kat. standard dotyczy obiektów skategoryzowanych przez Polską Federację Turystyki Wiejskiej. Przy czym *** oznaczają najwyższy poziom usług, a kat. standard świadczenie usług w podstawowym zakresie. Chata Miłkowska Paulina Czubaszewska *** Miłkowo 61D, tel.: milkowo@o2.pl, Dworek nad Drawą Elżbieta Reizig *** Stefanowo 1, tel.: elzbieta-reizig@gmx.de, Ranczo Żurawia Kuźnia Danuta Jeszke *** Wyzwolenia 63, Kuźnica Czarnkowska tel.: , info@ranczozurawiakuznia.pl, Rezydencja nad jeziorem *** Pestkownica 1, tel.: info@pestkownica.com.pl, Dom Wśród Lasów Gaby & Jacek Piechowiak ** Przyłęg 5, tel.: , jpiechowiak@wp.pl, Dębina Tomasz Pawłowski ** Dębina 1A, tel.: niko1@poczta.onet.eu Kraina noteci przydatne informacje noclegi, infokioski, muzea Dwór Dębogóra ** miejsce spotkań, dwie tradycje, jedna historia Dębogóra 18, tel.: , rezerwacje@debogora.pl, 26 Zespoły parkowo-pałacowe z ciekawą historią i architekturą znajdują się w Bzowie, Lubaszu, Goraju, Dębogórze i Smolarni. Są miejscem wspominającym historię wielkopolskiego ziemiaństwa. Osuch Urszula i Janusz Fąferek ** Osuch 6A, tel.: Kwiejce Karpniki Aleksandra Ratajczak i Barbara Słoniewska ** Kwiejce 35, tel.: poczta@kwiejce.pl, Leśna Podkowa Piotr Podskarbi ** Rychlik 23, tel.: , monika@lesna-podkowa.pl, 27

15 28 Nad Stawem Barbara Smug ** Stajkowo 87B, tel.: , , Willa Sobieski Marta Sobieska ** Dzierżążno Wielkie 129, tel.: , Agrokuźnica Mariusz Żółkiewicz * Kuźnica Żelichowska 51, tel.: , , Na Łęgach Piotr Paluszkiewicz * Lubcz Mały 17, tel.: , legilubcz@wp.pl, Dębina Marzena i Jarosław Cieślik * Sarbka 14, tel.: debina@tlen.pl, Jędrusiowa Chata Zofia i Andrzej Wojciechowscy * Kocień Wielki 33 tel.: , jedrusiowachata@poczta.onet.pl Rancho Bonanza Anna i Zdzisław Piątek * Kamiennik 6 tel.: , ranchobonanza@interia.pl Wiejska Baza Noclegowa Marcin Sozański * Marii Konopnickiej 21 Łokacz Mały tel.: wiejskabaza@wp.pl Za Torem Marek Przywara Kat. standard Goraj 21C, tel.: , , marek-7-68@o2.pl U Artystki Magdalena Szynkowska Kat. standard Jędrzejewo 103 tel.: Za górką Barbara i Waldemar Warnke Kat. standard Gajewo 74, tel.: adamwarnke5@op.pl Przystań kajakowa Meta na Drawie Kat. standard Łokacz Wielki, tel.: pracowniawr@interia.pl Pensjonat JANUARY Straduń 14, tel./fax: , tel.: info@january.com.pl PORTUS Ośrodek szkoleniowo-rekreacyjny Marcin Błędzki ul. Przystań 2, Lubasz tel.: biuro@portus-lubasz.pl TRZY STAWY Kadłubek 11, tel.: kadlubek3stawy@gmail.com Ośrodek Wypoczynkowy Świderek ul. Mickiewicza 36, Krzyż Wielkopolski tel.: , , anita.mendlewska@o2.pl ow.swiderek@gmail.com Hotel Ajaks ul. Piotra Skargi 56, Trzcianka tel.: , ajaks@hoteltrzcianka.pl Stodoła tradycji Ryszard Szymczak Rychlik 85, tel.: (noclegi czynne od 2016 r.) Gminny Ośrodek Kultury w Lubaszu Ośrodek Wypoczynkowy w Lubaszu ul. Kościelna 4, Lubasz, tel.: gok-lubasz@wp.pl 29

16 Muzea Muzeum Ziemi Czarnkowskiej ul. Wroniecka 32, Czarnków tel.: Mapa krainy noteci zasięg terytorialny Czarnkowsko-Trzcianeckiej LGD Godziny otwarcia dla zwiedzających Wtorek-piątek: Sobota: Muzeum Ziemi Nadnoteckiej im. W. Stachowiaka ul. Żeromskiego 7, Trzcianka tel.: Godziny otwarcia dla zwiedzających Wtorek-piątek: Sobota: Infokioski Miejska Biblioteka Publiczna w Czarnkowie (kiosk wewnętrzny) pl. Wolności 5, Czarnków tel.: Urząd Miejski Trzcianki (kiosk wewnętrzny) ul. Sikorskiego 7, Trzcianka tel.: Urząd Miejski Wielenia (kiosk zewnętrzny) ul. Kościuszki 34, Wieleń tel.: Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury (kiosk wewnętrzny) ul. Wojska Polskiego 11, Krzyż Wlkp. tel.: Kompleks Turystyczny Drawa (kiosk wewnętrzny) Przesieki 23 tel.: atrakcje przyrodnicze trasy piesze trasy rowerowe jazda konna ośrodki jeździeckie spływy kajakowe park ryb park grzybowy punkty obserwacyjne wieża widokowa Rów Syzyfa ścieżki edukacyjne basen ścianka wspinaczkowa skatepark lodowisko wypoczynek nad wodą zabytki noclegi, kwatery muzea infokioski Mapa LGD Stodoła 30 tradycji 2014, 31

17 Wydawca: Czarnkowsko-Trzcianecka Lokalna Grupa Działania ul. Rybaki 3, Czarnków Czarnkowsko- Trzcianecka LGD Biuro Stowarzyszenia ul. Kościuszki 88/37, Czarnków tel.: , kom.: Redakcja wydawnictwa: ADEOLOGIA, Zdjęcia: Zbiory Czarnkowsko-Trzcianeckiej Lokalnej Grupy Działania i Starostwa Powiatowego w Czarnkowie Opracowanie graficzne, skład DTP, projekt okładki, łamanie i przygotowanie do druku: HAVRAN Wydawnictwo domowe Mapa: Druk: Drukarnia Introligatornia Udziałowiec, ul. Narcyzowa Olsztyn k/częstochowy Egzemplarz bezpłatny Copyright by HAVRAN Wydawnictwo domowe Wszelkie prawa zastrzeżone. All rights reserved. Wejherowo 2015, Wydanie I HAVRAN Wydawnictwo domowe Remigiusz Dalecki, ul. Rogaczewskiego 62, Wejherowo biuro@havran.pl