Rozdział drugi. Targi książki w Polsce

Transkrypt

1 Rozdział drugi Targi książki w Polsce

2

3 Ruch w targowym interesie Zeszłoroczny tekst wprowadzający do rozdziału o targach książki zatytułowaliśmy Niewiele zmian niepewne perspektywy. Dzisiaj sytuacja jest diametralnie różna, aż nie można uwierzyć, że w ciągu jednego roku mogło dojść do tak zasadniczych zamian. Po raz pierwszy od ponad pół wieku nie odbyły się Międzynarodowe Targi Książki w Warszawie. Historia ich spektakularnego upadku weszła już do biznesowej kroniki nieszczęśliwych wypadków, bo z pewnością jest to wydarzenie wyjątkowe. Jedyny pożytek będą z tego mieli wyłącznie wykładowcy szkół ekonomicznych oraz ich studenci studiując ten zadziwiający case. Przyroda, a i biznes, nie znoszą próżni, a więc w miejsce tej tradycyjnej i ugruntowanej w końcu w europejskim kalendarzu targowym imprezy dynamicznie wkroczyła nowa inicjatywa czyli Warszawskie Targi Książki. Targi niezwykle młode, powołane na początku 2010 roku nie tylko przez konkurencyjnego organizatora, ale też z dużym udziałem i zaangażowaniem wydawców, czyli naturalnych klientów. Wydawcy ci podjęli inicjatywę zorganizowania nowej imprezy targowej po kilkuletnich niepowodzeniach w porozumieniu się z Ars Poloną, która zwyczajnie zapomniała, kto jest usługodawcą a kto usługobiorcą. I stało się. Teraz mamy nowy twór targowy w stolicy, który niewątpliwie odniósł w 2011 roku znaczący sukces, głównie dlatego, że został sam na placu boju, ale też uczestnicy targów dostrzegli i docenili nową energię, jaka była niezbędna, aby osiągnąć obecne wyniki i wiele pozytywnych ocen. Do tego optymistycznym aspektem jest okazywana przez organizatorów Warszawskich Targów Książki świadomość potrzeby dalszych udoskonaleń, zmian i rozwoju, co powinno w miarę szybko wprowadzić tę młodą formułę do europejskiego towarzystwa targowego. A pamiętajmy, że jeszcze dziesięć lat temu przyjmowaliśmy za prawdziwe hasło, że targi książki w Warszawie są największą imprezą targową na wschód od Frankfurtu. Teraz powrót do tej pozycji będzie bardzo trudny po rozkwicie Targów Książki w Lipsku jako regionalnego lidera promocji książki i czytelnictwa, a także po rozwoju targów w krajach sąsiednich od Budapesztu po Moskwę. Targi książki w Polsce 367

4 Rynek książki w Polsce 2011 A przecież o miano głównego miejsca targowego w Europie Środkowo - Wschodniej walczy od lat Kraków, gdzie rozwój Targów Książki jest bardzo dynamiczny, a długo oczekiwana realizacja planów budowy nowej hali doda tej inicjatywie kolejnych atutów. Nie możemy zapominać, że Kraków palmę pierwszeństwa wśród organizatorów targów książki w Polsce dzierży już od kilku lat, od kiedy pod Wawelem zaczęło pojawiać się więcej polskich wydawnictw niż na Międzynarodowych Targach Książki w Warszawie. Co poza tym? Wspaniale! Okazuje się, że teraz każde miasto no, niemal każde, ale na pewno wszystkie najważniejsze będzie miało targi książki. Organizatorów targów w Polsce mamy co najmniej kilkunastu, w każdym razie tych najważniejszych, i wielu z nich obserwując sukces krakowskich targów książki czy zamieszanie w Warszawie zakończone pozytywnymi wynikami dla Muratora Expo i jego wydawniczych partnerów ze spółki Targi Książki doszło do wniosku że na książkowych imprezach można zarobić. I co się dzieje? Będziemy mieli targi w Katowicach tuż przed Krakowem, targi w Łodzi już po Krakowie, a do tego od 2012 roku targi w Białymstoku. Do tego dochodzą Wrocławskie Promocje Dobrych Książek, które ze zmiennym szczęściem, ale zawsze walczą o każdą kolejną edycję, Poznańskie Spotkania Targowe Książka dla Dzieci i Młodzieży, rozwijające się dzięki wsparciu największego polskiego organizatora targowego, czyli Międzynarodowych Targów Poznańskich, a także targi Edukacyjne Edukacja w Kielcach, do których drugie pod względem wyników przedsiębiorstwo targowe w Polsce, czyli Targi Kielce, przywiązuje dużą wagę i silnie je promuje. Do klęski urodzaju brakuje tylko wskrzeszenia inicjatywy targowej w Gdyni. A mamy jeszcze targi Wydawców Katolickich, od 2009 roku rozkwitające w nowych i pełnych uroku pomieszczeniach Arkad Kubickiego na Zamku Królewskim w Warszawie i odbywające się również tam Targi Książki Historycznej. To nowe miejsce w samym centrum starej Warszawy wzbudziło jeszcze większe zainteresowanie obu imprezami ze strony czytelników, do czego również w obu przypadkach dostosowali się organizatorzy przez znaczące rozszerzenie i uatrakcyjnienie programów towarzyszących. I jeszcze jedna grupa imprez targowych targi wydawców akademickich i naukowych. Pomimo, że w tym segmencie wszyscy organizatorzy borykają się z wieloma trudnościami zarówno zewnętrznymi, jak i wewnętrznymi, jak to enigmatycznie nazwiemy, to jednak co roku ten cykl specyficznych i bardzo pożytecznych z punktu widzenia rozwoju nauki i edukacji imprez trwa. Rozpoczyna się tradycyjnie na wiosnę od spotkania we Wrocławiu, aby na jesieni przenieść się do Poznania, Warszawy i na końcu dołączyć do Targów Książki w Krakowie w formie wydzielonego Salonu Wy- 368

5 dawców Akademickich. Do tego dodajmy, że Stowarzyszenie Wydawców Szkół Wyższych, które jest głównym animatorem większości tych wydarzeń, organizuje jeszcze coroczne zagraniczne Wystawy Polskiej Książki Naukowej. W 2011 roku odbyła się ich XVIII edycja w Paryżu, a plany na przyszłość są interesujące. W 2011 roku rozkwitła, żeby nie powiedzieć wybuchła, nowa moda na targi książki dziecięcej. Nie wszyscy jeszcze to dostrzegają, ale wydaje się, że zbieramy pierwsze poważne plony takich inicjatyw jak Cała Polska czyta dzieciom. Czytanie dzieciom stało się chociażby w pewnych kręgach młodego społeczeństwa stylem życia i wychowania i coraz więcej rodziców (a także dziadków) kupuje swoim dzieciom (i wnukom) książki, a oferta wydawnicza w tym segmencie jest przecież bogata i z roku na rok coraz bogatsza. Udane w czerwcu 2011 roku imprezy w Krakowie (zwłaszcza) i Wrocławiu, a także tradycyjne wiosenne poznańskie spotkanie mogą spowodować powtórzenie tych pomysłów również w innych miastach. I chyba wszyscy powinni być z tego zadowoleni. Wygląda na to, że jest już najwyższy czas aby stworzyć forum porozumienia wszystkich organizatorów targów książki w Polsce, bo do tej pory nic takiego nie było. Nie chodzi przecież o kartelowy podział rynku, ale chociażby o uzgodnienie kalendarza targowego, aby strony wiedziały na czym stoją. Na następnych stronach przedstawiamy najważniejsze w Polsce imprezy targowe poświęcone książce. Targi książki w Polsce 369

6 Rynek książki w Polsce 2011 XI Poznańskie Spotkania Targowe Książka dla Dzieci i Młodzieży Termin: 3-5 lutego 2012 Organizatorzy: Międzynarodowe Targi Poznańskie, Polskie Towarzystwo Wydawców Książek, Centrum Kultury Zamek Biuro targów: Poznań, ul. Głogowska 14 tel. (61) , e - mail ksiazka@mtp.pl Dyrektor Zofia Strzyż Komisarz targów Olcha Sikorska W 2011 roku Poznańskie Spotkania Targowe Książka dla Dzieci i Młodzieży zostały objęte honorowym patronatem: Małżonki Prezydenta RP Pani Anny Komorowskiej, Ministra Edukacji Narodowej Katarzyny Hall, Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Bogdana Zdrojewskiego, Marszałka Województwa Wielkopolskiego Marka Woźniaka oraz prezydenta Miasta Poznania Ryszarda Grobelnego. Liczba wystawców (2008): blisko 50 (w tym z Ukrainy i z Węgier) Liczba wystawców (2009): blisko 40 Liczba wystawców (2010): blisko 40 wydawnictw polskich i kilkanaście wydawnictw zagranicznych (z Węgier, Ukrainy i Czech) Liczba wystawców (2011): 60 wystawców, w tym z Czech, Ukrainy, Węgier, Niemiec, Hiszpanii i Francji Liczba odwiedzających (2007): 50 tys. Liczba odwiedzających (2008): 50 tys. Liczba odwiedzających (2009): 40 tys. Liczba odwiedzających (2010): blisko 40 tys. Liczba odwiedzających (2011): 45 tys. Impreza pomyślana jako polski odpowiednik największych na świecie targów książki dla dzieci w Bolonii. Po raz pierwszy zorganizowana została w 2002 roku głównie siłami PTWK i dzięki uporowi Olchy Sikorskiej. Pierwsze trzy edycje odbyły się na poznańskim Zamku. W 2005 roku uzyskano wsparcie największego polskiego organizatora targowego, czyli Międzynarodowych Targów Poznańskich, i spotkania przeniesiono na profesjonalny teren targowy, łącząc je z istniejącymi już Targami Edukacyjnymi, które są przeglądem ofert szkół i uczelni, głównie wielkopolskich, oraz 370

7 z Salonem Wyposażenia Szkół. Spotkania zachowały jednak samodzielny charakter i specyficzną atmosferę. Targom towarzyszy interesujący program wystaw, dyskusji i spotkań autorskich. Nagroda: Pegazik dla twórców i popularyzatorów literatury dziecięcej i młodzieżowej. Przyznawana jest w kategoriach: Twórca książki dla dzieci i Przyjaciel książki dla dzieci. W 2011 roku Pegazika w kategorii Twórca Książki dla Dzieci przyznano Lilianie Bardijewskiej, a w kategorii Przyjaciel Książki dla Dzieci statuetkę otrzymał Jerzy Hamerski. Podczas X edycji Spotkań Targowych w 2011 roku odbyła się zorganizowana przez Marszałka Województwa Wielkopolskiego, Polskie Towarzystwo Wydawców Książek i Międzynarodowe Targi Poznańskie wystawa bogatej twórczości Bohdana Butenki z okazji jubileuszu jego osiemdziesiątych urodzin. Ponadto wydarzeniem była także prezentacja ilustracji znanego polskiego grafika, malarza, rzeźbiarza i poety prof. Andrzeja Strumiłły, a także wystawa Nagród Polskiej Sekcji IBBY (książek i ilustracji) oraz zorganizowana przez katowicką Akademię Sztuk Pięknych i Bibliotekę Śląską pokonkursowa wystawa Książka dobrze zaprojektowana zacznijmy od dzieci. Tradycyjnie targom towarzyszył Salon Ilustratorów, którego celem jest promocja młodych polskich twórców wystawa stanowiła przegląd dokonań 44 debiutujących artystów, można było obejrzeć prawie 200 niezwykłych ilustracji. Targi książki w Polsce 371

8 Rynek książki w Polsce Targi Edukacyjne w Krakowie Edu.pl Termin: marca 2012 Organizator: Targi w Krakowie Sp. z o.o. Biuro targów: Kraków, ul. Centralna 41 A tel. (12) , , , faks (12) e - mail kmiecik@targi.krakow.pl Prezes Grażyna Grabowska Komisarz targów Katarzyna Popieluch - Kmiecik Honorowy patronat (2011): Aleksander Palczewski, małopolski kurator oświaty Liczba wystawców (2009): 250, w tym wystawcy zagraniczni Liczba wystawców (2010): ponad 200, w tym wystawcy zagraniczni Liczba wystawców (2011): 200, w tym wystawcy zagraniczni Liczba odwiedzających (2010): 11 tys. Liczba odwiedzających (2011): 11 tys. Powierzchnia (2010): 1450 mkw. Mniejsze dziecko Targów Książki w Krakowie organizowanych tradycyjnie na jesieni. Impreza wykracza poza wymiar lokalny i rywalizuje o pozycję najważniejszego przeglądu książki szkolnej. Aktualnie zdobyła pozycję największej imprezy poświęconej oświacie w południowej Polsce. Wystawcami są głównie szkoły uniwersytety, politechniki, szkoły średnie i językowe, centra treningowe, a także wydawcy edukacyjni, producenci pomocy dydaktycznych i instytucje związane z programami edukacyjnymi. Organizatorzy oferują wystawcom wynajęcie stoiska lub udział w Salonie Możliwości, a także organizację prelekcji w salach seminaryjnych. 372

9 XVII. Targi Edukacyjne Edukacja w Kielcach Termin: marca 2012 Organizator: Targi Kielce Sp. z o.o. Biuro targów: Kielce, ul. Zakładowa 1, tel. (41) , faks (41) e - mail edukacja@targikielce.pl Prezes Andrzej Mochoń Dyrektor ds. targów Dariusz Michalak Manager projektu Aldona Matla Targi książki w Polsce Patronat honorowy: minister edukacji narodowej, Polska Izba Książki, Instytut Książki, współpraca: Kuratorium Oświaty w Kielcach, Świętokrzyskie Centrum Doskonalenia Nauczycieli, Samorządowy Ośrodek Doradztwa Metodycznego i Doskonalenia Nauczycieli w Kielcach, Magazyn Literacki KSIĄŻKI. Rada Programowa składa się głównie z osób reprezentujących najważniejsze instytucje regionalne. Przewodniczący: Piotr Dobrołęcki, wiceprzewodniczący: Roman Ostrowski. Liczba wystawców (2009): blisko 160 Liczba wystawców (2010): ponad 160 Liczba wystawców (2011): ponad 210 Liczba odwiedzających (2009): ponad 10 tys. Liczba odwiedzających (2010): ponad 10,5 tys. Liczba odwiedzających (2011): ponad 11 tys. Powierzchnia (2010): 2680 mkw. Kielecka impreza stopniowo zdobywa pozycję najważniejszego regionalnego przeglądu publikacji edukacyjnych. Po połączeniu z regionalną giełdą szkół i uczelni nabrała specyficznego kolorytu. Organizatorzy z roku na rok rozszerzają program towarzyszący, który obejmuje również imprezy poza terenem targów z udziałem znanych osobistości ze świata kultury. Nagroda za najlepsze produkty prezentowane w trakcie imprezy: Puchar Ministra Edukacji Narodowej, Puchar Marszałka Województwa Świętokrzyskiego, Puchar Świętokrzyskiego Kuratora Oświaty, Puchar Prezydenta Kielc, nagroda Produkt Klasy Marzeń, Medal Targów Kielce. Od 2010 targom towarzyszy Nagroda Kalimacha przyznawana przez Magazyn Literacki KSIĄŻKI za wybitne osiągnięcia w sferze edukacji. 373

10 Rynek książki w Polsce Wrocławskie Targi Książki Naukowej Termin: marzec 2012 Organizator: Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej we współpracy ze Stowarzyszeniem Wydawców Szkół Wyższych oraz z Forum Akademickim Biuro targów: Wrocław, ul. Wybrzeże Wyspiańskiego 27 tel. (71) , tel./faks (71) e - mail oficwyd@pwr.wroc.pl Dyrektor Halina Dudek Patronat: minister nauki i szkolnictwa wyższego, wrocławski oddział Polskiej Akademii Nauk i rektor Politechniki Wrocławskiej. Liczba wystawców (2009): ponad 60 Tradycyjne spotkanie wydawców akademickich rozpoczynające sezon targowy w tym segmencie rynku. Bogaty program towarzyszący skierowany głównie do wystawców i profesjonalistów. Targom towarzyszą nagrody w konkursie na najtrafniejszą szatę edytorską książki naukowej, na najbardziej atrakcyjne stoisko oraz na najlepszą książkę w opinii czytelników. 374