57 OGÓLNOPOLSKI MAJOWY RAJD ŚWIĘTOKRZYSKI

Transkrypt

1 Oddział PTTK im. Jerzego Głowackiego w Starachowicach oraz Referat Sportu Promocji Turystyki Urzędu Miasta w Starachowicach organizują w dniach r. 57 OGÓLNOPOLSKI MAJOWY RAJD ŚWIĘTOKRZYSKI Pod patronatem : Prezesa Zarządu Głównego Lecha DroŜdŜyńskiego Marszałka Województwa Świętokrzyskiego- Adama Jarubasa Prezydenta Miasta Starachowice- Wojciecha Bernatowicza Prezesa Odlewni Polskich S. A. Starachowice- Zbigniewa Rondudy Prezesa Zarządu Agencji Rozwoju Regionalnego w Starachowicach- Ryszarda Nosowicza Przyroda uczy najpiękniej! - Wędruj z nami Komandor rajdu Tomasz Stawski z-ca komandora Robert Pióro z-ca komandora Katarzyna Gacek sekretarz rajdu Małgorzata Walkiewicz skarbnik rajdu Janina Koniarz lekarz rajdu dr Mirosław Kiełek

2 Drodzy Turyści JuŜ po raz 57 spotykamy się na trasach Ogólnopolskiego Majowego Rajdu Świętokrzyskiego. W czasie 56 lat organizacji majowych rajdów przez nasz Oddział, uczestniczyło w nich ponad 178 tysięcy turystów z całego kraju i zagranicy. Według opinii uczestników rajd nasz jest jedną z najlepiej zorganizowanych imprez turystycznych w kraju. Majowy Rajd Świętokrzyski jest największą imprezą turystyki kwalifikowanej w Polsce. Wielu turystów wielokrotnie bierze udział w naszym rajdzie i nie ma się czemu dziwić, gdyŝ Ziemia Świętokrzyska posiada niezaprzeczalne walory turystyczne. W tym rejonie bowiem ponad 200 milionów lat temu wypiętrzyły się skały najstarszych w Europie - Gór Świętokrzyskich. Na obrzeŝach tych gór w okresie neolitu pozyskiwano krzemień pasiasty do wyrobu pierwotnych narzędzi. W okresie rzymskim na północnych stokach Łysogór wytapiano w dymarkach Ŝelazo z występujących tu rud. Po przyjęciu chrześcijaństwa na miejscach kultu pogańskich bóstw stawiano pierwsze romańskie świątynie. W czasie 1000-letniej historii Polski do Sanktuarium Świętego KrzyŜa pielgrzymowało miliony ludzi i wielu monarchów. Z regionem kieleckim związało swe Ŝycie i twórczość wielu znakomitych polskich pisarzy, poetów, malarzy, geologów i działaczy turystycznych. W czasie niewoli tu właśnie organizowane były liczne oddziały powstańcze, a w czasie II Wojny Światowej Kielecczyzna była głównym ośrodkiem działalności Armii Krajowej i innych oddziałów partyzanckich. Kraina Gór Świętokrzyskich obfituje w wiele zabytków pozostałych po bogatej historii tej ziemi. Niewątpliwe walory przyrodnicze parków krajobrazowych i Narodowego Parku Świętokrzyskiego, liczne rezerwaty przyrody, czynią z Regionu Świętokrzyskiego jeden z najciekawszych zakątków turystycznych naszego kraju. Zapraszając Państwa do udziału w naszym RAJDZIE, gwarantujemy zdrowy, czynny wypoczynek, wiele wspaniałych wraŝeń i niezapomnianych przeŝyć. Zawsze jest wspaniała pogoda, cudowne towarzystwo, przyjazna i fachowa obsługa rajdu i przepiękne o tej porze Góry Świętokrzyskie. DO ZOBACZENIA NA TRASACH 57 MAJOWEGO RAJDU ŚWIĘTOKRZYSKIEGO. Z turystycznym pozdrowieniem Kierownictwo Rajdu

3 REGULAMIN 57 RAJDU MAJOWEGO W roku bieŝącym RAJD rozpocznie się w dniu r., a zakończy r. Trasy jednodniowe odbędą się w dniu r. Celem rajdu jest propagowanie historii, kultury, zabytków i wiadomości przyrodniczo-krajoznawczych Regionu Świętokrzyskiego oraz integracja i przyjaźń między ludźmi o podobnych zainteresowaniach z całego kraju. UCZESTNICTWO W Rajdzie uczestniczyć mogą druŝyny zgłoszone "Kartą Zgłoszenia" (wzór w dalszej części) przez jednostki PTTK, organizacje społeczne, wojsko, szkoły, grupy turystyczne oraz turystów indywidualnych. MłodzieŜ szkolna bierze udział w Rajdzie po uzyskaniu na zgłoszeniu zgody władz szkolnych. Od uczestników wymagany jest dobry stan zdrowia. Kierownikiem druŝyny musi być doświadczony, pełnoletni turysta, który jest odpowiedzialny za właściwe przygotowanie i zachowanie uczestników w czasie rajdu. Uczestnik powinien posiadać dokument toŝsamości, ubiór dostosowany do turystyki w zmiennych warunkach pogodowych, wygodne obuwie, plecak, śpiwór ( koc ) mapę, Ŝywność na czas trwania imprezy. DruŜyna winna mieć apteczkę i kompas. Ze względu na duŝe trudności w zabezpieczeniu noclegów w mieszkaniach organizatorzy rezerwują je w stodołach, a w związku z tym szczególnie gorąco prosimy o zabranie śpiworów. DruŜyny zgłaszają swój udział w Rajdzie do dnia r. na adres : Oddział PTTK, ul. Krywki 1, Starachowice, fax. nr ; pttk_starachowice@op.pl na kartach zgłoszeń w/g wzoru zamieszczonego w dalszej cz. regulaminu. Z uwagi na ograniczoną ilość miejsc na trasach, o przyjęciu wybranej trasy decyduje kolejność zgłoszeń wraz z wpłatą wpisowego ( zgłoszenia bez wpłat nie będą brane pod uwagę ). Komitet organizacyjny zastrzega sobie prawo przydzielenia trasy zastępczej, o ile trasa wybrana będzie wypełniona, lub na skutek małej frekwencji, będzie wyłączona z tegorocznego rajdu. Bardzo waŝne jest, podanie w zgłoszeniu numeru trasy zastępczej a nawet dwóch! Prosimy równieŝ o podanie numeru telefonu do kierownika druŝyny. ZGŁOSZENIA PROSIMY PRZESYŁAC E- MAILEM (pttk_starachowice@op.pl), TEL/FAX ( ) LUB POCZTĄ (Oddział PTTK, ul. Krywki 1, Starachowice) WPŁATY Wpłata na koszty rajdu wynosi 48 zł od uczestnika ( trasa czterodniowa ). Przodownicy Turystyki Kwalifikowanej i przewodnicy ( z podaniem w zgłoszeniu numeru legitymacji ) korzystają z ulgi w wysokości 5 zł. Opiekunowie grup szkolnych w ilości 1 opiekun na kaŝde minimum 10 uczestników nie płaci wpisowego. Wpłaty na organizacje imprezy 57 rajd majowy naleŝy dokonać na konto : PTTK O/Starachowice, nr konta Bank Spółdzielczy O/Starachowice , zaznaczając numer wybranej trasy i nazwę instytucji lub grupy zgłaszającej.wpłaty bez podania numeru wybranej trasy będą rozpatrywane w drugiej kolejności. Organizatorzy nie zwracają wpisowego osobom zgłoszonym i przyjętym na rajd, które nie wzięły w nim udziału. Opłata za udział w trasach jednodniowych wynosi 10 zł.

4 PRAWA Uczestniczący w ramach wpisowego mają zapewnioną fachową obsługę na trasach. Uczestnicy otrzymują metalowy znaczek rajdowy, potwierdzenie punktów na OTP, GOT i KOT, noclegi w warunkach turystycznych ( stodołach ), proporzec 1 szt. na 4-ch uczestników, opis trasy 1 szt. na grupę. Za przejście tras rajdowych istnieje moŝliwość zdobycia dodatkowych odznak krajoznawczych, takich jak : Turysta świętokrzyski, Szlakami Tysiąclecia po Ziemi Kieleckiej, Śladami zabytków techniki Staropolskiego Okręgu Przemysłowego. Weryfikacja punktów na zlocie w Świętej Katarzynie. Wszyscy uczestnicy w ramach wpisowego są ubezpieczeni od wypadków w czasie trwania imprezy. Uczestnicy tras jednodniowych otrzymują tylko znaczki. Warunkiem ubezpieczenia uczestników jest podanie w zgłoszeniu nazwiska, imienia, daty urodzenia, adresu zamieszkania oraz nr-u dowodu toŝsamości lub PESEL. Uwaga : ubezpieczenie nie obejmuje zaginięcia, lub utraty bagaŝu. OBOWIĄZKI Uczestnicy zobowiązani są do przestrzegania " Karty Turysty ", w szczególności :,,*Dopuść naturę do głosu - nie hałasuj. Zostaw miejsce pobytu w takim stanie, w jakim chciałbyś je zastać. *Ogień i szkło źródłem niebezpieczeństwa - uwaŝaj! Alkohol wrogiem turystyki - unikaj go na wycieczce. Zachowaj ostroŝność - Twoja lekkomyślność zagraŝa Tobie i innym. *Turysta wszędzie gościem - pozostawiaj po sobie dobre wspomnienie. *Nie bądź obojętny wobec niewłaściwego zachowania innych.", posiadania dokumentu toŝsamości, przestrzegania przepisów p. poŝarowych oraz stosowania się do zarządzeń kierownictwa rajdu i trasy. Za bezpieczeństwo uczestników podczas imprezy odpowiadają bezpośrednio opiekunowie-kierownicy grup. Wszelkie szkody spowodowane przez uczestników pokrywają oni sami. Za nieprzestrzeganie niniejszego regulaminu oraz zasad kulturalnego zachowania się, druŝyny i indywidualni uczestnicy mogę być wykluczeni z udziału w Rajdzie. O wykluczeniu z rajdu decyduje kierownik trasy o fakcie wykluczenia druŝyny lub uczestnika, powiadamiana będzie instytucja zgłaszająca uczestników. PRZEBIEG RAJDU DruŜyny zgłaszają się na punktach startowych wybranych i potwierdzonych tras - przystanki PKP lub PKS, z wypełnionym Dziennikiem Rajdowym otrzymanym wraz z potwierdzeniem przyjęcia na trasę w dniu r. w godz Uczestnicy tras przechodzących przez Świętokrzyski Park Narodowy mogą poruszać się jedynie oznakowanymi szlakami turystycznymi.. Trasy Rajdu są tak zaprojektowane, by wszyscy uczestnicy w dniu r. o godz spotkali się w Św. Katarzynie na terenie Domu Wypoczynkowego PTTK Jodełka" przy ognisku zlotowym. BILETY WSTĘPU Bilety wstępu do Świętokrzyskiego Parku Narodowego uczestnicy zakupują we własnym zakresie według potrzeb. UWAGI KOŃCOWE Ze względu na trudności w zabezpieczeniu noclegów w mieszkaniach jeszcze raz prosimy o zabranie śpiworów, względnie ciepłych koców. Ostateczna interpretacja Regulaminu naleŝy do Kierownictwa Rajdu. Wszelkie reklamacje dotyczące imprezy naleŝy zgłaszać w okresie jednego miesiąca od jej zakończenia, po tym okresie reklamacje nie będą uwzględniane. Organizatorzy Rajdu proszą uczestników o zachowanie ładu i porządku na trasach oraz Ŝyczą słonecznej pogody i miłych wraŝeń. Komitet Organizacyjny Rajdu

5 TRASY 57 OGÓLNOPOLSKIEGO MAJOWEGO RAJDU ŚWIĘTOKRZYSKIEGO. Trasa nr 1 młodzieŝowa ( czterodniowa ). Kierownik trasy - Andrzej Minda r. Łagów Rynek- szlak zielony- Płucki- Małacentów- Wał Małacentowski - Paprocice r.Paprocice (pomnik pacyfikacji wsi) - Kobyla Góra Łysa Góra(Św. KrzyŜ)- Szklana Huta- Podlesie- Kakonin r. Kakonin (pomnik pacyfikacji wsi)- Kapliczka Św. Mikołaja - G. Agaty Łysica Św. Katarzyna (ognisko)-kraiński Grzbiet- G. Wymyślona- Bęczków -Zaskale ok. 16km, czas przejścia 4-5 godz r. Bęczków - Zaskale - G. Radostowa - Przełom Lubrzanki - G. Dąbrówka- G. Klonówka - G. Domaniówka - Kielce Dąbrowa -ok.16 km,czas przejścia 4-5 godz. Ogółem 72 km, 74 pkt. na GOT lub 77 pkt. na OTP w tym 5 za zwiedzanie Trasa nr 2 `( czterodniowa ). Kierownik trasy Szymon Przewłoka r. Raków Rynek szlak Ŝółty- Bębno- Ruda Drogowle- G. Sterczyna- G. JaŜwina- G. Igrzyczyzna- Nowa Huta- Brzeziny- Widełki r. Widełki- Makoszyn- Czaplów- G. Skała- Bieliny- Podlesie r.Podlesie- Kokonin- Kapliczka Św. Mikołaja- G. Agaty- G. Łysica Św. Katarzyna (ognisko zlotowe) Krajno Zagórze r. Krajno Zagórze- Ciekoty- Przełom Lubrzanki- Mąchocice- Cedzyna Trasa nr 3 młodzieŝowa ( czterodniowa ). Kierownik trasy -Mieczysław Góźdź r. Wąchock Rynek- Rataje- Obóz Langiewicza- Wykus- Sierakowice- Bodzentyn- Dąbrowa Skarbowa r. Dąbrowa Skarbowa Bodzentyn- Psary- Stara Wieś- Podłazy- Bukowa G. Klonów- Ciekoty- Bęczków Zaskale r. Bęczków Zaskale- Krajno Wymyślona- Św. Katarzyna (ognisko zlotowe)- G. Łysica- Kakonin r. Kakonin- Podlesie- Szklana Huta- Św. KrzyŜ- Nowa Słupia Trasa nr 4 młodzieŝowa ( czterodniowa ). Kierownik trasy -Ryszard Maciąg r.- Nowa Słupia Rynek- G. Chełmowa- Grzegorzowie- Wałsnów- Skoszyn r.- Skoszyn- G. Skoszyńska- G. Szczytniak- G. Jeleniewska- Paprocie- Św. KrzyŜ- Podłysica r. Podłysica- Podlesie- Kakonin- Kapliczka Św. Mikołaja- G. Agaty- G. Łysica- Św. Katarzyna (ognisko zlotowe)- Krajno Wymyślona r. Krajno Wymyślona- G. Radostowa- Przełom Lubrzanki- G. Dąbrówka- G. Klonówka- G. Domaniówka- Kielce TRASY JEDNODNIOWE PIESZE Trasa nr.5 Kierownik - Tomasz Zwolak Dojazd PKS ze Starachowic, Kielc, Ostrowca

6 r. - Bieliny (PKS) (pomnik pacyfikacji wsi), Kakonin (pomnik pacyfikacji wsi) Kapliczka Św. Mikołaja, Łysica, Św. Katarzyna (ognisko) (pomnik pacyfikacji ) Ogółem 14 km,14 pkt. GOT lub 12 pkt. OTP Trasa nr.6. Kierownik Czesław Kempiński Dojazd Kielce, SkarŜysko Kamienna, Starachowice (PKS) r. - Bodzentyn (PKS) (mury obronne z XIV wieku, pomnik pacyfikacji wsi), Dąbrowa Dolna, Góra Miejska, Św. Katarzyna (ognisko) (pomnik pacyfikacji wsi) Ogółem 8 km, 8 pkt. GOT lub 8 OTP Trasa nr. 7. Kierownik - Franciszek Guska Dojazd z Kielc (PKS,MPK) Starachowice, SkarŜysko Kamienna (PKS) r. - Cedzyna (PKS, MPK)- Wola Kopcowa - Mąchocice - Przełom Lubrzanki, Radostowa, Krajeński Grzbiet-Krajno Wymyślone, Św. Katarzyna (ognisko) (pomnik pacyfikacji wsi) Ogółem 17 km, 17 pkt. GOT lub 17 pkt. OTP Trasa nr 8 Dowolna piesza i rowerowa Małgorzata Walkiewicz DruŜyny zgłaszające się na punktach startowych wybranych i potwierdzonych trasach jednodniowych W dniu w godz

7 Trasa nr... wzór trasy zastępcze nr... KARTA ZGŁOSZENIA Instytucja lub grupa zgłaszająca... Adres instytucji, osoby zgłaszającej* Lp. Imię i nazwisko Data urodzenia 1. Adres Numer dowodu ToŜsamości lub leg. szkolnej PESEL * - prosimy podać taki adres na który chcecie otrzymać potwierdzenie przyjęcia na trasę i regulamin przyszłorocznego rajdu - bardzo waŝne! Jednocześnie stwierdzamy, Ŝe jest nam znany regulamin rajdu i będziemy go w pełni respektować podpis kier. Grupy inst. zgłaszającej pieczęć i podpis... pieczątka i podpis Dyr. Szkoły

8 Szanowni Państwo. W imieniu Mieszkańców oraz Samorządu, mam przyjemność zaprosić Państwa do Starachowic. Chciałbym, w ty wydawnictwie, które właśnie trafiło do Państwa rąk przybliŝyć w skrócie jego przeszłość i teraźniejszość. Pokazać dorobek naszych przodków, jak równieŝ osiągnięcia naszego samorządu. Starachowice to miasto, którym z pewnością warto się zainteresować. PołoŜone w północnej części województwa świętokrzyskiego, u podnóŝa Gór Świętokrzyskich, jest jednym z największych ośrodków administracyjnych, gospodarczych i kulturalnych tego regionu. O jego atrakcyjności stanowi niezwykłe połoŝenie. Starachowice rozciągają się wzdłuŝ doliny rzeki Kamiennej, na wyrzeźbionych przez jej nurt tarasach, dzięki czemu z najwyŝej połoŝonych punktów miasta podziwiać moŝna fantastyczne krajobrazy. Na terenie samego miasta spotkać moŝna urokliwe miejsca stworzone przez naturę. RównieŜ otoczone lasami okolice pełne są pięknych i cennych przyrodniczo zakątków. Miasto dysponuje bazą hotelową która sprawia, Ŝe stanowić moŝe atrakcyjny punkt wypadowy w bliŝsze i dalsze okolice. W pobliŝu znajdują się tak atrakcyjne turystycznie miejsca jak Święty KrzyŜ, Święta Katarzyna, Wąchock, Krzemionki Opatowskie, Bałtów. Starachowice to równieŝ piękna historia związana z walką o odzyskanie i utrwalenie niepodległości naszego kraju. W tych okolicach walczyli powstańcy Mariana Langiewicza i Ŝołnierze Armii Krajowej Ponurego, Nurta i Szarego. Ale jest to równieŝ miejsce o bogatych tradycjach gospodarczych Staropolskiego a następnie Centralnego Okręgu Przemysłowego, a po wojnie duŝy ośrodek przemysłu samochodowego. Współcześnie zróŝnicowane Ŝycie gospodarcze miasta kształtują firmy Specjalnej Strefy Ekonomicznej. Starachowice to miasto, które dynamicznie się rozwija i wciąŝ szuka nowych perspektyw. Mam nadzieję Ŝe to wydawnictwo zachęci Państwa do jego odwiedzenia. Z turystycznym pozdrowieniem Wojciech Bernatowicz Prezydent Miasta Starachowice HISTORIA STARACHOWIC Starachowice zaliczają się do miast młodych, ale historia osadnictwa na terenach, które dziś obejmują, sięga dwóch tysięcy lat. Ich zasiedlanie odbywało się z biegiem rzeki Kamiennej, wzdłuŝ której juŝ w okresie rzymskim, biegł uczęszczany trakt handlowy. Wykorzystując licznie występujące w okolicy złoŝa rud Ŝelaza, miejscowi osadnicy wytapiali w dymarkach Ŝelazo, które było uznanym towarem wymiennym i źródłem ich dochodów. Tereny dzisiejszych Starachowic rozwijały się dwutorowo. Właściciele terenów obecnej zachodniej części miasta - cystersi z opactwa w sąsiednim Wąchocku - w drugiej połowie XV wieku wydzierŝawili istniejącą tu kuźnicę rodowi Starzechów, od których przyjęła się nazwa Starachowice. Właściciele terenów obecnej wschodniej części miasta - benedyktyni z opactwa na Świętym KrzyŜu - w 1624 roku załoŝyli miasto Wierzbnik, które było lokalnym ośrodkiem handlu i rzemiosła. W XIX wieku nastąpił rozkwit przemysłu w Starachowicach. Dzięki działalności ks. Stanisława Staszica i ministra Franciszka Ksawerego Druckiego-Lubeckiego wzniesiono w Starachowicach zakład z trzema wielkimi piecami na węgiel drzewny. Stale rozwijało się wydobycie rud Ŝelaza w licznych okolicznych kopalniach. Starachowice stały się wówczas największym ośrodkiem przemysłu metalowego Królestwa Polskiego, częścią Zagłębia

9 Staropolskiego. Po odzyskaniu niepodległości, w Starachowicach wybudowana została fabryka zbrojeniowa, co stało się nowym impulsem rozwoju miasta. Zakłady Starachowickie, obejmujące między innymi fabrykę uzbrojenia i hutę, były częścią Centralnego Okręgu Przemysłowego, i znane były - między innymi - z produkcji armat przeciwlotniczych. W 1939 roku osadę fabryczną Starachowice połączono z sąsiednim miasteczkiem Wierzbnikiem w miasto o nazwie Starachowice-Wierzbnik (w roku 1952 nazwę zmieniono na Starachowice). W latach okupacji niemieckiej Zakłady Starachowickie, przemianowane na Hermann Göring Werke, pracowały na potrzeby przemysłu zbrojeniowego III Rzeszy. W tym czasie dotknięte represjami miasto zostało silnym ośrodkiem organizacyjnym Podziemnego Państwa Polskiego, a okoliczne lasy stały się domem dla partyzanckich oddziałów Armii Krajowej między innymi Ponurego, Nurta i Szarego. Po odbudowie ze zniszczeń wojennych, w 1948 roku w mieście uruchomiona została fabryka produkująca samochody cięŝarowe Star. Przez lata wokół zakładu koncentrowało się Ŝycie - nie tylko zawodowe - mieszkańców miasta i okolicznych miejscowości, których tysiące znajdowały zatrudnienie w fabryce, bądź jej filiach. Do lat 70. miasto było waŝnym ośrodkiem przemysłu motoryzacyjnego, a marka Star stała się rozpoznawalną nie tylko w kraju, ale równieŝ za granicą. W latach 60. nastąpił kres hutnictwa w Starachowicach: w 1962 roku zamknięta została ostatnia kopalnia rudy Ŝelaza, a w 1968 roku wygaszony został wielki piec. W 1994 roku udokumentowane złoŝa rud Ŝelaza zostały wykreślone z krajowego rejestru złóŝ kopalin. Zakończyło to ponad tysiącletnią tradycję górnictwa na terenie miasta. Przemiany gospodarcze początku lat 90. boleśnie odbiły się na sytuacji gospodarczej i społecznej miasta. Ich ofiarą padła równieŝ fabryka samochodów cięŝarowych, która upadła w 1999 roku. Tradycje przemysłu motoryzacyjnego podtrzymuje obecnie firma MAN, która działając w Specjalnej Strefie Ekonomicznej wytwarza autobusy. To w duŝej mierze właśnie dzięki strefie ekonomicznej w mieście rozwija się przemysł, dając prace jego mieszkańcom. W 70 rocznicę połączenia Starachowic i Wierzbnika, na wniosek prezydenta Wojciecha Bernatowicza, Ojciec Święty Benedykt XVI wydał dekret ustanawiający patronką miasta Świętą Barbarę. Więcej informacji - Władze Miasta: Przewodniczący Rady Miejskiej Zbigniew Rafalski Prezydent Miasta Wojciech Bernatowicz Z-ca Prezydenta Sylwester Kwiecień Z- ca Prezydenta - Małgorzata Szlęzak Skarbnik Miasta Halina Piwnik Sekretarz Miasta Wojciech Wiśnios Adres: Urząd Miejski w Starachowicach ul. Radomska 45, tel. (41) , fax. (41) , e mail: promocja@um.starachowice.pl W mieście i powiecie warto odwiedzić STARACHOWICE - Muzeum Regionalne PTTK. Muzeum posiada kilka interesujących kolekcji. Wielką, unikalną kolekcję niemieckich bonów wojennych zwanych przez Niemców "Notgeld". Jest to pieniądz prywatny wyrosły w chwili potrzeby dla zapobieŝenia brakowi

10 monety obiegowej, najczęściej zdawkowej. Zbiór stanowi 770 bonów o ciekawej róŝnorodnej grafice charakterystycznej dla lat 20-tych XX wieku. Pozostałe kolekcje to: - zbiór numizmatyczny składający się z 850 monet, w którym do najstarszych naleŝą monety greckie z r p.n.e, denary rzymskie z pierwszych wieków n.e. oraz monety polskie z XVI w - kolekcja niemieckich, austriackich i rosyjskich odznaczeń - kolekcja znaczków niemieckich formacji wojskowych z okresu I wojny światowej -zabytki kartograficzne - plany i mapy z okresu inwestycji Banku Polskiego w Staropolskim Okręgu Przemysłowym, r. -zabytki archeologiczne regionu z okresu paleolitu i mezolitu - zabytki historyczne dokumentujące róŝne okresy z dziejów miasta i regionu - dawne fotografie rodzinne z lat malarstwo, starodruki, rękopisy Muzeum Przyrody i Techniki Ekomuzeum im. J.Pazdura- z piecem hutniczym z 1899r. wraz z zabytkowymi obiektami towarzyszącymi z XIX i XX wieku. Olbrzymi zbiór i ciekawa ekspozycja paleontologiczna, ze śladami dinozaurów i ich przodków. WĄCHOCK -Zespół klasztorny opactwa Cystersów z XII w - zabytek światowego znaczenia jeden z najwaŝniejszych obiektów Szlaku Cystersów" objęty patronatem przez Radę Europy, z kapitularzem będącym najpiękniejszym i najcenniejszym wnętrzem romańskim w Polsce. Muzeum o.o. Cystersów. Panteon Podziemnego Państwa Polskiego. Pomnik mjr Jana Piwnika Ponurego - cichociemnego, dowódcy zgrupowań partyzanckich AK. Pomnik legendarnego sołtysa z Wąchocka. WYKUS -historyczna polana w Sieradowickim Parku Krajobrazowym z kapliczką pomnikiem Matki BoŜej Bolesnej zbudowaną ku czci poległych Ŝołnierzy AK ze zgrupowań Ponurego i Nurta, miejsce dorocznych czerwcowych, wrześniowych i październikowych uroczystości organizowanych przez środowiska kombatanckie i ich spadkobierców. RADKOWICE- kościół drewniany z 1621r. przeniesiony z Miedzierzy w 1965r. Szyby okienne z malowidłami ludowymi z XVII wieku. TARCZEK- Kościół romański z XIII w pod wezwaniem Świętego Idziego, wybudowany w miejscu Kościoła z XI w. fundowanego przez Wł. Hermana, portal gotycki, ołtarz z pięknym renesansowym tryptykiem z r. ŚWIĘTOMARZ- kościół gotycki z XIV w. z przybudówkami z XIX w, w wyposaŝeniu m.in. romańska chrzcielnica. KRYNKI- kościół parafialny P.W Wniebowzięcia NMP wzniesiony w 1727r. barokowy, nawa trójprzęsłowa z dwiema kaplicami. Brama na cmentarz kościelny flankowana przez dwie czworoboczne dzwonnice drewniane z zachowaną oryginalną konstrukcją ciesielską z 1779r. Dwa dzwony z 1581 i 1605 r. z herbem Korwin.

11 KAŁKÓW-GODÓW- Sanktuarium Matki Bolesnej, Królowej Polski- powstało w latach osiemdziesiątych XX w. W zespole dwupoziomowy kościół ze słynącym łaskami obrazem Matki Boskiej Bolesnej, kamienne stacje Drogi KrzyŜowej z Golgotą (33 metrowa budowla z kaplicami poświęconymi martyrologii narodu, Dom Pielgrzyma im. Jana Pawła II. WIÓRY zbiornik retencyjny na rzece Świślinie o powierzchni 257 ha. Znakomite warunki do uprawiania sportów wodnych BRODY- Zalew Brodzki- akwen o pow. 260h. Malowniczo usytuowany w pradolinie rzeki Kamiennej. Władze Powiatu: Starosta - Andrzej Matynia Wicestarosta - Dariusz Dąbrowski Zarząd- Andrzej Matynia, Dariusz Dąbrowski, Cezary Berak, Marek Pawłowski, Paweł Lewkowicz Skarbnik- Ewa Bzinkowska Sekretarz- Marlena Mech Adres: Starostwo Powiatowe w Starachowicach ul. dr Wł. Borkowskiego 4, tel: (0-41) fax: (0-41) , e mail: starostwo@ powiat.starachowice.pl