URZĄD MARSZAŁKOWSKI WOJEWÓDZTWA WIELKOPOLSKIEGO DEPARTAMENT SPORTU I TURYSTYKI RAPORT O STANIE SPORTU W WOJEWÓDZTWIE WIELKOPOLSKIM

Transkrypt

1 URZĄD MARSZAŁKOWSKI WOJEWÓDZTWA WIELKOPOLSKIEGO DEPARTAMENT SPORTU I TURYSTYKI RAPORT O STANIE SPORTU W WOJEWÓDZTWIE WIELKOPOLSKIM Poznań, styczeń

2 2

3 URZĄD MARSZAŁKOWSKI WOJEWÓDZTWA WIELKOPOLSKIEGO DEPARTAMENT SPORTU I TURYSTYKI RAPORT O STANIE SPORTU W WOJEWÓDZTWIE WIELKOPOLSKIM Poznań, styczeń

4 Raport przygotowany przez Zespół Redakcyjny pod kierownictwem Tomasza Wiktora - Dyrektora Departamentu Sportu i Turystyki Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego Zespól Redakcyjny: Aleksander Dawid Mariusz Arkadiusz Krzysztof Romuald Tomasz Ryszard Zdzisław Adam Adam Bogusław DANIEL GLUZA KUBIAK MĄKINA PIASEK SCHMIDT SZPONDER ŚLIWIŃSKI URBAŃCZYK WOJTYŚ WYSOCKI WOLWOWICZ Do Raportu wykorzystano materiały: Szkolnego Związku Sportowego WIELKOPOLSKA Organizacji Środowiskowej Akademickiego Związku Sportowego w Poznaniu Wielkopolskiego Zrzeszenia Ludowe Zespoły Sportowe Wielkopolskiego Towarzystwa Krzewienia Kultury Fizycznej Automobilklubu Wielkopolskiego Stowarzyszenia Sportowego Inwalidów START Wielkopolskiego Stowarzyszenia Sportowego Wielkopolskiej Przychodni Sportowo- Lekarskiej Departamentu Sportu i Turystyki Urzędu Marszałkowskiego w Poznaniu 4

5 SPIS TREŚCI I. WPROWADZENIE... 7 II. UWARUNKOWANIA PRAWNE DZIAŁALNOŚCI W SPORCIE... 9 III. IV. PROGRAMY INWESTYCYJNE POPRAWIAJĄCE STAN INFRASTRUKTURY SPORTU I REKREACJI PROGRAMY AKTYWIZUJĄCE MIESZKAŃCÓW DO SPORTU I REKREACJI SPORT POWSZECHNY 1. POWSZECHNY SPORT SZKOLNY SPORT W ŚRODOWISKU AKADEMICKIM SPORT W ŚRODOWISKU WIEJSKIM I MAŁYCH MIAST SPORT I REKREACJA DLA WSZYSTKICH SPORTY MOTOROWE SPORT OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH SPORT WYCZYNOWY W LATACH SZKOLENIE I WSPÓŁZAWODNICTWO MŁODZIEŻY UZDOLNIONEJ SPORTOWO SPORT OSÓB DOROSŁYCH V. PROGRAMY WSPOMAGAJĄCE OPIEKA MEDYCZNA NAD DZIEĆMI I MŁODZIEŻĄ UPRAWIAJĄCĄ SPORT W WOJEWÓDZTWIE WIELKOPOLSKIM STYPENDIA SPORTOWE I NAGRODY VI. STAN REALIZACJI ZAŁOŻEŃ PROGRAMOWYCH W LATACH

6 6

7 I. WPROWADZENIE Raport o stanie i potrzebach sportu w Wielkopolsce jest opisem działań wykonawczych w latach wynikającym ze STRATEGII ROZWOJU WOJEWÓDZTWA WIELKOPOLSKIEGO DO ROKU 2020, przyjętego przez Sejmik Województwa Wielkopolskiego 19 grudnia 2005 oraz postanowień Uchwały Nr VI/88/11 Sejmiku Województwa Wielkopolskiego z dnia 18 kwietnia 2011 roku w sprawie: określenia zasad, trybu, harmonogramu prac nad aktualizacją Strategii rozwoju województwa wielkopolskiego do roku 2020, a także stanu realizacji założeń programowych dla sportu w Wielkopolsce, obowiązujących w latach Poprzez sport również realizowane są cele kierunkowe projektu Narodowej Strategii Rozwoju Regionalnego, zwiększając konkurencyjność województw. między innymi w obszarach rozwoju infrastruktury, zasobów ludzkich oraz poprzez promocję wybitnych osiągnięć sportowych na arenie krajowej i międzynarodowej, budowana jest marka i wizerunek regionu. W Unii Europejskiej coraz ważniejsza staje się tożsamość regionalna i pielęgnowanie więzi emocjonalnych mieszkańców. Uzyskanie wysokiego poziomu aktywności społecznej, możliwe jest poprzez różnorakie działania organizacji pozarządowych stowarzyszeń i związków sportowych. Cel ten realizowany jest przede wszystkim poprzez: Programy inwestycyjne poprawiające stan infrastruktury sportu i rekreacji. Programy aktywujące mieszkańców dla sportu i rekreacji a w szczególności dzieci i młodzieży. Dlaczego warto inwestować w sport? Bo sport to ważny rodzaj aktywności społeczeństwa, która bazując na dobrowolnym uczestnictwie, niesie wymierne korzyści dyskontowane na wielu płaszczyznach działalności państwa i samorządów wszystkich szczebli. Korzyści dla indywidualnego obywatela, rodziny, lokalnego środowiska. Sport to inwestycja w młodego człowieka, jego rozwój psychofizyczny, zdrowie, edukację, pozycję i zaangażowanie społeczne, rozumiane jako świadome zachowanie na wszystkich etapach obywatelskiego rozwoju. Sport to lekcja demokracji i uczestnictwa w życiu publicznym. Środki publiczne zainwestowane w sport przynoszą także korzyści ekonomiczne w postaci nowych miejsc pracy, niższych wydatków na: ochronę zdrowia, walkę z patologiami społecznyminarkomanią, alkoholizmem, przeciwdziałaniem wykluczeniu społecznemu. Niestety, ostatnie dyskusje publiczne o sporcie i jego miejscu w hierarchii spraw narodowych sprowadzają się na ogół do problematyki sportu wyczynowego, to znaczy podsumowania wyników prestiżowych imprez sportowych, szukania przyczyn oraz winnych w przypadku porażek, bądź gloryfikowanie zwycięzców. Raport odnosi się do wszystkich programów realizowanych przez Departament Sportu i Turystyki Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego przy współpracy samorządów lokalnych, stowarzyszeń sportowych o zasięgu wojewódzkim. Jest jednocześnie próbą pokazania dorobku wielkopolskiego sportu w dwóch pierwszych latach IV kadencji funkcjonowania władz samorządowych Województwa Wielkopolskiego. Warto wspomnieć, że jednolity dla całego województwa, oparty na poziomie sportowym, system finansowania szkolenia i współzawodnictwa młodzieży oraz wypracowane rozwiązania prawno- 7

8 organizacyjne (wieloletnie umowy ze stowarzyszeniami o zasięgu wojewódzkim) dają wymierne rezultaty. Wielkopolska w różnego rodzaju rankingach zajmuje w kraju czołowe lokaty. Wyrazy uznania należą się sportowcom, trenerom i całemu gronu działaczy, a także wszystkim tym, którzy tworzą sportowe sukcesy Wielkopolski. Ten krótki wstęp jest także okazją do złożenia podziękowania za tworzenie życzliwej atmosfery i dobrych warunków dla sportu przez wszystkich radnych, zwłaszcza członków Komisji Kultury fizycznej i Turystyki Sejmiku Województwa Wielkopolskiego,Zarządu Województwa oraz osobiście Pana Marka WOŹNIAKA Marszałka Województwa Wielkopolskiego. Bardzo serdecznie dziękuję za wkład pracy całemu zespołowi redakcyjnemu Raportu. Dyrektor Departamentu Sportu i Turystyki Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego Tomasz WIKTOR 8

9 II. UWARUNKOWANIA PRAWNE DZIAŁALNOŚCI W SPORCIE 1. KONSTYTUCJA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Władze publiczne popierają rozwój kultury fizycznej, zwłaszcza wśród dzieci i młodzieży - art. 68 Samorząd terytorialny uczestniczy w sprawowaniu władzy publicznej - art. 16 Samorząd terytorialny wykonuje zadania publiczne niezastrzeżone przez Konstytucję lub ustawy dla organów innych władz publicznych - art. 163 Podstawową jednostką samorządu terytorialnego jest gmina. Gmina wykonuje wszystkie zadania samorządu terytorialnego niezastrzeżone dla innych jednostek samorządu terytorialnego - art. 164 Zadania publiczne służące zaspokajaniu potrzeb wspólnoty samorządowej są wykonywane przez jednostki samorządu terytorialnego jako zadania własne - art USTAWY SAMORZĄDOWE Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn.: Dz. U. z 2001 r., Nr 142, poz ze zm.) Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy: ( ) kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych art. 7 ust. 1 pkt 10 Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym. (tekst jedn.: Dz. U. z 2001 r., Nr 142, poz ze zm.) Powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne o charakterze ponadgminnym w zakresie: ( ) kultury fizycznej i turystyki art. 4 ust. 1 pkt 8 Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (tekst jedn.: Dz. U. z 2001 r., Nr 142, poz ze zm.) Samorząd województwa wykonuje zadania o charakterze wojewódzkim określone ustawami, w szczególności w zakresie: ( ) kultury fizycznej i turystyki art. 14 ust. 1 pkt Ustawa o sporcie z dnia 25 czerwca 2010 r. (Dz. U. z 2010 r., Nr 127, poz. 857 ze zm.) Ustawa zawiera regulacje prawne sportu dostosowane do obecnie panujących standardów europejskich, a jej celem jest ograniczenie prawnej reglamentacji sportu i zastąpienie ustaw o kulturze fizycznej i sporcie kwalifikowanym jednym aktem. Ustawa w szczególności wzmacnia pozycję klubów sportowych, które powinny mieć charakter korporacyjny i działać jako osoba prawna. Zostają zniesione bariery prawne w finansowaniu sportu przez organy jednostek samorządu terytorialnego. W rozdziale 6 (Wspieranie sportu przez organy władzy publicznej) zawarte zostały regulacje dotyczące wspierania sportu ze środków publicznych, określając jako zadanie własne jednostek samorządu terytorialnego tworzenie warunków sprzyjających rozwojowi sportu. Rady gmin, powiatów czy sejmiki wojewódzkie mogą określać w drodze uchwały zasady wspierania sportu uwzględniając cel publiczny. 9

10 Środki jednostek samorządu terytorialnego mogą być przeznaczane m.in. na: - realizację programów szkolenia sportowego; - zakupy sprzętu sportowego; - pokrycie kosztów organizowania zawodów i uczestnictwa w nich; - pokrycie kosztów wynajmu obiektów do celów szkoleniowych; - finansowanie stypendiów i wynagrodzenia kadry szkoleniowej. 4. Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r., Nr 234, poz ze zm.) określa: - rodzaje podmiotów mogących wykonywać zadania pożytku publicznego - art zakres zadań, które obejmuje sfera pożytku publicznego art. 4., w tym: - ochronę i promocję zdrowia, - wypoczynek dzieci i młodzieży, - wspieranie i upowszechnianie kultury fizycznej i sportu, - formy współpracy oraz sposób współpracy z JST - art. 5. i art. 5a. 5. Rozporządzenie Ministra Sportu i Turystyki z dnia 23 sierpnia 2010 r. w sprawie dofinansowanie zadań ze środków Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej (Dz. U. z 2010 r., Nr 156, poz. 1051) określa: - szczegółowe warunki uzyskiwania dofinansowania na przebudowę, remonty i inwestycje obiektów sportowych oraz rozwijanie sportu wśród dzieci i młodzieży i osób niepełnosprawnych, tryb składania wniosków o dofinansowanie oraz przekazywania środków FRKF na realizację zadań; - regulacje dot. trybu składania wniosków o dofinansowanie i przepisy określające niezbędne postanowienia zawieranych umów o dofinansowanie; - zasady rozliczania uzyskanego dofinansowania. 6. PROGRAM szkolenia i współzawodnictwa sportowego młodzieży uzdolnionej w. roku - Założenia organizacyjne i finansowe zadań z Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej dotyczących sportu młodzieżowego prowadzonych przez Departament Sportu Kwalifikowanego i Młodzieżowego Zawiera szczegółowe regulacje na dany rok kalendarzowy dot. organizacji i prowadzenia szkolenia i współzawodnictwa sportowego we wszystkich programach dofinansowywanych ze środków FRKF prowadzonych w Departamencie Sportu Kwalifikowanego i Młodzieżowego. Aktualny Program oraz zasady i regulaminy dotyczące współzawodnictwa w sporcie kwalifikowanym dostępne są na stronach internetowych: 10

11 III. PROGRAMY INWESTYCYJNE POPRAWIAJĄCE STAN INFRASTRUKTURY SPORTU I REKREACJI W latach Jednostki Samorządu Terytorialnego (JST) mogły ubiegać się o dofinansowanie własnych zadań inwestycyjnych z następujących programów: - WIELOLETNI PROGRAM ROZWOJU BAZY OBIEKTÓW SPORTOWYCH WOJEWÓDZTWA WIELKOPOLSKIEGO realizowany w oparciu o środki pochodzące z Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej (Totalizator Sportowy). - Program MOJE BOISKO ORLIK 2012, finansowany przez Ministerstwo Sportu i Turystyki W latach dostępne były programy: - Program BLISKO BOISKO oraz. Program WIEOFUNKCYJNE BOISKO dla DZIECI i MŁODZIEŻY, finansowane przez Ministerstwo Sportu i Turystyki. Od 1999 roku Samorząd Województwa Wielkopolskiego przeznaczał w swoim budżecie środki na pomoc finansową dla JST przeznaczaną na remonty i inwestycje obiektów i urządzeń sportowych. Od 1999 r do 2011 r Samorząd Województwa Wielkopolskiego przeznaczał także środki finansowe w ramach otwartych konkursów ofert na remonty bazy sportowej, należącej do klubów i stowarzyszeń sportowych. Dużą pomocą w realizacji powyższych przedsięwzięć, stanowiły środki finansowe zabezpieczane corocznie w BUDŻECIE WOJEWÓDZTWA WIELKOPOLSKIEGO. Służyły one poszczególnym inwestorom jako pomoc finansowa, związana z dofinansowaniem zadań własnych Jednostek Samorządu Terytorialnego (JST). 1. BUDŻET WOJEWÓDZTWA WIELKOPOLSKIEGO W latach ze środków budżetowych Samorządu Województwa Wielkopolskiego dofinansowano łącznie 81 zadań, dotyczących bieżącej poprawy stanu istniejących obiektów sportowych związanych z: - remontami / budową / przebudową - 21 sal gimnastycznych /hal sportowych /obiektów krytych, - 19 boisk sportowych, - 25 pomieszczeń szatniowo sanitarnych, - 9 innych obiektów, - 3 stadionów z urządzeniami l.a - sprzętem sportowym doposażono - 4 obiektów sportowych, Na zrealizowanie w/w zadań w formie pomocy finansowej z budżetu województwa, wydatkowana została kwota ,- zł. 11

12 2. WIELOLETNI PROGRAM ROZWOJU BAZY SPORTOWEJ WOJEWÓDZTWA WIELKOPOLSKIEGO Wieloletni Program Rozwoju Bazy Obiektów Sportowych (WPRBOS), opierał się o zaakceptowane uchwałami Sejmiku Województwa Wielkopolskiego zadaniami inwestycyjnymi, przewidzianymi do realizacji w czasie trwania kadencji władz województwa. Corocznie Wielkopolska z Ministerstwa Sportu i Turystyki otrzymywała określony limit środków finansowych, pochodzących z Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej (FRKF) w ramach którego możliwe jest otrzymanie dofinansowania poszczególnych zadań. Władze województwa wielkopolskiego z należytą troską odnosiły się do funkcjonującego programu konsekwentnie realizując przyjęte priorytety w postaci: harmonijnego rozwoju bazy obiektów sportowych we wszystkich regionach województwa z uwzględnieniem zarówno potrzeb, tradycji jak i dotychczasowych osiągnięć sportowych, budowy obiektów o charakterze wielofunkcyjnym, stwarzającym możliwości uprawiania wielu dyscyplin o zbliżonym charakterze, budowy obiektów kubaturowych, uniezależniających uprawianie sportu od warunków atmosferycznych. budowy obiektów służących tradycyjnie wielkopolskim dyscyplinom sportu, oraz kryteria: możliwości organizacyjnych zapewnienie warunków organizacyjno-prawnych proponowanego przedsięwzięcia (dokumentacja, wyjaśnione sprawy terenowo-prawne, uzbrojenie terenu), tworzenie klimatu akceptacji w społecznościach lokalnych z uwzględnieniem inicjatyw społecznych, finansowo ekonomiczne możliwości realizacji zadania w oparciu o budżet samorządu lokalnego, środki pozabudżetowe (fundacje, sponsorzy, dobrowolne opodatkowanie mieszkańców, środki pomocowe Unii Europejskiej), czasookresu realizacji ściśle powiązane z kryterium finansowo ekonomicznym. uwzględniające krótki okres realizacji zadania, zapewniający obniżenie kosztów inwestycji, nie dłuższy niż trzy lata, kosztów biorące pod uwagę zarówno koszt samej inwestycji jak i koszt późniejszej eksploatacji uwzględniającej lokalną sytuację ekonomiczną lokalizacji uwzględniające potrzeby zarówno lokalne jak i zaspokojenie potrzeb regionu w zasięgu oddziaływania obiektu, likwidacja białych plam na sportowej mapie województwa, dostępności zapewnienie korzystania szerokiemu środowisku z uwzględnieniem osób niepełnosprawnych i zapobieganiu zjawiskom patologii społecznej, stwarzanie możliwości korzystania z obiektów w jak najdłuższym okresie dobowym (wysoki wskaźnik wykorzystania obiektu), 12

13 poziomu sportowego uwzględniające poziom sportu kwalifikowanego, przede wszystkim dzieci i młodzieży, wyrażany w odpowiednim rankingu, aktywności sportowo rekreacyjnej społeczności lokalnej uwzględniające tradycje i popularność wybranych dyscyplin sportu i różnych form rekreacji na danym terenie. W latach w ramach Wieloletniego Programu Rozwoju Bazy obiektów Sportowych Województwa Wielkopolskiego zrealizowanych zostało łącznie 18 zadań inwestycyjnych w tym: 6 hal sportowych (44 x 22m.) i większych: Lubasz, Tuliszków, Włoszakowice, Miłosław Bugaj, Wysoka, Grabów n/. Prosną, 5 hal sportowych (36 x 18/19 m.): Babiak, Pępowo, Osiek n/ Notecią, Słodków (Gmina Turek), Jankowo Dolne, 3 kryte pływalnie 25 x 12,5 Ostrzeszów ( OCEANIK ), Wągrowiec, Pleszew ( Park Wodny PLANTY ) 1 sala gimnastyczna 24 x 12: Poznań (Zgromadzenie Sióstr Serafitek) 1 zadaszenie krytego lodowiska Poznań, 1 stadion lekkoatletyczny Konin, 1 boisko hokeja na trawie Środa Wlkp. Nakłady poniesione przez inwestorów, obejmujące realizacją w/w zadań, zamknęły się łączną kwotą ,- zł. z czego dofinansowanie za pośrednictwem FRKF wyniosło ,- zł. ( 19,4 % ) Inwestycje terenowe zrealizowane na terenie wielkopolski w latach w oparciu o środki Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej Realizacja Wieloletnich programów rozwoju bazy obiektów sportowych województwa wielkopolskiego spowodowała, że w okresie od 2000 r. do 20 grudnia 2012 r. na terenie Wielkopolski zrealizowanych zostało 207 zadań inwestycyjnych w tym: 81 hal widowiskowo sportowych ( 44 x 22 m. ) i większych Dopiewo, Kazimierz Biskupi, Rozdrażew, Witkowo, Poznań (LO Marii Magdaleny), Konin, Kępno, Gostyń, Koźmin, Krajenka, Kalisz (SP nr 10), Międzychód, Żerków, Poznań (Gimnazjum nr 54), Skoki, Nietążkowo (Starostwo Kościańskie), Trzcianka, Ostrzeszów, Grodzisk Wlkp, Wolsztyn, Piaski, Tarnowo Podgórne, Kobyla Góra, Strzałkowo, Rawicz, Oborzyska Stare (Gmina Kościan), Nekla, Zagórów, Kostrzyn Wlkp, Krobia, Czarnków, Wronki, Suchy Las, Ślesin, Krzyż Wlkp. Opatówek, Pniewy, Ostrów Wlkp (Gimnazjum), Środa Wlkp, Gołańcz, Racot(Gmina Kościan), Poznań (ZSzk. nr 2), Zakrzewo, Swarzędz (ZSzk. nr 1), Krzywiń, Sośnie, Szamotuły (ZSzk. nr 3), Sieroszewice, Zbąszyń, Doruchów, Kiszkowo, Lisków, Koło, Objezierze (Gmina Oborniki Wlkp), Piła (PWSZ), Budzyń, Chodzież (Starostwo Chodzieskie), Rydzyna, Gołuchów, Poznań (Uniwersytet Przyrodniczy), Turek, Szamocin, Luboń, Września, Piła (Zesp. Szk. Gastr. Starostwo Pilskie), Złotów, Nowe Miasto, Gorzyce Wielkie (Gmina Ostrów Wlkp.), Rakoniewice, Czempiń, Okonek, Jarocin (Jarocin-Sport), Dobrzyca, Kobylin, Murowana Goślina, Kórnik, Lubasz, Tuliszków, Włoszakowice, Bugaj (Gmina Miłosław), 13

14 64 hale sportowe (36 x 18/19 m.) Chocz, Kleszczewo, Rawicz Sarnowa, Kwilcz, Połajewo, Wielichowo, Szydłowo, Świętno(Gmina Wolsztyn), Michorzewo (Gmina Kuślin), Kłodawa, Orchowo, Poznań (Siostry Zmartwychwstanki), Święta (Gmina Złotów), Władysławów, Czeszewo (Gmina Miłosław), Ujście, Białośliwie, Bojanowo, Piotrów (Gmina Blizanów), Ceków Kolonia, Gniezno (II LO Starostwo Gnieźnieńskie), Żychlin (Starostwo Konińskie), Brenno (Gmina Wijewo), Kraszewice, Jaraczewo, Belęcin (Gmina Siedlec), Chodzież-Rataje (Starostwo Chodzieskie), Pleszew, Kościelec, Poznań (Szkoła Aspirantów Pożarnictwa), Krotoszyn, Jarocin (SP nr 2), Kalisz (PWSZ), Koźminek, Łobżenica, Kłecko, Mycielin, Miasteczko Krajeńskie, Pawłowice (Gmina Krzemieniewo), Rzgów, Mochy (Gmina Przemęt), Swarzędz (Zalasewo), Kołaczkowo, Stare Miasto, Wilczyn, Tulce (Gmina Kleszczewo), Wolsztyn (SP nr 3), Śrem (ZSE), Mroczeń (Gmina Baranów), Grodziec, Dąbie, Wysokie (Gmina Kramsk), Boguszyce (Gmina Wierzbinek), Ostroróg, Stawiszyn, Łęka Opatowska, Stara Łubianka (Gmina Szydłowo), Ostrów Wlkp. (SP nr 7), Czajków, Babiak, Pępowo, Osiek n/. Notecią, Słodków (Gmina Turek), Jankowo Dolne (Gmina Gniezno), 20 sal gimnastycznych (24 x 12 m.) Rychnów (Gmina Blizanów), Zbrudzewo (Gmina Śrem), Swarzędz (Ekos), Fałkowo (Gmina Łubowo), Antoniewo (Gmina Skoki Starostwo Wągrowieckie), Grzebienisko(Gmina Duszniki Wlkp.), Zimnowodna (Gmina Borek Wlkp.), Kawęczyn, Białobłoty (Gmina Gizałki), Opatów (Gmina Łęka Opatowska), Grabów n/ Prosną, Pobiedziska Letnisko, Szklarka Przygodzicka (Gmina Ostrzeszów), Iwanowice (Gmina Szczytniki), Pobiedziska Jerzykowo, Kościan (Niepełnosprawni Starostwo Kościańskie), Trzcinica, Kleczew, 16 krytych pływalni (25 x 12,5 m.) Ostrów Wlkp., Krotoszyn, Leszno, Środa Wlkp, Szamotuły, Koziegłowy, Złotów, Kościan, Poznań (Gimnazjum nr 12), Gniezno (OSiR dla niepełnosprawnych), Gostyń, Suchy Las, Wolsztyn, Ostrzeszów, Wągrowiec, Pleszew, 6 innych obiektów sportowych 2 stadiony lekkoatletyczne Leszno, Konin, 1 pawilon recepcyjno socjalny tor kolarski Kalisz, 1 zadaszenie krytego lodowiska Poznań, 1 boisko wielofunkcyjne Odolanów, 1 bieżnia lekkoatletyczna Ostrzeszów, W ramach programu również wyremontowano: 7 krytych pływalni Śrem, Jarocin, Kalisz Invest-Pro, Chodzież, Konin, Śrem, Rawicz, 8 innych obiektów sportowych: - obiekty sportowe (skutki popowodziowe) Kalisz, - boisko piłkarskie Grodzisk Wlkp. - halę sportową KS Stal Ostrów Wlkp. - kompleks basenów otwartych Września, - halę lekkoatletyczną Kalisz, - halę sportową KS Unia Swarzędz, - halę tenisową Opalenica, - termoizolację krytej pływalni Ostrów Wlkp. 14

15 oraz po 1 zadaniu dotyczącym modernizacji: - boiska do rugby KS Posnania Poznań, - hali do judo TS Olimpia Poznań, - 2 torowej kręgielni Wielspin Wągrowiec, - 2 boisk hokeja na trawie (sztuczna nawierzchnia) KS Pocztowiec Poznań, - Środa Wlkp. Koszty jakie ponieśli inwestorzy wyniosły: ,- zł. w tym dofinansowanie z FRKF stanowiło: ,- zł (20,8%) 3. PROGRAM MOJE BOISKO ORLIK 2012 Program Moje Boisko Orlik 2012 został przedstawiony przez Premiera Donalda Tuska podczas Expose w dniu 23 listopada 2007 roku. Zakładał budowę ogólnodostępnych, bezpłatnych kompleksów boisk sportowych wraz z szatniami i zapleczem socjalnym, w każdej gminie na terenie całego kraju. Celem Programu jest bezpłatne udostępnienie dzieciom i młodzieży nowoczesnej infrastruktury sportowej w celu aktywnego uprawiania sportu. W skład kompleksu Orlik wchodzą dwa boiska: piłkarskie ze sztuczna trawą o wymiarach 62m x 30 m oraz wielofunkcyjne z nawierzchnią poliuretanową do piłki ręcznej 50m x 30m lub koszykówki 32 m x 19 m oraz budynek szatniowo-sanitarny (opcjonalny możliwość adaptacji istniejącego zaplecza). Koszt inwestycji został oszacowany na 1 mln złotych. Montaż finansowy zakładał finansowanie inwestycji z trzech budżetów: Państwa, Województwa oraz środków własnych inwestora. W ciągu 5 edycji realizacji programu (lata ) na terenie województwa wielkopolskiego wybudowano 300 takich kompleksów sportowych, z czego 292 uzyskały dofinansowanie ze środków budżetu województwa w łącznej kwocie blisko 95 mln zł. Dzięki temu Województwo Wielkopolskie zakończyło realizację programu jako jego lider. KOMPLEKSY SPORTOWE MOJE BOISKO ORLIK 2012 DOFINANSOWANE ZE ŚRODKÓW WOJEWÓDZTWA WIELKOPOLSKIEGO Rok realizacji Liczba Orlików Dofinansowanie ze środków województwa wielkopolskiego Łączna kwota realizacji Orlików zł zł zł zł zł zł zł zł zł zł RAZEM zł zł Warto podkreślić, że średnia cena wielkopolskiego Orlika w każdym roku realizacji programu była niższa niż średnia cena takiego samego kompleksu wybudowanego w Polsce. Uzyskanie niższych cen w przetargu było możliwe dzięki sprawnemu działaniu. Sejmik Województwa Wielkopolskiego na początku każdego roku podejmował uchwałę przydzielającą środki wskazanym beneficjentom. 15

16 Dlatego ogłoszenie przetargu było możliwe wcześniej, a to z kolei skutkowało uzyskaniem niższej ceny (30% wszystkich wielkopolskich Orlików udało się zrealizować za kwotę poniżej 1 mln złotych) oraz szybszą budową. Przykładem sprawnego inwestora było Miasto Kalisz, które w 2009 roku oddało do użytku Orlika już w czerwcu. Tym śladem w 2012 roku podążyła Gmina Czerniejewo, która również zbudowany obiekt oddawała do użytku przed letnimi wakacjami. 300 Orlików powstało na terenie 202 spośród 226 wielkopolskich gmin, co stanowi 89%. 24 gminy nie zdecydowały się na wzięcie udziału w programie z uwagi m.in. na brak jednego ośrodka w gminie, w którym mógłby powstać taki kompleks lub też na brak potrzeby dalszego rozwoju istniejącej już infrastruktury sportowej. Na terenie 20 powiatów każda z gmin posiada przynajmniej jednego Orlika: w 4 miastach na prawach powiatu: Poznań, Kalisz, Konin i Leszno, oraz 16 powiatach: chodzieskim, czarnkowsko-trzcianeckim, gnieźnieńskim, gostyńskim, jarocińskim, konińskim, kościańskim, leszczyńskim, międzychodzkim, nowotomyskim, obornickim, ostrzeszowskim, rawickim, śremskim, tureckim oraz wolsztyńskim. Obecnie najlepsze warunki do korzystania z Orlików mają mieszkańcy powiatu leszczyńskiego oraz tureckiego. Jeden Orlik w tych powiatach przypada na kolejno 4,7 tys. oraz 4,9 tys. mieszkańców. Zajęcia sportowe na każdym z 300 wielkopolskich Orlików koordynuje trener środowiskowy działający w ramach programu Animator Moje Boisko - Orlik Zgodnie z jego założeniami każdy trener otrzymuje wynagrodzenie (50% dofinansowanie z Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej). To również dzięki tym animatorom możliwe jest organizowanie corocznego Turnieju Orlika o Puchar Marszałka Województwa. Inauguracyjne rozgrywki odbyły się w 2010 roku. Wtedy Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego powierzył zorganizowanie Turnieju Orlika o Puchar Marszałka Szkolnemu Związkowi Sportowemu. Turniej rozegrano na ponad 100 boiskach wybudowanych w ramach programu Moje Boisko Orlik 2012 i przyciągnął blisko 4000 osób, które reprezentowały barwy 370 drużyn. Z każdym rokiem rozgrywki cieszą się coraz większą popularnością. Jesienią 2010 roku zainaugurowano Turniej Orlika o Puchar Premiera RP. Rozgrywki miały charakter ogólnopolski, a finał rozegrano 23 października 2010 roku na warszawskim Torwarze. W kategorii chłopców młodszych triumfowała drużyna piłkarska UKS Czwórka Kościan. Wśród chłopców starszych finalistą była ekipa Szkółki Piłkarskiej OLO z Władysławowa w powiecie tureckim. W 2011 roku Wielkopolska święciła jeszcze większe sukcesy w ogólnopolskim turnieju wygrywając 2 złote (UKS Trójka Szamotuły oraz ZS nr 1 z Koła) i 1 srebrny (UKS Wilki Wilkowyja) medale. Z kolei rok 2012 przyniósł srebrny medal dla ZS nr 5 w Jarocinie w kategorii chłopców lat. Fakt zdobywania wielu laurów w ogólnopolskich rozgrywkach jest dość wyraźnym dowodem na to, że w naszym województwie ilość przekładała się również na jakość. 16

17 Lp. Powiat Ilość Gmin Gminy z Orlikami PROGRAM MOJE BOISKO - ORLIK 2012 W POWIATACH procent wykonania UMWW razem * mieszkańcy 17 mieszk.na Orlika 1 Chodzieski % Czarnkowsko - Trzcianecki % liczba gmin bez Orlika Gminy bez Orlików 3 Gnieźnieński % Gostyński % Grodziski % Wielichowo 6 Jarociński % Miasto Kalisz % Kaliski % Godziesze Wielkie 9 Kępiński % Bralin 10 Kolski % Chodów, Grzegorzew, Osiek Mały 11 Miasto Konin % Koniński % Kościański % Krotoszyński % Rozdrażew 15 Miasto Leszno % Leszczyński % Międzychodzki % Nowotomyski % Obornicki % Ostrowski % Nowe Skalmierzyce, Raszków 21 Ostrzeszowski % Pilski % Kaczory 23 Pleszewski % Czermin, Dobrzyca 24 Miasto Poznań % Poznański % Suchy Las 26 Rawicki % Słupecki % Lądek, Ostrowite, Słupca (gmina) 28 Szamotulski % Obrzycko (gmina), Ostroróg 29 Średzki % Dominowo, Krzykosy 30 Śremski % Turecki % Wągrowiecki % Damasławek, Wapno 33 Wolsztyński % Wrzesiński % Nekla 35 Złotowski % Tarnówka RAZEM % * 8 Orlików zbudowano bez udziału finansowego Województwa Wielkopolskiego w: Poznań, Oborniki Wlkp., Siedlec, Ostrów Wlkp.(gmina), Turek (gmina), Konin, Odolanów oraz Sośnie

18 Realizacja Programu Moje Boisko ORLIK 2012 na terenie województwa wielkopolskiego w poszczególnych latach r. 41 Białośliwie, Chodzież, Dopiewo, Gniezno, Kawnice (Gmina Golina), Gostyń, Grodzisk Wlkp, Kłodawa, Plewiska (Gmina Komorniki), Konin, Żychlin (Gmina Stare Miasto), Kostrzyn Wlkp., Koźminek, Krzemieniewo, Lwówek, Lednogóra (Gmina Łubowo), Malanów, Miejska Górka, Międzychód, Okonek, Opatówek, Perzów, Piła, Pleszew, Poniec, Rakoniewice, Rokietnica, Słupca, Strzałkowo, Szamocin, Szamotuły, Śmigiel, Kobylec (Gmina Wągrowiec), Wieleń, Wolsztyn, Września, Sadlno (Gmina Wierzbinek), Władysławów, Wronki, Zduny, Żelazków, 2009 r. 100 Kalisz, Złotów, Puszczykowo, Brudzew, Przykona, Zakrzewo, Dolsk, Września, Kościan, Pobiedziska, Czarnków, Kaźmierz, Tuliszków, Gołańcz, Lubasz, Zbąszyń, Śrem, Zaniemyśl, Witkowo, Cielimowo (Gmina Niechanowo), Kiszkowo, Książ, Zagórów, Słupca, Kleczew, Gorzyce Wielkie (Gmina Ostrów Wielkopolski), Granowo, Garzyn (Gmina Krzemieniewo), Leszno, Wiry (Komorniki), Sieraków, Ujście, Nowy Tomyśl, Puszczykowo, Przeźmierowo (Tarnowo Podgórne), Krotoszyn, Kalisz, Krotoszyn, Zacharzyn (Gmina Chodzież), Rusko (Gmina Jaraczewo), Witaszyce (Gmina Jarocin), Jarocin, Jarocin, Działyń (Gmina Kłecko), Kórnik, Kamionki, Wolsztyn, Krobia, Lasocice (Gmina Święciechowa), Leszno, Mosina (pow. Poznański), Ostrów Wlkp., Blękwit (Gmina Złotów), Ślesin, 2 x Ostrów Wlkp., Stęszew, Środa Wlkp., Chocicza (Nowe Miasto), Krajenka, Rawicz, Wolsztyn, Pępowo, Luboń, Swarzędz, 4 x Konin, Kościelec, Międzychód, Łobżenica, Czerwonak, 5 x Poznań, Wyrzysk, Łubianka, Wilczyn, Koło, Wielowieś, Orzechowo (Gmina Miłosław), Krzywiń, 2 x Turek, Sośnie, Opalenica, Baranów, Murowana Goślina, Leszno, Września, Gniezno, Tulce (Gmina Kleszczewo), Kleszczewo, Gizałki, Mycielin, Przedecz, Rychwał, Krzymów, 2010 r. 70 Babiak, Borek Wlkp. Budzyń, Chobienice (Gmina Siedlec), Niepruszewo (Gmina Buk), Dąbie, Doruchów, Grodzisk Wlkp. Gniezno, Jaraczewo, Jarocin, Jastrowie, Kalisz, Kamieniec, Kołaczkowo, 3 x Koło (Wrząca, Powiercie, Starostwo Kolskie), 3 x Miasto Konin (Chorzeń, Gosławice, Starówka), Koźmin, Kramsk, Kraszewice, Kruszewo (Gmina Ujście), Leszno, Lipka, Łęka Opatowska, Miedzichowo, Mieleszyn, Mikstat, Nowy Folwark (Gmina Września), Oborniki Wlkp. Ostrów Wlkp. (Starostwo), Kościan, Pleszew (Starostwo), Piaski, Pniewy, Połajewo, 6 x Poznań, Mosina (Starostwo), Przygodzice, Przykona, Rogoźno, Rydzyna, Rzgów, Sieroszewice, Stare Miasto, Swarzędz, Szczytniki, Trzcianka, 2 x Turek, (Miasto, Starostwo Tureckie), Wągrowiec, Wijewo, Zbąszyń (Starostwo Nowotomyskie), 2011 r. 54 Borki (Gmina Koło), Bogucin (Gmina Swarzędz), Borowo (Gmina Czempiń), Ceków Kolonia, Chocz, Cisew (Gmina Turek), Czajków, Dobieżyn (Gmin Buk), Gniezno, Golina, Gołuchów, Grabów n/. Prosną, Grodziec, Kaczki Średnie (Gmina Turek), Kobylin, Kopanica (Gmina Siedlec), Kotlin, Konin, Krzycko Wielkie (Gmina Włoszakowice), Krzyż Wlkp., Kwilcz, Lipno, Michorzewo (Gmina Kuślin), Mieścisko, Miłaczew (Gmina Malanów), Miłosław, Nieżychowo (Gmina Białośliwie), Nowa Wieś Ujska (Gmina Ujście), Obrzycko Miasto, Ostrów Wlkp., Piła, Pawłowice (Gmina Krzemieniewo), Pleszew, Pogorzela, 18

19 Poznań, Powodowo (Gmina Wolsztyn), Przemęt, Pyzdry, Rychtal, Ryczywół, Rawicz Sarnowa, Rojęczyn (Gmina Rydzyna), Skulsk, Słodków (Gmina Turek), Sobótka (Gmina Ostrów Wlkp.), Sulmierzyce, Ślesin, Środa Wlkp. Święciechowa, Trąbczyn Dworski (Gmina Zagórów), Trzemeszno, Wysoka, Zbiersk Cukrownia (Gmina Stawiszyn), Zielona Wieś (Gmina Rawicz), 2012 r. 27 Bojanowo, Brodnica, Brzeziny, Chełst (Gmina Drawsko), Czarnków (Gmina Czarnków), Czerniejewo, Długa Wieś (Gmina Dobra), Dobieszczyzna (Gmina Żerków), Duszniki Wlkp., Kawęczyn, Kępno, Kobyla Góra, Kotuń (Gmina Szydłowo), Margonin, Miastecko Krajeńskie, Mnichowo (Gmina Gniezno), Lisków, Odolanów, Orchowo, Osieczna, Ostrzeszów, Piotrów (Gmina Blizanów), Powidz, Racot, Skoki, Sośnie, Trzcinica, 8 Orlików zostało wybudowanych bez udziału środków Samorządu Województwa Wielkopolskiego przez: Miasto Poznań, Miasto Konin, Gminę Oborniki Wielkopolskie, Gminę Siedlec, Gminę Ostrów Wielkopolski, Gmina Turek, Gmina i Miasto Odolanów i Gmina Sośnie 4. POZOSTAŁE PROGRAMY RZĄDOWE BUDOWY BOISK W ramach programów rządowych JST oraz inne podmioty pozyskały środki finansowe na realizację własnych zadań w zakresie budowy: a/. w ramach programu BLISKO BOISKO obiekt piłkarski 60 x 30 m. sztuczna trawa, teren ogrodzony. - maksymalne dofinansowanie wynosiło ,- zł. przy założeniu, że koszty wybudowania obiektu wyniosły lub przekroczyły kwotę ,- zł. W latach na terenie Wielkopolski wybudowano 14 takich obiektów b/. w ramach programu WIELOFUNKCYJNE BOISKO dla DZIECI i MŁODZIEŻY otwarty obiekt o wymiarach 44 x 22 m. nawierzchnia poliuretanowa. - maksymalne dofinansowanie wynosiło ,- zł. przy założeniu, że koszty wybudowania obiektu wyniosły lub przekroczyły kwotę ,- zł. W latach na terenie Wielkopolski wybudowano 60 takich obiektów Powyższe programu zostały zakończone. Inwentaryzacja obiektów sportowych województwa wielkopolskiego według stanu na 31 grudnia 2012 roku: dostępna na stronie 19

20 KIERUNKI ROZWOJU INFRASTRUKTRY SPORTOWEJ NA KOLEJNE LATA Pomimo takich nakładów finansowych w minionych latach, wciąż nie udało się zaspokoić potrzeb wszystkich zainteresowanych. Według stanu obiektów sportowych na 31 grudnia 2012 roku w Wielkopolsce wciąż pozostaje 6 powiatów, na terenie których nie wybudowano dotychczas krytej pływalni (z niecką o wymiarach 25 x 12,5 m): czarnkowsko-trzcianecki, grodziski, kępiński, kolski, nowotomyski oraz słupecki. Jedynie Gmina Miejska Koło w roku 2010 z własnych środków rozpoczęła budowę krytej pływalni. W dalszym ciągu 6 wielkopolskich gmin nie posiada podstawowej sali gimnastycznej o wymiarach 24 x 12 m. Gminy Rokietnica oraz Mikstat takich obiektów nie mają, ale rozpoczęły ich realizację w 2012 roku, licząc na dofinansowanie z Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej. Natomiast Gminy Bralin, Zaniemyśl, Chrzypsko Wielkie oraz Gmina Miejska Sulmierzyce takich sal nie posiadają, a w ich budżetach nie przewiduje się zabezpieczenia środków na ten cel. Realizacja programu Moje Boisko Orlik 2012 zakończyła się 89% wypełnieniem założenia, że znajdzie się przynajmniej jeden taki obiekt w każdej gminie. Po 5 edycjach Orliki powstały w 202 z 226 wielkopolskich gmin. Pozostały zatem 24 gminy, na terenie których nie ma tych kompleksów. Spory procent tych jednostek nie zdecydowało się na wybudowanie Orlika z powodu braku jednego dużego ośrodka na terenie gminy. Tym jednostkom niezbędne są mniejsze niż Orlik obiekty sportowe, takie jak pojedyncze boiska wielofunkcyjne, które w zupełności zaspokoją potrzeby. Przede wszystkim jednak szczególną uwagę należy zwrócić na obiekty i urządzenia lekkoatletyczne, które stanowią podstawową bazę do uprawiania wielu dyscyplin sportu. To właśnie lekka atletyka przynosi województwu wielkopolskiemu największą liczbę punktów w systemie sportu młodzieżowego, dlatego też stworzenie dobrych warunków jest kluczowym przedsięwzięciem do dalszego rozwoju wielkopolskiego sportu. Brakuje jednak instrumentów pozwalających na takie wsparcie. W przypadku poprawy sytuacji finansowej Województwa Wielkopolskiego, wskazany jest powrót do współfinansowania inwestycji i remontów bazy sportowej należącej zarówno do jednostek samorządu terytorialnego jak i organizacji pozarządowych. Obecny kryzys finansowy dotknął sektor publiczny, co sprawiło, że możliwości poprawy i rozwoju infrastruktury sportowej są znacznie mniejsze. W dodatku niemal wszystkie programy w zakresie inwestycji sportowych prowadzone przez Ministerstwo Sportu i Turystyki dobiegły końca, a jedynym obecnie programem, z którego dofinansowanie mogą uzyskać jednostki samorządu terytorialnego jest Wieloletni Program Rozwoju Bazy Obiektów Sportowych (WPRBOS). Taki stan rzeczy, szczególnie w świetle zmniejszających się z roku na rok limitów środków przyznawanych właśnie z Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej dla województwa wielkopolskiego, stawia dalszy rozwój infrastruktury sportowej pod dużym znakiem zapytania. 20

21 ŚRODKI NA POPRAWĘ I ROZWÓJ INFRASTRUKTURY SPORTOWEJ WOJEWÓDZTWA WIELKOPOLSKIEGO Rok Wieloletni Program Rozwoju Bazy Obiektów Sportowych* zł zł zł zł zł b/d "Moje Boisko - Orlik 2012" zł zł zł zł zł 0 zł Dofinansowanie remontów i inwestycji sportowych w JST Dofinansowanie poprawy i rozwoju bazy sportowej w organizacjach pozarządowych zł zł zł zł zł 0 zł zł zł zł zł 0 zł 0 zł * - środki z Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej. Pozostałe pochodzą z budżetu województwa wielkopolskiego zł Środki na infrastrukturę sportową zł zł zł zł zł zł 0 zł PRBOS Inwestycje i Remonty JST ORLIK Remonty w klubach 21

22 IV. PROGRAMY AKTYWIZUJĄCE MIESZKAŃCÓW DO SPORTU I REKREACJI SPORT POWSZECHNY POWSZECHNY SPORT SZKOLNY Zadania sportu dzieci i młodzieży szkolnej realizowane są przez stowarzyszenia kultury fizycznej, posiadające osobowość prawną. Działalność tą prowadzą małe jedno i kilku sekcyjne Uczniowskie Kluby Sportowe, kluby sportowe oraz stowarzyszenia interdyscyplinarne na szczeblu powiatowym i wojewódzkim. Do największych należy Szkolny Związek Sportowy, który poprzez struktury gminne, powiatowe oraz SZS WIELKOPOLSKA jako struktura wojewódzka działa na rzecz całej młodzież szkolnej. W realizacji zadań Związek wspierany jest przez kilka Międzyszkolnych Ośrodków Sportowych, miejscowe Ośrodki Sportu i Rekreacji oraz w różnych konfiguracjach bezpośrednio przez samorządy lokalne. Kluby działające przy szkołach wspierane są przez samorządy lokalne oraz przez SZS WIELKOPOLSKA ze środków samorządu woj. wielkopolskiego. Ze związkiem stowarzyszonych jest ponad 90 klubów aktywnie uczestniczących w realizacji zadań sportu powszechnego. SZS jest prężną organizacją otwartą na nowe wyzwania działającą w realiach XXI wieku jednocześnie sięgającą do 60 lat doświadczeń pracy z młodzieżą. Od kilku lat uwzględniając potrzeby środowiska realizuje również zadania na rzecz osób dorosłych. Największym partnerem Związku w województwie wielkopolskim jest Samorząd Województwa, a bezpośrednio Departament Sportu i Turystyki UMWW. Główne zadanie pod nazwa: ORGANIZACJA RYWALIZACJI SPORTOWEJ DLA SZKÓŁ PODSTAWOWYCH, GIMNAZJÓW I SZKÓŁ PONADGIMNAZJALNYCH W RAMACH IGRZYSK MŁODZIEŻY SZKOLNEJ W WOJEWÓDZTWIE WIELKOPOLSKIM, SZKOLENIE DZIECI I MŁODZIEŻY ORAZ UPOWSZECHNIANIE SPORTU SZKOLNEGO NA POZIOMIE WOJEWÓDZKIM SZS WIELKOPOLSKA realizuje na podstawie trzyletnich umów zawieranych z Urzędem Marszałkowskim Województwa Wielkopolskiego. Wielkopolskie Igrzyska Młodzieży Szkolnej Szkolny Związek Sportowy WIELKOPOLSKA rok rocznie realizuje cele określone regulaminem ogólnym Wielkopolskich Igrzysk Młodzieży Szkolnej, na podstawie przyjętego kalendarza. WIMS prowadzone są w trzech kategoriach wiekowych, jako: - Igrzyska Młodzieży Szkolnej dla dzieci ze szkół podstawowych; - Gimnazjada dla dzieci z gimnazjów; - Licealiada dla młodzieży ze szkół ponadgimnazjalnych. W roku 2011/2012 odbyła się już XIII edycja Wielkopolskich Igrzysk. Od kilku lat ich rangę dodatkowo podnosi fakt objęcia patronatem przez Marszałka Województwa Wielkopolskiego Pana Marka Woźniaka i Wielkopolskiego Kuratora Oświaty Panią Elżbietę Walkowiak. Imprezy realizowano przy wsparciu środków z Ministerstwa Sportu i Turystyki, poprzez Zarząd Główny SZS oraz ze środków własnych, zwłaszcza ze środków pożytku publicznego. Realizacja kalendarza pozwala wyłonić 22

23 najbardziej usportowione szkoły w województwie wielkopolskim. Co roku w WIMS startuje podobna liczba szkół (średnio ok.1150 szkół sklasyfikowanych na etapie wojewódzkim), co świadczy o nie słabnącym zainteresowaniu i chęci uczestnictwa we współzawodnictwie sportowym. Stała liczba szkół uczestnicząca w realizacji spowodowana jest przyjętym systemem, który ogranicza ilość szkół do wielkości umożliwiającej realizację na etapie rejonowym, półfinałowym i finału wojewódzkiego. Co roku wyłania się szkoły, które zdobywają tytuł: NAJBARDZIEJ USPORTOWIONA SZKOŁA W WIELKOPOLSCE. Najlepszym sześciu szkołom w poszczególnych kategoriach od roku 2009 zostają wręczane nagrody w postaci certyfikatów finansowych na zakup sprzętu sportowego. Nagrody finansowane są przez Samorząd Województwa Wielkopolskiego. Poniżej przedstawiamy pierwsze 6 szkół w poszczególnych latach i kategoriach: SZKOŁY PODSTAWOWE ROK SZKOLNY MSC 2008/ SP NR 3 KONIN ROK SZKOLNY 2009/2010 SP NR 3 WOLSZTYN ROK SZKOLNY 2010/2011 SP NR 3 WOLSZTYN ROK SZKOLNY 2011/2012 SP NR 3 WOLSZTYN 2. SP NR 6 ŚREM SP NR 3 KONIN SP NR 3 KONIN SP NR 3 KONIN 3. SP NR 20 POZNAŃ SP NR 12 LESZNO SP NR 7 LESZNO 4. SP NR 3 WOLSZTYN SP NR 7 LESZNO SP NR 12 LESZNO SP NR 2 NOWYM TOMYŚL SP NR 8 KROTOSZYN 5. SP NR 1 CZARNKÓW SP NR 4 PIŁA SP KRZYŻ WLKP. SP NR 12 LESZNO 6. SP NR 6 POZNAŃ SP NR 6 POZNAŃ SP NR 20 POZNAŃ SP NR 29 POZNAŃ GIMNAZJA ROK SZKOLNY MSC 2008/2009 ROK SZKOLNY 2009/2010 ROK SZKOLNY 2010/2011 ROK SZKOLNY 2011/ G NR 2 WRZEŚNIA G NR 2 WRZEŚNIA G NR 6 KONIN G NR 24 POZNAŃ 2. G NR 2 WOLSZTYN G NR 1 ŚREM G NR 1 WOLSZTYN G NR 6 KONIN 3. G NR 6 KONIN G NR 2 WOLSZTYN G NR 2 WRZEŚNIA G NR 2 WOLSZTYN 4. G NR 1 ŚREM G NR 6 KONIN G NR 5 JAROCIN G NR 5 JAROCIN 5. G NR 1 JAROCIN G CZARNKÓW G NR 24 POZNAŃ G NR 1 SKOKI 6. G NR 29 POZNAŃ G PRZYKONA G NR 1 GOSTYŃ G NR 29 POZNAŃ 23

24 SZKOŁY PONADGIMNAZJALNE ROK SZKOLNY ROK SZKOLNY MSC 2008/ /2010 ROK SZKOLNY 2010/2011 ROK SZKOLNY 2011/ ZSO TUREK ZSO JAROCIN ZSO TUREK ZSO TUREK 2. ZSTiO WRZEŚNIA ZSO TUREK II LO KALISZ ZSOiP WOLSZTYN 3. I LO LESZNO LO ŚRODA WLKP. ZSO JAROCIN ZSO JAROCIN 4. ZSO JAROCIN ZSP NR 1 KĘPNO LO ŚRODA WLKP. II LO KALISZ 5. LO ŚRODA WLKP. ZSE ZŁOTÓW LO PLESZEW ZSE ZŁOTÓW 6. ZS IM. ST. STASZICA PIŁA II LO KALISZ LO WRZEŚNIA ZSTiO WRZEŚNIA Więcej informacji o WIMS: Wielkość środków przyznanych na realizację Projektów w latach przez Samorząd Województwa Wielkopolskiego przedstawia poniższa tabela: Urząd Marszałkowski Departament Sportu i Turystyki Wysokość środków finansowych L.p. Nazwa projektu Wielkopolskie Igrzyska Młodzieży Szkolnej i Szkolenie Młodzieży ,00 zł ,00 zł ,00 zł ,00 zł Uzdolnionej Sportowo 2. Zagrajmy o sukces 0 zł ,97 zł ,21 zł ,33 zł 3. Grand Prix Wielkopolski w Maratonach 0 zł ,00 zł ,00 zł ,00 zł 4. Wielkopolski Turniej Orlika 0 zł ,00 zł ,00 zł ,00 zł 5. Turniej Orlika o Puchar Premiera Donalda Tuska -dofinansowanie wyjazdu na finał krajowy 0 zł 2 060,74 zł 0 zł 0 zł Ogółem ,00 zł ,71 zł ,21 zł ,33 zł 24

25 Szkoły, które zdobyły mistrzostwo województwa wielkopolskiego w poszczególnych dyscyplinach nagrodzone zostały możliwością wyjazdu na finały ogólnopolskie. Szkolny Związek Sportowy WIELKOPOLSKA w miarę możliwości wspierał wyjazdy drużyn, w szczególności na Gimnazjadę w Grach Zespołowych, która jest sztandarową imprezą SZS. W minionych czterech latach reprezentacje z Wielkopolski mogły pochwalić się licznymi wysokimi miejscami w zawodach ogólnopolskich. Do najlepszych z nich należeli: Gimnazjum nr 3 Środa Wlkp. I miejsce - Finał w Biegach Rozstawnych sztafeta 4x100m dziewcząt, Łódź 2012, Liceum Ogólnokształcące Szamotuły I miejsce - Finał w Biegach Rozstawnych sztafeta 4x100m dziewcząt, Łódź 2012, Gimnazjum Sieraków I miejsce Gimnazjada w Grach Zespołowych koszykówka chłopców, Radom 2011, Szkoła Podstawowa nr 3 Konin I miejsce IMS w mini piłkę ręczną chłopców, Konin 2011, Szkoła Podstawowa nr 3 Wolsztyn I miejsce Czwórbój LA chłopców, Siedlce REALIZACJA PROJEKTÓW WSPIERAJĄCYCH ŚRODOWISKO SPORTU SZKOLNEGO Projekt pn. Zagrajmy o sukces Dnia 14 października 2010 r. Uchwałą nr 4538/2010 Zarząd Województwa Wielkopolskiego powierzył Departamentowi Sportu i Turystyki Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego realizację projektu systemowego Zagrajmy o sukces w ramach Priorytetu IX, Działanie 9.1 Poddziałanie 9.1.2, ze środków Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. Na partnera Projektu wybrano stowarzyszenie Szkolny Związek Sportowy WIELKOPOLSKA w Poznaniu. Projekt jest kontynuacją i uzupełnieniem ogólnopolskiego programu, którego celem jest zmniejszenie agresji i patologii wśród nieletnich, podniesienie ich poziomu sprawności fizycznej, promocja pozytywnych zachowań w sporcie w ramach idei fair play oraz wyrównanie dysproporcji edukacyjnych w trakcie procesu kształcenia. W projekcie w okresie biorą udział szkoły gimnazjalne woj. wielkopolskiego spełniające kryteria określone przez Beneficjenta. W odpowiedzi na zidentyfikowane problemy za cel główny projektu postawiono podniesienie kompetencji kluczowych oraz rozwój prawidłowych postaw społecznych i edukacyjnych wśród 9450 uczniów z 195 szkół gimnazjalnych z województwa wielkopolskiego, w okresie od VI.2010 r. do VI.2013 r.. Zespół ds. koordynacji wdrażania projektu Zagrajmy o sukces podczas spotkań przed każdą edycją projektu ustalał zasady naboru szkół do danej edycji projektu. EDYCJA I 2010/2011 II 2011/2012 III 2012/2013 Ilość szkół Ilość uczniów Ilość nauczycieli

26 W ramach realizacji projektu w każdej szkole zakres zajęć obejmuje: Zajęcia ICT /Informatyczne/ 30 godzin; Zajęcia z przedmiotów przyrodniczo-matematycznych 23 godziny; Języki obce 30 godzin; Pomoc psychologiczną 22 godziny; Zajęcia sportowo-wychowawcze (stanowiące element zachęcający młodzież do uczestnictwa w projekcie) 45 godzin. Uczniowie w ciągu całego roku szkolnego uczestniczą w ogółem 150 godzinach zajęć dodatkowych. Zajęcia mają charakter warsztatów, spotkań grupowych i prowadzone są przez nauczycieli i psychologów lub pedagogów ze szkół objętych projektem. Wszystkie rodzaje zajęć odbywają się w grupach ok. 20 osobowych. Prowadzone są cyklicznie raz bądź kilka razy w tygodniu. Zajęcia odbywają się w obiektach udostępnionych przez szkoły zaangażowane do projektu. Przed rozpoczęciem realizacji zajęć, przeprowadzone zostały szkolenia dla nauczycieli. Nauczyciele otrzymali również materiały dydaktyczne w postaci dwóch książek z zakresu przeciwdziałania zagrożeniom współczesnego świata. W celu efektywnej realizacji zajęć pozalekcyjnych dokonano również zakupu sprzętu: dla uczestników - pakiet indywidualny i dla szkół. Proces rekrutacji szkół i uczniów do III edycji projektu pokazał potrzebę kontynuacji kolejnych edycji projektu. Mając na względzie pozytywny odbiór działań projektu, wydaje się zasadne przedłużenie o kolejne 2 lata projektu do r. Pan Marszałek poparł propozycję przedłużenia Projektu o tak dużej sile wsparcia dla szkół z terenu całej Wielkopolski. Więcej informacji: Projekt pn. Animator Sportu Dzieci i Młodzieży Projekt pn. Animator Sportu Osób Niepełnosprawnych Program rządowy o nazwie Animator Sportu Dzieci i Młodzieży realizowany jest od 2002r., natomiast Program Animator Sportu Osób Niepełnosprawnych od 2003r. Zasady finansowania programu zmieniały się w ciągu ostatnich lat. W programie ASDiM kwota dofinansowania do roku 2009 wynosiła 1000 zł brutto. W 2010 r. została podwyższona do 1200 zł., niestety w roku 2011 nastąpił wielki spadek dofinansowania i kwotę wsparcia zmniejszono w II edycji do 900 zł przy zachowaniu tej samej ilości animatorów. W kolejnym roku zmniejszono ponownie środki na realizację projektu co spowodowało zmniejszenie kwoty wsparcia na animatora do 800 zł brutto. Ilość Animatorów zmniejszono do 262. Na rok 2013 zmieniono całkowicie zasady rekrutacji, co w radykalny sposób ograniczy ilość osób uczestniczących w tym Programie do poziomu kilku osób z całego województwa wielkopolskiego. Zdecydowanie lepsza sytuacja jest w Programie ASON (środki pochodzą z Departamentu Rozwoju i Promocji Sportu MSiT) początkowa kwota to 1000 zł, po czym została ona zwiększona w roku 2010r. do kwoty 1200 zł utrzymana w roku 2011 i Program realizowało 25osób w 2012r., a w 2013r. będzie to15osób. EDYCJA Ilość miejsc przyznanych I 2009 II 2009 I 2010 II 2010 I 2011 II 2011 I 2012 II b/d Więcej informacji: 26

27 Projekt pn. Pływanie kluczem do sukcesu Środowisko sportu szkolnego województwa wielkopolskiego w tym Szkolny Związek Sportowy WIELKOPOLSKA sięga po środki z konkursów rozpisanych przez Ministerstwo Sportu i Turystyki na dofinansowanie ze środków Funduszu Zajęć Sportowych dla Uczniów. W 2012 r. SZS WIELKOPOLSKA zrealizował projekt zajęć sportowo edukacyjnych Pływanie kluczem do sukcesu. Uczestnicy projektu to osobowa grupa uczniów szkół podstawowych oraz gimnazjów pochodząca ze środowisk wiejskich i miejskich województwa wielkopolskiego. Zajęcia prowadzone były w: Koninie, Ostrowie Wlkp., Ostrzeszowie i Wągrowcu. SZS WIELKOPOLSKA będzie czynił starania o kontynuację projektu w roku IMPREZY CYKLU GRAND PRIX WIELKOPOLSKI Od roku 2006 Departament Sportu i Turystyki Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego wprowadza nową jakość w organizacji imprez sportu powszechnego. Są to cykle zawodów Grand Prix Wielkopolski. Grand Prix Wielkopolski w Pływaniu Długodystansowym Pływanie długodystansowe, czyli pływanie na wodach otwartych jest ekstremalnym i nieporównywalnym z innymi dyscyplinami rodzajem sportu. Pomysł organizacji imprezy jedynej w swoim rodzaju, której korzenie sięgają czasów starożytnych, Grand Prix Wielkopolski w Pływaniu Długodystansowym został zaaprobowany przez Marszałka Województwa Wielkopolskiego, który objął inicjatywę honorowym patronatem. Od kilku lat do Wielkopolski zjeżdżają się entuzjaści pływania, by poddać się rywalizacji, poprawić swoją kondycję fizyczną, lecz także, aby miło spędzić czas w rodzinnym gronie nad akwenami wodnymi położonymi w malowniczych zakątkach Wielkopolski. Z roku na rok przybywa ich coraz więcej, w tym także ludzi starszych, młodzieży oraz osób niepełnosprawnych. Liczba uczestników całego cyklu wyniosła 2012 r.136 osób (sklasyfikowanych). W 2012r. odbył się cykl imprez pływackich w Środzie Wielkopolskiej, Wolsztynie, Chodzieży, Kiekrzu, Lednogórze, Zbąszyniu, Międzychodzie oraz w Kiekrzu. Każda z edycji odbywa się na dystansie 3000m, które należy pokonać w ciągu 90 minut zgodnie z przepisami FINA. Wraz z początkiem wakacji letnich rozpoczyna się kolejny cykl imprez pływackich. Więcej informacji: 27

28 Grand Prix Wielkopolski w Półmaratonie Każdego roku na początku kwietnia w Poznaniu następuje inauguracja Grand Prix Wielkopolski w Półmaratonie. Z roku na rok oferta Grand Prix rozszerzana jest o kolejne biegi: I edycja w 2010r. składała się z 8, następnie w 2011r. z 9 półmaratonów, w kolejnym 2012r. z 11biegów w 2013r. oferta została zwiększona o kolejny bieg. Uczestnicy mają możliwość rywalizacji w Poznaniu, Ostrzeszowie, Trzemesznie, Tarnowie Podgórnym, Murowanej Goślinie, Grodzisku Wielkopolskim, Pobiedziskach, Pile, Gnieźnie, Zbąszyniu, Szamotułach oraz w finałowym biegu kończącym cykl GP w Kościanie. Coraz większa liczba organizatorów imprez biegowych chciałaby znaleźć się w tej elitarnej grupie wyróżnionych, w 2013 będzie ich 12: VI Poznań Półmaraton XV Półmaraton XXXXIX Crossy Ostrzeszowskie XXIII Biegim. J. Kilińskiego Trzemeszno II Bieg Lwa Tarnowo Podgórne XVII MP Weteranów w Półmaratonie Murowana Goślina VII Grodziski Półmaraton Słowaka Grodzisk Wlkp. XXIV Bieg Wł. Jagiełły Pobiedziska XXIII Półmaraton Philipsa Piła XXXVI Bieg Lechitów Gniezno XXVI Bieg Zbąskich Zbąszyń III Samsung Półmaraton Szamotuły IX Międzynarodowy Kościański Półmaraton W roku 2012 uczestniczyło w całym cyklu ponad osób. Należy wspomnieć, że patronat honorowy nad całością przedsięwzięcia Grand Prix Wielkopolski w Półmaratonach objął Pan Marszałek Województwa Wielkopolskiego Marek Woźniak a do cyklu GP zalicza się półmaratony posiadające atesty: AIMS, IAAF lub PZLA. Od roku 2012 wprowadzona została klasyfikacja Korony Półmaratonów Wielkopolski. Po ostatnim Półmaratonie, który odbył się w Kościanie Brązową Koronę zdobyły 32 osoby. Więcej informacji: Grand Prix Wielkopolski w Maratonach Rowerowych MTB Wynikająca konieczność pokazywania aktywnych form wypoczynku jako alternatywę dla coraz bardziej siedzącego tryby życia skutkującego gorszą kondycją fizyczną i pogarszającym się stanem zdrowia społeczeństwa Samorząd Województwa Wielkopolskiego zainicjował Grand Prix Wielkopolski system Maratonów Rowerowych MTB. Pod Patronatem Pana Marszałka Marka Woźniaka przeprowadza się 6 wyścigów kolarskich w różnych miastach Wielkopolski. Sklasyfikowanych zostało 2012r zawodników organizatorzy przewidują dalszy wzrost zainteresowania tą formą aktywności fizycznej. Maratony w takiej postaci są imprezami łatwo dostępnymi dla przeciętnego rowerzysty a jednocześnie mogą stać się wyzwaniem dla bardziej ambitnych kolarzy amatorów. Wszystkie trasy są wymagające lecz do maratonów rowerowych można przygotować się wykorzystując Wielkopolski System Szlaków Rowerowych. Poruszanie po nim w celach rekreacyjnych z pewnością ułatwi nawigacja na rower, czyli 28

29 GPS Wielkopolska. Organizatorzy w 2013r. oferują miłośnikom dwóch kółek rywalizację w zawodach w następujących miejscowościach: Dolsk Gniezno Wyrzysk Suchy Las Koło Łopuchowo - finał Więcej informacji: Grand Prix Wielkopolski w Koszykówce Ulicznej Streetball W roku 2012 oprócz młodzieżowej formy koszykówki ulicznej, wraz ze Stowarzyszeniem Streetball Polska Samorząd Województwa Wielkopolskiego stworzył ofertę dla osób powyżej 14 lat do imprezy pn. Grand Prix Wielkopolski w Koszykówce Ulicznej. To 12 Otwartych Turniejów Rozgrywanych w okresie maj wrzesień na terenie Województwa Wielkopolskiego. W 2012r. zawody z cyklu GP odbyły się w Gnieźnie, Kaliszu, Koninie, Kraszewicach, Lesznie, Międzychodzie, Ostrowie Wlkp., Pile, Poznaniu, Rawiczu, Swarzędzu, Wrześni. Od 2013 roku impreza będzie się składała z 7 edycji w następujących miejscowościach: Gniezno Konin Leszno Międzychód Piła Poznań Września Mistrzostwa Wielkopolski w Narciarstwie Zjazdowym Mistrzostwa Wielkopolski są regionalnymi eliminacjami największej, amatorskiej imprezy w kraju - Mistrzostw Polski FAMILY CUP. Główną ideą przyświecającą organizatorom jest popularyzacja narciarstwa i snowboardu. Nie przypadkową jest nazwa - Family Cup (Puchar Rodzinny) podkreśla ona charakter tych zawodów, które stały się nie tylko czysto sportową rywalizacją, ale również, a może przede wszystkim pretekstem do miłego spędzenia czasu z rodziną i przyjaciółmi. Jest to swoisty fenomen w sportach zimowych - Nizinne Województwo Wielkopolskie każdego roku organizuje zawody, które cieszą się bardzo dużym zainteresowaniem, skupiając największą widownię i liczbę zawodników spośród wszystkich eliminacji rozgrywanych w naszym kraju. W 2013 roku przypada kolejna, dwudziesta druga już edycja tej imprezy, która w tym roku po raz czwarty odbędzie się w Ośrodku Narciarskim Czarna Góra w Kotlinie Kłodzkiej. Wcześniej zawody rozgrywane były w Karpaczu, Szklarskiej Porębie, a przy bardzo złych warunkach śniegowych na sztucznym stoku Malta Ski w Poznaniu. 29

30 AKTYWIZACJA PROGRAMU "Moje Boisko - Orlik 2012" Wielkopolski Turniej Orlika o Puchar Marszałka Województwa Wielkopolskiego Każdej wiosny na wielkopolskich Orlikach odbywa się Turniej Orlika o Puchar Marszałka Województwa Wielkopolskiego, który cieszy się dużą popularnością. Inauguracyjna I edycji turnieju odbyła się w kwietniu 2010 roku. Założeniem Wielkopolskiego Turnieju Orlika jest rozegranie zawodów na szczeblu gminnym, którego zwycięzcy dostają się do eliminacji powiatowych. Triumfator imprezy powiatowej otrzymuje przepustkę do kolejnego szczebla, tym razem rejonowego. Dopiero zwycięzcy tego etapu dostają się do wielkiego finału wojewódzkiego. I edycja Turnieju Orlika o Puchar Marszałka skupiła ponad 4000 młodych adeptów futbolu, którzy reprezentowali barwy aż 370 drużyn. Cały turniej zaktywizował życie na 105 wielkopolskich Orlikach. II edycja Turnieju rozgrywana w roku 2011r. została rozszerzona o streetball. W turnieju udział wzięło 440 drużyn piłkarskich i 95 streetballowych, które skupiły łącznie ponad 5700 uczestników. III edycja rozgrywana na obiektach Orlika stanowiła preludium do najważniejszej imprezy piłkarskiej na naszym kontynencie w 2012 roku, której miasto Poznań było gospodarzem. Finał Wojewódzki odbył się 15 czerwca 2012r. w Gnieźnie. Ogółem w III edycji turnieju wzięło udział prawie 6 tyś. młodych sportowców. Więcej informacji: Turniej Orlika o Puchar Premiera Donalda Tuska Turniej Orlika o Puchar Premiera Donalda Tuska jest realizowany od jesieni 2010 roku, w sumie przeprowadzone zostały trzy edycje. Zadanie finansowane jest przez Ministerstwo Sportu i Turystyki przy wsparciu sponsorów: PZU i PKN ORLEN. Turniej Orlika przeznaczony jest dla dwóch kategorii wiekowych: lat i lat, osobno dla dziewcząt i chłopców. Rozgrywki składały się z kilku etapów: eliminacje gminne, dwa etapy eliminacji wojewódzkich, finał wojewódzki i finał ogólnopolski. Całość działań jest koordynowana przez SZS WIELKOPOLSKA. Finał Wojewódzki dotychczas odbył się dwukrotnie w Poznaniu, a w roku 2012 w Baranowie. Drużyny z Wielkopolski na finale ogólnopolskim w Warszawie spisywały się bardzo dobrze, zajmując czołowe miejsca. Do największych sukcesów należą: I miejsce grupa młodsza chłopców UKS 4 Kościan- I edycja II miejsce grupa starsza chłopców OLO Władysławów- I edycja I miejsce grupa chłopców młodszych UKS 3 Szamotuły- II edycja I miejsce grupa chłopców starszych Gimnazjum nr 3 Koło- II edycja II miejsce grupa dziewcząt starszych - UKS Wilki Wilkowyja- II edycja II miejsce grupa chłopców starszych ZS nr 5 Jarocin- III edycja Wzrost liczby zrealizowanych turniejów spowodowany jest coraz większym zainteresowaniem zarówno drużyn jak i animatorów na boisku ORLIK. Poniżej została również przedstawiona szczegółowa tabela dotycząca liczby poszczególnych etapów eliminacji oraz ilościowego udziału drużyn. 30

31 Rok realizacji Liczba drużyn, w tym: Dziewczęta lat Chłopcy lat Dziewczęta lat Chłopcy lat Liczba turniejów eliminacyjnych Liczba turniejów wojewódzkich Z tabeli wynika, że zainteresowanie turniejem z roku na rok jest coraz większe. W stosunku do pierwszej edycji liczba drużyn, które wzięły udział w turnieju wzrosła, aż o 400. Ogromną popularnością zaczął cieszyć się również turniej dziewcząt, gdzie liczba startujących drużyn zwiększyła się o ponad 100%. W związku ze wzrostem liczby zespołów, zwiększeniu uległa również liczba eliminacji gminnych. Statystyki są bardzo zadowalające i dają optymistyczny obraz na rok następny. Program Animator Moje Boisko ORLIK 2012 Program Animator Moje Boisko ORLIK 2012 jest prowadzony przez Szkolny Związek Sportowy WIELKOPOLSKA od 2009 r. na zlecenie Ministerstwa Sportu i Turystyki we współpracy z Jednostkami Samorządu Terytorialnego. Przez pierwsze trzy lata Program podzielony był na 3 edycje, rozpoczynające się od początku marca, czerwca i września. W 2012 roku po raz pierwszy MSiT zdecydowało się na dwie całkowicie od siebie niezależne edycje, skutkowało to koniecznością dwukrotnego podpisywania umów i niewątpliwie było utrudnieniem dla Animatorów i realizatorów Projektu. Wychodząc naprzeciw zapotrzebowaniu i widząc w tym możliwość uniknięcia wielu błędów SZS WIELKOPOLSKA zorganizował Szkolenie dla Animatorów roku w Żerkowie. W listopadzie i grudniu 2012r. realizowano na 3 obiektach Projekt Animator - Biały Orlik. Lata Wykaz obiektów i animatorów Program Animator Moje Boisko ORLIK 2012 w województwie wielkopolskim w latach Ilość obiektów w Programie Ilość Animatorów Obiekty z jednym Animatorem Obiekty z dwoma Animatorami Więcej informacji: 31

32 SPORT W ŚRODOWISKU AKADEMICKIM 1. Stan organizacyjny Organizacja Środowiskowa AZS w Poznaniu zrzesza 28 klubów z terenu całego województwa (Poznań, Gniezno, Leszno, Kalisz, Konin i Piła). 26 klubów uczelnianych istnieje przy uczelniach wyższych i zajmują się one głównie upowszechnianiem kultury fizycznej w środowisku studenckim, zaś 2 kluby (AZS AWF Poznań i OŚ AZS Poznań) działają głównie w obszarze sportu dzieci i młodzieży oraz sportu wyczynowego. Łącznie w w/w klubach funkcjonuje 309 sekcji sportowych, rekreacyjnych i turystycznych zrzeszających 5174 członków z opłaconymi składkami (stan na r.) Działalność w tym zakresie prowadzona jest łącznie w 25 sekcjach, a obydwa kluby pozostają ostatnimi już niemal przykładami wielosekcyjnych klubów w Wielkopolsce. Działalność ich wspiera ministerialny program Akademickich Centrów Szkolenia Sportowego, a także dochody własne (wpłaty rodziców lub sponsorów). Osobną kwestią pozostaje funkcjonowanie kilku sekcji w grach zespołowych w najwyższych klasach rozgrywek państwowych. Są to: - w ramach klubu środowiskowego hokej na trawie kobiet i mężczyzn oraz koszykówka mężczyzn (występujące pod nazwą AZS Politechnika Poznań) oraz koszykarki INEA AZS, - w ramach AZS UAM: siatkówka mężczyzn i futsal kobiet (klub ten obok sportu studenckiego rozwija także w wybranych dyscyplinach sport wyczynowy). Większość z nich otrzymuje część środków na działalność z Urzędu Miasta Poznania. O wzroście poziomu sportowego świadczy choćby udział reprezentantów AZS z Poznania w igrzyskach olimpijskich: OŚ AZS AZS AWF Ogółem Od 2012 roku po przejęciu trzech sekcji dawnego klubu Pocztowiec już pięć sekcji w ramach klubu OŚ AZS występuje pod nazwą AZS Politechnika Poznań władze uczelni zdecydowały się na ich sponsorowanie. 2. Sport uczelniany Rada Środowiskowa Klubów Uczelnianych jest organem doradczym Zarządu Organizacji Środowiskowej Akademickiego Związku Sportowego w Poznaniu, a jej zadaniem jest wspieranie i koordynowanie, organizacyjnie i finansowo, działalności klubów AZS oraz koordynowanie rozgrywek. Radę tworzą prezesi klubów uczelnianych AZS oraz zastępcy ds. sportowych kierowników studiów WF i Sportu z poszczególnych uczelni. Sekcje sportowe klubów uczelnianych AZS uczestniczą w rozgrywkach sportowych, które prowadzone są na szczeblu ogólnopolski i środowiskowym. Rywalizują one w ramach Akademickich Mistrzostw Polski, Akademickich Mistrzostw Wielkopolski, Mistrzostw Studentów I Lat oraz pucharów Ich Magnificencji Rektorów uczelni 32

33 z Wielkopolski. Organizatorami tych imprez są kluby uczelniane i studia WF i Sportu, a koordynatorem całości Rada Środowiskowa. Poznańscy studenci startują również w zawodach międzynarodowych, a aktywność w nawiązywaniu kontaktów międzynarodowych wykazują kluby uczelniane AZS Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, Politechniki Poznańskiej oraz Wyższej Szkoły Handlu i Usług. Poszczególne kluby oraz OŚ AZS Poznań organizują również, na zlecenie Zarządu Głównego AZS, imprezy centralne, wchodzące w skład systemu Akademickich Mistrzostw Polski. Środowisko wielkopolskie jest pod tym względem jednym z najaktywniejszych i - należy powiedzieć - najbardziej pracowitych w Polsce. Wyniki wielkopolskich zespołów w Akademickich Mistrzostwach Polski dowodzą dobrej pracy sportowej w klubach AZS naszego środowiska. W rankingu najlepszych uczelni w kraju pod względem sportowym wciąż na najwyższych miejscach spośród wielkopolskich uczelni znajduje się Uniwersytet im. Adama Mickiewicza. Drugie miejsce w klasyfikacji generalnej AMP w roku akademickim 2010/2011 i trzecie miejsce w 2011/2012 ugruntowują pozycję UAM jako jednej z najbardziej usportowionych uczelni w Polsce. Miejsca w pierwszej dziesiątce zajmowała również Politechnika Poznańska (VIII i V), co świadczy o wysokim poziomie sportowym reprezentacji tej uczelni. Wysokim pozycjom UAM i PP w klasyfikacji generalnej towarzyszą wysokie lokaty w klasyfikacji typów uczelni - Uniwersytet przegrał w swoim typie dwa razy z rzędu tylko z Uniwersytetem Warszawskim, największa uczelnia w kraju. Politechnika Poznańska zajęła trzecie miejsce w typie uczelni technicznych w roku akademickim 2011/2012. Wysoko w klasyfikacji w swoich typach są także Wyższa Szkoła Pedagogiki i Administracji i Akademia Wychowania Fizycznego (V), Uniwersytet Medyczny (IV i VIII), a w typie uczelnie społeczno-przyrodnicze Uniwersytet Ekonomiczny (VII). Zaakcentować należy znakomitą pracę PWSZ Leszno, uczelni, która od sześciu lat bez przerwy dominuje w klasyfikacji sportowej wyższych szkół zawodowych. Koszty organizacyjne studenckich zmagań sportowych pokrywane są przez Ministerstwo Sportu i Turystyki (za pośrednictwem Zarządu Głównego AZS) oraz przez Samorząd Województwa Wielkopolskiego, który zawiera z OŚ AZS wieloletnie umowy na powierzenie zadań w powszechnym sporcie studentów. Natomiast Mistrzostwa Studentów I Lat dofinansowuje Urząd Miasta Poznania. Wsparciem materialnym służy także od wielu lat Dom Wydawniczy REBIS. Akademickie Mistrzostwa Wielkopolski W roku akademickim 2010/2011 odbyły się 123 imprezy sportowe, w tym w ramach Akademickich Mistrzostw Wielkopolski 101 imprez w 63 dyscyplinach sportowych. W lidze międzyuczelnianej futsalu, koszykówki, siatkówki, piłce ręcznej i piłce nożnej łącznie rozegrano 300 meczów. Akademickie Mistrzostwa Wielkopolski to największy tego typu regionalny system rozgrywek studenckich w Polsce. W Mistrzostwach wzięli udział studenci 26 szkół wyższych z całej Wielkopolski (Poznań, Gniezno, Kalisz, Konin, Leszno, Piła) zrzeszonych w Akademickim Związku Sportowym. Największą popularnością cieszyły się rozgrywki w futsalu, w których wystartowały aż 22 reprezentacje uczelni. Udało się po wielu latach przerwy wznowić rozgrywki w piłce ręcznej oraz wprowadzono do programu mistrzostw futsal kobiet. Reprezentantki Państwowej Wyższej Szkoły z Konina nie tylko zdobyły tytuł Akademickich Mistrzyń Wielkopolski, ale także wygrały Akademickie Mistrzostwa Polski, a następnie Akademickie Mistrzostwa Europy w 2011 roku. Sklasyfikowano ogółem 538 reprezentacji uczelni w poszczególnych dyscyplinach. Spośród 63 dyscyplin sportowych Uniwersytet im. Adama Mickiewicza tryumfował w 23 dyscyplinach, a Politechnika Poznańska zwyciężyła w 21 dyscyplinach. Na podium w klasyfikacji generalnej 33

34 Akademickich Mistrzostw Wielkopolski edycji 2010/2011 stanęły tradycyjnie Uniwersytet im. Adama Mickiewicza i zaraz za nim Politechnika Poznańska. Trzecie miejsce niespodziewanie wywalczył Uniwersytet Ekonomiczny, który ostatni raz tak wysoką lokatę zajął w roku akademickim 2004/2005. Natomiast w klasyfikacji szkół niepublicznych niespodziankę sprawiła Wyższa Szkoła Handlu i Usług zajmując 3 miejsce. Pierwsza dwójka, to Wyższa Szkoła Pedagogiki i Administracji oraz Wyższa Szkoła Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa. W roku akademickim 2011/2012 odbyło się ponad 128 imprez sportowych, w tym w ramach Akademickich Mistrzostw Wielkopolski 105 imprez w 60 dyscyplinach sportowych. W lidze międzyuczelnianej futsalu, koszykówki, siatkówki, piłce ręcznej oraz piłce nożnej łącznie rozegrano 325 meczów. W Mistrzostwach wzięli udział studenci 24 szkół wyższych z całej Wielkopolski. Również w roku akademickim 2011/2012 największą popularnością cieszyły się rozgrywki w futsalu, w których wystartowało 21 uczelni. Sklasyfikowano tym razem 527 reprezentacji uczelnianych. Spośród 60 dyscyplin sportowych Politechnika Poznańska zwyciężyła w 23 dyscyplinach, a w 12 dyscyplinach zajęła drugie miejsce. Natomiast Uniwersytet im. Adama Mickiewicza tryumfował w 22 dyscyplinach, ale za to był 16 razy na drugiej pozycji. Na podium w klasyfikacji generalnej Akademickich Mistrzostw Wielkopolski edycji 2011/2012 bezkonkurencyjnie na pierwszym miejscu Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, na drugim Politechnika Poznańska, a tuż za nią Wyższa Szkoła Pedagogiki i Administracji. W klasyfikacji szkół niepublicznych pierwsza dwójka, tak jak w poprzednich latach, Wyższa Szkoła Pedagogiki i Administracji oraz Wyższa Szkoła Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa. Na trzecim miejscu znalazła się Wyższa Szkoła Bankowa. Mistrzostwa Studentów I Lat Dodatkowo, obok Akademickich Mistrzostw Wielkopolski organizowane są od wielu lat Mistrzostwa Studentów I Lat oraz Puchary Ich Magnificencji Rektorów (8 imprez). W listopadzie 2011 zorganizowano w Poznaniu cykl imprez sportowych dla studentów z Wielkopolskich uczelni po raz pierwszy przyjętych na studia, które jednocześnie były eliminacjami do Ogólnopolskich Igrzysk Studentów Pierwszego Roku. Celem tych imprez była popularyzacja sportu i kultury fizycznej wśród studentów pierwszego roku. Łącznie w eliminacjach do Finału Ogólnopolskich Igrzysk Studentów Pierwszych Roczników w 2011 w 7 imprezach wystartowało 352 studentów i studentek (113 kobiet i 239 mężczyzn) z 10 uczelni z Wielkopolski. Natomiast w 2012 w 9 imprezach wystartowało 343 studentów i studentek (121 kobiet i 222 mężczyzn) z 11 uczelni z Wielkopolski. W ramach Mistrzostw Studentów I Lat przeprowadzono zawody w następujących dyscyplinach: biegi przełajowe, ergometr wioślarski, futsal mężczyzn, koszykówka kobiet i mężczyzn, pływanie, siatkówka kobiet i mężczyzn oraz tenis stołowy. Ogółem system imprez regionalnych obejmuje w każdym roku nioemal 4 tysiące studentów z klubów uczelnianych. 34

35 Organizacja Akademickich Mistrzostw Polski W 2011 roku Organizacja Środowiskowa AZS Poznań wraz z klubami uczelnianymi AZS z Wielkopolskich uczelni przeprowadziła 15 imprez w ramach Akademickich Mistrzostw Polski, a w 2012 roku 9 imprez mistrzowskich. L.p. Termin AMP Dyscyplina Organizator Półfinał A Futsal mężczyzn UAM Półfinał A Tenis stołowy UP Półfinał A Pływanie PP Półfinał A Koszykówka kobiet PP Półfinał A Koszykówka mężczyzn AZS Poznań Półfinał A Siatkówka kobiet UP Półfinał A Piłka ręczna mężczyzn PWSZ Kalisz Finał Koszykówka mężczyzn PP Finał Kolarstwo górskie PP Finał Wioślarstwo AZS Poznań Finał Piłka ręczna mężczyzn PWSZ Leszno Finał Lekka atletyka AZS Poznań Półfinał A Piłka nożna PP Półfinał A Tenis UP Finał Piłka nożna PP L.p. Termin AMP Dyscyplina Organizator Półfinał A Futsal kobiet UAM Półfinał A Pływanie PWSZ Leszno Półfinał A Siatkówka kobiet UP Półfinał A Siatkówka mężczyzn PP Półfinał A Koszykówka kobiet PP Półfinał A Koszykówka mężczyzn PP Finał Trójbój siłowy klasyczny UE Finał Koszykówka mężczyzn PP Półfinał A Piłka nożna PP Zawody przeprowadzane były na obiektach poznańskich wyższych uczelni, w tym Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, Politechniki Poznańskiej i Uniwersytetu Przyrodniczego oraz obiektach należących do Poznańskich Ośrodków Sportu i Rekreacji. W samych Akademickich Mistrzostwach Polski w Lekkiej Atletyce 2011 wystartowało 1164 osób z 78 uczelni z całej Polski. Podczas zawodów komisja sędziowska odnotowała łącznie ok osobo-startów, co świadczy o tym, że była to w 2011 roku największa tego typu impreza organizowana w Polsce. 35

36 Działalność w zakresie sportu masowego i rekreacji Działania w tym zakresie, których celem jest dotarcie z ofertą aktywnego uczestnictwa w kulturze fizycznej do jak najszerszego grona studentów i pracowników wyższych uczelni, szczególnie widoczne są w największych klubach uczelnianych AZS, chociaż stopniowo podejmują je także małe kluby. Na sukcesy w omawianej dziedzinie składają się przede wszystkim: całoroczne funkcjonowanie sekcji rekreacyjnych organizacja uczelnianych dni sportu. Największą liczbą uczestników gromadzą dni sportu organizowane na UAM, Uniwersytecie Medycznym oraz Politechnice Poznańskiej organizowanie przedsięwzięć turystyczno-rekreacyjnych w ramach akcji wakacyjnych latem i zimą organizowanie wewnątrzuczelnianych lig i zawodów sportowych. Odbywają się one w tych uczelniach, które dysponują największą bazą sportową. Ligi takie funkcjonowały w klubach uczelnianych AZS UE, UM, UP, PP i UAM. Powyższa działalność finansowana jest ze środków Samorządu Województwa Wielkopolskiego wydatkowanych na podstawie umów wieloletnich. Szkolenia i zgrupowania szkoleniowe Rada Środowiskowa Klubów Uczelnianych AZS przeprowadziła dwukrotnie (wiosną 2011 r. w Zieleńcu i jesienią 2012r. w Górkach Zachodnich) dwudniowe seminaria szkoleniowe dla zarządów klubów, służące przekazaniu ich członkom podstawowej wiedzy o działalności AZS oraz integracji działaczy różnych uczelni. Uczestniczyło w nich łącznie około 100 osób. Przedstawiciele wielkopolskich klubów uczestniczyli również w centralnych szkoleniach organizowanych przez Zarząd Główny AZS, a pracownicy Studiów WF i Sportu w kursach doszkalających odbywających się corocznie w czerwcu w Wilkasach. 36

37 SPORT DZIECI I MŁODZIEZY W ŚRODOWISKU WIEJSKIM I MAŁYCH MIAST Wielkopolskie Zrzeszenie Ludowe Zespoły Sportowe (dalej WZ LZS) swoje cele i zadania statutowe realizuje w środowisku wiejskim i małych miast województwa wielkopolskiego. WZ LZS działa jako stowarzyszenie osób prawnych, którego członkami są kluby sportowe (LZS, LKS, UKS, LUKS), gminne oraz powiatowe Zrzeszenia LZS. Na koniec 2012 roku WZ LZS zrzeszało 191 klubów, 12 gminnych oraz 25 powiatowych Zrzeszeń LZS. Te ostatnie prowadzą działalność jako związki stowarzyszeń a ich członkami jest ok. 200 klubów, także posiadających osobowość prawną. Działalność w zakresie upowszechniania Działalność w zakresie upowszechniania sportu prowadzona jest poprzez organizację imprez w zakresie sportu masowego oraz wyczynowego dzieci i młodzieży, turystyki i rekreacji. Ponadto na szeroką skalę prowadzone jest szkolenie dzieci i młodzieży, mające na celu wyselekcjonowanie najbardziej uzdolnionych sportowo mieszkańców wielkopolskiej wsi. Realizacja tych zadań wymagała stworzenia rozwiązań systemowych, których celem było motywowanie szerokich rzesz działaczy, trenerów i członków WZ LZS do uczestnictwa w różnych aktywnych formach spędzania czasu wolnego od nauki i pracy. Ten system to współzawodnictwo sportowo - turystyczne powiatów naszego województwa, wsparte współzawodnictwem na szczeblu ogólnopolskim organizowanym przez Krajowe Zrzeszenie LZS przy współudziale pozostałych wojewódzkich zrzeszeń. Współzawodnictwo sportowo- turystyczne na poziomie naszego województwa obejmuje 29 różnego rodzaju imprez sportowych, rekreacyjnych i turystycznych, przeznaczonych dla wszystkich grup wiekowych, zarówno dla kobiet jak i mężczyzn. Imprezy te są wpisane w doroczny, jednolity kalendarz imprez sportowych, rekreacyjnych i turystycznych, który przewiduje organizację m.in.: - zimowej i letniej spartakiady mieszkańców wsi; - rankingów w biegach przełajowych (dwa razy w roku); - mistrzostw Wielkopolski LZS w wybranych dyscyplinach sportowych; - imprez dla szkół; - festynów rodzinnych. Współzawodnictwo cieszy się znacznym zainteresowaniem uczestników, co dokumentuje poniższe zestawienie: 2009 r. udział wzięło około uczestników z 30 powiatów 2010 r. udział wzięło około uczestników z 30 powiatów 2011 r. udział wzięło około uczestników z 30 powiatów 2012 r. udział wzięło około uczestników z 30 powiatów Spadek liczby uczestników imprez wojewódzkich w latach ma związek ze zmianami dokonanymi w regulaminie, przenoszącymi ilościowy ciężar uczestnictwa na imprezy o charakterze powiatowym a ograniczających liczbowo wielkość reprezentacji powiatu, uczestniczącą w wydaniu wojewódzkim danej imprezy. Należy podkreślić, że szerokie spektrum organizowanych imprez jest możliwe przede wszystkim dzięki środkom finansowym, jakie WZ LZS otrzymuje w drodze konkursu od samorządu województwa wielkopolskiego oraz wsparciu finansowemu i organizacyjnemu, pozyskiwanemu od samorządów 37

38 gminnych i powiatowych, głównie tych, na terenie których przeprowadzane są poszczególne imprezy, zawody lub realizowane są inne programy. Wspieraniu działalności na rzecz upowszechniania sportu i turystyki służy pozyskiwanie środków finansowych na realizację projektów upowszechniających min. naukę pływania. Łączna suma pozyskanych środków w latach wyniosła zł. Wkładem własnym w przygotowane projekty każdorazowo były środki budżetu samorządu województwa wielkopolskiego oraz środki własne WZ LZS. Realizacja zadań statutowych WZ LZS wspierana jest także środkami pozyskanymi z 1% odpisu od podatku. Status organizacji pożytku publicznego WZ LZS posiada od 9 września 2009 r.. Pozyskane z 1% odpisu środki finansowe ponad zł za rok 2009, za rok 2010 i ponad za rok wsparły realizację procesu przygotowania reprezentacji LZS województwa wielkopolskiego do udziału w imprezach ogólnopolskich. WZ LZS jest także organizatorem przy współudziale środków samorządu Województwa Wielkopolskiego kilkudziesięciu imprez turystycznych rocznie. Imprezy te to rajdy piesze, rowerowe, motorowe oraz olimpiady wiedzy turystyczno krajoznawczej oraz organizacja obchodów wojewódzkich Światowego Dnia Turystyki. Z roku na rok wzrasta ilość uczestników imprez, dochodząc obecnie do ponad Od kilku lat niewątpliwym sukcesem wielkopolskich turystów spod znaku LZS są osiągnięcia w postaci czołowych miejsc, tak w klasyfikacji indywidualnej jak i drużynowej w finale Ogólnopolskiej Olimpiadzie Wiedzy Turystyczno Krajoznawczej. Zadania statutowe wspierane są realizowanym przez Krajowe i Wielkopolskie Zrzeszenie LZS rządowym programem pn. Organizator sportu dzieci i młodzieży w środowisku wiejskim. Środki na funkcjonowanie każdego roku ok. 20 organizatorów w różnych częściach Wielkopolski zapewniają: w 50% MSiT i w 50% samorządy: wojewódzki, powiatowe i gminne. W wyniku realizowanego programu zanotowano systematyczny wzrost ilości organizowanych imprez na rzecz lokalnego środowiska, wzrost ilości uczestników, połączony z poszerzeniem przekroju wiekowego oraz zauważalna, zwyżkująca tendencja związana z poziomem organizacji zawodów i imprez. Ta tendencja szczególnie widoczna jest w lepszej promocji i informacji o przedsięwzięciu, ukazujących się w środkach masowego komunikowania oraz w mediach elektronicznych. Dzięki pracy Organizatorów wzrasta także wiedza prawna i merytoryczna działaczy WZ LZS, dotycząca zasad prowadzenia i funkcjonowania klubu jako stowarzyszenia kultury fizycznej. 38

39 SPORT I REKREACJA DLA WSZYSTKICH Działalność programowa Wielkopolskie TKKF koncentruje nadal swoje wysiłki na realizacji lub pomocy w realizacji następujących zagadnień w działalności programowej: - systematycznym szkoleniu kadr instruktorów i wolontariuszy sportu dla wszystkich - propagowaniu czynnego wypoczynku w dni wolne od pracy - upowszechnianiu form aktywnego wypoczynku w ofercie rodzinnej i indywidualnej - upowszechnianiu form aktywności ruchowej dla osób III wieku - upowszechnianiu form aktywności ruchowej dla niepełnosprawnych - upowszechnianiu form zdrowego trybu życia dla osób otyłych - nauce i upowszechnianiu pływania wśród dzieci i młodzieży - popularyzowaniu rywalizacji w amatorskich turniejach gier zespołowych - propagowaniu uczestnictwa w wycieczkach i obozach sportowych dla dzieci i młodzieży - propagowaniu turystyki rowerowej poprzez organizowanie cyklicznych rajdów rowerowych - propagowaniu turystyki kajakowej - propagowaniu form aktywności ruchowej dla dzieci i młodzieży, wywodzących się ze środowisk zagrożonych alkoholizmem i narkomanią Imprezy o charakterze wojewódzkim W Wielkopolsce zorganizowano kilkadziesiąt imprez sportowo - rekreacyjnych i turystycznych. których uczestnikami byli zwolennicy uprawiania sportu, jako sposobu na rozrywkę i zdrowy tryb życia. Rywalizacja pasjonatów wielu dyscyplin sportowych, gromadziła na trasach biegowych, boiskach gier zespołowych, kortach, basenach, stadionach lekkoatletycznych, trasach rowerowych, tysiące uczestników. Majowa, ogólnopolska rywalizacja w Sportowym Turnieju Miast i Gmin, współorganizowana w Wielkopolsce przez struktury stowarzyszenia, to kolejna oferta imprezy masowej, docierająca z założenia do wszystkich gmin w województwie. Wyniki rywalizacji uczestniczących gmin, ogłaszane przez Krajową Federację Sportu dla Wszystkich, potwierdzają sukcesy Wielkopolski. Corocznie, we wrześniu, organizowano na terenie Centralnego Ośrodka Sportowo- Szkoleniowego TKKF w Sierakowie, Wojewódzki Festiwal Sportu i Zdrowia. W przyjaznej atmosferze realizowano program sportowo-rekreacyjny, umacniano więzi między członkami naszego Towarzystwa, dzieląc się przy okazji doświadczeniami i pomysłami na realizację tej formy działalności statutowej. Takie imprezy, dla wielu działaczy w nich uczestniczących, były szkołą podnoszenia własnych kwalifikacji organizacyjnych. Dla uczestniczących sympatyków, stanowiły zachętę do wstąpienia w szeregi naszego Towarzystwa i pełnego uczestniczenia w jego życiu. 39

40 Obozy sportowo-rekreacyjne Ogniska zorganizowały obozy sportowo-rekreacyjne i rekreacyjne dla dzieci i młodzieży, a także kilkudniowe spotkania rekreacyjne dla dorosłych. Oferowano wyjazdy, w okresie letnich ferii, głównie do Centralnego Ośrodka Sportowo-Szkoleniowego TKKF w Sierakowie, a w okresie ferii zimowych, na obozy specjalistyczne. Z pomocą dla tej formy działalności wystąpiło w 2012 roku Ministerstwo Sportu i Turystyki, przeznaczając znaczące kwoty na organizację obozów sportowo - rekreacyjnych dla osób niepełnosprawnych. Wykorzystując uzyskane środki, zorganizowano w kwietniu i październiku obozy dla ponad 200 mieszkańców Wielkopolski. Podobnie jak w ubiegłych latach, organizowane były obozy sportowo-rekreacyjne i rekreacyjne dla dzieci i młodzieży, a także kilkudniowe spotkania rekreacyjne dla dorosłych, organizowane przez Ogniska. Oferowano wyjazdy, w okresie letnich ferii, głównie do Centralnego Ośrodka Sportowo-Szkoleniowego TKKF w Sierakowie, w okresie ferii zimowych, na obozy specjalistyczne (piłka nożna). Frekwencja nie była zadowalająca. Rosnące koszty obozów były dla wielu rodziców barierą nie do pokonania. Mimo ograniczania opłat, dzięki uzyskiwanym na ten cel dotacjom, nasza oferta nie była najtańsza, bo być nie mogła. Z pomocą dla tej formy działalności wystąpiło w 2012 roku Ministerstwo Sportu i Turystyki, przeznaczając znaczące kwoty na organizację obozów sportowo - rekreacyjnych dla osób niepełnosprawnych. Skwapliwie wykorzystano uzyskane środki i zorganizowano w kwietniu i październiku obozy dla ponad 200. mieszkańców Wielkopolski. Szkolenie kadry zawodowej i wolontariuszy Dla zaspokojenia potrzeb rynku tworzonego przez członków stowarzyszeń rekreacji ruchowej, nauczycieli wychowania fizycznego, studentów, osoby fizyczne, Wielkopolskie TKKF w swej pracy programowej, systematycznie oferuje program zawodowego szkolenia instruktorów sportu dla wszystkich, oraz szkolenie wolontariuszy. Dzięki ścisłej współpracy przedstawicieli wojewódzkich struktur szkoleniowych i Centralnego Ośrodka Metodyczno Szkoleniowego Zarządu Głównego TKKF, tworzone są programy, pozwalające szkolić pełnowartościowych instruktorów. Zaangażowanie branżowej kadry naukowej przy tworzeniu materiałów dydaktycznych, wykładowców-praktyków i teoretyków, umożliwia w określonym czasie przekazać i ugruntować niezbędną wiedzę u słuchaczy kursów. Dział szkolenia przyjął i przeszkolił, na przestrzeni czterech lat, znaczną liczbę osób: ROK wolontariusze instruktorzy

41 SPORTY MOTOROWE Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Motorowego w Poznaniu, jest jednym z 16 okręgów działających na terenie naszego kraju, zrzesza 42 kluby z terenu Wielkopolski i realizuje zainteresowania Wielkopolan sportami motorowymi. Od czterech lat w rankingu prowadzonym przez Zarząd Główny Polskiego Związku Motorowego zajmuje pierwsze miejsce. W ostatnich 2 latach kluby sfederowane w okręgu zorganizowały przeszło 600 imprez o zasięgu międzynarodowym, ogólnopolskim i wojewódzkim. Są one podstawą do osiągania liczących się wyników tak na arenie krajowej jak i międzynarodowej. Żużel Zarząd Okręgowy jest organizatorem indywidualnych i drużynowych mistrzostw Wielkopolski na żużlu. Z tego cyklu rozgrywek wielu zawodników trafia do 5 drużyn ligowych reprezentujących Wielkopolskę. Drużyny żużlowe osiągają liczne sukcesy sportowe, klubom powierzana jest organizacja najważniejszych imprez rangi światowej. Między innymi w ostatnich latach dwóch latach Unia Leszno zorganizowała Grand Prix na żużlu. RKS Kolejarz RAWAG RAWICZ i Start Gniezno organizowały Drużynowe Mistrzostwa Świata Juniorów. Start Gniezno był organizatorem półfinałów i finału Indywidualnych Mistrzostw Świata Juniorów, a Polonia Piła Finału Mistrzostw Europy, w którym pierwsze miejsce zajęła reprezentacja Polski złożona wyłącznie z zawodników naszego okręgu braci Przemysław i Piotra Pawlickich i Jarosława Hampela. Juniorzy Unii Leszno Przemysław Pawlicki i Tobiasz Musielak byli członkami Polskiej reprezentacji, która w roku 2012 zdobyła Drużynowe Mistrzostwo Świata. Motocross i Country Cross Od wielu lat Okręg poznański jest gestorem Strefy Zachodniej w Motocrossie i Contry Crossie. W imprezach corocznie organizowanych jest średnio 11 rund, a sklasyfikowanych jest przeszło 500 zawodników. W czerwcu 2012 roku Motoklub Oborniki był organizatorem Mistrzostwa Europy w Motocrossie kl. EMX Open w których wystartowało 78 zawodników. W Pucharze Europy Centralnej Quad Cross Country nasi zawodnicy również odnieśli sukcesy: Dawid Kalinowski z Towarzystwa Motorowego Drogbud Cross ATV Piła zajął w 2011 III Miejsce, a w 2012 I Miejsce, natomiast Damian Rajczyk z Motoklubu Oborniki w 2012 r. zajął III miejsce. Karting Najmłodsi miłośnicy motoryzacji szkolą się w 2 szkółkach kartingowych w Poznaniu i w Lesznie. W roku 2012 zorganizowane zostały po raz pierwszy na Torze w Gostyniu zawody w ramach Współzawodnictwa Sportowego Dzieci i Młodzieży. Zawodnicy naszego okręgu zdecydowanie wygrali te zawody. Ze szkółek kartingowych naszego województwa wywodzą się zawodnicy, którzy już osiągnęli znaczące sukcesy jak choćby Jakub Giermaziak (Automobilklub Leszno) startujący w Porsche Supercap który w tej prestiżowej Seri wyścigowej w 2011 roku zajął III miejsce czy Andrzej Gasenko 41

42 (Automobilklub Wielkopolski) czołowy zawodnik wyścigowy startujący w Pucharze KIA Picanto oraz Bartłomiej Mirecki (Automobilklub Wielkopolski), zdobywca tytułu Mistrza Polski w Pucharze KIA Lotos Race w 2012 roku. Zawodnicy kartingowi naszego okręgu, stanowią dziś trzon ekip startujących w imprezach na terenie Europy, np. Stanisław Garstecki (Automobilklub Wielkopolski), Wojciech Grzyb (Automobilklub Wielkopolski), Błażej Huminiecki (Automobilklub Wielkopolski). Wyścigi samochodowe i motocyklowe Automobilklub Wielkopolski jest gestorem jedynego w Polsce toru samochodowo motocyklowego posiadającego homologację FIM i FIA. Odbywają się na nim wszystkie polskie rundy motocyklowych i samochodowych Mistrzostw Polski i Pucharu Polski. Dzięki bardzo dobrej organizacji światowe federacje sportu motocyklowego i samochodowego powierzyły w latach 2011 i 2012 Automobilklubowi Wielkopolski zorganizowanie Puchar Europy Centralnej FIA CEZ Circuit Racing i Endurance Trophy oraz eliminacje Motocyklowych Mistrzostw Europy i Pucharu ALPE ADRIA. Do najważniejszych sukcesów na arenie międzynarodowej zaliczyć można zajęcie V miejsce przez Daniela Bukowski w Mistrzostwach Europy Supersport we włoskim Albacete, a na arenie krajowej Tytuł Mistrza Polski Kia Lotos Race, wywalczony przez najmłodszego w historii wyścigów samochodowych, bo zaledwie 16-letniego zawodnika Automobilklubu Wielkopolski Bartłomieja Mireckiego Na imprezach rangi Mistrzostw Polski i Pucharu Polski zawodnicy reprezentujący kluby Okręgu Poznańskiego zdobyli w latach : - I miejsc 81 w tym 37 tytułów Mistrzów Polski - II miejsc 59 w tym 22 tytuły I Wicemistrzów Polski - III miejsc 52 w tym 22 tytuły II Wicemistrzów Polski Sport popularny Do najważniejszych cyklicznych imprez dla zawodników i amatorów należą organizowane przez Automobilklub Wielkopolski Speed Days dla motocyklistów i Trak days dla kierowców samochodów. Automobilkluby Wielkopolski, Leszczyński i Ostrowski organizują cykl imprez pod wspólną nazwą Super OS na których swoje umiejętności podnoszą kierowcy samochodów. W imprezach tych (corocznie 12 imprez) startuje ponad 1100 zawodników. Dla amatorów szybkiej jazdy samochodem z niezbyt bogatym portfelem organizowany jest na Torze Poznań przez Automobilklubie Wielkopolski cykl imprez pod nazwą Mistrzostwa Okręgu Youngtimer Party w którym startuje 120 zawodników. Zarząd Okręgu organizuje co roku Popularne Samochodowe Mistrzostwa Okręgu, które są ważnym etapem przygotowania do sportu samochodowego i pozwalają w bezpieczny sposób realizować ambicje sportowe. Kluby naszego okręgu organizują wiele rajdów popularnych dla miłośników motoryzacji, są też co roku organizatorem Pucharu Europy Centralnej w Nawigacji Samochodowej, w którym to załoga Norbert Kuźniak i Maurycy Skowroński zdobyła tytuł Wicemistrzowski. 42

43 Warto także wspomnieć, że Polski Związek Motorowy w Okręgu Poznańskim to także stowarzyszenie zajmujące się ruchem pojazdów zabytkowych i caravaningu. W organizowanych przez PZM Mistrzostwach Polski nasi zawodnicy rok rocznie zajmują miejsca na podium tych zawodów. Zrzeszony ZO PZM w Poznaniu Klub Motorowy CEN TUR uczestniczy w licznych rajdach samochodowych organizowanych dla osób niepełnosprawnych. Bardzo dużą wagę przywiązuje się do bezpieczeństwa w ruchu drogowym i szkolenia ratowników drogowych. Nasi ratownicy obsługują największe imprezy sportowe organizowane w Poznaniu takie jak Maraton i organizowany w tym roku turniej EURO SPORT OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH Sport osób niepełnosprawnych ma szczególne cechy: jest oparty na wzorach sportu uprawianego przez pełnosprawnych, zmiany w sposobie rozgrywania danej dyscypliny, przepisach i sędziowaniu wprowadza się tylko dla zaadaptowania dyscypliny do dysfunkcji zawodników oraz dla zwiększenia ich bezpieczeństwa, obowiązuje podział na grupy i klasy startowe, aby w sporcie mogli współzawodniczyć niepełnosprawni o jednakowych bądź podobnych możliwościach funkcjonalnych, rozróżnia się trzy grupy sportu osób z niepełnosprawnościami : 1 - narządu ruchu i wzroku, 2 narządu słuchu, 3 z niepełnosprawnością intelektualną, różnorodność wym. grup wyraża się m. in. trzema formami Igrzysk: Paraolimpiad, Olimpiad Specjalnych i Deaflympics. Sport osób niepełnosprawnych (dalej : Sport ON ) ma dwa zasadnicze nurty : Sport powszechny - którego celem jest rehabilitacja fizyczna, psychiczna i społeczna. Sport kwalifikowany - ze strukturą szkolenia sportowego, systemem współzawodnictwa ogólnopolskiego i międzynarodowego. Obydwa nurty są wspierane przez Samorząd województwa. Wielkopolska zajmuje ważne miejsce na mapie polskiego Sportu ON. W Poznaniu w 1961 roku pod wpływem idei profesora Wiktora Degi powstała pierwsza polska organizacja Sportu ON - poznański START. Struktura organizacyjna Sportu ON w Wielkopolsce jest niejednorodna. zróżnicowania niepełnosprawności stowarzyszanych osób. Stan ten wynika ze 43

44 Sport osób z niepełnosprawnością narządu ruchu i wzroku oraz z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym. Sportowców z dysfunkcjami narządu ruchu, wzroku oraz z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym obejmują struktury Polskiego Komitetu Paraolimpijskiego, który zrzesza: Polski Związek Sportu Niepełnosprawnych START, Związek Stowarzyszeń Sportowych SPRAWNI-RAZEM, Polski Związek Tenisa na Wózkach, Fundacja Aktywnej Rehabilitacji, Stowarzyszenie Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki Niewidomych i Słabowidzących "CROSS", Polskie Towarzystwo Walki z Kalectwem, Związek Kultury Fizycznej "OLIMP". Organizacje te należą do międzynarodowego systemu współzawodnictwa paraolimpijskiego. W Wielkopolsce do tej struktury należą m. in.: Sportowe Stowarzyszenie Inwalidów START w Poznaniu, Klub Sportowy Niepełnosprawnych START w Kaliszu, Integracyjny Klub Sportowy SPARTAKUS w Koźminie, Uczniowski Klub Sportowy przy Ośrodku Szkolno Wychowawczym dla Dzieci i Młodzieży Niepełnosprawnej w Poznaniu, Integracyjny Klub Sportowy w Lesznie, Fundacja Balian Sport w Chrzypsku. W stałych treningach sportowych systematycznie uczestniczy ok. 400 zawodników. Sportowców z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym obejmuje Wielkopolskie Stowarzyszenie Społeczno Sportowe SPRAWNI-RAZEM. Zarząd ma siedzibę w Ostrzeszowie. W skład stowarzyszenia wchodzą oddziały : Nadnotecko-Pilski, Kościański, Kaliski, Koniński, Poznański. Działalność obejmuje głównie organizację i prowadzenie zajęć m.in. w szkołach specjalnych, zawodowych, w Specjalnych Ośrodkach Szkolno - Wychowawczych oraz klubach Sportowych i UKS-ach. W Wielkopolsce organizacja liczy ok. 500 członków w tym 70 czynnych sportowców w dyscyplinach objętych programem INAS-FID (lekka atletyka, pływanie, piłka nożna, piłka siatkowa, tenis stołowy). W Letnich Igrzyskach Paraolimpijskich Londyn 2012 Wielkopolskę reprezentowali : 1. Karolina Kucharczyk - Międzyszkolny Uczniowski Klub Sportowy Kadet w Rawiczu / PTSS "Sprawni Razem" (złoty medal skok w dal). 2. Kołodziej Jacek - LKS Orkan Ostrzeszów/ PTSS "Sprawni Razem" (skok w dal 5 m.). 3. Krzysztof Paterka START Poznań - pływanie 100 m.klasycznym 5 m. 4. Albin Batycki - IKS SPARTAKUS Koźmin singel i debel tenisa ziemnego na wózkach eliminacje. Sportowców niewidomych i słabowidzących obejmuje Stowarzyszenie Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki Niewidomych i Słabowidzących CROSS reprezentowane w naszym województwie przez Wielkopolski Klub Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki Niewidomych i Słabowidzących RAZEM oraz Klub Sportu i Rekreacji Niewidomych i Słabowidzących TĘCZA. Sportowcy ( m.in. kolarze i szachiści) startują w zawodach rangi krajowej oraz Mistrzostwach Europy i Świata. 44

45 Sport osób z niepełnosprawnością narządu słuchu Zawodników niesłyszących i niedosłyszących obejmują struktury Polskiego Związku Sportu Niesłyszących. W Wielkopolsce działają - Uczniowski Międzyszkolny Klub Sportowy Niesłyszących w Poznaniu, Poznański Klub Sportowy Niesłyszących TON oraz Wielkopolski Klub Sportowy Głuchych. W stałych treningach sportowych uczestnicy ponad 100 zawodników ( w tym 85 UMKSN). Współzawodniczą w zawodach rangi Mistrzostw Polski, Europy i Świata oraz Igrzyskach Olimpijskich Głuchych - Deaflympics. Zawodnicy UMKSN startowali m.in. w Mistrzostwach Świata Głuchych w LA - Toronto medal brązowy sztafety 4 x 100 oraz Halowych ME w LA Tallin 2012 medal brązowy w trójskoku. Sport osób z niepełnosprawnością intelektualną Sportowców z niepełnosprawnością intelektualną obejmuje Stowarzyszenie Olimpiady Specjalne Polska. Misją Olimpiad Specjalnych jest zapewnienie osobom z niepełnosprawnością intelektualną od ósmego roku życia wzwyż całorocznego cyklu treningów i zawodów sportowych w różnych olimpijskich dyscyplinach sportowych. Celem jest wspomaganie rozwoju poprzez udział we współzawodnictwie sportowym oraz zwiększenie świadomości społecznej i szerzenie wiedzy na temat możliwości osób z tą formą niepełnosprawności. Na terenie Wielkopolski największą organizacją ruchu jest Oddział Regionalny Olimpiady Specjalne Polska Wielkopolskie - Poznań. Wspólnie z Oddziałem Regionalnym Wielkopolskie Konin organizuje zawody na szczeblu lokalnym, regionalnym i ogólnopolskim zgodnie z Ceremoniałem Olimpijskim (za zgodą Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego), które są podsumowaniem całorocznych zajęć sportowych. Corocznie w Wielkopolsce uczestniczy w nich przeszło zawodników. Strukturę wojewódzką Oddziałów Olimpiad Specjalnych tworzy 59 sekcji działających przy placówkach, instytucjach i organizacjach pozarządowych. Dowodzi to bardzo szerokiego oddziaływania ruchu. Inne organizacje Poza ogólnopolskimi strukturami sportowymi funkcjonują w Wielkopolsce także inne organizacje upowszechniające kulturę fizyczną wśród osób niepełnosprawnych m.in.: Wielkopolskie Stowarzyszenie na rzecz Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną. "Niepełnosprawni - Normalna Sprawa" w Poznaniu, Kolskie Stowarzyszenie Osób Niepełnosprawnych Sprawni Inaczej w Kole, Fundacja im. Doktora Piotra Janaszka PODAJ DALEJ w Koninie, Fundacja Inwalidów i Osób Niepełnosprawnych "Miłosierdzie" w Kaliszu. Osiągnięciem wielkopolskiego Sportu ON w ostatnich latach jest program Boccia w Polsce - powstanie sieci ok. 70-ciu (!) różnorodnych organizacji, klubów, szkół, ośrodków szkolnowychowawczych, warsztatów terapii zawodowej, dziennych ośrodków pobytu, w których prowadzone są systematyczne szkolenia Bocci. Sieć rozwija się oddolnie wpisując się w wielkopolskie tradycje pracy organicznej. Boccia jest dyscypliną paraolimpijską, posiadającą wybitne walory sportoworehabilitacyjne a także grą integracyjną Pod koniec 2012 roku z inicjatywy poznańskiego START-u zainicjowano powstanie Polskiej Federacji Bocci Niepełnosprawnych. 45

46 Kolejnym osiągnięciem w skali krajowej wielkopolskiego Sportu ON jest parakajakarstwo. Impuls do rozwoju tej dyscypliny w Polsce dało Stowarzyszenie START od kilku lat uczestnicząc w światowym programie promocji i rozwoju kierowanym przez Międzynarodową Federację Kajakową ICF. Wspólne działania z Polskim Związkiem Kajakowym przyczyniły się znacząco do włączenia dyscypliny przez Międzynarodowy Komitet Paraolimpijski do programu igrzysk paraolimpijskich (od Rio 2016). Dzięki wielkopolskim doświadczeniom parakajakarstwo funkcjonuje obecnie w strukturach PZKaj wprowadzając nową w Polsce formę współegzystencji sportu olimpijskiego i paraolimpijskiego. Źródła finansowania Sportu ON w Wielkopolsce : Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego Ministerstwo Sportu i Turystyki za pośrednictwem ogólnopolskich Związków, Komitetów, Stowarzyszeń itp Urzędy miast i gmin woj. wielkopolskiego PFRON, Ośrodki Pomocy Rodzinie, Sponsorzy, darczyńcy, Składki członkowskie, Środki własne z tytułu 1% dla organizacji pożytku publicznego Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego zawarł w 2011 roku umowy (trzyletnie) na realizację w formie powierzenia zadania publicznego Województwa Wielkopolskiego w dziedzinie kultury fizycznej i sportu z : Oddziałem Regionalnym Olimpiady Specjalne Polska Wielkopolskie Poznań, Oddziałem Regionalnym Olimpiady Specjalne Polska Wielkopolskie Konin, Sportowym Stowarzyszeniem Inwalidów Start w Poznaniu, Uczniowskim Międzyszkolnym Klubem Sportowym Niesłyszących w Poznaniu. Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego wspierał finansowo imprezy sportowe ON. W 2012 dofinansowano spartakiady, turnieje i mistrzostwa organizowane przez: Klub Sportowy Niepełnosprawnych START w Kaliszu, Wielkopolskie Stowarzyszenie na rzecz Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną "Niepełnosprawni - Normalna Sprawa" w Poznaniu, Kolskie Stowarzyszenie Osób Niepełnosprawnych Sprawni Inaczej w Kole, Fundację im. Doktora Piotra Janaszka PODAJ DALEJ w Koninie, Fundację Inwalidów i Osób Niepełnosprawnych "Miłosierdzie" w Kaliszu. Marszałek Województwa Wielkopolskiego corocznie fundował stypendia sportowe dla wyróżniających się zawodników niepełnosprawnych oraz przyznawał nagrody za wybitne osiągnięcia sportowe. 46

47 SPORT WYCZYNOWY W LATACH WPROWADZENIE Wiele jest definicji sportu, które w zależności od okoliczności czy kontekstu mogą zawierać różną treść, bowiem sport nie jedno ma imię. Mając na uwadze specyfikę dziedziny życia jaką jest kultura fizyczna możemy powiedzieć, że sport to świadoma, dobrowolna działalność człowieka, podejmowana głównie dla zaspokojenia potrzeby zabawy, popisu, walki, a także wewnętrznego doskonalenia się w drodze systematycznego rozwoju cech fizycznych, umysłowych i wolicjonalnych. Z dniem weszła w życie ustawa z dnia o sporcie (Dz. U. Nr 127, poz.857, dalej ustawa ), która zastąpiła dotychczas obowiązujące: ustawę o kulturze fizycznej (tekst jedn. Dz. U. z 2007r.Nr 226poz ze zm.) i ustawę o sporcie kwalifikowanym (Dz. U. z 2005 r. Nr 155, poz.1298 ze zm.), odstąpiono od podziału sportu na kwalifikowany, amatorski czy też zawodowy. Wprowadzenie nowej ustawy o sporcie wynikało z konieczności dostosowania regulacji prawnych do standardów europejskich. Sport wraz z wychowaniem fizycznym i rehabilitacją ruchową składają się na kulturę fizyczną. Stąd potrzeba określenia jego obszarów działania, różnicowanie celów i form uczestnictwa. Jednym z nich jest sport wyczynowy (rozumiany jako forma działalności człowieka, podejmowana dobrowolnie w drodze rywalizacji, dla uzyskania maksymalnych wyników sportowych, w tym również uprawianie dyscyplin sportowych w ramach sekcji klubowych lub klubów sportowych, polegające na regularnym uczestnictwie w treningach i zawodach sportowych). W ramach sportu wyczynowego funkcjonują specyficzne, acz ściśle z sobą powiązane systemy i programy np.: sport dzieci i młodzieży, sport osób dorosłych, czy szczególnie traktowany w naszym kraju - sport olimpijski. Trening sportowy to kolejne pojęcie na stałe związane z naturą sportu, a definiuje się go jako: [ ] wieloletni, specjalnie zorganizowany proces pedagogiczny, w ramach którego zawodnik uczy się techniki i taktyki swojej dyscypliny i doskonali je kształtuje sprawność fizyczną, a także cechy wolicjonalne i osobowość oraz nabywa wiedzę na temat prowadzonej przez siebie działalności sportowej. Celem treningu jest optymalizacja funkcji ustroju i rozwinięcie specyficznej adaptacji wysiłkowej, umożliwiającej uzyskiwanie maksymalnych wyników i osiągnięć w uprawianej specjalności ruchowej Współzawodnictwo sportowe (indywidualne i zespołowe), którego specyficzną formą jest system zawodów, ma charakter nieantagonistyczny, a warunki, w jakich się toczy i przepisy, które go określają mają na celu obiektywne i precyzyjne porównywanie walorów, zdolności i umiejętności ludzkich, zapewniając możliwość ich maksymalnego przejawiania się. Celem współzawodnictwa sportowego jest pokonywanie czasu, przestrzeni, przeciwnika lub dążenie do osiągnięcia idealnej (umownie) postaci wzorca ruchowego. Zawodnikiem jest osoba uprawiająca określoną dyscyplinę sportu i posiadająca licencje właściwego polskiego związku sportowego do uczestnictwa we współzawodnictwie sportowym. Działalność sportowa jako specyficzny obszar aktywności społecznej, regulowana jest (oprócz ogólnych przepisów prawa), również poprzez statuty i regulaminy stowarzyszeń, ich związków i międzynarodowych organizacji sportowych. Z faktu tego wynika wprost, że podstawowym ogniwem dla prowadzenia działalności w obszarze sportu wyczynowego jest klub sportowy. 47

48 SZKOLENIE I WSPÓŁZAWODNICTWO MŁODZIEŻY UZDOLNIONEJ SPORTOWO Od wielu lat, najpierw przy wsparciu właściwych urzędów ds. kultury fizycznej i sportu, a obecnie Ministerstwa Sportu i Turystyki, realizowane są programy szkolenia mające na celu rozwój sportowy najzdolniejszych młodych zawodników, począwszy od kategorii wiekowej młodzika do młodzieżowca w dyscyplinach olimpijskich do 23 lat. Na określenie tego obszaru zadań używamy nazwy System Sportu Młodzieżowego (dalej SSM) w ramach którego realizowany był: Program szkolenia i współzawodnictwa sportowego uzdolnionej młodzieży. Program ten był dofinansowany ze środków pochodzących z dopłat do stawek w grach losowych stanowiący monopol Państwa, ustanowionych zgodnie z art.47 (Ustawa o grach i zakładach wzajemnych). Zgodnie z powyższym tworzy się Fundusz Rozwoju Kultury Fizycznej, którego dysponentem jest minister właściwy do spraw kultury fizycznej i sportu. Wydatki tego funduszu są przeznaczone na modernizację, remonty i dofinansowanie inwestycji obiektów sportowych oraz rozwijanie sportu wśród dzieci, młodzieży i osób niepełnosprawnych. Minister właściwy do spraw kultury fizycznej i sportu w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw finansów publicznych określił, w drodze rozporządzenia, szczegółowe warunki uzyskiwania dofinansowania realizacji zadań, o których mowa w ust.4, tryb składania wniosków oraz przekazywania środków, z uwzględnieniem racjonalności i ciągłości finansowanych zadań. Wszelkie programy szkolenia sportowego w poszczególnych dyscyplinach realizowane są poprzez wyspecjalizowane organizacje kultury fizycznej, jakim są wojewódzkie interdyscyplinarne stowarzyszenia sportowe oraz polskie związki sportowe. Różnorodność form realizacji tych zadań przez określone podmioty kultury fizycznej, są zależne od możliwości poszczególnych zleceniobiorców, czy też umiejętności pozyskiwania i możliwości korzystania z dodatkowych środków samorządowych przeznaczonych na realizację Programu pracy z uzdolnioną sportową młodzieżą jak np.; zabezpieczenie bazy sportowej, dofinansowanie zakupu niezbędnego sprzętu szkoleniowo-treningowego, czy dopłaty do wynagrodzeń trenerskich, osób bezpośrednio zaangażowanych w podnoszenie poziomu sportowego młodych zawodników. Strategia działalności Ministerstwa Sportu i Turystyki zakłada decentralizację przedsięwzięć w realizacji zadań z zakresu szkolenia sportowego młodzieży. Program ten jest realizowany przez: 1. Wskazane przez marszałków województw wojewódzkie interdyscyplinarne stowarzyszenia sportowe (WISS), które prowadzą na zlecenie Ministerstwa Sportu i Turystyki szkolenie uzdolnionej młodzieży tzw. Kadry wojewódzkie w kategorii wiekowej młodzik (KWM) oraz junior młodszy, junior i młodzieżowiec w dyscyplinach olimpijskich do 23 lat (KWJ) (od stycznia 2013 roku ze szkolenia KWJ poprzez WISS wyłączone zostały dyscypliny pływanie, wioślarstwo, żeglarstwo, lekka atletyka, biathlon). 2. Polskie Związki Sportowe (PZS) prowadzą szkolenie w swoich dyscyplinach sportu. Szkolenie to realizowane jest poprzez: Szkolenie w formie zgrupowań i konsultacji bezpośrednio organizowanych przez te związki sportowe, przygotowanie i udział reprezentacji polski w zawodach międzynarodowych w kategorii juniorów i młodzieżowców. Szkolenie zawodników zgrupowanych w publicznych szkołach mistrzostwa sportowego (SMS), realizujące program na mocy porozumienia pomiędzy PZS, a organami prowadzącymi te placówki oświatowe. 48

49 Szkolenie zawodników zgrupowanych w niepublicznych szkołach mistrzostwa sportowego (NSMS). Szkolenie zawodników powołanych przez PZS do ośrodków szkolenia sportowego młodzieży(ossm). Szkolenie zawodników wskazanych przez Krajowe Zrzeszenie LZS do ośrodków szkolenia sportowego młodzieży LZS. Szkolenie młodzieży w akademickich centrach szkolenia sportowego młodzieży (ACSS). Szkolenie zawodników w wojskowych centrach szkolenia sportowego (WCSS). Przygotowanie i udział reprezentacji Polski w uniwersjadach oraz Akademickich Mistrzostwach Świata w letnich i zimowych dyscyplinach sportu. Program Talent. Za rozwój dyscypliny odpowiadają poszczególne polskie związki sportowe. W młodszych kategoriach wiekowych szkolenie uzdolnionej młodzieży (młodzik, junior młodszy, junior) jest w większości przypadków realizowane przez wojewódzkie interdyscyplinarne stowarzyszenia sportowe. Współzawodnictwo sportowe dzieci i młodzieży jest swoistym podsystemem programu szkolenia uzdolnionej młodzieży, opiera się na progresywnej (do systemu są wprowadzane nowe dyscypliny sportowe i konkurencje) i jednolitej punktacji dla dyscyplin indywidualnych. Punktacja dla zespołowych gier sportowych jest również progresywna dla poszczególnych kategorii wiekowych (w bloku OOM wprowadzono dodatkowe rozgrywki w układzie reprezentacji województw) i zróżnicowana w zależności od tzw. zasięgu - popularności dyscypliny w kraju. Przepisy poszczególnych dyscyplin sportu zawarte są w Regulaminie współzawodnictwa sportowego dzieci i młodzieży Ministerstwa Sportu i Turystyki na dany rok kalendarzowy i znajdują się na stronie poniżej przedstawiamy punktację w dyscyplinach indywidualnych i w zespołowych grach sportowych w obszarze 1-3 miejsca. Dyscypliny indywidualne Kategoria wiekowa młodzik junior młodszy junior młodzieżowiec impreza główna/ miejsce MMM OOM, MPJM MPJ MMP 1 miejsce 3pkt. 9pkt. 15pkt. 25pkt. 2 miejsce 2pkt. 7pkt. 12pkt. 21pkt. 3 miejsce 1pkt. 6pkt. 10pkt. 18pkt. Zespołowe gry sportowe (rozgrywki klubowe i reprezentacje województw) Kategoria wiekowa młodzik junior młodszy junior młodszy junior młodzieżowiec impreza główna/ miejsce WMM powyżej 8 drużyn OOM rep. województw 49 MPJM rozgrywki klubowe MPJ MMP 1 miejsce 18pkt. 100pkt. 60pkt. 100pkt. 140pkt. 2 miejsce 15pkt. 85pkt. 50pkt. 85pkt. 120pkt. 3 miejsce 13pkt. 75pkt. 45pkt. 75pkt. 100pkt.

50 Głównym elementem współzawodnictwa sportowego począwszy od roku 1995 jest Ogólnopolska Olimpiada Młodzieży (OOM) z uroczystą oprawą i ceremoniałem olimpijskim. Koszty związane z organizacja i pobytem zawodników, trenerów i sędziów pokrywa Ministerstwo Sportu i Turystyki. Udział w tych zawodach daje młodym sportowcom możliwość sprawdzenia swoich umiejętności oraz przedsmak prawdziwych Igrzysk Olimpijskich, które dla wielu z pośród nich są marzeniem i celem. OOM odbywa się od 2012 roku w trzech blokach konkurencji: sporty zimowe, umysłowe oraz halowe i letnie, a na przestrzeni ostatnich 4-lat organizatorami zawodów finałowych były województwa: sporty zimowe biegi przełajowe sporty halowe sporty letnie XV OOM 2009 podkarpackie lubelskie świętokrzyskie małopolskie XVI OOM 2010 dolnośląskie śląskie mazowieckie lubuskie XVII OOM 2011 małopolskie kujawsko-pomorskie podlaskie mazowieckie XVIII OOM 2012 sporty zimowe sporty umysłowe sporty halowe i letnie śląskie podkarpackie małopolskie XIX OOM 2013 podkarpackie dolnośląskie łódzkie W ocenie grupy ekspertów powołanej przez MSiT, konstrukcja systemu spełnia wszelkie kryteria poprawności, uwzględnia realia ustroju edukacyjnego i podziału administracyjnego kraju. Przewiduje szczeblowość wiekową zgodną z odpowiednimi rygorami międzynarodowych federacji. Sprecyzowane są zadania instytucjonalnych uczestników, zasady koordynacji i kierowania z zachowaniem zwierzchnictwa urzędowego Ministra Sportu i Turystyki a więc rozsądnej centralizacji tego systemu, przy jednocześnie dużym uspołecznieniu. Konstrukcja ta, będąca efektem wielu lat doświadczeń (często zapożyczanych przez inne kraje) jest właściwa strukturalnie wobec uwarunkowań zewnętrznych i stawianych przed nią zadań. Nie odbiega od rozwiązań w innych krajach europejskich. 50

51 SPORT DZIECI I MŁODZIEŻY W WIELKOPOLSCE I. Szkolenie i współzawodnictwo dzieci i młodzieży w wielkopolskich klubach sportowych. Szkolenie uzdolnionej młodzieży i współzawodnictwo sportowe w stowarzyszeniach sportowych (kluby sportowe) spoczywają na lokalnej społeczności. Samorządowe środki finansowe zaangażowane w działalność sportowo-organizacyjną stanowią elementarny fundament, pozwalając na długotrwałą realizację szkolenia oraz na optymalne gospodarowanie nimi. Wydatki na sport należy traktować jako ważną inwestycję, w rozwój dzieci i młodzieży. W ramach zintegrowanego wojewódzkiego programu szkolenia i współzawodnictwa sportowego realizowanego przez Wielkopolskie Stowarzyszenie Sportowe w Poznaniu, w oparciu o ośrodki finansowe z budżetu Urzędu Marszałkowskiego, kluby sportowe otrzymują dofinansowanie do następujących zadań: 1. Organizacja przygotowań i uczestnictwo w wojewódzkich, ogólnopolskich i międzynarodowych zawodach sportowych. 2. Organizacja szkolenia poprzez zgrupowania i konsultacje treningowe z uzdolnioną młodzieżą z naszego województwa. 3. Zakup niezbędnego sprzętu sportowego, leków, suplementów i odżywek oraz innych materiałów niezbędnych do prawidłowego przebiegu procesu szkolenia klubowego. 4. Koszty związane z utrzymaniem bazy treningowej oraz wynajmem obiektów i urządzeń sportowych, w celu zabezpieczenia ciągłości szkolenia i jego prawidłowości. 5. Współfinansowanie płac trenerów i instruktorów odpowiedzialnych na poziomie klubu sportowego za pracę z zawodnikami w kategoriach młodzieżowych. Podstawowym wyznacznikiem wielkości środków finansowych przeznaczonych na realizację zadań organizacyjno-szkoleniowych jest aktualny poziom sportowy danego klubu sportowego/sekcji sportowej w ogólnopolskim systemie współzawodnictwa sportowego dzieci i młodzieży. W przedstawianym 4-leciu zwiększył się zasięg sportu w Wielkopolsce (ilość klubów z Wielkopolski, które wywalczyły punkty w systemie sportu młodzieżowego), zmieniał się naprzemiennie poziom sportowy (wyrażony ilością zdobytych punktów oraz poziom wrażony wskaźnikiem % udziału naszego województw w systemie). Na podobnym poziomie utrzymuje się zakres dofinansowania z budżetu Urzędu Marszałkowskiego. Rok Zasięg sportu (ilość klubów sportowych) Poziom sportowy (ilość punktów SSM) % udziału w SSM Dofinansowanie z budżetu Urzędu Marszałkowskiego ,27 10, ,76 zł ,01 10, ,00 zł ,96 10, ,00 zł ,95 10, ,00 zł 51

52 ilość klubów sportowych Należy jednak podkreślić, że środki finansowe przeznaczone przez Samorząd Województwa Wielkopolskiego na sport młodzieżowy są jednymi z najwyższych w kraju i wynoszą ok. 42% dofinansowania programu MSiT DSKM w latach Kluby sportowe otrzymują dotacje na tzw. zadania z zakresu kultury fizycznej z budżetu gmin. Realizują nie tylko cele sportowe. Dzięki zagospodarowaniu czasu wolnego młodzieży, obniżają się koszty zapobiegania lub zwalczania patologii społecznych. Udział w zorganizowanych zajęciach sportowych pozwala wytworzyć znaczącą ilość interakcji, skutkujących szczególnie w mniejszych gminach zaciśnięciem więzi społecznych. Oprócz publicznych środków finansowych pochodzących z budżetu samorządów, kluby sportowe przeznaczają na szkolenie uzdolnionych dzieci i młodzieży znaczne kwoty pochodzące z działalności gospodarczej i marketingowej, sponsoringu stałego i okazjonalnego, składek członkowskich oraz wpłat rodziców na działalność klubu (wpłaty związane z dopłatami do zgrupowań sportowych i wyjazdy na zawody sportowe) tzw. darowizny. Efektem działań programowo organizacyjnych i sposobu finansowania zadań w sporcie dzieci i młodzieży, notujemy systematyczny i stały wzrost ilości wielkopolskich klubów sportowych, które zdobywają punkty w ogólnopolskim systemie współzawodnictwa dzieci i młodzieży. Ogólnopolski system współzawodnictwa sportowego dzieci i młodzieży. Ilość wielkopolskich klubów w systemie w latach ilość II. Szkolenie wojewódzkie realizowane przez Wielkopolskie Stowarzyszenie Sportowe przy współpracy z Wielkopolskimi Związkami Sportowymi. Od kilkudziesięciu lat najpierw przy współpracy właściwych urzędów ds. kultury fizycznej i sportu, a obecnie Ministerstwa Sportu i Turystyki realizowane były programy szkolenia dla najzdolniejszych młodych zawodników i zawodniczek od kategorii wiekowej młodzika aż do młodzieżowca w dyscyplinach olimpijskich do 23 lat. Na określenie tego obszaru zadań używamy nazwy System Sportu Młodzieżowego w ramach którego był realizowany Program szkolenia i współzawodnictwa sportowego młodzieży uzdolnionej. Program ten jest dofinansowany ze środków pochodzących z dopłat do stawek w grach losowych, będących przychodami Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej, którego dysponentem jest minister właściwy do spraw sportu. 52

53 Podstawowym celem wojewódzkiego, ponadklubowego szkolenia młodzików (KWM), juniorów młodszych, juniorów oraz młodzieżowców (KWJ) jest wyselekcjonowanie i przygotowanie pod względem motorycznym i technicznym, wybitnie uzdolnionych młodych zawodników i zawodniczek, przekazanie ich do dalszego szkolenia w kadrach narodowych juniorów i młodzieżowców prowadzonych przez polskie związki sportowe. Cel ten realizowany jest poprzez : Prowadzenie właściwego naboru uzdolnionej młodzieży na wszystkich szczeblach kariery sportowej w oparciu nie tylko o wyniki sportowe (zawody sportowe), lecz również na podstawie wyników testów sprawności ogólnej (Międzynarodowy Test Sprawności Fizycznej - MTSF), a także w oparciu o rozeznanie co do stanu zdrowia (badania w przychodni sportowo-lekarskiej), warunków somatycznych, poziomu cech wolicjonalnych oraz na podstawie wyników obserwacji podczas treningów i zawodów sportowych, jakie dokonują trenerzy koordynatorzy poszczególnych dyscyplin sportu w województwie. MTSF od wielu lat realizowany jest przy współpracy z Akademią Wychowania Fizycznego w Poznaniu. Szkolenie uzdolnionych zawodników odbywało się przez średnio 50 dni w dyscyplinach indywidualnych oraz 40 dni w zespołowych grach sportowych. Proces treningowy realizowany był w dobrych warunkach treningowych, ze zwróceniem szczególnej uwagi na dobór metod i środków treningowych odpowiednich do poziomu sportowego danej grupy treningowej, z zachowaniem etapizacji i odpowiednich proporcji, kwestia ta odgrywa istotną rolę ze względu na fakt, że zawodnicy objęci tym programem szkoleniowym często wywodzą się z małych sekcji klubowych, do których nie zawsze na czas docierają nowoczesne metody treningowe. Wspólne zajęcia szkoleniowe najlepszych w województwie młodych zawodników, pod okiem fachowej i skutecznej kadry trenersko-instruktorskiej posiadającej duże doświadczenie w organizacji procesu szkolenia, wpływa na upowszechnienie bieżącej wiedzy o nowoczesnym treningu sportowym, wspólne akcje treningi dają możliwość porównania najlepszych zawodników w województwie w trakcie sprawdzianów ogólnorozwojowych, specjalistycznych oraz zawodów sportowych. Dopełnienie treningu klubowego, który ze względu na kłopoty finansowe nie zawsze może być prawidłowo realizowany w poszczególnych sekcjach. Konieczność opracowania programów rocznych dla poszczególnych kadr wojewódzkich (osobno KWJ i KWM), programy zatwierdzone przez PZS i WZS, podanie w stosownym terminie kadry zawodniczej i prowadzenie odpowiedniej dokumentacji treningowej, która powoduje, ze szkoleniowcy podchodzą do procesu szkoleniowego bardziej racjonalnie i w sposób planowy. Prowadzenie doszkalania trenerów i instruktorów, oprócz innych form, także przy warsztacie pracy i inspirowanie szkoleniowców do poszerzania wiedzy treningowej, co pozwala na wprowadzenie doświadczeń wyniesionych ze szkolenia wojewódzkiego do pracy w klubach sportowych. 53

54 W omawianym czteroleciu Wielkopolskie Stowarzyszenie Sportowe realizuje roczne umowy z Ministerstwem Sporu (Departament Sportu Kwalifikowanego i Młodzieżowego oraz Departament Sportu Powszechnego) realizując szkolenie uzdolnionej sportowo młodzieży, zgodnie z rocznymi programami w poszczególnych dyscyplinach sportu, opartych o zalecenia i wytyczne PZS. Program taki opracowuje trener koordynator, zaproponowany przez właściwy Wojewódzki Związek Sportowy, opiniuje go i nadzoruje jego realizację Wojewódzki Zespół Metodyczno-Szkoleniowy Stowarzyszenia a zatwierdza właściwy związek sportowy. Podział limitów szkoleniowych (ilość zawodników i zawodniczek ) do szkolenia wojewódzkiego w KWJ w skali kraju, dokonuje się na podstawie wyników współzawodnictwa sportowego dzieci i młodzieży, osiągniętych przez województwo w roku poprzednim, w dwóch kategoriach wiekowych ( junior wyniki MPJ, junior młodszy wyniki OOM i MPJM). Limity do szkolenia w kategorii młodzika (KWM) wynikają z danych GUS dotyczących populacji dzieci w wieku 10-14lat w poszczególnych województwach w kraju. Podziału na poszczególne dyscypliny dokonuje Zarząd Wielkopolskiego Stowarzyszenia Sportowego na podstawie efektywności szkolenia w tej kategorii wiekowej oraz poziomu sportowego. Głównymi formami szkolenia są obligatoryjne zgrupowania letnie i zimowe (minimum 7 dniowe), oraz konsultacje (akcje treningowe od 2 do 6 dni), w zależności od celów i zadań szkoleniowych mogą mieć charakter: Treningowy (np. 3 dniowe w końcu tygodnia piątek-niedziela). Sprawdzający (przeprowadzenie sprawdzianu lub test MTSF). Badawczy (przeprowadzenie badań lekarskich, testowych lub naborowych) Startowy (obserwacja zawodników podczas startu w zawodach) Poniżej zamieszczona tabela ilustruje realizacje programu szkolenia (KWJ i KWM) w latach Rok Kadra Ilość dyscyplin Ilość szkolonych zawodników/czek Ilość akcji szkoleniowych Ilość osobodni Koszt ogółem KWM KWJ KWM KWJ KWM KWJ KWM KWJ ,04 zł ,00 zł ,00 zł ,00 zł 54

55 III. Zadanie Trener W realizowanym przez MSiT Programie szkolenia i współzawodnictwa sportowego młodzieży uzdolnionej bardzo istotną rolę odgrywa zadanie Trener. Jest to forma dofinansowania do płac trenerów i instruktorów najefektywniej pracujących z dziećmi i młodzieżą w klubach sportowych, współpracujących przy realizacji tego programu. Dofinansowanie może otrzymać szkoleniowiec, który wzorowo prowadził szkolenie stacjonarne w dyscyplinie olimpijskiej, spełnia kryteria wynikowe, osiągając minimalne efekty sportowe w jednej dyscyplinie sportu, doprowadził prowadzonych przez siebie zawodników w jednej sekcji klubowej do zdobycia minimum 16 punktów w ramach Ogólnopolskiej Olimpiady Młodzieży (MPJM) i Mistrzostw Polski Juniorów, posiada licencje właściwego PZS. Wysokość dofinansowania jest proporcjonalna do liczby zdobytych punktów, jednak nie może przekroczyć rocznie kwoty zł. Dofinansowanie dla trenerów jest wypłacane przez Wielkopolskie Stowarzyszenie Sportowe w dwóch ratach (sugerowane terminy to czerwiec i grudzień). W okresie sprawozdawczym roku, znacznie zmalała kwota przeznaczona dla najefektywniej pracujących trenerów i instruktorów (wartość za jeden pkt. z kwoty 162,97 zł w 2009 roku spadła do 119,35 zł w roku bieżącym). Liczba szkoleniowców którzy otrzymywali środki finansowe w ramach tego programu w opisywanym czteroleciu wyniosła 685 trenerów na łączna kwotę ,92 zł. Poniżej prezentowana tabela pokazuje ogólną kwotę, ilość zdobytych punktów (junior, junior młodszy),wartość 1pkt., ilość trenerów i dyscyplin, które były objęte tym programem w latach Kwota ogółem program "Trener" ,00 zł ,00 zł ,00 zł ,00 zł Ilość pkt. 5857, , , ,06 Wartość 1pkt. 162,71 zł 147,00 zł 123,72 zł 119,35 zł Ilość trenerów dofinansowanych w programie "Trener" Ilość dyscyplin

56 IV. Szkolenie w placówkach szkolnictwa sportowego w Wielkopolsce. Funkcjonowanie szkół mistrzostwa sportowego stanowi jedną z form realizacji programu szkolenia sportowego uzdolnionej młodzieży. Organami prowadzącymi publiczne SMS są jednostki samorządowe, które w wyniku porozumień podpisanych z polskimi związkami sportowymi, umożliwiają łączenie obowiązkowego programu edukacyjnego z realizacją szkolenia sportowego na wysokim poziomie. Szkoleniem w tych placówkach mogą być objęci zawodnicy, którzy spełnili kryteria naboru do placówki szkolenia sportowego oraz zaliczyli testy sprawności ogólnej (MTSF) i specjalnej określone przez poszczególne PZS i zostali zatwierdzeni przez właściwy związek, jako spełniający kryteria finansowania. Niepubliczne szkoły mistrzostwa sportowego prowadzone są natomiast przez polskie związki sportowe.zasady działalności szkół mistrzostwa sportowego określają przepisy ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U. z 2004 r. Nr 256, poz z późn. zm.) oraz rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 15 października 2012 r. w sprawie warunków tworzenia, organizacji oraz działania oddziałów sportowych, szkół sportowych oraz szkół mistrzostwa sportowego (DZ.U ). Do placówek szkolnictwa sportowego, na użytek programu szkolenia i współzawodnictwa sportowego uzdolnionej młodzieży, zaliczamy również ośrodki szkolenia młodzieżowego, powoływane i prowadzone przez PZS oraz Zrzeszenie Ludowych Zespołów Sportowych. Szkoły Mistrzostwa Sportowego w województwie Wielkopolskim (dane 2012): Zespół Szkół Mistrzostwa Sportowego w Poznaniu. W skład zespołu wchodzą: gimnazjum i liceum ogólnokształcące. W ZSMS funkcjonują klasy mistrzowskie i klasy sportowe, gdzie uczą się zawodnicy reprezentujący różne dyscypliny sportowe (m.in. kajakarstwo, wioślarstwo, pływanie, hokej na trawie, koszykówka, piłka nożna, pływanie synchroniczne itd.) około 371 uczniów w 20 oddziałach. Zespół Szkół Mistrzostwa Sportowego Nr 2 w Poznaniu. W skład zespołu wchodzą Gimnazjum Nr 3 Gimnazjum Mistrzostwa Sportowego oraz Szkoła Podstawowa Nr 13 Szkoła Mistrzostwa Sportowego. Zespół prowadzi oddziały, ogólne, sportowe i mistrzostwa sportowego o specjalności piłka nożna. Celem powołania Zespołu jest realizacja strategii wychowanie poprzez sport, mające na celu wyselekcjonowanie najbardziej uzdolnionych piłkarsko chłopców, zgrupowaniu ich w jednym miejscu i poddanie systematycznemu szkoleniu. Szkoła zatrudnia trenerów z piłki nożnej, akrobatyki, aerobiku oraz trenerów prowadzących zajęcia z bramkarzami. Aktualnie szkoleniem sportowym w zespole objętych jest 138 chłopców w 6 oddziałach. Zespół Szkół Nr 8 w Poznaniu. W skład zespołu wchodzą Szkoła Podstawowa Nr 69 im. Jarogniewa Drwęskiego, Szkoła Mistrzostwa Sportowego w Poznaniu ul. Jarochowskiego 62. Pierwotnie zajęcia sportowe były prowadzone z akrobatyki i lekkiej atletyki a obecnie wiodącymi dyscyplinami są : akrobatyka skoki na trampolinie i skoki na ścieżce akrobatycznej oraz judo kobiet i mężczyzn. Zajęcia są prowadzone pod okiem doświadczonej kadry trenersko - instruktorskiej. Szkoleniem objętych jest ok 177 uczniów w 10 oddziałach. Gimnazjum Nr 6 Szkoła Mistrzostwa Sportowego w Koninie patronem szkoły jest Janusz Kusociński. W szkole zajęcia sportowe z uzdolnioną młodzieżą odbywają się w 5 oddziałach. Zajęcia sportowe są prowadzone z grupą dziewcząt i chłopców przez doświadczoną kadrę trenersko-instruktorską. Szkoleniem w sumie objętych jest 76 uczniów. Zespół Szkół im. Stanisława Staszica w Pile. Liceum Ogólnokształcące Mistrzostwa Sportowego w Piłce Siatkowej w Pile. W szkole dominującą dyscypliną jest piłka siatkowa chłopców, szkoła ściśle współpracuje z klubem sportowym Joker Piła. Szkoleniem objętych jest ok. 20 uczniów zgromadzonych w 3 oddziałach. 56

57 Szkoły sportowe w województwie Wielkopolskim. Założeniem istnienia tego typu placówek oświatowych jest stworzenie optymalnych warunków umożliwiających łączenie nauki ze sportem na najwyższym poziomie. Zadaniem klas i szkół sportowych jest kształcenie dzieci i młodzieży szczególnie uzdolnionej sportowo, posiadającej odpowiednie warunki zdrowotne. Podstawowym warunkiem utworzenia klasy, szkoły sportowej jest posiadanie obiektów lub urządzeń sportowych niezbędnych do prowadzenia szkolenia sportowego. Dopuszczalna jest możliwość realizacji szkolenia sportowego przy wykorzystaniu obiektów i urządzeń sportowych innych jednostek organizacyjnych, na podstawie umowy zawartej między organem prowadzącym szkołę, a daną jednostką organizacyjną. Szkolenie sportowe w klasach oraz w szkołach sportowych prowadzone jest w ramach zajęć sportowych, według programów szkolenia sportowego opracowanych dla poszczególnych dyscyplin sportu. Klasy oraz szkoły sportowe realizują programy szkolenia sportowego równolegle z programem kształcenia ogólnego właściwym dla danego typu szkoły. Wymagania w stosunku do kandydata: bardzo dobry stan zdrowia, potwierdzony zaświadczeniem lekarskim wydanym przez Przychodnię Sportowo-Lekarską lub lekarza specjalistę w dziedzinie medycyny sportowej, zaliczenie próby sprawności fizycznej, ustalone przez szkolną komisję rekrutacyjno kwalifikacyjną, zaś w przypadku szkół mistrzostwa sportowego prób sprawności fizycznej zatwierdzonych przez polskie związki sportowe współpracujące z daną szkołą, pisemna zgoda rodziców/opiekunów prawnych, uzyskanie łącznie odpowiedniej liczby punktów (określonej w regulaminie rekrutacji). W województwie wielkopolskim funkcjonują w poszczególnych powiatach szkoły sportowe: Powiat gnieźnieński 3 szkoły sportowe. Liczba uczniów ok. 156 Powiat gostyński 2 szkoły sportowe. Liczba uczniów ok. 87 Powiat jarociński brak szkoły sportowej Powiat kaliski 1 szkoła sportowa. Liczba uczniów ok. 117 Powiat kępiński 1 szkoła sportowa. Liczba uczniów ok. 20 Powiat koniński - 2 szkoły sportowe. Liczba uczniów ok.140 Powiat krotoszyński 4 szkół sportowych. Liczba uczniów ok.313 Powiat kościański 1 szkoła sportowa. Liczba uczniów ok.17 Powiat m. Kalisz 4 szkoły sportowe. Liczba uczniów ok.423 Powiat m. Konin 7 szkoły sportowe. Liczba uczniów ok. 559 Powiat m. Leszno 6 szkól sportowych. Liczba uczniów ok. 518 Powiat m. Poznań 47 szkół sportowych. Liczba uczniów ok Powiat obornicki 2 szkoły sportowe. Liczba uczniów ok. Powiat nowotomyski 1 szkoła. Liczba uczniów ok. 25 Powiat obornicki 4 szkoły sportowe. Liczba uczniów ok. 251 Powiat ostrowski 10 szkól sportowych. Liczba uczniów ok. 548 Powiat pilski 12 szkół sportowych. Liczba uczniów ok. 984 Powiat pleszewski 1 szkoła sportowa. Liczba uczniów ok. 26 Powiat poznański 8 szkół sportowych. Liczba uczniów ok.489 Powiat rawicki 7 szkól sportowych. Liczba uczniów ok.463 Powiat słupecki 1 szkoła sportowa. Liczba uczniów ok

58 Powiat szamotulski 1 szkoły sportowe. Liczba uczniów ok. 157 Powiat śremski 1 szkoły sportowe. Liczba uczniów ok. 126 Powiat turecki 7 szkól sportowych. Liczba uczniów ok. 284 Powiat wągrowiecki 2 szkoła sportowa. Liczba uczniów ok. 238 Powiat wolsztyński 6 szkól sportowych. Liczba uczniów ok. 240 Powiat wrzesiński 2 szkoły sportowe. Liczba uczniów ok. 156 W naszym województwie funkcjonuje 141 szkół sportowych szkolących ok uczniów. (Stan na ) V. Szkolenie i współzawodnictwo w ośrodkach szkolenia sportowego Wielkopolskiego Zrzeszenia LZS. Wielkopolskie Zrzeszenie Ludowe Zespoły Sportowe (dalej WZ LZS) swoje cele i zadania statutowe realizuje w środowisku wiejskim i małych miast województwa wielkopolskiego. WZ LZS działa jako stowarzyszenie osób prawnych, którego członkami są kluby sportowe (LZS, LKS, UKS, LUKS), gminne oraz powiatowe Zrzeszenia LZS. Na koniec 2012 roku WZ LZS zrzeszało 191 klubów, 12 gminnych oraz 25 powiatowych Zrzeszeń LZS. Te ostatnie prowadzą działalność jako związki stowarzyszeń a ich członkami jest ok. 200 klubów, także posiadających osobowość prawną. Działalność w zakresie upowszechniania. Działalność w zakresie upowszechniania sportu prowadzona jest poprzez organizację imprez w zakresie sportu masowego oraz wyczynowego dzieci i młodzieży, turystyki i rekreacji. Ponadto na szeroką skalę prowadzone jest szkolenie dzieci i młodzieży, mające na celu wyselekcjonowanie najbardziej uzdolnionych sportowo mieszkańców wielkopolskiej wsi. Realizacja tych zadań wymagała stworzenia rozwiązań systemowych, których celem było motywowanie szerokich rzesz działaczy, trenerów i członków WZ LZS do uczestnictwa w różnych aktywnych formach spędzania czasu wolnego od nauki i pracy. Ten system to współzawodnictwo sportowo - turystyczne powiatów naszego województwa, wsparte współzawodnictwem na szczeblu ogólnopolskim organizowanym przez Krajowe Zrzeszenie LZS przy współudziale pozostałych wojewódzkich zrzeszeń. Współzawodnictwo sportowo- turystyczne na poziomie naszego województwa obejmuje 29 różnego rodzaju imprez sportowych, rekreacyjnych i turystycznych, przeznaczonych dla wszystkich grup wiekowych, zarówno dla kobiet jak i mężczyzn. Imprezy te są wpisane w doroczny, jednolity kalendarz imprez sportowych, rekreacyjnych i turystycznych, który przewiduje organizację m.in.: - zimowej i letniej spartakiady mieszkańców wsi; - rankingów w biegach przełajowych (dwa razy w roku); - mistrzostw Wielkopolski LZS w wybranych dyscyplinach sportowych; - imprez dla szkół; - festynów rodzinnych. Współzawodnictwo cieszy się znacznym zainteresowaniem uczestników, co dokumentuje poniższe zestawienie: 2009 r. udział wzięło około uczestników z 30 powiatów 2010 r. udział wzięło około uczestników z 30 powiatów 2011 r. udział wzięło około uczestników z 30 powiatów 2012 r. udział wzięło około uczestników z 30 powiatów 58

59 Spadek liczby uczestników imprez wojewódzkich w latach ma związek ze zmianami dokonanymi w regulaminie, przenoszącymi ilościowy ciężar uczestnictwa na imprezy o charakterze powiatowym a ograniczających liczbowo wielkość reprezentacji powiatu, uczestniczącą w wydaniu wojewódzkim danej imprezy. Należy podkreślić, że szerokie spektrum organizowanych imprez jest możliwe przede wszystkim dzięki środkom finansowym, jakie WZ LZS otrzymuje w drodze konkursu od samorządu województwa wielkopolskiego oraz wsparciu finansowemu i organizacyjnemu, pozyskiwanemu od samorządów gminnych i powiatowych, głównie tych, na terenie których przeprowadzane są poszczególne imprezy, zawody lub realizowane są inne programy. Wspieraniu działalności na rzecz upowszechniania sportu i turystyki służy pozyskiwanie środków finansowych na realizację projektów upowszechniających min. naukę pływania. Łączna suma pozyskanych środków w latach wyniosła zł. Wkładem własnym w przygotowane projekty każdorazowo były środki budżetu samorządu województwa wielkopolskiego oraz środki własne WZ LZS. Realizacja zadań statutowych WZ LZS wspierana jest także środkami pozyskanymi z 1% odpisu od podatku. Status organizacji pożytku publicznego WZ LZS posiada od 9 września 2009 r.. Pozyskane z 1% odpisu środki finansowe ponad zł za rok 2009, za rok 2010 i ponad za rok wsparły realizację procesu przygotowania reprezentacji LZS województwa wielkopolskiego do udziału w imprezach ogólnopolskich. WZ LZS jest także organizatorem przy współudziale środków samorządu Województwa Wielkopolskiego kilkudziesięciu imprez turystycznych rocznie. Imprezy te to rajdy piesze, rowerowe, motorowe oraz olimpiady wiedzy turystyczno krajoznawczej oraz organizacja obchodów wojewódzkich Światowego Dnia Turystyki. Z roku na rok wzrasta ilość uczestników imprez, dochodząc obecnie do ponad Od kilku lat niewątpliwym sukcesem wielkopolskich turystów spod znaku LZS są osiągnięcia w postaci czołowych miejsc, tak w klasyfikacji indywidualnej jak i drużynowej w finale Ogólnopolskiej Olimpiadzie Wiedzy Turystyczno Krajoznawczej. Zadania statutowe wspierane są realizowanym przez Krajowe i Wielkopolskie Zrzeszenie LZS rządowym programem pn. Organizator sportu dzieci i młodzieży w środowisku wiejskim. Środki na funkcjonowanie każdego roku ok. 20 organizatorów w różnych częściach Wielkopolski zapewniają: w 50% MSiT i w 50% samorządy: wojewódzki, powiatowe i gminne. W wyniku realizowanego programu zanotowano systematyczny wzrost ilości organizowanych imprez na rzecz lokalnego środowiska, wzrost ilości uczestników, połączony z poszerzeniem przekroju wiekowego oraz zauważalna, zwyżkująca tendencja związana z poziomem organizacji zawodów i imprez. Ta tendencja szczególnie widoczna jest w lepszej promocji i informacji o przedsięwzięciu, ukazujących się w środkach masowego komunikowania oraz w mediach elektronicznych. Dzięki pracy Organizatorów wzrasta także wiedza prawna i merytoryczna działaczy WZ LZS, dotycząca zasad prowadzenia i funkcjonowania klubu jako stowarzyszenia kultury fizycznej. 59

60 VI. Szkolenie młodzieży w akademickich centrach szkolenia sportowego młodzieży (ACSS). Akademickie Centra Szkolenia Sportowego powołano w roku 2005 w ośmiu uczelniach - klubach AZS AWF. Program ten w 2008 roku został rozszerzony o kolejną uczelnię (Olsztyn) i obecnie jest realizowany w dziewięciu ośrodkach - uczelniach. Zakres finansowania wszystkich zadań w roku 2009 na poszczególnych ACSS wyglądał następująco: Biała Podlaska -2,6%, Gdańsk -14,3%, Gorzów Wlkp.-7,5%, Katowice- 12,9%,Kraków -12,4%, Olsztyn-2,7%, Poznań-8,3%, Warszawa-21,0%, Wrocław- 7,8%, (Program pomocniczy-0%,gry-4,7% oraz ZG AZS 5,8%) dofinansowanie zł. Podstawą do powołania ACSS było spełnienie przez uczelnie i kluby określonych warunków formalno - organizacyjnych (wprowadzenie do statutów uczelni zapisów o działalności w zakresie sportu wyczynowego, powołaniu rady naukowo-programowej, określenie w formie pisemnego porozumienia zasad współpracy miedzy klubem a uczelnią, warunków studiowania oraz przyjęć sportowców na studia, monitoringu treningu, badań wdrożeniowo-diagnostycznych i naukowych, opieki medycznej, socjalnej oraz merytorycznego nadzoru i kontroli w procesie szkolenia sportowego). Celem działalności ACSS jest wspieranie szkolenia zawodników uzdolnionych sportowo przygotowujących się do mistrzowskich imprez międzynarodowych w tym uniwersjad oraz akademickich mistrzostw świata, a w dalszej perspektywie czasowej igrzysk olimpijskich. Dyscypliny sportowe oraz liczbę szkolonych zawodników w Akademickim Centrum Szkolenia Sportowego w Poznaniu pokazuje poniżej zamieszczona tabela. ACSS w latach Dyscyplina Akrobatyka Hokej na trawie Kajakarstwo Lekka Atletyka Piłka Ręczna Kobiet Piłka Siatkowa Kobiet Pływanie synchroniczne Szermierka Taekwondo olimpijskie Tenis Wioślarstwo Razem VII. Szkolenie młodzieży w wojskowych centrach szkolenia sportowego (WCSS). Wojskowe Centrum Szkolenia Sportowego (WCSS) w Poznaniu funkcjonuje w ramach Wojskowej Federacji Sportu (WFS) w Warszawie od 2009 roku. W tymże roku Ministerstwo Sportu i Turystyki zleciło powołanie i stworzenie struktur organizacyjno-szkoleniowych WCSS dla Wojskowego Klubu Sportowego Grunwald Poznań. Calem funkcjonowania WCSS jest przygotowanie młodzieży uzdolnionej sportowo do reprezentowania kraju we współzawodnictwie międzynarodowym w kategoriach młodzieżowych i docelowo seniorskich oraz objęcie przygotowaniami do mistrzowskich zawodów wojska organizowanych pod patronatem Międzynarodowej rady Sportu Wojskowego (CISM) 60

61 Kryteria powołania zawodników do WCSS: 1. Wiek od 16 do 23 lata 2. Reprezentowanie kadry narodowej w kategorii junior młodszy, junior, młodzieżowiec 3. Uprawianie dyscypliny olimpijskiej 4. Członkowstwo w wojskowym klubie sportowym W 2011 roku w WCSS Poznań szkoleniem objętych było 9 zawodników uprawiających zapasy w stylu wolnym i tenisie ziemnym. Na roczny okres szkolenia w 2011 roku przyznano środki finansowe w wysokości ,00 zł Szkoleni w WCSS w 2011 roku uzyskali następujące wyniki: Zapasy styl wolny: 1. Baran Radosław I MMP 2. Balawender Maciej V ME 3. Gałązka Angelika III MMP 4. Grzelak Andrzej - IMMP 5. Rogisz Tomasz III MPS, I PPS Tenis ziemny: 1. Piter Katarzyna MPS I, 2. Linette Magda MPS I, MMP I 3. Nispoń Michał MPJ I 4. Drzewiecki Karol MPJ I W 2012 roku w WCSS Poznań szkoleniem objętych było 11 zawodników uprawiających zapasy w stylu wolnym i tenisie ziemnym. Na roczny okres szkolenia w 2012 roku przyznano środki finansowe w wysokości ,00 zł Szkoleni w WCSS w 2012 roku uzyskali następujące wyniki: Zapasy styl wolny: 1. Baran Radosław - V ME, V AMŚ, II MMP 2. Gałązka Angelika III MMP, III MPS 3. Michalik Marzena III MPS, V AMŚw. 4. Statkieiwcz Radosław II MMP Tenis ziemny: 1. Linette Magda MEJ I, 2. Nispoń Michał HDMP I 3. Drzewiecki Karol HDMP I 4. Anusiewicz Kinga MMPJ III, HMMP III Hokej na trawie: 1. Bratkowski Paweł II HMŚ, MPS I, HMPS I 2. Chalamski Adrian MPS I, HMPS I 3. Poltaszewski Mateusz MPS I, HMPS I 61

62 Przyznane środki finansowe w 2011 i 2012 roku w wysokości zł pozwoliły na objęcie systematycznym szkoleniem najbardziej utalentowanych zawodników i potwierdza słuszność stworzonego programu, który pomaga wydatnie w ich rozwoju, co udowadniają poprzez osiągnięte wyniki (tytuły mistrzów Polski Seniorów, Młodzieżowych, Juniorów). VIII. Współzawodnictwo sportowe dzieci i młodzieży. System współzawodnictwa sportowego dzieci i młodzieży uregulowany został rozporządzaniem Ministra Edukacji narodowej z dnia 17 października 2001 w sprawie zasad współzawodnictwa sportowego dzieci i młodzieży (Dz. U. Nr 128 poz. 1416). Zgodnie z 5 ww. rozporządzenia, zawody sportowe dla dzieci i młodzieży uzdolnionej sportowo mogą być rozgrywane w formie: Młodzieżowych Mistrzostw Polski (MMP) Mistrzostw Polski Juniorów (MPJ) Mistrzostw Polski Juniorów Młodszych Ogólnopolska Olimpiada Młodzieży (MPJM, OOM) w sportach zimowych, biegach przełajowych rozgrywanych do 2011, sportach halowych i letnich oraz sportach umysłowych. Międzywojewódzkie Mistrzostwa Młodzików (MMM) Wojewódzkie Mistrzostwa Młodzików (WMM) gry zespołowe. Mistrzostwa Polskich Młodzików (MPM) (wprowadzona do SSM od 2012) Zawody sportowe o których mowa odbywają się zgodnie z regulaminami zawodów ustalonymi przez organizatorów zawodów (Polskie Związki Sportowe oraz regulaminy ogólne PFSM). Poziom sportowy Wielkopolski wyrażony za pomocą punktów krajowego współzawodnictwa w sporcie dzieci i młodzieży stanowi podstawę corocznej oceny zdolności szkoleniowej i organizacyjnej jednostek sportowych województwa, a w szczególności umiejętności sportowych naszej młodzieży w każdym roku. Bardzo istotnym parametrem służącym ocenie poziomu sportowego województw, powiatu, gminy lub klubu sportowego jest również procentowy udział danej jednostki w systemie sportu młodzieżowego (SSM). Prezentacja aktualnego stanu wielkopolskiego sportu młodzieżowego jest oparta nie tylko na bieżącej punktacji, ale również na procentowym udziale i miejscach zajętych w kraju. Do ogólnopolskiego systemu współzawodnictwa dzieci i młodzieży są systematycznie wprowadzane nowe dyscypliny sportowe (każda nowa dyscyplina sportu musi przejść pozytywną weryfikacji przez komisję sportu młodzieżowego, zawody w pierwszym roku mają formę imprezy pokazowej organizowanej przez struktury lokalne lub Okręgowe Związki Sportowe, szczególną uwagę zwraca się na zasięg dyscyplin i ilość startujących zawodników oraz jak przebiegają procedury organizacyjne) i nowe konkurencje rozgrywane zgodnie z programem Igrzysk Olimpijskich. Analiza dotycząca wyłącznie ilości zdobytych punktów, często może być niepełna. Dlatego bardzo istotnym parametrem służącym do analizy bądź oceny poziomu sportowego młodzieży uzdolnionej sportowo w jednostce samorządowej czy klubie sportowym powinien być procentowy udział (%), (w analizowanym okresie poprzez zmiany regulaminowe oraz wprowadzenie nowych konkurencji i nowych dyscyplin sportu do tego systemu, nastąpił wzrost ilości punktów możliwych do zdobycia: (2009 roku ,83 pkt. a w 2012 roku ,99 pkt.). 62

63 Reprezentacja województwa W analizowanym czteroleciu młodzi reprezentanci województwa wielkopolskiego w krajowym SSM zajmują wysokie II miejsce, ustępując jedynie zawodnikom z Mazowsza a wyprzedzając silne sportowo regiony, takie jak: Śląsk, Dolny Śląsk i Małopolskę. Należy dodać że w/w województwa charakteryzują się dużym dorobkiem w sportach zimowych, natomiast Wielkopolska ze względów klimatycznych oraz braku specjalistycznych obiektów sportowych (np.: lodowiska, tor saneczkowy, trasy biegowe-narciarskie) uczestniczy w bloku sportów zimowych tylko w narciarstwie alpejskim (klub Malta Ski Poznań start 3-zawodników) oraz w snowboardzie. W klasyfikacji generalnej na przestrzeni ostatnich trzech lat nie nastąpiły żadne zmiany, obserwujemy stopniowe spłaszczenie systemu i coraz większy udział w tej punktacji,województw ze środka stawki. Na uwagę zasługuje fakt, że w analizowanym czteroleciu tylko trzy województwa przekroczyły wskaźnik 10% udziału (Wielkopolska w 2010 roku - 10,35% najgorszy występ, a 2009 roku - 10,69% najlepszy występ). W porównaniu do 2011 roku spośród sześciu czołowych wojewódzkich reprezentacji walczących o prymat w kraju, tylko jedno zanotowało spadek ilości punków zdobytych w systemie (Małopolskie spadek o 94,77pkt.) natomiast pozostałe województwa odnotowały progresję wyników (największy wzrost ilości zdobytych punktów odnotowało województwo Pomorskie wzrost o 467,15pkt). W poszczególnych kategoriach wiekowych młodzi Wielkopolanie zajmowali odpowiednio miejsca w SSM w 2012roku: Młodzieżowiec (MMP) II miejsce kraju za województwem mazowieckim 3 948,50 pkt., progres w ilości punktów w porównaniu do 2011 roku o + 95,75 pkt. Junior (MPJ) III miejsce w kraju za województwem mazowieckim i śląskim 4635,43pkt., progres w ilości zdobytych punktów w porównaniu do 2011 roku +14,98 pkt. Junior młodszy (MPJM, OOM) III miejsce w kraju za województwem mazowieckim i śląskim 4160,34pkt., regres w ilości zdobytych punktów w porównaniu do ,08 pkt. Młodzik (MMM, WMM) I miejsce w kraju 2896,68pkt., progres w ilości zdobytych punktów w porównaniu do 2011 roku + 304,34 pkt. Dużym sukcesem sportowym zakończyły się zmaganiach młodych sportowców w Ogólnopolskiej Olimpiadzie Młodzieży w sportach umysłowych, zawodnicy z województwa Wielkopolskiego zajęli I miejsce z wynikiem 138,00pkt. podczas imprezy odbywającej się na Podkarpaciu w dniach W roku 2012 Ogólnopolska Olimpiada Młodzieży w sportach letnich odbyła się na terenie województwa Małopolskiego, a zawodnicy z Wielkopolski zajęli II miejsce uzyskując 2911,70pkt ulegając jedynie Mazowszu. W klasyfikacji medalowej Wielkopolska również zajęła II miejsce gromadząc na swoim koncie 156 medali; 49 złotych, 41 srebrnych i 66 brązowych. 63

64 Województwo Ogólnopolski system współzawodnictwa sportowego dzieci i młodzieży Punktacja województw w latach M-ce 2012 Punkty 2012 % udział 2012 M-ce 2011 Punkty 2011 % udział2 011 M-ce 2010 Punkty 2010 % udział 2010 M-ce 2009 Punkty 2009 % udział 2009 Mazowieckie ,15 12, ,23 12, ,35 12, ,04 13,28 Wielkopolskie ,95 10, ,96 10, ,01 10, ,27 10,69 Śląskie ,71 10, ,96 10, ,43 10, ,96 9,97 Dolnośląskie ,01 9, ,02 9, ,61 8, ,39 9,17 Małopolskie ,47 7, ,24 7, ,54 7, ,36 7,93 Pomorskie ,15 7, ,00 7, ,93 7, ,63 7,58 Kujawsko- Pomorskie ,42 6, ,71 6, ,90 6, ,83 6,56 Łódzkie ,06 5, ,54 5, ,47 5, ,70 5,68 Zachodniopom ,12 5, ,97 5, ,53 5, ,76 4,90 Lubelskie ,41 4, ,63 4, ,56 5, ,57 4,63 Warmińsko- Mazurskie ,17 4, ,19 4, ,60 4, ,93 3,85 Lubuskie ,64 3, ,69 3, ,04 3, ,73 3,74 Podlaskie ,37 3, ,55 3, ,15 3, ,90 3,57 Podkarpackie ,52 3, ,65 3, ,32 3, ,19 3,30 Opolskie ,31 2, ,71 2, ,55 2, ,16 2,97 Świętokrzyskie ,53 1, ,96 1, ,72 1, ,41 2,17 Razem , , , ,

65 L.p. System sportu młodzieżowego prowadzi również ranking powiatów po to, aby zobrazować zasięg i poziom sportu dzieci i młodzieży w kraju. Wkład organizacyjno-finansowy tego szczebla samorządu w funkcjonowanie sportu jest niewielki, wynika to zapisów Ustawy Samorządowej. Poniżej zamieszczona tabela obrazuje kolejność powiatów wielkopolskich i zajmowane miejsca w rankingu krajowym. Powiat Ogólnopolski system współzawodnictwa sportowego dzieci i młodzieży. Punktacja powiatów w latach M-ce w kraju 2012 Punkty % M-ce w kraju 2011 Punkty % M-ce w kraju 2010 Punkty % M-ce w kraju 2009 Punkty Poznań ,48 4, ,78 4, ,44 4, ,89 5,16 2. poznański ,01 0, ,38 0, ,42 0, ,57 0,70 3. Konin ,81 0, ,75 0, ,66 0, ,38 0,50 4. Leszno ,68 0, ,89 0, ,83 0, ,49 0,50 5. Kalisz ,88 0, ,81 0, ,75 0, ,09 0,50 6. wolsztyński ,20 0, ,74 0, ,15 0, ,48 0,31 7. pilski ,19 0, ,33 0, ,27 0, ,82 0,50 8. gnieźnieński ,00 0, ,75 0, ,33 0, ,99 0,31 9. krotoszyński ,84 0, ,50 0, ,81 0, ,58 0, rawicki ,23 0, ,16 0, ,75 0, ,09 0, ostrowski (WLP) ,35 0, ,90 0, ,83 0, ,35 0, nowotomyski ,91 0, ,75 0, ,74 0, ,33 0, średzki (WLP) ,50 0, ,83 0, ,00 0, ,50 0, szamotulski ,02 0, ,25 0, ,50 0, ,00 0, leszczyński ,00 0, ,50 0, ,00 0, ,50 0, jarociński ,00 0, ,90 0, ,00 0, ,00 0, wągrowiecki ,92 0, ,43 0, ,84 0, ,93 0, wrzesiński ,92 0, ,00 0, ,50 0, ,83 0, gostyński ,56 0, ,50 0, ,84 0, ,75 0, śremski ,81 0, ,83 0, ,59 0, ,00 0, kościański ,00 0, ,59 0, ,37 0, ,85 0, kaliski ,00 0, ,00 0, ,00 0, ,00 0, pleszewski ,33 0, ,00 0, ,00 0, ,00 0, obornicki ,00 0, ,32 0, ,56 0, ,36 0, turecki ,50 0, ,50 0, ,00 0, ,30 0, ostrzeszowski ,00 0, ,50 0, ,00 0, ,50 0, złotowski ,42 0, ,00 0, ,50 0, ,50 0, międzychodzki ,00 0, ,00 0, ,17 0, ,50 0, kępiński ,90 0, ,00 0, ,00 0, ,81 0, grodziski (WLP) ,34 0, ,94 0, , ,00 0, kolski ,25 0, ,50 0, ,00 0, ,00 0, czarnkowsko-trzcianecki ,00 0, ,40 0, ,00 0, ,00 0, koniński ,00 0, ,00 0, ,00 0, ,00 0, słupecki ,90 0, ,23 0, ,66 0, ,88 0, chodzieski ,00 0, ,00 0,01 0, ,00 0, , , , , %

66 W systemie sportu młodzieżowego na przestrzeni ostatnich czterech lat została sklasyfikowana w poszczególnych okresach następująca ilość powiatów: powiatów powiaty powiatów powiaty Liczba sklasyfikowanych powiatów w kraju w systemie sportu młodzieżowego kształtuje się na poziomie 95,79% (Województwa Lubuskie, Lubelskie, Łódzkie, Opolskie, Pomorskie, Śląskie, Wielkopolskie, Warmińsko-Mazurskie, Zachodniopomorskie - 100% aktywność sportową powiatów, Dolnośląskie- 93,33%, województwo Kujawsko-Pomorskie 91,30%, Mazowieckie- 85,71%, Małopolskie- 95,45%, Podlaskie- 82,35%, Podkarpackie- 96,00%, Świętokrzyskie- 92,86%). Najwyżej sklasyfikowanym powiatem w tej klasyfikacji jest Warszawa, która zdobyła 10825,25 pkt. z udziałem na poziomie 7,37%, natomiast najlepszą pozycję w tym zestawieniu z województwa wielkopolskiego zajmuje Poznań, który od czterech lat znajduje się na II miejscu ze zdobyczą 6681,48 pkt. w 2012 roku i z udziałem na poziomie 4,55% krajowego współzawodnictwa. W systemie tym zostało sklasyfikowanych 35 powiatów. Liczba gmin mieszczących się w punktacji krajowej, w sporcie młodzieżowym na przestrzeni czterech lat ( ) stale ulegała zwiększeniu. Od roku 2009 liczba gmin uczestniczących w SSM wzrosła z 844 do 884 w roku Na 2479 gmin w kraju w poszczególnych latach w tym systemie uczestniczyło odpowiednio: gminy gminy gmin gminy Z województwa wielkopolskiego w bieżącym roku zostało sklasyfikowane 95 gmin (wzrost o 8 gmin w stosunku do ubiegłorocznej klasyfikacji) spośród 226 gmin z naszego województwa co daje nam wskaźnik aktywności sportowej na poziomie 42,04%. Liderami w tych klasyfikacjach są województwa: Śląskie 50,90%, Dolnośląskie- 46,95% oraz Opolskie- 42,25% najniższy wskaźnik aktywności sportowej w gminach mają województwa: Mazowieckie- 20,70%, Lubelskie- 23,00% oraz Podlaskie- 21,19%. W dalszym ciągu należy mówić o wielkich zaniedbaniach wielu samorządów lokalnych w stwarzaniu swoim młodym mieszkańcom dostępu do sportu oraz jego zdrowotnych i integracyjnych funkcji. Wskazuje również na olbrzymie możliwości w kreowaniu zdrowego stylu życia i edukacji poprzez sport, w tworzeniu środowiskowych i uczniowskich klubów sportowych oraz uczestnictwa w ogólnopolskim systemie współzawodnictwa dzieci i młodzieży. 66

67 W wielkopolskim rankingu gmin, Poznań zajmuje pierwsze miejsce, a w skali kraju II-gie za Warszawą. Dzięki nieźle rozwiniętej sieci klubów sportowych w mieście a przede wszystkim zrozumieniu przez ich kierownictwa społecznych funkcji sportu, tysiące młodych poznaniaków ma szansę uczestnictwa w dobrze zorganizowanych zajęciach sportowych i systemie zawodów dostosowanych do wieku, rozwoju biologicznego i możliwości sportowych. Wśród najwyżej sklasyfikowanych gmin w kraju w pierwszej 100 z województwa wielkopolskiego, oprócz gminy Poznań, która w tym zestawieniu zajmuje 2 miejsce w kraju znalazły się jeszcze następujące gminy: Konin - 31 miejsce w kraju, Leszno- 34, Kalisz- 37, Piła- 47, Wolsztyn- 55, Gniezno- 66, Tarnowo Podgórne 75, Kórnik- 86, Krotoszyn- 87, Środa Wielkopolska- 99. Szczegółowe dane dotyczące współzawodnictwa gmin (oraz wszystkie opracowania dotyczące sportu młodzieżowego w województwie wielkopolskim) znajdują się w opracowaniach zamieszczonych na stronie W roku 2012 w systemie punktacji sportu młodzieżowego sklasyfikowano 3315 klubów sportowych (w 2009roku- 3047, 2010roku- 3074, 2011roku- 3192). Wśród 10 najlepszych klubów sportowych w kraju w klasyfikacji generalnej znalazły się po dwa kluby z województwa : -Podlaskiego (8 miejsce w kraju KS Podlasie Białystok 858,13pkt, oraz 9 miejsce w kraju ŁKS Juvenia Białystok 847,84pkt.), -Wielkopolskiego (6 miejsce w kraju AZS OŚ Poznań 1290,87 pkt., oraz 10 miejsce w kraju AZS- AWF Poznań 820,09 pkt.), po jednym klubie z województwa Warmińsko-Mazurskiego (7 miejsce w kraju AZS UWM Olsztyn 906,42 pkt.), Śląskiego (5 miejsce w kraju AZS AWF Katowice ,09pkt), Pomorskiego (4 miejsce w kraju AZS AWFiS Gdańsk 1390,34 pkt.), Mazowieckiego (3 miejsce w kraju AZS-AWF Warszawa 1591,69 pkt.), Dolnośląskiego (2 miejsce w kraju WKS Śląsk Wrocław 1874,18 pkt.), Kujawsko-Pomorskiego (1 miejsce w kraju CWZS Zawisza Bydgoszcz 1944,63 pkt.). Wszystkie klubami są wielosekcyjne, posiadają dobrą bazę obiektów sportowych i profesjonalną kadrę trenersko instruktorską. Połowa z nich to kluby akademickie realizujące rządowe programy poprzez Akademickie Centra Szkolenia Sportowego (ACSS), skupiające najzdolniejszą młodzież studiującą głownie w Akademiach Wychowania Fizycznego. Dwie pierwsze lokaty zajmują kluby realizujące zadania programowe Wojewódzkich Centrów Szkolenia Sportowego (WCSS). Jest to strategicznie słuszny kierunek rozwoju sportu młodzieżowego, podobne rozwiązania obserwujemy w większości krajów, liczących się w rywalizacji międzynarodowej. 67

68 Ogólnopolski system współzawodnictwa sportowego dzieci i młodzieży. 20 najlepszych klubów z województwa wielkopolskiego w SSM w latach L.p. Nazwa Klubu M-ce Kraj 2012 Pkt 2012 % udziału 2012 M-ce Kraj 2011 Pkt 2011 % udziału 2011 M-ce Kraj 2010 Pkt 2010 % udziału 2010 M-ce Kraj 2009 Pkt 2009 % udziału AZS OŚ. Poznań ,87 8, ,31 8, ,18 8, ,46 7,26 2. AZS-AWF Poznań ,09 5, , ,84 4, ,88 5,4 3. Warta Poznań ,11 4, , ,5 3, ,8 4,38 4. Posnania ,05 4, ,5 4, ,37 6, ,75 6,72 5. Sobieski Poznań , ,5 2, ,25 2, ,5 2,52 6. Polonia 1912 Leszno ,66 2, ,75 3, , ,93 7. KK Szerm.Konin ,25 2, ,25 1, , ,98 8. KTK Kalisz ,09 1, ,67 1, ,25 2, ,59 2,01 9. UKS Jedynka Kórnik ,59 1, ,87 1, ,21 1, ,67 0, MUKS Poznań , ,67 1, ,59 1, ,67 0, Olimpia Poznań (SL) ,51 1, ,16 2, ,25 2, ,46 3, Grunwald Poznań ,17 1, , ,5 1, ,5 2, Ceramik Krotoszyn , , , , KKPK Medyk Konin ,56 1, ,67 1, , , KW-04 Poznań ,45 1, ,23 1, ,75 0, , KKS Lech Poznań SA ,84 1, , , ,5 1, Gwardia Piła ,5 1, ,5 1, ,38 1, , Tarnovia Tarnowo Podgórne ,25 1, ,76 1, ,59 0, ,42 0, Nadodrze Powodowo , ,5 0, ,5 0, UKS Dragon Długie Stare ,5 0, , ,5 0, ,5 0,86 W klasyfikacji klubów w systemie współzawodnictwa spotu dzieci i młodzieży na pierwszym miejscu w województwie wielkopolskim uplasował się klub sportowy - AZS OŚ Poznań 1290,87 pkt. i 6 miejsce w kraju (spadek o 53,44 pkt. stosunku do roku ubiegłego oraz spadek o 1 pozycje w krajowym zestawieniu główne sekcje : tenis, lekka atletyka, taekwondo olimpijskie, szermierka i żeglarstwo). Klub AZS OŚ Poznań od 16 lat bez przerwy jest klasyfikowany w pierwszej dziesiątce w kraju. Na drugim miejscu w tym zestawieniu znalazł się AZS-AWF Poznań 820,09pkt. i 10 miejsce w kraju (regres w stosunku do roku ubiegłego o 26,91pkt. oraz spadek w klasyfikacji o 2 miejsca, główne sekcje: akrobatyka, kajakarstwo, szermierka, pływanie synchroniczne, lekka atletyka, hokej na trawie). Największy postęp sportowy wyrażony ilością zdobytych punktów w SSM w stosunku do ubiegłego roku odnotowały następujące kluby sportowe z wielkopolski: KKS Lech Poznań (awans z 864 miejsca w kraju na 153 i postęp o pkt.) Stella Gniezno (awans z 592 miejsca w kraju na 207 i postęp o 79.75pkt.) Nielba Wągrowiec (awans z 697 miejsca w kraju na 292 i postęp o 60.99pkt.) MUKS Poznań (awans z 120 miejsca w kraju na 80 i postęp o 60.63pkt.) WKŻ Wolsztyn (awans z 589 miejsca w kraju na 266 i postęp o 59.00pkt.) KK Szerm. Konin (awans z 67 miejsca w kraju na 57 i postęp o 57.00pkt.) 68

69 Niższym poziomem sportowym wykazały się w 2012 roku następujące wielkopolskie kluby: Polonia 1912 Leszno ( spadek z 27 miejsca w kraju na 55 i regres o pkt.) Olimpia Poznań ( spadek z 46 miejsca w kraju na 86 i regres o 99.65pkt.) Diana Poznań ( spadek z 419 miejsca w kraju na 1622 i regres o 68.00pkt.) Orkan Wielkopolska Poznań(spadek z 303 miejsca w kraju na 658 i regres o 54.50pkt.) AZS OŚ.Poznań ( spadek z 5 miejsca w kraju na 6 i regres o 53.44pkt.) KS 64-sto Leszno ( spadek z 786 miejsca w kraju na 2978 i regres o 45.00pkt.) IX. Poziom sportowy dyscyplin. Uszeregowanie poszczególnych dyscyplin sportu w województwie sprawia pewne kłopoty. Porównaniami, które ułatwiają ocenę mogą być poziom sportowy wyrażony w punktach i jej zasięg (ilość rywalizujących sekcji w kraju). Ponieważ w trakcie paru lat zwiększa się ilość dyscyplin w Systemie Sportu Młodzieżowego, zmienia się liczba sekcji, oraz dochodzą nowe konkurencje w dyscyplinach, które funkcjonowały we współzawodnictwie, ilość zdobytych punktów staje się mało porównywalna. Precyzyjniejszym wskaźnikiem jest procent udziału (%) w dyscyplinie w skali kraju. Poniżej przedstawiamy wielkopolskie dyscypliny sportu, uwzględniając zajmowane miejsce w kraju, ilość zdobytych punktów (w latach ) i wielkość procentowego udziału w dyscyplinie w aspekcie krajowym. Nasze dyscypliny w bieżącym roku, aż w 12 przypadkach zajmują I miejsce w kraju, w 8 przypadkach II miejsce w kraju i w 9 przypadkach III miejsce. LP Pierwsze miejsca we współzawodnictwie krajowym wywalczyły następujące dyscypliny sportu z Wielkopolski: Dyscyplina M- ce kraj 2mmp 3jun 4jmł 5mło Razem 2012 % udziału 2012 Razem 2011 Razem 2010 Razem Boks M 1 191,00 79,00 67,00 62,00 399,00 12,76 342,00 439,50 471,00 2 Hokej na trawie M 1 157,00 60,00 62,00 279,00 37,70 229,00 284,00 249,00 3 Kajakarstwo 1 304,50 354,00 225,00 95,00 978,50 22,78 785,50 903, ,75 4 Kickboxing 1 126,00 126,00 22,22 210,00 96,00 141,00 5 Koszykówka K 1 182,12 123,33 188,00 63,00 556,45 18,69 338,87 341,12 320,00 6 Akrobatyka 1 57,50 132,00 95,50 71,67 356,67 16,08 432,00 371,00 405,75 7 Kręglarstwo 1 255,50 170,50 55,00 481,00 52,83 571,50 488,50 509,50 8 pływanie synchroniczne 1 165,66 61,60 21,40 248,66 62,48 240,09 267,66 311,46 9 Sporty motorowe 1 22,00 22,00 37,93 10 Taekwondo olimpijskie 1 238,00 302,00 225,00 197,00 962,00 23,20 740,50 679,00 638,00 11 Tenis 1 287,00 46,50 42,00 14,00 389,50 20,01 582,60 574,86 536,80 12 Triathlon 1 46,00 38,00 92,00 29,00 205,00 27,41 231,50 191,50 204,50 69

70 LP Drugie miejsca we współzawodnictwie krajowym wywalczyły następujące dyscypliny sportu z Wielkopolski: Dyscyplina M-ce kraj 2mmp 3jun 4jmł 5mło Razem 2012 % udziału 2012 Razem 2011 Razem 2010 Razem Baseball 2 35,00 36,00 21,00 92,00 35,00 12,34 82,33 54,24 140,50 2 Karate WKF 2 53,00 64,00 117,00 18,40 93,00 99,00 94,00 3 Kolarstwo 2 303,50 404,76 199,00 133, ,26 18, , ,56 869,43 4 Lekka atletyka 2 673,38 519,00 397,50 334, ,88 10, , , ,93 5 Piłka nożna K 2 45,00 146,00 52,00 243,00 12,21 210,00 106,00 136,00 6 Piłka nożna M 2 116,00 159,00 67,00 342,00 9,12 168,00 292,00 377,00 7 Piłka siat. plażowa M 2 42,00 7,50 49,50 12,86 42,00 47,00 34,00 25,00 8 Warcaby 2 27,00 27,00 21,09 30,00 42,00 LP Trzecie miejsca we współzawodnictwie krajowym wywalczyły następujące dyscypliny sportu z Wielkopolski: Dyscyplina M- ce kraj 2mmp 3jun 4jmł 5mło Razem 2012 % udziału 2012 Razem 2011 Razem 2010 Razem Bilard 3 27,00 27,00 12,92 2 Brydż sportowy 3 44,25 73,00 9,00 126,25 17,14 118,00 118,75 149,75 3 Jeździectwo 3 73,00 24,00 18,00 115,00 12,43 153,50 92,60 90,00 4 Judo K 3 82,00 66,00 64,00 74,00 286,00 13,07 284,50 353,00 310,00 5 Orientacja sportowa 3 78,33 69,68 76,03 224,04 14,01 199,84 240,31 227,17 6 Piłka ręczna M 3 80,00 115,00 63,00 258,00 9, ,89 195,36 281,21 7 Szermierka 3 181,00 146,83 255,92 188,08 771,83 16,71 827,09 783,41 716,25 8 Wioślarstwo 3 338,50 101,00 73,00 49,00 561,50 18,35 670,00 582,62 565,51 9 Zapasy wolne 3 203,00 42,00 51,50 57,00 353,50 13,96 376,50 336,00 363,50 70

71 SPORT OSÓB DOROSŁYCH Sporty indywidualne olimpijskie Sport Wielkopolski poszczycić się może wieloma znakomitymi wynikami w wiodących w kraju dyscyplinach. Kajakarstwo, wioślarstwo oraz lekka atletyka stanowią podstawowy trzon osiągnięć międzynarodowych wielkopolskich dyscyplin olimpijskich dominujących w województwie. W tej pierwszej największe osiągnięcia odnoszą reprezentanci kajakarstwa klasycznego oraz kanadyjek którego zawodnicy aktywnie korzystają z toru regatowego Malta w Poznaniu oraz z akwenów wodnych Pojezierza Wielkopolskiego i rzeki Warty. Kajakarze z Wielkopolski od lat, w tym również w okresie zajmowali najwyższe, medalowe pozycje podczas, Mistrzostw Świata i Europy, byli również uczestnikami ostatnich Igrzysk Olimpijskich. Marta Walczykiewicz (KTW Kalisz), Aneta Konieczna (Posnania Poznań), Małgorzata Wardowicz (Posnania Poznań), Marcin Grzybowski (Posnania Poznań), Tomasz Kaczor (Warta Poznań), stanowią czołówkę polskich kajakarzy/kajakarek reprezentujących nasz kraj w najważniejszych imprez międzynarodowych Świata i Europy. Podczas Igrzysk Olimpijskich Londyn 2012 województwo Wielkopolskie w kajakarstwie reprezentowało 4 zawodników: Aneta Konieczna, Marta Walczykiewicz, Marcin Grzybowski oraz Tomasz Kaczor. Marta Walczykiewicz jest czołową sprinterką Świata, największym sukcesem zawodniczki są trzy srebrne medale mistrzostw świata w 2009, 2010 i w 2011 roku w wyścigu K1 na 200 metrów. Aneta Konieczna w ostatnich latach zdobyła 3 srebrne medale Mistrzostw Świata m.in. w Poznaniu w wyścigu K-4 na 500m. Czołowymi klubami szkolącymi seniorów są Warta Poznań, Posnania Poznań oraz AZS-AWF Poznań, szkolący głównie utalentowanych kanadyjkarzy. Dyscypliną wodną, którą ma swój duży udział w sukcesach Wielkopolan jest wioślarstwo. Podobnie jak kajakarstwo jest to kluczowa dla promocji sportu wielkopolskiego dyscyplina. Seniorzy reprezentujący poznańskie kluby od lat stanowią trzon Kadry Narodowej. W minionym czteroleciu największe sukcesy podczas Mistrzostw Świata i Europy osiągali zawodnicy i zawodniczki poznańskich klubów: Julia Michalska (PTW Tryton Poznań), Wiktor Chabel (PTW Tryton Poznań), Bartosz Zabłocki (RBW KS Posnania Poznań), Adam Wicenciak (KW-04 Poznań), Dawid Grabowski (RBW KS Posnania Poznań), Natalia Madaj (RBW KS Posnania Poznań). Barwy naszego województwa podczas Igrzysk Olimpijskich w Londynie reprezentowali: Natalia Madaj oraz Julia Michalska, ta druga jest również medalistką ostatnich Igrzysk w dwójce podwójnej, wraz z Magdaleną Fularczyk udało się wywalczyć brązowy medal na 2000m. Wielkopolska lekkoatletyka stanowi swój nie mały udział w sporcie seniorskim od wielu lat, a województwo wielkopolskie jest jednym z czołowych w dziedzinie szkolenia utalentowanych lekkoatletów. Od roku 2009 podczas Mistrzostw Świata i Europy godnie reprezentowali województwo: Szymon Ziółkowski (AZS OŚ Poznań), Dorota Jędrusińska (Dydo) (AZS OŚ Poznań do roku 2012), Kamil Masztak (WKS Grunwald Poznań), Patrycja Wyciszkiewicz (SL Olimpia Poznań), Anna Jagaciak (Juvenia Puszczykowo), Anita Włodarczyk (AZS AWF Poznań, niezrzeszona w 2010, od 2011 Skra Warszawa), Żaneta Glanc (AZS OŚ Poznań), Robert Kubaczyk (AZS OŚ Poznań), Joanna Fiodorow (AZS OŚ Poznań), Martyna Opoń (AZS OŚ Poznań), Artur Zaczek (AZS OŚ Poznań), Jakub Adamski (AZS OŚ Poznań), Łukasz Nowak (AZS OŚ Poznań), Henryk Szost (WKS Grunwald Poznań). Podczas IO w Londynie wystąpiło 11 Wielkopolan. Największymi sukcesami poszczycić się mogą: Szymon Ziółkowski (7 miejsce w rzucie młotem), Henryk Szost (9 miejsce w maratonie), Patrycja Wyciszkiewicz (12 miejsce w sztafecie 4x400m), Kamil Masztak (9 miejsce w sztafecie 71

72 4x100m). Największy udział w szkoleniu seniorów mają kluby AZS OŚ Poznań, SL Olimpia Poznań oraz Grunwald Poznań. Ponadto bardzo silnymi dyscyplinami olimpijskimi, którymi województwo może się pochwalić są szermierka oraz zapasy. W tej pierwszej najbardziej znanymi zawodnikami są: Małgorzata Wojtkowiak (AZS-AWF Poznań), Martyna Synoradzka (AZS-AWF Poznań), Bogna Jóźwiak (AZS OŚ Poznań), Irena Więckowska (AZS OŚ Pozanń). Czołowe sekcje tworzą zawodnicy głównie AZS OŚ Poznań, AZS AWF Poznań, IKS Leszno, KKSZ Konin. Podczas Igrzysk w Londynie Wielkopolskę reprezentowały Małgorzata Wojtkowiak oraz Martyna Synoradzka. W zapasach klasycznych, główny ośrodek przygotowań stanowią obiekty KS Sobieski. Klub ten regularnie prowadzi nabory i szkoli zawodników, którzy w kategorii seniorskiej zdobywają czołowe miejsca na imprezach krajowych i międzynarodowych. Najbardziej znani z nich to Tadeusz Michalik (KS Sobieski Poznań), Monika Michalik (Grunwald Poznań), Anna Kmiecik (KS Sobieski Poznań) oraz Agnieszka Kordus (Grunwald Poznań). W latach w imprezach międzynarodowych swoje sukcesy odnosili również reprezentanci sportów walki m.in. Karolina Graczyk (Zagłębie Konin) w boksie zajęła 3. miejsce podczas Mistrzostw Świata w roku W taekwondo olimpijskim Bartosz Kołecki zawodnik AZS OŚ Poznań zajął 3. miejsce podczas Mistrzostw Świata Seniorów w roku Wysoki poziom sportowy reprezentują także zawodnicy trenujący w Wielkopolskich klubach uprawiający takie dyscypliny sportu jak triathlon, którego najbardziej utytułowaną przedstawicielką jest Agnieszka Jerzyk (KS 64-STO Leszno) uczestniczka IO w Londynie. Kolarstwo szkolące w Wielkopolskich klubach zawodników zajmujących czołowe miejsca w kraju jak i na arenie międzynarodowej. Na wyróżnienie zasługuje Katarzyna Pawłowska (Jedynka Limaro Kórnik), złota medalistka Mistrzostw Świata w kolarstwie torowym, uczestniczka Igrzysk Olimpijskich w Londynie. Pływanie w Wielkopolsce odnotowuje stały postęp, głównie dzięki nowopowstałym obiektom Termy Maltańskie, które umożliwiają dogodną realizacje procesu szkolenia. Pływanie synchroniczne podobnie jak pływanie notuje stały postęp sportowy, w roku 2012 Sandra Kaczmarek (AZS AWF Poznań) zdobyła złoty medal Mistrzostw Europy w występie solowym. Strzelectwo stanowi dyscyplinę która w Wielkopolsce szkoli reprezentantów Kadry Narodowej oraz medalistów imprez międzynarodowych z których wyróżnić należy Piotra Kowalczyka (Diana Poznań) oraz Jaromira Wojtasiewicza (BOCK Rawicz) uczestników Mistrzostw Europy. W naszym województwie trenują również czołowi Polscy żeglarze zajmujący medalowe pozycje na Mistrzostwach Świata i Europy. Kolejnym sportem zasługującym na uwagę ze względu na sukcesy międzynarodowe jest jeździectwo (powożenie D-1), którego Wielkopolscy przedstawiciele stanowią czołówkę światową w konkurencjach olimpijskich Adrian Kostrzewa (KS Idmar Krajkowo) i Weronika Kwiatek (JKS Gogolewo). Zespołowe gry sportowe W grupie sportów zespołowych największy zasięg i popularność posiada piłka nożna, która zrzesza w klubach największą ilość zawodników zarówno w odmianie męskiej jak i żeńskiej. Najbardziej utytułowanymi klubami męskimi są KKS Lech Poznań oraz Warta Poznań. W roku 2012 trzech zawodników z Wielkopolski reprezentowało barwy narodowe uczestnicząc w finałach Mistrzostw Europy, które odbywały się w Polsce: Rafał Murawski, Marcin Kamiński oraz Grzegorz Wojtkowiak. 72

73 W roku 2010 KKS Lech Poznań zdobył złoty medal mistrzostw Polski wygrywając Ekstraklasę, reprezentując w późniejszej fazie wielkopolski futbol na arenie europejskiej. W piłce nożnej kobiet najbardziej utytułowanym klubem w naszym regionie jest Medyk Konin, który zajmuje czołowe lokaty ( II. miejsce) w Ekstralidze kobiet w latach Zawodniczki Medyka Konin są regularnie powoływane do Kadry Narodowej reprezentując nasz kraj na zawodach międzynarodowych. Aleksandra Sikora, Anna Gawrońska, Marta Woźniak, Natalia Pakulska, Sandra Lichtenstein, Sandra Sałata (wszystkie zawodniczki z Medyka Konin) uczestniczyły w finałach Mistrzostw Europy zajmując III. miejsce w grupie. Futsal jako najmłodsza dyscyplina z kategorii piłki nożnej posiada jedne z największych sukcesów w kraju za sprawą nie istniejącego już klubu Akademia Futsal Club Pniewy, która trzykrotnie sięgała po złoty medal ekstraklasy futsalu w latach 2009/10, 2010/11 i 2011/12. Ponadto AFC Pniewy reprezentowała Wielkopolskę w europejskiej lidze mistrzów organizując turniej main round w Poznaniu w sezonie 2011/12. Wielu zawodników tego klubu jest reprezentantami kraju. Na uwagę zasługuje również klub KS Gniezno uczestniczący w rozgrywkach I ligi oraz kluby żeńskie PWSZ Konin, UAM Poznań oraz Medan Gniezno. Grupą dyscyplin, których drużyny uczestniczą w rywalizacji najwyższych lig rozgrywkowych jest koszykówka mężczyzn i kobiet. W koszykówce żeńskiej odznaczającymi się klubami są INEA AZS Poznań oraz MUKS Poznań. Szkolenie w tych klubach prowadzone jest na wysokim poziomie w szczególności w kategoriach młodzieżowych. Niezwykle popularną w Wielkopolsce dyscypliną i słynną z wychowania wielu reprezentantów kraju jest hokej na trawie. Głównymi ośrodkami szkolenia są Pocztowiec Poznań (przejęty w 2012 roku przez Politechnikę Poznańską), Grunwald Poznań oraz AZS AWF Poznań. Reprezentacje narodowe w głównej mierze oparte są na zawodnikach poznańskich klubów, którzy z powodzeniem uczestniczą również w międzynarodowych rozgrywkach klubowych. W piłce ręcznej kobiet i mężczyzn region Wielkopolski stanowi mocny ośrodek szkolenia młodzieżowego z którego zawodnicy przechodzący do kategorii seniorskiej zasilają Kadry narodowe lecz nie reprezentując już barw klubów Wielkopolskich, gdyż brakuje ich w najwyższej klasie rozgrywkowej zarówno wśród mężczyzn jak i kobiet. Do znanych dyscyplin wielkopolskich należy rugby. Zawodnicy z Wielkopolski Robert Bosiacki (Posnania Poznań) i Jakub Gruszczyński (Posnania Poznań) uczestniczyli w zawodach międzynarodowych reprezentując barwy narodowe. Głównymi ośrodkami szkolenia w Wielkopolsce są kluby Posnania Poznań i Sparta Jarocin. Wszyscy zawodnicy uczestniczący w Igrzyskach Olimpijskich oraz medaliści Mistrzostw Świata i Europy zostali ujęci w tabelach

74 Uczestnicy Igrzysk Olimpijskich Londyn 2012 z woj. wielkopolskiego Lok. Imię i nazwisko RokU Klub Dyscyplina Konkurencja 3 Julia Michalska 1985 PTW Tryton Wioślarstwo 2X KA 4 Aneta Konieczna 1978 Warta Poznań Kajakarstwo K4 500 M 4 Marta Walczykiewicz 1987 KTW Kalisz Kajakarstwo K4 500 M 5 Marta Walczykiewicz 1987 KTW Kalisz Kajakarstwo K1 200 M 5 Małgorzata Wojtkowiak 1982 AZS AWF Poznań Szermierka Floret druż.. 5 Martyna Synoradzka 1988 AZS AWF Poznań Szermierka Floret druż.. 5 Monika Michalik 1980 WKS Grunwald Poznań Zapasy K Zapasy K 7 Szymon Ziółkowski 1976 AZS Poznań Lekka atletyka Młot 9 Marcin Grzybowski 1979 Posnania Poznań Kajakarstwo C M 9 Tomasz Kaczor 1989 Warta Poznań Kajakarstwo C M 9 Masztak Kamil 1984 WKS Grunwald Poznań Lekka atletyka 4X100M 9 Nowak Łukasz 1988 AZS Poznań Lekka atletyka Chód 50KM 9 Szost Henryk 1982 WKS Grunwald Poznań Lekka atletyka Maraton 10 Aneta Konieczna 1978 WARTA POZNAŃ Kajakarstwo K1 500 M 10 Fiodorow Joanna 1989 AZS Poznań Lekka atletyka Młot 11 Katarzyna Pawłowska 1989 Jedynka Limaro Kórnik Kolarstwo Start wspólny 12 Wyciszkiewicz Patrycja 1994 SL Olimpia Poznań Lekka atletyka 4X400M 21 Małgorzata Wojtkowiak 1982 AZS AWF Poznań Szermierka Floret 23 Martyna SYnoradzka 1988 AZS AWF Poznań Szermierka Floret 25 Agnieszka Jerzyk STO Leszno Triathlon 33 Kacper Majchrzak 1992 Warta Poznań Pływanie 50M st. dow. 9 REZ Martyna Opoń 1991 AZS Poznań Lekka atletyka 4X100M 9-REZ Jakub Adamski 1987 AZS Poznań Lekka atletyka 4X100M 9-REZ Artur Zaczek 1989 AZS Poznań Lekka atletyka 4X100M EL. Żaneta Glanc 1983 AZS Poznań Lekka atletyka Dysk Medaliści Mistrzostw Świata 2012 dyscypliny olimpijskie, woj. wielkopolskie. Lok. Imię i nazwisko RokU Klub Dyscyplina Konkurencja 1 Katarzyna Pwałowska 1989 Jedynka Limaro Kórnik Kolarstwo Scratch - tor Medaliści Mistrzostw Świata 2011 dyscypliny olimpijskie, woj. wielkopolskie. Lok. Imię i nazwisko RokU Klub Dyscyplina Konkurencja 2 Marta Walczykiewicz 1987 KTW Kalisz Kajakarstwo K1 200M 3 Marta Walczykiewicz 1987 KTW Kalisz Kajakarstwo K1 4x200M 3 Aneta Konieczna 1979 Posnania Poznań Kajakarstwo K1 4x200M 3 Aneta Konieczna 1979 Posnania Poznań Kajakarstwo K2 500M 3 Ewelina Wojnarowska 1986 Warta Poznań Kajakarstwo K1 4x200M Medaliści Mistrzostw Europy 2012 dyscypliny olimpijskie, woj. wielkopolskie. Lok. Imię i nazwisko RokU Klub Dyscyplina Konkurencja 1 Małgorzata Wardowicz 1983 Posnania Poznań Kajakarstwo K1 1000M 2 Marta Walczykiewicz 1987 KTW Kalisz Kajakarstwo K1 200M 2 Katarzyna Pawłowska 1989 Jedynka Limaro Kórnik Kolarstwo Drużyna tor 3 Katarzyna Pawłowska 1989 Jedynka Limaro Kórnik Kolarstwo Omnium - tor 3 Szymon ZIółkowski 1976 AZS Poznań Lekka atletyka Młot 3 Bartosz Kołecki 1991 AZS Poznań Taekwondo olimpijskie 74KG 3 Monika Michalik 1980 WKS Grunwald Poznań Zapasy K Zapasy K Medaliści Mistrzostw Europy 2011 dyscypliny olimpijskie, woj. wielkopolskie. Lok. Imię i nazwisko RokU Klub Dyscyplina Konkurencja 2 Aneta Konieczna 1979 Posnania Poznań Kajakarstwo K2 500M 2 Ewelina Wojnarowska 1986 Warta Poznań Kajakarstwo K1 500M 2 Mariusz Kruk 1987 Posnania Poznań Kajakarstwo C2 500M 3 Paweł Baraszkiewicz 1977 Posnania Poznań Kajakarstwo C1 500M 3 Katarzyna Pawłowska 1989 Jedynka Limaro Kórnik Kajakarstwo W. punktowy - tor 3 Wiktor Habel 1985 PTW Tryton Wioślarstwo 4X 74

75 Sporty nieolimpijskie Dyscypliny nieolimpijskie są bardzo rozwiniętą gałęzią wielkopolskiego sportu. Popularną dyscypliną nieolimpijską w Wielkopolsce jest sport żużlowy. Najbardziej znaczące kluby to: Unia Leszno SA Drużynowy Wicemistrz Polski 2011, TŻ Start Gniezno (obecnie Start Gniezno SA) który w roku 2012 awansował do Speedwey Ekstraligi. Do I ligi w 2013 roku awansował RKS Kolejarz RAWAG Rawicz, który będzie tam występował wspólnie ŻKS Ostrowia, a w II lidze startować będzie TŻ Victoria Piła. Żużlowcy Wielkopolski odnieśli wiele znaczących sukcesów między innymi: Jarosław Hampel w 2011 roku był II Wicemistrzem Świata na Żużlu. Jarosław Hampel wspólnie z Januszem Kołodziejem byli uczestnikami drużyny która zdobyła Mistrzostwo Świata na żużlu w 2011 roku. Wśród sportów nieolimpijskich na uwagę zasługują również przedstawiciele Orientacji sportowej m.in. Bartosz Pawlak (WKS Grunwald Poznań), który był uczestnikiem Mistrzostw Świata Seniorów w roku W kręglarstwie szkolenie od wielu lat funkcjonuje bardzo dobrze zarówno w kategoriach młodzieżowych jak i seniorskich, a zawodnicy klubów Wielkopolskich uczestniczą w zawodach rangi międzynarodowej. NAJWAŻNIEJSZE IMPREZY MIĘDZYNARODOWE ODBYWAJĄCE SIĘ W WIELKOPOLSCE W LATACH , CYKLICZNE IMPREZY ORGANIZOWANE W WIELKOPOLSCE Międzynarodowe Mistrzostwa Wielkopolski w Tenisie Ziemnym w Poznaniu Turniej ITF Futures odbywający się corocznie na kortach AZS Poznań. Adresowany jest do młodych tenisistów z nadzieją, że będzie znaczącym etapem w ich tenisowych karierach. Swoje pierwsze turniejowe zwycięstwo odniósł tutaj Mariusz Fyrstenberg i Marcin Gawron, a finalistą był Michał Przysiężny. Korty AZS Poznań są w polskim tenisie miejscem szczególnym. Swoje kariery rozpoczynali tutaj wielcy polscy tenisiści: Przemysław Warmiński, Ignacy Tłoczyński, Zbigniew Bełdowski, Wojciech Fibak. Poznań Maraton Maraton w Poznaniu odbywa się od początku wieku. Jego pierwsza edycja wystartowała w 2000 roku. Od 2003 roku jest to miejska impreza sportowa pod nazwą Poznań Maraton, a od 2010 roku dodano im. Macieja Frankiewicza tragicznie zmarłego Zastępcę Prezydenta Miasta Poznania, propagatora biegania i współtwórcę biegu. Od samego początku istnienia poznański maraton zajmuje czołowe miejsce w rankingu największych maratonów w kraju. 75

76 Międzynarodowe Zawody Konne: - Halowy Puchar Świata w Skokach przez Przeszkody Leszno CSI-W***, JKS Przybyszewo, działający przy Wyższej Szkole Zarządzania i Marketingu w Lesznie posiada jeden z największych kompleksów halowych w zachodniej Polsce. Duża hala rozprężeniowa i konkursowa z trybunami, barem, stajnie zaraz przy hali oraz bogata baza noclegowa w Lesznie i okolicach powodują, że przez cały halowy sezon do Leszna przyjeżdża rzesza miłośników dyscypliny skoków przez przeszkody, szczególnie na najważniejszy konkurs - Eliminacje Pucharu Świata w skokach CSI***. - Międzynarodowe Zawody Konne w Skokach CSI-W*** Cavaliada w Poznaniu Jedno z największych wydarzeń jeździeckich w Europie Środkowej. Zawody jeździeckie na terenie Międzynarodowych Targów Poznańskich mają już ponad piętnastoletnią tradycję. Ich pomysłodawcą i pierwszym organizatorem był Henryk Helak. Początkowo zawody miały rangę Halowych Mistrzostw Polski, których kontynuacją jest obecny Halowy Puchar Polski. Od 1995 roku w halach MTP rozgrywane są zawody międzynarodowe CSI, których organizację po klubie Abaria Iwno przejęło poznańskie stowarzyszenie Hippos. Przez wiele lat można było oglądać zawodników z całego świata. W roku 2009 roku gospodarz obiektu - Międzynarodowe Targi Poznańskie - przejął w całości organizację zawodów i od dwóch lat zawody mają nową marketingową formułę i jako Cavaliada goszczą jeden z konkursów Halowego Puchar Polski. Zawody Cavaliada są jedynymi zawodami w ramach HPP zorganizowanymi nie w ośrodku jeździeckim ale w nowoczesnych halach wystawowych zlokalizowanych w centrum miasta. Organizacja zawodów w takim obiekcie jest dużym przedsięwzięciem organizacyjnym oraz wiąże się z poważnymi kosztami związanymi m.in. z przygotowaniem hipodromu, trybun i stajni dla koni. Jednak dzięki wysiłkom organizatorów Cavaliada jest corocznie prawdziwym rajem dla miłośników koni. - Mistrzostwa Europy Pony w trzech konkurecjach jeździeckich: w skokach przez przeszkody, w ujeżdżaniu i wszechstronnym konkursie konia wierzchowego w Jaszkowie (2011) Oprócz cyklicznych przedstawionych powyżej zawodów w omawianym czasie Raportu odbyły się Mistrzostwa Europy w Centrum Hipiki w Jaszkowie. Były to jedne z największych zawodów jeździeckich dla dzieci i młodzieży, organizowane na zlecenie Międzynarodowej Federacji Jeździeckiej. Młodzi dżokeje w tych dniach sprawdzili swoje umiejętności w różnych dyscyplinach, między innymi: ujeżdżeniu, skokach oraz Wszechstronnym Konkursie Konia Wierzchowego. Puchar Świata Juniorów do lat 20 we florecie w Lesznie Turniej odbywający się corocznie w Hali Trapez w Lesznie. Adresowany jest do młodych szermierzy z nadzieją, że będzie znaczącym etapem w ich sportowych karierach. Swoje pierwsze turniejowe zwycięstwa odnosili tutaj Małgorzata Wojtkowiak i Sławomir Mocek. 76

77 Najwyższej Rangi Międzynarodowe Zawody w Kajakarstwie oraz Wioślarstwie w różnych kategoriach wiekowych na Poznańskiej Malcie Tor regatowy wraz z zapleczem technicznym jest jednym z najnowocześniejszych tego typu obiektów na świecie. Dzięki doskonałej lokalizacji (w samym centrum Poznania), wszystkie imprezy odbywające się na torze przyciągają miłośników sportów wodnych. Dla mieszkańców Poznania Tor Regatowy Malta oraz jego najbliższe okolice stają się ulubionym miejscem wypoczynku i rekreacji. Poniżej przedstawiamy najważniejsze zawody, które odbyły się na Malcie w omawianym dwuleciu Raportu : - Puchar Świata w Kajakarstwie (2011) - Światowe Regaty Wioślarskie (2011) - Akademickie Mistrzostwa Świata w Kajakarstwie (2011) - Mistrzostwa Świata w Sprincie Kajakowym (2011) - Puchar Świata w Sprincie Kajakowym (2012) - Mistrzostwa Świata w Kajak Polo (2012) Wieloetapowy Wyścig Kolarski "Szlakiem Bursztynowym" Kalisz Konin Wyścig Szlakiem Bursztynowym, wcześniej znany pod nazwą Kalisz-Konin, często zmieniał swoje trasy i długość, goszcząc w wielu miejscowościach województwa wielkopolskiego oraz łódzkiego. Poza czołowymi ekipami z kraju uczestnikami wyścigu są najczęściej kolarze z austriackiego RSC Amplatz, niemieckiego Team Isaac, czeskich Dukli Praga i SKC Prostejov oraz słowackiego Favorit Brno. Grand Prix na Żużlu w Lesznie Na stadionie im. Alfreda Smoczyka w Lesznie odbywają się najważniejsze dla tej dyscypliny sportu zawody, wśród nich zawody z cyklu Grand Prix Europy, dzięki czemu Leszno jest stałym przystankiem w kalendarzu wyścigów w żużlu. Inne ważne ważnie zawody sportowe, które odbyły się w Wielkopolsce w omawianym dwuleciu Raportu : - Mistrzostwa Europy w Piłce Nożnej EURO 2012 w Poznaniu (2012) Poznań odwiedziło ponad 120 tysięcy kibiców, przede wszystkim z Irlandii, Chorwacji i Włoch, którzy przywieźli ze sobą spontaniczną radość, sportową pasję, koloryt i niezapomniane przeżycia dla nas wszystkich. Atmosfera święta i zabawy udzieliła się całemu miastu i na długo pozostanie w pamięci Wielkopolan. - Mistrzostwa Świata w Kręglarstwie Klasycznym w Lesznie (2012) Pretekstem do organizacji Mistrzostw Świata było 100 lecie KS Polonia 1912 w Lesznie, jednego z najważniejszych klubów w tej dyscyplinie sportu. Impreza wyłoniła najlepszych zawodników, których sportowy sukces przełożył się na pozytywną energię płynącą z dobrej atmosfery stworzonej przez leszczyńskich organizatorów. 77

78 V. PROGRAMY WSPOMAGAJĄCE OPIEKA MEDYCZNA NAD DZIEĆMI I MŁODZIEŻĄ UPRAWIĄCĄ SPORT W WOJEWÓDZTWIE WIELKOPOLSKIM Zgodnie z obowiązującą Ustawą o Sporcie oraz Ustawą o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych dzieci i młodzież uprawiająca sport do 23 lat ma prawo do kompleksowych, systematycznych badań finansowanych ze środków NFZ pod warunkiem że posiada aktualne ubezpieczenie zdrowotne. Rozporządzeniem Ministra Zdrowia określono następujące typy badań: badanie wstępne obejmujące 12 procedur medycznych, badanie okresowe wykonywane co 6 miesięcy obejmujące od 3 do 6 procedur medycznych, badanie kontrolne po urazie wynikającym z uprawiania sportu. Celem badań jest: określenie czy dane dziecko może uprawiać określoną dyscyplinę sportu, kontrola procesu treningowego czy nie wstępują przeciążenia czy zmiany chorobowe. Posiadanie aktualnego orzeczenia wymagane jest przez Ubezpieczycieli. Orzeczenie wydać może wyłącznie lekarz medycyny sportowej lub posiadający certyfikat Towarzystwa Medycyny Sportowej po wykonaniu niezbędnych badań i konsultacji innych lekarzy specjalistów. W województwie Wielkopolskim dzięki ogromnemu wsparciu władz samorządowych od 2000 roku tworzony jest jednolity spójny system. Składają się na niego: środki finansowe Urzędu Marszałkowskiego przeznaczone na szkolenie dzieci i młodzieży uprawiającej sport w ramach systemu sportu dzieci młodzieży środki poszczególnych samorządów lokalnych przeznaczone na szkolenie sportowe dzieci i młodzieży środki Ministra Sportu przeznaczone na szkolenie zawodników wybitnie uzdolnionych środki Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia na zapewnienie specjalistycznej opieki lekarzy medycyny sportowej. Województwo Wielkopolskie było prekursorem tych rozwiązań w skali kraju. Obecnie wiele samorządów wzoruje się na nich doskonaląc je o rozwijając. Widać to zwłaszcza w wielkości środków przeznaczanych na opieką medyczną. 78

79 W województwie wielkopolskim przez ostatnie 13 lat rozwijały się placówki medycyny sportowej. W roku 2000 działała jedna Wielkopolska Przychodnia Sportowo-Lekarska. Na przestrzeni tego okresu liczba placówek zmieniała się z uwagi na funkcjonowanie gabinetów Medycyny Sportowej. W szczytowym okresie kontrakt z NFZ miały podpisane 21 placówki. Po kompleksowej kontroli wszystkich placówek i ich weryfikacji pod względem świadczonych usług, wyposażenia oraz ilości specjalistów NFZ zawarł umowy z 11 placówkami. Umowy zostały zawarte na okres i są to poradnie medycyny sportowej świadczące kompleksowe usługi. Ich sieć pokrywa całe województwo zapewniając dostęp do placówek w odległości nie większej niż 70 km. ROK ilość placówek Wartość kontraktów NFZ Wykaz poradni medycyny sportowej: Nazwa placówki Miejscowość Pkt. Wartość Pkt. Wartość ZOZ w Gnieźnie Gniezno Indywidualna Specjalistyczna Praktyka lekarska Maria Lentas Laski SPZOZ w Kościanie Kościan , Wojewódzki Szpital Zespolony im. Ludwika Perzyny w Kaliszu Kalisz NSZOZ AER & MED. Kalisz NZOZ Centrum Ortopedii Konin M.A.R. sp. z o.o. Wielospecjalistyczny NZOZ Maxamed Konin NZOZ Poradnia Specjalistyczna Medcal Leszno NZOZ Euromed Poradnie Specjalistyczne Poznań Rehasport Clinic sp. z o.o. NZOZ Poznań NZOZ Zespół Poradni Specjalistycznych Termedica Poznań , Ars Medical sp. z o.o. NZOZ Ars Medical Piła NZOZ Diagnostyczno-Zabiegowy Bea-Med s.c. A. i B. Gontarczyk Piła NZOZ Zdrowe Bojanowo NZOZ Przychodnia Lekarska Rawmed sp. z o.o. Rawicz NZOZ Orto-Maj Medycyna Sportowa i Ortopedia Turek Szpital Powiatowy we Wrześni sp. z o.o. Września NZOZ Chirmed s,c, Ryszard Kozieł Glinno NZPiSOZ Poradnie Lekarskie Łęka Wielka Centrum Medyczne ORT Medica Ostrów Wielkopolska Przychodnia sportowo Lekarska NZOZ Poznań ŁĄCZNIE

80 Według wskaźnika liczba zakontraktowanych usług pozwala na wykonanie ok badań, co pozwala na objęcie stałą opieką medyczną około zawodników. Zaspokaja to około 85 % potrzeb. Liczba ta jest płynna i wynika z ilości tzw. badań pierwszorazowych, do których mają prawo wszystkie dzieci chcące uprawiać sport w klubach sportowych. Osobnym problemem jest rozłożenie placówek na terenie województwa, ich wyposażenie i możliwość kompleksowego wykonania badań oraz rzetelność tych badań. W wyniku kontroli przeprowadzonej przez NFZ ograniczono ilość placówek i rozmieszczenie ich pozostawiając te które gwarantują wysoki poziom usług i są położone w dawnych miastach wojewódzkich. Wiele gabinetów, które nie uzyskały kontraktu z NFZ prowadzonych jednoosobowo przez lekarzy posiadających certyfikat wykonują te badania w dalszym ciągu jednoosobowo, co jest sprzeczne z obowiązującymi przepisami. W kolejnych latach należy podjąć następujące problemy: szeroko rozumianej akcji uświadamiającej znaczenie prawidłowo wykonanych badań zarówno wśród działaczy, trenerów oraz opiekunów jak i samych zawodników, utrzymania nakładów finansowych na poziomie zapewniającym opiekę nad 85-95% zawodników, wsparcie specjalistycznych placówek medycznych w celu ich dalszego rozwoju poprzez zapewnienie odpowiednich siedzib lub warunków dzierżawy, doposażenia w specjalistyczny sprzęt, podjęcie działań na rzecz zwiększenia ilości szkolonych w tej specjalizacji lekarzy. WIELKOPOLSKA PRZYCHODNIA SPORTOWO-LEKARSKA WPSL działa nieprzerwanie od przeszło 60 lat. Mieści się w Poznaniu przy ul. Reymonta 35. Jest jedyną specjalistyczną placówka w województwie zajmującą się kompleksowo opieką nad zawodnikami. Aktualnie zarejestrowanych w niej jest przeszło zawodników. W ramach Przychodni działają: Poradnia Medycyny Sportowej - 4 lekarzy specjalistów medycyny sportowej, 3 lekarzy szkolonych w ramach specjalizacji 2 lekarzy internistów Poradnia ortopedyczna - 6 lekarzy ortopedów Poradnia otolaryngologiczna - 2 lekarzy laryngologów Poradnia Neurologiczna - 2 lekarzy neurologów Poradnia Stomatologiczna - 3 lekarzy stomatologów Poradnia Dietetyczna - 2 specjalistów dietetyków Gabinet Okulistyczny - 1 lekarz Gabinet Kardiologiczny - 2 lekarz kardiolog Laboratorium analityczne Gabinet rehabilitacyjny - 5 rehabilitantów Pracownie RTG, EKG, EEG, USG w tym Echo serca - 6 osób personelu 80

81 Placówka jest ogólnie dostępna- przyjmuje nie tylko dzieci i młodzież, ale i osoby dorosłe. Świadczone usługi obejmują nie tylko badania z zakresu orzecznictwa sportowego ale także szeroko rozumiane leczenie w ramach działających Poradni i Gabinetów. Z usług korzystają nie tylko mieszkańcy miasta Poznania- ok. 40 % ale także z całego województwa. Przychodnia organizuje także badania w innych miejscowościach. Należy podkreślić znaczenie przychodni w szkoleniu nowych lekarzy specjalistówplacówka posiada akredytacje Ministerstwa Zdrowia, oraz szeroko rozumianą profilaktykę. Sprawuje specjalistyczną opiekę nad zawodnikami kadry wojewódzkiej juniorów. Współpracuje ze szkołami prowadzącymi klasy sportowe. Przychodnia posiada wyspecjalizowane zespoły ratownicze dysponujące 2 ambulansami typu S oraz 5 specjalistycznymi jednostkami pływającymi. Zespoły te zabezpieczają zawody sportowe od Mistrzostw Świata do zawodów międzyszkolnych oraz imprezy masowe. ROK Placówka wykonała następująca ilość badań z zakresu medycyny sportowej w ramach kontraktu z NFZ Ilość wykonanych badań Wartość wykonanych badań Wartość badań sfinansowanych przez NFZ Wartość tzw. nadwykonań nie pokrytych przez Fundusz Zapłacono nadwykonania Zapłacono nadwykonania Łącznie % 100 % 92,54 % 7,46 % Placówka dzierżawi na preferencyjnych cenach pomieszczenia stanowiące własność miasta Poznania. W ramach umowy z miastem dokonała gruntownego remontu pomieszczeń, którego wartość przekroczyło 1 mln. PLN. Zakupiła jednocześnie wyposażenie o wartości przeszło 1.9 mln. PLN. Wszystkie te nakłady poniosła z własnych środków. Jednocześnie strata Przychodni z tytułu nie zapłaconych przez Fundusz usług z zakresu medycyny sportowej wyniosła w latach kwotę PLN. W związku ze stałymi zmianami dotyczącymi wyposażenia placówek, ilością przyjmowanych pacjentów niezbędna jest rozbudowa placówki, celem pozyskania dodatkowej powierzchni i poszerzenia zakresu usług oraz podniesienia komfortu pacjentów. 81

82 STYPENDIA SPORTOWE I NAGRODY Stypendia Sportowe i Nagrody w Województwie Wielkopolskim Stypendia Sportowe Samorządu Województwa Wielkopolskiego Jedną z form systematycznego wzrostu nakładów na inwestowanie w człowieka jego wiedzę umiejętności, kulturę i zdrowie, jest doskonalenie wybitnych uzdolnień sportowych zawodników poprzez określone systemy pomocowe z funduszy samorządowych. W Polsce Stypendia Sportowe (państwowe) w rozumieniu ustawy o sporcie pełnią funkcję Stypendium Promocyjnego i są finansowane z budżetu państwa poprzez Ministerstwo Sportu i Turystyki. Zasady określone w stypendium państwowym są bardzo wymagające i nawet dla wysoce utalentowanych sportowców bardzo trudne do spełnienia. Wymagają około 6 8 lat intensywnego treningu, aby osiągnąć właściwy poziom sportowy. Określając w 2002 roku procedurę stypendialną w Województwie Wielkopolskim kierowano się założeniem, że stypendium sportowe nie będzie automatycznie przysługującym zawodnikowi świadczeniem, lecz ma stanowić formę pomocową dla młodego zawodnika, którego intensywny wysiłek i ilość czasu jakiego wymaga nowocześnie traktowany sport wyczynowy uniemożliwia praktycznie pozyskiwanie innych środków utrzymania. Dlatego dla tych młodych ambitnych sportowców, którzy mają realne szanse awansu do kadry olimpijskiej, okresowa pomoc samorządu wojewódzkiego jest jak najbardziej uzasadniona oraz jest konsekwencją przyjętych priorytetów w dziedzinie sportu. Znowelizowana w dniu 18 kwietnia 2011 roku uchwała nr VI/85/11 Sejmiku Województwa Wielkopolskiego określiła zasady, tryb przyznawania i cofania oraz wysokości stypendiów sportowych finansowanych z zabezpieczonych corocznie środków w budżecie Województwa Wielkopolskiego dla zawodników osiągających wysokie wyniki we współzawodnictwie międzynarodowym i krajowym. W roku 2012 stypendia sportowe wręczane były po raz jedenasty. Wysokość stypendium wynosi zł miesięcznie i jest wypłacane przez okres 12 miesięcy od września do sierpnia każdego roku. W ustanowieniu stypendiów przyświecała idea nagradzania najlepszych młodych sportowców wielkopolski. Stypendia wpisują się w system sportu polskiego, ponieważ fundowane są w kategorii juniora i młodzieżowca, w przedziale wieku lat. Z założenia więc obejmują sportowców, którzy osiągnęli wysoki poziom sportowy. Ustanowione na bardzo wysokim poziomie kryteria dają oczekiwane rezultaty. Stypendystami Samorządu Województwa Wielkopolskiego byli między innymi uczestnicy Igrzysk Olimpijskich: Julia Michalska, Magdalena Mularczyk, Magdalena Kemnitz, Monika Drybulska, Patryk Brzeziński. W roku 2009 Julia Michalska wraz Magdaleną Fularczyk zostały Mistrzyniami Świata, Magdalena Kemnitz Wicemistrzynią Świata i Europy, a Patryk Brzeziński Mistrzem Europy. W 2012 roku z Igrzysk Olimpijskich w Londynie Julia Michalska i Magdalena Fularczyk przywiozły brązowy medal. Od 2006 roku stypendia otrzymują sportowcy niepełnosprawni. Zgodnie z zatwierdzonym przez Sejmik Województwa Wielkopolskiego regulaminem stypendia proponowane są przez Komisję Stypendialną pod przewodnictwem decernenta Departamentu Sportu i Turystyki pełniącego nadzór nad sprawami sportu i turystyki w Zarządzie Województwa Wielkopolskiego, dwóch radnych Komisji Kultury Fizycznej Sejmiku Województwa oraz dwóch przedstawicieli Departamentu Sportu i Turystyki. Komisja proponuje Zarządowi Województwa Wielkopolskiego kandydatów z najwyższymi osiągnięciami sportowymi. 82

83 Prawo do zgłaszania kandydatów posiadają: Wielkopolskie Związki Sportowe, Kluby Sportowe, Związki Stowarzyszeń Kultury Fizycznej, działające na terenie wielkopolski, Komisja ma również prawo zgłaszać własnych kandydatów. Komisja wybiera kandydatów z najwyższymi osiągnięciami sportowymi. Stypendium sportowe ma na celu wspieranie: 1. zawodników szczególnie uzdolnionych w kategorii junior i młodzieżowiec uprawiających dyscyplinę olimpijską, będących medalistami mistrzostw Europy, mistrzostw Świata, 2. zawodników w kategoriach wiekowych określonych w pkt 1 uprawiających dyscyplinę olimpijską, będących medalistami Mistrzostw Polski, którzy jednocześnie byli uczestnikami mistrzostw Europy lub Świata, 3. zawodników w kategoriach wiekowych określonych w pkt 1 uprawiających dyscyplinę olimpijską, będących uczestnikami mistrzostw Europy lub Świata w zespołowych grach sportowych, 4. zawodników szczególnie uzdolnionych uprawiających dyscyplinę sportu osób niepełnosprawnych. Stypendium może być przyznane zawodnikom zrzeszonym w klubach sportowych posiadających siedzibę i działających na terenie Województwa Wielkopolskiego, którzy: 1. kontynuują naukę dotyczy zawodników wymienionych powyżej w pkt 1 3, 2. nie ukończyli 27 roku życia do końca roku kalendarzowego, w którym złożono wniosek dotyczy zawodników, o których mowa powyżej w pkt 4. Nagrody Samorządu Województwa Wielkopolskiego Kolejną z form inwestowania w człowieka jest utworzenie w 2004 roku nagród w sporcie wyczynowym dla zawodników w dyscyplinach i konkurencjach olimpijskich z naszego regionu zdobywających medale w najważniejszych imprezach sportowych: Igrzyskach Olimpijskich, Igrzyskach Paraolimpijskich, Mistrzostwach Świata i Mistrzostwach Europy, a od 2008 roku zdobywających kwalifikacje do Igrzysk Olimpijskich i Paraolimpijskich. Są to nagrody doceniające i honorujące wieloletnie skuteczne poświęcenie i wysiłek włożony w przygotowania do startów w najważniejszych zawodach. Są jednocześnie wyrazem radości i dumy Samorządu Województwa oraz całej społeczności Wielkopolski z osiągnięć naszych sportowców. W 2011 roku Sejmik Województwa Wielkopolskiego znowelizował uchwałę w sprawie warunków i trybu przyznawania nagród pieniężnych oraz ich wysokości dla zawodników, którzy osiągnęli wysokie wyniki sportowe. Po raz drugi w br. zostały przyznane nagrody finansowe dla trenerów i działaczy sportowych. 83

84 W zmienionej uchwale ustalono następującą wysokość nagród: 1. Nagrody dla zawodników: Nagrody są przyznawane zawodnikom za wybitne osiągnięcia sportowe, medale Igrzysk Olimpijskich i Paraolimpijskich, Mistrzostw Świata i Europy w kategorii seniorów w dyscyplinach i konkurencjach olimpijskich Kwota nagrody Igrzyska Olimpijskie Igrzyska Paraolimpijskie Mistrzostwa Europy Mistrzostwa Świata I miejsce II miejsce III miejsce kwalifikacje Nagrody i wyróżnienia są przyznawane trenerom i działaczom zasłużonym w osiąganiu wyników w międzynarodowym i krajowym współzawodnictwie sportowym oraz za szczególne zasługi dla sportu 2. Nagrody dla trenerów: Trenerom można przyznać nagrody (do trzech w roku kalendarzowym) za zasługi w szkoleniu zawodników osiągających wysokie wyniki w międzynarodowym i krajowym współzawodnictwie sportowym. W zależności od osiągniętego wyniku sportowego nagrody mogą być przyznane do kwoty nie przekraczającej zł. 3. Nagrody dla działaczy sportowych: Działaczom sportowym można przyznać nagrody (do dwóch w roku kalendarzowym) za całokształt osiągnięć w dziedzinie sportu oraz za szczególne zasługi dla sportu do kwoty nie przekraczającej zł. Nagrody i Stypendia Sportowe Miasta Poznania Nagrody Sportowe oraz Stypendia Sportowe Miasta Poznania przyznawane są od 1999 roku. Od 2003 roku przyznawana jest również Nagroda Sportowa dla trenera. Nagrody przyznawane są wybitnym zawodnikom oraz trenerowi, którzy osiągnęli znaczące sukcesy na arenie krajowej i międzynarodowej, czym przyczynili się do promocji miasta Poznania. Wyboru dokonuje 9-osobowa Kapituła złożona z przedstawicieli środowiska sportowego. Nagrody wręczane są każdego roku podczas uroczystej Sesji Rady Miasta Poznania w dniu Święta Patronów Miasta - Piotra i Pawła, tj. 29 czerwca. 84

85 Nagrody Sportowe: Miasto Poznań ustanowiło następujące rodzaje nagród sportowych: 1. Nagroda Sportowa Miasta Poznania. Nagroda Sportowa Miasta Poznania przyznawana jest corocznie dla sportowca lub grupy sportowców należących do klubu sportowego mającego siedzibę na terenie miasta Poznania, za wybitne osiągnięcia sportowe w roku poprzedzającym jej przyznanie. Nagrodę przyznaje Kapituła Nagrody Sportowej Miasta Poznania i Stypendium Sportowego Miasta Poznania, powołana przez Radę Miasta Poznania. Kadencje Kapituły pokrywają się z kadencjami Rady Miasta Poznania. W uzasadnionych przypadkach Kapituła może przyznać Nagrodę również wyróżniającemu się trenerowi pracującemu w klubie sportowym mającym swoją siedzibę na terenie miasta Poznania, a także trenerowi reprezentacji Polski związanemu z Poznaniem. Wysokość kwoty przeznaczonej na Nagrodę Sportową Miasta Poznania ustalana jest corocznie w budżecie Miasta. W przypadku: - nagrody indywidualnej - nie może przekroczyć 10-krotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej; - nagrody zespołowej - nie może przekroczyć 20-krotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej; - nagrody dla trenera - nie może przekroczyć 5-krotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej. 2. Olimpijska Nagroda Sportowa. Olimpijska Nagroda Sportowa przyznawana jest w roku olimpijskim. Nagrodę przyznaje się zawodnikowi, który zdobył medal na igrzyskach olimpijskich lub paraolimpijskich, będącemu jednocześnie członkiem klubu sportowego mającego siedzibę na terenie miasta Poznania. Olimpijskie Nagrody Sportowe przyznaje Prezydent Miasta Poznania. Wysokość Olimpijskiej Nagrody Sportowej uzależniona jest od kwoty zapisanej na ten cel w budżecie Miasta Poznania. W przypadku: - zdobycia medalu na igrzyskach olimpijskich - nie może przekroczyć 15-krotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej; - zdobycia medalu na igrzyskach paraolimpijskich - nie może przekroczyć 15-krotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej. Miasto Poznań ustanowiło następujące rodzaje wyróżnień: - dyplomy uznania, - puchary, - statuetki, - upominki rzeczowe. 85

86 Wyróżnienia mogą być przyznawane zawodnikom, trenerom, działaczom i klubom sportowym za osiąganie wysokich wyników sportowych w krajowym lub międzynarodowym współzawodnictwie sportowym lub za wkład pracy w rozwój sportu. Wyróżnienia przyznaje Prezydent Miasta Poznania, także na wniosek Komisji Kultury Fizycznej i Turystyki Rady Miasta Poznania. Stypendia Sportowe: Stypendia Sportowe Miasta Poznania dla Młodzieży Stypendium może otrzymać zawodnik, jeżeli spełnił jeden z poniższych warunków: Był uczestnikiem Młodzieżowych Igrzysk Olimpijskich, zajął miejsce od I do VI w Mistrzostwach Świata lub Europy w kategoriach młodzieżowych (junior młodszy, junior, młodzieżowiec). Zdobył medal w Ogólnopolskiej Olimpiadzie Młodzieży, Mistrzostwach Polski Juniorów Młodszych, Mistrzostwach Polski Juniorów, Młodzieżowych Mistrzostwach Polski. Zajął miejsce od I do VI w Młodzieżowych Igrzyskach Olimpijskich, Mistrzostwach Świata lub Europy w zespołowych grach sportowych w kategoriach młodzieżowych. 4. W przypadku gier zespołowych oraz sportu osób niepełnosprawnych stypendystą może zostać wyróżniający się zawodnik, rokujący nadzieję na reprezentowanie wysokiego poziomu sportowego w kolejnych latach. Wysokość stypendium nie może przekroczyć 40 % kwoty indywidualnej Nagrody Sportowej Miasta Poznania. Wysokość stypendium w przypadku osiągnięć uzyskanych w rywalizacji załóg, drużyn, osad i sztafet nie powinna przekroczyć 75 % wysokości stypendium przyznanego za osiągnięcie w konkurencji indywidualnej. Stypendia sportowe za wybitne osiągnięcia sportowe w kategorii seniora Stypendium może otrzymać zawodnik, który spełnia jednocześnie następujące warunki: Jest członkiem klubu sportowego lub stowarzyszenia działającego na terenie miasta Poznania oraz posiada kartę zgłoszenia, licencję bądź inny dokument uprawniający do udziału w zawodach. Uprawia dyscyplinę olimpijską. W konkurencjach olimpijskich uzyskał co najmniej jeden z następujących wyników sportowych: miejsce od I do VIII podczas Igrzysk Olimpijskich; miejsce od I do VI w Mistrzostwach Świata w kategorii seniora; miejsce od I do III w Mistrzostwach Europy w kategorii seniora; miejsce od I do III na Uniwersjadzie lub Akademickich Mistrzostwach Świata. Wysokość stypendium nie może przekroczyć: 50 % przeciętnego rocznego wynagrodzenia dla zawodnika, który osiągnął wynik wskazany w 3 pkt. 1) i 2); 40 % przeciętnego rocznego wynagrodzenia dla zawodnika, który osiągnął wynik wskazany w 3 pkt. 3); 30 % przeciętnego wynagrodzenia - dla zawodnika, który osiągnął wynik wskazany w 3 pkt. 4). 86

87 Wysokość stypendium w przypadku osiągnięć uzyskanych w rywalizacji załóg, drużyn, osad i sztafet nie powinna przekroczyć 75 % wysokości stypendium przyznanego za osiągnięcie w konkurencji indywidualnej. Nagrody i Stypendia Sportowe w pozostałych jednostkach samorządów terytorialnych Województwa Wielkopolskiego Jednostki samorządów terytorialnych Województwa Wielkopolskiego niestety bardzo ostrożnie podchodzą do wypłacania wyróżnień finansowych, stosując formę nagród rzeczowych oraz statuetek i trofeów sportowych. Jedynie miasto Kalisz od 2011 roku wprowadziło nagrody finansowe dla: najlepszych sportowców, trenerów i działaczy sportowych. Natomiast niektóre starostwa powiatowe fundują młodzieżowe stypendia sportowe pozostawiając decyzję ich wysokości z uwzględnieniem możliwości budżetowych danego roku. Dobrymi przykładami pod tym względem są powiaty kaliski i gnieźnieński. 87

88 VI. STAN REALIZACJI ZAŁOŻEŃ PROGRAMOWYCH W LATACH I.W OBRĘBIE INWESTYCJI DLA SPORTU I REKREACJI Projekt operacyjny Odpowiedzialny za realizację Stan realizacji Uwagi Kontynuacja wieloletniego programu rozwoju bazy sportowej województwa wielkopolskiego w oparciu o środki Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej będącej w gestii Ministerstwa Sportu i Turystyki, w celu likwidacji tzw. białych plam w infrastrukturze obiektów sportowych regionu. 1) Stworzenie optymalnych warunków do budowy chociażby jednej sali gimnastycznej o wymiarach 24 x 12 m w gminach, które takiego obiektu nie posiadają. 2) Promowanie poprzez dofinansowanie pierwszej krytej pływalni o wymiarach 25 x 12,5 m w powiatach, które nie posiadają tego typu obiektów. Stworzenie warunków finansowych, umożliwiających powstanie kompleksów sportowych budowanych w ramach programu Moje Boisko Orlik 2012 w każdej gminie województwa. Propagowanie w inwestycjach sportowych rozwiązań technologicznych, umożliwiających obniżenie kosztów eksploatacji oraz poprawę komfortu i bezpieczeństwa na obiektach. Wspieranie modernizacji bazy sportowej wg wymaganych standardów z przystosowaniem dla osób niepełnosprawnych. Regulacje prawne dotyczące gruntów, na których mieszczą się istniejące obiekty sportowe, będące w gestii stowarzyszeń sportowych. Wspomaganie środkami budżetu Województwa Wielkopolskiego rozwoju prostych urządzeń sportowych i rekreacyjnych, z uwzględnieniem możliwości kadrowych i organizacyjnych środowisk lokalnych. Departament Sportu i Turystyki Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego / Jednostki Samorządu Terytorialnego / inne podmioty realizujące inwestycje Departament Sportu i Turystyki Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego / Jednostki Samorządu Terytorialnego Bezpośrednio zainteresowani inwestorzy Departament Sportu i Turystyki Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego / Jednostki Samorządu Terytorialnego Stowarzyszenia i kluby sportowe posiadające bazę obiektów i urządzeń sportowych / Jednostki Samorządu Terytorialnego Departament Sportu i Turystyki Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego W latach w Wielkopolsce powstały: 1 sala gimnastyczna o wymiarach 24x12 m 5 hal sportowych o wymiarach 36 x 18 m 6 hal widowiskowo-sportowych o wymiarach 44 x 22 m 1 kryta pływalnia w ramach aquaparku 1 zadaszone lodowisko W latach wybudowano 81 kompleksów sportowych w ramach programu Moje Boisko Orlik 2012 Zakończono realizację programu. Prowadzenie konsultacji z inwestorami na etapie projektowania obiektu. Według działań wewnętrznych stowarzyszeń i klubów Za kwotę 4,45 mln zł wsparto 57 zadań remontowych oraz 28 zadań inwestycyjnych realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego, a także 14 zadań remontowych realizowanych przez stowarzyszenia. Koszty wybudowanych obiektów wyniósł ok. 95 mln zł, z czego dofinansowanie z Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej stanowiło ok. 20 mln zł. Koszt realizacji tych inwestycji wyniósł 87,5 mln zł, z czego 26,04 mln pochodziło z budżetu województwa Wszystkie obiekty wybudowane w ramach PRBOS w latach zostały przystosowane dla osób niepełnosprawnych (zgodnie z kryteriami - bez takich funkcji obiekt nie otrzymałby dofinansowania). Warunkiem uzyskania pomocy finansowej od Samorządu Województwa Wielkopolskiego było użyczenie / wynajem / dzierżawa lub własność gruntu Rosnąca ilość składanych wniosków jest wyrazem potrzeb koniecznych remontów oraz inwestycji bazy obiektów i urządzeń sportowych. 88

89 II. W SPORCIE POWSZECHNYM Projekt operacyjny wspieranie długofalowych programów edukacyjno- Odpowiedzialny za realizację Stan realizacji Uwagi popularyzatorskich, kształtujących świadomość społecznych walorów sportu i rekreacji, jako istotnego elementu profilaktyki zdrowotnej wszystkich grup wiekowych- jako ważnego elementu nowoczesnego stylu samorządy lokalne wszystkich szczebli w realizacji Wspieranie Inicjatywy oddolnych wypływających ze zorganizowanych środowisk poprzez stowarzyszenia kultury i kultury fizycznej mających w swoich celach programowych działanie na rzecz sportu, rekreacji i zdrowia ze szczególnym uwzględnieniem osób w wieku +50. życia umacnianie i rozwój stowarzyszeń o charakterze regionalnym i środowiskowym, prowadzących działalność podstawowa z dziećmi i młodzieżą, a także dla różnych grup wiekowych dorosłych, zgodnie z zainteresowaniami i możliwościami samorządy lokalne wszystkich szczebli w realizacji Rozwój stowarzyszeń - organizacji pozarządowych staje się coraz trudniejsze ze względu na zwiększający się zakres obowiązków administracyjnych związanych z prawidłowym funkcjonowaniem w sferze publicznej. Zmniejszająca się wielkość środków przewidywanych na realizację projektów powoduje zagrożenia w prawidłowym ich funkcjonowaniu. Duża niestabilność finansowa powoduje stały przepływ kadry co nie zwiększa ich operatywności w pozyskiwaniu nowych środków. promocja różnorakich systemów współzawodnictwa sportowego na szczeblu regionalnym, ogólnopolskim i międzynarodowym, pozwalających na spełnienie dążeń do rywalizacji (np.: mistrzostwa wojewódzkie Szkół, uczelni w środowisku wiejskim i małomiasteczkowym) stowarzyszenia kultury fizycznejorganizacje pozarządowe - kluby w realizacji W ramach realizacji projektów prowadzone są różnorodne systemy współzawodnictwa. W ramach WIMS rywalizacja szkół wszystkich szczebli (SP, G, SPG), powiatów i w powiatach rywalizacja gmin. W ramach realizacji projektów WZLZS prowadzi współzawodnictwo w szerokim zakresie odnoszącym się do środowiska wiejskiego i mało miasteczkowego. AZS prowadzi klasyfikację współzawodnictwa uczelni różnych kierunków, specjalności na szczeblu wojewódzkim i ogólnopolskim. Najlepsi zawodnicy i drużyny uczestniczą w rywalizacji międzynarodowych organizacji sportowych. Prowadzone jest również współzawodnictwo amatorskich lig w grach zespołowych na szczeblach miast, powiatów i województwa. W kilku dyscyplinach w ramach amatorskiego uprawiania sportu na szczeblu wojewódzkim prowadzona jest rywalizacja w biegach, kolarstwie, koszykówce, pływaniu( Grand Prix Wielkopolski). 89

90 II. W PROBLEMATYCE SPORTU OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH Projekt operacyjny Odpowiedzialny za realizację Stan realizacji Uwagi Wspieranie działalności programowej stowarzyszeń skupiających osoby niepełnosprawne, głównie w staraniach o dofinansowanie w ramach programów Unii Europ. Promowanie sportu i rekreacji wśród osób niepełnosprawnych, doskonalenie systemów szkoleń i zwiększenia zakresu działań organizacji Prowadzenie szkolenia i uczestnictwo w ogólnopolskim i międzynarodowym systemie współzawodnictwa sportowego Działania na rzecz integracji w sporcie Zarządzający jednostkami struktur Wielkopolskiego Sportu ON Zarządzający jednostkami struktur Wielkopolskiego Sportu ON Zarządzający jednostkami struktur Wielkopolskiego Sportu ON. Zarządzający jednostkami struktur Wielkopolskiego Sportu ON niezrealizowano zrealizowano zrealizowano zrealizowano Brak programów UE dofinansowujących bezpośrednio Sport ON. Pośrednie wspieranie poprzez wykorzystanie środków UE dla aktywizacji zawodowej kształcenia kadr trenersko instruktorskich (START Poznań). Działania zróżnicowane dostosowane do profilów struktur organizacyjnych. Limitowane środki finansowe ograniczeniem realizacji zadań. Podstawa działań statutowych. Limitowane środki finansowe ograniczeniem realizacji zadań. M.in. programy : Boccia w Polsce - START Poznań Sporty zunifikowane i Dołącz do Nas Olimpiady Specjalne Poznań, Konin. Wspólne treningi pływackie z KS Warta UMKSN Poznań. 90

91 III. W ZAKRESIE SPORTU WYCZYNOWEGO Projekt operacyjny doskonalenie wojewódzkiej polityki rozwoju dyscyplin sportowych: - zaliczanych do ogólnopolskiego systemu sportu dzieci i młodzieży, - uznanych w Wielkopolsce za wiodące, z racji prezentowanego poziomu sportowego, tradycji i popularności społecznej Odpowiedzialny za realizację Departament Sportu i Turystyki Urzędu Marszałkowskiego Stan realizacji realizowany wg dotychczasowych zasad Uwagi Wszystkie sporty zaliczane do S.S.M otrzymują dofinansowanie zadań w ramach3-letniej Umowy z Województwem Wielkopolskim. Zadania określone są w drodze konsultacji z Klubami i W.Z.S. Wiodące dyscypliny są konsekwencją poziomu sportowego w rywalizacji krajowej i międzynarodowej. utrzymanie priorytetu dla dyscyplin olimpijskich i zespołowych gier sportowych w dofinansowaniu szkolenia uzdolnionej młodzieży w Klubach Sportowych Wielkopolskie Stowarzyszenie Sportowe przy współpracy z W.Z.S. realizowany wg dotychczasowych zasad Realizując zasady preferencji dla dyscyplin olimpijskich, w globalnym podziale środków finansowych, obowiązują n/w wskaźniki za 1 pkt. w S.S.M.: - zespołowe gry sportowe indywidualne sporty olimpijskie sporty nieolimpijskie- 0.8 współudział w realizacji programów Ministerstwa Sportu i Turystyki adresowanych do zawodników zaliczanych do Kadry Wojewódzkiej Juniorów, Kadr Narodowych Polskich Związków Wielkopolskie Stowarzyszenie Sportowe przy współpracy W.Z.S. realizowany na podstawie Umowy z MSiT Sportowych oraz Kadry Olimpijskiej wspieranie szkolenia i dokształcania Kadry szkoleniowej, sędziowskiej i organizatorskiej Stowarzyszenia KF o zasięgu wojewódzkim w realizacji ciągłej wg potrzeb i możliwości poszczególnych organizacji popieranie wszelkich inicjatyw i przedsięwzięć prowadzących do organizacji w Wielkopolsce wielkich widowisk sportowych o randze krajowej i międzynarodowej Departament Sportu i Turystyki Urzędu Marszałkowskiego w realizacji ciągłej realizacja na wniosek organizatorów imprez 91

92 V.W ZAKRESIE OPIEKI MEDYCZNEJ Projekt operacyjny Odpowiedzialny za realizację Stan realizacji Uwagi dążenie do zwiększenia nakładów na medycynę sportową ponoszonych przez Narodowy Fundusz Zdrowia, adekwatnie do zasięgu i poziomu sportu w regionie Samorząd województwa, placówki medycyny Sportowej Oddział Wojewódzki NFZ zrealizowano Nakłady w porównaniu z rokiem 2010 wzrosły o 65 % w sumach bezwzględnyc h o racjonalizacja rozmieszczenia placówek na terenie województwa gwarantujących kompleksowe i rzetelne badania w oparciu o lekarzy specjalistów - tak by Kluby Sportowe miały dostęp do placówki nie większy niż 70 km. Oddział Wojewódzki NFZ zrealizowano W wyniku kompleksowej kontroli zweryfikowano wszystkie 21 placówek. W trakcie postępowania konkursowego podniesiono wymagania wobec oferentów. Spowodowało to że na lata zawarto umowy z 11 placówkami spełniającymi wymogi. Sieć zakontraktowanych placówek pokryła całe województwo, zapewniając kryterium dostępu w obrębie około 70 km 92

93 93

94 Departament Sportu i Turystyki Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego ul. Piekary Poznań tel fax