OCENA SKUTKÓW REGULACJI

Transkrypt

1 Nazwa projektu projekt rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej Ministerstwo wiodące i ministerstwa współpracujące Ministerstwo Sprawiedliwości Osoba odpowiedzialna za projekt w randze Ministra, Sekretarza Stanu lub Podsekretarza Stanu Monika Zbrojewska - Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Kontakt do opiekuna merytorycznego projektu 1. sędzia Marcin Kowal Naczelnik Wydziału Prawa Karnego, Departament Legislacyjny, tel , Kowal@ms.gov.pl; 2. Monika Walewska główny specjalista w Wydziale Prawa Karnego, Departament Legislacyjny, tel , monika.walewska@ms.gov.pl 1. Jaki problem jest rozwiązywany? Data sporządzenia r. Źródło: ustawa z dnia 28 listopada 2014 r. o ochronie i pomocy dla pokrzywdzonego i świadka, zmieniająca art. 43 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny wykonawczy Nr w wykazie prac A 168 OCENA SKUTKÓW REGULACJI Ustawa z dnia 28 listopada 2014 r. o ochronie i pomocy dla pokrzywdzonego i świadka (Dz. U. z 2015 r. poz. 21), która weszła w życie z dniem 8 kwietnia 2015 r., zmienia niektóre zasady funkcjonowania Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej. W szczególności, pomocą prawną i psychologiczną zostali objęci świadkowie i osoby im najbliższe. Ponadto, uszczegółowione zostały zasady udzielania dotacji celowej oraz realizacji zadań z zakresu pomocy poszkodowanym (konieczność uzyskania zgody odpowiedniego organu na realizację pomocy prawnej i psychologicznej na terenie sądu, jednostki organizacyjnej prokuratury lub Policji; wymóg posiadania odrębnego rachunku bankowego do obsługi środków otrzymanych w ramach dotacji; wskazanie terminu, w jakim podmiot, który otrzymał dotację, ma obowiązek udzielić pomocy psychologicznej; określenie okresu, w jakim podmioty, które wykorzystały dotacje niezgodnie z celem ich przyznania, nie mogą brać udziału w konkursie ofert). 2. Rekomendowane rozwiązanie, w tym planowane narzędzia interwencji, i oczekiwany efekt Wydanie rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej, dostosowującego regulacje wykonawcze do nowych zapisów ustawowych, przy powieleniu większości rozwiązań przyjętych w obecnie obowiązującym rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 6 lutego 2014 r. w sprawie Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarne (Dz. U. poz. 189) w obszarach nieobjętych zmianami. Oprócz zmian opisanych w pkt. 1 proponuje się poszerzenie katalogu rodzajów pomocy udzielanej poszkodowanym i osobom im najbliższym o następujące kategorie: możliwość skorzystania z pomocy tłumacza - zgodnie z postanowieniami dyrektywy 2012/29/UE z r. ustanawiającej normy minimalne w zakresie praw, wsparcia i ochrony ofiar przestępstw oraz zastępującej decyzję ramową Rady 2001/220/WSiSW; przyznanie poszkodowanym takich rodzajów pomocy, jakie przysługują obecnie osobom pozbawionym wolności, zwalnianym z zakładów karnych i aresztów śledczych oraz członkom ich rodzin (okresowe dopłaty do wydatków związanych z utrzymaniem mieszkania, organizowanie i finansowanie szkoleń i kursów podnoszących kwalifikacje zawodowe, pokrywanie kosztów zakupu lekarstw i materiałów opatrunkowych); w odniesieniu do małoletnich pokrzywdzonych przestępstwem finansowanie kosztów zorganizowanego wyjazdu, a w przypadku wyjazdu, podczas którego będzie udzielana pomoc psychoterapeutyczna lub psychologiczna finasowanie kosztów wyjazdu osoby uprawnionej wraz z małoletnim. Ponadto, proponuje się wprowadzenie szeregu rozwiązań o charakterze technicznym, mających na celu zwiększenie efektywności i usprawnienie przyznawania pomocy udzielanej poszkodowanym i osobom im najbliższym. 3. Jak problem został rozwiązany w innych krajach, w szczególności krajach członkowskich OECD/UE? 1

2 4. Podmioty, na które oddziałuje projekt Grupa Wielkość Źródło danych Oddziaływanie pokrzywdzeni przestępstwem, świadkowie oraz osoby im najbliższe ponad 20 tys. poszkodowanych i członków ich rodzin; brak szacunków odnośnie do liczby świadków i osób im Sprawozdanie RB- BZ1 z wykonania budżetu w układzie zadaniowym za rok 2014 w części 37 Sprawiedliwość pozytywne - poszerzenie katalogu rodzajów pomocy udzielanej pokrzywdzonym przestępstwem i osobom im najbliższym, dzięki czemu pomoc ta będzie mogła być lepiej dostosowana do indywidualnych potrzeb danej osoby uprawnionej; objęcie pomocą prawną i psychologiczną świadków i osób im najbliższych organizacje pozarządowe, które ubiegają się o przyznanie dotacji z Funduszu i które otrzymują dotacje Ministerstwo Sprawiedliwości (dysponent Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej) najbliższych w latach przyznano łącznie 103 dotacje ogłoszenia w sprawie wyników otwartych konkursów ofert na powierzenie realizacji zadań z Funduszu w obszarze pomocy osobom pokrzywdzonym przestępstwem oraz członkom ich rodzin neutralne z jednej strony na organizacje pozarządowe, którym przyznawana jest dotacja z Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej, nakładane są dodatkowe wymogi (gromadzenie środków dotacji celowej oraz jej rozliczanie na osobnym rachunku bankowym; określenie terminu udzielenia pomocy pokrzywdzonym przestępstwem i osobom im najbliższym), a z drugiej strony wprowadzane są pewne udogodnienia (możliwość zlecania zadań podwykonawcom; obniżenie wymagań formalnych wobec podmiotów, które nadal wiąże umowa z dysponentem Funduszu; możliwość złożenia oferty za pośrednictwem platformy epuap) pozytywne możliwość sprawniejszego przeprowadzania konkursów ofert na powierzenie realizacji zadań z Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej w obszarze pomocy osobom pokrzywdzonym przestępstwem oraz członkom ich rodzin, jak również zwiększenia efektywności przyznawanej pomocy 5. Informacje na temat zakresu, czasu trwania i podsumowanie wyników konsultacji Projekt rozporządzenia został udostępniony w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej Rządowego Centrum Legislacji w serwisie Rządowy Proces Legislacyjny, zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414, z późn. zm.) oraz 52 ust. 1 uchwały Nr 190 Rady Ministrów z dnia 29 października 2013 r. Regulamin pracy Rady Ministrów (M. P. poz. 979), zaś w Biuletynie Informacji Publicznej Ministerstwa Sprawiedliwości został zamieszczony odnośnik kierujący do odpowiedniej strony BIP RCL. Projekt rozporządzenia został również przesłany do zaopiniowania przez organy administracji rządowej lub inne organy i instytucje państwowe, których zakresu działania dotyczy projekt oraz konsultacji publicznych z 7-dniowym terminem zgłaszania ewentualnych uwag następującym podmiotom: 1. Prezesom sądów apelacyjnych 2. Rzecznikowi Praw Obywatelskich 3. Naczelnemu Prokuratorowi Wojskowemu 4. powszechnym i wojskowym jednostkom organizacyjnym prokuratury 5. Stowarzyszeniu Sędziów Polskich Iustitia 6. Stowarzyszeniu Sędziów Themis 7. Niezależnemu Stowarzyszeniu Prokuratorów Ad vocem 8. Stowarzyszeniu Prokuratorów Rzeczypospolitej Polskiej 9. Ogólnopolskiemu Stowarzyszeniu Referendarzy Sądowych 10. Stowarzyszeniu Poszkodowanych w Wypadkach Drogowych 11. Ogólnopolskiemu Związkowi Pomocy Osobom Pokrzywdzonym Przestępstwem Subvenia Victima 12. Śląskiej Fundacji Błękitny Krzyż 13. Częstochowskiemu Stowarzyszeniu ETOH 14. Centrum Misji i Ewangelizacji Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP 15. Elbląskiemu Centrum Mediacji i Aktywizacji Społecznej 16. Stowarzyszeniu Pomocy Bliźniemu im. Brata Krystyna 17. Terenowemu Komitetowi Ochrony Praw Dziecka 18. Fundacji Unia Regionalnych Centrów Mediacji 19. CARITAS Diecezji Kieleckiej 2

3 20. Fundacji Optimum Pareto 21. Krakowskiemu Forum Organizacji Społecznych KraFOS 22. Katolickiemu Stowarzyszeniu Pomocy Osobom Potrzebującym AGAPE 23. Stowarzyszeniu Równych Szans BONA FIDES 24. Fundacji Interwencji Kryzysowej i Pomocy Psychologicznej SUBVENIO 25. Stowarzyszeniu Bezrobotnych i Osób Działających na rzecz Bezrobotnych "Wszyscy razem - In Corpore" 26. Stowarzyszeniu Mediatorów Pactus 27. Akcji Humanitarnej "ŻYCIE" o/piła 28. Stowarzyszeniu "Mosty Porozumienia" 29. Stowarzyszeniu Przeworsk-Powiat Bezpieczny 30. Podkarpackiemu Ośrodkowi Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego 31. Stowarzyszeniu POMORSKIE CENTRUM TERAPEUTYCZNO - PRAWNE 32. Centrum Aktywności Społecznej PRYZMAT 33. Krajowemu Stowarzyszeniu Mediatorów 34. Stowarzyszeniu SOS dla Rodziny 35. Fundacji Gildia Mediacyjna 36. Fundacji na Rzecz Ofiar Wypadków Komunikacyjnych i Bezpieczeństwa w Ruchu Drogowym ZIELONY LIŚĆ 37. Fundacji Pracownia Dialogu 38. Stowarzyszeniu AZYL Na Rzecz Pomocy Kobietom i Dzieciom Ofiarom Przemocy 39. Europejskiemu Stowarzyszeniu Studentów Prawa ELSA Poland 40. Fundacji "Mediacja i Prawo" 41. Fundacji Pomoc Kobietom i Dzieciom" 42. Fundacji Centrum Praw Kobiet 43. Fundacji Dobrych Rozwiązań 44. Fundacji Dzieci Niczyje 45. Fundacji MEDIARE: Dialog Mediacja Prawo 46. Fundacji Rozwoju Mediacji 47. Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka 48. Instytutowi Prawa i Społeczeństwa INPRIS 49. Instytutowi Psychologii Zdrowia Polskiego Towarzystwa Psychologicznego 50. Ogólnopolskiemu Pogotowiu dla Ofiar Przemocy w Rodzinie "Niebieska Linia" IPZ 51. Ogólnopolskiemu Stowarzyszeniu Zawodowych Mediatorów/Stowarzyszenie Mediatorów Polskich 52. Ośrodkowi Pomocy i Edukacji Psychologicznej Intra w Warszawie 53. Otwartej Rzeczpospolitej 54. Polskiemu Centrum Mediacji 55. Polskiemu Stowarzyszenie Sądownictwa Polubownego 56. Stowarzyszeniu Amnesty International 57. Stowarzyszeniu Interwencji Prawnej 58. Stowarzyszeniu Mediatorów Rodzinnych 59. Stowarzyszeniu na Rzecz Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie NIEBIESKA LINIA 60. Stowarzyszeniu Mediatorów Cywilnych 61. Stowarzyszeniu INTRO 62. Stowarzyszeniu Pomocy AKSON 63. Lubuskiemu Stowarzyszeniu na Rzecz Kobiet BABA 64. Lubuskiemu Ruchowi na Rzecz Kobiet i Rodziny "ŻAR" 65. Stowarzyszeniu Penitencjarnemu Patronat Oddział w Białymstoku 66. Śląskiej Fundacji Błękitny Krzyż 67. Stowarzyszeniu "Bractwo więzienne" Oddział Kujawsko-Pomorski 68. Domowi Wspólnoty Barka w Drezdenku 69. Stowarzyszeniu Pomocy Osobom Wychodzącym na Wolność EMAUS 70. Stowarzyszeniu na Rzecz Integracji i Usamodzielnienia "Dom w Głogowie" 71. Stowarzyszeniu Pomocy Bliźniemu im. Brata Krystyna 72. Fundacji na rzecz budowy otwartego bezpieczeństwa "ONI - TO MY" 73. Towarzystwu Pomocy im. św. Brata Alberta Koło Katowickie 74. Fundacji Genius Loci 75. Małopolskiemu Stowarzyszeniu Probacja 76. Stowarzyszeniu "Inter Caetera" 77. Stowarzyszeniu Centrum Wolontariatu 78. Stowarzyszeniu POSTIS 79. Stowarzyszeniu Integracyjne Wspólnoty Barka 3

4 80. Fundacji PCPS Poznańskie Centrum Profilaktyki Społecznej 81. Stowarzyszeniu Pogotowie Społeczne 82. Stowarzyszeniu na Rzecz Bezdomnych Dom Modlitwy Agape w Borowym Młynie 83. Stowarzyszeniu POMOC 84. Stowarzyszeniu Pomocy Społecznej, Rehabilitacji i Resocjalizacji im. Hansa Christiana Kofoeda 85. Fundacji resocjalizacji i readaptacji społecznej "TULIPAN" 86. Fundacji Instytut św. Brata Alberta 87. Fundacji Pożytku Publicznego "POMOC POTRZEBUJĄCYM" 88. Fundacji Kiniak 89. Fundacji po Drugie 90. Fundacji Sławek 91. Mokotowskiemu Hospicjum Świętego Krzyża w Warszawie 92. Stowarzyszeniu JUMP Stowarzyszeniu MONAR 94. Stowarzyszeniu Penitencjarnemu Patronat Oddział w Warszawie 95. Stowarzyszeniu ALTER EGO 96. Stowarzyszeniu Pomocy Ludzie Ludziom 97. Fundacji Court Watch Polska 98. Dolnośląskiemu Stowarzyszeniu Kuratorów Sądowych Frontis Ponadto, w ramach opiniowania, projekt rozporządzenia został przesłany: 1. Prokuratorowi Generalnemu 2. Generalnemu Inspektorowi Ochrony Danych Osobowych 3. Krajowej Radzie Sądownictwa 4. Krajowej Radzie Prokuratury 5. Pierwszemu Prezesowi Sądu Najwyższego z 7-dniowym terminem zgłaszania ewentualnych uwag. Wyniki konsultacji zostaną omówione po ich zakończeniu. 6. Wpływ na sektor finansów publicznych (ceny stałe z r.) Dochody ogółem budżet państwa JST pozostałe jednostki (oddzielnie) Wydatki ogółem Skutki w okresie 10 lat od wejścia w życie zmian [tys zł] Łącznie (0 10) budżet państwa JST pozostałe jednostki (oddzielnie) Saldo ogółem budżet państwa JST pozostałe jednostki (oddzielnie) Źródła finansowania Przychody Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej pochodzą z potrąceń w wysokości 10% wynagrodzenia przysługującego za pracę skazanych, kar dyscyplinarnych w postaci obniżenia części wynagrodzenia za pracę przypadającej skazanemu, orzeczonych przez sądy nawiązek oraz świadczeń pieniężnych, a także ze spadków, zapisów, darowizn, dotacji, zbiórek i innych źródeł. Wysokość dotacji przyznanych z Funduszu w części pomocy osobom pokrzywdzonym przestępstwem (w nawiasie - wykonanie) kształtowała się 4

5 następująco: 2012 r. 1688,7 tys. zł (1688,6 tys. zł), 2013 r ,5 tys. zł (10.159,3 tys. zł), 2014 r ,6 tys. zł (14.250,7 tys. zł). Proponowane rozwiązania nie mają wpływu na wysokość Funduszu. Dodatkowe informacje, w tym wskazanie źródeł danych i przyjętych do obliczeń założeń 7. Wpływ na konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość, w tym funkcjonowanie przedsiębiorców oraz na rodzinę, obywateli i gospodarstwa domowe Skutki Czas w latach od wejścia w życie zmian Łącznie (0 10) W ujęciu pieniężnym duże przedsiębiorstwa sektor mikro-, małych (w mln zł, i średnich ceny stałe przedsiębiorstw z r.) rodzina, obywatele oraz gospodarstwa domowe W ujęciu niepieniężnym (dodaj/usuń) duże przedsiębiorstwa sektor mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw rodzina, obywatele oraz gospodarstwa domowe Obywatele (pokrzywdzeni przestępstwem, świadkowie oraz osoby im najbliższe) patrz pkt 4 (dodaj/usuń) Niemierzalne (dodaj/usuń) (dodaj/usuń) Dodatkowe informacje, w tym wskazanie Projektowane rozporządzenie nie wpłynie na konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość źródeł danych i przyjętych do obliczeń założeń 8. Zmiana obciążeń regulacyjnych (w tym obowiązków informacyjnych) wynikających z projektu nie dotyczy Wprowadzane są obciążenia poza bezwzględnie wymaganymi przez UE (szczegóły w odwróconej tabeli zgodności). zmniejszenie liczby dokumentów zmniejszenie liczby procedur skrócenie czasu na załatwienie sprawy inne: patrz komentarz poniżej tak nie nie dotyczy zwiększenie liczby dokumentów zwiększenie liczby procedur wydłużenie czasu na załatwienie sprawy inne: Wprowadzane obciążenia są przystosowane do ich elektronizacji. tak nie nie dotyczy Komentarz: Proponowane zmiany przewidują zarówno wprowadzenie dodatkowych obciążeń, jak i ułatwień dla organizacji pozarządowych, które ubiegają się o przyznanie dotacji z Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej i które otrzymują dotacje. Do dodatkowych obciążeń można zaliczyć wymóg gromadzenia środków dotacji celowej oraz jej rozliczania na osobnym rachunku bankowym (co ma ograniczyć ryzyko nadużyć i zwiększyć efektywność wykorzystania dotacji), natomiast udogodnienia obejmują możliwość zlecania zadań podwykonawcom; 5

6 obniżenie wymagań formalnych wobec podmiotów, które nadal wiąże umowa z dysponentem Funduszu; możliwość złożenia oferty za pośrednictwem platformy elektronicznej platformy usług administracji publicznej; możliwość skorygowania lub uzupełnienia przedstawionych sprawozdań. Ponadto, projektowane rozporządzenie wprowadza rozwiązania ograniczające ryzyko po stronie organizacji pozarządowych ubiegających się o przyznanie dotacji poprzez nałożenie na dysponenta Funduszu obowiązku określenia w ogłoszeniu o konkursie ofert na realizację powierzonych zadań takich elementów jak kryteria oceny i ich wagi oraz termin dokonania wyboru ofert, jak również sprecyzowanie metody obniżenia dotacji w przypadku, gdy suma wnioskowanych kwot jest większa od części Funduszu przeznaczonej na pomoc pokrzywdzonym przestępstwem i osoby im najbliższe oraz na pomoc świadkom i osoby im najbliższe. 9. Wpływ na rynek pracy Projektowane rozporządzenie nie wpłynie na rynek pracy. 10. Wpływ na pozostałe obszary środowisko naturalne sytuacja i rozwój regionalny inne: Omówienie wpływu demografia mienie państwowe informatyzacja zdrowie 11. Planowane wykonanie przepisów aktu prawnego Zadania z zakresu pomocy osobom pokrzywdzonym przestępstwem, świadkom i osoby im najbliższe będą realizowane w 2016 r. przez organizacje pozarządowe, wyłonione w drodze otwartego konkursu ofert, na podstawie umów zawartych z dysponentem Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej (tj. Ministerstwem Sprawiedliwości). Konkurs ofert w zakresie pomocy osobom pokrzywdzonym przestępstwem oraz osobom im najbliższym zostanie ogłoszony do dnia 31 października 2015 r., natomiast w zakresie pomocy świadkom i osobom im najbliższym do dnia 30 listopada 2015 r. W odniesieniu do umów na kolejne lata konkursy zostaną ogłoszone w analogicznych terminach. 12. W jaki sposób i kiedy nastąpi ewaluacja efektów projektu oraz jakie mierniki zostaną zastosowane? Ministerstwo Sprawiedliwości, jako dysponent Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej jest zobowiązane do sporządzania corocznych sprawozdań z wykonania planu Funduszu, w terminach i na zasadach określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 41 ust. 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 885, z późn. zm.). Podmioty, które otrzymały dotacje celowe, przekazują do Ministerstwa Sprawiedliwości kwartalne informacje dotyczące wykorzystania środków otrzymanych z Funduszu. Wzór informacji określony jest w załączniku do projektowanego rozporządzenia. Ponadto, ewaluacja transpozycji dyrektywy 2012/29/UE wymaga przedstawienia przez Komisję Europejską sprawozdania w terminie do dnia r. 13. Załączniki (istotne dokumenty źródłowe, badania, analizy itp.) 6