Miejsca Brunona Schulza w Drohobyczu

Transkrypt

1 Miejsca Brunona Schulza w Drohobyczu Image not found or type unknown Autor: Туристично-інформаційний центр - 13 grudnia 2017 rok Bruno Schulz - wybitny pisarz, artysta, pedagog. Urodził się w ciekawym mieścu - Drohobyczu. Miasto tak zauroczyło tego człowieka, że Bruno Schultz opisuje go w swoich utworach "Sanatorium pod Klepsydrą", "Sklepy cynamonowe" i innych. Nasze miasto jest dumne z takich ludzi, dlatego opracowaliśmy specjalną mape, dzięki której turyści będą wiedzieć więcej o tej wyjątkowej postaci. A. Dworzec kolejowy plac Złuki 1 GPS: , Dworzec kolejowy (plac Złuki 1). Bruno Schulz często korzystał z usług kolei podróżując po Polsce i za granicę. Drohobycką kolej wspomina w opowiadaniu 'Ulica Krokodyli' ze zbioru 'Sklepy cynamonowe'.

2 B. Ulica Krokodyli ul. Stryjska GPS: , 'Ulica Krokodyli', zlokalizowana przez schulzologów tam, gdzie współczesne ulice Iwana Mazepy i Stryjska. Taki tytuł ma opowiadanie ze zbioru Schulza 'Sklepy cynamonowe'. Ulicą Krokodyli pisarz nazywa peryferyjną, pasożytniczą dzielnicę komercyjną, będącą znakiem cywilizacyjnego zepsucia miasta. Image not found or type unknown C. Dawnego cmentarza żydowskiego ul. Pyłypa Orłyka GPS: , Terytorium dawnego cmentarza żydowskiego (ul. Pyłypa Orłyka; obecnie dzielnica mieszkaniowa). Tu byli pochowani rodzice Brunona Schulza, Jakub i Henrietta. Według niektórych wspomnień, na tym cmentarzu mógł być pochowany również Schulz. Niemniej, według wersji bardziej prawdopodobnej, artysta spoczywa we wspólnym grobie na nowym cmentarzu żydowskim (na końcu ulicy Pyłypa Orłyka) razem z innymi ofiarami 'czarnego czwartku' krwawego mordu nazistów niemieckich na Żydach 19 listopada 1942 roku. D. Rodzinny dom Brunona Schulza plac Rynek 2 GPS: ,

3 Miejsce, w którym stał rodzinny dom Brunona Schulza (plac Rynek 2), tu mieszkał w latach Na parterze znajdował się sklep bławatny ojca Brunona, Jakuba Schulza, pod nazwą 'Henriette Schulz', jego fasada była ozdobiona rysunkiem wykonanym przez Jakuba Schulza, przedstawiającym dwóch kupców, którzy zachwalali swój towar. Dom rodzinny Bruno Schulz opisał w zbiorze 'Sklepy cynamonowe'. Dom spłonął w pożarze podczas I wojny światowej. E. Dawny Szpital Żydowski ul. Pyłypa Orłyka 8 GPS: , Dawny Szpital Żydowski (ul. Pyłypa Orłyka 8; obecnie przedszkole nr 30). Tu Bruno Schulz w latach okresowo przebywał na leczeniu. F. Synagoga Chóralna ul. Pyłypa Orłyka 6 GPS: , Synagoga Chóralna (ul. Pyłypa Orłyka 6). Prawdopodobnie Schulz chodził do synagogi, chociaż nie wiadomo jak często. Rodzina Schulzów nie należała do ortodoksyjnych Żydów. 8 lutego 1936 roku Bruno Schulz oficjalnie wystąpił z gminy żydowskiej i do końca życia pozostał w statusie 'bezwyznaniowca'. G. Dom, mieszkała narzeczona Brunona Schulza ul. Lesi Ukrainki 36 GPS: , Dom, w którym podczas pobytów w Drohobyczu mieszkała narzeczona Brunona Schulza Józefina Szelińska (ul. Lesi Ukrainki 36; obecnie mieszkanie prywatne).

4 H. Dawny dom Zbigniewa Moronia ul. Iwana Czmoły 10 GPS: , Dawny dom Zbigniewa Moronia (ul. Iwana Czmoły 10; obecnie mieszkanie prywatne). W piwnicy tego domu Bruno Schulz ukrywał się podczas okupacji niemieckiej, kiedy w mieście nie było Feliksa Landaua, pod którego tzw. 'protekcją' artysta przebywał do tragicznego finału swojego życia. I. Dawny Żydowski Dom Sierot ul. Lesi Ukrainki 46 GPS: , Dawny Żydowski Dom Sierot (ul. Lesi Ukrainki 46, obecnie Wydział Historii Uniwersytetu w Drohobyczu). Jednym z wykonawców projektu i prac inżynierskich podczas budowy sierocińca w latach był Izydor Schulz, brat Brunona Schulza. Według wspomnień uczniów Brunona Schulza, podczas okupacji niemieckiej wykonywał on w tym budynku rysunki na suficie jednego z pokojów. J. Dawne Gimnazjum Państwowe im. Króla Władysława Jagiełły ul. Iwana Franki 24 GPS: ,

5 Dawne Gimnazjum Państwowe im. Króla Władysława Jagiełły (ul. Iwana Franki 24; obecnie budynek rektoratu Państwowego Uniwersytetu Pedagogicznego im. Iwana Franki w Drohobyczu). Bruno Schulz uczył się w tym gimnazjum w latach , lekcje rysunku prowadził tu między innymi profesor Adolf Arendt, którego pisarz uwiecznił w swojej prozie. W latach Schulz pracował tu jako nauczyciel rysunku i robót ręcznych. W jego dawnym pokoju profesorskim, obok dawnej pracowni robót ręcznych, od listopada 2003 roku znajduje się Muzeum Izba Pamięci Brunona Schulza, którą otworzyło i opiekuje się nią merytorycznie Polonistyczne Centrum NaukowoInformacyjne Uniwersytetu w Drohobyczu. To pierwsze na Ukrainie i w świecie muzeum Brunona Schulza. K. Willa Bianki ul. Tarasa Szewczenki 38 GPS: , 'Willa Bianki' (ul. Tarasa Szewczenki 38; obecnie Pałac Sztuki, oddział lokalnego muzeum krajoznawczego 'Drohobyczyna'). Willa Bianki została opisana w opowiadaniu Brunona Schulza 'Wiosna'. Obecnie eksponowana jest tu część malowideł ściennych Brunona Schulza odkrytych w 2001 roku w tak zwanej Willi Landaua. Ten zbudowany na początku XX wieku pałac uznany został za pierwowzór literackiej willi Bianki przez schulzologa Władysława Panas ( ). L. Willa Landaua ul. Tarnawskiego 14 GPS: , 'Willa Landaua' (ul. Tarnawskiego 14; obecnie dom mieszkalny). W tym domu podczas okupacji niemieckiej mieszkał komendant policji niemieckiej Feliks Landau z rodziną. Na jego rozkaz w jednym z pokojów Bruno Schulz wykonał ścienne rysunki o wątkach baśniowych. Pięć elementów tych malowideł, odkrytych w 2001 roku, zostało przekazanych do lokalnego muzeum krajoznawczego 'Drohobyczyna', a trzy wywieziono z Ukrainy i obecnie są eksponowane w Muzeum Yad Vashem w Izraelu.

6 M. Dawny Żydowski Dom Starców ul. Tarasa Szewczenki 27 GPS: , Dawny Żydowski Dom Starców (ul. Tarasa Szewczenki 27; obecnie Miejska Biblioteka im. Wiaczesława Czornowoła). W 1942 roku Schulz pracował tu nad katalogowaniem zbiorów książek zrabowanych przez sowieckie, a potem niemieckie władze. N. Dawna willa burmistrza ul. Tarasa Szewczenki 23 GPS: , Dawna willa burmistrza Drohobycza Rajmunda Jarosza (ul. Tarasa Szewczenki 23; obecnie Wydział Biologii Uniwersytetu w Drohobyczu). Rajmund Jarosz prezydent Drohobycza i właściciel uzdrowiska Truskawiec, promował twórczość Brunona Schulza. W okresie okupacji niemieckiej tu mieściło się kasyno, gdzie wg wspomnień świadków znajdowały się rysunki ścienne wykonane przez Brunona Schulza. Za czasów sowieckich willa była Domem Pionierów. O. Dawna siedziba redakcji gazety 'Prawda Bolszewicka' ul. Tarasa Szewczenki 14 GPS: , Dawna siedziba redakcji gazety 'Prawda Bolszewicka' (ul. Tarasa Szewczenki 14; obecnie siedziba redakcji gazety 'Zorza Halicka'). W latach Bruno Schulz robił ilustracje dla drohobyckiej obwodowej gazety 'Prawda Bolszewicka'. Oprócz rysunków tematycznych, wykonał dla gazety portrety Iwana Franki i Tarasa Szewczenki.

7 P. Judenrat ul. Tarasa Szewczenki 7 GPS: , Dom, w którym podczas okupacji niemieckiej znajdował się Judenrat (niem. Jüdenrat Rada ds. Żydów; ul. Tarasa Szewczenki 7; obecnie budynek mieszkalny i biurowy). Według wspomnień świadków, 19 listopada 1942 roku wychodząc z Judenratu Bruno Schulz został zastrzelony na ulicy przez gestapowca Karla Günthera. Q. Dawne atelier fotograficzne Bertolda Szenkelbacha ul. Adama Mickiewicza 3 GPS: , Dawne atelier fotograficzne Bertolda Szenkelbacha (ul. Adama Mickiewicza 3; obecnie mieszkanie prywatne). Drohobycki fotograf Bertold Szenkelbach przyjaźnił się z Brunonem Schulzem, dostarczał mu naświetlone negatywy, na których w latach artysta wykonywał prace graficzne techniką cliche-verre z cyklu 'Księga Bałwochwalcza'. Nieopodal atelier fotograficznego znajdowało się prywatne mieszkanie Szenkelbachów, które również się zachowało (ul. Jurija Drohobycza 32).

8 R. Dawne Gimnazjum Prywatne im. Henryka Sienkiewicza ul. Adama Mickiewicza 11 GPS: , Dawne Gimnazjum Prywatne im. Henryka Sienkiewicza (ul. Adama Mickiewicza 11; obecnie dom mieszkalny). Tutaj w latach jako nauczycielka języka polskiego pracowała Józefina Szelińska, narzeczona Brunona Schulza. S. Dom Bruno Schulz ul. Jurija Drohobycza 12 GPS: , Dom, w którym Bruno Schulz mieszkał w latach (ul. Jurija Drohobycza 12; za czasów Schulza: Bednarska, Floriańska; za czasów sowieckich: Siedowa; obecnie w budynku są mieszkania prywatne). Dom był własnością siostry Brunona Schulza, Hanny Hoffman. W tym domu, na poddaszu, po II wojnie światowej odnaleziono część listów Schulza.

9 T. Kościół św. Bartłomieja ul. Daniła Halickiego 12 GPS: , Kościół św. Bartłomieja (ul. Daniła Halickiego 12). Bruno Schulz przychodził do tej świątyni razem ze swoimi uczniami. U. Miejsce śmierci Brunona Schulza ul. Tarasa Szewczenki GPS: , Miejsce śmierci Brunona Schulza (ul. Tarasa Szewczenki). W tym miejscu, w rocznicę śmierci Schulza, 19 listopada 2006 roku, podczas II Międzynarodowego Festiwalu Brunona Schulza w Drohobyczu, dzięki partnerom z Lublina, została wmontowana pamiątkowa tablica, którą potem ukradziono; obecna tablica została wmontowana 19 listopada 2010 roku. W tym miejscu corocznie w rocznice śmierci Brunona Schulza odbywa się modlitwa ekumeniczna z udziałem Ukraińców, Polaków i Żydów.

10 V. Dawna Powszechna Szkoła im. Adama Mickiewicza GPS: , Dawna Powszechna Szkoła im. Adama Mickiewicza, tzw. 'biała' szkoła (ul. Jarosława Osmomysła 10; obecnie Dom Nauczyciela). Tutaj Bruno Schulz uzyskał wykształcenie podstawowe, a w latach pracował jako nauczyciel. W. Miejski ratusz plac Rynek GPS: , Miejski ratusz. Wieża ratuszowa została ujęta na licznych rysunkach i grafikach Brunona Schulza. Pracami artysty był ozdobiony pokój w ratuszu, w którym urzędował burmistrz Drohobycza Rajmund Jarosz. W okresie pierwszej okupacji sowieckiej, w latach , na ratuszu były wieszane płótna z portretami przedstawicieli władz, wykonane przez Brunona Schulza. X. Dawna apteka Gorgoniusza Tobiaszka plac Rynek 15 GPS: , Dawna apteka Gorgoniusza Tobiaszka (plac Rynek 15), wspomniana m.in. w opowiadaniu Brunona Schulza 'Sierpień'. Przypuszczano, iż od niej bierze początek 'ulica Krokodyli'.

11 Y. Ulica Brunona Schulza ul Brunona Schulza GPS: , Ulica Brunona Schulza. Nazwana jego imieniem w 2001 roku z inicjatywy Marii Galas, prezes Polskiego Kulturalno-Oświatowego Stowarzyszenia 'Odrodzenie'. Z. Urząd NKWD w Drohobyczu ul. Stryjska 3 GPS: , Dom, w którym w latach miał siedzibę obwodowy urząd NKWD w Drohobyczu (ul. Stryjska 3; obecnie Instytut Fizyki, Matematyki, Ekonomiki i Technologii Innowacyjnych Uniwersytetu w Drohobyczu). Według niektórych źródeł, w 1941 roku Schulz został aresztowany pod zarzutem ukraińskiego nacjonalizmu i tu był przesłuchiwany, ponieważ na obrazie przedstawiającym 'wyzwolenie narodu Ukrainy Zachodniej', który namalował na rozkaz miejscowych władz, nadmiernie użył barwy niebieskiej i żółtej.

12 . Dawna Powszechna Żeńska Szkoła Zawodowa ul. Zawale 12 GPS: , Dawna Powszechna Żeńska Szkoła Zawodowa im. Elizy Orzeszkowej, tak zwana 'czerwona' szkoła (ul. Zawale 12; obecnie ogólnokształcąca szkoła nr 3). Tutaj w latach Bruno Schulz nauczał rysunku.. Cerkiew św. Trójcy ul. Truskawiecka 2 GPS: , Cerkiew św. Trójcy (ul. Truskawiecka 2). Opisana w zbiorze Brunona Schulza 'Sanatorium pod Klepsydrą', a także przedstawiona na jego grafikach z cyklu 'Księga Bałwochwalcza'.. Drohobycka warzelnia soli ul. Słony Stawek 27 GPS: , Drohobycka warzelnia soli (ul. Słony Stawek 27). O żupach solnych Bruno Schulz napisał w tytułowym opowiadaniu zbioru 'Sklepy cynamonowe'.

13 . Cerkiew św. Jura ul. Słony Stawek 25 GPS: , Cerkiew św. Jura (ul. Słony Stawek 25). Bruno Schulz przychodził do tej cerkwi ze swoimi uczniami udzielając im lekcji z historii sztuki. Image not found or type unknown. Dawne Prywatne Gimnazjum Koedukacyjne ul. Markijana Szaszkiewicza 28 GPS: , Dawne Prywatne Gimnazjum Koedukacyjne im. Leona Sternbacha, druga siedziba (ul. Markijana Szaszkiewicza 28; obecnie Kolegium Statystyczne). Bruno Schulz nauczał tutaj rysunku w latach 30., a potem w latach

14 . Cmentarz ul. Truskawieckiej GPS: , Cmentarz przy ul. Truskawieckiej. Na tym cmentarzu znajduje się grób Jana i Marii Łobosów ozdobiony nagrobkiem, wykonanym przez drohobyckiego rzeźbiarza Ignacego Łobosa. Inspiracją dla rzeźbiarza miał być projekt Brunona Schulza. Image not found or type unknown. Tartak Kuhmerkerów ul. Truskawiecka 69 GPS: , Miejsce, gdzie znajdował się tartak Kuhmerkerów (ul. Truskawiecka 69; obecnie Spółka z o.o. 'Kampania Dniestr'). Rodzina matki Brunona Schulza, Henrietty Kuhmerker, handlowała drewnem i była właścicielem tartaku parowego.

15 Image not found or type unknown. Dawna karczma Putza ul. Truskawiecka 120 GPS: , Dawna karczma Putza (ul. Truskawiecka 120; Górka). Karczmę na Górce Schulz wspomina w opowiadaniu 'Republika marzeń'. UnexploredCity All rights reserved.