Międzynarodowa konferencja naukowa PROGRAM

Transkrypt

1 18-21 października 2012 Międzynarodowa konferencja naukowa PROGRAM

2 2

3 ORGANIZATORZY KOMITET ORGANIZACYJNY Marek Derwich Anna Pobóg - Lenartowicz Marek L. Wójcik Katarzyna Bock Mateusz Matuszyk przewodniczący wiceprzewodnicząca sekretarz PATRONAT HONOROWY 3

4 SKRÓCONY PROGRAM OBRAD Czwartek r. Budynek Starej Giełdy - pl. Solny 16 Uroczyste otwarcie konferencji Sekcja I: 1. Idee Piątek r. Instytut Historyczny Uniwersytetu Wrocławskiego - ul. Szewska 49 Sekcja I (Audytorium): 1. Źródła. 2. Znaczenie gospodarcze w państwie, regionie, zakonie oraz w mieście Sekcja II (Sala 104): 1. Budżet klasztorny - dochody, wydatki, obrót gotówką. 2. Legaty - Książki - Relikwie. 3. Gospodarowanie Sekcja III (Sala 108): 1. Górnictwo - Budownictwo - Rzemiosło - Młynarstwo - Drukarstwo - Winiarstwo - Ogrodnictwo. 2. Uposażenie i gospodarka Sobota r. (Instytut Historyczny Uniwersytetu Wrocławskiego - ul. Szewska 49) Sekcja I 1. Gospodarka kościelna w dobie kasat Sekcja II 1. Gospodarowanie - Cd. Sekcja III 1. Uposażenie i gospodarowanie - Cd. Niedziela r. Objazd naukowy 4

5 13:00 REJESTRACJA UCZESTNIKÓW 15:00 UROCZYSTE ROZPOCZĘCIE KONFERENCJI Harmonogram konferencji Czwartek, r. SALA KONFERENCYJNA W BUDYNKU STAREJ GIEŁDY Wrocław, Pl. Solny 16 15:10 Marek DERWICH (Instytut Historyczny Uniwersytetu Wrocławskiego) Stan i perspektywy badań nad gospodarką klasztorną TEMATYKA IDEE 15:30 Krzysztof SKWIERCZYŃSKI (Instytut Historii Uniwersytetu Warszawskiego) Eremici, reformatorzy i ekonomia 15:50 Michał TOMASZEK (Instytut Historii Uniwersytetu im. Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie) Materialny niedostatek jako przeszkoda w prowadzeniu życia zgodnego z regułą: Ekkehard z Sankt Gallen o dolach i niedolach swojego klasztoru 16:10 Michał GRONOWSKI OSB (Opactwo Benedyktynów w Tyńcu, Instytut Historii Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach) Melius est orare quam arborem secare. Kluniacko-cysterski dwugłos o istocie pracy 16:30 Anna ZAJCHOWSKA (Kraków) Zagadnienia ekonomiczne w zbiorach kazań modelowych z dominikańskich bibliotek klasztornych 16:50 DYSKUSJA 17:20 PRZERWA NA KAWĘ 17:40 ks. Jan GRZESZCZAK (Wydział Teologiczny Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu) Post ruinam Antichristi : Joachima z Fiore wizja klasztoru przyszłości 18:00 Bogusław CZECHOWICZ (Instytut Historii Uniwersytetu Opolskiego) Klasztorne feudum i jego manifestowanie na ziemiach Korony Czeskiej doby wczesnonowożytnej 18:20 Piotr GUZOWSKI (Instytut Historii i Nauk Politycznych Uniwersytetu w Białymstoku), Klasztor jako firma - gospodarcze funkcje klasztorów średniowiecznych w poglądach historyków myśli ekonomicznej i ekonomistów 18:40 DYSKUSJA 19:30 KOLACJA 5

6 PIĄTEK, r. INSTYTUT HISTORYCZNY UWr Wrocław, ul. Szewska 49 Sekcja I (Sala Audytorium) II (Sala 104) III (Sala 108) Tematyka ŹRÓDŁA BUDŻET KLASZTORNY - DOCHODY, WYDATKI, OBRÓT GOTÓWKĄ GÓRNICTWO - BUDOWNICTWO RZEMIOSŁO MŁYNARSTWO DRUKARSTWO WINIARSTWO OGRODNICTWO 9:00 Tomasz MUC (Instytut Historii Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie) Starożytne traktaty o tematyce rolniczej w bibliotekach klasztornych. Rekonesans badawczy 9:20 Rościsław ŻERELIK (Instytut Historyczny Uniwersytetu Wrocławskiego) Sprawozdawczość gospodarcza klasztoru cystersów w Henrykowie na tle jego kryzysu gospodarczego na przełomie pierwszej i drugiej kwarty XIV wieku 9:40 Krzysztof KACZMAREK (Instytut Historii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu) Źródła do badań nad gospodarką klasztoru dominikanów we Wronkach w średniowieczu i czasach nowożytnych Patrycja GĄSIOROWSKA (Instytut Historii PAN, oddział w Krakowie) Obrót gotówką w klasztorze żeńskim na przykładzie nowożytnych ksiąg rachunkowych niektórych klasztorów krakowskich, lubelskich i lwowskich Rafał SIMIŃSKI (Instytut Historii Uniwersytetu Szczecińskiego) Obrót gotówką w klasztorze norbertanów w Białobokach w średniowieczu Dominika BURDZY (Instytut Historii Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach) Percepta et expensa. Bilans dochodów i wydatków sandomierskich dominikanów w XVII wieku Czesław HADAMIK (Kielce) Czy klasztory partycypowały w rozwoju świętokrzyskiego górnictwa i hutnictwa kruszcowego w średniowieczu i czasach nowożytnych? Jerzy SPOREK (Wrocław) Uprawa winorośli i produkcja wina jako istotny element gospodarki opactwa benedyktynów w Gengenbach w Badenii Ryszard MĄCZYŃSKI (Katedra Historii Sztuki i Kultury Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu) Ekonomia zakonnego budowania w realiach Rzeczpospolitej XVII i XVIII stulecia 10:00 Przerwa na kawę 6

7 Sekcja I (Sala Audytorium) II (Sala 104) III (Sala 108) 10:20 Raisa ZIANIUK (Instytut Historii NAN Białorusi w Mińsku) Źródła do badań nad gospodarką klasztorną oraz majątkiem poklasztornym w latach znajdujące się w Narodowym Archiwum Historycznym Białorusi w Mińsku 10:40 Roman STELMACH (Archiwum Państwowe we Wrocławiu) Pozadokumentowe źródła do badań nad gospodarką klasztoru magdalenek w Lubaniu 11:00 Olga Miriam PRZYBYŁOWICZ (Instytut Archeologii i Etnologii PAN w Warszawie) Jak się panny zakonne liczyły. Rachunki klasztorów żeńskich na wybranych przykładach Hermina ŚWIĘCH (Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie) Próba rekonstrukcji budżetu klasztoru bernardynek p. w. św. Agnieszki w Krakowie do 1788 roku Marek L. WÓJCIK (Instytut Historyczny Uniwersytetu Wrocławskiego) Kondycja ekonomiczna cystersów jemielnickich w świetle protokołu wizytacyjnego z 1628 roku Waldemar ROZYNKOWSKI (Instytut Historii i Archiwistyki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu) Na co ksieni Magdalena Mortęska wydawała pieniądze? O wydatkach benedyktynek w świetle Kroniki Krystyna SULKOWSKA-TUSZYŃSKA (Instytut Archeologii Uniwersytetu im. Mikołaja Kopernika w Toruniu) O produkcji cegieł u norbertanek polskich Ewelina BOŻEK-LESZCZYK (Instytut Historii Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie) Klasztory i ich sponsorzy. Inwestycje budowlane kanoników regularnych w Krzepicach, Kłobucku i Mstowie w kontekście działalności gospodarczej konwentów Ołeh DUCH (Wydział Historyczny Uniwersytetu Narodowego im. Iwana Franki we Lwowie) Nici, świece i proskury. Miejsce rzemiosła w życiu gospodarczym prawosławnych i unickich monasterów żeńskich na terenie metropolii kijowskiej w XVII i XVIII wieku 11:20 Przerwa na kawę 11:40 ks. Henryk GERLIC (Parafia św. Michała Archanioła w Gliwicach) Regestrum ( ) z Bojkowa i Diarium des Klosters Rauden ( ). Dwa źródła do spraw gospodarczych klasztoru rudzkiego 12:00 Norbert MIKA (Racibórz) Nieznany kopiarz opactwa cystersów w Rudach z końca XVII wieku Maciej ZDANEK (Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego) Dochodowość majątku opactwa Cystersów w Mogile w połowie XVI wieku na podstawie inwentarza dóbr z lat Rafał KUBICKI (Instytut Historii Uniwersytetu Gdańskiego) Znaczenia młynarstwa w ekonomice cystersów (Oliwa. Pelplin, cysterki Żarnowiec) i kartuzów (Kartuzy) na Pomorzu Wschodnim od początku XIII do końca XVIII wieku Halina RUSIŃSKA-GIERTYCH (Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa Uniwersytetu Wrocławskiego) Drukarnie klasztorne jako źródło dochodów (na przykładzie drukarni franciszkanów we Lwowie ) 7

8 Sekcja I (Sala Audytorium) II (Sala 104) III (Sala 108) 12:20 Dyskusja 13:30 Obiad (Restauracja Dwór Polski ) Tematyka ZNACZENIE GOSPODARCZE W PAŃSTWIE, REGIONIE, ZAKONIE ORAZ W MIEŚCIE LEGATY - KSIĄŻKI - RELIKWIE GÓRNICTWO - BUDOWNICTWO RZEMIOSŁO MŁYNARSTWO DRUKARSTWO WINIARSTWO OGRODNICTWO - CD. 15:40 Agnieszka JANUSZEK-SIERADZKA (Instytut Historii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II) Dobra klasztorne w systemie stacyjnym w Polsce drugiej połowy XVI wieku 16:00 Marek Robert GÓRNIAK (Instytut Leksykografii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II) Znaczenie posiadłości głogowskiego klasztoru klarysek w gospodarce Śląska i Wielkopolski 16:20 Marek MIŁAWICKI OP (Dominikański Instytut Historyczny w Krakowie) Kontrybucje klasztorne w prowincji ruskiej dominikanów w okresie nowożytnym Elżbieta PIWOWARCZYK (Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie) Pobożne legaty jako źródło dochodu klasztoru bernardynów w Krakowie ( ) Piotr OLIŃSKI (Instytut Historii i Archiwistyki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu) Atrakcyjność modlitewna a modele funkcjonowania gospodarki klasztornej na przykładzie klasztorów ziemi chełmińskiej Maria PIDŁYPCZAK-MAJEROWICZ (Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie) Książka majątkiem klasztoru Jolanta M. MARSZALSKA (Wydział Nauk Historycznych i Społecznych Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie) Dochody klasztoru karmelitów bosych w Czernej z eksploatacji złóż marmuru dębnickiego do końca XIX wieku Małgorzata MILECKA (Katedra Projektowania i Konserwacji Krajobrazu, Wydział Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie) Ogrodnictwo małopolskich cystersów w pierwszej połowie XIX wieku Iwona BRANKIEWICZ (Katedra Projektowania i Konserwacji Krajobrazu, Wydział Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie) Średniowieczna tradycja ogrodu klasztornego i jej obecność w strukturze urbanistycznej Lublina 8

9 Sekcja I (Sala Audytorium) II (Sala 104) III (Sala 108) 16:40 Anna BOJĘŚ BIAŁASIK (Instytut Historii Architektury i Konserwacji Zabytków, Wydział Architektury Politechniki Krakowskiej), dr Dariusz NIEMIEC (Instytut Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego) Rola dominikanów w rozwoju gospodarczym średniowiecznego Krakowa w świetle źródeł archeologicznych i architektonicznych Maria STARNAWSKA (Instytut Historii Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie) Relikwiarze i relikwie jako element majątku klasztornego. Wybrane przykłady Ewelina WIDELSKA (Katedra Projektowania i Konserwacji Krajobrazu, Wydział Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie) Ogrody klasztorne reformatów i ich znaczenie w krajobrazie kulturowym Kazimierza Dolnego 17:00 Przerwa na kawę Tematyka ZNACZENIE GOSPODARCZE W PAŃSTWIE, REGIONIE, ZAKONIE ORAZ W MIEŚCIE - CD. GOSPODAROWANIE UPOSAŻENIE I GOSPODARKA 17:20 Mlada HOLÁ (Filozofická fakulta Univerzity Karlovy, Praha), Klášter a mesto. Platy vratislavských mešťanů ve prospech kláštera klarisek ve 14. století 17:40 Katarzyna WARDA (Instytut Historyczny Uniwersytetu Warszawskiego), Miejsce klasztoru w życiu gospodarczym małego miasta średniowiecznego (na przykładzie klasztoru franciszkanów w Radziejowie) 18:00 Idzi PANIC (Instytut Historii Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach), Między horyzontem a murami miasta. Z badań nad gospodarką klasztorów kaznodziejskich i żebraczych w miastach południowego Górnego Śląska (na przykładzie Cieszyna) ks. Waldemar GRACZYK (Instytut Nauk Historycznych Uniwersytetu Stefana Wyszyńskiego w Warszawie), Gospodarka klasztoru karmelitów bosych w Czernej i jej struktura w świetle inwentarzy z XVII i XVIII wieku Franciszek WOLNIK (Wydział Teologiczny Uniwersytetu Opolskiego) Działalność gospodarcza cystersów z Jemielnicy Pavel KRAFL (Historický ústav Akademie věd ČR, pobočka Brno) Hospodaření třeboňské kanonie ve třetí třetině 14. století Kateřina CHARVÁTOVÁ (Pedagogická fakulta Univerzity Karlovy, Praha) Ekonomika cisterckých klášterů v Čechách ve století Maja GĄSSOWSKA (Warszawa) Uposażenie i gospodarka cystersów inflandzkich Agata TARNAS-TOMCZYK (Instytut Historyczny Uniwersytetu Wrocławskiego) Uposażenie i gospodarka śląskich placówek Zakonu NMP (Krzyżaków) w średniowieczu 9

10 Sekcja I (Sala Audytorium) II (Sala 104) III (Sala 108) 18:20 Radosław LOLO (Wydział Historyczny Akademii Humanistycznej im. Aleksandra Gieysztora w Pułtusku), Wpływ kolegiów jezuickich na profil ekonomiczny miast mazowieckich w XVI i XVII wieku na wybranych przykładach Jerzy RAJMAN (Instytut Historii Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie) Gospodarka w dobrach klasztoru bożogrobców miechowskich w XV i XVI wieku Arkadia PODGÓRSKA (Instytut Historii Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie) Majątek ziemski i gospodarka opactwa premonstratensów w Brzesku-Hebdowie do końca XVI wieku 18:40 Dyskusja 20:00 Uroczysta kolacja SOBOTA, r. INSTYTUT HISTORYCZNY UWr Wrocław, ul. Szewska 49 Sekcja I (Sala Audytorium) II (Sala 104) III (Sala 108) Tematyka GOSPODARKA KOŚCIELNA W DOBIE KASAT GOSPODAROWANIE - CD. UPOSAŻENIE I GOSPODARKA - CD. 9:00 Anna POBÓG-LENARTOWICZ (Instytut Historii Uniwersytetu Opolskiego) Stan gospodarki klasztoru dominikanów w Opolu u progu sekularyzacji oraz jego losy po kasacie klasztoru Marek STAWSKI (Szkoła Wyższa Przymierza Rodzin w Warszawie) Gospodarka w dobrach klasztoru kanoników regularnych w Czerwińsku Wacław SZETELNICKI (Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Witelona w Legnicy) Gospodarka i uposażenie klasztoru Wszystkich Świętych we Lwowie w świetle kronik benedyktynek lwowskich obrządku łacińskiego 10

11 Sekcja I (Sala Audytorium) II (Sala 104) III (Sala 108) 9:20 Walentyna ŁOŚ (Instytut Rękopisów Narodowej Biblioteki Ukrainy im. Wernadskiego w Kijowie) Gospodarka bazyliańskich klasztorów żeńskich w świetle dokumentów klasztornych oraz reguł biskupów (Wołyń, XVIII początek XIX wieku) 9:40 Beata LORENS (Instytut Historii Uniwersytetu Rzeszowskiego) Stan gospodarczy męskich klasztorów bazyliańskich w Galicji w przeddzień kasat oraz losy majątku poklasztornego. Zarys problemu Anna SZYLAR (Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. prof. S. Tarnowskiego w Tarnobrzegu) Sprawa o tym, jak benedyktynki gospodarstwo prowadziły... - sposób organizacji i funkcjonowania gospodarki klasztornej mniszek sandomierskich w XVII i XVIII wieku Łukasz KĄŚ (Racibórz) Formy gospodarowania oraz metody zarządzania w dobrach benedyktynów z Jeżowa w XVII i XVIII wieku Grzegorz WIERZCHOWSKI (Sieradz) Podstawy materialne klasztoru dominikanów w Sieradzu na początku XVII w. w świetle kopiariusza klasztornego Artur CHOJNACKI (Kraków) Prawo patronatu nad kościołami a struktura uposażenia małopolskich klasztorów w średniowieczu nowożytność 10:00 Przerwa na kawę 10:20 Witalij ROSOWSKI (Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II) Uposażenie klasztoru bernardynów w Janowie na Podolu w końcu XVIII w. oraz jego losy po kasacie klasztoru w 1832 roku 10:40 Irena WODZIANOWSKA (Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II) Losy majątku klasztoru bazyliańskiego w Zahorowie na Wołyniu po jego kasacie w 1839 roku 11:00 ks. Roland PREJS OFMCap (Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II) Z doświadczeń kapucyńskich kwestarzy przełomu XIX i XX wieku Zbigniew ZYGLEWSKI (Instytut Historii Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy) Gospodarka cystersów koronowskich na przełomie XVII i XVIII wieku o. Jan Andrzej SPIEŻ OP (Klasztor Ojców Dominikanów w Warszawie) Dole, niedole i swawole poddanych dominikańskiego klasztoru Bożego Ciała we Lwowie z majątku w Dawidowie (XVIII wiek) ks. Janusz KRÓLIKOWSKI (Wydział Teologiczny Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie, Sekcja w Tarnowie), Sprawy gospodarcze w prepozyturze tuchowskiej Tadeusz M. TRAJDOS (Instytut Historii PAN w Warszawie) Dobra i dochody klasztoru augustianów w Brześciu Litewskim w świetle archiwaliów konwentualnych 11

12 Sekcja I (Sala Audytorium) II (Sala 104) III (Sala 108) 11:20 Sławomir KOŚCIELAK (Instytut Historii Uniwersytetu Gdańskiego) Majątek ruchomy i nieruchomy brygidek gdańskich u progu rozbiorów i kasat pruskich oraz jego losy na przełomie XVIII i XIX wieku Tomasz CIESIELSKI (Instytut Historyczny Uniwersytetu Opolskiego), Aktywność gospodarcza klasztoru franciszkanów w Międzyrzeczu Ostrogskim w połowie XVII w. 12:00 DYSKUSJA 12:30 PODSUMOWANIE OBRAD (Sala Audytorium) 13:30 Obiad 15:00 Zwiedzanie Wrocławia klasztornego NIEDZIELA, r. OBJAZD NAUKOWY 12

13 SPONSORZY KONFERENCJI 13