ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 1(97)/2014
|
|
- Ksawery Małek
- 6 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 1(97)/2014 Marlena Owczuk 1, Anna Matuszewska 1, Stanisław W. Kruczyński 2 OCENA WPŁYWU WYBRANYCH SUROWCÓW POCHODZENIA ROLNICZEGO NA SKŁAD CHEMICZNY I UZYSK BIOGAZU Wprowadzenie Jednym z istotnych problemów natury ekologicznej, jak i ekonomicznej są niezagospodarowane odpady. Obok ograniczania ilości wytwarzanych odpadów, dąży się do odzysku cennych substancji. Mniejszą uwagę przykłada się do odzysku frakcji biodegradowlnych, które mogą stanowić cenne źródło surowców do produkcji biogazu [1]. Biogaz wytwarzany jest z substancji biodegradowalnych przez mikroorganizmy, w procesie fermentacji metanowej. Do jego produkcji mogą być wykorzystane różnego rodzaju substancje organiczne pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego, w tym surowce odpadowe [2, 3]: odpady pochodzące z produkcji spożywczej (wytłoki, wywar pogorzelniany, wysłodziny browarniane, odpady tłuszczowe i nabiałowe), płynne lub stałe odchody zwierzęce (np. gnojowica, obornik), osady ściekowe, organiczne odpady komunalne, odpady poubojowe kategorii K2 i K3, odpady z produkcji roślinnej (np. odpady zbożowe, liście buraczane), rośliny pochodzące z celowych upraw energetycznych (np. kukurydza, lucerna, trawy łąkowe), biomasa leśna. Niezależnie od rodzaju substratu, w procesie wytwarzania biogazu wyróżnia się cztery fazy [4]: hydrolizę, w której nierozpuszczalne w wodzie związki organiczne (np.: celuloza, białka, tłuszcze) są rozkładane do mono- lub dimerów przez enzymy (hydrolazy) wydzielane przez bakterie. Bakterie będące fakultatywnymi beztlenowcami zużywają tlen (obecny w dostarczonym substracie), gwarantując tym samym ściśle beztlenowe środowisko do kolejnych przemian. kwasogenezę, w której produkty otrzymane z etapu hydrolizy ulegają rozkładowi przez mikroorganizmy (obligatoryjne beztlenowce) do lotnych kwasów tłuszczowych (np.: kwasu butanowego, propanowego, etanowego), alkoholi (np. metanolu, etanolu), aldehydów (np. octowego) oraz do produktów gazowych (wodoru, ditlenku węgla, siarkowodoru, amoniaku). Niektóre z powstałych w tej fazie związków mają charakter metanogenny i są bezpośrednio wykorzystywane przez bakterie metanowe (kwas octowy, kwas mrówkowy, metanol, CO 2 i H 2 ). 1 mgr inż. Marlena Owczuk, Przemysłowy Instytut Motoryzacji 1 dr inż. Anna Matuszewska, Przemysłowy Instytut Motoryzacji 2 prof. dr hab. inż. Stanisław W. Kruczyński, Instytut Pojazdów, Wydział Samochodów i Maszyn Roboczych Politechniki Warszawskiej 153
2 octanogenezę, w której produkty z etapu kwasogenezy rozkładane są przez bakterie do substratów metanogennych, do których należą kwas octowy, ditlenek węgla, wodór i metanol. metanogenezę, w której w warunkach ściśle beztlenowych, głównie przez bakterie metanogenne, z ditlenku węgla, wodoru oraz z kwasu octowego następuje formowanie metanu. W fazie tej 2/3 metanu powstaje z octanów lub alkoholi, natomiast 1/3 metanu z redukcji ditlenku węgla wodorem. Fermentacja metanowa jest procesem szczególnie wrażliwym na czynniki zewnętrzne, przez co wymagana jest stała kontrola parametrów prowadzenia procesu. Do czynników mających wpływ na proces produkcji biogazu zaliczono czynniki fizyczne (zawartość wody i składników odżywczych, temperatura prowadzenia procesu, hydrauliczny czas retencji, mieszanie biomasy, dostępność światła, stopień rozdrobnienia itp.) oraz czynniki chemiczne (ph środowiska, stosunek C/N, zawartość substancji toksycznych) [4, 5, 6]. Właściwości fizykochemiczne wykorzystywanych surowców, a przede wszystkim zawartość suchej masy (s.m.) i suchej masy organicznej (s.m.o.), determinują dostępność biomasy dla mikroorganizmów, wydajność powstającego biogazu, a tym samym rodzaj technologii i warunki prowadzenia procesu fermentacji metanowej [7, 8, 9]. W zależności od zawartości suchej masy w surowcu proces fermentacji może być prowadzony metodą mokrą (do 15% zawartości s.m.) lub metodą suchą (powyżej 15% zawartości s.m.). W Polsce większość instalacji biogazowych pracuje w oparciu o metodę mokrą, wykorzystując głównie surowce pochodzenia rolniczego (biogazownie rolnicze), w szczególności odchody zwierzęce: gnojówkę i gnojowicę. Ze względu na niewielki uzysk biogazu z tych surowców (mała zawartość suchej masy), do wsadu wprowadza się substraty uzupełniające (np. kiszonkę kukurydzy, traw), poprawiające wydajność procesu. Celem niniejszej pracy było zbadanie wpływu składu mieszanki gnojowicy świńskiej i kiszonki kukurydzianej na wydajność i dynamikę procesu okresowej fermentacji metanowej prowadzonej w technologii mokrej. Badania te służyły do określenia potencjału metanogennego poszczególnych mieszanek i wyboru najkorzystniejszego wariantudo zastosowania w dalszych badaniach, w bioreaktorze o pojemności 30 L. Badania wykonano w ramach realizacji projektu Opracowanie i wdrożenie dwupaliwowego systemu zasilania silników o zapłonie samoczynnym biogazem rolniczym z pilotującą dawką paliwa ciekłego Nr: 5030E!, Akronim: BIOGASFUEL, r. Materiał badawczy Do badań potencjału metanogennego (BPM) wykorzystano przefermentowany osad beztlenowy z oczyszczalni ścieków, który stanowił inokulum. Przed rozpoczęciem testów, mikroorganizmy adaptowano do warunków prowadzenia procesu. Substraty stanowiły: gnojowica świńska oraz kiszonka kukurydziana, pozyskane z gospodarstwa rolnego. Przed przystąpieniem do badań BPM, przeprowadzono analizę: zawartości suchej masy i suchej masy organicznej, zawartości lotnych kwasów tłuszczowych (LKT), potasu, fosforu, ogólnego węgla organicznego (OWO), azotu ogólnego i azotu amonowego oraz chemicznego zapotrzebowania na tlen (ChZT) i ph. Właściwości substratów oraz inokulum zestawiono w tabeli
3 Tabela 1. Parametry fizyko-chemiczne inokulum i badanych substratów Badany parametr Inokulum Gnojowica Kiszonka świńska kukurydziana Zawartość s.m. [%] 2,4 3,4 37,1 Zawartość s.m.o. [% s.m.] 63,0 63,4 96,2 ChZT całkowite [mgo 2 dm -3 ] [mgo 2 g -1 ] LKT [mg HOC/dm 3 ] Zawartość potasu [mg K/dm 3 ] Zawartość fosforu [mg P/dm 3 ] Zawartość OWO [mg C/dm 3 ] Zawartość azotu amonowego [mg NH + 4 /0,4dm 3 ] Zawartość azotu ogólnego [mg N/0,4dm 3 ] ph 7,39 7,65 5,21 Metody badawcze Badania potencjału metanogennego wybranych substratów, prowadzono równolegle w 14 fermentorach, o objętości czynnej 0,4 dm 3 każdy, w warunkach mezofilowych (T 35±1 C). Fermentacji poddano 6 mieszanek o różnym stosunku zawartości kiszonki kukurydzianej do gnojowicy świńskiej. Skład poszczególnych mieszanek przedstawiono w tabeli 2. Próbę odniesienia stanowiło inokulum, zawierające zamiast substratu równoważną ilość wody destylowanej. Powstający w procesie biogaz zbierano w wyskalowanych odbieralnikach, a jego objętość monitorowano w odstępach dobowych. Zawartość metanu w uzyskanym biogazie określano za pomocą analizatora biogazu GMF 416 (GAS DATA). Tabela 2. Charakterystyka początkowa zawartości poszczególnych fermentorów Nr fermentora Inokulum [cm 3 ] Gnojowica świńska [cm 3 ] Kiszonka kukurydziana [g] Woda dest. [ml] Średnie całkowite ChZT [mgo 2dm -3 ] Średnie obciążenie [mgo 2dm R -3 ] I, II III, IV V, VI VII, VIII IX, X XV, XVI XVII, XVIII
4 Objętość [dm 3 ] Objętość [dm 3 ] Objętość [dm3] Objętość [dm 3 ] Wyniki badań Na rysunku 1 przedstawiono zależności sumarycznej produkcji biogazu i metanu od czasu, zaś na rysunku 2 przebiegi zmian w średniej dobowej produkcji biogazu, uzyskane dla poszczególnych fermentorów. Na podstawie przebiegu krzywych stwierdzono, że w przypadku fermentorów I-VI (rysunek 1A-C) nie wystąpiła inhibicja produkcji metanu i biogazu. Średnia dobowa szybkość produkcji biogazu była największa w początkowej fazie procesu, a następnie stopniowo obniżała się (rysunek 2A-C). Proces fermentacji większości mieszanek badawczych zakończył się po około 25 dniach, co stwierdzono na podstawie braku znaczących przyrostów w całkowitej objętości wyprodukowanego biogazu. Największą początkową szybkością produkcji biogazu charakteryzowały się mieszanki VII (0,57 dm 3 d -1 ) i VIII (0,68 dm 3 d -1 ) - rysunek 2D. W przypadku pozostałych fermentorów maksymalna początkowa szybkość produkcji biogazu nie przekraczała 0,50 dm 3 d -1. A) B) biogaz I biogaz II metan I metan II 2,5 1,6 biogaz III biogaz IV metan III metan IV 1,4 1,2 2,0 1,5 0,8 0,6 0,4 0,5 0, C) D) biogaz V biogaz VI metan V metan VI biogaz VII biogaz VIII metan VII metan VIII 4,0 6,0 3,5 3,0 2,5 2,0 5,0 4,0 3,0 1,5 0, ,
5 Szybkość produkcji biogazu [dm 3 d -1 ] Szybkość produkcji biogazu [dm 3 d -1 ] Objętość [dm 3 ] Objętość [dm 3 ] E) F) biogaz IX biogaz X metan IX metan X 8,0 9,0 biogaz XV biogaz XVI metan XV metan X 7,0 6,0 5,0 4,0 3,0 2,0 8,0 7,0 6,0 5,0 4,0 3,0 2, Rys. 1. Sumaryczna produkcja biogazu i metanu w funkcji czasu W układach o stosunku kiszonki kukurydzianej do gnojowicy 3:7, 4:6 i 1:1, zaobserwowano czasowe zaburzenia w produkcji biogazu i metanu rysunki 1D-1F oraz rysunki 2D-2F. Na podstawie analizy przebiegu krzywych sumarycznej produkcji biogazu i metanu, w przypadku mieszanki zawierającej 30% kiszonki w stosunku do gnojowicy (fermentor VII i VIII rysunek 1D), stwierdzono jeden 3-4 dniowy obszar plateau. Zwiększony udział kiszonki do 40% (fermentor IX i X rysunek 1E), spowodował wydłużenie czasu inhibicji łącznie do ok. 3 tygodni (3 okresy zahamowania procesu). Najsilniejszy efekt inhibicji oraz najdłuższy czas jej trwania wystąpił w przypadku mieszanki zawierającej 50% kiszonki (rysunek 1F). W przypadku fermentora XVI całkowita faza zahamowania aktywności mikroorganizmów trwała 28 dni, zaś dla fermentora XV aż 45 dni. A) B) biogaz I biogaz II biogaz III biogaz IV 0,3 0,4500 0,4000 0,2 0,2 0,1 0,1 0,3500 0,3000 0,2500 0,2000 0,1500 0,
6 Objętość [dm 3 ] Szybkość produkcji biogazu [dm 3 d -1 ] Szybkość produkcji biogazu [dm 3 d -1 ] Szybkość produkcji biogazu [dm 3 d -1 ] Szybkość produkcji biogazu [dm 3 d -1 ] C) D) biogaz V biogaz VI biogaz VII biogaz VIII 0,6 0,9000 0,5 0,4 0,8000 0,7000 0,6000 0,3 0,2 0,5000 0,4000 0,3000 0,1 0,2000 0, E) F) biogaz IX biogaz X biogaz XV biogaz XVI 1, ,8000 0,6000 0,4000 0, ,9000 0,8000 0,7000 0,6000 0,5000 0,4000 0,3000 0,2000 0, Rys. 2. Przebieg zmian w średniej dobowej szybkości produkcji biogazu Na rysunku 3 przedstawiono średnie objętości biogazu i metanu, uzyskane z poszczególnych mieszanek, natomiast w tabeli 3 zestawiono odpowiadające im wydajności w przeliczeniu na dm 3 objętości czynnej fermentora uzyskane dla poszczególnych mieszanek. 8 biogaz metan I, II II, IV V, VI VII, VIII IX, X XV, XVI XVII, XVIII Fermentor Rys. 3. Średnie objętości biogazu i metanu uzyskane z mieszanek badawczych 158
7 Tabela 3. Wydajności procesu fermentacji metanowej mieszanek badawczych Numer fermentora Wydajność względem biogazu [dm 3 dm -3 R ] * Wydajność względem metanu [dm 3 CH4dm -3 R ] * I, II 2,99 1,60 III, IV 5,57 3,03 V, VI 8,93 4,97 VII, VIII 11,92 6,70 IX, X 18,73 10,59 XV, XVI 18,46 11,49 XVII, XVIII w przeliczeniu na warunki standardowe 7 2 W wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono, że zawartość metanu w otrzymanym z poszczególnych fermentorów biogazie, mieściła się w przedziale 54% - 62% i była tym większa im większy był udział kiszonki kukurydzianej w fermentorze. Największą średnią zawartość metanu (62,2%, przy objętości metanu 4,59 dm 3 ) charakteryzowała się mieszanka o stosunku gnojowicy świńskiej do kiszonki kukurydzianej 1:1 (fermentory XV i XVI, rysunek 3, tabela 3). W przypadku tego układu odnotowano również najwyższą średnią wydajność względem metanu, która wyniosła 11,49 dm 3 CH 4 na dm 3 objętości czynnej fermentora (dm 3 CH4dm R -3 ; w przeliczeniu na warunki standardowe). Dużą średnią wydajność metanu stwierdzono także dla mieszanki o stosunku gnojowicy do kiszonki 6:4, wynoszącą 10,59 dm 3 CH 4 dm R -3 (fermentory IX i X, rysunek 3, tabela 3). Średnia objętość uzyskanego metanu w tym układzie wynosiła 4,23 dm 3, co stanowi 56,4% zawartości metanu w biogazie. Pomimo największych wydajności w układach tych, jak wspomniano wcześniej, stwierdzono fazy zahamowania procesu i wydłużenia czasu fermentacji. Spośród pozostałych mieszanek, w których proces przebiegał bez zakłóceń, największą wydajnością względem biogazu i metanu charakteryzował się układ o stosunku gnojowicy świńskiej do kiszonki kukurydzianej 7:3 (fermentory VII i VIII rysunek 3, tabela 3). Średnia objętość uzyskanego biogazu wynosiła 4,77 dm 3 (średnia wydajność 11,92 dm 3 CH 4 dm R -3 ), zaś metanu 2,68 dm 3. (średnia wydajność 6,70 dm 3 CH 4 dm R -3 ). Najmniejszą wydajnością względem metanu - średnio 1,60 dm 3 CH 4 dm R - 3, charakteryzowała się mieszanka, zawierająca jako substrat jedynie gnojowicę świńską (fermentory I i II rysunek 3, tabela 3). Z całego procesu uzyskano jedynie 0,64 dm 3 metanu, który stanowił 54,3% udziału w biogazie. Podsumowanie Przeprowadzono badania dotyczące potencjału metanogennego mieszanek surowców pochodzenia rolniczego (gnojowica świńska i kiszonka kukurydziana).w 159
8 eksperymencie porównano kinetykę i wydajność okresowej mezofilowej fermentacji metanowej sześciu mieszanek substratów, różniących się stosunkiem gnojowicy świńskiej do kiszonki kukurydzianej i ładunkiem organicznym przypadającym na jednostkę objętości fermentora. Stwierdzono, że: Najmniejszą objętością uzyskanego biogazu i metanu oraz najmniejszą wydajnością względem metanu charakteryzowała się mieszanka zawierająca jedynie gnojowicę świńską (fermentory I i II). Ze względu na niskie obciążenie fermentora proces fermentacji zakończył się najszybciej spośród badanych układów, przy czym przebiegał bez zakłóceń. Najwięcej biogazu i metanu oraz największe wydajności względem metanu swierdzono w przypadku mieszanek o stosunku gnojowicy świńskiej do kiszonki kukurydzianej 1:1 (fermentory XV i XVI) oraz o stosunku gnojowicy do kiszonki 6:4 (fermentory IX i X). Zaobserwowano jednak okresy inhibicji procesu produkcji gazu, polegające na zahamowaniu jego wydzielania. Wpłynęło to znacząco na wydłużenie czasu trwania procesu. Wśród pozostałych procesów, największą objętością uzyskanego biogazu i metanu oraz największą wydajnością względem metanu charakteryzował się układ o stosunku gnojowicy świńskiej do kiszonki kukurydzianej 7:3 (fermentory VII i VIII). Sumaryczna objętość biogazu i metanu uzyskana podczas fermentacji wzrastała wraz ze wzrostem udziału kiszonki kukurydzianej w badanej mieszance, przy czym szybkość produkcji metanu (czas procesu) była większa w przypadku mniejszych obciążeń reaktora ładunkiem organicznym. Obserwowane zakłócenia w przebiegu fermentacji przy większym udziale kiszonki są najprawdopodobniej spowodowane przeciążeniem układu. W takim układzie intensywniej przebiegają pierwsze etapy fermentacji (hydroliza i acidogeneza), których głównymi produktami są lotne kwasy tłuszczowe. Akumulacja tych kwasów prowadzi do znaczącego obniżenia ph, co powoduje zahamowania dalszych procesów. Mikroorganizmy potrzebują czasu na przystosowanie się do niekorzystnych warunków i ponowne wznowienie aktywności, a tym samym procesu. Przy zbyt dużym obciążeniu fermentora ładunkiem organicznym, może dojść wręcz do obumarcia organizmów metanogennych, które są bardzo wrażliwe na niski odczyn ph środowiska i całkowitego zatrzymania fermentacji. Na podstawie przeprowadzonych eksperymentów, jako najkorzystniejsze warianty do prowadzenia procesu w bioreaktorze o pojemności 30 L wybrano dwie mieszanki: o 20% zawartości kukurydzy (przebieg procesu bez zahamowań) oraz o 30% zawartości kukurydzy (niewielkie zakłócenia procesu, lecz większa wydajność biogazu). Przeprowadzenie eksperymentu w bioreaktorze umożliwi weryfikację otrzymanych wyników w większej skali laboratoryjnej. Literatura: [1] Ryckebosch E., Drouillon M., Vervaeren H.: Techniques for transformation of biogas to biomethane; Biomass and Bioenergy, May 2011, Volume 35, Issue 5, Pages [2] Curkowski A., Mroczkowski P., Oniszk-Popławska A., Wiśniewski G.: Biogaz rolniczy produkcja i wykorzystanie; Mazowiecka Agencja Energetyczna Sp. z o.o., Warszawa, grudzień [3] Kowalczyk-Jusko A., Mazanek A.: Agricultural biogas characteristics, substrates and its use; COMBUSTION ENGINES, No. 1/2012 (148)
9 [4] Deublein D., Steinhauser A.: Biogas from waste and renewable resources, WILEY-VCH Verlag GmbH & Co. KGaA, Weinheim [5] Chen Y., Cheng J. J., Creamer K. S.: Inhibition of anaerobie digestion process: A review; Bioresource Technology, July 2008, 99(10), [6] Łyczko P.: Możliwości zastosowania metody fermentacji metanowej do unieszkodliwiania odpadów w warunkach polskich; Akademia Górniczo- Hutnicza, Kraków, czerwiec [7] Kujawski O.: Przegląd technologii produkcji biogazu cz. I; Czysta Energia, nr 12/2009. [8] Weiland P.: Biogas production: current state and perspectives, Applied Microbiology and Biotechnology, January 2010, Volume 85, Issue 4, pp [9] Kowalczyk-Jusko A., Mazanek A.: Agricultural biogas characteristics, substrates and its use; COMBUSTION ENGINES, No. 1/2012 (148) Streszczenie W artykule przedstawiono wyniki badań potencjału metanogennego kiszonki kukurydzianej i gnojowicy świńskiej, wykorzystanych jako surowce w procesie fermentacji beztlenowej. Badaniom poddano 6 mieszanek, różniących się udziałem procentowym obu substratów. Zbadano wpływ składu mieszaniny reakcyjnej na kinetykę procesu, a także określono średnią dobową i sumaryczną wydajność produkcji biogazu i metanu, czas fermentacji oraz skład procentowy powstającego biogazu. Stwierdzono, że na wydajność biogazu i metanu wpływa zawartość kiszonki kukurydzianej. W badanym zakresie stężeń wydajność ta była tym większa im więcej było tego substratu w mieszance. Jednakże mniejsze obciążenia reaktora ładunkiem organicznym powodowały zwiększenie szybkości produkcji metanu brak lub krótsze czasy inhibicji procesu. Słowa kluczowe: kiszonka kukurydziana, gnojowica świńska, fermentacja metanowa, biogaz IMPACT ASSESSMENT OF AGRICULTURAL ORIGIN OF SOME OF RAW MATERIALS FOR CHEMICAL COMPOSITION AND OUTPUT OF BIOGAS Abstract The article presents the results of methanogenic potential of maize silage and pig manure, used as raw materials in the process of anaerobic digestion. 6 blends were tested, differing in the percentage of both substrates. The influence of the composition of the reaction kinetics of the process, and the mean daily and total efficiency of biogas production and methane fermentation time and the percentage composition of the resulting biogas. It was found that the yield of biogas and methane content affects corn silage. In the tested concentrations the yield was higher, the more the substrate was in the mixture. However, a smaller load reactor organic load caused an increase in the rate of methane production - the absence or shorter inhibition process. Keywords: maize silage, pig slurry, anaerobic digestion, biogas 161
10 162
Potencjał metanogenny mieszanek substratów pochodzenia rolniczego
Studia Ecologiae et Bioethicae UKSW 11(2013)2 ANNA ZAMOJSKA-JAROSZEWICZ Przemysłowy Instytut Motoryzacji, Warszawa ANNA MATUSZEWSKA Przemysłowy Instytut Motoryzacji, Warszawa Instytut Ekologii i Bioetyki,
Bardziej szczegółowoProdukcja biogazu w procesach fermentacji i ko-fermentacji
PROGRAM STRATEGICZNY ZAAWANSOWANE TECHNOLOGIE POZYSKIWANIA ENERGII Produkcja biogazu w procesach fermentacji i ko-fermentacji Irena Wojnowska-Baryła, Katarzyna Bernat Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Bardziej szczegółowoPotencjał metanowy wybranych substratów
Nowatorska produkcja energii w biogazowni poprzez utylizację pomiotu drobiowego z zamianą substratu roślinnego na algi Potencjał metanowy wybranych substratów Monika Suchowska-Kisielewicz, Zofia Sadecka
Bardziej szczegółowoPODSTAWOWE INFORMACJE DOTYCZĄCE WDRAŻANIA INSTALACJI BIOGAZOWYCH W POLSCE
PODSTAWOWE INFORMACJE DOTYCZĄCE WDRAŻANIA INSTALACJI BIOGAZOWYCH W POLSCE Czym jest biogaz? Roztwór gazowy będący produktem fermentacji beztlenowej, składający się głównie z metanu (~60%) i dwutlenku węgla
Bardziej szczegółowoPrzydatność Beta vulgaris L. jako substratu biogazowni rolniczej
Przydatność Beta vulgaris L. jako substratu biogazowni rolniczej Anna Karwowska, Janusz Gołaszewski, Kamila Żelazna Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie Burak zwyczajny (Beta vulgaris L.) jest wartościowym
Bardziej szczegółowoROLNICZE ZAGOSPODAROWANIE ŚCIEKU POFERMENTACYJNEGO Z BIOGAZOWNI ROLNICZEJ - OGRANICZENIA I SKUTKI. Witold Grzebisz
ROLNICZE ZAGOSPODAROWANIE ŚCIEKU POFERMENTACYJNEGO Z BIOGAZOWNI ROLNICZEJ - OGRANICZENIA I SKUTKI Witold Grzebisz Katedra Chemii Rolnej Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu Plan prezentacji Produkcja biogazu
Bardziej szczegółowoPODSTAWOWE INFORMACJE DOTYCZĄCE WDRAŻANIA INSTALACJI BIOGAZOWYCH W POLSCE
PODSTAWOWE INFORMACJE DOTYCZĄCE WDRAŻANIA INSTALACJI BIOGAZOWYCH W POLSCE Czym jest biogaz? Roztwór gazowy będący produktem fermentacji beztlenowej, składający się głównie z metanu (~60%) i dwutlenku węgla
Bardziej szczegółowoBADANIA BIODEGRADACJI SUROWCÓW KIEROWANYCH DO BIOGAZOWNI
BADANIA BIODEGRADACJI SUROWCÓW KIEROWANYCH DO BIOGAZOWNI Dr Magdalena Woźniak Politechnika Świętokrzyska Wydział Inżynierii Środowiska, Geomatyki i Energetyki Katedra Geotechniki, Geomatyki i Gospodarki
Bardziej szczegółowoBiogaz i biomasa -energetyczna przyszłość Mazowsza
Biogaz i biomasa -energetyczna przyszłość Mazowsza Katarzyna Sobótka Specjalista ds. energii odnawialnej Mazowiecka Agencja Energetyczna Sp. z o.o. k.sobotka@mae.mazovia.pl Biomasa Stałe i ciekłe substancje
Bardziej szczegółowoKatarzyna Sobótka. Mazowiecka Agencja Energetyczna Sp. z o.o. Specjalista ds. energii odnawialnej. k.sobotka@mae.mazovia.pl www.mae.mazovia.
Biogaz rolniczy produkcja i wykorzystanie Katarzyna Sobótka Specjalista ds. energii odnawialnej Mazowiecka Agencja Energetyczna Sp. z o.o. k.sobotka@mae.mazovia.pl www.mae.mazovia.pl Cele Mazowieckiej
Bardziej szczegółowoSzkolenie dla doradców rolnych
Szansą dla rolnictwa i środowiska - ogólnopolska kampania edukacyjno-informacyjna Piła Płotki, 10-14 grudnia 2012 r. Szkolenie dla doradców rolnych Przegląd dostępnych technologii biogazowych Dariusz Wiącek
Bardziej szczegółowoBiogazownia rolnicza w perspektywie
Biogazownia rolnicza w perspektywie Produkcja biogazu rolniczego może stać się ważnym źródłem energii odnawialnej oraz dodatkowym lub podstawowym źródłem dochodów dla niektórych gospodarstw rolnych. W
Bardziej szczegółowoAutorzy: Instytut Inżynierii Wody i Ścieków Wydział Inżynierii Środowiska i Energetyki Politechnika Śląska w Gliwicach
Bałtyckie Forum Biogazu Gdańsk, wrzesień 2012 r. Instytut Inżynierii Wody i Ścieków Wydział Inżynierii Środowiska i Energetyki Politechnika Śląska w Gliwicach egmina, Infrastruktura, Energetyka Sp. z o.o.
Bardziej szczegółowoBiogazownie w Polsce alternatywa czy konieczność
Janusz Wojtczak Biogazownie w Polsce alternatywa czy konieczność Biogazownie w Niemczech Rok 1999 2001 2003 2006 2007 2008 Liczba 850 1.360 1.760 3.500 3.711 4.100 instalacji Moc (MW) 49 111 190 949 1.270
Bardziej szczegółowoEVERCON sp. z o.o. ul. 3 Maja 22, 35-030 Rzeszów tel. 17/8594575, www.evercon.pl evercon@evercon.pl BIOGAZOWNIE 2011 ROK
ul. 3 Maja 22, 35-030 Rzeszów tel. 17/8594575, www.evercon.pl evercon@evercon.pl BIOGAZOWNIE 2011 ROK Uwarunkowania prawne. Rozwój odnawialnych źródeł energii stanowi strategiczny cel polskiej energetyki.
Bardziej szczegółowoPoferment z biogazowni nawozem dla rolnictwa
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie Dr inż. Magdalena Szymańska Poferment z biogazowni nawozem dla rolnictwa Kraków, 2013 r. Masa pofermentacyjna??? Uciążliwy odpad Cenny nawóz SUBSTRATY
Bardziej szczegółowoWykorzystanie odpadów biodegradowalnych do produkcji biogazu jako alternatywnego źródła energii odnawialnej
Studia Ecologiae et Bioethicae UKSW 11(2013)3 MARLENA OWCZUK Przemysłowy Instytut Motoryzacji, Warszawa DOROTA WARDZIŃSKA Przemysłowy Instytut Motoryzacji, Warszawa ANNA ZAMOJSKA-JAROSZEWICZ Przemysłowy
Bardziej szczegółowoPomorski Biogaz, Gdańsk
Pomorski Biogaz, Gdańsk 30.09.2016 Mapowanie i charakterystyka odpadów organicznych podlegających fermentacji beztlenowej w Regionie Pomorskim Beata Szatkowska i Bjarne Paulsrud, Aquateam COWI Główne cele
Bardziej szczegółowoBałtyckie Forum Biogazu
Bałtyckie Forum Biogazu - 2012 Dwustadialny bioreaktor do wytwarzania biogazu A.G.Chmielewski, J.Usidus, J.Palige, O.K.Roubinek, M.K.Zalewski 17 18 września 2012 1 Proces fermentacji metanowej może być
Bardziej szczegółowoUtylizacja osadów ściekowych
Utylizacja osadów ściekowych Ćwiczenie nr 1 BADANIE PROCESU FERMENTACJI OSADÓW ŚCIEKOWYCH 1. CHARAKTERYSTYKA PROCESU Fermentacją nazywamy proces przemiany biomasy bez dostępu tlenu. Znalazł on zastosowanie
Bardziej szczegółowoSUBSTANCJA POFERMENTACYJNA JAKO NAWÓZ. dr Alina Kowalczyk-Juśko Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie Wydział Nauk Rolniczych w Zamościu
SUBSTANCJA POFERMENTACYJNA JAKO NAWÓZ dr Alina Kowalczyk-Juśko Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie Wydział Nauk Rolniczych w Zamościu Komory fermentacyjne Faza ciekła: Pozostałość pofermentacyjna - związki
Bardziej szczegółowoEnergia ukryta w biomasie
Energia ukryta w biomasie Przygotowała dr Anna Twarowska Świętokrzyskie Centrum Innowacji i Transferu Technologii 30-31 marzec 2016, Kielce Biomasa w Polsce uznana jest za odnawialne źródło energii o największych
Bardziej szczegółowoInstytut Biotechnologii Przemysłu Rolno-Spożywczego. Oddział Cukrownictwa. Działalność naukowa. Oddziału Cukrownictwa IBPRS. dr inż.
Instytut Biotechnologii Przemysłu Rolno-Spożywczego Oddział Cukrownictwa Działalność naukowa Oddziału Cukrownictwa IBPRS dr inż. Andrzej Baryga ODDZIAŁ CUKROWNICTWA W 2011r. Oddział Cukrownictwa zrealizował
Bardziej szczegółowoWykorzystanie biowęgla w procesie fermentacji metanowej
Wykorzystanie biowęgla w procesie fermentacji metanowej dr inż. Wojciech Czekała dr hab. inż. Jacek Dach, prof. nadzw. dr inż. Krystyna Malińska dr inż. Damian Janczak Biologiczne procesy przetwarzania
Bardziej szczegółowoStandardyzacja ocen substratów oraz zasady doboru składu mieszanin dla biogazowni rolniczych z uwzględnieniem oddziaływao inhibicyjnych.
w Falentach Oddział w Poznaniu ul. Biskupioska 67 60-461 Poznao Standardyzacja ocen substratów oraz zasady doboru składu mieszanin dla biogazowni rolniczych z uwzględnieniem oddziaływao inhibicyjnych.
Bardziej szczegółowoPozyskiwanie biomasy z odpadów komunalnych
Pozyskiwanie biomasy z odpadów komunalnych Dr inż. Lech Magrel Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Białymstoku Białystok, 12 listopad 2012 r. Definicja biomasy w aktach prawnych Stałe lub ciekłe substancje
Bardziej szczegółowoAnaliza potencjału gmin do produkcji surowców na cele OZE Projektowanie lokalizacji biogazowni rolniczych
Analiza potencjału gmin do produkcji surowców na cele OZE Projektowanie lokalizacji biogazowni rolniczych Mateusz Malinowski Anna Krakowiak-Bal Kraków, kwiecień 2014 r. Rządowe plany rozwoju biogazowni
Bardziej szczegółowoWykorzystanie modelu fermentacji beztlenowej ADM1 do estymacji produkcji metanu w bigazowniach rolniczych
Wykorzystanie modelu fermentacji beztlenowej ADM1 do estymacji produkcji metanu w bigazowniach rolniczych Ireneusz Białobrzewski a, Ewa Klimiuk b, Marek Markowski a, Katarzyna Bułkowska b University of
Bardziej szczegółowoRating occurrence of knock combustion in a dual fuel CI engine powered by addition of biogas
Stanisław W. KRUCZYŃSKI Piotr ORLIŃSKI Marcin K. WOJS Marlena OWCZUK Anna MATUSZEWSKA PTNSS 2015 3524 Rating occurrence of knock combustion in a dual fuel CI engine powered by addition of biogas The paper
Bardziej szczegółowoCENTRUM TRANSFERU TECHNOLOGII W OBSZARZE OZE. BioProcessLab. Dr inż. Karina Michalska
CENTRUM TRANSFERU TECHNOLOGII W OBSZARZE OZE BioProcessLab Dr inż. Karina Michalska PLAN PREZENTACJI 1.Opieka merytoryczna 2.Obszar badawczy 3.Wyposażenie 4.Oferta współpracy OPIEKA MERYTORYCZNA 1. Praca
Bardziej szczegółowoBiogazownie w energetyce
Biogazownie w energetyce Temat opracował Damian Kozieł Energetyka spec. EGIR rok 3 Czym jest biogaz? Czym jest biogaz? Biogaz jest to produkt fermentacji metanowej materii organicznej przez bakterie beztlenowe
Bardziej szczegółowoProdukcja biogazu z glonów i roślin słodkowodnych w mobilnym laboratorium na potrzeby studium wykonalności dla inwestycji biogazowej
POMCERT Produkcja biogazu z glonów i roślin słodkowodnych w mobilnym laboratorium na potrzeby studium wykonalności dla inwestycji biogazowej Wetlands, Algae and Biogas a southern Baltic Sea eutrophicaton
Bardziej szczegółowoNauka Przyroda Technologie
Nauka Przyroda Technologie ISSN 1897-7820 http://www.npt.up-poznan.net Dział: Melioracje i Inżynieria Środowiska Copyright Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu 2011 Tom 5 Zeszyt 4 JOLANTA
Bardziej szczegółowoEnergia z odpadów komunalnych. Karina Michalska Radosław Ślęzak Anna Kacprzak
Energia z odpadów komunalnych Karina Michalska Radosław Ślęzak Anna Kacprzak Odpady komunalne Szacuje się, że jeden mieszkaniec miasta wytwarza rocznie ok. 320 kg śmieci. Odpady komunalne rozumie się przez
Bardziej szczegółowoGospodarka odpadami organicznymi doświadczenia Norweskie
Gospodarka odpadami organicznymi doświadczenia Norweskie Bjarne Paulsrud, Beata Szatkowska Aquateam COWI AS 15.05.2014 Arłamów 44 Zjazdu Krajowego Forum Dyrektorów Zakładów Oczyszczania Miast 1 Odpady
Bardziej szczegółowoPOLSKA IZBA GOSPODARCZA ENERGII ODNAWIALNEJ POLSKA GRUPA BIOGAZOWA. Paweł Danilczuk
KRAKÓW 09.06.2014 POLSKA IZBA GOSPODARCZA ENERGII ODNAWIALNEJ POLSKA GRUPA BIOGAZOWA Paweł Danilczuk Plan prezentacji 1. Surowce i substraty do wytwarzania biogazu rolniczego. 2. Biogazownia rolnicza elementy
Bardziej szczegółowoZagospodarowanie pofermentu z biogazowni rolniczej
Zagospodarowanie pofermentu z biogazowni rolniczej ERANET: SE Bioemethane. Small but efficient Cost and Energy Efficient Biomethane Production. Biogazownie mogą być zarówno źródłem energii odnawialnej
Bardziej szczegółowoBiogaz z odpadów jako alternatywne paliwo dla pojazdów. Biogas from wastes as an alternative fuel for vehicles
Biogaz z odpadów jako alternatywne paliwo dla pojazdów Biogas from wastes as an alternative fuel for vehicles mgr inż. Wacław Bilnicki mgr inż. Michał Księżakowski PGNiG Energia S.A. prof. dr hab. inż.
Bardziej szczegółowoPORÓWNANIE UZYSKU BIOGAZU Z TRZECH RODZAJÓW KISZONEK: Z KUKURYDZY, LUCERNY I TRAWY*
Inżynieria Rolnicza 9(134)/2011 PORÓWNANIE UZYSKU BIOGAZU Z TRZECH RODZAJÓW KISZONEK: Z KUKURYDZY, LUCERNY I TRAWY* Małgorzata Fugol, Hubert Prask Instytut Inżynierii Rolniczej, Uniwersytet Przyrodniczy
Bardziej szczegółowoNovember 21 23, 2012
November 21 23, 2012 Energy and waste management in agricultural biogas plants Albert Stęchlicki BBI Zeneris NFI S.A. (Poland) Forum is part financed by Podlaskie Region Produkcja energii i zagospodarowanie
Bardziej szczegółowoBioEnergy Farm. Kalkulatory - energetyczne wykorzystanie biomasy. Platforma Europejska BioEnergy Farm Kalkulacja opł acalnoś ci biogazowni
BioEnergy Farm Kalkulatory - energetyczne wykorzystanie biomasy Platforma Europejska BioEnergy Farm Kalkulacja opł acalnoś ci biogazowni Olsztyn 14/12/2012 Marek Amrozy zakres merytoryczny oparty na materiałach
Bardziej szczegółowoWpływ dodatku biowęgla na emisje w procesie kompostowania odpadów organicznych
BIOWĘGIEL W POLSCE: nauka, technologia, biznes 2016 Serock, 30-31 maja 2016 Wpływ dodatku biowęgla na emisje w procesie kompostowania odpadów organicznych dr hab. inż. Jacek Dach, prof. nadzw.* dr inż.
Bardziej szczegółowoPL B1. Sposób jednoczesnego wytwarzania wodoru i biogazu oraz instalacja do jednoczesnego wytwarzania wodoru i biogazu
PL 217057 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 217057 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 394317 (22) Data zgłoszenia: 23.03.2011 (51) Int.Cl.
Bardziej szczegółowoINTENSYFIKACJA FERMENTACJI METANOWEJ ODCHODÓW ZWIERZĘCYCH W WYNIKU DODATKU BIOODPADÓW KUCHENNYCH
Proceedings of ECOpole Vol. 5, No. 1 2011 Jolanta BOHDZIEWICZ 1, Mariusz KUGLARZ 2 i Anna KWARCIAK-KOZŁOWSKA 3 INTENSYFIKACJA FERMENTACJI METANOWEJ ODCHODÓW ZWIERZĘCYCH W WYNIKU DODATKU BIOODPADÓW KUCHENNYCH
Bardziej szczegółowoOCENA WYDAJNOŚCI BIOGAZU DLA PLANOWANEJ BIOGAZOWNI PRZY FERMIE KRÓW MLECZNYCH
Katedra Ochrony Przyrody Uniwersytet Zielonogórski Problemy Inżynierii Rolniczej nr 3/2009 OCENA WYDAJNOŚCI BIOGAZU DLA PLANOWANEJ BIOGAZOWNI PRZY FERMIE KRÓW MLECZNYCH Streszczenie Biogazownie rolnicze
Bardziej szczegółowoOdnawialne źródła energii
WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA Odnawialne źródła energii Wykład BIOGAZ produkcja i wykorzystanie Na podstawie materiałów programu INERREG IIIC autorstwa Institut fur Energetechnik und Umwelt GmbH Leipzig
Bardziej szczegółowoENERGIA ZE ŹRÓDEŁ ODNAWIALNYCH BIOGAZOWNIA ROLNICZA
ENERGIA ZE ŹRÓDEŁ ODNAWIALNYCH BIOGAZOWNIA ROLNICZA dr inż. Agnieszka Kasprzycka Instytut Agrofizyki PAN w Lublinie Zakład Fizycznych Właściwości Materiałów Roślinnych Laboratorium Fermentacji Metanowej
Bardziej szczegółowoBIOCHEMICZNE ZAPOTRZEBOWANIE TLENU
BIOCHEMICZNE ZAPOTRZEBOWANIE TLENU W procesach samooczyszczania wód zanieczyszczonych związkami organicznymi zachodzą procesy utleniania materii organicznej przy współudziale mikroorganizmów tlenowych.
Bardziej szczegółowoTECHNIKI SEPARACYJNE ĆWICZENIE. Temat: Problemy identyfikacji lotnych kwasów tłuszczowych przy zastosowaniu układu GC-MS (SCAN, SIM, indeksy retencji)
TECHNIKI SEPARACYJNE ĆWICZENIE Temat: Problemy identyfikacji lotnych kwasów tłuszczowych przy zastosowaniu układu GC-MS (SCAN, SIM, indeksy retencji) Prowadzący: mgr inż. Anna Banel 1 1. Charakterystyka
Bardziej szczegółowoBiogazownie rolnicze. Zespół Szkół Rolniczych im W. Witosa w Legnicy. Technikum rolnicze kl. 3R
Biogazownie rolnicze Zespół Szkół Rolniczych im W. Witosa w Legnicy Technikum rolnicze kl. 3R Plan prezentacji Cele projektu Definicje oraz skład biogazu Substraty do produkcji biogazu Założenia pozyskania
Bardziej szczegółowoModelowa Biogazownia Rolnicza w Stacji Dydaktyczno Badawczej w Bałdach
Zadanie 1.5. Kondycjonowanie wsadu biomasy do zgazowania w celu optymalizacji technologii produkcji metanu i wodoru w procesie fermentacyjnym Modelowa Biogazownia Rolnicza w Stacji Dydaktyczno Badawczej
Bardziej szczegółowoSZYBKOŚĆ REAKCJI CHEMICZNYCH. RÓWNOWAGA CHEMICZNA
SZYBKOŚĆ REAKCJI CHEMICZNYCH. RÓWNOWAGA CHEMICZNA Zadania dla studentów ze skryptu,,obliczenia z chemii ogólnej Wydawnictwa Uniwersytetu Gdańskiego 1. Reakcja między substancjami A i B zachodzi według
Bardziej szczegółowoSzkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie Przyrodnicze uwarunkowania do produkcji biomasy na cele energetyczne ze szczególnym uwzględnieniem produkcji biogazu rolniczego Dr inż. Magdalena Szymańska
Bardziej szczegółowoBIOGAZOWNIA JAKO ROZWIĄZANIE PROBLEMU OGRANICZENIA ODPADÓW BIODEGRADOWALNYCH W GMINIE
BIOGAZOWNIA JAKO ROZWIĄZANIE PROBLEMU OGRANICZENIA ODPADÓW BIODEGRADOWALNYCH W GMINIE dr inż. Iwona Kuczyńska Katedra Inżynierii Środowiska i Przeróbki Surowców Akademia Górniczo-Hutnicza im. S. Staszica
Bardziej szczegółowoCentrum Innowacji Edoradca Sp. z o.o S.K.
Centrum Innowacji Edoradca Sp. z o.o S.K. Tworzymy dla Ciebie innowacyjne rozwiązania technologiczne dopasowane do Twoich potrzeb O NAS Od momentu utworzenia, Centrum Innowacji EDORADCA, odgrywa istotną
Bardziej szczegółowoENNEREG Międzynarodowa Konferencja Transfer wiedzy w dziedzinie zrównoważonego wykorzystania energii
ENNEREG Międzynarodowa Konferencja Transfer wiedzy w dziedzinie zrównoważonego wykorzystania energii NIEMIECKIE I DUŃSKIE SYSTEMY BIOGAZOWE A MOŻLIWOŚCI ROZWOJU RYNKU BIOGAZOWEGO W POLSCE dr hab. inż.
Bardziej szczegółowoStreszczenie. Assesment of MSW landfill gas afluence. Wstęp.
Archives of Waste Management and Environmental Protection Archiwum Gospodarki Odpadami http://ago.helion.pl ISSN 1733-4381, Vol. 2 (2005), p-11-20 Prognozowanie zasobności gazowej składowisk odpadów komunalnych
Bardziej szczegółowoBIOGAZOWNIE ROLNICZE W PRACACH ITP ORAZ Bio-GEPOIT
BIOGAZOWNIE ROLNICZE W PRACACH ITP ORAZ dr inż. Piotr Pasyniuk pasyniuk@ibmer.waw.pl KIELCE, 12 marca 2010r. 1 Instytut Budownictwa, Mechanizacji I Elektryfikacji Rolnictwa Deutsches BiomasseForschungsZentrum
Bardziej szczegółowoAndrzej Curkowski Instytut Energetyki Odnawialnej
Regionalny warsztat szkoleniowo-informacyjny w ramach projektu Biogazownia-przemyślany wybór Podstawowe informacje na temat technologii wytwarzania biogazu rolniczego Andrzej Curkowski Instytut Energetyki
Bardziej szczegółowoWpływ rodzaju paliwa gazowego oraz warunków w procesu spalania na parametry pracy silnika spalinowego mchp
Wpływ rodzaju paliwa gazowego oraz warunków w procesu spalania na parametry pracy silnika spalinowego do zastosowań w układzie mchp G. Przybyła, A. Szlęk Politechnika Śląska w Gliwicach Instytut Techniki
Bardziej szczegółowoMETODA RESPIROMETRYCZNEJ OCENY PODATNOŚCI SUBSTRATÓW ROŚLINNYCH NA ROZKŁAD W WARUNKACH MEZOFILOWEJ FERMENTACJI METANOWEJ
Marcin Zieliński 2, Anna Grala 1, Marcin Dębowski 2, Magda Dudek 2 METODA RESPIROMETRYCZNEJ OCENY PODATNOŚCI SUBSTRATÓW ROŚLINNYCH NA ROZKŁAD W WARUNKACH MEZOFILOWEJ FERMENTACJI METANOWEJ Streszczenie.
Bardziej szczegółowoWYBRANE TECHNOLOGIE OZE JAKO ELEMENT GOSPODARKI OBIEGU ZAMKNIĘTEGO. Dr inż. Alina Kowalczyk-Juśko
WYBRANE TECHNOLOGIE OZE JAKO ELEMENT GOSPODARKI OBIEGU ZAMKNIĘTEGO Dr inż. Alina Kowalczyk-Juśko DEFINICJA ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII Ustawa Prawo Energetyczne definiuje, że odnawialne źródła energii
Bardziej szczegółowoKierunki rozwoju technologii biogazu rolniczego w UE i Polsce
Kierunki rozwoju technologii biogazu rolniczego w UE i Polsce SALON CZYSTEJ ENERGII 29 października 2008 Poznań Grzegorz Wiśniewski EC BREC - IEO Anna Oniszk Popławska Instytut Energetyki Odnawialnej Paweł
Bardziej szczegółowoBiogazownia w Zabrzu
Biogazownia w Zabrzu Referują: Zdzisław Iwański, Ryszard Bęben Prezes Zarządu, Dyrektor d/s Techniczno-Administracyjnych Miejskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji w Zabrzu Sp. z o.o. Plan terenów inwestycyjnych
Bardziej szczegółowoPOTENCJAŁ WYKORZYSTANIA ODPADÓW BIODEGRADOWALNYCH NA CELE ENERGETYCZNE W WOJEWÓDZTWIE POMORSKIM
DEPARTAMENT ŚRODOWISKA, ROLNICTWA I ZASOBÓW NATURALNYCH POTENCJAŁ WYKORZYSTANIA ODPADÓW BIODEGRADOWALNYCH NA CELE ENERGETYCZNE W WOJEWÓDZTWIE POMORSKIM Anna Grapatyn-Korzeniowska Gdańsk, 16 marca 2010
Bardziej szczegółowoBIOTECHNOLOGIA OGÓLNA
BIOTECHNOLOGIA OGÓLNA 1. 2. 3. 4. 5. Ogólne podstawy biologicznych metod oczyszczania ścieków. Ścieki i ich rodzaje. Stosowane metody analityczne. Substancje biogenne w ściekach. Tlenowe procesy przemiany
Bardziej szczegółowoBiologiczne oczyszczanie ścieków
Biologiczne oczyszczanie ścieków Ściek woda nie nadająca się do użycia do tego samego celu Rodzaje ścieków komunalne, przemysłowe, rolnicze Zużycie wody na jednego mieszkańca l/dobę cele przemysłowe 4700
Bardziej szczegółowoOCENA PODATNOŚCI BIOODPADÓW KUCHENNYCH I OSADÓW ŚCIEKOWYCH DO KOFERMENTACJI W WARUNKACH STATYCZNYCH
Proceedings of ECOpole Vol. 5, No. 1 2011 Jolanta BOHDZIEWICZ 1, Mariusz KUGLARZ 2 i Bożena MROWIEC 2 OCENA PODATNOŚCI BIOODPADÓW KUCHENNYCH I OSADÓW ŚCIEKOWYCH DO KOFERMENTACJI W WARUNKACH STATYCZNYCH
Bardziej szczegółowo*** Rolnicze zagospodarowanie pofermentu z biogazowni rolniczej *** kwiecień 2018
OKRĘGOWA STACJA CHEMICZNO-ROLNICZA w Rzeszowie ul. Prof. L. Chmaja 3 35-021 Rzeszów *** Rolnicze zagospodarowanie pofermentu z biogazowni rolniczej *** kwiecień 2018 Co to jest poferment? Nieprzefermentowane
Bardziej szczegółowoStanisław Miodoński*, Krzysztof Iskra*
Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych nr 47, 2011 r. Stanisław Miodoński*, Krzysztof Iskra* OCENA EFEKTYWNOŚCI PROCESU SKOJARZONEJ FERMENTACJI OSADÓW ŚCIEKOWYCH ORAZ ODPADÓW TŁUSZCZOWYCH NA PRZYKŁADZIE
Bardziej szczegółowoInterpretacja wyników badańlaboratoryjnych i ich przełożenie na parametry biotechnologiczne fermentacji metanowej
BIOGAZ ZENERIS Sp. z o.o. Laboratorium Biotechnologiczne Interpretacja wyników badańlaboratoryjnych i ich przełożenie na parametry biotechnologiczne fermentacji metanowej dr inż. Artur Olesienkiewicz Forum
Bardziej szczegółowoDezintegracja osadów planowane wdrożenia i oczekiwane efekty
Dezintegracja osadów planowane wdrożenia i oczekiwane efekty Poznań, 23-24.10.2012r. Plan prezentacji I. Wstęp II. III. IV. Schemat Wrocławskiej Oczyszczalni Ścieków Gospodarka osadowa Lokalizacja urządzeń
Bardziej szczegółowoOsady ściekowe odpad czy surowiec?
Osady ściekowe odpad czy surowiec? dr inż. Tadeusz Rzepecki Bydgoszcz, Targi Wod-Kan, 23 maja 2012 r. Osady z uzdatniania wody Skratki Odpad z piaskownika Osady ściekowe Odpady z termicznego unieszkodliwiania
Bardziej szczegółowoPotencjał produkcji biogazu w Małopolsce
Potencjał produkcji biogazu w Małopolsce Paulina Łyko Katedra Inżynierii Środowiska i Przeróbki Surowców, Wydział Górnictwa i Geoinżynierii Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisław Staszica w Krakowie
Bardziej szczegółowoBiogazownie Rolnicze w Polsce
1 Biogazownie Rolnicze w Polsce Biogazownia co to jest? Dyrektywa 2003/30/UE definiuje biogaz: paliwo gazowe produkowane z biomasy i/lub ulegającej biodegradacji części odpadów, które może być oczyszczone
Bardziej szczegółowoOferta badawcza. XVI Forum Klastra Bioenergia dla Regionu 20 maja 2015r. dr inż. Anna Zamojska-Jaroszewicz
Oferta badawcza XVI Forum Klastra Bioenergia dla Regionu 20 maja 2015r. dr inż. Anna Zamojska-Jaroszewicz Struktura organizacyjna PIMOT Przemysłowy Instytut Motoryzacji Pion Paliw i Energii Odnawialnej
Bardziej szczegółowoPOSTĘPOWANIE Z MASĄ POFERMENTACYJNĄ Z PRODUKCJI BIOGAZU zagadnienia techniczne i prawne
POSTĘPOWANIE Z MASĄ POFERMENTACYJNĄ Z PRODUKCJI BIOGAZU zagadnienia techniczne i prawne Dr inż. Alina Kowalczyk-Juśko Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie Wydział Nauk Rolniczych w Zamościu Pozostałość
Bardziej szczegółowoSurowce do produkcji biogazu
Surowce do produkcji biogazu Rosnące zainteresowanie produkcją biogazu sprawia, że do jego produkcji wykorzystuje się coraz więcej substratów, zarówno odpadowych, jak i celowo wytwarzanych, szczególnie
Bardziej szczegółowoANALIZA BAZY SUROWCOWEJ DO PRODUKCJI BIOGAZU W POWIECIE STRZELIŃSKIM
Inżynieria Rolnicza 5(114)/2009 ANALIZA BAZY SUROWCOWEJ DO PRODUKCJI BIOGAZU W POWIECIE STRZELIŃSKIM Małgorzata Fugol Instytut Inżynierii Rolniczej, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu Zakład Chemii
Bardziej szczegółowoWYKRYWANIE ZANIECZYSZCZEŃ WODY POWIERZA I GLEBY
WYKRYWANIE ZANIECZYSZCZEŃ WODY POWIERZA I GLEBY Instrukcja przygotowana w Pracowni Dydaktyki Chemii Zakładu Fizykochemii Roztworów. 1. Zanieczyszczenie wody. Polska nie należy do krajów posiadających znaczne
Bardziej szczegółowoOcena rozprawy doktorskiej mgr Beaty Biegi
Warszawa, 15.02.2019 r. dr hab. Anna Sikora, prof. IBB PAN Zakład Biologii Molekularnej Instytut Biochemii i Biofizyki PAN Ocena rozprawy doktorskiej mgr Beaty Biegi pt. Fermentacja metanowa wybranych
Bardziej szczegółowoDLACZEGO NIE POWINNO SIĘ SPRZEDAWAĆ I SPALAĆ SŁOMY. Zagospodarowanie resztek pożniwnych i poprawienie struktury gleby
DLACZEGO NIE POWINNO SIĘ SPRZEDAWAĆ I SPALAĆ SŁOMY Zagospodarowanie resztek pożniwnych i poprawienie struktury gleby Substancja organiczna po wprowadzeniu do gleby ulega przetworzeniu i rozkładowi przez
Bardziej szczegółowoOpis efektów kształcenia dla modułu zajęć
Nazwa modułu: Biopaliwa Rok akademicki: 2015/2016 Kod: MIC-1-309-s Punkty ECTS: 6 Wydział: Inżynierii Metali i Informatyki Przemysłowej Kierunek: Inżynieria Ciepła Specjalność: - Poziom studiów: Studia
Bardziej szczegółowoWPŁYW DOGLEBOWEJ APLIKACJI DYGESTATU NA UZYSKANE WYNIKI PRODUKCJI ROŚLINNEJ W PORÓWNANIU DO NAWOŻENIA TRADYCYJNEGO
WPŁYW DOGLEBOWEJ APLIKACJI DYGESTATU NA UZYSKANE WYNIKI PRODUKCJI ROŚLINNEJ W PORÓWNANIU DO NAWOŻENIA TRADYCYJNEGO Marzena Białek-Brodocz, Julia Stekla, Barbara Matros Warszawa, 20 września 2017 roku Konsorcjum
Bardziej szczegółowoProdukcja biogazu z pomiotu drobiowego i ko-substratów
Projekt dofinansowany ze środków Narodowego Centrum Badań i Rozwoju oraz Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w ramach Programu Gekon Generator Koncepcji Ekologicznych Produkcja biogazu
Bardziej szczegółowoBIOGAZOWNIA JAKO ELEMENT GOSPODARKI ODPADAMI- ASPEKTY PRAKTYCZNE. Poznao 22.11.2011
BIOGAZOWNIA JAKO ELEMENT GOSPODARKI ODPADAMI- ASPEKTY PRAKTYCZNE Poznao 22.11.2011 Fermentacja anaerobowa 2 SKŁAD BIOGAZU 3 BIOGAZ WYSYPISKOWY WARUNKI DLA SAMOISTNEGO POWSTAWANIA BIOGAZU 4 Biogazownia
Bardziej szczegółowoEfektywny rozwój rozproszonej energetyki odnawialnej w połączeniu z konwencjonalną w regionach Biomasa jako podstawowe źródło energii odnawialnej
Biomasa jako podstawowe źródło energii odnawialnej dr inż. Magdalena Król Spotkanie Regionalne- Warsztaty w projekcie Energyregion, Wrocław 18.02.2013 1-3 Biomasa- źródła i charakterystyka 4 Biomasa jako
Bardziej szczegółowoZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 4(100)/2014
ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW ()/ Stanisław W. Kruczyński, Piotr Orliński, Marcin K. Wojs, Marlena Owczuk OCENA MOŻLIWOŚCI SPALANIA BIOGAZU W SILNIKU O ZAPŁIE SAMOCZYNNYM Z DAWKĄ PILOTUJĄCĄ OLEJU
Bardziej szczegółowoKo-fermentacja pomiotu kurzego
Ko-fermentacja pomiotu kurzego Zofia Sadecka, Monika Suchowska-Kisielewicz Uniwersytet Zielonogórski 1. Wstęp Z wielu opcji działalności w gospodarce ściekami i osadami ze wszystkich sektorów, beztlenowe,
Bardziej szczegółowoInstalacja testowa do wytwarzania biowęgla z różnych rodzajów biomasy
Oddział Inżynierii Procesowej Materiałów Budowlanych w Opolu ul. Oświęcimska 21 45-741 Opole info_opole@icimb.pl, www.icimb.pl Instalacja testowa do wytwarzania biowęgla z różnych rodzajów biomasy Franciszek
Bardziej szczegółowoBiogazownie rolnicze w Polsce doświadczenia z wdrażania i eksploatacji instalacji
Biogazownie rolnicze w Polsce doświadczenia z wdrażania i eksploatacji instalacji Lech Ciurzyński Wiceprezes Zarządu DGA Energia Sp. z o.o. Kielce, 12 marca 2010 r. Program prezentacji I. Co to jest biogazownia?
Bardziej szczegółowoPoferment z biogazowni rolniczej nawozem dla rolnictwa
Poferment z biogazowni rolniczej nawozem dla rolnictwa mgr inż. Eugeniusz Mystkowski PODR Szepietowo E-biuletyn Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie, Kwiecień 2015 Zbiorniki fermentacyjne biogazowni
Bardziej szczegółowoCo możemy zmienić: rola biorafinerii w rozwoju gospodarki cyrkulacyjnej
Co możemy zmienić: rola biorafinerii w rozwoju gospodarki cyrkulacyjnej rozwiązanie problemu lokalnie dostępnych strumieni mokrej biomasy poprzez odzysk energii i cennych pierwiastków przy użyciu koncepcji
Bardziej szczegółowoProdukcja metanu wskaźnikiem oceny biodegradowalności substratów w procesie fermentacji metanowej
ŚRODKOWO-POMORSKIE TOWARZYSTWO NAUKOWE OCHRONY ŚRODOWISKA Rocznik Ochrona Środowiska Tom 13. Rok 2011 ISSN 1506-218X 1245-1260 Produkcja metanu wskaźnikiem oceny biodegradowalności substratów w procesie
Bardziej szczegółowoMożliwości wykorzystania potencjału biomasy odpadowej w województwie pomorskim. Anna Grapatyn Korzeniowska Gdańsk, 10 marca 2011 r.
Możliwości wykorzystania potencjału biomasy odpadowej w województwie pomorskim Anna Grapatyn Korzeniowska Gdańsk, 10 marca 2011 r. Wojewódzkie dokumenty strategiczne Program Ochrony Środowiska Województwa
Bardziej szczegółowoProdukcja biogazu pod kątem przyłączenia do sieci gazowniczej niemiecka technologia
Produkcja biogazu pod kątem przyłączenia do sieci gazowniczej niemiecka technologia Aufwind Schmack Nowa Energia Sp. z o.o ul. Kanclerska 15 60-327 Poznań tel. (061) 661 01 69 fax (061) 661 01 54 www.aufwind.com
Bardziej szczegółowoWykorzystanie biomasy na cele energetyczne w UE i Polsce
Wykorzystanie biomasy na cele energetyczne w UE i Polsce dr Zuzanna Jarosz Biogospodarka w Rolnictwie Puławy, 21-22 czerwca 2016 r. Celem nadrzędnym wprowadzonej w 2012 r. strategii Innowacje w służbie
Bardziej szczegółowoPROJEKT BIOGAZOWNI W CUKROWNI P&L GLINOJECK S.A.
PROJEKT BIOGAZOWNI W CUKROWNI P&L GLINOJECK S.A. Józef Klimaszewski CEL Celem inwestycji jest obniżenie kosztów energii w Cukrowni przez produkcję biogazu z wysłodków, odłamków buraczanych oraz liści poprzez:
Bardziej szczegółowoOdpady komunalne jako źródło biogazu
Odpady komunalne jako źródło biogazu dr inż. Mateusz Jakubiak Wydział Geodezji Górniczej i Inżynierii Środowiska Katedra Kształtowania i Ochrony Środowiska jakubiak@agh.edu.pl Międzynarodowa Konferencja
Bardziej szczegółowo