M I N I S T E R S T W O T R A N S P O R T U, B U D O W N I C T W A i G O S P O D A R K I M O R S K I E J

Transkrypt

1 M I N I S T E R S T W O T R A N S P O R T U, B U D O W N I C T W A i G O S P O D A R K I M O R S K I E J PAŃSTWOWA KOMISJA BADANIA WYPADKÓW LOTNICZYCH Warszawa, dnia 6 sierpnia 2013 Nr ewidencyjny zdarzenia lotniczego 1200/13 RAPORT KOŃCOWY z badania zdarzenia lotniczego statku powietrznego o maksymalnym ciężarze startowym nie przekraczającym 2250 kg * Niniejszy raport jest dokumentem prezentującym stanowisko dotyczące okoliczności zdarzenia lotniczego, jego przyczyn i zaleceń profilaktycznych. Raport jest wynikiem badania przeprowadzonego jedynie w celach profilaktycznych w oparciu o obowiązujące przepisy prawa międzynarodowego i krajowego. Badanie zostało przeprowadzone bez konieczności stosowania prawnej procedury dowodowej. Sformułowania zawarte w niniejszym raporcie, w związku przepisami Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 996/2010 w sprawie badania wypadków i incydentów w lotnictwie cywilnym oraz zapobiegania im oraz uchylające dyrektywę 94/56/WE (Dz. U. UE. L. 2010, nr 295, poz. 35) nie mogą być traktowane jako wskazanie winnych lub odpowiedzialnych za zaistniałe zdarzenie. Komisja nie orzeka co do winy i odpowiedzialności. W związku z powyższym wszelkie formy wykorzystania niniejszego raportu do celów innych niż zapobieganie wypadkom i poważnym incydentom lotniczym, może prowadzić do błędnych wniosków i interpretacji. Raport niniejszy został sporządzony w języku polskim. Inne wersje językowe mogą być przygotowywane jedynie w celach informacyjnych. 1. Rodzaj zdarzenia: WYPADEK 2. Badanie przeprowadził: Zespół Badawczy PKBWL 3. Data i czas lokalny zaistnienia zdarzenia: 4 sierpnia 2013 r., godzina 16:30 4. Miejsce startu i zamierzonego lądowania: Lotnisko Żar k/ Żywca (EPZR) 5. Miejsce zdarzenia: Łodygowice - współrzędne geograficzne N E Rodzaj, typ, znaki rozpoznawcze, właściciel statku powietrznego, użytkownik, opis uszkodzeń: Szybowiec SZD-56-2 DIANA 2, o znakach rozpoznawczych SP-3697, właściciel i użytkownik prywatny. Złamana belka ogonowa i uszkodzona lewa końcówka skrzydła. Złamanie belki ogonowej nastąpiło w połowie długości pomiędzy skrzydłami a statecznikiem pionowym. Zdjęcia poniżej pokazują uszkodzenia. * Forma i zakres niniejszego raportu nie spełniają wszystkich wytycznych zawartych w Dodatku Wzór raportu końcowego Załącznika 13 do Konwencji o międzynarodowym lotnictwie cywilnym Strona 1 z 6

2 7. Typ operacji: Lot termiczny na zadanie B VIII/1 8. Faza lotu: Lądowanie w terenie przygodnym dobieg. 9. Warunki lotu: Według przepisów VFR, przy oświetleniu dziennym. 10. Czynniki pogody: FAPL25 KRAK EPWW GAMEET VALID / EPKK- EPWW WARSAW FIR/A5 BLW FL 150 SECN I SIGMET APPLICABLE : 2 SECN II PSYS: 12 L 993 HPA OVER NORWEGIAN SEA STRN NC WITH WAVING COLD FRONT LINE UMKK-EPPO-EDDP SLW NE NC FLAT AREA OF HIGH PRESSURE Strona 2 z 6

3 WITH LOCAL H 1022 HPA OVER SE POLAND STNR NC SFC WIND: 10/ /05-10KT WIND T: 10/ FT AMSL 070/05KT PS FT AMSL 070/05KT PS FT AMSL 080/05KT PS FT AMSL VRB/05KT W OF E020 PS17 360/10KT E OF E020 PS FT AMSL 270/15KT W OF E020 PS07 350/25KT E OF E020 PS09 LD: 10/16 LCA SCT CU / FT AMSL W OF E020 10/16 LCA SCT AC /11000FT AMSL W OF E020 10/16 NO CLD BLW 15000FT AMSL E OF E0200 FZLVL: 10/ FT AMSL CHECK AIRMET AND SIGMET INFORMATION bez wpływu na zaistniałe zdarzenie. 11. Organizator lotów: prywatny. 12. Dane dotyczące dowódcy statku powietrznego: -pilot szybowcowy - mężczyzna, lat 52 - licencja pilota szybowcowego ważna do r. - badania lotniczo- lekarskie klasy 2 ważne do r. - KWT ważne do r., KTP ważne do r. - Nalot ogólny 326 godzin - nalot na typie SZD 56 Diana 2 około 60 godzin (24 loty) - Pilot przed lotami był wypoczęty - Nalot w ostatnich 60 - ciu dniach około 32 godziny. 13. Obrażenia załogi: bez obrażeń. 14. Opis przebiegu i analiza zdarzenia: w dniu 4 sierpnia 2013 r. około godziny 10:00 LMT pilot szybowca SZD- 56 Diana 2 o znakach SP-3697 przybył na lotnisko ŻAR z zamiarem wykonania lotu termicznego. Pilot był wypoczęty i nie odczuwał żadnych dolegliwości. Po rozeznaniu pogody i przygotowaniu szybowca do lotu o godzinie 15:33 nastąpił start. Po wyczepieniu na wysokości około 550 m względem miejsca startu w rejonie Jaworzyny, pilot rozpoczął lot termiczny. Strona 3 z 6

4 Noszenia termiczne były słabe - około 1m/s i poszarpane. Z Jaworzyny pilot poleciał nad Międzybrodzie Żywieckie, a następnie nad Magurkę po stronie północnej. Po godzinie 16 tej, pilot wykonał przeskok w kierunku schroniska na Magurce aby przejść na nasłonecznioną stronę zbocza. Jednak przy zboczu po nasłonecznionej stronie Magurki nie znalazł spodziewanych noszeń. W tej sytuacji pilot wykonał przeskok w kierunku południowo-wschodnim nad kamieniołomyznalazł się tam na wysokości około 200 m AGL, mając nadzieję na znalezienie noszeń. Wobec ich braku, będąc na małej wysokości pilot podjął decyzję o lądowaniu w terenie przygodnym na południe od kamieniołomów gdyż uznał że dolot do lotniska jest niepewny. Wybrał pole największe z okolicznych, wykonał nad nim przelot i stwierdził że pole nadaje się do lądowania. Pilot zbudował skrócony krąg w trakcie którego opróżnił balastowy zbiornik ogonowy - szybowiec nie miał napełnionych zbiorników balastowych w skrzydłach, a jedynie zbiornik ogonowy. Lądowanie wykonał na kierunku południowo- zachodnim pod stok ( szkic poniżej), ze słabym tylno - bocznym wiatrem z prawej strony. Będąc na prostej wypuścił podwozie i ustawił klapy w położenie 21. Na podejściu na wysokości około 15 m pilot stwierdził, że pole to nieużytek porośnięty wysoką trawą i kępami chwastów o nierównej wysokości. Wykonał więc manewr lądowania jak na wysokie uprawy. Na dobiegu szybowiec wykonał cyrkiel o około 140 w lewo Strona 4 z 6

5 i zatrzymał się po 70 cio metrowym dobiegu. Szkic zdarzenia przedstawiono poniżej. Pomimo tego, że chwili rozpoczęcia cyrkla pilot oddał drążek sterowy od siebie, nastąpiło złamanie belki ogonowej szybowca. Po lądowaniu, o godzinie 16:30 pilot telefonicznie powiadomił o zdarzeniu KL na lotnisku Żar. O godzinie 19:00 przeprowadzono badanie pilota na zawartość alkoholu w wydychanym powietrzu z wynikiem badania 0,00mg/l. 15. Przyczyna zdarzenia: lądowanie szybowca na nieużytku o nieregularnej strukturze i wysokości traw ponad 1m. 16. Okoliczności sprzyjające zaistnieniu zdarzenia: brak możliwości oceny charakteru roślinności na polu przygodnego lądowania z wysokości kręgu. 17. Zalecenia dotyczące bezpieczeństwa: komisja nie formułowała zaleceń dotyczących bezpieczeństwa. Strona 5 z 6

6 Skład i podpisy członków zespołu badającego lub osoby badającej: Przewodniczący: mgr inż. pil. inst. Jacek Bogatko Członek: mgr inż. pil. inst. Ryszard Rutkowski podpis na oryginale... (pieczęć i podpis osoby kierującej zespołem badawczym / nadzorującej badanie z ramienia PKBWL) Strona 6 z 6