PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z HISTORII

Transkrypt

1 PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z HISTORII

2 1. Przedmiotem oceny są: wiadomości i umiejętności, zaangażowanie w proces nauczania-uczenia się (aktywność). 2. Narzędzia pomiaru osiągnięć uczniów: prace kontrolne (sprawdziany, testy), kartkówki, odpowiedź ustna, prace domowe długoterminowe; projekty, prace domowe krótkoterminowe np. odpowiedzi na pytania, referaty, aktywność na lekcji (np. kilkuzdaniowa wypowiedź, praca w grupie, udział w dyskusji, praca z materiałem źródłowym), zeszyt (może być narzędziem pomiaru osiągnięć ucznia, ale nie musi) 3. Ocenie podlega: stopień opanowania materiału faktograficznego, dostrzeganie związków przyczynowo-skutkowych, stylistyczna poprawna wypowiedź, umiejętność selekcji wydarzeń historycznych, stopień rozumienia tematu, znajomość chronologii, pojęć, postaci historycznych, określenie rodzaju źródła historycznego, umiejętność jego interpretacji, umiejętność porównywania, dostrzegania podobieństw i różnic w procesie dziejowym, odróżnianie fikcji od prawdy historycznej, umiejętność pracy z mapą. 4. Kryteria oceniania poszczególnych czynności: Prace pisemne: 0% - 19% - niedostateczny 20% - 39% - 1,1 2,0 40% - 50% - 2,1 3,0 51% - 75% - 3,1 4,0 76% -95% - 4,1 5,0 96% - 100% - 5,1 6,0 Odpowiedź ustna: - wartość merytoryczna odpowiedzi, - zgodność z tematem pytania, - posługiwanie się językiem przedmiotu, - logiczność wypowiedzi Praca domowa: - wartość merytoryczna pracy, - samodzielność, - terminowość, - poprawność językowa i ortograficzna Prowadzenie zeszytu: - kompletność tematów, - estetyka 2

3 5. Częstotliwość oceniania: sprawdziany po każdym zakończonym dziale, kartkówki 3 5 w półroczu, prace domowe sprawdzane w podanym terminie, 6. Warunki uzyskiwania ocen śródrocznych i rocznych: Podstawą wystawienia oceny półrocznej, rocznej i końcowej jest średnia ważona ocen cząstkowych. Minimalna liczba ocen, które powinien otrzymać uczeń w półroczu wynosi 7 ocen. Poszczególnym ocenom przypisuje się następujące wagi: waga 100 obejmuje sprawdziany, testy, prace klasowe oraz wszelkie inne formy pisemnego sprawdzania wiedzy i umiejętności, zapowiedziane z przynajmniej tygodniowym wyprzedzeniem; w tym obszarze mieszczą się również oceny za zdobycie tytułu laureata lub finalisty wojewódzkiego konkursu przedmiotowego; waga 80 obejmuje kartkówki, odpowiedzi ustne, dłuższe prace pisemne realizowane indywidualnie podczas lekcji, sukcesy w konkursach powiatowych, rejonowych, wojewódzkich, a także udział w konkursach poprzedzonych eliminacjami; waga 50 obejmuje aktywność, pracę indywidualną na lekcji, prace długoterminowe (referaty, projekty, prezentacje itp.) waga 30 obejmuje zadania domowe, pracę w grupach W uzasadnionych przypadkach nauczyciel może przyporządkować każdą z podejmowanych przez ucznia aktywności do innej wagi niż ta wynikająca z przedstawionej klasyfikacji (np. wyjątkowo ważne zadanie domowe może być oceniane według wagi 50), o czym uczniowie powinni być poinformowani przed podjęciem aktywności podlegającej ocenie. Informacja taka musi być odnotowana przez ucznia w zeszycie przedmiotowym. 7. Warunki poprawiania ocen: Uczeń ma możliwość poprawy każdej oceny otrzymanej z pracy kontrolnej (sprawdzianu, testu) w ustalonym wspólnie terminie, po lekcjach, tylko jeden raz. Ocenę uzyskaną w wyniku poprawy uwzględniamy wtedy, gdy jest ona wyższa od oceny poprawionej. Nie ma możliwości poprawy ocen z odpowiedzi ustnych i kartkówek. 8. Inne ustalenia: Uczeń ma prawo być nieprzygotowany 2 razy w półroczu otrzymuje za to symbol np w dzienniku zajęć. Trzecie i każde następne np jest jednoznaczne z oceną niedostateczną. Uczeń jest zwolniony z odpowiedzi, kartkówki lub sprawdzianu w zapowiedzianym terminie jeśli był nieobecny w tygodniu poprzedzającym, termin pracy. W przypadku unikania zaliczenia zaległego materiału (dłużej niż 2 tygodnie od powrotu do szkoły) uczeń otrzymuje ocenę niedostateczną. Uczeń ma możliwość odwołania się od oceny według trybu zapisanego w Statucie szkoły. 3

4 KRYTERIA OCENIANIA OSIĄGNIĘĆ UCZNIÓW Z HISTORII W KLASIE I I. Cywilizacje starożytności i średniowiecza Ocenę niedostateczną (1) otrzymuje uczeń, który: ma poważne braki w podstawowych wiadomościach, nie opanował umiejętności związanych z myśleniem historycznym i stosowaniem treści faktów historycznych nawet w stopniu minimalnym, nie potrafi odtworzyć istotnych elementów materiału opracowywanego na lekcji, nie rozumie prostych związków między faktami historycznymi, nie potrafi układać wydarzeń w ciągu chronologicznym, nie potrafi zbudować prostej wypowiedzi na zadany temat, nie wykonuje zadań domowych, nie wykonuje żadnych dodatkowych prac, nie wykonuje zadań realizowanych przez zespół klasowy, jest bierny, nie przejawia zainteresowania treściami przedmiotu, ani chęci przyswajania wiadomości i współpracy z nauczycielem. Ocenę dopuszczającą (2) otrzymuje uczeń, który: ma braki w podstawowych wiadomościach i umiejętnościach, lecz z pomocą nauczyciela potrafi je w dłuższym okresie nadrobić, ma trudności ze zbudowaniem poprawnej odpowiedzi, w minimalnym stopniu opanował zagadnienia omawiane na lekcji ( nazwy epok, imiona głównych bohaterów, wybrane osiągnięcia cywilizacyjne epoki starożytnej i średniowiecznej), wykonuje typowe zadania teoretyczne i praktyczne o niewielkim stopniu trudności, przy pomocy nauczyciela wyjaśnia znaczenie podstawowych pojęć, szereguje wydarzenia w ciągi chronologiczne, ma ogólna orientację w posługiwaniu się osią czasu, odczytuje podstawowe dane kartograficzne, rozróżnia podstawowe typy źródeł informacji historycznej, posługuje się podręcznikiem, encyklopedią, słownikiem, rozumie prosty tekst źródłowy, podejmuje próby interpretacji treści, postawa ucznia na lekcjach jest bierna, ale wykazuje on chęć współpracy i odpowiednio motywowany jest w stanie przy pomocy nauczyciela wykonać proste polecenia, odtworzyć efekty pracy kolegów. Ocenę dostateczną (3) otrzymuje uczeń, który: opanował materiał w stopniu zadawalającym, zna i rozumie podstawowe pojęcia, umie nazwać poznane epoki, przedstawić ich ramy chronologiczne, potrafi podać podstawowe cechy odróżniające czasy prehistoryczne, epokę starożytną i średniowieczną, 4

5 wskazuje główne elementy tradycji starożytne j i średniowiecznej w życiu współczesnym, zna postacie pierwszoplanowe i ich rolę w ważnych wydarzeniach, z pomocą nauczyciela potrafi umiejscowić wydarzenia w przestrzeni (mapa) i w czasie (taśma chronologiczna), szereguje poznane wydarzenia w czasie; potrafi przyporządkować datę wiekowi; określa ramy chronologiczne wieków i tysiącleci, wskazuje podstawowe źródła wiedzy o przeszłości, umie je wykorzystać w stopniu podstawowym, wyciąga proste wnioski z otrzymanych informacji, dostrzega podstawowe związki przyczynowo skutkowe pomiędzy faktami historycznymi, formułuje krótkie i proste wypowiedzi na zadany temat, wykonuje proste zadania pisemne, wykazuje niewielką aktywność na lekcjach, ale współpracuje z grupą podczas realizacji zadań, współpracuje z nauczycielem, wykonuje powierzone zadania teoretyczne i praktyczne o średnim stopniu trudności, prowadzi zeszyt przedmiotowy, dysponuje podstawowymi umiejętnościami umożliwiającymi uzupełnianie braków i luk w wiedzy niezbędnej do dalszego kształcenia. Ocenę dobrą (4) otrzymuje uczeń, który: w zakresie wiedzy i wymaganych umiejętności ma niewielkie braki, systematycznie przygotowuje się do zajęć, zna i rozumie większość zagadnień poruszanych na lekcjach, prawidłowo posługuje się terminologią historyczną, rozwiązuje typowe problemy z wykorzystaniem informacji z różnych źródeł, inspirowany przez nauczyciela potrafi samodzielnie rozwiązywać zadania o pewnym stopniu trudności, samodzielnie pracuje z podręcznikiem, dobrze posługuje się mapą historyczną, poprawnie odczytuje zawarte w niej informacje, zna podział i rodzaje źródeł historycznych, analizuje teksty źródłowe i interpretuje problemy będące ich treścią, odtwarza fragmenty rzeczywistości historycznej, umie krótko scharakteryzować poznane epoki, zna granice czasowe epok, daty roczne przełomowych wydarzeń, zna różne systemy organizacji społeczeństw i państw, wskazuje elementy tradycji określonych epok w życiu współczesnym, uczestniczy w rozwiązywaniu problemów, częściowo inspirowany przez nauczyciela, wypowiada się na określone tematy, porównuje wydarzenia z przeszłości, dostrzega związki przyczynowo-skutkowe miedzy wydarzeniami, wyciąga wnioski, czasem popełnia błędy, potrafi wyjaśnić przyczyny różnic w interpretacji faktów, uzasadnia i argumentuje w sposób niepełny, potrafi samodzielnie opracować pisemnie wskazane zagadnienia, z wykorzystaniem różnych źródeł wiedzy historycznej, 5

6 wykonuje wszystkie rodzaje ćwiczeń w zakresie orientacji w czasie, wykonuje polecenia nauczyciela, wykazuje się aktywnością na lekcjach, czynnie pracuje w grupie zadaniowej, udziela pomocy innym, systematycznie odrabia prace domowe. Ocenę bardzo dobrą (5) otrzymuje uczeń, który: opanował pełny zakres wiedzy i umiejętności określony programem nauczania historii w klasie I, poprawnie rozumuje, sprawnie posługuje się zdobytą wiedzą, samodzielnie rozwiązuje problemy teoretyczne i praktyczne, zna przyczyny, przebieg i skutki wydarzeń, faktów i zjawisk, rolę postaci historycznych, dostrzega ciągłość i zmienność w różnych formach życia społecznego, interpretuje teksty źródłowe na wymaganym poziomie, ocenia przydatność źródła do rekonstrukcji wydarzeń historycznych, samodzielnie gromadzi i referuje informacje na określone tematy, zna władców z dynastii Piastów i Jagiellonów, integruje wiedzę z różnych przedmiotów i źródeł różnego typu, potrafi ją wyrazić w wypowiedziach ustnych i pisemnych, posługuje się poprawnym językiem, rozumie przeciwstawne interpretacje wydarzeń, prawidłowo posługuje się nawet pojęciami złożonymi, samodzielnie analizuje i interpretuje teksty źródłowe, potrafi doskonale zaplanować i zorganizować swoją pracę, dokonać selekcji i hierarchizacji zdobytych wiadomości, systematycznie przygotowuje się do lekcji, konsekwentnie wykonuje zleconą pracę, uczestniczy w realizacji zadań dodatkowych, wnosi twórczy wkład do pracy lekcyjnej, formułuje i uzasadnia opinie, sądy, oceny, interpretuje i wyjaśnia fakty i zjawiska historyczne, potrafi zaplanować i zorganizować pracę grupy zadaniowej, aktywnie pracuje w zespole, wspiera innych, wpływa na aktywność pozostałych członków grupy, odróżnia prawdę od fikcji, odnosi pewne sukcesy w konkursach przedmiotowych. Ocenę celującą (6) otrzymuje uczeń, który: inicjuje poszerzanie swojej wiedzy o wiadomości w znacznym stopniu wykraczające poza treści podstawy programowej, prezentuje dodatkową wiedzę w toku zajęć lekcyjnych zdobytą z różnych źródeł, przygotowuje prace dodatkowe, jest twórczy i aktywny, wykazuje inicjatywę i pomysłowość, jest krytyczny używa odpowiedniej argumentacji, prezentuje własny punkt widzenia, dostrzega problemy, podejmuje próby ich samodzielnego rozwiązywania. biegle posługuje się mapą, 6

7 wykorzystuje wiedzę w nowych sytuacjach poznawczych, wyciąga wnioski w odniesieniu do nowego materiału, samodzielnie odnajduje związki przyczynowo-skutkowe, jego umiejętności charakteryzują się integralnym traktowaniem procesów historycznych, dostrzega ich złożoność, swobodnie posługuje się bazą pojęciową przedmiotu, wypowiedzi ustne i pisemne ucznia charakteryzują się wzorowym językiem, wnioski formułowane przez ucznia są przemyślane i oryginalne, współpracuje z nauczycielem w przygotowaniu niektórych zajęć; jest liderem w pracy grupowej samodzielnie rozwija swoje zainteresowania. bierze udział i osiąga sukcesy w konkursach przedmiotowych na forum szkoły i poza nią (na szczeblu rejonowym, wojewódzkim), KRYTERIA OCENIANIA OSIĄGNIĘĆ UCZNIÓW Z HISTORII W KLASIE II II Cywilizacje nowożytności Ocenę niedostateczną (1) otrzymuje uczeń, który: nie opanował podstawowych wiadomości, a braki są tak duże, że uniemożliwiają mu kontynuację nauki, nie opanował umiejętności związanych z myśleniem historycznym i stosowaniem treści faktów historycznych nawet w stopniu minimalnym, nawet przy pomocy nauczyciela nie jest w stanie rozwiązać zagadnienia o elementarnym stopniu trudności i wykonać najprostszych zadań. nie potrafi odtworzyć istotnych elementów materiału opracowywanego na lekcji, nie rozumie prostych związków między faktami historycznymi, nie potrafi układać wydarzeń w ciągu chronologicznym, nie potrafi zbudować prostej wypowiedzi na zadany temat, nie wykonuje zadań domowych, nie wykonuje żadnych dodatkowych prac, nie wykonuje zadań realizowanych przez zespół klasowy, jest bierny, nie przejawia zainteresowania treściami przedmiotu, ani chęci przyswajania wiadomości i współpracy z nauczycielem. Ocenę dopuszczającą (2) otrzymuje uczeń, który: umie umiejscowić w czasie (wiek) panowanie Jagiellonów, Wazów, królów elekcyjnych, rozbiory, powstanie Kościuszkowskie, zna najważniejsze daty, miejsca, zna istotne nazwy, pojęcia, terminy, zna najważniejsze fakty, wydarzenia, zjawiska z historii Polski i powszechnej (XV XVIII w.), zna główne osiągnięcia epok (Odrodzenia, Baroku, Oświecenia), zna główne postaci z historii powszechnej, historii Polski i umie opowiedzieć o nich, 7

8 kojarzy postaci z wydarzeniami, wydarzenia, fakty, zjawiska z krajami, układa plan wypowiedzi, umie posługiwać się mapą. Ocenę dostateczną (3) otrzymuje uczeń, który: pamięta daty i miejsca wydarzeń zna i rozumie pojęcia, nazwy i objaśnia je, umie posługiwać się mapą (Polski, Europy, świata), rozumie fakty wydarzenia z historii powszechnej i Polski oraz umie wyjaśnić związki między nimi (omówić najważniejsze przyczyny, np.: rozbiorów Polski, walk powstańczych) rozumie i umie wskazać związki między różnymi dziedzinami życia, epokami, dziejami ojczystymi, a powszechnymi, zna osiągnięcia wybitnych przedstawicieli epok: Odrodzenia, Baroku, Oświecenia, zna główne nurty reformacji, nowe wyznania w Polsce i Europie, zna skład terytorialny, etniczny Rzeczypospolitej i jej ustrój, umie korzystać z podręcznika oraz prostych w interpretacji tekstów źródłowych, ikonograficznych, dostrzega wpływ jednostki na proces dziejowy (Ludwik XVI). Ocenę dobrą (4) otrzymuje uczeń, który: zna daty i miejsca wydarzeń, sprawnie posługuje się mapą historyczną, konturową, słownikiem, encyklopedią, rozumie pojęcia, nazwy i umie posługiwać się nimi opisując procesy historyczne, pamięta postanowienia zawieranych umów, traktatów pokojowych, rozbiorowych, uchwalonych ustaw (Konstytucja 3 Maja) i umie wyjaśnić ich znaczenie, umie wyjaśnić przyczyny i skutki faktów, wydarzeń, zjawisk gospodarczych i politycznych z historii Polski (wojny, rozbiory, powstanie kościuszkowskie) i powszechnej, umie określić stosunki Polski z sąsiadami, umie wyjaśnić źródła potęgi szlachty w Rzeczypospolitej, jej politykę w kraju i wpływ na upadek państwa polskiego, ocenia wpływ instytucji, placówek oświatowych, jednostek na rozwój dążeń do naprawy Rzeczypospolitej, umie przedstawić udział Polaków w wydarzeniach światowych (określić różnorodny charakter wystąpień), wie kim byli i czego dokonali wybitni Polacy omawianych epok, uzasadnia dlaczego niektórzy z nich zasłużyli na pamięć potomnych, pisze proste teksty narracyjne, rozwiązuje konkretne problemy w oparciu o źródła. 8

9 Ocenę bardzo dobrą (5) otrzymuje uczeń, który: umie posługiwać się mapą, formułuje opinię na temat osób, wydarzeń i broni własnego sądu w dyskusji, dokonuje oceny stosując logiczną argumentację, umie sporządzić plan przebiegu bitwy w oparciu o podręcznik, literaturę, film, przedstawia różne postawy Polaków wobec wydarzeń w Europie, zna władców z dynastii Jagiellonów i elekcyjnych, wskazuje różnice w poglądach ludzi różnych epok i ocenia ich wpływ na życie ówczesnych i współczesnych społeczeństw, rozumie wydarzenia zjawiska oraz umie wykazać wzajemne zależności i związki między nimi, odróżnia prawdę historyczną do fikcji, pisze teksty narracyjne (notatki, krótkie referaty, protesty), biegle posługuje się zdobytymi wiadomościami w rozwiązywaniu problemów, udziela bezbłędnych odpowiedzi ustnych i pisemnych, interpretuje wydarzenia na podstawie materiałów źródłowych. Ocenę celującą (6) otrzymuję uczeń który: inicjuje poszerzanie swojej wiedzy o wiadomości w znacznym stopniu wykraczające poza treści podstawy programowej, prezentuje dodatkową wiedzę w toku zajęć lekcyjnych zdobytą z różnych źródeł, przygotowuje prace dodatkowe, jest twórczy i aktywny, wykazuje inicjatywę i pomysłowość, jest krytyczny używa odpowiedniej argumentacji, prezentuje własny punkt widzenia, dostrzega problemy, podejmuje próby ich samodzielnego rozwiązywania. biegle posługuje się mapą, wykorzystuje wiedzę w nowych sytuacjach poznawczych, wyciąga wnioski w odniesieniu do nowego materiału, samodzielnie odnajduje związki przyczynowo-skutkowe, jego umiejętności charakteryzują się integralnym traktowaniem procesów historycznych, dostrzega ich złożoność, swobodnie posługuje się bazą pojęciową przedmiotu, wypowiedzi ustne i pisemne ucznia charakteryzują się wzorowym językiem, wnioski formułowane przez ucznia są przemyślane i oryginalne, współpracuje z nauczycielem w przygotowaniu niektórych zajęć; jest liderem w pracy grupowej samodzielnie rozwija swoje zainteresowania. bierze udział i osiąga sukcesy w konkursach przedmiotowych na forum szkoły i poza nią (na szczeblu rejonowym, wojewódzkim), 9

10 KRYTERIA OCENIANIA OSIĄGNIĘĆ UCZNIÓW Z HISTORII W KLASIE III III Cywilizacje XIX i początku XX wieku Ocenę niedostateczną (1) otrzymuje uczeń, który: nie opanował podstawowych wiadomości, a braki są tak duże, że uniemożliwiają mu kontynuację nauki, nawet przy pomocy nauczyciela nie potrafi wykonać prostych poleceń wymagających zastosowania podstawowych umiejętności. nie opanował umiejętności związanych z myśleniem historycznym i stosowaniem treści faktów historycznych nawet w stopniu minimalnym, nie potrafi odtworzyć istotnych elementów materiału opracowywanego na lekcji, nie rozumie prostych związków między faktami historycznymi, nie potrafi układać wydarzeń w ciągu chronologicznym, nie potrafi zbudować prostej wypowiedzi na zadany temat, nie wykonuje zadań domowych, nie wykonuje żadnych dodatkowych prac, nie wykonuje zadań realizowanych przez zespół klasowy, jest bierny, nie przejawia zainteresowania treściami przedmiotu, ani chęci przyswajania wiadomości i współpracy z nauczycielem. Ocenę dopuszczającą (2) otrzymuje uczeń, który: zna, pamięta najważniejsze daty, zna pojęcia, terminy, określenia, nazwy, skróty zna podstawowe fakty, wydarzenia, zjawiska z historii Polski i powszechnej, dotyczące konfliktów i współpracy międzynarodowej oraz przemian cywilizacyjnych, zna postacie z historii Polski (np.: M. Drzymała, J. Piłsudski) i historii powszechnej, określa ich rolę w dziejach Polski i innych narodów, wie w jakich okolicznościach Polska odzyskała niepodległość, zna dokładną datę (dzień, miesiąc, rok), kojarzy postaci z wydarzeniami, zjawiskami, a wydarzenia, fakty, zjawiska z krajami umie posługiwać się mapą. Ocenę dostateczną (3) otrzymuje uczeń, który: zna daty, rozumie pojęcia, skróty, nazwy objaśniając je, umie posługiwać się mapą, wymienia główne osiągnięcia nauki i techniki w XIX w., zna różne formy walki Polaków o zachowanie tożsamości narodowej i zakres represji po powstaniowych, dostrzega wpływ jednostki na proces dziejowy (np. Napoleon Bonaparte). zna nazwy głównych paktów wojskowych, traktatów, umów, konwencji, konferencji międzynarodowych w Europie i na świecie przed I wojną światową, 10

11 zna przyczyny, ogólnie przebieg i charakter konfliktów międzynarodowych, zna postacie historyczne z historii Polski i powszechnej. Ocenę dobrą (4) otrzymuje uczeń, który: zna daty, rozumie i objaśnia skróty, pojęcia i posługuje się nimi, umie korzystać z opracowań słownikowych i encyklopedycznych, z mapy, rozumie fakty, wydarzenia i wyjaśnia zależności między nimi (np. odzyskanie niepodległości przez Polskę od klęski wszystkich zaborców), umie podać konkretne przykłady wskazujące na rolę kultury w walce o zachowanie tożsamości narodowej, umie dokonywać oceny osób, wydarzeń historycznych, zjawisk, faktów, umie pisać teksty narracyjne (relacja, notatka), umie korzystać ze źródeł (normatywnych, ikonograficznych, pamiętnikarskich). Ocenę bardzo dobrą (5) otrzymuje uczeń, który: sprawnie posługuje się mapą, rozumie ekonomiczne podłoże wojen napoleońskich, umie sporządzić plan przebiegu bitwy w oparciu o podręcznik, literaturę, film, umie powiązać historię państwa z historią regionu osobistą i rodzinną, synchronizuje wydarzenia w Polsce, Europie, świecie, dostrzega i opisuje zróżnicowanie kulturowe, ekonomiczne, polityczne społeczeństw XIX w., formułuje wypowiedź ustną i pisemną z uwzględnieniem genezy, etapów rozwoju i skutków doraźnych oraz długofalowych omawianych problemów, wydarzeń, biegle posługuje się zdobytymi wiadomościami w rozwiązywaniu problemów, udziela bezbłędnych odpowiedzi ustnych i pisemnych, selekcjonuje, porządkuje i komentuje dane historyczne, dokonuje trafnej interpretacji tekstu podręcznika, źródeł, literatury, pisze teksty narracyjne; referaty, notatki, relacje. Ocenę celującą (6) otrzymuje uczeń, który: inicjuje poszerzanie swojej wiedzy o wiadomości w znacznym stopniu wykraczające poza treści podstawy programowej, prezentuje dodatkową wiedzę w toku zajęć lekcyjnych zdobytą z różnych źródeł, przygotowuje prace dodatkowe, jest twórczy i aktywny, wykazuje inicjatywę i pomysłowość, jest krytyczny używa odpowiedniej argumentacji, prezentuje własny punkt widzenia, dostrzega problemy, podejmuje próby ich samodzielnego rozwiązywania. biegle posługuje się mapą, 11

12 wykorzystuje wiedzę w nowych sytuacjach poznawczych, wyciąga wnioski w odniesieniu do nowego materiału, samodzielnie odnajduje związki przyczynowo-skutkowe, jego umiejętności charakteryzują się integralnym traktowaniem procesów historycznych, dostrzega ich złożoność, swobodnie posługuje się bazą pojęciową przedmiotu, wypowiedzi ustne i pisemne ucznia charakteryzują się wzorowym językiem, wnioski formułowane przez ucznia są przemyślane i oryginalne, współpracuje z nauczycielem w przygotowaniu niektórych zajęć; jest liderem w pracy grupowej samodzielnie rozwija swoje zainteresowania. bierze udział i osiąga sukcesy w konkursach przedmiotowych na forum szkoły i poza nią (na szczeblu rejonowym, wojewódzkim), 12

13 Wymagania na poszczególne stopnie z historii, opracowane na podstawie opinii Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej: Ocenę niedostateczną (1) otrzymuje uczeń, który: ma poważne braki w podstawowych wiadomościach, nie opanował umiejętności związanych z myśleniem historycznym i stosowaniem treści faktów historycznych nawet w stopniu minimalnym, nie potrafi odtworzyć istotnych elementów realizowanego materiału, nie rozumie najprostszych związków między faktami historycznymi, nie potrafi zbudować prostej wypowiedzi na zadany temat, nie wykonuje zadań, jest bierny, nie przejawia zainteresowania treściami przedmiotu, ani chęci przyswajania wiadomości i współpracy z nauczycielem. Ocenę dopuszczającą (2) otrzymuje uczeń, który: ma braki w podstawowych wiadomościach i umiejętnościach, lecz z pomocą nauczyciela potrafi je w dłuższym okresie nabyć, ma trudności ze zbudowaniem poprawnej odpowiedzi, w minimalnym stopniu opanował najistotniejsze zagadnienia (nazwy epok, imiona głównych bohaterów, wybrane osiągnięcia cywilizacyjne epoki starożytnej i średniowiecznej), wykonuje typowe zadania teoretyczne i praktyczne o niewielkim stopniu trudności, przy pomocy nauczyciela wyjaśnia znaczenie podstawowych pojęć, ma ogólna orientację w posługiwaniu się osią czasu, mapą, podręcznikiem, odczytuje podstawowe dane kartograficzne, rozróżnia podstawowe typy źródeł informacji historycznej, rozumie bardzo prosty tekst źródłowy, podejmuje próby interpretacji treści, postawa ucznia na lekcjach jest bierna, ale wykazuje on chęć współpracy i odpowiednio motywowany jest w stanie przy pomocy nauczyciela wykonać proste polecenia. Ocenę dostateczną (3) otrzymuje uczeń, który: opanował przewidziany materiał w stopniu zadawalającym, zna i rozumie podstawowe pojęcia, wskazuje główne elementy tradycji starożytne j i średniowiecznej w życiu współczesnym, zna postacie pierwszoplanowe i ich rolę w ważnych wydarzeniach, z pomocą nauczyciela potrafi umiejscowić wydarzenia w przestrzeni (mapa) i w czasie (taśma chronologiczna), wskazuje podstawowe źródła wiedzy o przeszłości, umie je wykorzystać w stopniu podstawowym, wyciąga proste wnioski z otrzymanych informacji, dostrzega podstawowe związki przyczynowo skutkowe pomiędzy faktami historycznymi, formułuje krótkie i proste wypowiedzi na zadany temat, wykonuje proste zadania pisemne, wykazuje niewielką aktywność na lekcjach, ale współpracuje z grupą podczas realizacji zadań, współpracuje z nauczycielem, wykonuje powierzone zadania teoretyczne i praktyczne o średnim stopniu trudności, 13

14 prowadzi zeszyt przedmiotowy, dysponuje podstawowymi umiejętnościami umożliwiającymi uzupełnianie braków i luk w wiedzy niezbędnej do dalszego kształcenia. Ocenę dobrą (4) otrzymuje uczeń, który: w zakresie wiedzy i wymaganych umiejętności ma niewielkie braki, systematycznie przygotowuje się do zajęć, inspirowany przez nauczyciela potrafi samodzielnie rozwiązywać zadania o pewnym stopniu trudności, samodzielnie pracuje z podręcznikiem, mapą historyczną, zna rodzaje źródeł historycznych, analizuje teksty źródłowe i interpretuje problemy będące ich treścią, odtwarza fragmenty rzeczywistości historycznej, zna daty roczne przełomowych wydarzeń, zna niektóre systemy organizacji społeczeństw i państw, wskazuje elementy tradycji niektórych epok w życiu współczesnym, uczestniczy w rozwiązywaniu problemów, częściowo inspirowany przez nauczyciela, wypowiada się na określone tematy, dostrzega związki przyczynowo-skutkowe miedzy wydarzeniami, wyciąga wnioski, czasem popełnia błędy, potrafi samodzielnie opracować pisemnie wskazane zagadnienia, z wykorzystaniem wskazanego źródła wiedzy historycznej, wykonuje proste ćwiczenia w zakresie orientacji w czasie, wykonuje polecenia nauczyciela, wykazuje się aktywnością na lekcjach, systematycznie odrabia prace domowe. Ocenę bardzo dobrą (5) otrzymuje uczeń, który: opanował pełny zakres wiedzy i umiejętności określony w wymaganiach dla poszczególnych klas, poprawnie rozumuje, sprawnie posługuje się zdobytą wiedzą, samodzielnie rozwiązuje problemy teoretyczne i praktyczne, zna przyczyny, przebieg i skutki ważnych wydarzeń, rolę postaci historycznych, dostrzega zmienność w różnych formach życia społecznego, interpretuje teksty źródłowe na wymaganym poziomie, integruje wiedzę z różnych przedmiotów i źródeł różnego typu, potrafi ją wyrazić w wypowiedziach ustnych i pisemnych, posługuje się poprawnym językiem, prawidłowo posługuje się pojęciami, systematycznie przygotowuje się do lekcji, konsekwentnie wykonuje zleconą pracę. W przypadku uczniów posiadających orzeczenie Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej o dysleksji i dysgrafii przy ocenie zadań i prac pisemnych błędy wynikające z orzeczonych dysfunkcji nie rzutują na ocenę. 14