JAK UDZIELAå ZAMÓWIE PUBLICZNYCH PO NOWELIZACJI

Transkrypt

1 URZÑD ZAMÓWIE PUBLICZNYCH JAK UDZIELAå ZAMÓWIE PUBLICZNYCH PO NOWELIZACJI INFORMATOR URZ DU ZAMÓWIE PUBLICZNYCH 2001 r. Warszawa 2001 r.

2 Jak udzielaç zamówieƒ publicznych po nowelizacji Informator Urz du Zamówieƒ Publicznych 2001 r. Redakcja: Marian Lemke, Anita Wichniak-Olczak, Arkadiusz Szyszkowski Wydawca: Urzàd Zamówieƒ Publicznych Urzàd Zamówieƒ Publicznych Warszawa 2001 r. ISBN amanie, organizacja druku i kolporta : Wydzia Wydawnictw i Poligrafii GP Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, ul. Powsiƒska 69/71, Warszawa Druk i oprawa: Zak ady Graficzne Tamka S.A., ul. Tamka 3, Warszawa Zam. 679/W/S/2001 2

3 Spis treêci Wprowadzenie I.WST P Podstawowe informacje dotyczàce udzielania zamówieƒ publicznych Co to jest zamówienie publiczne? Kto mo e byç dostawcà/wykonawcà? Kto jest zamawiajàcym? Wy àczenia spod obowiàzku stosowania ustawy Ârodki publiczne Tryby udzielania zamówienia publicznego Szacunkowa wartoêç zamówienia a sposób udzielania zamówienia publicznego Publikacja og oszenia w sprawie zamówienia publicznego Decyzje administracyjne wydawane przez Prezesa Urz du Zamówieƒ Publicznych dotyczàce procedury udzielania zamówienia publicznego Kontrola zamówieƒ publicznych Procedura protestacyjno-odwo awczo-skargowa Funkcjonowanie Urz du Zamówieƒ Publicznych w latach raport G ówne cele Urz du Zamówieƒ Publicznych w latach Prace legislacyjne, prace analityczne i najwa niejsze decyzje UZP Zmiany w sferze zamówieƒ publicznych w latach G ówne sukcesy i pora ki Urz du Zamówieƒ Publicznych Najwa niejsze fakty zwiàzane z dzia alnoêcià UZP Sprawozdanie o funkcjonowaniu systemu zamówieƒ publicznych w 2000 r. i pierwszej po owie roku I. Wprowadzenie II. Rynek zamówieƒ publicznych w Polsce III. Decyzje administracyjne w sprawach zamówieƒ publicznych IV. Kontrola udzielania zamówieƒ publicznych Przewodnik po Urz dzie Zamówieƒ Publicznych Spis telefonów Telefoniczny punkt informacyjny UZP Wykaz departamentów w Urz dzie Zamówieƒ Publicznych Jak zamieêciç og oszenie w Biuletynie Zamówieƒ Publicznych Jak uzyskaç decyzj administracyjnà Prezesa UZP Jak uzyskaç informacje na temat zmian w aktach prawnych dotyczàcych zamówieƒ publicznych Jak wnieêç odwo anie od rozstrzygni cia protestu do Prezesa UZP Szkolenia z zakresu zamówieƒ publicznych Publikacje UZP dotyczàce zamówieƒ publicznych

4 Spis treêci II.NOWELIZACJA USTAWY O ZAMÓWIENIACH PUBLICZNYCH Przewodnik po nowelizacjach ustawy o zamówieniach publicznych Ujednolicony tekst ustawy o zamówieniach publicznych Komentarze dotyczàce nowelizacji ustawy o zamówieniach publicznych Obliczanie wartoêci szacunkowej zamówienia w Êwietle ustawy o zmianie ustawy o zamówieniach publicznych Oferta wspólna kilku przedsi biorców (konsorcjum, spó ka cywilna) po nowelizacji Nowa delegacja Prezesa Urz du Zamówieƒ Publicznych do wyra ania zgody na publikacj og oszeƒ w Biuletynie Zamówieƒ Publicznych w nowelizacji ustawy o zamówieniach publicznych z dnia 22 czerwca 2001 r Przetarg ograniczony Êwietle ustawy o zmianie ustawy o zamówieniach publicznych Przetarg ograniczony po nowelizacji Przetarg dwustopniowy po nowelizacji Negocjacje z zachowaniem konkurencji po nowelizacji Udzielenie zamówienia publicznego w trybie zapytania o cen po nowelizacji Artyku 71 ust. 1 pkt 1 i 2 znowelizowanej ustawy o zamówieniach publicznych Zamówienie z wolnej r ki w oparciu o art. 71 ust. 1 pkt 3 i Zamówienie z wolnej r ki w oparciu o art. 71 ust. 1 pkt Zamówienie z wolnej r ki w oparciu o art. 71 ust. 1 pkt Udzielenie zamówienia z wolnej r ki a prawo autorskie Kilka uwag na temat komisji przetargowej w post powaniu o udzielenie zamówienia publicznego po nowelizacjach Zmiany w ustawie o zamówieniach publicznych w zakresie Êrodków odwo awczych Preferencje krajowe III.ZJAWISKA PATOLOGICZNE W ZAMÓWIENIACH PUBLICZNYCH Wst p Zjawiska systemowe Naruszanie przepisów ustawy o zamówieniach publicznych IV.OPINIE PRAWNE Komunikat Urz du Zamówieƒ Publicznych w sprawie stosowania preferencji krajowych w stosunku do dostawców lub wykonawców z paƒstw-stron podpisanych przez Rzeczpospolità Polskà umów mi dzynarodowych Zakres stosowania ustawy o zamówieniach publicznych przez agencje paƒstwowe Stosowanie przepisów ustawy o zamówieniach publicznych przez Totalizator Sportowy Sp. z o.o Udzia spó ek gminy w post powaniu o zamówienie publiczne Sk adanie ofert przez jednostki wchodzàce w sk ad wi kszej organizacji Skutki przekszta ceƒ spó ek w toku post powania o udzielenie zamówienia publicznego Podmioty zale ne i dominujàce w post powaniu o udzielenie zamówienia publicznego OkreÊlenie przedmiotu zamówienia Opis przedmiotu zamówienia, wyjaênienia SIWZ Specyfikacja istotnych warunków zamówienia w post powaniu o udzielenie zamówienia publicznego

5 Spis treêci Specyfikacja istotnych warunków zamówienia WyjaÊnianie treêci SIWZ i jej modyfikacja Zasady i tryb sk adania oêwiadczeƒ na podstawie art. 22 ust. 6 ustawy o zamówieniach publicznych o niepozostawaniu w stosunku zale noêci i dominacji w post powaniu o udzielenie zamówienia publicznego Szkolenia w S u bie Cywilnej Zakup ksià ek przez biblioteki publiczne Oferty cz Êciowe Dzielenie zamówienia Wydatkowanie przez paƒstwowe szko y wy sze Êrodków pochodzàcych z czesnego, darowizn i od sponsorów Status Êrodków pochodzàcych z dobrowolnych wp at rodziców dla publicznego przedszkola 162 Cena oferty Oferta z b dnie naliczonym podatkiem od towarów i us ug (VAT) Zmiana sposobu p atnoêci Zaleg oêci w p aceniu podatków lokalnych jako podstawa wykluczenia z post powania o zamówienie publiczne Odrzucenie oferty Obowiàzek odrzucenia oferty niewa nej na podstawie przepisów odr bnych Podstawy odrzucenia oferty w post powaniu o udzielenie zamówienia publicznego w Êwietle orzecznictwa zespo u arbitrów Wykluczenie oferenta z post powania o udzielenie zamówienia publicznego wybrane aspekty Termin sk adania ofert Zwrot oferty z o onej po terminie. Post powanie z jedynà ofertà z o onà w post powaniu Zawarcie umowy o zamówienie publiczne Umowy o zamówienie publiczne zawarte przed wejêciem w ycie ustawy o zamówieniach publicznych z 1994 roku Zmiany w treêci umowy o zamówienie publiczne Stwierdzenie niewa noêci umowy o zamówienie publiczne Uczciwa konkurencja w post powaniu o udzielenie zamówienia publicznego Zapytanie o cen Zasady rozliczania wpisu w przypadku wycofania odwo ania V.WYROKI SÑDOWE Wst p Zatwierdzenie przez Prezesa Urz du Zamówieƒ Publicznych wyboru trybu zamówienia z wolnej r ki (wyrok Naczelnego Sàdu Administracyjnego) Zawarcie umowy w sprawie zamówienia publicznego na czas d u szy ni 3 lata (wyrok Naczelnego Sàdu Administracyjnego) Zatwierdzenie trybu zamówienia z wolnej r ki art. 71 ust. 1 pkt. 3,6 (wyrok Sàdu Najwy szego) Zatwierdzenie trybu zamówienia z wolnej r ki na wykonanie robót budowlanych w zakresie brakujàcych obiektów zaplecza technicznego (wyrok Naczelnego Sàdu Administracyjnego) Zatwierdzanie trybu zamówienia z wolnej r ki art. 71 ust. 1 pkt 6 (wyrok Naczelnego Sàdu Administracyjnego) Skutki nieuiszczenia wpisu od wniesionego odwo ania do Prezesa UZP (postanowienie Naczelnego Sàdu Administracyjnego)

6 Spis treêci KoniecznoÊç wprowadzenia zmian do umowy wywo anych okolicznoêciami wskazanymi w art. 76 ustawy o zamówieniach publicznych (wyrok Sàdu Najwy szego) Podstawy do wystàpienia z wnioskiem o stwierdzenie niewa noêci umowy w sprawie zamówienia publicznego (wyrok Sàdu Okr gowego) VI.ZAMÓWIENIA PUBLICZNE ZA GRANICÑ Umowa o Zamówieniach Publicznych Âwiatowej Organizacji Handlu (Government Procurement Agreement GPA) Dost p do zamówieƒ publicznych w Szwajcarii w kontekêcie Porozumienia w sprawie zamówieƒ rzàdowych (GPA) Âwiatowej Organizacji Handlu oraz umowy z krajami EFTA 247 Procedury odwo awcze w Êwietle Dyrektyw Unii Europejskiej Projekty nowych dyrektyw Unii Europejskiej dotyczàcych zamówieƒ publicznych Zamówienia publiczne w Grecji i Turcji System zamówieƒ publicznych w Republice S owenii Zamówienia publiczne w Republice S owacji Zamówienia publiczne w Finlandii Zamówienia publiczne w Belgii Zamówienia publiczne w Niemczech Zamówienia publiczne w Estonii

7 Wprowadzenie Obowiàzujàca od 1 stycznia 1995 r. ustawa o zamówieniach publicznych zosta a w ostatnim czasie w istotny sposób zmieniona. Latem 2001 roku Sejm przyjà dwie obszerne nowelizacje. Ustawa o zmianie ustawy o zamówieniach publicznych uchwalona, z inicjatywy Rzàdu, przez Sejm RP w dniu 22 czerwca 2001 r., dostosowujàca polski system do jednolitego systemu zamówieƒ publicznych funkcjonujàcego na wspólnym obszarze gospodarczym Unii Europejskiej, zosta a opublikowana w Dzienniku Ustaw RP nr 76 z dnia 25 lipca 2001 roku pod pozycjà 813 i wi kszoêç przepisów tej ustawy wesz a w ycie z dniem 26 paêdziernika 2001 r. Kolejnà nowelizacj ustawy o zamówieniach publicznych opartà o projekt Sejmowej Komisji Ma ych i Ârednich Przedsi biorstw uchwalono w dniu 26 lipca 2001 r. i opublikowano w Dzienniku Ustaw z dnia 9 paêdziernika 2001 r. nr 113, poz Zasadnicza wi kszoêç przepisów drugiej ustawy nowelizujàcej wejdzie w ycie z dniem 10 stycznia 2002 r. W celu systemowego przedstawienia nowych regulacji, wyjaênienia ich i przybli enia osobom zainteresowanym, Urzàd Zamówieƒ Publicznych przygotowa niniejszà publikacj, zatytu owanà Jak udzielaç zamówieƒ publicznych po nowelizacji. Informator Urz du Zamówieƒ Publicznych. Publikacja ta opracowana zosta a w oparciu o teksty napisane przez pracowników Urz du, prezentowane w ukazujàcym si co miesiàc Informatorze Urz du Zamówieƒ Publicznych. Prezentuje podstawowe, najwa niejsze zagadnienia, których znajomoêç jest niezb dna uczestnikom post powaƒ o zamówienie publiczne. Na wst pie omówiono podstawowe informacje z zakresu udzielania zamówieƒ publicznych, Zaprezentowano równie zestawienie danych dotyczàcych funkcjonowania Urz du Zamówieƒ Publicznych w latach oraz sprawozdania z funkcjonowania systemu zamówieƒ publicznych w roku 2000 i pierwszej po owie roku Ponadto zamieszczono praktyczny przewodnik po Urz dzie Zamówieƒ Publicznych zawierajàcy wszelkie niezb dne informacje dla osób kontaktujàcych si z Urz dem. Najobszerniejszy rozdzia poêwi cony zosta obu nowelizacjom ustawy o zamówieniach publicznych ze szczególnym uwzgl dnieniem dwóch ostatnich majàcych zasadniczy wp yw na procedury udzielania zamówieƒ publicznych. W tej cz Êci opracowano ujednolicony tekst ustawy uwzgl dniajàcy termin wejêcia w ycie poszczególnych przepisów wraz z krótkim przewodnikiem po wczeêniejszych nowelizacjach, sygnalizujàcym zakres wprowadzanych zmian. Wa nym fragmentem tego rozdzia u sà komentarze dotyczàce zmienionych regulacji ustawy. Rozdzia III przedstawia analiz istniejàcych w zamówieniach publicznych w Polsce nieprawid owoêci (patologii) oraz proponowane przez UZP Êrodki zaradcze. 7

8 Wprowadzenie W kolejnym rozdziale znalaz y si liczne opinie prawne wyjaêniajàce wàtpliwo- Êci interpretacyjne zg aszane przez zamawiajàcych i oferentów do Urz du Zamówieƒ Publicznych. TreÊç wszystkich opinii jest uaktualniona i uwzgl dnia przepisy nowelizacji. Nast pny rozdzia zawiera zestawienie wyroków sàdowych dotyczàcych zamówieƒ publicznych (z odpowiednimi informacjami przy zdezaktualizowanych fragmentach orzeczeƒ). Zwa ywszy na fakt, i Polski system zamówieƒ publicznych stworzony zosta w oparciu o regulacje Unii Europejskiej, w prezentowanej publikacji nie mog o zabraknàç miejsca dla materia ów dotyczàcych dyrektyw Unii Europejskiej oraz opisujàcych zasady udzielania zamówieƒ za granicà. Majàc ÊwiadomoÊç, i publikacja Jak udzielaç zamówieƒ publicznych po nowelizacji. Informator Urz du Zamówieƒ Publicznych nie odpowie na wszystkie pytania adresatów ustawy, mamy jednak e nadziej, i b dzie ona pomocna w rozwiàzywaniu problemów zwiàzanych z stosowaniem przepisów znowelizowanej ustawy. Marian Lemke Prezes Urz du Zamówieƒ Publicznych 8

9 I.WST P 1.Podstawowe informacje dotyczàce udzielania zamówieƒ publicznych Na podstawie Informatora Urz du Zamówieƒ Publicznych paêdziernik 2001 r. Ustawa o zamówieniach publicznych z dnia 10 czerwca 1994 r. (tekst jednolity Dz.U.z 1998 r. Nr 119, poz.773, Dz.U.Nr 160, poz.1063, Dz.U.z 1999 r.nr 45, poz.437, Dz.U.z 2000 r.nr 12, poz.136, Nr 110, poz.1167, Nr 93, poz.1027, Dz.U.z 2001 r.nr 56, poz.580, Nr 76, poz.813, Nr 113, poz.1208) obowiàzuje od 1 stycznia 1995 r. Co to jest zamówienie publiczne? Zgodnie z definicjà zawartà w art. 2 pkt 4 zamówienie publiczne to dostawy, us ugi lub roboty budowlane, wykonywane przez dostawców lub wykonawców, zamawiane i op acane (nie tylko przy u yciu Êrodków publicznych) przez podmiot zobowiàzany do stosowania ustawy o zamówieniach publicznych. Kto mo e byç dostawcà/wykonawcà? Dostawcà lub wykonawcà mo e byç osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nie posiadajàca osobowoêci prawnej oraz podmioty te wyst pujàce wspólnie (np. konsorcja). Podmioty wst pujàce wspólnie (sk adajàce jednà ofert ) ponoszà solidarnà odpowiedzialnoêç za niewykonanie lub nienale yte wykonanie zamówienia. Kto jest zamawiajàcym? Zgodnie z art.2 pkt 5 w zamawiajàcym jest podmiot obowiàzany stosowaç ustaw przy udzielaniu zamówieƒ. Art. 4 ust. 1 ustawy o zamówieniach publicznych wskazuje, i rygory ustawy muszà byç przestrzegane przez: 1. jednostki sektora finansów publicznych w rozumieniu ustawy o finansach publicznych Stosownie do art. 5 ustawy z dnia r. o finansach publicznych (Dz. U. z 1998 r. Nr 155, poz z póên. zm.) do sektora finansów publicznych zalicza si : 1) organy w adzy publicznej, organy administracji rzàdowej, organy kontroli paƒstwowej i ochrony prawa, sàdy i trybuna y, a tak e jednostki samorzàdu terytorialnego i ich organy oraz zwiàzki, 2) jednostki bud etowe, zak ady bud etowe i gospodarstwa pomocnicze jednostek bud etowych, 3) fundusze celowe, 4) paƒstwowe szko y wy sze, 5) jednostki badawczo-rozwojowe, 6) samodzielne publiczne zak ady opieki zdrowotnej, 7) paƒstwowe lub samorzàdowe instytucje kultury, 8) Zak ad Ubezpieczeƒ Spo ecznych, Kas Rolniczego Ubezpieczenia Spo ecznego i zarzàdzane przez nie fundusze, 9

10 I.Wst p 9) Kasy Chorych oraz Krajowy Zwiàzek Kas Chorych, 10) Polskà Akademi Nauk i tworzone przez nià jednostki organizacyjne, 11) paƒstwowe lub samorzàdowe osoby prawne utworzone na podstawie odr bnych ustaw w celu wykonywania zadaƒ publicznych, z wy àczeniem przedsi biorstw, banków i spó ek prawa handlowego. 2. spó dzielnie, fundacje i stowarzyszenia, w zakresie, w jakim dysponujà Êrodkami publicznymi, 3. wykonujàce zadania o charakterze u ytecznoêci publicznej paƒstwowe, komunalne jednostki organizacyjne oraz jednostki zale ne (np.spó ki prawa handlowego) 4. agencje paƒstwowe w zakresie nie uregulowanym odr bnymi przepisami, 5. jednostki publicznej radiofonii i telewizji oraz ich jednostki zale ne, 6. samodzielne publiczne zak ady opieki zdrowotnej i jednostki organizacyjne ubezpieczenia zdrowotnego w zakresie nie uregulowanym odr bnymi przepisami. Nowa definicja zamawiajàcego, szczególnie w powiàzaniu ze zmienionym okreêleniem jednostek zale nych, przez które nale y rozumieç jednostki organizacyjne, na które zamawiajàcy ma bezpoêredni lub poêredni wp yw wynikajàcy z posiadania: a) co najmniej 50% udzia ów (akcji) lub b) wi kszoêci g osów w zgromadzeniu wspólników (walnym zgromadzeniu akcjonariuszy) lub c) prawa do powo ywania lub odwo ywania co najmniej po owy cz onków organu zarzàdzajàcego lub nadzorczego; znaczàco wp ywa na poszerzenie kr gu podmiotów zobowiàzanych do stosowania regulacji ustawy o zamówieniach publicznych. Nowelizacja w art. 4 ust. 2 zobowiàzuje do stosowania przepisów ustawy podmioty nie wymienione powy ej, je eli ponad 50% wartoêci udzielanego przez nie zamówienia b dzie finansowane ze Êrodków publicznych lub bezpoêrednio przez podmioty wymienione we wskazanym art.4 ust.1. Zgodnie z art. 4a zakresem regulacji ustawy o zamówieniach publicznych obj te zosta y (przepis wchodzi w ycie z dniem 1 stycznia 2003 r.) podmioty (w tym prywatne) dzia ajàce w sektorach u ytecznoêci publicznej. Tak wi c do stosowania ustawy, zobowiàzano podmioty nie obj te zakresem art. 4 w tym podmioty prywatne, je eli zostanà spe nione àcznie dwie przes anki: 1. udzielane przez nie zamówienie jest bezpoêrednio zwiàzane z prowadzonym przez te podmioty co najmniej jednym rodzajem dzia alnoêci: 1) poszukiwaniem, rozpoznawaniem miejsc wyst powania lub wydobywaniem gazu ziemnego, ropy naftowej oraz jej naturalnych pochodnych, w gla brunatnego, w gla kamiennego i innych paliw sta ych, 2) zarzàdzaniem lotniskami, portami morskimi lub Êródlàdowymi oraz udost pnianiem ich przewoênikom powietrznym, morskim i Êródlàdowym, 3) tworzeniem sta ych sieci przeznaczonych do Êwiadczenia publicznych us ug zwiàzanych z produkcjà, transportem lub dystrybucjà wody pitnej, energii elektrycznej, gazu lub energii cieplnej lub dostarczaniem wody pitnej, energii elektrycznej, gazu albo energii cieplnej do takich sieci lub kierowaniem takimi sieciami, 4) obs ugà sieci Êwiadczàcych publiczne us ugi w zakresie transportu kolejowego, tramwajowego, trolejbusowego lub kolei liniowej, 5) obs ugà sieci Êwiadczàcych us ugi w zakresie transportu autobusowego, 6) udost pnianiem lub obs ugà publicznej sieci telekomunikacyjnej, albo Êwiadczeniem jednej lub wi kszej liczby us ug telekomunikacyjnych za pomocà takiej sieci, 2. wartoêç udzielanego zamówienia przekracza: dla dostaw i us ug zamawianych przez podmiot wykonujàcy dzia alnoêç w sektorze telekomunikacji publicznej, okreêlonà w pkt 6 ust. 1 art. 4a EURO, dla robót budowlanych EURO (art. 4a ust. 3 pkt 2 ustawy), dla dostaw i us ug zamawianych przez podmioty dzia ajàce w pozosta ych dziedzinach, okreêlonych w pkt 1 5 ust. 1 art. 4a EURO, dla robót budowlanych EURO. 10

11 I.Wst p Wy àczenia spod obowiàzku stosowania ustawy Znowelizowana ustawa o zamówieniach publicznych w art. 6 ust. 1 wskazuje szeroki zakres wy àczeƒ spod obowiàzków stosowania jej przepisów. Ponadto, w art. 6 ust. 2 okreêlono us ugi, przy zlecaniu których nast puje cz Êciowe stosowanie regulacji ustawowych. Jak zaznaczono, art. 6 ust. 1 wskazuje okolicznoêci, które dotyczà ca kowitego wy àczenia spod obowiàzku stosowania przepisów ustawy o zamówieniach publicznych. Otó ustawy nie stosuje si do: 1) przyznawania na nauk Êrodków bud etowych, b dàcych w dyspozycji Przewodniczàcego Komitetu Badaƒ Naukowych, 2) zasad i trybu przyznawania dotacji ze Êrodków publicznych, je eli dotacje te przyznawane sà na podstawie ustaw, 3) udzielania zamówieƒ: a) gospodarstwom pomocniczym przez macierzyste jednostki bud etowe lub przez jednostki podleg e (podporzàdkowane) jednostkom macierzystym w zakresie bie àcej obs ugi zamawiajàcego, b) przedsi biorstwom podleg ym Ministrowi SprawiedliwoÊci, dzia ajàcym przy zak adach karnych i aresztach Êledczych oraz gospodarstwom pomocniczym przy jednostkach organizacyjnych S u by Wi ziennej i gospodarstwom pomocniczym zak adów poprawczych i schronisk dla nieletnich, c) zamówieƒ publicznych udzielanych zak adom bud etowym przez podmioty, które te zak ady utworzy y, w zakresie bie àcej obs ugi zamawiajàcego, 4) zamówieƒ publicznych, których przedmiotem sà: a) us ugi arbitra owe lub pojednawcze, b) us ugi Narodowego Banku Polskiego, c) us ugi pocztowe poj cie us ugi pocztowej nale y rozumieç zgodnie z przepisami ustawy z dnia 23 listopada 1990 roku o àcznoêci. Us ugi te to zarówno us ugi pocztowe o charakterze powszechnym jak i inne us ugi nie majàce charakteru powszechnego, np. us ugi kurierskie (patrz art. 2, art. 57 i inne ustawy o àcznoêci). d) us ugi telekomunikacyjne Êwiadczone drogà satelitarnà, e) us ugi telefoniczne, teleksowe, radiotelefoniczne lub przywo awcze, Znaczenie poj ç, o których mowa w punktach d) i e) nale y rozpatrywaç zgodnie z przepisami ustawy z dnia 21 lipca 2000 r. Prawo telekomunikacyjne. f) naukowe us ugi badawcze i rozwojowe, z wyjàtkiem tych, których rezultaty s u à wy àcznie potrzebom w asnym zamawiajàcego, 5) udzielania zamówieƒ na bony paliwowe, o których mowa w art.40a ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r.o podatku od towarów i us ug oraz o podatku akcyzowym (Dz.U.Nr 11, poz.50, Nr 28, poz.127 i Nr 129, poz.599, z 1994 r.nr 132, poz.670, z 1995 r.nr 44, poz.231 i Nr 142, poz.702 i 703, z 1996 r.nr 137, poz.640, z 1997 r.nr 111, poz.722, Nr 123, poz.776 i 780, Nr 137, poz.926, Nr 141, poz.943 i Nr 162, poz.1104, z 1998 r. Nr 139, poz. 905 i Nr 161, poz.1076, z 1999 r.nr 50, poz.499, Nr 57, poz.596 i Nr 95, poz.1100, z 2000 r. Nr 68, poz.805 i Nr 105, poz.1107 oraz z 2001 r.nr 12, poz.92, Nr 39, poz.459 i Nr 56, poz.580), 6) zakupu, przygotowania, produkcji lub koprodukcji filmów, audycji radiowych lub telewizyjnych oraz zakupu czasu antenowego przez jednostki publicznej radiofonii i telewizji, Zgodnie z ustawà z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji, audycjà jest cz Êç programu radiowego lub telewizyjnego, stanowiàca odr bnà ca oêç ze wzgl du na treêç, form, przeznaczenie lub autorstwo. Zgodnie z ustawà z dnia 16 lipca 1987 r. o kinematografii, filmem jest seria nast pujàcych po sobie obrazów z dêwi kiem lub bez dêwi ku, utrwalonych na jakimkolwiek noêniku umo liwiajàcym wielokrotne odtwarzanie, wywo ujàcych wra enie ruchu i sk adajàcych si na oryginalnà ca oêç, wyra ajàcà akcj (treêç) w indywidualnej formie. Produkcja filmu to czynno- Êci twórcze, techniczne, organizacyjne i ekonomiczne, prowadzàce do wytworzenia filmu i obejmujàce w szczególnoêci: a) rejestracj obrazu, nagraƒ i przegraƒ dêwi ku na jakimkolwiek noêniku, b) obróbk noênika, c) monta za pomocà jakiejkolwiek techniki, d) wykonywanie kopii na jakimkolwiek noêniku, 11

12 I.Wst p 7) zamówieƒ publicznych, których wartoêç szacunkowa nie przekracza wyra onej w z otych równowartoêci kwoty 3000 EURO. W dotychczas obowiàzujàcych przepisach podstawowà zasadà by o uniezale nienie obowiàzku stosowania ustawy od wartoêci zamówienia z tym, e przy zamówieniach, w finansowaniu których udzia Êrodków publicznych nie przekracza 3000 EURO, nie mia a zastosowania du a cz Êç przepisów (do r. art. 15 ust. 2). Ponadto przepis art. 71 ust. 1 pkt 7 dopuszcza mo liwoêç udzielenia zamówienia w trybie z wolnej r ki jeêli jego wartoêç albo udzia Êrodków publicznych nie przekracza y 3000 EURO. Wprowadzenie wy àczenia, o którym mowa w art. 6 pkt 7 ustawy po nowelizacji, pociàgn o za sobà tak e skreêlenie art. 15 ust. 2 oraz rezygnacj z dotychczasowej regulacji art. 71 ust. 1 pkt 7. W odniesieniu do us ug wymienionych w art.6 ust.2: 1. hotelowych i restauracyjnych, 2. w zakresie transportu kolejowego, 3. w zakresie transportu morskiego i eglugi Êródlàdowej, 4. prawniczych, 5. w zakresie doradztwa personalnego, 6. w zakresie ochrony, 7. w zakresie szkolenia, 8. zdrowotnych i socjalnych, 9. w zakresie kultury, 10. w zakresie sportu i rekreacji, nowelizacja wprowadzi a regulacj wskazujàcà na brak obowiàzku stosowania przy ich zlecaniu przepisów ustawy w zakresie: publikacji og oszeƒ o planowanych zamówieniach publicznych (nowa regulacja), terminów, wadium, przes anek wyboru trybu w przypadku udzielenia zamówienia publicznego w trybie przetargu ograniczonego, dwustopniowego, negocjacji z zachowaniem konkurencji lub zapytania o cen oraz obowiàzku zatwierdzania w tych przypadkach trybu przez Prezesa UZP, zakazu ustalania kryteriów oceny ofert na podstawie w aêciwoêci wykonawcy. Zwolnione z obowiàzku stosowania ustawy sà równie podmioty dzia ajàce w sektorze publicznego transportu autobusowego oraz telekomunikacji publicznej przy udzielaniu zamówieƒ bezpoêrednio zwiàzanych ze wskazanym rodzajem dzia alnoêci, je eli podmioty inne ni zamawiajàcy prowadzà taki sam rodzaj dzia alnoêci na tym samym obszarze i na tych samych warunkach co zamawiajàcy (art.4a ust.2). Ârodki publiczne Ustalajàc zakres definicji Êrodków publicznych nale y uwzgl dniç treêç art. 2 pkt 7 ustawy o zamówieniach publicznych oraz zgodnie z wprowadzonym w tym przepisie odes aniem treêç art. 3 ustawy o finansach publicznych. Zgodnie z treêcià wymienionych przepisów, przez Êrodki publiczne nale y rozumieç: 1) dochody publiczne, 2) Êrodki pochodzàce ze êróde zagranicznych, nie podlegajàce zwrotowi, 3) przychody jednostek organizacyjnych i osób prawnych zaliczanych do sektora finansów publicznych, pochodzàce z dzia alnoêci i innych êróde, 4) przychody bud etu paƒstwa i bud etów jednostek samorzàdu terytorialnego, pochodzàce: a) ze sprzeda y papierów wartoêciowych oraz innych operacji finansowych, b) z prywatyzacji majàtku Skarbu Paƒstwa oraz majàtku jednostek samorzàdu terytorialnego, c) ze sp at po yczek i kredytów, d) z otrzymanych po yczek i kredytów, 5) Êrodki kredytowe na które Skarb Paƒstwa, jednostka samorzàdu terytorialnego lub samorzàdowa jednostka organizacyjna udzieli y por czeƒ, gwarancji, albo dofinansowa y koszty udzielenia kredytu, 12

13 I.Wst p 6) Êrodki pochodzàce ze sk adek na ubezpieczenia zdrowotne, 7) Êrodki pochodzàce z op at abonamentowych i op at za u ywanie nie zarejestrowanych odbiorników radiofonicznych i telewizyjnych, o których mowa w ustawie z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji (Dz.U. z 1993 r. Nr 7 poz. 34, z1995 r. Nr 66, poz. 335 i Nr 142, poz. 701, z 1996 r. Nr 106, poz.496 oraz z 1997 r. Nr 88, poz. 554 i Nr 121, poz. 770) Tryby udzielania zamówienia publicznego Podstawowym trybem udzielania zamówienia publicznego jest przetarg nieograniczony. Zastosowanie trybu innego ni przetarg nieograniczony, mo liwe jest jedynie w przypadkach wskazanych w ustawie, tzn. w sytuacji zaistnienia ustawowej przes anki dopuszczalnoêci danego trybu. Ustalenie istnienia przes anki konieczne jest bez wzgl du na to, czy zamawiajàcy decyzj w sprawie wyboru trybu podejmuje samodzielnie, czy te wybór ten musi byç zatwierdzony przez Prezesa UZP. Zgodnie z ustawà o zamówieniach publicznych zastosowanie trybu innego ni przetarg nieograniczony musi byç zatwierdzone przez Prezesa UZP jeêli wartoêç szacunkowa zamówienia przekracza wartoêç EURO w przypadku zamówienia z wolnej r ki i EURO w pozosta ych przypadkach. Nale y równie zaznaczyç, i zgodnie z regulacjà art. 6 ust. 2, w przypadku udzielania zamówieƒ na us ugi: hotelowe i restauracyjne, w zakresie transportu kolejowego, w zakresie transportu morskiego i eglugi Êródlàdowej, prawnicze, w zakresie doradztwa personalnego, w zakresie ochrony, w zakresie szkolenia, zdrowotne i socjalne, w zakresie kultury oraz w zakresie sportu i rekreacji nie stosuje si m.in. przepisów ustawy dotyczàcych przes anek wyboru trybu w przypadku udzielenia zamówienia publicznego w trybie przetargu ograniczonego, dwustopniowego, negocjacji z zachowaniem konkurencji lub zapytania o cen oraz obowiàzku zatwierdzania w tych przypadkach trybu przez Prezesa UZP. Ustawa o zamówieniach publicznych wskazuje na szeêç trybów udzielania zamówienia publicznego. Poza przetargiem nieograniczonym mo liwe jest zastosowanie nast pujàcych trybów: przetargu ograniczonego (art. 52b) w sytuacji, gdy wystàpi co najmniej jedna z nast pujàcych okolicznoêci: 1) wartoêç zamówienia publicznego nie przekracza równowartoêci kwoty EURO, 2) specjalistyczny charakter zamówienia publicznego ogranicza liczb dostawców lub wykonawców mogàcych wykonaç dane zamówienie. przetargu dwustopniowego (art. 54) w sytuacji, gdy: 1) w uprzednio prowadzonym post powaniu w trybie przetargu nieograniczonego lub ograniczonego nie zosta y z o one adne oferty lub wszystkie oferty zosta y odrzucone, a pierwotne warunki zamówienia nie zostanà w istotny sposób zmienione, 2) nie mo na z góry okreêliç szczegó owych cech zamawianych us ug w taki sposób, aby umo liwiç wybór najkorzystniejszej oferty, 3) przedmiotem zamówienia publicznego sà dostawy lub roboty budowlane prowadzone wy àcznie w celach badawczych, doêwiadczalnych lub rozwojowych, a nie w celu zapewnienia zysku lub pokrycia poniesionych kosztów badaƒ lub rozwoju, 4) przedmiotem zamówienia jest zaprojektowanie i wykonanie robót budowlanych (przes anka ta b dzie obowiàzywa a do dnia wejêcia Polski do Unii Europejskiej) 5) w wyjàtkowych sytuacjach, je eli ze wzgl du na charakter us ug lub robót budowlanych lub zwiàzanych z nimi ryzyka, nie ma mo liwoêci dokonania wczeêniejszej ich wyceny. negocjacji z zachowaniem konkurencji (art. 64) w sytuacji, gdy: 1) uprzednio prowadzone post powanie w trybie przetargu nieograniczonego lub ograniczonego zosta o uniewa nione z powodu braku wymaganej liczby ofert, a pierwotne warunki zamówienia publicznego nie zostanà w istotny sposób zmienione, 2) zosta przeprowadzony konkurs, o którym mowa w art. 13a, w wyniku którego zakwalifikowano do post powania co najmniej dwóch wykonawców, 3) przedmiot dostawy jest wytwarzany wy àcznie w celach badawczych, doêwiadczalnych lub rozwojowych, przy czym nie dotyczy to produkcji seryjnej majàcej na celu udowodnienie zdolnoêci rynkowych lub pokrycie kosztów badaƒ lub rozwoju, 13

14 I.Wst p 4) dane roboty budowlane s u à wy àcznie do celów badawczych, doêwiadczalnych lub rozwojowych, a nie do zapewnienia zysku lub pokrycia poniesionych kosztów badaƒ lub rozwoju, 5) zachodzi pilna potrzeba udzielenia zamówienia publicznego, której wczeêniej nie mo na by o przewidzieç, a nie wynika ona z winy zamawiajàcego. zapytania o cen (art. 68 ust. 1) w sytuacji, gdy przedmiotem zamówienia sà dostawy rzeczy lub us ugi powszechnie dost pne o ustalonych standardach jakoêciowych, a wartoêç zamówienia nie przekracza równowartoêci kwoty EURO. zamówienia z wolnej r ki (art. 71 ust. 1) w sytuacji, gdy: 1) z przyczyn technicznych lub w przypadku udzielania zamówienia publicznego na prace z zakresu dzia alnoêci twórczej i artystycznej w dziedzinie kultury i sztuki, a tak e z przyczyn zwiàzanych z ochronà praw wy àcznych wynikajàcych z odr bnych przepisów dostawy, us ugi lub roboty budowlane mogà byç wykonane tylko przez jednego dostawc lub wykonawc, 2) zosta przeprowadzony konkurs i stosownie do jego postanowieƒ zamówienie musi byç udzielone wykonawcy, którego praca zosta a oceniona jako najlepsza, 3) ze wzgl du na wyjàtkowà sytuacj nie wynikajàcà z przyczyn le àcych po stronie zamawiajàcego, której nie móg on przewidzieç, wymagane jest natychmiastowe wykonanie zamówienia publicznego, a nie mo na zachowaç terminów okreêlonych dla innych trybów udzielenia zamówienia, 4) uprzednio prowadzone post powanie w trybie przetargu nieograniczonego zosta o uniewa nione z powodu braku wymaganej liczby ofert, je eli pierwotne warunki zamówienia nie zosta y w sposób istotny zmienione, a ze wzgl du na szczególny rodzaj dostaw, us ug lub robót budowlanych mo na je uzyskaç od jednego dostawcy lub wykonawcy, 5) udziela si temu samemu wykonawcy zamówieƒ publicznych dodatkowych, nie przekraczajàcych àcznie 20% wartoêci zamówienia podstawowego, których wykonanie sta o si konieczne na skutek sytuacji, których nie mo na by o wczeêniej przewidzieç oraz gdy z przyczyn technicznych lub gospodarczych zamówienia dodatkowego nie mo na oddzieliç od zamówienia podstawowego, 6) przedmiotem zamówienia publicznego jest nabycie, najem, dzier awa lub leasing nieruchomoêci, a ze wzgl du na szczególne okolicznoêci mo na jà uzyskaç od jednego oferenta. Szacunkowa wartoêç zamówienia a sposób udzielania zamówienia publicznego Do zamówieƒ o wartoêci szacunkowej nie przekraczajàcej równowartoêci kwoty 3000 EURO przepisy ustawy o zamówieniach publicznych nie majà zastosowania (art. 6 ust. 1 pkt 7). Je eli wartoêç szacunkowa przedmiotu zamówienia przekracza kwot EURO, a zamówienie ma byç realizowane w trybie zamówienia z wolnej r ki, zastosowanie tego trybu wymaga uprzednio uzyskania zgody Prezesa UZP. W przypadku je eli szacunkowa wartoêç zamówienia nie przekracza kwoty EURO zamawiajàcy udziela zamówienia na zasadach uproszczonych. Oznacza to, i w takim post powaniu nie stosuje si przepisów ustawy dotyczàcych publikacji og oszeƒ w Biuletynie Zamówieƒ Publicznych, protoko u post powania, specyfikacji istotnych warunków zamówienia, terminów, wadium, protestów i odwo aƒ. Ustawa z 26 lipca 2001 r. o zmianie ustawy o zamówieniach publicznych dopuszcza mo liwoêç àdania wadium poni ej progu EURO. Dla zamówieƒ o wartoêci szacunkowej do EURO zamawiajàcy obowiàzany jest prowadziç dokumentacj podstawowych czynnoêci zwiàzanych z post powaniem, zawierajàcà informacje: opis przedmiotu zamówienia, nazwisko lub firm (nazw ) oraz adresy dostawców/wykonawców ubiegajàcych si o zamówienie, cen oraz inne istotne elementy ka dej z ofert, streszczenie oceny i porównanie ofert, powody zastosowania przez zamawiajàcego innego trybu zamówienia ni przetarg nieograniczony, wskazanie wybranej oferty wraz z uzasadnieniem wyboru. Po zakoƒczeniu post powania dokumentacja ta jest jawna. W post powaniach powy szych zamawiajàcy ma mo liwoêç powo ania komisji przetargowej, natomiast, gdy wartoêç przedmiotu zamówienia przekracza 14

15 I.Wst p kwot EURO, zamawiajàcy jest zobligowany do utworzenia komisji przetargowej (po dniu r.). Cz onkami tej komisji mogà byç wy àcznie pracownicy zamawiajàcego. Przy zamówieniach o wartoêci szacunkowej przekraczajàcej EURO zamawiajàcy prowadzi post powanie publikujàc og oszenie w Biuletynie Zamówieƒ Publicznych, sporzàdzajàc protokó post powania oraz specyfikacj istotnych warunków zamówienia, zachowujàc ustawowe terminy, àdajàc wadium, respektujàc przepisy dotyczàce protestów i odwo aƒ. Dokumentacja post powania w postaci protoko u sporzàdzanego przez zamawiajàcego oraz oferty wraz z wszelkimi oêwiadczeniami i zaêwiadczeniami sk adanymi w trakcie post powania sà jawne. Brak jawnoêci dotyczy wy àcznie informacji stanowiàcych tajemnic przedsi biorstwa w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, a dostawca/wykonawca sk adajàc ofert zastrzega w odniesieniu do tych informacji, e nie mogà byç one udost pnione innym uczestnikom post powania. Zastosowanie trybu zapytania o cen mo liwe jest tylko w sytuacji gdy wartoêç zamówienia nie przekracza progu EURO, natomiast jedna z przes anek zastosowania trybu przetargu ograniczonego umo liwia zastosowanie tego trybu w sytuacji, gdy wartoêç zamówienia publicznego nie przekracza równowartoêci kwoty EURO. Podmiot udzielajàcy zamówienia o wartoêci szacunkowej do EURO, w trybie przetargu ograniczonego, przetargu dwustopniowego, negocjacji z zachowaniem konkurencji samodzielnie, lecz w oparciu o przes anki wymienione w ustawie, decyduje o wyborze trybu innego ni przetarg nieograniczony (za wyjàtkiem zamówienia z wolnej r ki, które mo e byç zastosowane wy àcznie do kwoty EURO). Powy ej progu EURO odstàpienie od trybu przetargu nieograniczonego musi byç poprzedzone uzyskaniem zgody Prezesa UZP. WartoÊç przedmiotu zamówienia ma równie wp yw na mo liwoêç skrócenia ustawowego terminu sk adania ofert. Zamawiajàcy mo e samodzielnie wyznaczyç krótszy termin sk adania ofert (jednak e nie krótszy ni 3 tygodnie) je eli spe nione sà równoczeênie dwie przes anki: 1) wartoêç zamówienia publicznego w przypadku robót budowlanych nie przekracza równowartoêci kwoty EURO, a w przypadku us ug lub dostaw EURO, 2) zachodzi co najmniej jedna z nast pujàcych okolicznoêci: a) wyznaczenie terminu, o którym mowa w ust. 1, uniemo liwi oby wykonanie zamówienia w danym roku bud etowym, b) wyznaczenie terminu, o którym mowa w ust. 1, mog oby spowodowaç powstanie szkody w znacznych rozmiarach, c) uprzednio przeprowadzone post powanie przetargowe w tej samej sprawie nie doprowadzi o do zawarcia umowy, d) przedmiotem zamówienia publicznego sà powszechnie dost pne dostawy, us ugi lub roboty budowlane o ustalonych standardach. Publikacja og oszenia w sprawie zamówienia publicznego Og oszenie o udzielaniu zamówienia publicznego zamawiajàcy powinien zamieêciç w swojej siedzibie w miejscu publicznie dost pnym, (od 10 stycznia 2002 r. co najmniej na 7 dni przed terminem sk adania ofert), gdzie powinno pozostawaç do dnia up ywu terminu sk adania ofert. Ponadto w sytuacji, gdy szacunkowa wartoêç zamówienia przekracza kwot EURO, istnieje obowiàzek publikacji og oszeƒ o rozpocz ciu post powania o udzielenie zamówieƒ publicznych w trybach przetargowych (przetarg nieograniczony, ograniczony, dwustopniowy) w Biuletynie Zamówieƒ Publicznych wydawanym przez Urzàd Zamówieƒ Publicznych. Ustawa z dnia 26 lipca 2001 r. o zmianie ustawy o zamówieniach publicznych z dniem 10 paêdziernika 2002 r. nak ada na zamawiajàcego obowiàzek publikacji og oszenia o przetargu nieograniczonym w sprawie zamówienia publicznego na stronie internetowej (gdy wartoêç zamówienia jest poni ej i powy ej kwoty EURO). Ponadto w art. 14d ust. 1 ustawodawca wymaga od zamawiajàcego przes ania do publikacji w Biuletynie Zamówieƒ Publicznych, niezw ocznie po zawarciu umowy, og oszenia o wyniku post - 15

16 I.Wst p powania (we wszystkich trybach, gdy wartoêç szacunkowa przedmiotu zamówienia przekracza kwot EURO), a w przypadku je eli udzielano zamówienia z wolnej r ki og oszenia zawierajàcego informacje o zawarciu umowy. Równie w przypadku uniewa nienia post powania og oszonego w Biuletynie Zamówieƒ Publicznych zamawiajàcy ma obowiàzek opublikowania og oszenia informujàcego o tym fakcie, zawierajàce dane o liczbie z o onych ofert, cenie oferty najtaƒszej i najdro szej oraz podstawie uniewa nienia. Zgodnie z art. 14c od 1 stycznia 2002 r. zamawiajàcy b dzie musia opublikowaç w Biuletynie Zamówieƒ Publicznych og oszenie o planowanych w danym roku kalendarzowym zamówieniach publicznych, których wartoêç w przypadku zamówienia na roboty budowlane przekracza równowartoêç kwoty EURO albo àczna wartoêç w ka dej kategorii dostaw lub us ug przekracza równowartoêç kwoty EURO. Przekazanie og oszenia do publikacji powinno nastàpiç niezw ocznie po sporzàdzeniu planu finansowego, je eli zamawiajàcy jest jednostkà sektora finansów publicznych albo do dnia 31 marca roku kalendarzowego, je eli jest innà jednostkà obowiàzanà do stosowania przepisów ustawy. Ze wskazanego powy ej obowiàzku, na mocy art. 6 ust. 2 ustawy, wy àczone zosta y sytuacje kiedy udzielane jest zamówienie na us ugi: hotelowe i restauracyjne, w zakresie transportu kolejowego, w zakresie transportu morskiego i eglugi Êródlàdowej, prawnicze, w zakresie doractwa personalnego, ochrony, szkolenia, zdrowotne i socjalne, w zakresie kultury, sportu i rekreacji. Ponadto Prezes Urz du Zamówieƒ Publicznych w uzasadnionych przypadkach mo e wyraziç zgod na publikacj og oszeƒ o zamówieniach publicznych, nawet je eli ich publikacja, ze wzgl du na wartoêç przedmiotu zamówienia nie jest obowiàzkowa, czyli poni ej progu EURO. Og oszenia zamieszczane w Biuletynie Zamówieƒ Publicznych, publikowane sà bezp atnie, zgodnie z wzorami og oszeƒ okreêlonymi przez Prezesa Rady Ministrów, nie póêniej ni w 10 dniu od daty dostarczenia do Urz du Zamówieƒ Publicznych. Og oszenia mo na dostarczyç do Urz du osobiêcie, pocztà, faksem i pocztà elektronicznà. Og oszenia nale y nadsy aç tylko jednokrotnie, np. po wys aniu og oszenia faksem nie nale y wysy aç tego samego og oszenia pocztà. Zamawiajàcy mo e równie opublikowaç og oszenie o udzielaniu zamówienia publicznego w prasie. Og oszenie to nie mo e byç jednak skierowane do prasy przed publikacjà w Biuletynie Zamówieƒ Publicznych. Nale y zaznaczyç, i po przystàpieniu Polski do Unii Europejskiej zamawiajàcy b dzie mia obowiàzek przekazywaç, za poêrednictwem Prezesa Urz du Zamówieƒ Publicznych, do publikacji w Dzienniku Urz dowym Wspólnot Europejskich og oszenia: o planowanych w danym roku kalendarzowym zamówieniach publicznych, których wartoêç dla dostaw lub us ug przekracza równowartoêç kwoty EURO, a dla robót budowlanych kwoty EURO, o zamówieniach publicznych oraz o wyniku post powania, których wartoêç dla dostaw lub us ug przekracza równowartoêç kwoty EURO, a dla robót budowlanych kwoty EURO oraz dotyczàce konkursu, którego wartoêç przekracza równowartoêç kwoty EURO. Decyzje administracyjne wydawane przez Prezesa Urz du Zamówieƒ Publicznych dotyczàce procedury udzielania zamówienia publicznego W przypadkach okreêlonych w ustawie o zamówieniach publicznych zamawiajàcy, chcàc odstàpiç od podstawowych zasad prowadzenia post powania, zobowiàzany jest uzyskaç, w trybie decyzji administracyjnej, zgod Prezesa UZP. Zamawiajàcy powinien wystàpiç do Prezesa UZP, je eli: zamierza udzieliç zamówienia publicznego w innym trybie ni przetarg nieograniczony, a szacunkowa wartoêç zamówienia przekracza kwot EURO, zamierza udzieliç zamówienia z wolnej r ki, a szacunkowa wartoêç zamówienia przekracza kwot EURO, zamierza odstàpiç od obowiàzku stosowania preferencji krajowych, 16

17 I.Wst p zamierza opublikowaç w Biuletynie Zamówieƒ Publicznych og oszenie poni ej wartoêci EURO, zamierza odstàpiç od obowiàzku wnoszenia wadium przez przyst pujàcych do danego przetargu, zamierza zawrzeç umow na czas d u szy ni 3 lata, zachodzi koniecznoêç zawarcia umowy przed ostatecznym rozstrzygni ciem protestu. Kontrola zamówieƒ publicznych W myêl art. 9 ust. 2 pkt 2 ustawy o zamówieniach publicznych Prezes Urz du Zamówieƒ Publicznych mo e àdaç od zamawiajàcych informacji o przebiegu procesu udzielania zamówieƒ publicznych i ich realizacji oraz udost pniania dokumentacji dotyczàcej danego post powania, we wskazanym przez siebie terminie. Prowadzàc post powanie wyjaêniajàce, na podstawie wskazanego ustawowego upowa nienia, Prezes Urz du mo e objàç kontrolà ca oêç post powania o zamówienie publiczne, lub jego cz Êç. Nie jest w tym przypadku zwiàzany ograniczeniami formalnymi, co oznacza, i mo e podjàç post powanie kontrolne równie po zakoƒczeniu procedury i dokonaniu wyboru najkorzystniejszej oferty oraz podpisaniu umowy w sprawie zamówienia publicznego. Kontrolà powy szà mogà byç obj te wszystkie post powania o zamówienia publiczne bez wzgl du na wartoêç szacunkowà przedmiotu zamówienia. Zaznaczyç nale y, i post powanie prowadzone na podstawie art.9 ust.2 pkt 2 ustawy jest post powaniem odr bnym, nie pozostajàcym w adnym zwiàzku z post powaniem odwo awczym, a tym samym jego wynik w aden sposób nie oddzia uje na prawomocnoêç wyroku wydanego przez zespó arbitrów. Prezes UZP ma obowiàzek skierowania zawiadomienia o stwierdzonym naruszeniu zasady, formy lub trybu post powania o udzielenie zmówienia publicznego do w aêciwego organu orzekajàcego o naruszeniu dyscypliny finansów publicznych.mo e równie wystàpiç do sàdu o stwierdzenie niewa noêci umowy lub zmian do umowy, w sprawie zamówienia publicznego, w ca oêci lub w cz Êci. Naruszenie zasad, form i trybu post powania przy udzielaniu zamówienia publicznego w myêl postanowieƒ art.138 ust.1 pkt 12 ustawy o finansach publicznych stanowi naruszenie dyscypliny finansów publicznych. Procedura protestacyjno-odwo awczo-skargowa Ustawa o zamówieniach publicznych w rozdziale 8 przewiduje mo liwoêç kontroli post powania o zamówienie publiczne przez uczestników post powania. Jednak e procedura protestacyjno-odwo awcza mo e byç wykorzystywana przez uczestników post powania (oferentów) w post powaniach, w których wartoêç zamówienia przekracza EURO. Z dniem 10 stycznia 2002 r., przed up ywem terminu do sk adania ofert, Êrodki odwo awcze, wobec czynnoêci podj tych przez zamawiajàcego, b dà przys ugiwa y organizacjom pracodawców i przedsi biorców zrzeszajàcym dostawców lub wykonawców wpisanym na list prowadzonà przez Prezesa UZP. Przy czym wniesienie protestu przez wskazane organizacje b dzie dopuszczalne nie póêniej ni 6 dni przed up ywem terminu do sk adania ofert. Dostawca/wykonawca mo e zaskar yç czynnoêci zamawiajàcego w toku post powania o zamówienie publiczne poprzez wniesienie protestu do zamawiajàcego. Od rozstrzygni cia protestu albo braku takiego rozstrzygni cia oferentowi przys uguje prawo do wniesienia odwo ania do Prezesa Urz du Zamówieƒ Publicznych. Dostawca/wykonawca nie mo e wnieêç protestu, a co za tym idzie odwo ania na wybór trybu post powania i zastosowanie preferencji krajowych. Protest mo na wnieêç w ciàgu 7 dni od dnia, w którym dostawca lub wykonawca powzià lub móg powziàç wiadomoêç o okolicznoêciach stanowiàcych podstaw do jego wniesienia. Odwo anie natomiast wnosi si w terminie 3 dni od dnia dor czenia rozstrzygni cia protestu lub 7 dni od up ywu terminu na jego rozpatrzenie. 17

18 I.Wst p Odwo anie rozpatrywane jest w ciàgu 14 dni przez zespó trzech arbitrów niezale nych od Prezesa Urz du Zamówieƒ Publicznych. Sk ad arbitrów powo ywany jest przez strony: jednego arbitra wyznacza zamawiajàcy, jednego odwo ujàcy, przewodniczàcego zespo u arbitrów wyznacza Prezes UZP. Arbitrzy przy rozpatrywaniu odwo ania pe nià swà funkcj z najwy szà starannoêcià, w sposób bezstronny, nie sà reprezentantami adnego z uczestników post powania ani te Prezesa UZP. Zespó arbitrów rozpoznajàc odwo anie orzeka tylko w granicach zarzutów podniesionych w proteêcie a nast pnie w odwo aniu. Oznacza to, e w odwo aniu nie mo na podnieêç nowych zarzutów ponad te, które zosta y wskazane w proteêcie. Wa nym wymogiem formalnym dotyczàcym odwo aƒ, wynikajàcym z przepisów rozporzàdzenia Rady Ministrów, jest koniecznoêç za àczenia do odwo ania dowodu op acenia wpisu. Brak dowodu uiszczenia wpisu w terminie wskazanym przez Prezesa Urz du Zamówieƒ Publicznych powoduje, i wniesione odwo anie pozostawia si bez rozpoznania. Uczestnicy post powania ponoszà koszty post powania stosownie do jego wyników. Do post powaƒ o zamówienia publiczne wszcz tych po 25 paêdziernika 2001 r. strony mogà wnieêç skarg na wyrok zespo u arbitrów do Sàdu Okr gowego w Warszawie. Prawo wniesienia skargi przys uguje stronom za poêrednictwem Prezesa Urz du Zamówieƒ Publicznych (w terminie 14 dni od dnia dor czenia wyroku z uzasadnieniem) oraz Prezesowi Urz du (w terminie 21 dni od dnia og oszenia wyroku). Sàd rozpatrujàc z o onà skarg bada jà równie pod wzgl dem merytorycznym. Anita Wichniak-Olczak radca prezesa 18

19 I.Wst p 2.Funkcjonowanie Urz du Zamówieƒ Publicznych w latach raport (wybrane fragmenty) 1.G ówne cele Urz du Zamówieƒ Publicznych w latach W omawianym okresie Urzàd Zamówieƒ Publicznych wype nia swoje statutowe zadania, jak równie cele nakreêlone bie àcymi potrzebami paƒstwa. Do g ównych celów Urz du, realizowanych w latach , nale y zaliczyç: dostosowanie prawa polskiego w zakresie zamówieƒ publicznych do wymagaƒ prawa europejskiego (priorytet wynikajàcy z Narodowego Programu Przygotowania do Cz onkostwa w Unii Europejskiej), przeciwdzia anie nieprawid owoêciom i zjawiskom patologicznym w zamówieniach publicznych. Ten rodzaj aktywnoêci Urz du ma dwa aspekty: indywidualny (podejmowanie przez Urzàd kontroli w poszczególnych, budzàcych wàtpliwoêci sprawach) i systemowy (inicjowanie zmian w przepisach i inne dzia ania zmierzajàce do usuwania systemowych êróde nieprawid owoêci). W obu przypadkach warto podkreêliç popraw sytuacji w sferze zamówieƒ publicznych, co zosta o równie odnotowane przez Bank Âwiatowy oraz Najwy szà Izb Kontroli, zapewnienie sprawnego funkcjonowania elementów systemu zamówieƒ publicznych, znajdujàcych si w kompetencji Urz du. Na szczególnà uwag zas uguje efektywne wykorzystanie elektronicznych Êrodków przekazu informacji, zarówno mi dzy pracownikami Urz du, jak równie mi dzy Urz dem a jego klientami (szerokie zastosowanie Internetu), upowszechnianie wiedzy na temat polskiego i europejskiego systemu zamówieƒ publicznych. W latach wydano àcznie 18 pozycji ksià kowych, obejmujàcych orzecznictwo zespo u arbitrów, dwa poradniki Jak udzielaç zamówieƒ publicznych i Jak unikaç b dów przy udzielaniu zamówieƒ publicznych oraz publikacje dotyczàce problematyki zamówieƒ publicznych w Unii Europejskiej, a w tym orzecznictwo Europejskiego Trybuna u SprawiedliwoÊci. Nale y równie wspomnieç o wydawanym, przez Urzàd miesi czniku Informator, w którym publikowane sà informacje o aktualnym stanie prawnym oraz wyjaêniane wàtpliwoêci interpretacyjne zwiàzane z praktycznym stosowaniem procedur. 2.Prace legislacyjne, prace analityczne i najwa niejsze decyzje UZP 2.1 Prace legislacyjne W latach Urzàd Zamówieƒ Publicznych przygotowa nast pujàce projekty ustaw: Projekt nowej ustawy o zamówieniach publicznych, przyj ty przez rzàd 15 lutego 2000 roku i tego samego dnia skierowany do Sejmu RP (druk nr 1720). W dniu 28 listopada 2000 r. Rada Ministrów wycofa a projekt z Sejmu uzasadniajàc to faktem wprowadzenia w toku prac komisyjnych zmian, które czyni y projekt sprzecznym z prawem Unii Europejskiej. Projekt ustawy o zmianie ustawy o zamówieniach publicznych w zwiàzku z dostosowaniem do prawa europejskiego. Projekt przyj ty przez Rad Ministrów w grudniu 2000 r., zosta skierowany do Sejmu do Komisji Prawa Europejskiego (druk sejmowy 2521). Ustawa o zmianie ustawy o zamówieniach publicznych zosta a uchwalona przez Sejm w dniu 22 czerwca 2001 r., opublikowana w Dzienniku Ustaw z dnia 25 lipca 2001 r. Nr 76, poz Wspomniana wy ej ustawa o zmianie ustawy o zamówieniach publicznych w pe ni dostosowuje polskie prawo w zakresie zamówieƒ publicznych do wymagaƒ unijnych, zachowujàc przy tym ochron rynku krajowego (w postaci preferencji dla polskich dostawców i wykonawców) do czasu cz onkostwa Polski w UE. 19

20 I.Wst p Kolejna nowelizacja ustawy o zamówieniach publicznych w 2001 r. dokonana zosta a w oparciu o komisyjny (Sejmowa Komisja Ma ych i Ârednich Przedsi biorstw) projekt ustawy o zmianie ustawy o zamówieniach publicznych, który wp ynà do Sejmu RP dnia r., zosta uchwalony przez Sejm w dniu 26 lipca 2001 r. Dnia 20 wrzeênia br. uchwalona ustawa zosta a podpisana przez Prezydenta RP. Nowelizacja ustawy czyli ustawa z dnia 26 lipca 2001 r. o zmianie ustawy o zamówieniach publicznych zosta a opublikowana w Dzienniku Ustaw z dnia 9 paêdziernika 2001 r., Nr 113, poz Prace analityczne Sprawozdania o funkcjonowaniu systemu zamówieƒ publicznych Sprawozdania te, szeroko udost pniane w wersji elektronicznej i papierowej, Prezes Urz du Zamówieƒ Publicznych przedk ada corocznie Radzie Ministrów, na podstawie art. 9 ust.1 pkt 3 ustawy o zamówieniach publicznych. Omawiane sà w nich zasadnicze problemy zwiàzane z funkcjonowaniem systemu zamówieƒ publicznych, z uwzgl dnieniem wykonywania przez Prezesa Urz du, jako centralnego organu administracji rzàdowej, w aêciwego w sprawach zamówieƒ publicznych, zadaƒ okreêlonych ustawà o zamówieniach publicznych Raporty dotyczàce sfery zamówieƒ publicznych Zjawiska patologiczne w zamówieniach publicznych kwiecieƒ 2000 r. Wspomniany wy ej raport zosta przed o ony Komitetowi Ekonomicznemu Rady Ministrów i by przedmiotem dyskusji na posiedzeniu KERM w dniu 15 maja 2000 r. W raporcie dokonano oceny funkcjonowania sytemu zamówieƒ publicznych oraz zagro eƒ w tym obszarze, a tak e wskazano metody rozwiàzania niektórych problemów. Ocena taka by a celowa nie tylko w aspekcie niewàtpliwych sukcesów wprowadzenia w ycie ustawy o zamówieniach publicznych, ale tak e w celu rozpoznania i opisania zjawisk niepo àdanych. JednoczeÊnie przychylny klimat do przeprowadzenia omawianej analizy stworzy y opublikowane nieco wczeêniej raporty: Biura Banku Âwiatowego w Warszawie (z paêdziernika 1999 r.) oraz Najwy szej Izby Kontroli (z marca 2000 r.), dotyczàce korupcji w Polsce. W raportach tych wskazywano, i do obszarów szczególnego zagro enia korupcjà zaliczony zosta w aênie sektor zamówieƒ publicznych. Wyniki raportu uwzgl dniane by y w trakcie prac nad nowelizacjà ustawy o zamówieniach publicznych. Raporty adresowane do organizacji mi dzynarodowych: odpowiedê na Kwestionariusz Przeglàdu Krajowego Reformy Regulacji OECD przygotowywanej przez Ministerstwo Gospodarki w lutym 2001 r. odpowiedê na Kwestionariusz I rundy oceny Grupy Paƒstw Przeciwko Korupcji (GRECO) przygotowywanej przez Ministerstwo SprawiedliwoÊci w kwietniu 2001 roku. Raport zwiàzany jest z ocenà zdolnoêci Polski do zapobiegania i zwalczania korupcji pod kàtem stosowania 3 z 20 Zasad Wiodàcych w Walce z Korupcjà, przyj tych w Rezolucji (97)24 Komitetu Ministrów RE Publikacje Urz du Zamówieƒ Publicznych 1. W latach Urzàd Zamówieƒ Publicznych przygotowa wiele publikacji, których celem by o: a) upowszechnianie wiedzy na temat prawa europejskiego w zakresie zamówieƒ publicznych, ze wzgl du na dostosowanie prawa polskiego do wymogów Unii Europejskiej. Publikacje z tego zakresu to: Zamówienia Publiczne w Unii Europejskiej Procedury odwo awcze w Êwietle dyrektyw, 1998 r., Wydanie II rozszerzone i poprawione, 2000 r. Zielona ksi ga. Zamówienia Publiczne w Unii Europejskiej. W poszukiwaniu rozwiàzaƒ, 1998 r. 20