PRACA ORYGINALNA ISSN

Transkrypt

1 PRACA ORYGINALNA ISSN Ashish C. Suthar 1, Anand Deshmukh 2, Vijaya Babu 3, Vijaya S. Mohan 4, Madhukar V. Chavan 5, Dutta Kumar 6, Vijaysingh Chauhan 1, Somesh Sharma 7, Mahesh Sharma 8 1 Piramal Enterprises Limited, Mumbai, Maharasztra, India 2 Tanay Clinic, Main Road Loha, Nanded, Maharasztra, India 3 A.L. Govt. Ayu. College, Warangal, Andhra Pradesh, India 4 Divya Poly Clinic, Narayan guda, Hyderabad, Andhra Pradesh, India 5 Dhanvantari Clinic, Jiyaguda, Hyderabad, Andhra Pradesh, India 6 Advance Rheumatology Center, Koutilya 1 st Floor, Medinova Complex, Somajiguda, Hyderabd, Andhra Pradesh, India 7 Piramal Enterprises Limited 8 Aarogya Hospital, M.J. Market, Hyderabad, Andhra Pradesh, India Skuteczność i bezpieczeństwo stosowania kapsułek Glycebal (PDM011011) jako leczenia wspomagającego u chorych na cukrzycę typu 2 otwarte badanie drugiej fazy z randomizacją i grupą kontrolną Efficacy and safety of Glycebal (PDM011011) capsules as adjuvant therapy in subjects with type 2 diabetes mellitus: an open label, randomized, active controlled, phase II trial Artykuł jest tłumaczeniem pracy: Suthar AC, Deshmukh A, Babu V et al. Efficacy and safety of Glycebal (PDM011011) capsules as adjuvant therapy in subjects with type 2 diabetes mellitus: an open label, randomized, active controlled, phase II trial. Clin Diabet 2016; 5, 3: DOI: /DK Należy cytować wersję pierwotną. Adres do korespondencji: Dr. Ashish C. Suthar Piramal Enterprises Limited, Light Hall A wing, Saki Vihar Road, Chandivali, Andheri (E), Mumbai Tel.: Faks: ashish.suthar@piramal.com Tłumaczenie: lek. Małgorzata Kamińska Nadesłano: Przyjęto do druku: Streszczenie Wstęp. Momordica charantia to roślina lecznicza stosowana tradycyjnie w leczeniu różnych chorób, w tym cukrzycy. Cel. Badanie przeprowadzono w celu oceny skuteczności i bezpieczeństwa stosowania preparatu PDM w postaci kapsułek (1,2 g/d.) jako formy leczenia wspomagającego u chorych na cukrzycę typu 2. Materiał i metody. Każda kapsułka preparatu PDM zawierała 400 mg sproszkowanego owocu Momordica charantia. Badaniem przesiewowym objęto 93 chorych na cukrzycę typu 2 przyjmujących co najmniej jeden lek hipoglikemizujący. Kryteria włączenia spełniało 85 chorych, któ rych przydzielono losowo w stosunku 3:1 do grupy otrzymującej badany lek lub grupy placebo. Przez 90 dni 64 chorych przyjmowało codziennie 3 kapsułki po 400 mg preparatu PDM (1,2 g/d.), a 21 chorych 3 kapsułki placebo. Głównymi punktami oceny skuteczności były średnie zmiany wartości stężenia glukozy na czczo (FPG), stężenia glukozy po posiłku (PPG) i hemoglobiny glikowanej ( ) od rozpoczęcia badania do 30., 60. i 90. dnia terapii. Wyniki. Wykazano, że stosowanie preparatu PDM w kapsułkach (1,2 g/d.) przez 90 dni spowodowało istotne zmniejszenie FPG o 14,59%, natomiast u chorych przyjmujących kapsułki placebo zaobserwowano w tym okresie nieznaczne zwiększenie tego parametru o 2,12%. Zmniejszenie wartości FPG było statystycznie istotne (p = 0,013) w porównaniu z grupą przyjmującą placebo. Badany preparat spowodował również zmniejszenie PPG o 22,21%, a redukcja w grupie przyjmującej placebo wyniosła 3,71% (p = 0,002). Korzystnym efektem terapii było obniżenie odsetka o 0,78 w grupie przyjmującej badany lek, podczas gdy w grupie otrzymującej placebo parametr ten zmniejszył się zaledwie o 0,2 (p = 0,066). W badanej populacji nie odnotowano działań niepożądanych, poważnych działań niepożądanych ani zgonów w związku z przyjmowaniem preparatu PDM w kapsułkach. 101

2 Diabetologia Praktyczna 2016, tom 2, nr 3 Wnioski. Wykazano, że preparat PDM w kap - sułkach (1,2 g/d.) cechuje się skutecznością i bezpieczeństwem stosowania i może być zalecany jako leczenie wspo-magające u chorych na cukrzycę typu 2. Słowa kluczowe: cukrzyca typu 2, Momordica charantia, Glycebal, kapsułka PDM011011, hipoglikemizujący, przeciwcukrzycowy ABSTRACT Background. Momordica charantia is a medicinal plant used traditionally for treatment of various diseases including diabetes. Objective. To evaluate the efficacy and safety of PDM capsules (1.2 g/day) as an adjuvant therapy in subjects with type 2 diabetes mellitus (T2DM). Methods. Each PDM capsule contained 400 mg dry fruit juice powder of Momordica charantia. Ninety three T2DM patients receiving at least one oral hypoglycemic treatment were screened. The eligible 85 subjects were randomized into 3:1 ratio in drug treatment (PDM capsules) and placebo arm. Sixty-four patients received three 400 mg PDM capsules (1.2 g/day) while 21 patients received three placebo capsules per day for 90 days respectively. The primary efficacy endpoints were mean change in FPG, PPG level and % from baseline to day 30, 60 and 90 after interventions. Results. PDM capsule (1.2 g/day) showed significant reduction in FPG level by 14.59% after 90 days treatment, while patients receiving placebo capsules exhibited a marginal increase of 2.12%. The reduction in FPG level was statistically significant (p = 0.013) as compared with the placebo group. It also reduced PPG level by 22.21% as compared to the 3.71% reduction (p = 0.002) in placebo group. The encouraging reduction in % in the drug group was 0.78 as compared to the placebo group with only 0.20 (p = 0.066). PDM capsule showed no adverse events, serious adverse events and death in the study population. Conclusion. PDM capsule (1.2 g/day) showed good efficacy and safety; and it can be prescribed as an adjuvant therapy in subjects with T2DM. Key words: type 2 diabetes mellitus, Momordica charantia, Glycebal, PDM capsule, hypoglycemic, antidiabetic Wstęp Cukrzyca jest progresywną chorobą metaboliczną cechującą się długookresowym zwiększeniem stężenia glukozy we krwi, niedoborem insuliny i insulinoopornością z zaburzeniami metabolizmu węglowodanów [1]. Utrzymująca się przez długi czas hiperglikemia wiąże się z powikłaniami makro- i mikronaczyniowymi (zaburzenia czynności lub niewydolność ważnych narządów wewnętrznych, w tym oczu, serca, nerek, nerwów i naczyń krwionośnych) [2]. Według corocznego raportu International Diabetes Federation (IDF) liczba chorych na cukrzycę wynosi obecnie 387 milionów, a do 2035 roku wzrośnie do 592 milionów [3]. Prognozy zakładają, że w 2030 roku w Indiach na cukrzycę będzie chorowało 79,4 miliona osób; zwiększy się częstość występowania tej choroby wśród ludności zamieszkującej tereny wiejskie [4]. Cukrzyca typu 2 występuje najczęściej u osób w wieku lat, a jej rozwój zależy od wielu czynników, do których należą: uwarunkowania genetyczne, mała aktywność fizyczna, siedzący tryb życia, otyłość, palenie tytoniu i spożywanie dużych ilości alkoholu [5]. Warunki patofizjologiczne w cukrzycy typu 2 są wynikiem niedostatecznego wydzielania insuliny przez komórki b trzustki i/lub insulinooporności. Zaburzenia wydzielania insuliny nasilają się stopniowo i wiążą się z gluko- i lipotoksycznością [6]. W leczeniu cukrzycy podstawowe znaczenie wśród dostępnych metod leczenia mają doustne leki hipoglikemizujące i preparaty insulinowe. Jednak ich stosowanie wiąże się z występowaniem działań niepożądanych i nie zapobiega rozwojowi powikłań [7]. Do najczęstszych działań niepożądanych należą hipoglikemia, przyrost masy ciała (pochodne sulfonylomocznika, meglitynidy), obrzęk obwodowy, zaburzenie czynności wątroby (tiazolidynodiony) [8] i zaburzenia żołądkowo-jelitowe (inhibitory dipeptydylopeptydazy-4) [9]. Uważa się, że tiazolidynodiony mogą zwiększać ryzyko zawału serca i raka pęcherza [10, 11]. Istnieje obecnie duże zapotrzebowanie na leki pochodzenia roślinnego stosowane w leczeniu cukrzycy, ponieważ mają one mniej działań niepożądanych (lub nie mają ich wcale), są skuteczne, a przy tym stosunkowo tanie w porównaniu z insulinami lub innymi lekami hipoglikemizującymi [12, 13]. Momordica charantia z rodziny dyniowatych zwana też balsamką ogórkowatą, przepęklą ogórkowatą lub gorzkim melonem to roślina lecznicza stosowana tradycyjnie w leczeniu różnych chorób, o poznanym działaniu farmakologicznym w różnych obszarach [14]. Wyniki badań oceniających efekty jej stosowania, prowadzonych na szczurach i myszach z cukrzycą wywołaną streptozotocyną, wykazały istotne zmniejszenie stężeń glukozy we krwi [15]. Khanna i wsp. wyizolowali z M. charantia polipeptyd P o skutecznym działaniu hipoglikemizującym [16]. W wielu badaniach klinicznych stwierdzono korzystne działanie 102

3 Ashish C. Suthar i wsp., Skuteczność i bezpieczeństwo stosowania kapsułek Glycebal w cukrzycy typu 2 rośliny u chorych na cukrzycę [17, 18]. Do substancji, które zawiera M. charantia, należą: mormordyna, karotenoidy, flawonoidy, witamina C i polifenole. Ważne wyizolowane z niej związki o działaniu hipoglikemizującym to między innymi charantyna (glikozyd steroidowy) i polipeptyd P, zwany również roślinną insuliną [19]. W przypadku dostępnych w sprzedaży preparatów zawierających sproszkowany sok z M. charantia wyprodukowanych tradycyjnymi metodami istnieje ryzyko degradacji biocząsteczek przed użyciem. Autorzy opracowali nowatorską, opatentowaną metodę produkcji sproszkowanego soku, która zapewnia stabilność biocząsteczki wrażliwej na wysoką temperaturę. Przedstawione badanie przeprowadzono w celu oceny skuteczności i bezpieczeństwa stosowania kapsułek preparatu PDM jako leczenia wspomagającego u chorych na cukrzycę typu 2. Materiał i metody Pacjenci Do badania rekrutowano kobiety i mężczyzn w wieku powyżej 30 i poniżej 70 lat z cukrzycą rozpoznaną klinicznie u których w ciągu ostatnich 6 miesięcy choroba przebiegała stabilnie dzięki stosowaniu doustnych leków hipoglikemizujących (innych niż PDM011011) leczonych w 5 ośrodkach w Indiach. Ostatecznie włączono do badania chorych, u których w trakcie badania przesiewowego glikemia na czczo wynosiła mg/dl; a odsetek wynosił powyżej 7%, ale poniżej 10%. Wykluczono z badania kobiety w ciąży i okresie laktacji oraz kobiety w okresie rozrodczym i mężczyzn niewyrażających zgody na stosowanie odpowiedniej metody antykoncepcji. Inne kryteria wykluczenia obejmowały cukrzycę typu 1, cukrzycę wtórną, klinicznie istotną chorobę serca, zaburzenia endokrynne inne niż stabilna choroba tarczycy, konieczność stosowania insuliny oraz stężenie kreatyniny w surowicy powyżej 1,5 mg/dl. Badanie zostało zaaprobowane przez odpowiednią komisję bioetyczną i przeprowadzone zgodnie z deklaracją helsińską. Przed rozpoczęciem badania od wszystkich uczestników uzyskano pisemną zgodę na udział. Materiał roślinny i przygotowanie leku Niedojrzałe zielone owoce M. charantia zebrane na polach prowincji Maharashtra w Indiach zostały zweryfikowane przez Piramal Life Sciences Limited (PLSL) w Mumbaju (Indie). W procesie ekstrakcji uzyskano sok z całych owoców wraz z pestkami, który następnie poddano dalszej obróbce; w rezultacie otrzymano sypki proszek o naturalnym zielonym kolorze i charakterystycznym zapachu i smaku. Proces przetwarzania soku jest etapem opatentowanym, opracowanym w celu stabilizacji aktywnych związków wrażliwych na wysoką temperaturę. Każda kapsułka PDM zawierała 400 mg wystandaryzowanego suchego proszku i nie mniej niż 0,4 mg urydyny jako znacznika chemicznego. Projekt badania To otwarte badanie 2. fazy, z randomizacją i grupą kontrolną, miało na celu ocenę skuteczności i bezpieczeństwa stosowania kapsułek PDM jako leczenia wspomagającego u chorych na cukrzycę. Projekt badania zakładał łącznie 5 wizyt: wizytę przesiewową, wizytę początkową oraz 3 wizyty kontrolne w 30., 60. i 90. dniu badania podczas których przeprowadzono testy służące ocenie bezpieczeństwa i skuteczności. Badaniu przesiewowemu poddano 93 chorych; do dalszego etapu włączono 85 chorych z 5 ośrodków w Indiach. Chorych spełniających kryteria włączenia (n = 85) przydzielono losowo w stosunku 3:1 do grupy otrzymującej badany preparat (kapsułki PDM011011) lub do grupy przyjmującej placebo. Kapsułki PDM (1,2 g/d.) przyjmowało przez 90 dni 64 chorych, a kapsułki placebo 21 pacjentów. Osoby w grupie leczonej przyjmowały codziennie jedną kapsułkę PDM (400 mg) rano i dwie wieczorem, pół godziny przed posiłkiem (śniadaniem lub kolacją). W grupie kontrolnej chorzy przyjmowali placebo według takiego samego schematu. Ocena skuteczności i bezpieczeństwa stosowania Głównymi punktami końcowymi oceny skuteczności były średnie zmiany glikemii na czczo (FPG, fasting plasma glucose), glikemii poposiłkowej (PPG, postprandial plasma glucose) i odsetka hemoglobiny glikowanej (, glycated hemoglobin) od wartości początkowych do 30., 60. i 90. dnia badania. Wartość powinna wynosić 7%. Dodatkowymi punktami oceny skuteczności były profil lipidowy i ogólne samopoczucie chorych w trakcie leczenia. Bezpieczeństwo stosowania preparatu monitorowano na podstawie: działań niepożądanych zgłaszanych przez chorych, badania fizykalnego, parametrów życiowych, parametrów laboratoryjnych oraz morfologii krwi. Wielkość próby i randomizacja Wielkość próby określono na podstawie efektu leczenia doustnego tym samym lekiem i przyjęto następujące założenia: porównanie skuteczności badanego preparatu (70% 42 spośród 60) i placebo (40% 8 spośród 20) będzie miało 90-procentową moc wykrywania różnic na poziomie istotności a = 0,05. Do przydzielania włączonych do badania osób do grup terapeutycznych zastosowano randomizację blokową w stosunku 3:1 (aktywny preparat : placebo). 103

4 Diabetologia Praktyczna 2016, tom 2, nr 3 Analiza statystyczna Analizę statystyczną przeprowadzono przy użyciu pakietu SPSS V 10.0 (Statistical Package for the Social Sciences, Version 10.0). Dane przedstawiono jako średnie odchylenie standardowe (± SD, standard deviation) lub odsetek (n), w zależności od ich rodzaju. Do porównania odpowiadających sobie danych (przed leczeniem i po leczeniu) zastosowano test t-studenta dla zmiennych powiązanych. Test t-studenta dla zmiennych niepowiązanych przeprowadzano w celu porównania średnich wartości parametrów niezwiązanych. Jako poziom istotności statystycznej przyjęto wartość p = 0,05. Wyniki Dane demograficzne i wyjściowe parametry Badanie ukończyło 79 spośród 85 włączonych do niego osób, w tym 62 chorych z grupy przyjmującej PDM i 17 z grupy placebo (tab. 1). Z powodu utraty możliwości dalszej obserwacji nie ukończyło go 6 osób 2 z grupy leczonej i 4 z grupy kontrolnej (ryc. 1). Badanie przeprowadzono w warunkach rzeczywistej praktyki klinicznej obejmujących 5 ośrodków w Indiach w okresie od 26 czerwca do 17 października 2012 roku. Przeanalizowano dane demograficzne. Grupy były podobne pod względem populacji per protocol i wyjściowej charakterystyki (tab. 2). Wiek chorych w grupie przyjmującej aktywny preparat mieścił się w zakresie lat, a w grupie przyjmującej placebo 31 55; a zatem rozkład wiekowy było podobny w obu grupach. Oceniono wyjściową charakterystykę choroby (tab. 2) pod względem wartości FPG, PPG i. Średnia początkowa FPG w grupie przyjmującej PDM wynosiła 150,02 ± 35,2 mg/dl, a w grupie placebo 148,76 ± ± 34,8 mg/dl. Średnia początkowa PPG miała wartość odpowiednio 202,40 ± 56,7 mg/dl oraz 190,24 ± ± 54,3 mg/dl, z kolei średni początkowy odsetek 7,87 ± 1,0 (grupa przyjmująca lek) i 7,83 ± ± 1,1 (grupa placebo). Analiza dotycząca skuteczności Główny punkt końcowy oceny skuteczności obejmował trzy parametry: FPG, PPG i odsetek, jak przedstawiono w tabeli 3. Badany lek spowodował istotne zmniejszenie FPG o 14,59% po 90 dniach terapii, natomiast w grupie placebo stwierdzono nieznaczne zwiększenie FPG o 2,12% (tab. 4). Redukcja ta była istotna statystycznie (p = 0,013) w porównaniu z grupą przyjmującą placebo. Badany lek spowodował również redukcję PPG o 22,21% w porównaniu do redukcji o 3,71% (p = 0,002) w grupie placebo. Nie odnotowano jednak istotnego zmniejszenia odsetka ani w grupie przyjmującej aktywny preparat, ani w grupie placebo. Jednak, co obiecujące, zmniejszenie odsetka w grupie leczonej wynosiło 0,78, natomiast w kontrolnej tylko 0,2 (p = 0,066). Analiza dodatkowych punktów końcowych oceny skuteczności obejmowała profil lipidowy stężenie cholesterolu całkowitego, cholesterolu frakcji HDL, cholesterolu frakcji LDL, cholesterolu frakcji VLDL i trójglicerydów. W obu grupach stwierdzono redukcję średniej wartości tych parametrów w ciągu 90 dni w stosunku do wartości wyjściowych (tab. 5). Analiza dotycząca bezpieczeństwa Analizę dotyczącą bezpieczeństwa przeprowadzono na podstawie występowania działań niepożądanych, parametrów hematologicznych, parametrów funkcji Tabela 1. Przebieg badania Udział chorych w poszczególnych etapach badania Liczba (%) chorych Ogółem W grupie przyjmującej PDM n = 64 W grupie otrzymującej placebo n = 21 n = 85 Chorzy włączeni do badania 64 (75,29%) 21 (24,70%) 85 (100%) Chorzy, którym podawano lek 64 (75,29%) 21 (24,70%) 85 (100%) Chorzy, którzy ukończyli badanie 62 (78,48%) 17 (21,51%) 79 (92,94%) Przedwczesne zakończenie udziału w badaniu 2 (3,12%) 4 (9,52%) 6 (4,70%) Wycofanie zgody 0 (0,00%) 0 (0,00%) 0 (0,00%) Decyzja badacza 0 (0,00%) 0 (0,00%) 0 (0,00%) Niespełnianie kryteriów włączenia 0 (0,00%) 0 (0,00%) 0 (0,00%) Działania niepożądane 0 (0,00%) 0 (0,00%) 0 (0,00%) Utrata możliwości obserwacji 2 (3,12%) 4 (9,52%) 6 (19,04%) Poważne badania niepożądane/zgon 0 (0,00%) 0 (0,00%) 0 (0,00%) Inne przyczyny 0 (0,00%) 0 (0,00%) 0 (0,00%) 104

5 Ashish C. Suthar i wsp., Skuteczność i bezpieczeństwo stosowania kapsułek Glycebal w cukrzycy typu 2 Rycina 1. Diagram CONSORT (liczba chorych na poszczególnych etapach badania) Tabela 2. Dane demograficzne i początkowe wartości ocenianych parametrów Parametr Grupa przyjmująca PDM n = 62 Grupa przyjmująca placebo n = 17 Płeć, n (%) Mężczyźni 39 (62,90%) 10 (58,82%) Kobiety 23 (37,09%) 07 (41,50%) Wiek Średnia wieku ± SD 41,33 ± 7,59 41,31 ± 6,88 Zakres wieku Średnia początkowa FPG ± SD [mg/dl] 150,02 ± 35,2 148,76 ± 34,8 Średnia początkowa PPG ± SD [mg/dl] 202,40 ± 56,7 190,24 ± 54,3 Średni początkowy odsetek ± SD 7,87 ± 1,0 7,83 ± 1,1 Leki stosowane w przeszłości/obecnie Glibenklamid Gliklazyd Metformina Gliklazyd plus metformina Glimepiryd Leki ziołowe Brak danych SD (standard deviation) odchylenie standardowe; FPG (fasting plasma glucose) glikemia na czczo; PPG (postprandial plasma glucose) glikemia poposiłkowa; (glycated hemoglobin) hemoglobina glikowana 105

6 Diabetologia Praktyczna 2016, tom 2, nr 3 Tabela 3. Zestawienie wartości glikemii na czczo, glikemii poposiłkowej oraz odsetka hemoglobiny glikowanej w badaniu leku PDM w kapsułkach Zmienna Grupa Początek badania Dzień 30. Dzień 60. Dzień 90. FPG [mg/dl] Lek 150,02 ± 35,2 142,5 ± 21,2 135,43 ± 24,8 128,12 ± 16,8 Placebo 148,76 ± 34,8 145,35 ± 21,0 146,35 ± 21,3 150,88 ± 22,8 PPG [mg/dl] Lek 202,4 ± 56,7 179,16 ± 22,6 170,01 ± 26,4 157,45 ± 17,9 Placebo 190,23 ± 54,2 182,23 ± 28,3 182,76 ± 32,1 183,17 ± 30,5 (%) Lek 7,87 ± 1,0 7,08 ± 0,9 Placebo 7,83 ± 1,1 7,62 ± 0,9 FPG (fasting plasma glucose) glikemia na czczo; PPG (postprandial plasma glucose) glikemia poposiłkowa; (glycated hemoglobin) hemoglobina glikowana Tabela 4. Procentowe zmiany głównych parametrów oceny skuteczności pod wpływem leczenia PDM w kapsułkach Parametr FPG [mg/dl] PPG [mg/dl] (%) Lek Placebo Lek Placebo Lek Placebo Na początku badania 150,02 148,76 202,40 190,24 7,87 7,83 Po leczeniu (90 dni) 128,13 150,88 157,45 183,18 7,08 7,62 Zmniejszenie stężenia glukozy w osoczu w okresie leczenia 21,89 2,12 44,95 7,06 Procentowe zmniejszenie stężenia glukozy w osoczu 14,59 1,42 22,21 3,71 0,78 0,20 p *p = 0,013 **p = 0,002 p = 0,066 Do analizy danych zastosowano test t-studenta dla zmiennych powiązanych. *Wartości istotne, jeśli p < 0,05 w porównaniu z placebo; **Wartości istotne, jeśli p < 0,01 w porównaniu z placebo; FPG (fasting plasma glucose) glikemia na czczo; PPG (postprandial plasma glucose) glikemia poposiłkowa; (glycated hemoglobin) hemoglobina glikowana Tabela 5. Wpływ leczenia na profil lipidowy Zmienna Leczenie Początek badania Dzień 90. Cholesterol całkowity [mg/dl] PDM ,69 ± 27,27 146,48 ± 28,74 Placebo 154,23 ± 30,11 152,35 ± 29,11 Cholesterol frakcji HDL [mg/dl] PDM ,56 ± 5,93 47,52 ± 9,28 Placebo 48,52 ± 5,83 48,06 ± 7,71 Cholesterol frakcji LDL [mg/dl] PDM ,82 ± 24,15 77,45 ± 26,10 Placebo 84,16 ± 25,22 81,99 ± 23,38 Cholesterol frakcji VLDL [mg/dl] PDM ,31 ± 4,20 21,51 ± 3,95 Placebo 21,54 ± 4,68 22,31 ± 4,64 Trójglicerydy [mg/dl] PDM ,55 ± 20,98 107,56 ± 19,75 Placebo 107,71 ± 23,40 111,53 ± 23,18 SD (standard deviation) odchylenie standardowe; HDL (high density lipoprotein) lipoproteiny o dużej gęstości; LDL (low density lipoprotein) lipoproteiny o małej gęstości; VLDL (very low density lipoprotein) lipoproteiny o bardzo małej gęstości życiowych i badania fizykalnego. Leczenie preparatem PDM w kapsułkach było dobrze tolerowane przez cały okres badania. W ciągu 90 dni leczenia preparatem PDM nie odnotowano żadnych przypadków działań niepożądanych, poważnych działań niepożądanych ani zgonu. Nie stwierdzono istotnych zmian w zakresie parametrów hematologicznych, badań biochemicznych krwi ani parametrów funkcji życiowych. Dyskusja Leczenie preparatem PDM w kapsułkach spowodowało istotne zmniejszenie FPG i PPG, co potwierdza skuteczne działanie hipoglikemizujące badanego leku. Po 3-miesięcznej terapii preparatem PDM w kapsułkach (1,2 g/d.) zaobserwowano obniżenie FPG o 14,59%, natomiast u chorych przyjmujących kapsułki placebo nastąpiło w tym czasie nie- 106

7 Ashish C. Suthar i wsp., Skuteczność i bezpieczeństwo stosowania kapsułek Glycebal w cukrzycy typu 2 wielkie zwiększenie FPG o 2,12%. Zmniejszenie FPG było statystycznie istotne (p = 0,013) w porównaniu z grupą przyjmującą placebo. Rahman i wsp. opisali istotne zmniejszenie FPG po 10-miesięcznej terapii M. charantia w postaci proszku w dawkach 2 g/dobę i 4 g/dobę u chorych na cukrzycę typu 2 [20]. W innym badaniu zaobserwowano, że stosowanie M. charantia w dawce 2 g/dobę przez 4 tygodnie u chorych na cukrzycę typu 2 skutkuje istotnym zmniejszeniem stężenia glukozy we krwi o 26,7 ± 40,8 mg/dl, jednak uzyskany efekt był słabszy niż po zastosowaniu metforminy w dawce 1 g/dobę [21]. W niniejszym badaniu efekty stwierdzone po małej dawce (1,2 g/d.) są podobne do efektów po podaniu większych dawek leku (2 g/d. i 4 g/d.) opisywanych przez innych autorów [20, 21]. W niniejszym badaniu po 90 dniach leczenia nastąpiła również redukcja PPG o 22,21% w porównaniu z redukcją o 3,71% (p = 0,002) w grupie placebo. John i wsp. opisali nieistotne zmniejszenie (p > 0,05) PPG po leczeniu M. charantia w postaci tabletek (dawka 6 g/d.) przez 4 tygodnie u chorych na cukrzycę typu 2. Zmiana PPG w okresie badania wynosiła 30 mg/dl [22]. W niniejszym badaniu najistotniejsza zmiana w okresie od rozpoczęcia badania do zakończenia 90-dniowego leczenia PPG wynosiła 44,95 mg/dl. Pomiar odsetka jest wyznacznikiem ogólnej kontroli cukrzycy i ma na celu zapobieganie rozwojowi powikłań związanych z chorobą [23]. Zmniejszenie wartości o 1% wiąże się z redukcją częstości powikłań mikronaczyniowych o około 30 35% i powikłań makronaczyniowych o 14 16% [24]. Wyniki uzyskane w niniejszym badaniu wskazują, że redukcja wartości od wartości wyjściowych do zakończenia badania u chorych przyjmujących PDM w kapsułkach jest większa niż w grupie przyjmującej placebo. Różnica między grupami pod względem średniej redukcji po 90 dniach terapii nie była istotna statystycznie. Wyniki te były podobne do opisywanych przez Dansa i wsp., którzy odnotowali nieistotne zmniejszenie odsetka u chorych na cukrzycę typu 2 leczonych ekstraktem M. charantia [25]. Rahman i wsp. również zaobserwowali nieistotne zmniejszenie odsetka u chorych na cukrzycę typu 2, którym podawano przez 10 tygodni preparat M. charantia w postaci proszku [20]. W przeprowadzonym wcześniej badaniu autorzy ocenili wpływ stosowania preparatu PDM w kapsułkach (400 mg) podawanego 2 razy na dobę przez 90 dni u chorych na cukrzycę typu 2 (n = 20). Redukcja FPG i PPG wynosiła odpowiednio 18,65% i 22,03%; odnotowano również zmniejszenie odsetka o 1,1%. Wyniki tego pilotażowego badania były porównywalne do uzyskanych w niniejszym badaniu. Stwierdzono ponadto zmniejszenie o około 5% masy ciała u otyłych chorych na cukrzycę (n = 6, masa ciała 80 kg) przyjmujących preparat PDM w kapsułkach. Ogólnie w badanej grupie chorych na cukrzycę stwierdzono zmniejszenie masy ciała o 2,2% u przyjmujących PDM oraz przyrost masy ciała o 0,6% u osób stosujących metforminę w tabletkach. Redukcja masy ciała stanowi dodatkową korzyść ze stosowania preparatu PDM w kapsułkach. W niniejszym badaniu zaobserwowano również, że u chorych na cukrzycę typu 2 przyjmujących PDM w kapsułkach nastąpiło zmniejszenie średnich wartości stężeń cholesterolu całkowitego, cholesterolu frakcji LDL, cholesterolu frakcji VLDL i trójglicerydów. Obserwacje te są zgodne z wynikami badania przeprowadzonego przez Rahmana i wsp. pokazującymi korzystne zmiany stężeń lipidów w grupie przyjmującej preparat M. charantia w postaci proszku, które jednak nie osiągnęły poziomu istotności statystycznej z wyjątkiem grupy stosującej dawkę 4 g/dobę [20]. Preparat PDM w kapsułkach (1,2 g/d.) był dobrze tolerowany przez chorych, a jego stosowanie okazało się w trakcie tego badania bezpieczne. Parametry hematologiczne i parametry funkcji życiowych były prawidłowe w obu grupach terapeutycznych. Ocena ogólnej odpowiedzi na leczenie przeprowadzona na zakończenie badania wykazała bardzo dobrą odpowiedź na terapię preparatem PDM na poziomie 80% (49 spośród 62 chorych). Wyraźna redukcja FPG, FPG i odsetka potwierdza przeciwcukrzycowe działanie preparatu PDM w kapsułkach. Może on być stosowany wraz z innymi lekami przeciwcukrzycowymi jako leczenie wspomagające u chorych na cukrzycę typu 2. Mimo że wykazano dobrą skuteczność preparatu, potrzebne są badania z dłuższym czasem obserwacji, aby potwierdzić jego skuteczność i bezpieczeństwo w leczeniu długookresowym. Wniosek Wykazano, że preparat Glycebal PDM w kapsułkach charakteryzuje się dobrą skutecznością i bezpieczeństwem i może być stosowany u chorych na cukrzycę typu 2 jako leczenie wspomagające. Konflikt interesów Autorzy deklarują brak konfliktu interesów w związku z tym artykułem. Podziękowania Autorzy dziękują dr. G. Tyebkhanowi za komentarze i zweryfikowanie manuskryptu, K. Salkarowi za wsparcie w sprawach administracyjnych oraz firmie Karmic Lifesciences LLP za redakcję manuskryptu w wersji angielskiej. 107

8 Diabetologia Praktyczna 2016, tom 2, nr 3 Piśmiennictwo 1. World Health Organization. Diabetes Programme. WHO c-2016, 2. American Diabetes Association. Diagnosis and classification of diabetes mellitus. Diabetes Care 2010; 33 (supl. 1): S International Diabetes Federation. Diabetes Atlas 2014, // 4. Kaveeshwar S.A., Cornwall J. The current state of diabetes mellitus in India. Australas. Med. J. 2014; 7: Olokoba A.B., Obateru O.A., Olokoba L.B. Type 2 Diabetes Mellitus: A Review of Current Trends. Oman Med. J. 2012; 27: Kohei K. Pathophysiology of Type 2 Diabetes and Its Treatment Policy. JMAJ 2010; 53: Mohammady I., Elattar S., Mohammed S., Ewais M. An Evaluation of Anti-Diabetic and Anti-Lipidemic Properties of Momordica charantia (Bitter Melon) Fruit Extract in Experimentally Induced Diabetes. Life Sci. J. 2012; 9: Scheen A.J. Thiazolidinediones and liver toxicity. Diabetes Metab. 2001; 27: Mallare J.T., Karabell A.H., Velasquez-Mieyer P., Stender S.R.S., Christensen M.L. Current and future treatment of metabolic syndrome and Type 2 diabetes in children and adolescents. Diabetes Spectr. 2005; 18: Doctors concerned as India suspends diabetes drug pioglitazone. Medscape 2013, Shukla R., Kalra S. Pioglitazone: Indian perspective. Indian J. Endocrinol. Metab. 2011; 5: Prabhakar P.K., Doble M. Mechanism of action of medicinal plants towards diabetes mellitus: A review. W: Govil J.N., Singh V.K., Bhardwaj R. (red.). Recent Progress in Medicinal Plants. Tom 2. Studium Press, LLC Patel D.K., Kumar R., Laloo D., Hemalatha S. Diabetes mellitus: An overview on its pharmacological aspects and reported medicinal plants having antidiabetic activity. Asian Pac. J. Trop. Biomed. 2012; 2: Sathish Kumar D., Vamshi Sharathnath K., Yogeswaran P. i wsp. A Medicinal Potency of Momordica charantia. Int. J. Pharm. Sci. Rev. Res. 2010; 1: Day C., Cartwright T., Provoct J., Bailey C.J. Hypoglycaemic effect of Momordica charantia extracts. Planta Med.1990; 54: Khanna P., Jain S.C., Panagariya A., Dixit V.P. Hypoglycemic activity of polypeptide-p from a plant source. J. Nat. Prod. 1981; 44: Ghorbani A. Best herbs for managing diabetes: A review of clinical studies. Braz. J. Pharm. Sci. 2013; 49: Lim S.T., Jimeno C.A., Razon-Gonzales E.B., Velasquez M.N. The MOCHA DM study: The effect of Momordica charantia tablets on glucose and insulin levels during the postprandial state among patients with Type 2 Diabetes Mellitus. Philipp. J. Intern. Med. 2010; 48: Nerurkar P.V., Lee Y.K., Motosue M., Adeli K., Nerurkar V.R. Momordica charantia (bitter melon) reduces plasma apolipoprotein B-100 and increases hepatic insulin receptor substrate and phosphoinositide-3 kinase interactions. Br. J. Nutr. 2008; 100: Rahman I.U., Khan R.U., Rahman K.U., Bashir M. Lower hypoglycemic but higher antiatherogenic effects of bitter melon than glibenclamide in type 2 diabetic patients. Nutr. J. 2015; 14: Fuangchan A., Sonthisombat P., Seubnukarn T. i wsp. Hypoglycemic effect of bitter melon compared with metformin in newly diagnosed type 2 diabetes patients. J. Ethnopharmacol. 2011; 134: John A.J., Cherian R., Subhash H.S., Cherian A.M. Evaluation of the efficacy of bitter gourd (Momordica charantia) as an oral hypoglycemic agent A randomized controlled clinical trial. Indian J. Physiol. Pharmacol. 2003; 47: Landgraf R. The relationship of postprandial glucose to HbA1c. Diabetes Metab. Res. Rev. 2004; 20 (supl. 2): S9 S Haddadinezhad S. Ghazaleh N. Relation of fasting and postprandial and plasma glucose with hemoglobin A1c in diabetics. Int. J. Diabetes Dev. Ctries. 2010; 30: Dans A.M., Villarruz M.V., Jimeno C.A. i wsp. The effect of Momordica charantia capsule preparation on glycemic control in type 2 diabetes mellitus needs further studies. J. Clin. Epidemiol. 2007; 60: