M Łożyska elastomerowe

Transkrypt

1 Specyfikacje Techniczne STWiORB M M Łożyska elastomerowe 1. WSTĘP 1.1. Przedmiot Specyfikacji Technicznej Wykonania i Odbioru Robót Budowlanych Przedmiotem niniejszej Specyfikacji Technicznej są wymagania dotyczące wykonania, montażu i odbioru łożysk elastomerowych dla obiektów inżynierskich w ramach zadania: Budowa węzła drogowego na skrzyżowaniu drogi krajowej nr 47 z drogą wojewódzką nr 961 w miejscowości Poronin 1.2. Zakres stosowania STWiORB Specyfikacja Techniczna jest stosowana jako dokument przetargowy i kontraktowy przy zlecaniu i realizacji robót wymienionych w pkt.1.1. Wszędzie w różnych rozdziałach Specyfikacji czynione są odniesienia do norm krajowych, które napisane są i winy być interpretowane przez Wykonawców w języku polskim. Normy te winny być uważane za integralną część tychże i odczytywane w powiązaniu z Dokumentacją Projektową i Specyfikacją jak gdyby były w nich powielone. Uważa się Wykonawcę za w pełni zaznajomionego z ich treścią i wymaganiami. Najnowsze wydanie norm, które ukaże się nie później niż na 28 dni przed datą zamknięcia przetargu będzie mieć zastosowanie o ile nie wskazano inaczej Zakres robót objętych STWiORB Ustalenia zawarte w niniejszej STWiORB mają zastosowanie przy wykonywaniu robót dla drogowych obiektów inżynierskich. Roboty, których dotyczy przedmiotowa specyfikacja obejmują wszystkie czynności mające na celu wykonanie robót związanych z: Zakupem łożysk elastomerowych Transportem w miejsce wbudowania Wbudowaniem łożysk w konstrukcje 1.4 Określenia podstawowe Określenia podstawowe podane w niniejszej STWiORB są zgodne z obowiązującymi normami zawartymi w pkt. 10 oraz z określeniami podstawowymi w STWiORB DMU Wymagania Ogólne Łożysko - konstrukcja, której zadaniem jest przeniesienie sił z przęsła lub belki na podporę, umożliwiająca jednocześnie obroty przekrojów podporowych przęsła lub belki i ewentualnie, przemieszczenia przęsła lub belki w płaszczyźnie podparcia Łożysko nieprzesuwne - łożysko uniemożliwiające przemieszczenia przęsła w płaszczyźnie podparcia Łożysko przesuwne - łożysko umożliwiające przemieszczenia przęsła w płaszczyźnie podparcia, w jednym lub wielu kierunkach Łożysko elastomerowe odkształcalne - łożysko wykonane z różnych odmian gumy (np. neoprenu) lub innych polimerów (np. poliuretanu), uzbrojonych lub nieuzbrojonych blachami stalowymi Łożysko elastomerowe ślizgowe - łożysko elastomerowe odkształcalne przesuwne wykonane z bloku elastomeru pokrytego PTFE, po którym może się ślizgać polerowana płyta stalowa Politetrafluoroetylen (PTFE) - tworzywo sztuczne, fluorowęglowe, o bardzo małym współczynniku tarcia Ogólne wymagania dotyczące robót Ogólne wymagania dla robót podano w STWiORB DMU Wymagania Ogólne. Wykonawca robót jest odpowiedzialny za jakość ich wykonania oraz za zgodność z Dokumentacją Projektową, STWiORB i poleceniami Inżyniera. Niezbędne dane istotnie z punktu widzenia: organizacji robót budowlanych; zabezpieczenia interesu osób trzecich, ochrony środowiska, warunków bezpieczeństwa pracy; zaplecza dla potrzeb Wykonawcy; warunków organizacji ruchu; zabezpieczenia chodników i jezdni, podano w STWiORB DMU Wymagania Ogólne 2. MATERIAŁY 2.1. Ogólne warunki dotyczące materiałów Ogólne warunki dotyczące materiałów, ich pozyskiwania i składowania podano w STWiORB DMU Wymagania Ogólne pkt. 2. Autostrada II Sp z o.o. 427

2 STWiORB M Specyfikacje Techniczne 2.2. Wymagania dla materiałów Zastosowane łożyska powinny spełniać wymagania Rozporządzenia Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 30 maja 2000r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogowe obiekty inżynierskie i ich usytuowanie Dz. U. z 2000r. Nr 63 poz. 735.Łożyska muszą zapewniać nośność i przesuwy poziome podane w Dokumentacji Projektowej. Materiały na łożyska oraz ich konstrukcja powinny spełniać wymagania podane w PN-S-10060:1998, PN-EN Należy stosować łożyska elastomerowe, dla których producent gwarantuje okres użytkowania nie krótszy niż 20 lat. Łożyska można zastosować po zatwierdzeniu przez Projektanta i Inżyniera. Do wykonania łożysk stosuje się następujące materiały: blachy zbrojenia ze stali S355J0 wg PN-EN :2005(U), elastomer (kauczuk naturalny lub chloroprenowy) o twardości (60 5) ShA Wszystkie powyższe materiały muszą spełniać wymagania zawarte w Aprobacie Technicznej. Łożysko powinno być zaopatrzone w tabliczkę znamionowa podająca charakterystyczne dane łożyska: nazwę producenta, typ i numer łożyska, założony przesuw i wstępne ustawienie części ruchomych, a także znak CE z numerem certyfikatu Zgodności WE lub znak budowlany z numerem Aprobaty Technicznej IBDiM. Na wierzchu łożyska powinny znajdować się oznaczenia podające numer i typ łożyska, pozycje ustawienia w konstrukcji, osie konstrukcji i łożyska, projektowany kierunek przemieszczenia i ewentualnie wyprzedzenie Podlewka pod łożyska Pod łożysko można stosować podlewki z niskoskurczowej zaprawy cementowej, żywicowej lub cementowożywicowej. Gdy Dokumentacja Projektowa nie precyzuje żadnych wymagań łożyska należy ułożyć na podlewce z zaprawy niskoskurczowej o grubości 2-3cm na odpowiednio do tego celu przygotowanych ciosach lub ławach podłożyskowych. Materiał na podlewkę podlega zatwierdzeniu przez Inżyniera. Dla zastosowanej zaprawy Wykonawca przedstawi PN lub aprobatę techniczna, potwierdzającą, że zaprawa przeznaczona jest na podlewki pod łożyska. Jeżeli stosowana zaprawa jest na bazie żywicy, to chemiczne właściwości żywicy oraz stosunek żywicy do wypełniaczy powinny być dobrane w ten sposób, aby uzyskać konsystencje i czas wiązania umożliwiające prawidłowe ustawienie łożyska w warunkach budowy Zakotwienia W przypadku stosowania łożysk elastomerowych kotwionych zakotwienie powinno umożliwiać w przyszłości ewentualną wymianę bądź całego łożyska, bądź jego elementów. Dla zakotwienia łożysk w konstrukcji stalowej należy przewidzieć konieczność zastosowania blach nadłożyskowych których gabaryty dobierze Wykonawca w projekcie warsztatowym łożysk. 3. SPRZĘT 3.1. Ogólne wymagania dotyczące sprzętu Ogólne wymagania dotyczące sprzętu podano w STWiORB DMU Wymagania ogólne, pkt 3. Jakikolwiek sprzęt, maszyny lub narzędzia nie gwarantujące zachowania wymagań jakościowych robót zostaną przez Inżyniera zdyskwalifikowane i nie dopuszczone do robót. Roboty montażowe powinny być wykonywane ręcznie. 4. TRANSPORT 4.1. Ogólne wymagania dotyczące transportu Ogólne wymagania dotyczące transportu podano w STWiORB DMU Wymagania ogólne, pkt 4. Łożyska powinny być przewożone w miejsce wbudowania w oryginalnych opakowaniach Producenta. Podczas transportu, przenoszenia i składowania łożyska powinny być zabezpieczone przed uszkodzeniem mechanicznym, ciepłem, zanieczyszczeniem i innymi szkodliwymi czynnikami zgodnie z zaleceniami Producenta i Inżyniera. 5. WYKONANIE ROBÓT 5.1. Ogólne wymagania dotyczące wykonania robót Ogólne zasady wykonywania robót podano w STWiORB DMU Wymagania ogólne, pkt 5. Wykonawca przygotuje i przedstawi Inżynierowi do akceptacji harmonogram wbudowywania łożysk oraz projekt organizacji montażu łożysk wraz z dokumentacją warsztatową łożysk Szczegółowe wymagania dotyczące wykonania robót Dokumentacja projektowa Przed przystąpieniem do wbudowania łożysk Wykonawca powinien przygotować: 428 Autostrada II Sp z o.o.

3 Specyfikacje Techniczne STWiORB M a) harmonogram wbudowania łożysk, z uwzględnieniem robót związanych z przygotowaniem łożysk i ciosów podłożyskowych, b) projekt montażu łożysk, uwzględniający zalecenia producenta łożysk. Projekt montażu łożysk powinien zawierać: zestawienie zastosowanych łożysk i plan ich rozmieszczenia, rysunki nisz pod łożyska w ciosach podłożyskowych na podporach, szczegóły zamocowania łożysk na podporach oraz do ustroju niosącego z uwzględnieniem zastosowania blach nadłożyskowych określenie sposobu zakotwienia łożysk do konstrukcji ustroju nośnego i podpór z uwzględnieniem wytycznych w dokumentacji projektowej, wymagania odnośnie składania i montażu łożysk na podporach, kolejność montowania łożysk. Projekt powinien zawierać rysunki zbrojenia ciosów podłożyskowych i nadłożyskowych, w przypadku, gdy dokumentacja projektowa uzależnia gabaryty ciosów od wymiarów łożyska konkretnego producenta Wykonanie łożysk Łożyska powinny być wytwarzane zgodnie z PN-S-10060:1998, PN-EN Producent łożysk obowiązany jest do wystawienia atestu potwierdzającego zgodność wykonania z wymaganiami Aprobaty Technicznej, niniejszej SSTWiORB, Dokumentacji Projektowej oraz zgodnie z obowiązującymi przepisami i przedstawia go Inżynierowi do akceptacji Zabezpieczenie antykorozyjne Materiał łożysk wykonany jest ze specjalnej mieszanki kauczuku naturalnego i sztucznego oraz wypełniaczy zapewniających odpowiednią odporność na starzenie się i wpływ niskich temperatur. Łożysko nie wymaga żadnych dodatkowych zabezpieczeń antykorozyjnych, należy jednak chronić łożyska przed olejami, smarami i różnymi rozpuszczalnikami organicznymi. Elementy stalowe łożysk winny być zabezpieczone zgodnie z PN-S-10060:1998, PN-EN Przygotowanie podłoża do montażu łożysk Łożyska powinny być ustawiane na podlewce z zaprawy niskoskurczowej. Przed wykonaniem podlewki, łożysko należy ustawić w projektowanym położeniu. Do tego celu służą kliny lub inne podkładki. Do tymczasowego podparcia łożysk można stosować kliny stalowe. Niedopuszczalne jest pozostawienie sztywnych elementów pod łożyskiem. Po osiągnięciu przez zaprawę wymaganej wytrzymałości, sztywne kliny i podkładki powinny być usunięte. Łożyska powinny być podsadzane na całej swej powierzchni. Po ich ustawieniu nie powinno być pod nimi pustek lub twardszych miejsc. Materiał do podsadzania powinien przenosić przewidziane obciążenia bez uszkodzeń. Powierzchnie pod podlewki powinny być przygotowane odpowiednio do rodzaju zastosowanej zaprawy, zgodnie z wymaganiami producenta zaprawy. Grubość niezbrojonej warstwy podlewki z zaprawy między łożyskiem a ciosem podłożyskowym nie powinna przekraczać wartości: 50 mm lub 0,1x(pole powierzchni kontaktu/obwód pola kontaktu) + 15 mm, przy czym decyduje wartość mniejsza. Grubość podlewki nie powinna być także mniejsza od 3-krotnej średnicy maksymalnych ziaren kruszywa. Dopuszczalne są następujące sposoby wykonania podlewki: a) przez ułożenie gęsto plastycznej zaprawy w formie stożka i opuszczenie na nią łożyska w ten sposób, że nadmiar zaprawy będzie wyciśnięty na wszystkich jego bokach, b) przez wlewanie lub tłoczenie zaprawy samorozlewnej z odpowiednim jej odpowietrzaniem, Aby zapewnić całkowite, wolne od pęcherzy powietrznych wypełnienie pod łożyskiem w przypadku montażu łożysk z późniejszym ułożeniem podlewki zalecane jest wlewanie zaprawy wyłącznie z jednego naroża deskowania i rozprowadzanie masy przez tzw. łańcuszkowanie. O ile występują nisze kotew należy w pierwszej kolejności wypełnić je zaprawą. W czasie wykonywania podlewek należy pobrać próbki zaprawy w celu wykonania badań wytrzymałościowych na ściskanie. Wyniki badań dają informacje, czy możliwe jest już obciążenie łożysk. Obciążenie łożysk może nastąpić po osiągnięciu przez zaprawę wystarczającej wytrzymałości na ściskanie. Podczas mieszania zaprawy należy bezwzględnie przestrzegać zaleceń Producenta dotyczących jej przygotowania. Podczas wykonywania podlewek lub nadlewek bardzo ważnym elementem jest niedopuszczenie do powstania pustek powietrznych pod i nad łożyskiem. Deskowania do zaprawy nie należy usuwać wcześniej nim zwiąże zaprawa. Usuwanie deskowania przez jego wypalanie jest niedopuszczalne. Autostrada II Sp z o.o. 429

4 STWiORB M Specyfikacje Techniczne Po wykonaniu podlewka powinna być pielęgnowana zgodnie z zaleceniami Producenta. Bezpośrednio po montażu należy oczyścić łożysko z zanieczyszczeń i zaprawy Ustawienie i montaż łożysk Zgodne z warunkami określonymi w PN-S-10060:1998, PN-EN Zgodnie z zasadami określonymi w opracowaniu Zalecenia dotyczące łożyskowania obiektów mostowych oraz kontroli łożysk podczas eksploatacji IBDiM, Warszawa 2005r. Sposób montażu łożysk musi uwzględniać wymagania podane w Dokumentacji Projektowej. Ustawienie łożysk na podporach podlega akceptacji Inżyniera. W dowiązaniu do wysokości łożysk ustalić wysokość ciosów podłożyskowych. W czasie betonowania ciosów należy zabetonować kotwy łożyskowe jeżeli Rysunki szczegółowe łożysk przewidują ich kotwienie. Po stwardnieniu betonu ciosów można przystąpić do ustawienia i regulacji łożysk. Operacje te należy wykonywać ściśle wg instrukcji Producenta łożysk. Przy wykonywaniu monolitycznej konstrukcji przęseł należy pozostawić w deskowaniu poziomym odpowiednie otwory na ustawione łożyska. Szczeliny pomiędzy łożyskami i deskowaniem powinny być odpowiednio uszczelnione, tak aby uniemożliwić dostanie się zaprawy cementowej lub zaczynu na pionowe powierzchnie łożyska. Z ustawienia łożysk należy sporządzić protokół. W trakcie montażu łożysk powinny być spełnione następujące warunki: 1) Łożyska powinny być ustawiane na podporach zgodnie z dokumentacja projektowa oraz projektem montażu łożysk, z uwzględnieniem oznaczeń na wierzchu łożyska. 2) Po zamontowaniu łożyska powinny być zabezpieczone przed uszkodzeniem przy wykonywaniu innych prac na budowie, jak np. czyszczenie strumieniowo-ścierne konstrukcji Dopuszczalne odchyłki wykonania i montażu Zgodne z warunkami określonymi w PN-S-10060:1998, PN-EN 1337 to jest: Łożyska powinny być ustawiane w ten sposób, aby położenie ich osi nie odbiegało więcej niż ±3 mm od projektowanego. Poziom jednego łożyska lub średnie poziomy kilku łożysk na dowolnej podporze nie powinny przekraczać ± 5 mm. Tolerancja pochylenia łożysk powinna wynosić 1:200 w dowolnym kierunku. Podane tolerancje powinny być bezwzględnie przestrzegane, chyba, że Inżynier postanowi inaczej. 6. KONTROLA JAKOŚCI ROBÓT 6.1. Ogólne zasady kontroli robót Ogólne zasady kontroli jakości robót podano w STWiORB DMU Wymagania ogólne, pkt Badania łożysk Kontrola łożysk powinna nastąpić na podstawie Aprobat Technicznych i atestów przedstawionych przez Producenta łożysk. Certyfikaty powinny podawać charakterystykę łożysk, materiałów z których zostały wykonane i wyniki badań materiałów i całych łożysk przeprowadzonych przez Producenta. Każdą partię materiałów należy sprawdzić wg pkt. 2 niniejszej STWiORB. Wyniki badan winny być potwierdzone w ateście wydanym przez producenta łożysk. Przed ułożeniem łożysk należy sprawdzić górną powierzchnie ciosów Badanie łożysk gotowych Badania łożysk dzielą sie na: badania podczas produkcji w celu sprawdzenia, czy zostały użyte właściwe materiały i procedury, przeprowadzane są przez producenta, badania odbiorcze w celu potwierdzenia spełnienia przez gotowe łożyska wymagań określonych w Dokumentacji Projektowej przeprowadzane są na życzenie Inżyniera przez wytypowaną jednostkę badawcza. Podczas tych badan mogą być wykorzystane wyniki badan prototypów i badan wykonanych podczas produkcji Badanie łożysk po ich ustawieniu Badanie łożysk po ustawieniu obejmuje zgodność wykonania robót z pkt. 5 niniejszej STWiORB, badanie zgodności usytuowania łożysk z wymaganiami Dokumentacji Projektowej i zaleceniami producenta. 430 Autostrada II Sp z o.o.

5 Specyfikacje Techniczne STWiORB M Tolerancje geometryczne Tolerancje wykonania prac winny być zgodne z warunkami określonymi w PN-S-10060: OBMIAR ROBÓT 7.1. Ogólne zasady obmiaru robót Ogólne zasady obmiaru robót podano w STWiORB DMU Wymagania ogólne, pkt Jednostka obmiarowa Jednostką obmiaru jest 1szt. (sztuka) wbudowanego i odebranego łożyska o określonej nośności. 8. ODBIÓR ROBÓT 8.1. Ogólne zasady odbioru robót Ogólne zasady odbioru robót podano w STWiORB DMU Wymagania ogólne, pkt 8. Odbiór robót jest dokonywany na podstawie wyników pomiarów, badań i oceny wizualnej. Jeżeli wszystkie badania przewidziane w pkt. 6 dały wynik pozytywny, wykonane roboty należy uznać za wykonane zgodnie z wymaganiami STWiORB. Jeżeli choć jedno badanie dało wynik ujemny wykonane roboty należy uznać za niezgodne z wymaganiami. W tym wypadku Wykonawca jest zobowiązany doprowadzić roboty do zgodności z STWiORB i przedstawić je do ponownego odbioru. 9. PODSTAWA PŁATNOŚCI 9.1. Ogólne ustalenia dotyczące podstawy płatności Ogólne ustalenia dotyczące podstawy płatności podano w STWiORB DMU Wymagania ogólne, pkt Cena jednostkowa Cena jednostkowa 1 szt. wbudowanego łożyska obejmuje: opracowanie Projektu Technologii i Organizacji Robót oraz Programu Zapewnienia Jakości wykonanie i uzgodnienie z Inżynierem i Projektantem, projektu warsztatowego łożysk oraz programu wbudowania łożysk, projekt warsztatowy łożysk, zakupy i koszty zakupu potrzebnych materiałów, dostarczenie i koszty dostarczenia potrzebnych materiałów, koszt zapewnienia niezbędnych czynników produkcji zmontowanie i zdemontowanie niezbędnych rusztowań, przygotowanie ciosów podłożyskowych, ustawienie i rektyfikacja łożysk, zakotwienie łożysk, zabezpieczenie antykorozyjne łożysk, wykonanie podlewek metodą iniekcji, przeprowadzenie wymaganych badań i pomiarów, uporządkowanie miejsca robót zabezpieczenie miejsca robót i jego utrzymanie. 10. PRZEPISY ZWIĄZANE Normy [1] PN-S-10060:1998 Obiekty mostowe. Łożyska. wymagania i metody badań Inne dokumenty [1] "Wytyczne stosowania łożysk elastomerowych w mostach", IBDiM, Zeszyt 26, Warszawa [2] "Wymagania techniczne wykonania i odbioru (WTW) łożysk mostowych" - IBDiM, Zeszyty 43, [3] Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 30 maja 2000r w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać obiekty inżynierskie i ich usytuowanie. Autostrada II Sp z o.o. 431

6 STWiORB M Specyfikacje Techniczne Pusta strona 432 Autostrada II Sp z o.o.