cementytu stal podeutektoidalna stal eutektoidalna stal nadeutektoidalna

Transkrypt

1

2 Wyroby stalowe do materiałów konstrukcyjnych Materiały stalowe SZCZEGÓŁOWA SPECYFIKACJA TECHNICZNA KONSTRUKCJE STALOWE 1. Wstęp 1.1. Przedmiot SST Przedmiotem niniejszej szczegółowej specyfikacji technicznej są wymagania dotyczące wykonania i odbioru konstrukcji stalowych Zakres stosowania SST Szczegółowa specyfikacja techniczna jest stosowana jako dokument przetargowy i kontraktowy przy zlecaniu i realizacji robót wymienionych w pkt Zakres robót wymienionych w SST Roboty których dotyczy specyfikacja obejmują wszystkie czynności umożliwiające i mające na celu wykonanie i montaż konstrukcji stalowych, występujących w obiekcie przetargowym Określenia podstawowe Określenia podane w niniejszej SST są zgodne z obowiązującymi odpowiednimi normami i wytycznymi Ogólne wymagania dotyczące robót Wykonawca robót jest odpowiedzialny za jakość wykonania robót, ich zgodność z dokumentacją projektową, SST i poleceniami Inżyniera. 2. Materiały 2.1. Stal Stal stop żelaza z węglem plastycznie obrobiony i plasycznie obrabialny o zawartości węgla nie przekraczającej 2,06%. Węgiel w stali najczęściej występuje w postaci perlitu płytkowego. Niekiedy jednak, szczególnie przy większych zawartościach węgla cementyt występuje w postaci kulkowej w otoczeniu ziaren ferrytu. Stal obok żelaza i węgla zawiera zwykle również inne składniki. Do pożądanych - składniki stopowe - zalicza się głównie metale (chrom, nikiel, mangan, wolfram, miedź, molibden, tytan). Pierwiastki takie jak tlen, azot, siarka oraz wtrącenia niemetaliczne, głównie tlenków siarki, fosforu, zwane są zanieczyszczeniami. Stal otrzymuje się z surówki w procesie świeżenia - stary proces, w nowoczesnych instalacjach hutniczych dominują piece konwertorowe, łukowe, próżniowe, pozwalające na uzyskanie najwyższej jakości stali. Stal dostarczana jest w postaci różnorodnych wyrobów hutniczych - wlewki, pręty okrągłe, kwadratowe, sześciokątne, rury okrągłe, profile zamknięte i otwarte (płaskowniki, kątowniki, ceowniki, teowniki, dwuteowniki), blachy.

3 Im większa zawartość węgla, a w konsekwencji udział twardego i kruchego cementytu, tym większa twardość stali, węgiel w stalach niskostopowych wpływa na twardość poprzez wpływ na hartowność stali, im większa zawartość węgla tym dłuższy czas jest potrzebny do przemiany perlitycznej - co w konsekwencji prowadzi do przemiany bainitycznej i martenzytycznej. W stalach stopowych wpływ węgla na twardość jest również spowodowany tendencją niektórych metali, głównie chromu, do tworzenia związków z węglem - głównie węglików o bardzo wysokiej twardości. Stal dzieli się: ze względu na zawartość węgla i strukturę wewnętrzną: o stal podeutektoidalna o stal eutektoidalna o stal nadeutektoidalna ze względu na zastosowanie: o stal konstrukcyjna ogólnego przeznaczenia niskostopowa wyższej jakości automatowa łożyskowa sprężynowa do azotowania do ulepszania cieplnego o stal narzędziowa: węglowa stopowa: do pracy na zimno do pracy na gorąco szybkotnąca. o stal specjalna nierdzewna kwasoodporna magnetyczna odporna na zużycie transformatorowa zaworowa żaroodporna żarowytrzymała ze względu na rodzaj i udział składników stopowych: o stal węglowa niskowęglowa średniowęglowa wysokowęglowa o stal stopowa niskostopowa wysokostopowa stale historyczne: o stal damasceńska Stal znalazła zastosowanie w różnych dziedzinach techniki. W budownictwie stanowi jeden kilku podstawowych materiałów konstrukcyjnych. Najczęściej używane w tej dziedzinie gospodarki gatunki stali to stale niskostopowe i ogólnego przeznaczenia (nazywane także stalami niestopowymi). W pierwszej grupie najbardziej popularne to (oznaczenia zgodne z PN-88/H-84020) grupy o symbolach St0S, St3S i St4S. W grupie drugiej znajdują się stale: o podwyższonej wytrzymałości (oznaczone zgodnie z PN-86/H-84018) symbolami 18G2, 18G2A i 18G2AV trudnordzewiejące (oznaczone zgodnie z PN-82/H-84017) symbolami 10HA, 10H, 12HIJA, 12PJA

4 stale do produkcji rur (oznaczone zgodnie z PN-89/H ) symbolami R, R35, R45, 12X. Do produkcji rur używane są także stale 18G2A i St3S. Do parametrów określających właściwości stali jako materiału należą charakterystyki fizyczne, mechaniczne i technologiczne. Właściwości fizyczne stali gęstość ρ = 7850 kg/m3 współczynnik liniowej rozszerzalności α T = 0,000012oC-1 współczynnik przewodzenia ciepła λ = 58 W/mK współczynnik Poissona ν = 0,30 Właściwości mechaniczne i technologiczne stali Są to parametry charakteryzujące przydatność stali w gospodarce. Ich wielkość uzależniona jest od składu stopu i obróbki. Podane poniżej wartości są charakterystyczne dla stali stosowanych w budownictwie. Wytrzymałość na rozciąganie określana wielkością naprężenia wywołanego w przekroju próbki przez siłę powodującą jej zerwanie. Badane są także inne parametry określające naprężenia w próbkach stali, takie jak wytrzymałość na ściskanie, zginanie, ścinanie i skręcenie. Podczas badania próbki stali na zerwanie określane są także: o naprężenie rozrywające, czyli rzeczywista wartość naprężenia w miejscu przewężenia rozciąganej próbki bezpośrednio przed jej zerwaniem (jest to wartość siły powodującej zerwanie w odniesieniu do przekroju zerwanej próbki w jej najwęższym miejscu); o wydłużenie względne, czyli procentowy przyrost długości zerwanej próbki w stosunku do jej o początkowej długości, przewężenie względne, czyli procentowe zmniejszenie powierzchni przekroju poprzecznego zerwanej próbki w miejscu zerwania do jej przekroju pierwotnego. Sprężystość rozumiana jako zdolność materiału do odzyskiwania pierwotnej postaci po zaprzestaniu działania na niego sił powodujących odkształcenie. W zakresie naprężeń sprężystych obowiązuje prawo Hooke'a. Sprężystość materiału określa: o o współczynnik sprężystości podłużnej (moduł Younga) E, który dla stali ma wartość w granicach od 205 do 210 GPa (Gigapaskali) współczynnik sprężystości poprzecznej G (moduł Kirchhoffa), który dla stali ma wartość 80GPa Plastyczność, czyli zdolność materiału do zachowania postaci odkształconej na skutek naprężeń od obciążeń po zaprzestaniu ich działania. Są to odkształcenia trwałe, które powstają po przekroczeniu wartości tzw. granicy plastyczności, po przekroczeniu której następuje znaczny przyrost wydłużenia rozciąganej próbki, nawet bez wzrostu a często przy spadku wartości siły rozciągającej. Umownie przyjmuje się granicę plastyczności dla wartości naprężenia, przy którym trwałe wydłużenie próbki wynosi 0,2%. Ciągliwość - zdolność materiału pozwalająca na zachowanie jego właściwości podczas obróbki polegającej na jego tłoczeniu, zginaniu lub prostowaniu itp. Właściwość ta wykorzystywana jest podczas produkcji wyrobów (np. blach trapezowych, ościeżnic itp.). Udarowość, czyli odporność na obciążenia dynamiczne. Twardość, czyli zdolność przeciwstawienia się materiału przy próbie wciskania przemiotów twardszych. Twardość stali związana jest z zawartością węgla, manganu, chromu itp. Spawalność, to cecha stali pozwalająca na wykonanie trwałych połączeń przez spawanie Odporność na działanie środowiska: o o odporność na działanie podwyższonych i niskich temperatur odporność na działanie czynników powodujących korozję chemiczną i atmosferyczną Stop żelaza z węglem stopy, w których węgiel rozpuszczany jest w żelazie. Węgiel może występować w nich w postaci węgla czystego grafitu lub węglika żelaza Fe 3 C zwanego cementytem. Stopy zawierające poniżej 2.0% węgla to stale lub staliwa, a powyżej tej zawartości to żeliwa.

5 Wraz ze wzrostem udziału węgla struktura stopu żelaza z węglem przybiera odmienne formy: przy bardzo niewielkiej domieszce węgla, poniżej 0.025% udaje się uzyskać niemal czyste żelazo α zwane ferrytem. przy domieszce 0.8% węgla uzyskuje się perlit będący eutektyką ferrytu i cementytu przy domieszce węgla 2,0% uzyskuje się ledeburyt, a temperaturach poniżej 723 C ledeburyt przemieniony. Ledeburyt jest eutektyką. Przy zawartościach węgla pomiędzy 0.025% a 0.8% otrzymuje się stopy podeutektyczne ( stale podeutektoidalne), które są mieszaninami ferrytu i perlitu. Stopy w zakresie 0.8% do 2.0% - stale nadeutektoidalne - są mieszaninami perlitu, cementytu lub grafitu i ledeburytu. Powyżej 2.0% - żeliwa, są mieszaninami cementytu lub grafitu i ledeburytu. Stal konstrukcyjna ogólnego przeznaczenia stal konstrukcyjna do wykonywania konstrukcji oraz części maszyn i urządzeń ogólnego przeznaczenia, wszędzie tam, gdzie jej charakterystyki są wystarczające dla spełnienia funkcji. Stale konstrukcyjne ogólnego przeznaczenia są stalami najniższego gatunku i zawierają znaczne ilości zanieczyszczeń, głównie siarki, krzemu i fosforu. Przy jej produkcji stosuje się niski reżim technologiczny, co wpływa na szeroki rozrzut zawartości węgla. Stali ogólnego przeznaczenia nie poddaje się obróbce cieplnej. Stale te są najczęściej uspokojone, chyba że brak uspokojenia jest oddzielnie zaznaczony. Według Polskiej Normy PN-XX/H stale konstrukcyjne ogólnego przeznaczenia oznacza się: skrótem StnS, gdzie n to liczba naturalna z zakresu 0 do 7 kodująca sobą zawartość węgla. Litera S na końcu symbolu może być zastąpiona przez inna literę oznaczającą: V ograniczoną zawartość węgla W ograniczoną zawartość węgla, fosforu i siarki X - stal nieuspokojoną 1 Y stal półuspokojoną 1 Przykładowe stale ogólnego przeznaczenia: St7 stal o zawartości ok. 0.55% węgla St4VX stal nieuspokojona, o zawartości maksymalnie 0.22% węgla, o ograniczonej zawartości fosforu i krzemu St0S stal uspokojona o zawartości węgla maksymalnie 0.23%. Połączenie spawane jest połączeniem materiałów powstałym przez ich miejscowe stopienie. Używa się go do łączenia metali (głównie stali) oraz do tworzyw sztucznych. Przy spawaniu niekiedy dodaje się spoiwa (dodatkowego materiału stapiającego się wraz materiałem elementów spawanych) aby polepszyć właściwości spoiny. Najczęściej spotykanymi metodami spawania są: spawanie gazowe;: najczęściej przy spalaniu acetylenu w temperaturach do 3200 C, stosowane jest do spajania blach o grubości od 0.4mm do 40mm. spawanie elektryczne: z wykorzystaniem spawarki - urządzenia opierającego swą pracę na zjawisku łuku elektrycznego w temperaturach 3500 C, stosowane jest do spajania blach o grubości od 1mm do 80mm. Istnieją także rzadziej spotykane metody spawania, takie jak: spawanie w osłonach gazów szlachetnych (w celu uniknięcia utleniania spoiny), spawanie laserowe, spawanie elektronowe itp. Połączenie spawane często wymaga dodatkowej obróbki spoiny. Często na powierzchni spawu wydzielają się drobne cząstki żużlu, które mogą być niebezpiecznie ostre. Spoiny spawane często szlifuje się zgrubnie, zanim spawana konstrukcja zostanie użyta. W czasie spawania w obrębie działania wysokiej temperatury w stali zachodzą pewne przemiany cieplne, osłabiające jej wytrzymałość. Połączenie spawane zmniejsza wytrzymałość materiału o następujące wartości: wytrzymałość na rozciąganie k' r = 0,8 k r

6 wytrzymałość na zginanie k' g = 0,9 k r wytrzymałość na ściskanie k' c = k r wytrzymałość na ścinanie k' t = 0,65 k r W związku z osłabiającym wpływem spoiny, do obliczeń wytrzymałościowych używa się grubości obliczeniowej, która jest o 70% mniejsza niż rzeczywista grubość materiału w miejscy spoiny. Połączenia spawane ze względu na ułożenie spawanych elementów względem siebie oraz na kształt spoiny dzielą się na: czołowe jedno- i dwustronne pachwinowe grzbietowe otworowe stykowe zakładkowe teowe przyległe krzyżowe W rysunku technicznym połączenia spawane rysuje się, w zależności od stopnia uproszczenia. W I stopniu uproszczenia wymiaruje się spawy jak inne części maszyn. W III stopniu uproszczenia zaznacza się je linią oraz symbolem rodzaju spoiny. Do konstrukcji stalowych stosuje się: Wyroby walcowane gotowe ze stali klasy 1 w gatunkach St3S; St3SX; St3SY wg PN-EN 10025:2002 (1) Dwuteowniki wg PN-EN 10024:1998 Dwuteowniki dostarczane są o długościach: do 140 mm 3 do 13 m; powyżej 140 mm 3 do 15 m z odchyłkami do 50 mm dla długości do 6,0 m; do 100 mm dla długości większej. Dopuszczalna krzywizna do 1.5 mm/m. (2) Ceowniki wg PN-EN 10279:2003 Ceowniki dostarczane są o długościach: do 80 mm 3 do 12 m; 80 do m powyżej 140 mm 3 do 15 m z odchyłkami: do 50 mm dla długości do 6.0 m; do 100 mm dla długości większej. Dopuszczalna krzywizna 1.5 mm/m. (3) Kątowniki PN-EN :1998 i w PN-EN :2000 Kątowniki dostarczane są o długościach: do 45 mm 3 do 12 m; powyżej 45 3 do 15 m z odchyłkami do 50 mm dla długości do 4,0 m; do 100 mm dla długości większej. Krzywizna ramion nie powinna przekraczać 1 mm/m. (4) Blachy a) Blachy uniwersalne wg PN-H/92203:1994

7 Blachy uniwersalne dostarcza się w grubościach 6-40 mm. szerokościach mm i długościach: dla grubości do 6 mm 6,0 m dla grubości 8-25 mm do 14,0 m z odchyłką do 250 mm. Tolerancje wymiarowe wg ww. normy. b) Blachy grube wg PN-80/H Blachy grube dostarcza się w grubościach mm. Zakres grubości [mm] Zalecane formaty [mm] powyżej Tolerancje wymiarowe wg ww. normy. Uwaga: do produkcji elementów z blach a szczególnie blach węzłowych zaleca się stosowanie blach grubych. c) Blacha żebrowana wg PN-73/H Blachę żebrowaną dostarcza się w grubościach 3,5-8,0 mm. Zalecane wymiary: mm; mm; mm. Tolerancje wymiarowe wg ww normy. d) Bednarka wg PN-76/H Bednarkę dostarcza się w grubościach mm i szerokościach mm w kręgach o masie: przy szerokości do 30 mm do 60 kg przy szerokości 30 do 50 mm do 100 kg przy szerokości 50 do 100 mm do 120 kg Tolerancje wymiarowe wg ww normy. e) Pręty okrągłe wg PN-75/H-93200/00 Pręty dostarcza się o długościach: przy średnicy do 25 mm 3-10 m przy średnicy do 25 do 50 mm 3-9 m. Tolerancje wymiarowe wg ww normy Kształtowniki zimnogięte. Wykonywane są jako otwarte (ceowniki, kątowniki, zetowniki) oraz zamknięte (rury kwadratowe i okrągłe). Produkuje się je ze stali konstrukcyjnej węglowej zwykłej jakości St0S, St3SX, St3SY. Długości fabrykacyjne od 2 do 6 m przy zwiększonej dokładności wykonania.

8 Własności mechaniczne i technologiczne powinny odpowiadać wymaganiom podanym w PN-EN 10025:2002. Wady powierzchniowe powierzchnia walcówki i prętów powinna być bez pęknięć, pęcherzy i naderwań. Na powierzchniach czołowych niedopuszczalne są pozostałości jamy usadowej, rozwarstwienia i pęknięcia widoczne gołym okiem. Wady powierzchniowe takie jak rysy, drobne łuski i zawalcowania, wtrącenia niemetaliczne, wżery, wypukłości, wgniecenia, zgorzeliny i chropowatości są dopuszczalne jeżeli: -- mieszczą się w granicach dopuszczalnych odchyłek -- nie przekraczają 0.5 mm dla walcówki o grubości od 25 mm. 0,7 mm dla walcówki o grubości większej Odbiór stali na budowie powinien być dokonany na podstawie atestu, w który powinien być zaopatrzony każdy element lub partia materiału. Atest powinien zawierać: znak wytwórcy profil gatunek stali numer wyrobu lub partii znak obróbki cieplnej. Cechowanie materiałów wywalcowane na profilach lub na przywieszkach metalowych Odbiór konstrukcji na budowie winien być dokonany na podstawie protokółu ostatecznego odbioru konstrukcji w wytwórni wraz z oświadczeniem wytwórni, że usterki w czasie odbiorów międzyoperacyjnych zostały usunięte. Cechowanie elementów farbą na elemencie Łączniki Jako łączniki występują: połączenia spawane oraz połączenia na śruby Materiały do spawania Do spawania konstrukcji ze stali zwykłej stosuje się spawanie elektryczne przy użyciu elektrod otulonych EA-146 wg PN-91/M Zastępczo można stosować elektrody ER-346 lub ER-546. Elektrody EA-146 są to elektrody grubootulone przeznaczone do spawania konstrukcji stalowych narażonych na obciążenia statyczne i dynamiczne. Elektrody powinny mieć: zaświadczenie jakości spełniać wymagania norm przedmiotowych opakowanie, przechowywanie i transport winny być zgodne z wymaganiami obowiązujących norm i wymaganiami producenta Śruby Do konstrukcji stalowych stosuje się: (1) śruby z łbem sześciokątnym wg PN-EN-ISO 4014:2002 średniodokładne klasy: dla średnic 8-16 mm 4.8-II

9 dla średnic powyżej 16 mm 5.6-II a) stan powierzchni wg PN-EN :1998 b) tolerancje wg PN-EN :1997 c) własności mechaniczne wg PN-EN :1997. (2) śruby fundamentowe wg PN-72/M zgrubne rodzaju W; Z lub P (3) nakrętki sześciokątne wg PN-EN-ISO 4034;2002 d) własności mechaniczne wg PN-82/M-82054/09 częściowo zast. PN-EN :1998 (4) podkładki okrągłe zgrubne wg PN-ISO 7091:2003 (5) podkładki klinowe do dwuteowników wg PN-79/M (6) podkładki klinowe do ceowników wg PN-79/M Wszystkie łączniki winny być cechowane: śruby i nakrętki wywalcowane cechy na główkach Powłoki malarskie Materiały na powłoki malarskie wg B niniejszych SST Składowanie materiałów i konstrukcji (1) Konstrukcje i materiały dostarczone na budowę powinny być wyładowywane żurawiami. Do wyładunku mniejszych elementów można użyć wciągarek lub wciągników. Elementy ciężkie, długie i wiotkie należy przenosić za pomocą zawiesi i usztywnić dla zabezpieczenia przed odkształceniem. Elementy układać w sposób umożliwiający odczytanie znakowania. Elementy do scalania powinny być w miarę możliwości składowane w sąsiedztwie miejsca przeznaczonego do scalania. Na miejscu składowania należy rejestrować konstrukcje niezwłocznie po ich nadejściu, segregować i układać na wyznaczonym miejscu, oczyszczać i naprawiać powstałe w czasie transportu ewentualne uszkodzenia samej konstrukcji jak i jej powłoki antykorozyjnej. Konstrukcję należy układać w pozycji poziomej na podkładkach drewnianych z bali lub desek na wyrównanej do poziomu ziemi w odległości 2.0 do 3.0 m od siebie. Elementy, które po wbudowaniu zajmują położenie pionowe składować w tym samym położeniu. (2) Elektrody składować w magazynie w oryginalnych opakowaniach, zabezpieczone przed zawilgoceniem. (3) Łączniki (śruby, nakrętki, podkładki) składować w magazynie w skrzynkach lub beczkach Badania na budowie Każda partia materiału dostarczona na budowę przed jej wbudowaniem musi uzyskać akceptacje Inżyniera Każda konstrukcja dostarczona na budowę podlega odbiorowi pod względem: jakości materiałów, spoin, otworów na śruby, zgodności z projektem, zgodności z atestem wytwórni jakości wykonania z uwzględnieniem dopuszczalnych tolerancji. jakości powłok antykorozyjnych. Odbiór konstrukcji oraz ewentualne zalecenia co do sposobu naprawy powstałych uszkodzeń w czasie transportu potwierdza Inżynier wpisem do dziennika budowy.

10 3. Sprzęt 3.1. Sprzęt do transportu i montażu konstrukcji Do transportu i montażu konstrukcji należy używać żurawi, wciągarek, dźwigników, podnośników i innych urządzeń. Wszelkie urządzenia dźwigowe, zawiesia i trawersy podlegające przepisom o dozorze technicznym powinny być dostarczone wraz z aktualnymi dokumentami uprawniającymi do ich eksploatacji Sprzęt do robót spawalniczych e) Stosowany sprzęt spawalniczy powinien umożliwiać wykonanie złączy zgodnie z technologią spawania i dokumentacją konstrukcyjną. f) Spadki napięcia prądu zasilającego nie powinny być większe jak 10%. g) Eksploatacja sprzętu powinna być zgodna z instrukcją. h) Stanowiska spawalnicze powinny być odpowiednio urządzone: spawarki powinny stać na izolującym podwyższeniu i być zabezpieczone od wpływów atmosferycznych sprzęt pomocniczy powinien być przechowywany w zamykanych pomieszczeniach. stanowisko robocze powinno być urządzone zgodnie z przepisami bhp i przeciwpożarowymi, zabezpieczone od wpływów atmosferycznych, oświetlone z dostateczną wentylacją; Stanowisko robocze powinno być odebrane przez Inżyniera Sprzęt do połączeń na śruby Do scalania elementów należy stosować dowolny sprzęt. 4. Transport Elementy konstrukcyjne mogą być przewożone dowolnymi środkami transportu. Podczas transportu materiały i elementy konstrukcji powinny być zabezpieczone przed uszkodzeniami lub utratą stateczności. Sposób składowania wg punktu Wykonanie robót 5.1. Cięcie Brzegi po cięciu powinny być czyste, bez naderwań, gradu i zadziorów, żużla, nacieków i rozprysków metalu po cięciu. Miejscowe nierówności zaleca się wyszlifować Prostowanie i gięcie Podczas prostowania i gięcia powinny być przestrzegane ograniczenia dotyczące graniczsnych temperatur oraz promieni prostowania i gięcia. W wyniku tych zabiegów w odkształconym obszarze nie powinny wystąpić rysy i pęknięcia Składanie zespołów Części do składania powinny być czyste oraz zabezpieczone przed korozją co najmniej w miejscach, które po montażu będą niedostępne. Stosowane metody i przyrządy powinny

11 zagwarantować dotrzymanie wymagań dokładności zespołów i wykonania połączeń według załączonej tabeli. Rodzaj odchyłki Element konstrukcji Dopuszczalna odchyłka Nieprostoliniowość Pręty, blachownice, słupy, części ram 0,001 długości lecz nie więcej jak 10 mm Skręcenie pręta 0,002 długości lecz nie więcej niż 10 mm Odchyłki płaskości półek, ścianek środników 2 mm na dowolnym odcinku 1000 m Wymiary przekroju do 0,01 wymiaru lecz nie więcej niż 5 mm Przesunięcie środnika 0,006 wysokości Wygięcie środnika 0,003 wysokości Wymiar nominalny mm do Dopuszczalna odchyłka wymiaru mm przyłączeniowy swobodny 0,5 1,0 1,5 2,0 3,0 5,0 8,0 2,5 2,5 2,5 4,0 6,0 10, Połączenia spawane (1) Brzegi do spawania wraz z przyległymi pasami szerokości 15 mm powinny być oczyszczone z rdzy, farby i zanieczyszczeń oraz nie powinny wykazywać rozwarstwień i rzadzizn widocznych gołym okiem. Kąt ukosowania, położenie i wielkość progu, wymiary rowka oraz dopuszczalne odchyłki przyjmuje się według właściwych norm spawalniczych. Szczelinę między elementami o nieukosowanych brzegach stosować nie większą od 1,5 mm. (2) Wykonanie spoin Rzeczywista grubość spoin może być większa od nominalnej o 20%, a tylko miejscowo dopuszcza się grubość mniejszą: o 5% dla spoin czołowych o 10% dla pozostałych. Dopuszcza się miejscowe podtopienia oraz wady lica i grani jeśli wady te mieszczą się w granicach grubości spoiny. Niedopuszczalne są pęknięcia, braki przetopu, kratery i nawisy lica. (3) Wymagania dodatkowe takie jak: obróbka spoin przetopienie grani wymaganą technologię spawania może zalecić Inżynier wpisem do dziennika budowy. (4) Zalecenia technologiczne spoiny szczepne powinny być wykonane tymi samymi elektrodami co spoiny konstrukcyjne

12 wady zewnętrzne spoin można naprawić uzupełniającym spawaniem, natomiast pęknięcia, nadmierną ospowatość, braki przetopu, pęcherze należy usunąć przez szlifowanie spoin i ponowne ich wykonanie Połączenia na śruby długość śruby powinna być taka aby można było stosować możliwie najmniejszą liczbę podkładek, przy zachowaniu warunku, że gwint nie powinien wchodzić w otwór głębiej jak na dwa zwoje. nakrętka i łeb śruby powinny bezpośrednio lub przez podkładkę dokładnie przylegać do łączonych powierzchni. powierzchnie gwintu oraz powierzchnie oporowe nakrętek i podkładek przed montażem pokryć warstwą smaru. śruba w otworze nie powinna przesuwać się ani drgać przy ostukiwaniu młotkiem kontrolnym Montaż konstrukcji Montaż należy prowadzić zgodnie z dokumentacją techniczną i przy udziale środków, które zapewnią osiągnięcie projektowanej wytrzymałości i stateczności, układu geometrycznego i wymiarów konstrukcji. Kolejne elementy mogą być montowane po wyregulowaniu i zapewnieniu stateczności elementów uprzednio zmontowanych. Połączenia wykonywać wg punktu 5.4. Zabezpieczenia antykorozyjne wg punktu Przed przystąpieniem do prac montażowych należy: sprawdzić stan fundamentów, kompletność i stan śrub fundamentowych oraz reperów wytyczających osie i linie odniesienia rzędnych obiektu. porównać wyniki pomiarów z wymiarami projektowymi przy czym odchyłki nie powinny przekraczać wartości: Posadowienie Dopuszczalne odchyłki mm słupa rzędna fundamentu rozstaw śrub na powierzchni betonu do 2,0 do 5,0 na podlewce do Montaż Przed przystąpieniem do montażu należy naprawić uszkodzenia elementów powstałe podczas transportu i składowania. Dopuszczalne odchyłki ustawienia geometrycznego konstrukcji Lp. Rodzaj odchyłki Dopuszczalna odchyłka 1 odchylenie osi słupa względem osi teoret. 5 mm 2 odchylenie osi słupa od pionu 15 mm 3 strzałka wygięcia h/750 lecz nie więcej słupa niż 15 mm

13 4 wygięcie belki lub l/750 lecz nie wiecej wiązara niż 15 mm 5 odchyłka strzałki montażowej 0,2 projektowanej 6. Kontrola jakości robót Kontrola jakości polega na sprawdzeniu zgodności wykonania robót z projektem oraz wymaganiami podanymi w punkcie 5. Roboty podlegają odbiorowi. 7. Obmiar robót Jednostkami obmiaru są: Dla pozycji B masa gotowej konstrukcji w tonach. 8. Odbiór robót Wszystkie roboty objęte B podlegają zasadom odbioru robót zanikających. 9. Podstawa płatności Płaci się za roboty wykonane w jednostkach podanych w punkcie 7. Cena obejmuje wszystkie czynności wymienione w SST. 10. Przepisy związane PN-B-06200:2002 Konstrukcje stalowe budowlane. Warunki wykonania i odbioru. PN-EN 10025:2002 Wyroby walcowane na gorąco z niestopowych stali konstrukcyjnych. Warunki techniczne dostawy. PN-91/M Elektrody stalowe otulone do spawania i napawania. Ogólne badania i wymagania. PN-75/M Spawalnictwo. Wady złączy spawanych. Nazwy i określenia.

14 Typ podstawy: Sposób otwierania: Sposób montażu: - Rodzaj klapy: - Materiał: Wykończenie: Materiał wypełnienia: Kolory wypełnienia: Przepuszczalność światła [%]: Wymiary okna (szer./wys.) [cm]: Powierzchnia oddymiania [m²]: Masa [kg]: Współczynnik przenikania ciepła U [W/m²K]: Temperatura użytkowania [ C]: Rodzaje układów sterujących do otwierania skrzydeł: Dodatkowe elementy: Gwarancja: Normy, certyfikaty, aprobaty: OKNA ODDYMIAJĄCE - WYMAGANIA uchylne, obrotowe, przesuwne, uchylno-rozwierne profile aluminiowe lakierowanie proszkowe w wybranym kolorze wg palety RAL szkło bezpieczne bezbarwny (przezroczysty) min. 50/50, maks. 160/250 lub 250/160 - (wyliczana indywidualnie przez projektantów wg PN-EN :2005) w zależności od rodzaju profili 1,0-2,2 (w zależności od rodzaju profili) od -40 do +130 elektryczne napędy łańcuchowe lub zębatkowe D+H od roku do 2 lat w zależności od warunków montażu PN-EN :2005, wymagane: Aprobata Techniczna AT, Znak CE, Certyfikat Zgodności ITB

15 Opis: okna oddymiające stosowane do odprowadzenie dymu, gorących gazów i toksycznych substancji powstających w trakcie pożaru; produkowane są wg indywidualnych projektów technicznych i oznaczane znakiem CE; współpracują z systemem automatyki Dane techniczne napędu łańcuchowego-wymagania Dane techniczne /ustawienia fabryczne/ Zasilanie 24VDC±15%, 1,0A Kierunek ruchu - OTWIERANIE Siła pchania Prędkość wysuwu Prędkość standardowa Prędkość przy opcji HS - przy pchaniu; obciążenie nominalne 300N* +20% (rezerwa do wyłączenia) 11,7mm / s* 12,1 mm / s* 16,1 mm / s* - przy ciągnięciu; 1/2 obciążenia nominalnego Kierunek ruchu - ZAMYKANIE Siła w III strefie zamykania Siła w II strefie zamykania Siła w I strefie zamykania 300N* +20% (rezerwa do wyłączenia) 150N - siła wył. bezpieczeństwa 150N - 250N - ustawienie fabryczne 150N Prędkość zamykania w III 11,7 mm / s*

16 strefie 5 mm / s Prędkość zamykania w I i II strefie Nominalna siła blokująca Trwałość Obudowa Stopień ochrony Zakres temperatur pracy Odporność na wysoką temperaturę Przewód przyłączeniowy 1000N > cykli (otwarcie zamknięcie) Aluminium anodowane IP32 (tylko w kombinacji z zastosowanymi zaślepkami dołączonymi do zestawów konsol) C 30 min / 300 C przewód silikonowy 2,5m patrz tabliczka znamionowa Skok Ustawienia fabryczne Zabezpieczenie przed przytrzaśnięciem Funkcja rozszczelnienia Funkcja HS dla RWA szybkie otwieranie aktywne* (3 strefy ochrony) aktywne* aktywne* Drzwi przeciwpożarowe aluminiowe wymagania Rodzaj: Zastosowanie: Typ drzwi: Konstrukcja skrzydła: Szerokość skrzydła [cm]: Wysokość skrzydła [cm]: Grubość skrzydła [mm]: Masa skrzydła [kg/m²]: Materiał wypełniający skrzydło: aluminiowe przeciwpożarowe 1-skrzydłowe, 2-skrzydłowe jednoramowe, jednopłaszczyznowe, pełne, z przeszkleniem oraz szklane 145 (maksymalna) 240 (maksymalna) 75 (maksymalna) od 30 (1 płyta GKF obłożona obustronnie 2 blachami aluminiowymi) do 80 (szyba zespolona o odporności ogniowej EI 60) szyby pojedyncze ogniochronne gr. od 8 do 25 mm, szyby zespolone gr. od 8 do 50 mm; 1 lub 2 płyty GKF o gr. 12,5 mm każda, obłożone obustronnie 2 blachami aluminiowymi o gr. min.

17 Maksymalne wymiary materiału wypełniającego skrzydło (szer./wys.) [mm]: Wykończenie skrzydła: Wyposażenie standardowe: Wyposażenie dodatkowe: Klasa odporności ogniowej: Klasa dymoszczelności: 1,5 mm każda 1300/2400 blacha aluminiowa o grubości min. 1,5 mm, lakierowana proszkowo wg palety RAL, anodowanie samozamykacz, zamek, klamka, uszczelka pęczniejąca zamki i dźwignie antypaniczne, EI 30, EI 60, (wg PN-B :1997) S15, S60 Klasa izolacyjności akustycznej [db]: od 38 do 41 Współczynnik przenikania ciepła [W/m²K]: Normy, certyfikaty, aprobaty: od 2,0 (szyba zespolona typu Termofloat) do 2,7 (2 płyty GKF obłożone obustronnie 2 blachami aluminiowymi) Wymagana aprobata AT ITB; wymagany Certyfikat Zgodności nr ITB

18 Roboty w zakresie ochrony powierzchni SZCZEGÓŁOWA SPECYFIKACJA TECHNICZNA ROBOTY IZOLACYJNE OGNIOOCHRONNE W TECHNOLOGII PROMATECK ORAZ RIDURIT 1. Wstęp 1.1. Przedmiot SST Przedmiotem niniejszej szczegółowej specyfikacji technicznej są wymagania dotyczące wykonania i odbioru ścian ogniochronnych, ogniochronnych sufitów podwieszanych, przewodów wentylacyjnych i oddymiających, kanałów kablowych oraz do zabezpieczenia ogniochronnego stalowych elementów konstrukcyjnych. Do wykonania ogniochronnych okładzin konstrukcji drewnianych oraz żelbetowych (szczególnie konstrukcji podziemnych budowli komunikacyjnych oraz tuneli). Wykonywanie robót może odbywać się tylko przez jednostkę przeszkoloną przez PRODUCENTA i posiadającą jej formalną autoryzację do prowadzenia tych prac Zakres stosowania SST Szczegółowa specyfikacja techniczna jest stosowana jako dokument przetargowy i kontraktowy przy zlecaniu i realizacji robót wymienionych w pkt Do wykonania elementów budowlanych oraz okładzin ogniochronnych o deklarowanej odporności ogniowej. Rozróżniamy trzy rodzaje płyt ogniochronnych, wykonanych ze składników mineralnych. Do dyspozycji są silikatowo-cementowe płyty PROMATECT -H oraz jej lżejsze uzupełnienia : płyty PROMATECT -L, -L500 oraz-ls. Innym rodzajem płyt są płyty krzemianowe: PROMATECT -200 oraz PROMAXON Typ A. Wszystkie rodzaje płyt są materiałem niepalnym ( A1 wg normy DIN 4102 ). Jakość płyt zabezpieczona jest przez system kontroli jakości zgodnie z NBN EN ISO 9002 oraz ISO Obok licznych innych możliwości głównym obszarem zastosowania płyt jest budownictwo. Niewielkie grubości okładzin, mały ciężar konstrukcji oraz możliwość prefabrykacji dają znaczne korzyści ekonomiczne. System RIDURIT RIDURIT niepalna płyta gipsowa specjalna płyta gipsowa do stosowania w systemach biernej ochrony przeciwpożarowej produkt niepalny, zaliczony do klasy A1 materiałów budowlanych nie rozprzestrzeniająca ognia System RIDURIT służy do wykonywania zabezpieczeń ogniochronnych konstrukcji stalowych (belek i słupów) o wskaźniku masywności przekroju U/a wewnątrz budynków. Systemem wykonuje się zabezpieczenia w postaci prostokątnych, szczelnych osłon (metoda skrzynkowa).

19 System składa się : - płyt gipsowych RIDURIT produkcji angielskiej firmy BPB GYPSUM Ltd.; - kątowników z blachy ocynkowanej do mocowania obudowy z płyt RIDURIT do ścian i stropów; - kształtowników stalowych ocynkowanych do montowania obudowy; - wkrętów i zszywek do łączenia obudowy; - blachowkrętów do mocowania obudowy do kątowników; - masy szpachlowej RIDURIT do uszczelniania połączeń płyt RIDURIT. Zastosowanie obudowy ogniochronne konstrukcji stalowych w klasie odporności ogniowej R30 do R180 (AT /2009, Certyfikat Zgodności ITB -0053/W) ogniochronne obudowy szybów windowych i pionów instalacyjnych w klasie odporności ogniowej EI 120 (AT /2000) samodzielne kanały wentylacji pożarowej w klasie odporności ogniowej EIS30 do EIS120 (AT /2005, Certyfikat Zgodności ITB-1506/W) ogniochronne zabudowy tras kablowych w klasie odporności ogniowej E30 do E90 i I30 do I120 (DIN , DIN ) budowa klap rewizyjnych w klasie odporności ogniowej EI 30,EI 60, EI 90, EI 120 (AT /2002) okładziny ogniochronne stropodachów z blachy trapezowej w klasie odporności ogniowej EI30 do EI Zakres robót objętych SST Roboty, których dotyczy specyfikacja, obejmują wszystkie czynności umożliwiające i mające na celu wykonanie izolacji przeciwogniowej 1.4. Określenia podstawowe Określenia podane w niniejszej SST są zgodne z obowiązującymi odpowiednimi normami Ogólne wymagania dotyczące robót Wykonawca robót jest odpowiedzialny za jakość ich wykonania oraz za zgodność z dokumentacją projektową, SST i poleceniami Inżyniera. 2. Materiały Wymagane właściwości techniczne płyt PROMATECT-H, PROMATECT -L-, PROMA-TECT-L 500, PROMATECT -LS, PROMATECT -100/ PROMATON Typ A i PROMATECT*-200, podano w tablicy 1.

20 3. Sprzęt Płyty PROMATECT i PROMAXON i RIDURIT można obrabiać typowymi maszynami i narzędziami stolarskimi, do mocowania ze sobą i innymi materiałami używa się powszechnie dostępnych w handlu środków łączących jak : wkręty, zszywki, dyble i śruby.

21 4. Transport Płyty PROMATECT i PROMAXON są niewrażliwe na wilgoć, powinny być jednak składowane w miejscu suchym. Do wykonywania powierzchni dekoracyjnych można używać typowych, dostępnych na rynku środków malarskich. Płyty będące przedmiotem niniejszej Aprobaty Technicznej ITB powinny być dostarczane w oryginalnych opakowaniach Producenta oraz przechowywane i transportowane zgodnie z instrukcją Producenta. Do każdego opakowania powinna być dołączona etykieta zawierająca co najmniej następujące dane: nazwę i oznakowanie wyrobu, nazwę i adres Producenta, wymiary płyt, nr Aprobaty Technicznej ITB, nr dokumentu dopuszczającego do obrotu i stosowania wg p. 5.1, znak budowlany. Sposób oznakowania wyrobów znakiem budowlanym powinien być zgodny z Rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 31 lipca 1998 r. w sprawie systemów oceny zgodności, wzoru deklaracji zgodności oraz sposobu znakowania wyrobów budowlanych dopuszczonych do obrotu i powszechnego stosowania w budownictwie [DZ.U. Nr 113.poz.728). 5. Wykonanie robót Roboty powinny być wykonywane na podstawie dokumentacji technicznej, opracowanej dla określonego obiektu, zgodnej z polskimi normami i przepisami 6. Kontrola jakości Wygląd zewnętrzny płyt należy sprawdzić przez oględziny okiem nieuzbrojonym w świetle dziennym z odległości od 0,3 do 0.5 m. Sprawdzenie wymiarów i kształtu. Metoda badania polega na sprawdzeniu długości, szerokości i grubości oraz kształtu płyt. Długość i szerokość płyt należy sprawdzić przymiarem liniowym z dokładnością do 1mm, przy czym należy wykonać po 2 pomiary dla każdego wymiaru. Grubość wyrobu należy zmierzyć suwmiarką lub śrubą mi kro metryczną z dokładnością do 0,01 mm, dokonując pomiarów w 4 miejscach, w odległości 30 mm od krawędzi w połowie długości każdej krawędzi. Prostoliniowość krawędzi należy sprawdzić przez przyłożenie dłuższego ramienia kątownika stalowego do 4 krawędzi płyt i pomiar szczelinomierzem z dokładnością do 0,05 mm największej odległości pomiędzy krawędzią płyty, a ramieniem kątownika stalowego. Za wynik końcowy należy przyjąć iloraz zmierzonej maksymalnej odchyłki do długości kra-wędzi, zaokrąglony do 0,1 mm. Prostokątność płyt należy sprawdzić przez przyłożenie kątownika stalowego kolejno do 4 naroży płyt oraz pomiar szczelinomierzem z dokładnością do 0,05 mm największego

22 odchylenia pomiędzy ramieniem kątownika, a krawędzią płyty. Za wynik końcowy należy przyjąć największą wartość odchylenia, zaokrągloną do 0,1 mm. Należy sporządzić protokół odbioru, w którym należy podać co najmniej następujące dane: nazwę i adres obiektu. nazwę i adres firmy wykonującej przejście instalacyjne. nazwisko wykonawcy. charakterystykę przejścia instalacyjnego, nazwę masy według niniejszej Aprobaty, klasę odporności ogniowej, datę wykonania. podpis wykonawcy. 7. Obmiar robót Zgodnie z SIWZ 8. Odbiór robót 8.1. Odbiór robót izolacyjnych powinien się odbyć przed wykonaniem tynków i innych robót wykończeniowych. Podstawę do odbioru robót murowych powinny stanowić następujące dokumenty: a) dokumentacja techniczna, b) dziennik budowy, c) zaświadczenia o jakości materiałów i wyrobów dostarczonych na budowę, d) protokóły odbioru poszczególnych etapów robót zanikających, e) protokóły odbioru materiałów i wyrobów, f) wyniki badań laboratoryjnych, jeśli takie były zlecane przez Wykonawcę Roboty wg B podlegają zasadom odbioru robót zanikających. 9. Podstawa płatności Zgodnie z SIWZ 10. Przepisy związane Normy i dokumenty związane PN-93/B Ochrona przeciwpożarowa budynków Metoda badania niepalności materiałów budowlanych PN-85/B Zaprawy budowlane- Badanie cech fizycznych i wytrzymałościowych PN-B Płyty gipsowo-kartonowe PN-83/N Statystyczna kontrola jakości. Losowy wybór jednostek produktu do próbki PN-EN 310:1994 Płyty drewnopochodne. Oznaczanie modułu sprężystości przy zginaniu

23 i wytrzymałości na zginanie AT /93 PROMADUCT-500 system zabezpieczeń ogniocbronnych stalowych przewodów wentylacyjnych AT /99 Ognioochronne przewody wentylacyjne PROMADUCT-500 AT /99 Zabezpieczenia ogniochronne konstrukcji stalowych płytami PROMATECT-L i PROMATECT-H firmy PROMAT