Analiza obszaru gospodarczego województwa lubuskiego

Transkrypt

1 Analiza obszaru gospodarczego województwa lubuskiego Województwo lubuskie leży w północno-zachodniej części Polski. Graniczy od zachodu z niemieckimi landami: Brandenburgią i Saksonią, a po stronie polskiej z województwami: zachodniopomorskim, wielkopolskim i dolnośląskim. Całkowita powierzchnia województwa lubuskiego wynosi km². Województwo lubuskie tworzy 14 powiatów, w tym 12 ziemskich i 2 grodzkie. W całym województwie są 83 gminy i 42 miasta. Lubuskie posiada dwie stolice: Gorzów Wlkp. siedzibę administracji rządowej i Zieloną Górę siedzibę władz samorządowych. Miasta te są jednocześnie siedzibami powiatów grodzkich. Liczba mieszkańców województwa lubuskiego wynosi 1011,0 tys. (2,7% ludności kraju). Zasoby wodne Region dysponuje dużymi zasobami wód powierzchniowych i podziemnych. Najważniejsze rzeki to: Odra, Warta, Noteć, Bóbr, Nysa Łużycka, Obra. W regionie znajduje się kilkadziesiąt jezior; 57 jezior ma powierzchnię większą niż 50 ha. Do największych należą: Jezioro Sławskie (817ha), Jezioro Niesłysz (500 ha) i Jezioro Osiek (466 ha). Zasoby leśne Bogactwem regionu są lasy, które zajmują 50,9% powierzchni. Lubuskie to najbardziej zalesiony region w Polsce. W związku z tym rozwinął się tu przemysł drzewny, meblarski, celulozowopapierniczy. Źródłem dochodów jest także łowiectwo. Surowce naturalne W regionie występują następujące surowce naturalne 1 : złoża żwirowo-piaskowe (kruszywo naturalne grube i drobne), kreda jeziorna stosowana w rolnictwie jako wapno nawozowe, złoża iłów (do produkcji wyrobów ceramicznych, budowlanych, materiałów ogniotrwałych), złoża ciepłej solanki (wykorzystywane w lecznictwie uzdrowiskowym), gaz ziemny, ropa naftowa, węgiel brunatny. Surowce te nie są eksploatowane w skali o istotnym znaczeniu gospodarczym. 1 Lubuskie: Zasoby naturalne. Dostępny w Internecie:

2 Zasoby energetyczne Największe złoża surowców w regionie lubuskim odnotowuje się w zakresie tzw. kopalin energetycznych, które mogą znacząco wpływać na potencjał gospodarczy regionu. Należą do nich gaz ziemny, ropa naftowa i węgiel brunatny. 2 Istniejąca i wykorzystywana infrastruktura energetyczna województwa lubuskiego w znacznym stopniu zasilana jest paliwem z lokalnych złóż surowców kopalnych bądź też lokalnych źródeł energii odnawialnych. Największe w rejonie elektrociepłownie (w Gorzowie Wlkp. i Zielonej Górze, a także elektrociepłownia w Kostrzynie nad Odrą) zasilane są gazem ziemnym zaazotowanym z lokalnych złóż, eksploatowanych przez PGNiG S.A. Oddział w Zielonej Górze. 65% zużywanej energii elektrycznej w województwie pochodzi z lokalnych źródeł wytwarzania energii (na uwagę zasługuje potencjał hydroenergetyczny, z którego pochodzi ponad 25% energii), natomiast pozostałe 35% zużywanej energii pochodzi z dostaw spoza terenu województwa. Za dostawę gazu na terenie województwa odpowiadają spółki grupy kapitałowej PGNiG SA, przedsiębiorstwo EWE Energia sp. z o.o., a także lokalni dystrybutorzy. Jednym z atutów województwa lubuskiego są dogodne warunki do produkcji energii ze źródeł odnawialnych (w szczególności energii wiatrowej, instalacji opartych o spalanie biomasy, technologii produkcji biogazu) oraz dalszego rozwoju energetyki wodnej 3. Sektory gospodarcze W 2010 r. w województwie lubuskim zarejestrowanych było podmiotów gospodarczych, z których aż 95,6% stanowiły firmy z sektora prywatnego, natomiast 4,4 % z sektora publicznego. W sektorze publicznym przeważają przedsiębiorstwa związane z obsługą nieruchomości, natomiast w sektorze prywatnym dominują: handel i naprawa pojazdów samochodowych, budownictwo, przemysł, transport i obsługa rynku nieruchomości. W regionie funkcjonują przedsiębiorstwa związane ze wszystkimi sektorami gospodarczymi, chociaż region lubuski to region średnio uprzemysłowiony. Branże gospodarcze Duże przedsiębiorstwa to w większości przedsiębiorstwa z kapitałem zagranicznym: niemieckim, szwedzkim, szwajcarskim, duńskim, francuskim, tajwańskim. One działają w takich branżach jak: elektroniczna, celulozowo-papiernicza i chemiczna. Mikroprzedsiębiorstwa natomiast działają głównie w handlu, usługach i budownictwie. Główne branże przemysłu to: przetwórstwo drzewne, produkcja samochodowych przyczep i naczep, produkcja rolno-spożywcza, produkcja papieru. Obecna na rynku jest też branża górnicza, w której działa 80 firm, głównie małych i średnich. Jedyną dużą firmą jest Polskie Górnictwo Nafty i Gazu. W branży budowlanej dominują usługi budowlano-montażowe, remontowe, inżynierii lądowej i wodnej. W branży usługowej występują najczęściej usługi doradztwa finansowego, ubezpieczeń, turystyki i rekreacji, agroturystyki, transportu, logistyki, gastronomii lat Województwa Lubuskiego, Urząd Marszałkowski Województwa Lubuskiego, Zielona Góra Tamże. 2

3 Centra gospodarcze W granicach administracyjnych województwa lubuskiego istnieje kilka obszarów wyróżniających się gospodarczo na tle pozostałych i będące wiodącymi ośrodkami wzrostu gospodarczego. Głównymi ośrodkami gospodarczymi województwa są jego dwie stolice: Gorzów Wlkp. i Zielona Góra. Są tam skoncentrowane nowoczesne zakłady produkcyjne i usługowo-handlowe, a wpływ na ich atrakcyjność i rozwój mają umiejscowione tam urzędy, uczelnie oraz instytucje stanowiące otoczenie biznesowe. Istotne znaczenie gospodarcze ma również miasto Żary, które wraz z pobliskimi miejscowościami tworzy silny region gospodarczy, a powiat żarski jest najbardziej uprzemysłowionym powiatem w województwie lubuskim. Ważnym ośrodkiem przemysłowym jest również Nowa Sól, która współpracując z Zieloną Górą i Sulechowem tworzy Lubuskie Trójmiasto. Stowarzyszenie trzech gmin powstało w celu wzmocnienia potencjału gospodarczego i inwestycyjnego regionu. Duży wpływ na rozwój wymienionych wyżej obszarów ma działająca od 1997 r. na terenie województwa lubuskiego Kostrzyńsko-Słubicka Specjalna Strefa Ekonomiczna (KSSSE). Jest ona najszybciej rozwijającą się polską specjalną strefą ekonomiczną, zarówno pod względem finansowym, jak i terytorialnym. Została powołana w celu stymulowania rozwoju gospodarczego północno-zachodniej Polski regionu o wysokim bezrobociu i słabo rozwiniętym przemyśle. Dzięki ulgom i preferencjom podatkowym (do 70% kosztów inwestycji) podniosła atrakcyjność regionów, przyciąga inwestorów krajowych i zagranicznych. Powstają kolejne fabryki i tysiące nowych miejsc pracy, a to wpływa na zamożność mieszkańców regionu. W woj. lubuskim od 2007 r. istnieje również podstrefa gospodarcza Szprotawa, wchodząca w skład Wałbrzyskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej INVEST-PARK. Przedsiębiorcy inwestujący na terenach tej podstrefy uzyskują ulgi w podatku dochodowym, a Gmina dodatkowo oferuje zwolnienia w podatku od nieruchomości (łączna pomoc do 70 %). Ważną perspektywą rozwoju gospodarczego województwa jest powołanie spółki Lubuski Park Przemysłowo-Technologiczny (LPP-T), której celem jest utworzenie w Nowym Kisielinie k. Zielonej Góry strefy aktywności gospodarczej. Tworzyć ją mają: Park Naukowo-Technologiczny Uniwersytetu Zielonogórskiego (PN-T UZ), Strefa Aktywności Gospodarczej Lubuskiego Trójmiasta oraz Kostrzyńsko-Słubicka Specjalna Strefa Ekonomiczna. Największe przedsiębiorstwa 4 Wiele firm działających w województwie lubuskim ma swoje siedziby w dwóch największych miastach: w Gorzowie Wielkopolskim i Zielonej Górze. Do dużych firm ulokowanych w Gorzowie Wlkp. zaliczamy: TPV Displays Polska Sp. z o.o. jest to część grupy TPV Technology Limited, światowego potentata w produkcji monitorów i telewizorów. Firma ta produkuje monitory i telewizory na zamówienie znanych światowych marek oraz promuje własne: AOC i Envision. Firma posiada certyfikaty jakości ISO 9001 i ISO Zakład produkcyjny w Gorzowie Wlkp. stanowi docelową bazę produkcyjną grupy TPV Technology Limited na Europę. 4 Największe przedsiębiorstwa, dostępne w Internecie: 3

4 SE Bordnetze Polska Sp. z o.o. zajmuje się produkcją wiązek instalacji elektrycznych dla przemysłu motoryzacyjnego. W procesie produkcji stosuje najnowsze technologie, nieszkodliwe dla środowiska naturalnego. Zakłady Włókien Chemicznych STILON S.A. wchodzą w skład grupy przemysłowej RHODIA S.A. i specjalizują się w produkcji wyrobów z poliamidów: włókien tekstylnych, włókien technicznych oraz granulatów konstrukcyjnych. Zakłady posiadają certyfikat jakości ISO Produkcję swoją sprzedają do krajów Europy Zachodniej i Europy Wschodniej. BAMA POLSKA Sp. z o.o. spółka ze 100% udziałem kapitału amerykańskiego. Jest to firma o światowej renomie, zajmująca się produkcją, składowaniem, konfekcjonowaniem, przepakowywaniem dodatków, przyborów, akcesoriów, elementów obuwniczych, środków do pielęgnacji obuwia oraz tworzyw niezbędnych do ich produkcji. Firma ta eksportuje głównie na rynki Europy Zachodniej. FAURECIA Gorzów Sp. z o.o. ze 100% udziałem kapitału hiszpańsko-francuskiego. Firma o światowej renomie, zajmująca się produkcją plastikowych elementów wnętrz dla przemysłu motoryzacyjnego. MAGNUM Spółka Jawna prowadzi usługi poligraficzne i introligatorskie (foldery, książki, kalendarze, listowniki, wizytówki, naklejki) oraz zajmuje się edycją wydawnictw prawnoekonomicznych (Dom Wydawniczy, Prawo i Finanse). Zajmuje się również produkcją chemii gospodarczej (płyny do mycia naczyń, WC kostki toaletowe, proszki i mleczka do czyszczenia, środki zapachowe itp.) oraz zajmuje się montażem wiązek elektrycznych dla Volkswagen Elektro-Systemy Sp. z o.o. Kontrahentami spółki są firmy polskie oraz zagraniczne z Niemiec i Danii. ENKA Sp. z o.o. przedsiębiorstwo działające w branży włókienniczej (włókna wiskozowe, obróbka końcowa). Zakłady Farmaceutyczne VETOQUINOL BIOWET Sp. z o.o. zajmuje się produkcją i sprzedażą leków oraz dodatków żywieniowych dla zwierząt. Znaczna część produkcji jest eksportowana na rynki europejskie, afrykańskie i do Meksyku. Fabryka Maszyn do Drewna GOMAD oraz wyłoniona z niej Gorzowska Fabryka Maszyn GOMA Sp. z o.o. obie fabryki produkują nowoczesne maszyny do obróbki drewna o najwyższym europejskim poziomie, projektowane we własnych biurach konstrukcyjnych. Produkcja firmy w formie różnego rodzaju frezarek, wielowrzecionowych wiertarek oraz czopiarek eksportowana jest na rynki europejskie. Lindo-Gobex Sp. z o.o. jest producentem katalizatorów spalin, posiada Certyfikat Zapewnienia Jakości ISO Moto-Gobex Sp. Z o.o. regionalny dealer samochodów marki Fiat i Alfa-Romeo. Arx.pl regionalny dostawca technologii internetowych. HOLDING ZREMB Gorzów S.A. jest producentem elementów konstrukcyjnobudowlanych dla odbiorców krajowych i zagranicznych. 4

5 Zakład Mechaniczny MESTIL Sp. z o.o. produkuje części do maszyn i urządzeń, elementy z tworzyw sztucznych metodą wtryskową, konstrukcje stalowe, wały rozprężne dla przemysłu papierniczego i poligraficznego oraz zajmuje się przenoszeniem fabryk. Wyroby i usługi tej firmy sprzedawane są na rynku polskim i Europy Zachodniej. Przedsiębiorstwo Budowlano-Usługowe INTERBUD-WEST Sp. z o.o. specjalizuje się w budowie obiektów użyteczności publicznej oraz obiektów inżynieryjnych. Od wielu lat realizuje również budowy obiektów na terenie Niemiec. Posiada Certyfikat Systemu Jakości ISO SILWANA Sp. z o.o. zajmuje się produkcją tkanin i dzianin na rynek krajowy oraz zagraniczny. Spółdzielnia Pracy Przemysłu Skórzanego ŚWIT produkuje obuwie filcowe, skórzane, cholewki skórzane, nakrycia głowy. Eksportuje do Niemiec i Włoch. Prywatne Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowo-Usługowe PUH zajmuje się konserwacją zabytków o charakterze budowlanym, malarskim, stolarskim, a także produkcją stolarstwa budowlanego, meblową i artystyczną; handlem artykułami do produkcji stolarskiej, meblowej, produkcją tarcicy oraz robotami remontowo-budowlanymi. Firma posiada kontrahentów krajowych i zagranicznych. Inter-Sicherheits-Service Sp. z o.o. firma zajmuje się produkcją sejfów i szaf metalowych, obróbką wyrobów metalowych oraz transportem krajowym i zagranicznym. Większość produkcji trafia do krajów Europy Zachodniej. Do dużych firm ulokowanych w Zielonej Górze zaliczamy: Advanced Digital Broadcast Polska Sp. z o.o. światowy lider na rynku telewizji cyfrowej i interaktywnej w zakresie projektowania i produkcji wszystkich rodzajów platform cyfrowych. Firma wygenerowała ponad 200 patentów. Astec firma z produktem Magik Development Tools, czyli zintegrowanym systemem zarządzania danymi przestrzennymi dla: telekomunikacji, energetyki, dystrybucji i przesyłu gazu, transportu i ciepłownictwa. Spółka LfC zajmuje się projektowaniem i produkcją sprzętu chirurgicznego. Na światowym rynku implantów liderem jest jeden z jej produktów: system kręgosłupowy Dero. V&S LUKSUSOWA Zielona Góra S.A. jest w pierwszej trójce polskich producentów wyrobów alkoholowych, słynie z produkcji luksusowych czystych wódek i wyselekcjonowanych spirytusów. W województwie lubuskim pracuje bardzo wiele mniejszych firm i zakładów rzemieślniczych. Warto wspomnieć o firmie z Żar: KRONOPOL zajmuje się przetwórstwem drewna dla budownictwa i przemysłu meblarskiego oraz produkcją materiałów drewnopochodnych i materiałów do wykończenia wnętrz. Firma należy do szwajcarskiego koncernu Kronospan. 5

6 Rolnictwo Według wyników spisu z 30 czerwca 2010 r. 5 działalność rolniczą prowadzi 30,9 tys. gospodarstw, w tym 21,6 tys. to gospodarstwa o powierzchni powyżej 1 ha użytków rolnych. Gospodarstwa rolne o powierzchni 20 ha i więcej stanowią 8%, natomiast o powierzchni 50 ha i więcej 3,2%. Gospodarstwa o powierzchni powyżej 100 ha stanowią tylko 0,8% wszystkich gospodarstw. Ponad połowa gospodarstw (56,6%) prowadziło wyłącznie produkcję roślinną. Produkcją zwierzęcą zajmowało się 1,7% gospodarstw, a 41,7% gospodarstw prowadziło oba rodzaje produkcji. Zebrała: G. Lindner-Cegieła 5 Powszechny spis rolny 2010: raport z wyników województwa lubuskiego. Dostępny w Internecie: 6