Nowy akt prawny (omówienie zawiera wybrane zmiany w stosunku do rozporządzenia poprzedzającego)

Transkrypt

1 Nowy akt prawny (omówienie zawiera wybrane zmiany w stosunku do rozporządzenia poprzedzającego) Nazwa nowego aktu prawnego: Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach Publikator: Dz. U. nr 228, poz Data ogłoszenia: Data wejścia w życie: Data obowiązywania: Nazwa uchylonego aktu prawnego: Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 7 stycznia 2003 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach Publikator: Dz. U. nr 11, poz. 114 Data uchylenia: Komentarz Rozporządzenie stosuje się do dzieci i młodzieży uczęszczających do publicznych przedszkoli, szkół i placówek, które potrzebują pomocy psychologiczno-pedagogicznej, a także do ich rodziców oraz nauczycieli prowadzących zajęcia w danym przedszkolu, szkole lub placówce. Celem rozporządzenia jest unormowanie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w sposób umożliwiający zapewnienie tej pomocy w środowisku nauczania, wychowania i w środowisku rodzinnym ucznia. Zasadniczą zmianą, jaka zachodzi w nowym rozporządzeniu, jest poszerzenie zakresu adresatów pomocy psychologiczno-pedagogicznej. Osobami uprawnionymi do korzystania z pomocy stają się bowiem wszyscy uczniowie, którzy wymagają wsparcia ze względu na rozpoznane indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne oraz indywidualne możliwości psychofizyczne.

2 W stosunku do dotychczas obowiązującego rozporządzenia: 1. Wskazano, że obowiązane do udzielania i organizowania pomocy psychologiczno-pedagogicznej są, jak dotychczas, publiczne: przedszkola i oddziały przedszkolne zorganizowane w szkołach podstawowych, szkoły oraz placówki, o których mowa w art. 2 pkt 3, 3a, 5 i 7 ustawy z dnia 7 września 1991 roku o systemie oświaty, tj. placówki oświatowo-wychowawcze (placówki wychowania pozaszkolnego, schroniska młodzieżowe), placówki kształcenia ustawicznego (placówki kształcenia ustawicznego o zasięgu ogólnokrajowym, centra kształcenia ustawicznego), placówki kształcenia praktycznego (centra kształcenia praktycznego), ośrodki dokształcania i doskonalenia zawodowego, placówki dla dzieci i młodzieży wymagających stosowania specjalnej organizacji nauki, metod pracy i wychowania (młodzieżowe ośrodki wychowawcze, młodzieżowe ośrodki socjoterapii, specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze, specjalne ośrodki wychowawcze, ośrodki rewalidacyjno-wychowawcze) oraz placówki zapewniające opiekę uczniom pobierającym naukę poza miejscem stałego zamieszkania (bursy, domy wczasów dziecięcych) Zdefiniowano pojęcie pomocy psychologiczno-pedagogicznej, wymieniono katalog indywidualnych potrzeb edukacyjnych i rozwojowych uczniów, które powinny być rozpoznawane i zaspakajane przez nauczycieli, wychowawców grup wychowawczych i specjalistów podczas pracy z uczniem; w porównaniu z przepisami dotychczas obowiązującego rozporządzenia dodatkowo uwzględniono trudności adaptacyjne uczniów związane z różnicami kulturowymi lub ze zmianą środowiska edukacyjnego, w tym z wcześniejszym kształceniem za granicą - 2 ust Sformułowano na nowo cel udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej rodzicom uczniów i nauczycielom - 2 ust Określono, że tak jak dotychczas, korzystanie z pomocy psychologiczno-pedagogicznej jest dobrowolne i nieodpłatne Za organizowanie pomocy psychologiczno-pedagogicznej, jak w rozporządzeniu poprzedzającym, odpowiedzialny jest dyrektor przedszkola, szkoły i placówki. Pomocy psychologiczno-pedagogicznej udzielają nauczyciele, wychowawcy grup wychowawczych oraz specjaliści. Podobnie jak w dotychczasowych przepisach określono, że przedszkola, szkoły i placówki współpracują w organizowaniu i udzielaniu pomocy psychologiczno-pedagogicznej z rodzicami oraz wymienionymi w rozporządzeniu instytucjami. W odróżnieniu od poprzedniego rozporządzenia wskazano dodatkowo placówki doskonalenia nauczycieli Określono, że pomoc psychologiczno-pedagogiczna udzielana jest z inicjatywy: ucznia, rodziców ucznia, nauczyciela, wychowawcy grupy wychowawczej lub specjalisty prowadzącego zajęcia z uczniem, poradni psychologiczno-pedagogicznej,

3 w tym poradni specjalistycznej. W porównaniu z dotychczasowymi przepisami dodatkowo uwzględniono asystenta edukacji romskiej, o którym mowa w rozporządzeniu dotyczącym warunków i sposobu wykonywania przez przedszkola, szkoły i placówki publiczne zadań umożliwiających podtrzymanie poczucia tożsamości narodowej, etnicznej i językowej uczniów należących do mniejszości narodowych i etnicznych oraz społeczności posługujących się językiem regionalnym, a także pomoc nauczyciela (w tym w szkolnictwie specjalnym) Zróżnicowano formy pomocy psychologiczno-pedagogicznej w zależności od tego gdzie ma być ona realizowana: w szkole czy w przedszkolu lub placówce. W porównaniu z przepisami dotychczas obowiązującego rozporządzenia zrezygnowano z wyodrębnienia zajęć psychoedukacyjnych, jako jednej z form pomocy psychologiczno-pedagogicznej, nie uwzględniono organizowania klas wyrównawczych - 6. Wprowadzono nową formę pomocy psychologiczno-pedagogicznej, jaką są zajęcia rozwijające uzdolnienia przeznaczone dla uczniów szczególnie zdolnych - 6 ust. 1 pkt 2 i ust. 3 oraz Szczegółowo uregulowano sposób realizacji poszczególnych form pomocy psychologiczno-pedagogicznej, wskazano osoby odpowiedzialne za prowadzenie poszczególnych zajęć, określono maksymalną liczbę ich uczestników. Nie określono, tak jak w rozporządzeniu poprzedzającym, minimalnej liczby uczniów w grupie, zatem rozporządzenie wprowadza możliwość, jeśli zajdzie taka potrzeba, obejmowania określoną formą pomocy psychologiczno-pedagogicznej nawet jednego ucznia Określono czas trwania zajęć rozwijających uzdolnienia i zajęć dydaktyczno-wyrównawczych: 45 minut oraz specjalistycznych: 60 minut - 13 ust. 1, a ponadto wprowadzono przepis umożliwiający dostosowanie czasu trwania zajęć specjalistycznych do indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych ucznia - 13 ust Wprowadzono otwarty katalog osób, które mogą realizować z uczniami poszczególne formy pomocy ze względu na swoje kwalifikacje w zakresie pomocy psychologiczno-pedagogicznej tj. kwalifikacje odpowiednie do rodzaju prowadzonych zajęć, wynikające z rozporządzenia dotyczącego szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz określenia szkół i wypadków, w których można zatrudnić nauczycieli niemających wyższego wykształcenia lub ukończonego zakładu kształcenia nauczycieli. Specjalistami, którzy na podstawie rozporządzenia, w zależności od potrzeb mogą prowadzić zajęcia, są w szczególności psycholodzy, pedagodzy, logopedzi i doradcy zawodowi - 4 ust. 2. Specjalista, jeżeli posiada przygotowanie pedagogiczne, może być zatrudniony przez dyrektora przedszkola, szkoły lub placówki na podstawie ustawy z dnia 26 stycznia 1982 roku Karta Nauczyciela. Natomiast specjalista nieposiadający przygotowania pedagogicznego, lecz odpowiednio przygotowany merytorycznie do prowadzenia danego rodzaju zajęć, będzie mógł zostać zatrudniony na podstawie ustawy Kodeks pracy, zgodnie z art. 7 ust. 1a i 1b ustawy z dnia 7 września 1991 roku o systemie oświaty - 14, 16 i 17.

4 11. Zobowiązano nauczycieli, wychowawców grup wychowawczych oraz specjalistów w przedszkolu, szkole i placówce do prowadzenia działań pedagogicznych w stosunku do danego ucznia w celu udzielenia mu odpowiedniej, indywidualnej formy pomocy psychologiczno-pedagogicznej - 18 ust. 1; oraz po stwierdzeniu, że uczeń wymaga objęcia pomocą do niezwłocznego poinformowania o tym dyrektora przedszkola, szkoły lub placówki - 18 ust. 2. Określono, że w celu rozpoznania potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych uczniów oraz zaplanowania sposobów ich zaspokojenia nauczyciele prowadzą działania pedagogiczne, w tym: na etapie edukacji przedszkolnej - obserwację pedagogiczną zakończoną analizą i oceną gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole (diagnoza przedszkolna) - 18 ust. 1 pkt 1 lit. a; w klasach I-III szkoły podstawowej - obserwacje i pomiary pedagogiczne służące rozpoznaniu u uczniów ryzyka wystąpienia specyficznych trudności w uczeniu się - 18 ust. 1 pkt 1 lit. b; w gimnazjum i szkole ponadgimnazjalnej - doradztwo edukacyjno-zawodowe - 18 ust. 1 pkt 1 lit. c. 12. Określono zadania zespołu planującego i koordynującego udzielanie pomocy psychologiczno-pedagogicznej uczniowi, składającego się z nauczycieli, wychowawców grup wychowawczych oraz specjalistów prowadzących zajęcia z uczniem - 19, 20. Zespół tworzy dyrektor przedszkola, szkoły lub placówki niezwłocznie po otrzymaniu orzeczenia lub opinii - 19 ust. 2 pkt 1 lub po przekazaniu przez nauczyciela, wychowawcę grupy wychowawczej lub specjalistę informacji o potrzebie objęcia ucznia pomocą psychologiczno-pedagogiczną - 19 ust. 2 pkt Zobowiązano dyrektora do ustalenia dla ucznia, na podstawie zaleceń zespołu, form, sposobów i okresu udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz wymiaru godzin, w którym poszczególne formy pomocy będą realizowane. Wymiar godzin zajęć, o których mowa w 6 ust. 1 pkt 2-5 i ust. 2 pkt 1, ustala się z uwzględnieniem godzin do dyspozycji dyrektora, o których mowa w art. 42 ust. 2 pkt. 2 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 roku - Karta Nauczyciela - 21 ust. 1. Dyrektor ma obowiązek niezwłocznie poinformować na piśmie rodziców ucznia albo pełnoletnich uczniów o ww. ustaleniach - 21 ust Wprowadzono obowiązek opracowania przez zespół planu działań wspierających dla ucznia - 22 ust. 1. W przypadku ucznia posiadającego orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego jest to indywidualny program edukacyjno-terapeutyczny - 22 ust. 3 w związku z 21 ust Zobowiązano zespół do dokonywania oceny efektywności pomocy psychologiczno-pedagogicznej udzielanej uczniowi w trzech sytuacjach - po zakończeniu udzielania uczniowi pomocy psychologiczno-pedagogicznej - 23 ust. 1 pkt 1, przed opracowaniem arkusza organizacji przedszkola, szkoły, placówki na kolejny rok szkolny - 23 ust. 1 pkt 2, w związku z wcześniejszym zakończeniem udzielania uczniowi danej formy pomocy psychologiczno-pedagogicznej - 23 ust. 2 i 4.

5 16. Określono organizację pracy zespołu, w tym kto i na jakich zasadach może uczestniczyć w spotkaniach zespołu - 25 i Wprowadzono nowe zadanie polegające na zakładaniu i prowadzeniu przez zespół karty indywidualnych potrzeb ucznia. Określono jakie dane i informacje powinna zawierać karta, kto dokonuje wpisów oraz wskazano sposób przechowywania i przekazywania karty w przypadku zmiany szkoły lub placówki przez ucznia. Ustalono, że nie zakłada się karty dla ucznia posiadającego orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego - 27 i Zadania pedagoga, psychologa, logopedy i doradcy zawodowego, poza pracą w ramach zespołu, określono w Zmiana w stosunku do dotychczas obowiązującego rozporządzenia polega m.in. na połączeniu zadań dla pedagoga i psychologa, realizowanych odpowiednio do posiadanych kwalifikacji - 29; oraz na rezygnacji z zapisu dotyczącego działań pedagoga na Przepisy przejściowe: 1. W przedszkolach, gimnazjach i placówkach, szkołach podstawowych specjalnych i szkołach ponadgimnazjalnych specjalnych oraz w oddziałach specjalnych zorganizowanych w szkołach podstawowych ogólnodostępnych i szkołach ponadgimnazjalnych ogólnodostępnych pomoc psychologiczno-pedagogiczna na zasadach określonych w omawianym rozporządzeniu udzielana jest od roku szkolnego 2011/ , natomiast w przypadku szkół podstawowych i szkół ponadgimnazjalnych, z wyjątkiem szkół podstawowych specjalnych i szkół ponadgimnazjalnych specjalnych oraz oddziałów specjalnych zorganizowanych w szkołach podstawowych ogólnodostępnych i szkołach ponadgimnazjalnych ogólnodostępnych - od roku szkolnego 2012/ W roku szkolnym 2010/2011 na dotychczasowych zasadach. 2. Działania przygotowawcze do realizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w przedszkolach, gimnazjach i placówkach, o których mowa w art. 2 pkt 5 ustawy z dnia 7 września 1991 roku o systemie oświaty, szkołach podstawowych specjalnych i szkołach ponadgimnazjalnych specjalnych oraz szkołach podstawowych ogólnodostępnych i szkołach ponadgimnazjalnych ogólnodostępnych, w których zorganizowano oddziały specjalne, w roku szkolnym 2010/ : a) do 31 marca 2011 roku powinno nastąpić utworzenie zespołów oraz zrealizowanie przez zespoły zadań związanych z określeniem obszarów pomocy psychologiczno-pedagogicznej, w których uczniowie wymagają wsparcia, oraz zaleceniem form, sposobów i okresów udzielenia uczniom pomocy w roku szkolnym 2011/ ust. 1 i 2 b) do 30 kwietnia 2011 roku dyrektorzy zobowiązani są ustalić dla uczniów formy, sposoby i okresy udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz wymiar godzin, w którym poszczególne formy pomocy będą realizowane w roku szkolnym 2011/2012 oraz niezwłocznie po zatwierdzeniu arkuszy organizacyjnych powiadomić na piśmie rodziców albo pełnoletnich uczniów o ustalonych dla uczniów formach, sposobach i okresach udzielania ww. pomocy - 34 ust. 3 i 4

6 c) do 30 września 2011 roku zespoły opracują dla uczniów plany działań wspierających realizowane w roku szkolnym 2011/ ust Działania przygotowawcze do realizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w szkołach podstawowych i ponadgimnazjalnych, z wyjątkiem szkół podstawowych specjalnych i szkół ponadgimnazjalnych specjalnych oraz oddziałów specjalnych zorganizowanych w szkołach podstawowych ogólnodostępnych i szkołach ponadgimnazjalnych ogólnodostępnych, w roku szkolnym 2011/ : a) do 31 marca 2012 roku powinno nastąpić utworzenie zespołów oraz zrealizowanie przez zespoły zadań związanych z określeniem obszarów pomocy psychologiczno-pedagogicznej, w których uczniowie wymagają wsparcia, oraz zaleceniem form, sposobów i okresów udzielenia uczniom pomocy w roku szkolnym 2012/ ust. 1 i 2 b) do 30 kwietnia 2012 roku dyrektorzy zobowiązani są ustalić dla uczniów formy, sposoby i okresy udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz wymiar godzin, w którym poszczególne formy pomocy będą realizowane w roku szkolnym 2012/2013 oraz niezwłocznie po zatwierdzeniu arkuszy organizacyjnych powiadomić na piśmie rodziców albo pełnoletnich uczniów o ustalonych dla uczniów formach, sposobach i okresach udzielania ww. pomocy - 37 ust. 3 i 4 c) do 30 września 2012 roku zespoły opracują dla uczniów plany działań wspierających realizowane w roku szkolnym 2012/ ust Nauczanie w klasach wyrównawczych może być organizowane w gimnazjach, z wyjątkiem gimnazjów specjalnych oraz oddziałów specjalnych zorganizowanych w gimnazjach ogólnodostępnych, na zasadach określonych w dotychczasowych przepisach do końca roku szkolnego 2011/ ust. 2. Opracowała: Ewa Fiedziukiewicz źródło: uzasadnienie do projektu rozporządzenia