Herbicydy z grupy regulatorów wzrostu

Transkrypt

1 Herbicydy z grupy regulatorów wzrostu Tadeusz Praczyk Instytut Ochrony Roślin Paostwowy Instytut Badawczy w Poznaniu

2 Grupy chemiczne Pochodne kwasów fenoksykarboksylowych: 2,4-D, dichlorprop, MCPA, MCPB, mekoprop. Pochodne kwasu benzoesowego: dikamba, chloramben, TBA. Pochodne kwasy pyridinokarboksylowego: chlopyralid, fluroksypyr, pikloram, trichlopyr, aminopyralid. Pochodne kwasu pyrimidinokarboksylowwgo: aminocyklopyrachlor. Pochodne kwasów chinolinokarboksylowych: chinomerak, quinclorac

3 Sposób działania w roślinie pobieranie przez liście i korzenie przemieszczanie we floemie i ksylemie kumulacja w stożkach wzrostu pędów i korzeni objawy działania najpierw na najmłodszych częściach roślin (epinastia, zahamowanie wzrostu, zasychanie roślin)

4 Objawy uszkodzenia bobiku przez MCPA

5 Objawy uszkodzenia buraka cukrowego przez 2,4-D

6 Mechanizm działania w różnych miejscach szlaku metabolicznego zakłócenia w równowadze hormonalnej roślin zakłócenia w biosyntezie kwasów nukleinowych i białek zwiększanie wytwarzanie etylenu nadprodukcja kwasu abscysynowego (ABA)

7 Efekty działania MCPA (stosowanie na powierzchnię gleby)

8 Właściwości fizykochemiczne Herbicydy LD 50 [mg/kg] DT 50 [dni] Współczynnik K oc [ml/g] MCPA ,4-D Dikamba 1707 <14 3,45-21,2 Fluroksypyr Mekoprop-P Chlopyralid ,6 Aminopyralid > ,9

9 Prężnośd par niektórych herbicydów Herbicydy Prężnośd par [Pa] Symazyna 8,3 x 10-7 Trifluralina 7,3 x 10-3 MCPA ester izooctylowy 3,8 x ,4-D ester izooctylowy 2,3 x ,4-D ester butylowy 5,4 x ,4-D ester etylowy 1,5 x 10-1

10 Wrażliwośd roślin uprawnych na 2,4-D Stężenie [ppm] Bobik Burak cukrowy Gorczyca biała Groch siewny Rzepak ozimy Ziemniak

11 Wrażliwośd roślin uprawnych na MCPA Stężenie [ppm] Bobik Burak cukrowy Gorczyca biała Groch siewny Rzepak ozimy Ziemniak /- + +

12 Charakterystyka herbicydów ze względu na okres zalegania w glebie Krótko zalegające [DT50 < 30 dni] Środki o średnim okresie zalegania [DT dni] Środki o długim okresie zalegania [DT 50 >100 dni] MCPA Aminopyralid Diflufenikan 2,4-D Chlopyralid Dikwat Dikamba Fluroksypyr Etofumesat Mekoprop Trichlopyr Lenacyl Amidosulfuron Chlomazon Metrybuzyna Tribenuron metylowy Chlorosulfuron Pendimetalina Glifosat Izoproturon Trialat Metazachlor Fenmedifam Florasulam Chizalofop-P-etylowy Linuron Metamitron Metolachlor Chlorydazon

13 Herbicydy Ocena ryzyka przemieszczania się herbicydów w profilu glebowym Rozpuszczalnośd w wodzie [mg/l] DT 50 [dni] K oc [ml/g] Ryzyko przemieszczania MCPA średnie 2,4-D średnie Chlopyralid ,6 duże Dikamba 6500 <14 3,45-21,2 duże Fluroksypyr duże Dikwat >32000 małe Izoproturon duże Sulfosulfuron duże Izoksaflutol 6, małe

14 Zastosowanie Zwalczanie jednorocznych i wieloletnich chwastów dwuliściennych w zbożach, trawach nasiennych, trawnikach polach golfowych, w uprawach leśnych i sadowniczych Możliwośd łączenia z innymi substancjami aktywnymi herbicydów (preparaty wieloskładnikowe, mieszaniny w zbiorniku opryskiwacza)

15 Przykładowe mieszaniny różnych substancji aktywnych MCPA + dikamba MCPA + dikamba + mekoprop-p MCPA + diflufenikan MCPA + sulfonylomoczniki (np. metsulfuron) MCPA + substancje zwalczające chwasty jednoliścienne (np. fenoksaprop-p-etylowy)

16 Analiza składu s.a. niektórych herbicydów pod kątem zwalczania przytulii czepnej Herbicydy Dawka L/ha Zawartośd dikamby [g/l] Dawka dikamby [g/ha] Aminopielik D 450 SL 3,0 32,5 97,5 Chwastox D 179 SL 5,0 17,8 89,0 Aminopielik Super 464 SL 0,8 120,0 96,0 Chwastox Turbo 340 SL 2,0 40,0 80,0 Aminopielik Tercet 500 SL 1,5 40,0 60,0 Chwastox Trio 540 SL 2,0 40,0 80,0

17 Skutecznośd zniszczenia chwastów w jęczmieniu jarym (%) IOR-PIB, 2011 Preparaty Dawka [L/ha] CHEAL GALAP POLCO POLPE Chwastox Turbo 340 SL 1, Chwastox Turbo 340 SL 2, Chwastox Turbo 340 SL + adiuwant 1,5 + 0, Chwastox Turbo 340 SL + adiuwant 3,0 + 0,

18 Badania nad nowymi formami użytkowymi pochodnych kwasów fenoksykarboksylowych (ciecze jonowe) Zmiana niektórych właściwości fizykochemicznych (zmniejszenie napięcia powierzchniowego kropli, zmniejszenie prężności par) Możliwośd modelowania właściwości związku (do pewnego stopnia) Wysoka aktywnośd biologiczna Możliwośd uzyskania preparatów wielofunkcyjnych

19 Porównanie właściwości fizykochemicznych różnych form 2,4-D 99,16 o 79,65 o 49,74 o Pielik 85 SP Aminopielik Standard 600 SL [Arquad C35][2,4-D]

20 Badanie uszkodzeo pomidora na skutek parowania różnych form 2,4-D

21 Badanie uszkodzeo pomidora na skutek parowania różnych form 2,4-D Ester 2-etyloheksylowy Ciecz jonowa

22 Badanie uszkodzeo pomidora na skutek parowania różnych form MCPA [CCC][MCPA] MCPA (sól) MCPA (ester)

23 Porównanie skuteczności działania różnych form 2,4-D (dawka 450 g/ha) Herbicydy CENCY MATIN PAPRE [Arquad 2C-75][2,4-D] 79 a 57 b 79 a [ArquadC35][2,4-D] 75 ab 56 b 73 b 2,4-Ddimethylammonium 20 c 12 c 11 c 2,4-D -2-ethylhexyl 78 a 63 a 78 ab

24 Publikacja Tetrahedron 67 (2011): Pernak J., Syguda A., Janiszewska D., Materna K., Praczyk T Ionic liquids with herbicidal anions.

25 Dziękuję za uwagę