Na razie sprawa Swedbanku wywołała więcej ażiotażu wśród mediów, a nie wśród litewskich obywateli Fot. Marian Paluszkiewicz

Transkrypt

1 DZIENNIK POLSKI NA LITWIE WTOREK 13 GRUDNIA 2011 r. Nr. 237 (16782) cena 1,20 Lt Swedbank uspokaja panikujących klientów W NUMERZE Kirkilas: decyzja Polski polityczna Str. 2 Protestujący w Wilnie żądali sprawiedliwości społecznej Str. 3 Gigantyczny protest rosyjskiej opozycji Na razie sprawa Swedbanku wywołała więcej ażiotażu wśród mediów, a nie wśród litewskich obywateli Fot. Marian Paluszkiewicz Na Litwę na razie nie przeniosła się panika, jaka rozpoczęła się na Łotwie z powodu niesprawdzonych informacji o możliwych problemach finansowych szwedzkiego banku Swedbank. Łotewscy depozytorzy tego banku zaczęli niepokoić się w miniony piątek masowo pobierając pieniądze z bankomatów. Tymczasem przedstawiciele Swedbanku zapewniają, że klienci nie mają powodu, by się martwić. Informacje o problemach Swedbanku to tylko plotki, których źródło nawet nie jest wiadome. Łotewskie i szwedzkie służby regulacji finansów potwierdziły, że wszystkie główne banki Szwecji pracują stabilnie. A więc klienci na Litwie mogą być spokojni powiedział wczoraj na specjalnie zwołanej konferencji prasowej Antanas Danys, kierownik Swedbanku na Litwie. Zaznaczył, że w opublikowanym w listopadzie raporcie o stabilności systemu finansowego szwedzkiego banku centralnego konstatowano, że ryzyko bankructwa szwedzkich banków jest znacznie niższe niż innych banków Europy, działających na rynkach międzynarodowych. str rocznica wprowadzenia stanu wojennego w Polsce Przed 30. laty, 13 grudnia o godz. 6 rano Polskie Radio nadało wystąpienie gen. Wojciecha Jaruzelskiego, w którym informował on Polaków o ukonstytuowaniu się Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego (WRON) i wprowadzeniu na mocy dekretu Rady Państwa stanu wojennego na terenie całego kraju. Przygotowania do wprowadzenia stanu wojennego trwały ponad rok i były prowadzone ze szczególną starannością. Kontrolował je m. in. naczelny dowódca wojsk Układu Warszawskiego marszałek Wiktor Kulikow oraz ludzie z jego sztabu. str. 5 Str. 6 Start biathlonistów Litwy w biegach sztafetowych Str. 8 Wigilia Polska na Litwie rokrocznie coraz inna Str. 11 ISSN

2 2 WYDARZENIA Wtorek Grudzień Imieniny: Antiocha, Antoniego, Auberta, Auksencjusza, Auksentego, Edburga, Eugeniusza, Jodoka, Łucji, Orestesa, Otylii i Róży...Jurasa Vėželisa, dyrektora spółki rozrywki i biznesu SEVEN Live W najbliższy czwartek, czyli 15 grudnia, w wileńskiej hali Siemens arena po raz pierwszy na Litwie 1. wystąpi słynny cyrk Cirque du Soleil... W ubiegłym tygodniu sprzedano ok. 14 tys. biletów w cenie litów. Muszę przyznać, że negocjując ich pierwszy występ w Wilnie, my, organizatorzy, nie oczekiwaliśmy takiego powodzenia. Obawialiśmy się, że ludzie nie będą wiedzieli, czym jest Cirque du Soleil, jak wysokiej jakości są jego spektakle. Jednak sprzedane bilety wskazują, że myliliśmy się. Widząc zainteresowanie stopniowo musieliśmy zwiększyć liczbę występów. Najpierw planowaliśmy, że spektakl Saltimbanco będzie pokazany tylko 3 razy, jednak liczbę tę zwiększono do 6. Co sobą przedstawia ten cyrk? 2. Jest to kanadyjski cyrk, którego historia rozpoczęła się w 1984 roku. Założycielem jest Guya Laliberté. Grupa wystawia przedstawienia cyrkowe, a także podróżuje po świecie i prezentuje swoje dzieła: połączenie elementów sztuki cyrkowej z wieloma gatunkami muzyki, barwnymi kostiumami i efektami świetlnymi oraz specjalnymi. Cyrk tworzy 5 tys. osób, z nich to artyści z ok. 50 różnych krajów. 3. KURIER WILEŃSKI Ukazuje się od 1 lipca 1953 roku Birbynių g. 4a, Vilnius, Lietuvos Respublika, tel./fax DZIENNIK NALEŻY DO EUROPEJSKIEGO STOWARZYSZENIA GAZET CODZIENNYCH MNIEJSZOŚCI NARODOWYCH Dofinansowano ze środków Senatu RP dzięki pomocy Fundacji Pomoc Polakom na Wschodzie TRZY PYTANIA DO... Jak wygląda organizacja ich przedstawień? Do Wilna przyjechał nie cały zespół cyrku, a tylko 90 osób, z nich 51 artystów. Pobyt oraz organizacja występów tego cyrku w Wilnie ułatwia to, że przyjechali ze swoją kuchnią. Mają swoich kucharzy, my musimy im jedynie dostarczać litewskie produkty. Niecodziennym naszym zadaniem było zadbać o krzesła i stoły, za które mogłoby usiąść ok. 100 osób. Oprócz tego, poproszono, abyśmy za kulisami zamontowali 4 duże lodówki. Ze sobą przywieźli kuchenki elektryczne oraz piekarnik. Do pomocy w kuchni, przebieralni itp. zostało zatrudnionych ok. 70 miejscowych pracowników. Rozmawiała Ewa Gedris Redaktor naczelny: Ro bert Mic kie wicz (tel , redaktor@kurierwilenski.lt). Zastępca red. nacz.: Aleksander Borowik (info@kurierwilenski.lt, tel ) Sekretarz redakcji: Kazimierz Tomkowski (tel , sekret@kurierwilenski.lt) Dziennikarze: He le na Gład kow ska, Stanisław Tarasiewicz, Ewa Gedris, Edyta Szałkowska, Brygita Łapszewicz, Kirkilas: decyzja Polski polityczna Zawieszenie udziału strony polskiej w budowie elektrowni atomowej na Litwie jest decyzją polityczną i może wpłynąć na realizację projektu budowy polsko-litewskiego mostu energetycznego uważa były premier Litwy Gediminas Kirkilas. Nie wątpię, że jest to decyzja polityczna, tak jak decyzją polityczną Polski było przystąpienie do projektu budowy siłowni powiedział wczoraj poseł opozycyjnej partii socjaldemokratycznej Gediminas Kirkilas. Przypomniał, że od początku strona polska udział w projekcie budowy na Litwie siłowni atomowej kojarzyła z budową polsko-litewskiego mostu energetycznego. Bardzo ważny dla nas projekt budowy mostu energetycznego ruszył z miejsca dopiero wówczas, gdy zaproponowaliśmy Polsce udział w budowie siłowni. Oczywiste jest, że teraz zainteresowanie strony polskiej budową mostu energetycznego zmniejszy się powiedział Ma rian Pa lusz kie wicz fo to re por ter Współpracownicy: Barbara Chikashua, Da nu ta Ka mi le wicz, Ja dwi ga Pod most ko, Ali na So bo lew ska, Krzysztof Subocz, Ju lit ta Tryk, Witold Janczys Dział Promocji: Jolanta Baniukiewicz re kla ma (tel , reklama@kurierwilenski.lt), Bożena Manatowa kol por taż-pre nume ra ta (tel , kol port@ku rierwi len ski.lt). KURIER WILEŃSKI Kirkilas.Również czołowy litewski politolog Raimundas Lopata uważa, że ochłodzenie stosunków dwustronnych wpłynęło na decyzję strony polskiej dotyczącą wstrzymania udziału w projekcie budowy siłowni. Lopata wyraża opinię, że zwrotem w stosunkach dwustronnych była tragedia pod Smoleńskiem, gdy w katastrofie lotniczej zginęła przychylna dla Litwy polska elita polityczna, a władzę objęli nowi liderzy. Gediminas Kirkilas za obecny stan stosunków polsko- -litewskich obarcza rządzącą koalicję, a przede wszystkim partię konserwatywną. Wśród nowej polskiej elity politycznej jest wiele osób przychylnych wobec Litwy, poczynając od prezydenta Bronisława Komorowskiego mówi Kirkilas. Podkreśla, że każda współpraca wymaga zaangażowania i energii, a obecni rządzący nie zrobili nic, by utrzymać dobre stosunki, wręcz odwrotnie zepsuli to, co stworzyliśmy. PAP Specjalna nagroda Kresów dla Mirosława Marszewskiego Maciej Cymorek z Czeskiego Cieszyna zdobył Grand Prix jubileuszowego, 20. Konkursu Recytatorskiego dla Polaków z Zagranicy Kresy, który w sobotę zakończył się w Białymstoku. Tradycją konkursu jest specjalna nagroda za interpretację utworu Adama Mickiewicza (w pierwszych edycjach imprezy recytacja utworów Mickiewicza była obowiązkowa, obecnie już nie). Zdobył ją Mirosław Marszewski z Wilna na Litwie. Na tygodniowe finały do Białegostoku przyjechało dwudziestu dziewięciu finalistów. Byli to recytatorzy m. in. z Rosji, Gruzji, Litwy, Ukrainy, Mołdawii, Czech i Grecji. PAP Wydawca: VšĮ Kurier Wilenski" Druk: VšĮ Vilnijos žodis" Ma te ria łów nieza mó wio nych re dak cja nie zwra ca. Za strze ga so bie pra wo do skra ca nia i ad iu sta cji tek stów. Za treść ogło szeń re dak cja nie od po wiada. Opinie Czy tel ni ków za war te w ich li stach nie za wsze są zbież ne z opi nią re dak cji. Nakład: 3000 egz. Redaktor dyżurny: Helena Gładkowska

3 KURIER WILEŃSKI Protestujący w Wilnie żądali sprawiedliwości społecznej Ludzie zgromadzeni w Wilnie przez związki zawodowe na przemarsz i wiec mówili, że do sobotniego protestu skłoniło ich dążenie do wyższej stopy życia i sprawiedliwości społecznej. Akcję zainaugurował w południe półgodzinny przemarsz od Sejmu do gmachu rządu. Ludzie szli aleją Giedymina pod dźwięki werbla i syreny. Gdy się zebrali na placu Kudirki, rozpoczął się wiec z udziałem około 3 tys. osób. Uczestnicy przemarszu i wiecu protestowali w obronie lepszych warunków życia na Litwie. Na przykład ja protestuję przeciwko małym emeryturom. Przepracowałem 31 lat, a otrzymuję 630 litów emerytury. Czy się da za to przeżyć? W żaden sposób powiedział Rimantas z Kowna. Chcę gwarancji rodzinnych, gwarancji zdrowia, pracy. Władza powinna szukać rozwiązań, aby każdy człowiek zarabiał tyle, ile się należy, a podatki muszą być adekwatne do zarobku. Ma być sprawiedliwość społeczna mówił inny uczestnik wiecu, Vytautas z Możejek. Związki zawodowe sprzeciwiają się polityce ekonomicznej, finansowej i socjalnej rządzącej większości. Jednym z żądań ZZ jest zwiększenie od stycznia minimalnego wynagrodzenia do 1 tys. Lt. Żąda się również zwiększenia bazowego wynagrodzenia miesięcznego budżetowców oraz bazowej wielkości uposażeń urzędników państwowych, tworzenia nowych miejsc pracy, zmniejszenia opodatkowania siły roboczej, przywrócenia emerytur państwowych funkcjonariuszom, wojskowym, skompensowania wydatków pracownikom teatrów i przedsiębiorstw koncertowych, zwrotu pieniędzy na dzieci dla potrzebujących rodzin. Te żądania są możliwe do spełnienia i nie są kwestią czasu, ponieważ mówimy o tym od roku. Mówimy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, o podatkach progresywnych powiedział jeden z organizatorów akcji, przewodniczący Litewskiej Konfederacji Związków Zawodowych Artūras Černiauskas. W przemarszu uczestniczyli też przedstawiciele partii socjaldemokratycznej posłowie Algirdas Butkevičius i Algirdas Sysas, jak też reprezentujący tę partię europosłowie Vilija Blinkevičiūtė i Justas Vincas Paleckis, wśród uczestników wiecu byli również przedstawiciel partii Porządek i Sprawiedliwość Dailis Barakauskas, jak też były konserwatysta Kazimieras Uoka. Główny Komisariat Policji Powiatu Wileńskiego poinformował, że w toku akcji incydentów nie odnotowano, nikogo nie zatrzymano. BNS Uczestnicy przemarszu i wiecu protestowali w obronie lepszych warunków życia na Litwie Fot. ELTA ZDJĘCIE DNIA PULS KURIERA WYDARZENIA 22-letnia Marcelina Zawadzka z Malborka została 36. zwyciężczynią konkursu Miss Polonia 2011 Fot. PAP KOMENTARZ DNIA Złodziejskie sięganie do prywatnej kieszeni Poniosło mera Wilna w pomysłach. Jak nic. Zresztą, nie tylko jego, ale wszystkich radnych stolicy, którzy wydali tak kontrowersyjny zakaz. A mianowicie, że za dawanie jałmużny żebrakom każdy z nas może zapłacić grzywnę w wysokości nawet do 2 tys. litów. Co to oznacza? Czyżby każdy z nas został pozbawiony prawa decydowania o swoich wydatkach. Bo inaczej jak można wytłumaczyć taki idiotyzm złodziejskiego wtargnięcia do naszych prywatnych kieszeni. Bynajmniej nie popieram faktu żebrania, ale nie można przymykać oczu, że prawo do jałmużny jest prawem samego człowieka, o czym przypomina też dobroczynny Caritas. A jeżeli sięgniemy do historii naszego miasta, zresztą jak i każdego innego, to żebractwo zawsze było. Od zarania, kiedy tylko miasta zaczęły się rodzić. Ale były też cechy żebracze, które jednoczyły tych biednych ludzi i o nich poniekąd dbały. Co prawda, żebractwo nie było tak masowe, jak jest dziś. I co jest najstraszniejsze, że włóczęgostwo i bezdomność wzmogły się jeszcze bardziej w ostatnich latach, gdy Litwę dotknął wyraźny kryzys społeczno-gospodarczy. Caritas szacuje, że w stolicy Litwy jest na dzień dzisiejszy 10 tys. żebraków. Można co prawda się zgodzić ze zdaniem mera, że niektórzy ludzie wolą żebractwo zamiast pracy. Z drugiej zaś strony nie z dobrego ludzie swe domy, rodziny porzucili, by w Anglii, Irlandii, czy innym kraju się zaczepić. Wilno, jako pierwsze miasto w kraju, wypowiedziało wojnę żebrakom. Ale czy tak zmniejszymy ich szeregi? W swoją kolej bardziej niż zabawnym jest to, że mer Artūras Zuokas dba nie tylko o osobiste budżety wilnian. Bo nie omieszkał pouczyć polskich turystów, że i oni otrzymają mandat, jeżeli dadzą jedną, drugą złotówkę dla biednej starej wilnianki, której i ziemi, i domu rodzinnego za ostatnie lata pozbawiła władza. Helena Gładkowska CYTAT DNIA Założenie rządu, że Sejm ma zatwierdzić budżet z deficytem nieprzekraczającym 3 proc., jest jednym z podstawowych założeń. Wierzę, że Sejm zatwierdzi właśnie takie stanowisko. O ile się nie da tego zrobić, weźmiemy pod uwagę wszystkie pozostałe warianty oświadczył wczoraj Andrius Kubilius. LICZBA DNIA 16,8 3 proc. o tyle w ciągu roku podrożało średnio centralne ogrzewanie na Litwie.

4 4 WYDARZENIA KRÓTKO Nagroda wolności Komisja Nagród Wolności postanowiła wczoraj, że w tym roku ufundowaną przez Sejm Litwy nagrodę ma otrzymać były rosyjski dysydent, obrońca praw człowieka Siergiej Kowalow. Kowalowa wybrano spośród czterech kandydatów. Poza nim do Nagrody Wolności zgłoszono Vytautasa Landsbergisa, monsignore Alfonsasa Svarinskasa i drukarza Vytautasa Andziulisa. Decyzję w sprawie nagrody podejmie Sejm. Inwestycja w przetwórstwo siarki Koncern naftowy z kapitałem polskim Orlen Lietuva przystąpił do modernizacji urządzeń siarkowych, które umożliwią zwiększenie o 40 proc. mocy przetwórstwa siarki i rozszerzenie rynków zbytu. Budowa nowych zautomatyzowanych urządzeń do degazacji, granulowania i magazynowania siarki ma być zakończona do 1 października 2012 r., a inwestycje w ten projekt sięgają 38 mln litów. Obecnie Orlen Lietuva w ciągu doby produkuje około 250 ton siarki. Moc nowego urządzenia 350 ton na dobę z perspektywą rozszerzenia produkcji do 450 ton granulowanej siarki na dobę. Orlen Lietuva jest obecnie jedynym producentem siarki w regionie bałtyckim. Powstanie giełda gazu ziemnego Rosyjski Gazprom i zarządzana przez niemiecki E.ON Ruhrgas spółka Lietuvos dujos wspólnie z fińską spółką gazu ziemnego Gasum Oy założą nowe przedsiębiorstwo, które będzie operatorem litewskiego rynku gazu ziemnego i zorganizuje handel na giełdzie gazu ziemnego. Celem memorandum podpisanego z Gasum Oy jest kształtowanie regionalnej giełdy gazu ziemnego, obejmującej Litwę, Łotwę i Estonię oraz integracja rynkowa. BNS Swedbank uspokaja panikujących klientów ze str.1 Na razie nie zauważyliśmy żadnej paniki, klienci na Litwie są spokojni, zachowują się racjonalnie. Bank pracuje w zwykłym trybie i ma dostatecznie środków. 98 proc. naszych bankomatów działa bez żadnych usterek powiadomił Danys. Co prawda, w niektórych wydziałach banku może być odnotowana większa aktywność, ale tylko dlatego, że dzisiaj są wypłacane emerytury. Na razie sprawa Swedbanku wywołała więcej ażiotażu wśród mediów, a nie wśród litewskich obywateli. Z kolei Vitas Vasiliauskas, przewodniczący zarządu Banku Litewskiego, również zapewnił, że informacje o problemach w jednym z największych banków komercyjnych na Litwie nie mają żadnej podstawy. Ze Swedbankiem nie ma żadnych problemów. Wszyscy, którzy chcą pobrać pieniądze z bankomatów, mogą to wykonać bez żadnych przeszkód, bo gotówki bank ma więcej niż potrzeba zapewniał Vasiliauskas. Na razie wiadomo tyle, że niesprawdzone wiadomości zostały rozpowszechnione za pomocą sieci socjalnych. Swedbank na Litwie wczoraj zwrócił się do Departamentu Bezpieczeństwa Państwowego z prośbą o powstrzymanie rozprzestrzeniających się błędnych informacji i wykrycie ich źródeł. Swedbank na Łotwie również już zwrócił się w tej sprawie do organów ścigania. Na razie wiadomo tyle, że niesprawdzone wiadomości zostały rozpowszechnione za pomocą sieci socjalnych. Zdaniem łotewskich analityków, istnieją dwie wersje źródeł błędnych informacji. Pogłoski mogły być sprowokowane przez konkurentów lub po prostu przez psychicznie niestabilną osobę. Kierownik zarządu Swedbanku na Łotwie Maris Mančinskis poinformował prasę, że największe napięcie w sprawie Swedbanku początkowo odnotowano w miastach Ventspils i Jelgava, a w końcu weekendu kolejki przy bankomatach były już w Rydze. Jedynie w niedzielę depozytorzy pobrali z Swedbanku ponad 10 mln łatów (50 mln litów). Pieniądze zabrało ponad 10 tys. klientów. Jednak Maris Mančinskis jest pewien, że to nie będzie miało większego wpływu na pracę banku, gdyż ogólna suma pobranych pieniędzy stanowi około 1 proc. wszystkich depozytów. KURIER WILEŃSKI Wszyscy, którzy chcą pobrać pieniądze z bankomatów, mogą to wykonać bez problemów Fot. Marian Paluszkiewicz Tymczasem, mimo że na Litwie jeszcze nie odnotowano takiego ażiotażu z powodu pogłosek o problemach Swedbanku jak na Łotwie, kolejki przy niektórych bankomatach były dłuższe niż zwykle. Wśród czekających były też osoby, które przyszły po to, aby zabrać wszystkie środki ze swego konta. Jedną z nich była 47-letnia Janina z Wilna. Rozumiem, że wiadomości o problemach Swedbanku prawdopodobnie okażą się jedynie plotkami. Ale nie chcę ryzykować, szczególnie po tym, co stało się ze Snorasem, w którym również miałam konto powiedziała Janina. Oczywiście, nie będę zamykała konta w Swedbanku, ale zabiorę z niego pieniądze. Nie jest to wielka suma, może około 600 litów, lecz bardzo przyda się na świąteczne zakupy. Brygita Łapszewicz

5 KURIER WILEŃSKI WYDARZENIA rocznica wprowadzenia stanu wojennego w Polsce ze str.1 Na potrzeby stanu wojennego sporządzono projekty różnych aktów prawnych, wydrukowano w Związku Sowieckim 100 tys. egzemplarzy obwieszczenia o wprowadzeniu stanu wojennego, ustalono listy komisarzy wojskowych mających przejąć kontrolę nad administracją państwową i większymi zakładami pracy. Od połowy października z obszarem przyszłych działań zapoznawało się ponad tysiąc Wojskowych Terenowych Grup Operacyjnych. Intensywne ćwiczenia w walkach z tłumem przechodziły oddziały ZOMO. W więzieniach przygotowano miejsca dla około 5 tys. działaczy Solidarności i opozycji, którzy mieli zostać internowani na podstawie list sporządzanych od początku 1981 r. W kierownictwie Solidarności na początku grudnia 1981 r. zdawano sobie sprawę z gwałtownego wzrostu napięcia, liczono jednak, że do konfrontacji z władzami komunistycznymi dojdzie dopiero po przyjęciu przez Sejm rządowej ustawy O nadzwyczajnych środkach działania w interesie ochrony obywateli i państwa. Główne uderzenie nastąpiło w Gdańsku, gdzie w sobotę zebrała się Komisja Krajowa NSZZ Solidarność i gdzie w związku z tym przebywało wielu działaczy i doradców związkowych. W ciągu nocy zatrzymano w Gdańsku około 30 członków Komisji Krajowej i kilku doradców. O godzinie pierwszej w nocy w Belwederze zebrali się członkowie Rady Państwa, teoretycznie najważniejszego urzędu PRL. Większość z nich nie wiedziała jednak, jaki był cel tego nocnego spotkania. Po półtoragodzinnych obradach członkowie Rady Państwa przyjęli przedstawiony im dekret o wprowadzeniu stanu wojennego oraz towarzyszące mu dokumenty, przeciwko głosował jedynie Główne uderzenie nastąpiło w Gdańsku przewodniczący PAX Ryszard Reiff. Wszystkie przyjęte dokumenty były antydatowane i nosiły datę 12 grudnia 1981 r. Dekret o wprowadzeniu stanu wojennego był niezgodny z obowiązującym wówczas prawem, ponieważ Rada Państwa mogła wydawać dekrety jedynie między sesjami Sejmu. Tymczasem sesja taka trwała, a najbliższe posiedzenie izby wyznaczone było na 15 i 16 grudnia. W specjalny sposób potraktowany został przez autorów stanu wojennego przewodniczący Solidarności Lech Wałęsa. Władze liczyły bowiem, że uda się im wykorzystać go politycznie. Około godziny drugiej w nocy w jego mieszkaniu pojawili się wojewoda gdański Jerzy Kołodziejski i I sekretarz gdańskiego KW PZPR Tadeusz Fiszbach, członek Biura Politycznego. Poinformowali oni Wałęsę o wprowadzeniu stanu wojennego stwierdzając, że powinien natychmiast udać się do Warszawy na rozmowy z przedstawicielami władz. Ostatecznie Wałęsa oświadczył, że pod przymusem zgadza się jechać do Warszawy. Przewodniczący Solidarności odrzucił przedstawiane mu przez władze komunistyczne propozycje współpracy. Został internowany i odizolowany od innych działaczy Solidarności. Po pobycie w Chylicach i Otwocku umieszczono go ostatecznie w ośrodku rządowym w Arłamowie. W sumie w pierwszych Fot. archiwum dniach stanu wojennego internowano około 5 tys. osób, które przetrzymywano w 49 ośrodkach odosobnienia na terenie całego kraju. Łącznie w czasie stanu wojennego liczba internowanych sięgnęła 10 tys., w więzieniach znalazła się znaczna część krajowych i regionalnych przywódców Solidarności, doradców, członków komisji zakładowych dużych fabryk, działaczy opozycji demokratycznej oraz intelektualistów związanych z Solidarnością. Oficjalnie administratorem stanu wojennego była 21-osobowa Wojskowa Rada Ocalenia Narodowego z gen. Wojciechem Jaruzelskim na czele. W praktyce była ona jednak ciałem fasadowym. Najważniejsze decyzje w okresie stanu wojennego podejmowała nieformalna grupa wojskowych oraz członków partii nazywana dyrektoriatem. 31 grudnia 1982 r. stan wojenny został zawieszony, a 22 lipca 1983 r. odwołany, przy zachowaniu części represyjnego ustawodawstwa. Dokładna liczba osób, które w wyniku wprowadzenia stanu wojennego poniosły śmierć, nie jest znana. Przedstawiane listy ofiar liczą od kilkudziesięciu do ponad stu nazwisk. Nieznana pozostaje również liczba osób, które straciły w tym okresie zdrowie na skutek prześladowań, bicia w trakcie śledztwa czy też podczas demonstracji ulicznych. Opr. E. G. KRÓTKO Zamknie się jedną elektrownię w Wilnie Zaopatrująca stolicę w ciepło spółka Vilniaus energija od roku 2016 zamierza zamknąć ogrzewaną gazem elektrownię i na żądanie Unii Europejskiej uczyć klientów oszczędzania. Z powodu dużej emisji zanieczyszczeń ma być zamknięta zarządzana przez to przedsiębiorstwo Wileńska 3 Elektrownia. Gdy Samorząd Wileński nie zatwierdził projektu budowy nowej siłowni biopaliwowej, dyrektor komercyjny zarządzanej przez francuski koncern Dalkija Vilniaus energii Rimantas Germanas stwierdził, że podczas ciepłych zim powinno starczyć ciepła dla stolicy. Potwierdził on, że 1 stycznia 2016 r. Vilniaus energija zatrzyma trzecią siłownię i miasto zaopatry- OFICJALNY KURS LITA Euro 3,4528 Dolar amerykański 2,5943 Dolar australijski 2, rubli białoruskich 3,0450 Dolar kanadyjski 2,4740 Frank szwajcarski 2, koron czeskich 1, koron duńskich 4,6388 Funt szterling 4, forintów węgierskich 1, islandzkich koron 2, japońskich jenów 3, juanów chińskich 3,9056 Łat łotewski 4, mołdawskich lei 2, koron norweskich 4, złotych polskich 7, rubli rosyjskich 8, koron szwedzkich 3,7868 Lira turecka 1, hrywin ukraińskich 3,0979 Bank Litewski 13 grudnia 2011 r.

6 6 WYDARZENIA KRONIKA KRYMINALNA Okradziono dwa domy W Wilnie i w rejonie wileńskim w sobotę okradziono dwa domy. Przestępcy przywłaszczyli mienie wartości ponad 80 tysięcy litów. Około godz. 19 Č. B. (ur. 1956) stwierdziła, że z jej domu w Wilnie po wyłamaniu plastikowej ramy okiennej, skradziono futro, laptop, trunki, biżuterię i około 19 tysięcy litów. Straty przekraczają sumę 30 tys. litów. Około godz. 22 R. M. (ur. 1950) zorientował się, że z jego domu we wsi Bujwidziszki (rej. wileński), po wyważeniu plastikowej ramy okiennej, skradziono biżuterię i około 20 tysięcy litów. Starty szacuje się na 52 tysiące litów. Ucierpiało siedem osób W rejonie kiejdańskim na skutek zderzenia dwóch samochodów ucierpiało siedem osób. Do wypadku doszło w niedzielę rano około godz na 28 km drogi Janów- -Kiejdany-Szydłowo. Samochód VW Golf, prowadzony przez 21-letniego kierowcę, skręcając w lewo zderzył się czołowo z samochodem Mercedes Benz 315, prowadzonym przez 35-letniego mężczyznę. W wypadku ucierpieli kierowca mercedesa i pięciu jego pasażerów. Kierowca volkswagena ze złamaniem obojczyka i urazem szyi trafił do szpitala. Skradziono konia Niedzielnej nocy w rejonie łoździejskim we wsi Mankūnėliai skradziono sześcioletniego konia. Jego brak gospodyni stwierdziła dopiero rano. Drzwi stajni były zamykane tylko zasuwką od zewnątrz. Straty sięgają 3000 litów. Stronę przygotowano na podstawie inf. BNS i PAP KURIER WILEŃSKI Gigantyczny protest rosyjskiej opozycji Dziesiątki tysięcy ludzi w Moskwie i innych miastach Rosji wzięło w sobotę udział w największych w poradzieckiej historii protestach przeciwko fałszerstwom wyborczym. Był to też pierwszy w tym kraju masowy protest, zorganizowany za pośrednictwem portali społecznościowych Twitter, Facebook i WKontaktie. Na Plac Bołotny, w centrum Moskwy, przybyli przedstawiciele praktycznie całej opozycji od skrajnej lewicy po skrajną prawicę. Nad głowami jego uczestników powiewały czerwone flagi z sierpem i młotem byłego ZSRR i czarno-żółto-białe flagi Imperium Rosyjskiego. Były też sztandary Komunistycznej Partii Federacji Rosyjskiej (KPRF), demokratycznego Jabłoka i liberalnej Solidarności. Organizatorzy mieli zgodę na uczestnictwo 30 tys. ludzi. Plac Bołotny znajduje się na wyspie na rzece Moskwie, vis a vis Kremla, oficjalnej rezydencji najwyższych władz FR. Jest to bodaj pierwszy przypadek, gdy stołeczne władze wydały zgodę na zorganizowanie tak dużej manifestacji antyrządowej niemal pod oknami Kremla. Występujący domagali się odejścia premiera Władimira Putina, unieważnienia wyborów do Dumy i rozpisania nowych, a także odwołania i pociągnięcia do odpowiedzialności karnej przewodniczącego Centralnej Komisji Wyborczej Władimira Czurowa oraz innych urzędników W Rosji odbyły się największe w poradzieckiej historii protesty przeciwko fałszerstwom wyborczym Fot. EPA-ELTA państwowych odpowiedzialnych za fałszerstwa. Żądali też zarejestrowania wszystkich formacji politycznych, którym w ostatnich latach odmówiono wpisania do rejestru partii, zwolnienia więźniów politycznych i zniesienia cenzury w federalnych środkach masowego przekazu. Co chwilę tłum skandował: Rosja bez Putina!, Oszuści i złodzieje!, Wolności!, Rosja będzie wolna! oraz Czas zmienić władzę!. Akcja miała spokojny przebieg, choć w pewnym momencie próbowała ją zakłócić grupa nacjonalistów, rzucając zapalone race i petardy. Władze Moskwy podjęły nadzwyczajne środki bezpieczeństwa. Na ulice stolicy wysłano ponad 50 tys. policjantów, funkcjonariuszy policyjnych sił specjalnych OMON i żołnierzy wojsk wewnętrznych MSW. Prezydent Rosji Dmitrij Miedwiediew przerwał w niedzielę dwudniowe milczenie i zamieścił uwagi na swojej stronie na Facebooku. Nie zgadzam się ani z hasłami, ani z oświadczeniami, które wygłaszano na wiecach, niemniej dałem polecenie, by sprawdzić wszystkie doniesienia z lokalów wyborczych dotyczące przestrzegania ordynacji wyborczej oświadczył rosyjski prezydent. Zgodnie z konstytucją obywatele Rosji mają wolność słowa i swobodę zgromadzeń. Ludzie mają prawo do wyrażania swojego stanowiska, co wczoraj zrobili napisał Miedwiediew, podkreślając, iż dobrze się stało, że wszystko odbyło się w ramach prawa. Policja drogowa rusza do kontroli W tym tygodniu funkcjonariusze policji na drogach Litwy zastosują środki prewencyjne będą sprawdzali trzeźwość kierowców, odurzenie narkotykami i środkami psychotropowymi. Tę akcję bezpieczeństwa ruchu zainicjowała Europejska Sieć Policji Drogowej (TI- SPOL). W związku z powyższym kontrola trzeźwości kierowców będzie też prowadzona w wielu innych państwach europejskich, informuje Departament Policji. W ciągu jedenastu miesięcy tego roku funkcjonariusze policji odnotowali w kraju ponad 308 tysięcy przypadków łamania przepisów ruchu drogowego, zatrzymali nietrzeźwych kierowców. W ciągu tego okresu z winy nietrzeźwych kierowców zarejestrowano 247 wypadków, w których 22 osoby zginęły, a 345 było rannych. W analogicznym okresie ub. roku 28 osób poniosło śmierć, a 376 było rannych.

7 KURIER WILEŃSKI WYDARZENIA 7 Startuje sportowy sezon Centrum Sportowe Związku Polaków na Litwie w październiku obchodziło pierwsze urodziny swojej działalności organizowania imprez sportowych dla Polaków na Litwie. Sfinalizowaniem pierwszego roku pracy było zorganizowanie nieodpłatnego wyjazdu młodzieżowych drużyn na Światowe Letnie Igrzyska Polonijne, które odbyły się we Wrocławiu. W tym roku Centrum Sportowe ponownie organizuje turnieje sportowe o Puchar ZPL, bowiem zainteresowanie sportem jest duże, a możliwości aktywnego jego uprawiania oraz udziału w zawodach niezbyt wiele. Centrum Sportowe ZPL organizuje po raz drugi turnieje siatkówki dla chłopców i dziewcząt, koszykówki oraz piłki nożnej o Puchar Związku Polaków na Litwie. Turnieje będą trwały dwa miesiące, a rozgrywki będą się odbywały w soboty i niedziele. Wpłata od drużyny 100 Lt, wiek uczestników nieograniczony. Zapraszamy miłośników tych dyscyplin sportu do wzięcia udziału w turniejach! Rejestracja drużyn rozpoczęła się 10 października br. i potrwa do 15 grudnia 2011 r. Drużyny mają zgłosić swoją obecność na adres internetowy: centrumsportowe.zpl@gmail.com podając nazwę drużyny, miejscowość oraz namiary do koordynatora drużyny. Uwaga, liczba drużyn jest ograniczona! Pragniemy też zaprosić do współpracy osoby chętne do pomocy w organizowaniu turniejów. Czekamy na zgłoszenia! Bezpłatna pomoc prawna Bezpłatna pomoc prawna w sprawach zwrotu ziemi udzielana jest przez członków Związku Polaków Prawników na Litwie w Domu Kultury Polskiej w Wilnie przy ul. Nowogrodzkiej (Naugarduko) 76. Pokój nr Zakres świadczonej pomocy obejmuje pełną obsługę prawną, w tym również przygotowanie pism procesowych i zastępstwo procesowe przed sądami i innymi instytucjami Republiki Litewskiej. Osoby zainteresowane prosimy o rejestrację tel. pod numerem: , w godzinach pracy. Plebiscyt Czytelników Kuriera Wileńskiego - Polak Roku 2011 Zgłaszany kandydat... Imię, nazwisko... adres... telefon zgłaszającego... Zgłoszenia (liczba kuponów nie jest ograniczona) prosimy nadsyłać do 31 grudnia br. na adres redakcji: Birbynių g. 4a, Vilnius, z dopiskiem Polak Roku Kupony można również wrzucać do specjalnej skrzynki, która jest umieszczona w recepcji Domu Kultury Polskiej w Wilnie. Plebiscyt Polak Roku 2011 Bożena Bieleninik, nauczycielka jęz. polskiego w Gimnazjum im. św. Rafała Kalinowskiego w Niemieżu, reżyser teatru szkolnego Wędrówka Adam Błaszkiewicz, dyrektor Gimnazjum im. Jana Pawła II w Wilnie, prezes Związku Harcerstwa Polskiego na Litwie Renata Cytacka, sekretarz Rady Samorządu Rejonu wileńskiego Ks. Tadeusz Jasiński, wikariusz parafii pw. św. Rafała Archanioła w Wilnie, redaktor katolickiej gazety Spotkania Antoni Jundo, przedsiębiorca, radny Samorządu Rejonu Święciańskiego z ramienia AWPL Michał Kleczkowski, przedsiębiorca Władysław Korkuć, kombatant Wileńskiego Okręgu AK, nauczyciel muzyki, założyciel i kierownik wielu polskich zespołów ludowych na Litwie Tadeusz Macioł, konsul honorowy RP w Kłajpedzie Jarosław Narkiewicz, poseł na Sejm RL z ramienia AWPL, prezes Trockiego Rejonowego Oddziału Związku Polaków na Litwie Albert Narwojsz, koordynator komitetów strajkowych szkół polskich Ewelina Saszenko, piosenkarka, finalistka konkursu Eurowizji 2011 Zbigniew Siemienowicz, lekarz, dyrektor Szpitala Rejonowego w Solecznikach Mirosław Szejbak, prezes Forum Rodziców Szkół Polskich na Litwie Jadwiga Sinkiewicz, prezes solecznickiego rejonowego oddziału Stowarzyszenia Nauczycieli Szkół Polskich na Litwie Macierz Szkolna, radna Samorządu Rejonu Solecznickiego z ramienia AWPL

8 8 SPORT SPRINTEM Litwa przegrała z Wenezuelą Litwa nie zorganizuje koszykarskiego turnieju kwalifikacyjnego do Igrzysk Olimpijskich w Londynie. Decyzja o wyborze gospodarza zapadła w sobotę w Madrycie. Głównymi pretendentami były Litwa i Wenezuela. Władze FI- BA jednak uznały, że to kraj z Ameryki Południowej będzie gospodarzem męskiego turnieju. Zawody z udziałem12 męskich reprezentacji. zostaną rozegrane w dniach 2-8 lipca. Trzy najlepsze ekipy w Caracas wystąpią w stolicy Wielkiej Brytanii. Wenezuela po raz pierwszy będzie gościć międzynarodowy turniej koszykówki o takiej randze. W Caracas oprócz gospodarzy zmierzą się Angola, Dominikana, Macedonia, Grecja, Jordania, Korea Płd, Litwa, Nowa Zelandia, Nigeria, Portoryko i Rosja. Klubowe MŚ Katarska drużyna Al- -Sadd SC pokonała w japońskiej Toyocie Esperance Tunis 2:1 w 1/4 finału klubowych mistrzostw świata w piłce nożnej. W drugim ćwierćfinale zespół gospodarzy Kashiwa Reysol po karnych wyeliminował meksykańską drużynę CF Monterrey 4:3. Lewandowski piłkarzem roku Napastnik reprezentacji Polski i Borussii Dortmund Robert Lewandowski otrzymał tytuł Piłkarza Roku 2011 w plebiscycie tygodnika Piłka Nożna. Trenerem Roku uznano Macieja Skorżę (Legia Warszawa), a Odkryciem Roku Wojciecha Szczęsnego (Arsenal). Stronę przygotował Kazimierz Tomkowski Start biathlonistów Litwy w biegach sztafetowych Biathloniści rywalizowali w sztafetach 4x7,5 km ze strzelaniem leżąc + stojąc, gdzie na strzelnicy mogli skorzystać z 3 dodatkowych nabojów, a za każde nietrafione tarcze mieli do pokonania karne okrążenie o długości 150 metrów. W składzie reprezentacji Litwy wystartował też wychowanek Szkoły Sportowej Samorządu Rejonu Wileńskiego Karol Dąbrowski, biegnący na trzeciej zmianie. Na starcie stanęło 25 najlepszych sztafet świata. Startując ze wspólnego startu pierwsze 2,5 km Tomas Kaukėnas utrzymał się w czołowej grupie i razem z najlepszymi biathlonistami przyjechał na strzelnicę. Strzelając leżąc, Tomas musiał sięgnąć po 3 zapasowe naboje, żeby zamknąć wszystkie 5 tarcz. Na drugie okrążenie reprezentant Litwy wyjechał na 21. pozycji ze stratą 42 sekund do lidera. Na strzelaniu stojąc, Kaukėnas także potrzebował trzy dodatkowe naboje i na trasę wyjechał na 22. pozycji ze stratą 1 min 19 s. Na ostatnich 2,5 km do mety Tomas przegrał przedstawicielowi Estonii i na metę przyjechał na 23. miejscu ze stratą 1 min. 43 s. Na drugiej zmianie barw Litwy bronił Karolis Zlatkauskas, który z pozycji leżąc, z pięciu nabojów zamknął wszystkie tarcze i utrzymał się na 23. pozycji ze stratą 2 min 12 s do liderów. Na strzelaniu stojąc, Karolis sięgnął po dwa dodatkowe naboje, żeby zamknąć wszystkie 5 tarcz i po pokonaniu ostatnich 2,5 km litewski zawodnik na mecie był 22. ze stratą 3 min 46 s. Na trzeciej zmianie jechał przedstawiciel rejonu wileńskiego Karol Dąbrowski, mając 14 sekund przewagi do przedstawiciela Polski, srebrnego medalisty olimpijskiego z Turynu Tomasza Sikory. Pierwsze strzelanie Karol wykonał bardzo szybko, trafiając z 5 nabojów do 5 tarcz. Ze strzelnicy Dąbrowski wyjechał na 21. miejscu ze stratą 4 min 9 s do liderów. Sikora zaś opuścił strzelnicę, mając 10 sekund straty do Karola. Na strzelanie stojąc, Karol Dąbrowski przyjechał razem z Tomaszem Sikorą. Niestety, strzelając, Karol sięgnął po 2 dodatkowe naboje, a Tomasz Sikora trafił z 5 nabojów do 5 tarcz i pierwszy opuścił strzelnicę. Karol na ostatnie 2,5 km wyjechał ze stratą 4 min 48 s. Swoją zmianę Karol Dąbrowski zakończył na 22. pozycji ze stratą 5 min 26 s do liderów. Na ostatniej zmianie biegnący Aleksandr Ławrynowicz strzelając leżąc, trafił z KURIER WILEŃSKI W ubiegłą niedzielę w austriackim mieście Hochfilzen odbyły się biathlonowe zawody Pucharu Świata w sztafetach. W sztafecie barw reprezentacji Litwy bronił niemenczynianin Karol Dąbrowski Fot. archiwum pięciu naboi do wszystkich tarcz i zachował 22. pozycję ze stratą 6 min 14 s do liderów. Na strzelaniu stojąc, Aleksandr potrzebował dwa dodatkowe naboje. Po pokonaniu ostatnich 2,5 km na mecie zachował 22. miejsce dla reprezentacji Litwy. Reprezentacja Polski z Tomaszem Sikorą na czele zajęła 20. miejsce. Łotysze na mecie byli na 23. miejscu. Zwyciężyła sztafeta Norwegii z czasem 1 godz. 14 min 52 s. Wśród kobiet zwyciężyła także reprezentacja Norwegii. Historycznego sukcesu odniosła reprezentacja Polski, zajmując 4. miejsce. Gratulujemy Karolowi Dąbrowskiemu i całej sztafecie biathlonistów Litwy dobrego występu na Pucharze Świata w Austrii. Życzymy celnych strzałów w przyszłym tygodniu w zawodach sztafet mieszanych. Marian Kaczanowski dyrektor Szkoły Sportowej Samorządu Rejonu Wileńskiego

9 KURIER WILEŃSKI GOSPODARKA 9 Niezamożnym bezpłatna renowacja mieszkań Renowacja mieszkań najbardziej nurtuje rodziny niezamożne i emerytów. Ledwo im starcza pieniędzy na utrzymanie mieszkania, a o spłacaniu pożyczki nie może być i mowy. Niemniej mogą oni najwięcej zyskać na modernizacji, ponieważ mieszkańcom upoważnionym do rekompensaty za ogrzewanie renowacja domu w ogóle nic nie kosztuje. Państwo rekompensuje Jeśli emerytom, osobom samotnym bądź rodzinom niezamożnym oficjalnie przysługuje prawo do ulgowej opłaty za ogrzewanie, państwo pokrywa cały koszt renowacji domu dopóty, dopóki rekompensowana jest chociażby część opłaty za ogrzewanie. Jeśli wychowująca kilkoro dzieci rodzina mieszka w zmodernizowanym lub dopiero odnowionym domu, a z powodu nieprzychylnych okoliczności jeden z członków rodziny traci pracę, po załatwieniu odpowiednich dokumentów na ulgową opłatę za ogrzewanie, zarówno pożyczkę na renowację domu, jak i odsetki za nią zrekompensuje państwo. Nawet emeryci otrzymujący średnią emeryturę, którym przysługuje zniżka za ogrzewanie, nie muszą płacić za renowację. Korzyść jest oczywista ogrzewanie tanieje, a warunki życia znacznie się polepszają. Nieważne, czy mieszkańcom rekompensuje się wszystkie wydatki za ogrzewanie, czy też ich część. Jeśli przysługuje im prawo do ulgowej opłaty za ogrzewanie, wydatki na renowację domu rekompensuje państwo. Paradoksalne, ale właśnie emeryci i z trudem utrzymujące się rodziny sprzeciwiają się modernizacji domów. Ci ludzie powinni być najbardziej zainteresowani renowacją, a tymczasem wśród społeczności nadal panuje przekonanie, że sami mieszkańcy będą musieli pokryć część wydatków mówią przedstawiciele Agencji Mieszkaniowej i Urbanistycznej. Wilnianie korzystają z pomocy Państwu również się opłaca rekompensata wydatków rodzin niezamożnych i emerytów, ponieważ po renowacji koszty ogrzewania znacznie maleją, co zmniejsza rekompensaty za ogrzewanie. Toteż z czasem opłaci się ta inwestycja. Architektų Jonas Bukučinskas W Wilnie z inicjatywy JE- SICCA podania o renowację (modernizację) domów wielomieszkaniowych złożyli mieszkańcy 30 domów starego budownictwa sytuację komentuje główna wileńska specjalistka Agencji Mieszkaniowej i Urbanizacyjnej Lina Balčiūnienė. W toku modernizacji według starego wzoru finansowego stwierdzono, że najwięcej wilnian upoważnionych do rekompensaty za ogrzewanie i korzystających ze wsparcia renowacji mieszka w dzielnicy Żyrmuny. Znaczną część osób w tej grupie stanowią ludzie w wieku emerytalnym. Należałoby też zwrócić uwagę na to, że wileńskie Żyrmuny należą do przodujących w programie renowacji (modernizacji) bloków mieszkalnych. Kto może skorzystać z rekompensaty Jakie mają być pobory, aby rodzinie bądź emerytom przysługiwało prawo do ulgowej opłaty za ogrzewanie, a zarazem wsparcia renowacji przez państwo? Na podstawie obliczeń przedstawionych przez Ministerstwo Spraw Socjalnych i Pracy, można podać kilka przykładów. Na przykład dwaj emeryci mają mieszkanie o powierzchni 50 metrów kwadratowych i otrzymują Ogrzewanie domu po renowacji staniało o połowę, a warunki życia znacznie się polepszyły - cieszy się mieszkaniec odnowionego domu nr 106 przy ul. średnie emerytury. Ogrzewanie ich mieszkania kosztuje miesięcznie 300 litów. Jeśli obie ich emerytury nie przekraczają 2000 litów, mogą liczyć na częściowe zrekompensowanie wydatków na ogrzewanie, jak też pożyczki na renowację i jej odsetek. Rodzina wychowująca dwójkę dzieci, zajmująca 3-pokojowe mieszkanie i płacąca za ogrzewanie 400 litów miesięcznie może skorzystać z ulgowej opłaty za ogrzewanie, jeśli jeden z jej członków nie pracuje, a drugi otrzymuje pobory nieprzekraczające 3500 Lt lub gdy łączne dochody rodziny nie przekraczają 3500 litów. Warto też zwrócić uwagę na to, aby wartość majątku rodziny nie przekraczała ustalonych norm. Rodzina zamieszkała we własnym bardzo drogim mieszkaniu w śródmieściu stolicy może rekompensaty nie otrzymać, ponieważ wartość jej majątku jest duża. Zgodnie z ogólnym założeniem, wspierane przez państwo dochody na jednego członka rodziny stanowią 350 litów. Toteż w przypadku rodziny 4-osobowej sięgają one 1400 litów. Ulgowa opłata za ogrzewanie przysługuje wtedy, gdy łączne dochody rodziny nie przekraczają dochodów wspieranych przez państwo. A także, gdy na ogrzewanie trzeba wydać ponad piątą część (20 proc.) różnicy między realnymi dochodami rodziny i wspieranymi przez państwo. Aby państwo zrekompensowało wszystkie wydatki związane z pożyczką na renowację domu wraz z odsetkami, zdolni do pracy mieszkańcy powinni co trzy miesiące, a emeryci co sześć miesięcy przedstawić świadectwo upoważniające do rekompensaty za ogrzewanie. Jeśli rodzina spłacała pożyczkę za renowację domu, a jeden z jej członków stracił pracę i zdobył prawo do ulgowej opłaty za ogrzewanie, pożyczka wraz z odsetkami będzie spłacana na koszt państwa. I odwrotnie po znalezieniu pracy i przekroczeniu normy dochodu rodzinnego rodzina sama będzie spłacała pożyczkę. Taka możliwość powinna zachęcić mieszkańców obawiających się, że w przypadku utraty pracy nie będą mogli uiszczać wpłat do banku za modernizację lub ich emerytury nie starczy na pożyczkę. Toteż powyższe ulgi umożliwiają zdecydowany udział w programie renowacji bloków mieszkalnych. Ainė Dilytė (zam. 1597)

10 10 Z SIECI KURIER WILEŃSKI Opinie czytelników z Internetu Elektrownia atomowa na Litwie bez Polski Jan, Grudzień 9, 2011 at 16:48 Litwa (jej rząd) szukała i szuka czegoś, czego nikt raczej przy zdrowych zmysłach nie powinien zaakceptować. Rozmowy, jakie były prowadzone, to Litwa, Łotwa, Estonia i Polska. Dwa bloki o mocy od MW do MW z możliwością rozbudowy o jeszcze jeden lub dwa bloki. Koszt budowy ok. 8-9 mld euro. Koszty po równo i podział energii też. Rozmowy prowadzono z Francuzami, którzy w ramach UE otrzymaliby pieniądze z Europejskiego Banku Rozwoju. UE również obiecała ok. 500 mln euro ze swych Funduszy Strukturalnych na rozwój energetyki regionalnej. Jednak Francuzi chcieli szybkich decyzji. Litwini zaczęli nagle szukać dziury w całym. Problem z zamknięciem starej EA. Złe wyliczenie kosztów zamknięcia oraz zmiana wstępnego porozumienia co do podziału udziałów, a tym samym mocy energii na poszczególne kraje. 51 proc. Litwa, a 49 proc. pozostałe kraje. Z tym jednak, że EA jest budowana na terenie RL, więc koszty idą po równo, zaś pozostałe udziały nie. Pierwsza olała to Estonia i połączyła się energetycznym kablem z Finlandią, a obecnie będą ciągnąć drugi taki sam. Łotwa liczyła, że ekonomiczne podejście Szwecji połączy ich kraj kablem, jednak Litwini jak zwykle ich... Teraz Litwini wpadli na genialny pomysł wg. ich mniemania. Policzmy: koszt budowy ok. 5 mld euro. Tylko jeden blok i MW, a może być MW. Inwestor strategiczny musi wyłożyć na te swoje 50 proc. ponad 2 mld. Łotwa zadeklarowała 1 mld euro. Ostatnio Estonia też coś przebąkiwała (prezydent Estonii), że gotowa jest wyłożyć 1 mld na tę inwestycję. Idąc tym tokiem rozumowania, również RP musiałaby dać do tego wora 1 mld euro. Litwa zaś prawdopodobnie tereny pod EA wyceniła też na 1 mld lub więcej. Wynika z tego, że jeszcze prąd nie popłynął, ba, nie zaczęto budowy, a Litwini w kasie mieliby 1 mld zysku. Mało tego, ich udział to 35 proc., a pozostałe kraje po 5 proc. Dotyczy to też zapewne i podziału mocy. Nasi przedstawiciele z PGE podczas rozmów myśleli, że Litwini mają spóźniony 1 kwietnia. abc, Grudzień 9, 2011 at 18:39 Nie myślę, że sprawa oświaty litewskich Polaków ma jakikolwiek wpływ na decyzje o wycofaniu się z projektu. Naciskają na Polskę, by budowała własną EA, władze są posłuszne. Francuzi wcisną swoje technologie, później Niemcy odpady radioaktywne ze swoich elektrowni. Krzysztof (Bydgoszcz), Grudzień 9, 2011 at 20:16 Kubilius niedawno wypowiadał się publicznie, że Litwin naciskany na załatwienie jakiejś sprawy przez większego (silniejszego) od siebie, prędzej spali własny dom niż spełni warunki takiego dyktatu. Wobec tego mówi się trudno. Niech już szykuje kanistry z benzyną. Będziemy świadkami niezwykle widowiskowego pożaru. pruss, Grudzień 9, 2011 at 21:33 Litwa dzięki RP jest w NATO i Unii. Wszystkim wiadomo, że Unia się podzieli na tzw. dwie prędkości, do których oni szans i potencjału nie mają. Siłą rzeczy bez nas zostaną skansenem nikomu niepotrzebnym. Przecież nikt z nas by się tą Litwą nie zajmował, gdyby nie nasi rodacy. Z nią będzie taki sam scenariusz jak z Białorusią, Rosjanie to załatwią. zozen, Grudzień 9, 2011 at 23:07 Decyzja PGE jest raczej mało związana ze stosunkami PL- -LT. Z okazji Barbórki dowiedziałem się, że rośnie wydobycie węgla (nawet stare kopalnie znów działają), a oprócz tego Polska chce mieć własne elektrownie atomowe. Więc po co topić kasę w jakieś dziwne projekty za granicą. Budzik, Grudzień 10, 2011 at 01:02 Rewolucja odbywająca się na naszych oczach w ramach UE powoduje, że powstanie Europa kilku prędkości. Ponownie powstanie grupa decydentów oraz grupa aspirantów najlepszych uczniów, którzy zrobią bardzo wiele, aby przeskoczyć o stopień wyżej w nowej hierarchii. Nie trzeba być zbyt wnikliwym analitykiem, aby orzec, w której grupie państw znajdzie się Polska, a w jakiej grupie państw znajdzie się Litwa. To spowoduje nową grę w podchody. Obawiam się, że afganiec Radek Sikorski odpowie, że jest już zbyt duży, aby bawić się kolejny raz w tę samą grę. Poza tym stare przysłowie stanowi, że nie wchodzi się dwa razy do tej samej rzeki, dlatego też Litwa pozostanie tym razem osamotniona na końcu peletonu. Polska drugi raz już nie pomoże. Tomasz Gross, Grudzień 10, 2011 at 09:51 Głupi krok Polski. Tym tylko zmniejszą udział ekonomiczny na Litwie. Litwie to żadna strata. Usunięcie obiecanki- -cacanki, czy to tragedia? Już niebawem, no np. przed świętami, litewskie służby znajdą choroby w polskim drobiu czy wieprzu i zatrzymają import. To już będzie tragedia. Podlaskie i Mazowsze, co z tego żyją, będą miały dobry przełom roku. alex, Grudzień 10, 2011 at 09:57 Jeżeli ekonomicznie się nie kalkuluje, to nie, tak to jest w biznesie. Ale jutro? Mam nadzieję, że Polska ruszy z budową własnej elektrowni i zmniejszy emisję CO2, bo wejdą ostre kary, a konsekwencje tego odczuje cały kraj. Wiadomo, że wzrost cen energii powoduje lawinę podwyżek, tzn. karę zapłacą jak zwykle obywatele, bo rząd może sobie zamieszkać w ciepłym klimacie. Jurgis, Grudzień 10, 2011 at 10:04 To nie pierwszy przypadek niekorzystnych warunków współpracy Polska-Litwa. Pierwszy to Możejki i Orlen, gdzie stworzono sytuację braku rentowności inwestycji. Teraz doszły jeszcze sprawy niewykonanej umowy Polska- -Litwa z 1994 r. oraz braku poczucia przyzwoitości dla dotrzymania zobowiązań. Stąd pewnie ostrożność i brak zaufania do zawieraniu nowych umów.

11 KURIER WILEŃSKI KULTURA 11 Wigilia Polska na Litwie rokrocznie coraz inna Jest w roku taki szczególny wieczór, kiedy rodzina zasiada do stołu wigilijnego, by przełamać się opłatkiem Chlebem Bożym. Gospodyni witając zebranych zaznaczyła, że myślą przewodnią tego wieczoru będzie temat dobroci Jest w Wilnie rodzina szczególna rodzina przyjaciół, których przed dwudziestu z górą laty złączyło Centrum Kultury Polskiej na Litwie im. St. Moniuszki. Rokrocznie dołącza nowych ludzi, którzy w ten wieczór chcą być tu, w Wileńskim Domu Nauczyciela, na tej rokrocznej Wigilii Polskiej na Litwie. Wigilię tę zainicjowała i po raz pierwszy na Litwie przeprowadziła prezes tego Centrum pani Apolonia Skakowska. Zainicjowała i świetnie ją kontynuuje wzbogacając każdego roku o nowe doznania artystyczne, by ten wieczór przyjaciół, którzy są tu stale od lat 24 i tych, którzy może po raz pierwszy tu się znaleźli. Gospodyni tegorocznego spotkania wigilijnego witając zebranych zaznaczyła, że myślą przewodnią tego wieczoru będzie temat dobroci. Temat niby tak znany, a tak deficytowy w dzisiejszych zabieganych czasach. Pani Apolonia świetnie dobrała wiersze, myśli znanych ludzi o dobroci, chlebie. Tym podstawowym i tym, którym ludzie łamią się podczas Wigilii. Każdy ze stałych bywalców dobrze wie, że na moich corocznych zaproszeniach są zawsze te same słowa: Przyjaciele, którzy wspólnie zasiadają do stołu wigilijnego, na zawsze pozostaną razem... powiedziała. A więc i tym razem stół wigilijny zgromadził wileńskich poetów, malarzy, dyrektorów szkół, dziennikarzy prasy i radia. Na 24. Wigilię Polską na Litwie przybył I Sekretarz Wydziału Konsularnego Ambasady RP w Wilnie Piotr Wdowiak oraz dwaj duszpasterze: ks. dziekan z parafii mejszagolskiej Józef Aszkiełowicz oraz ks. Mirosław Grabowski z Szumska. Na wstępie była poezja. Przepiękna. Zaprezentowana przez znanych poetów wileńskich Wojciecha Piotrowicza oraz Aleksandra Śnieżko. Swą Wigilię napisałem trzydzieści lat temu, a po raz pierwszy wiersz opublikowany został przed dwudziestu laty powiedział Piotrowicz. Dzisiaj chciałbym tym wierszem, tak jak i opłatkiem podzielić się z zebranymi. Natomiast Aleksander Śnieżko przedstawił trzy wiersze. Betlejem który, jak zaznaczył poeta, jest owocem pielgrzymki do Ziemi Świętej. Trzy lata dojrzewał w sercu poety, by te wzruszające słowa przelać na papier. Nie mniej piękne i wymowne były strofy poetyckie Zdjęcie wprost rodzinne rodziny przyjaciół Skąd tyle miłości i Przed nowym spotkaniem. Nic więc dziwnego, że po tak pięknym przeżyciu poetyckim z wielkim wzruszeniem Piotr Wdowiak powiedział: Ja tę ziemię wileńską wspominać będę długie lata, tę tradycję spotkań wigilijnych. Jestem w Wilnie cztery lata i chyba już czas na podsumowanie. A taki wieczór, gdzie spotyka się dobro, gdzie jest radość oczekiwania, jest ku temu wspaniałą okazją, bo ta chwila zmusza do refleksji. I jaka by to była Wigilia bez kolędy, bez pastorałek, które zaprezentował zespół Sużanianka pod kierownictwem Margarity Krzyżewskiej. Poezja, kolęda oraz wspaniałe słowa duszpasterzy. Ks. Mirosław Grabowski m. in. powiedział: Dzisiaj bardzo dużo mówiono o chlebie codziennym, który, by trafić na nasz stół, wymaga bardzo dużo pracy. Ale istnieje także chleb duchowy. Tym chlebem jest Chrystus, który przychodzi do nas w pokorze, miłości i zapełnia naszą pustkę. Taka tradycja spotkań wigilijnych znana w Polsce i na Litwie to wzruszająca potrzeba podzielenia się miłością, przebaczeniem. Pamiętajmy, aby usłyszeć serca kochających trzeba samemu kochać. Ks. Józef Aszkiełowicz kontynuując myśl poprzednika, witając zebranych dodał: Pan Jezus przychodzi do nas i mówi:»ja ciebie kocham«. Zaprasza nas na pielgrzymkę, na tę życiową wspinaczkę niełatwą, ale przynoszącą jakże wiele satysfakcji. Atmosferę wigilijnego spotkania była szczególna... Bieluchnym obrusem nakryty stół, 12 tradycyjnych potraw, palące się świece, jaśniejąca kolorowymi bombkami choinka. W centrum opłatek, którym przełamała się ta rodzina przyjaciół, życząc tego, czego nam wszystkim najbardziej w życiu trzeba miłości, dobroci i błogosławieństwa narodzonej Dzieciny. Helena Gładkowska Fot. Jerzy Karpowicz