Pozachrześcijańskie źródła na temat Jezusa Chrystusa (pogańskie) Autor Kiedy żył? Co napisał o Jezusie? Źródło

Transkrypt

1 Grupa 1 Pliniusz Młodszy ( po Chr.) pisze List do cesarza Trajana (jesteśmy w latach po Chr.). Pliniusz, pisarz i senator rzymski, sprawował w tym czasie funkcję gubernatora w Bitynii (region północnej Turcji nad Morzem Czarnym) i radził się w liście swojego przyjaciela cesarza, jak ma postępować w stosunku do chrześcijan, których szeregi rosną w niepokojący sposób. Kajusz Pliniusz do cesarza Trajana Mam sobie za obowiązek, Panie, we wszystkich sprawach, w których mam wątpliwości, zwracać się do Ciebie. ( ) W stosunku do tych, którzy oskarżani byli przede mną jako chrześcijanie, zastosowałem taką procedurę. Pytałem ich bezpośrednio, czy są chrześcijanami. Jeśli przyznawali, pytałem ich po raz drugi i trzeci, grożąc im karą śmierci: jeśli nadal w tym trwali, zarządzałem, aby byli skazani na śmierć. ( ) Zapewniali zaś, że cała ich wina czy błąd polega na tym, że zwykli byli w wyznaczonym dniu zgromadzać się przed świtem i wygłaszać hymn Chrystusowi jako Bogu i następnie przysięgą wzajemnie się zobowiązywać nie w tym celu, by knuć jakąś zbrodnię, lecz by nie popełniać kradzieży, rozboju, cudzołóstwa, by dotrzymywać słowa i zwracać depozyty na żądanie. Po zakończeniu tych praktyk mieli zwyczaj rozchodzić się, aby później zebrać się na nowo dla spożycia pokarmu, który był normalny i niewinny (Księga X, 96). Grupa 2 Wzmiankę o Chrystusie znaleźć można w Żywotach cezarów dziele napisanym około roku 120 po Chr. przez Gajusza Swetoniusza Trankwillusa ( r. po Chr.). Był on prywatnym sekretarzem cesarzy Trajana (98 117) i Hadriana ( ). Wzmiankę tę znajdujemy w Życiorysie Klaudiusza. [Klaudiusz] wypędził z Rzymu Żydów, którzy podburzani przez Chrestosa wywoływali zamieszki. W opinii kronikarza Chrestos jest tak naprawdę utrzymującą się w czasach Klaudiusza i rosnącą z dnia na dzień wiarą w Chrystusa Zmartwychwstałego. Klaudiusz nie odróżniał chrześcijan od Żydów każdego chrześcijanina traktował jak Żyda. Grupa 3 Wielki historyk rzymski z I w. Pliniusz Korneliusz Tacyt ( po Chr.) opisuje i podziela niechęć do Żydów i chrześcijan, szeroko rozpowszechnioną wśród ludu, która ma usprawiedliwiać skierowane przeciw nim akty barbarzyństwa. W jednej z ksiąg swoich Roczników pisze (jesteśmy w 63 r. po Chr., za rządów cesarza Nerona): Atoli ani pod wpływem zabiegów ludzkich, ani darowizn księcia, ani ofiar błagalnych na rzecz bogów nie ustępowała hańbiąca pogłoska i nadal wierzono, że pożar był nakazany. Aby ją więc usunąć, podstawił Neron winowajców i dotknął najbardziej wyszukanymi kaźniami tych, których znienawidzono dla ich sromot, a których gmin chrześcijanami nazywał. Początek tej nazwie dał Chrystus, który za panowania Tyberiusza skazany został na śmierć przez prokuratora Poncjusza Piłata, a przytłumiony na razie zgubny zabobon wybuchnął nie tylko w Judei, gdzie się to zło wylęgło, lecz także w stolicy, dokąd wszystko, co potworne albo sromotne, zewsząd napływa i licznych znajduje zwolenników.

2 Grupa 4 Józef Flawiusz największy historyk żydowski, autor Dawnych dziejów Izraela, urodzony w roku 37 po Chr. Był kapłanem jerozolimskim. Po zburzeniu Jerozolimy w roku 70, czego był świadkiem, służył wiernie cesarzom rzymskim jako nadworny pisarz dynastii Flawiuszow. W dziele pod tytułem Starożytności żydowskie, które powstało około r. po Chr., przedstawia historię narodu żydowskiego od stworzenia świata (część I, księgi I-XI) do wybuchu powstania przeciw Rzymowi, które miało miejsce w roku 66. Po nim powstała jeszcze historia powszechna (część II). W tej ostatniej części Flawiusz wymienia wiele postaci żydowskich i rzymskich znanych z pism Nowego Testamentu, jak i z historii powszechnej między innymi dwukrotnie wspomina o Jezusie Chrystusie. W tym czasie żył Jezus, człowiek mądry (jeżeli w ogóle można go nazwać człowiekiem). Czynił bowiem rzeczy niezwykłe (był nauczycielem ludzi, którzy z radością przyjmowali prawdę). Poszło za nim wielu Żydów, jako też pogan. (On to był Chrystusem). A gdy wskutek doniesienia najznakomitszych u nas mężów Piłat zasądził go na śmierć krzyżową, jego dawni miłujący go uczniowie nie przestali o nim głosić, że trzeciego dnia ukazał im się znów jako żywy (Flaw. Ant ). Pozachrześcijańskie źródła na temat Jezusa Chrystusa (żydowskie) Grupa 5 Talmud. Jest to komentarz do prawa żydowskiego. Napisany w V wieku po Chr. Charakteryzuje się negatywnym stosunkiem do Jezusa. W wigilię Paschy został zabity Jezus. Herod ogłosił: On zostanie wyprowadzony za mur na ukamienowanie, ponieważ zajmował się magią i zwiódł Izraela, czyniąc go apostatą. Jeżeli ktoś coś ma na obronę, niech wystąpi. Ponieważ nikt nic nie powiedział na jego obronę, dlatego zabito go w wigilię Paschy. (W tekście tym rodzaj kary jest pomyłką, kamienowanie bowiem było karą stosowaną u Żydów). Pozachrześcijańskie źródła na temat Jezusa Chrystusa (żydowskie)

3 Pliniusz Młodszy Dziennikarz: Witaj, Pliniuszu. Chciałbym, abyś powiedział kilka słów o sobie. Pliniusz: Właściwie to nazwano mnie Pliniuszem Młodszym. Żyłem między 62 a 114 rokiem po narodzeniu Chrystusa. Byłem pisarzem i senatorem rzymskim. Dz.: Wiemy, że pisałeś o chrześcijanach. W jakich okolicznościach miałeś okazję ich spotkać? Pliniusz: Były to lata po Chrystusie. Sprawowałem wtedy funkcję gubernatora w Bitynii. To region Turcji północnej nad Morzem Czarnym. Napisałem do swojego przyjaciela cesarza list, w którym radziłem się, jak mam postępować w stosunku do chrześcijan, których szeregi rosły w niepokojący sposób. Dz.: Znany jest nam twój List do cesarza Trajana. Czy możesz nam go zacytować? Pliniusz: Bardzo chętnie. Posłuchajcie: Kajusz Pliniusz do cesarza Trajana. Mam sobie za obowiązek, Panie, we wszystkich sprawach, w których mam wątpliwości, zwracać się do Ciebie. ( ) W stosunku do tych, którzy oskarżani byli przede mną jako chrześcijanie, zastosowałem taką procedurę. Pytałem ich bezpośrednio, czy są chrześcijanami. Jeśli przyznawali, pytałem ich po raz drugi i trzeci, grożąc im karą śmierci: jeśli nadal w tym trwali, zarządzałem, aby byli skazani na śmierć. Dz.: Byłeś wobec nich bardzo okrutny. Jaką winę popełnili, że zostali tak surowo potraktowani? Pliniusz: Zapewniali, że cała ich wina czy błąd polega na tym, że zwykli byli w wyznaczonym dniu zgromadzać się przed świtem i wygłaszać hymn Chrystusowi jako Bogu i następnie przysięgą wzajemnie się zobowiązywać nie w tym celu, by knuć jakąś zbrodnię, lecz by nie popełniać kradzieży, rozboju, cudzołóstwa, by dotrzymywać słowa i zwracać depozyty na żądanie. Po zakończeniu tych praktyk mieli zwyczaj rozchodzić się, aby później zebrać się na nowo dla spożycia pokarmu, który był normalny i niewinny. Dz.: Od czasu śmierci Chrystusa do czasu, gdy prześladowałeś chrześcijan, upłynęło około lat. Choć uważamy cię za poganina, pozostawiłeś nam ważne informacje. Wiemy, że Chrystus naprawdę istniał. Swetoniusz Dz.: Witaj, Swetoniuszu. Czy możesz nam powiedzieć coś o sobie? Swetoniusz: Witajcie. Całe moje imię to Gajusz Swetoniusz Trankwillus. Żyłem między 70 a 150 rokiem po narodzeniu Chrystusa. Byłem prywatnym sekretarzem cesarzy Trajana i Hadriana. Dz.: W którym ze swoich dzieł pisałeś o Chrystusie? Swetoniusz: Wspomniałem o Nim w Życiorysie Klaudiusza, który jest częścią mojego dzieła Żywot cezarów. Dzieło to napisałem około roku 120 po Chr. To było tak dawno, że nie pamiętam dokładnie. Mogę jednak przeczytać to, co napisałem: (Klaudiusz) wypędził z Rzymu Żydów, którzy podburzani przez Chrestosa wywoływali zamieszki. Dz.: Chrestos, czyli Chrystus, przebywał w Rzymie w tym czasie? Swetoniusz: Myślę, że nie chodziło tu dosłownie o osobę Chrystusa. Chrestos to tak naprawdę utrzymująca się w czasach Klaudiusza i rosnąca z dnia na dzień wiara w Chrystusa Zmartwychwstałego. Klaudiusz nie odróżniał chrześcijan od Żydów. On każdego chrześcijanina traktował jak Żyda. Dz.: Dziękuję za ważne informacje. Tacyt Dz.: Chciałbym cię powitać, Tacycie. Czym się zajmowałeś? Tacyt: Byłem historykiem rzymskim. Żyłem w drugiej połowie I w. po Chrystusie. Tak naprawdę moje imię brzmi Pliniusz Korneliusz Tacyt. Dz.: Co pisałeś o chrześcijanach? Czy byłeś ich zwolennikiem? Tacyt: Z niechęcią myślałem o Żydach i chrześcijanach i w ten sposób również o nich pisałem. Wśród współczesnych mi ludzi taka opinia była szeroko rozpowszechniona. Neron oskarżył chrześcijan o podpalenie Rzymu. Trudno więc się dziwić. Była to też próba usprawiedliwiania się ze skierowanych przeciw chrześcijanom aktów barbarzyństwa. Dz.: Przeczytaj nam, co napisałeś w jednej z ksiąg swoich Roczników o chrześcijanach i o Chrystusie. Tacyt: Pamiętajcie, że jesteśmy w roku 63 po Chrystusie, za rządów cesarza Nerona. Napisałem więc: Atoli ani pod wpływem zabiegów ludzkich, ani darowizn księcia, ani ofiar błagalnych na rzecz bogów nie ustępowała hańbiąca pogłoska i nadal wierzono, że pożar był nakazany. Aby ją więc usunąć, podstawił Neron winowajców i dotknął najbardziej wyszukanymi kaźniami tych, których znienawidzono dla ich sromot, a których gmin chrześcijanami nazywał. Początek tej nazwie dał Chrystus, który za panowania Tyberiusza skazany został na śmierć przez prokuratora Poncjusza Piłata, a przytłumiony na razie zgubny zabobon wybuchnął nie tylko w Judei, gdzie się to zło wylęgło, lecz także w stolicy, dokąd wszystko, co potworne albo sromotne, zewsząd napływa i licznych znajduje zwolenników. Dz.: Twoje zapiski powstały około 30 lat po śmierci Chrystusa. Było to więc dość bliskie w czasie wydarzenie. Niestety byłeś poganinem, więc także nie należałeś do zwolenników Chrystusa. Dziękujemy jednak za informacje o Nim.

4 Józef Flawiusz Dz.: Witaj, dostojny Józefie Flawiuszu. Z jakiego narodu pochodzisz? Kim jesteś? Józef Flawiusz: Jestem Żydem. Byłem kapłanem jerozolimskim oraz jednym z największych historyków żydowskich. Urodziłem się w 37 roku po Chrystusie. Dz.: Wiemy, że jesteś autorem Dawnych dziejów Izraela. Czego byłeś świadkiem w twoich czasach? Józef Flawiusz: Byłem świadkiem zburzenia Jerozolimy w roku 70. Służyłem wtedy wiernie cesarzom rzymskim jako nadworny pisarz dynastii Flawiuszów. W swoim dziele Starożytności żydowskie, które powstało w latach po Chrystusie, przedstawiłem historię narodu żydowskiego od stworzenia świata do wybuchu powstania przeciw Rzymowi w 66 roku. Dz.: Wiemy, że po nim powstała jeszcze historia powszechna. Wspomniałeś w niej o Chrystusie. Czy to prawda? Józef Flawiusz: Tak, to prawda. W tej ostatniej części wymieniłem wiele postaci żydowskich i rzymskich znanych z pism Nowego Testamentu, jak i z historii powszechnej. Między innymi dwukrotnie wspominałem o Jezusie Chrystusie. Dz.: Żyłeś w czasach bliskich Chrystusowi. Zapewne żyli wówczas jeszcze ci, którzy spotkali go osobiście. Dziękujemy za rozmowę. Uczony w Piśmie znawca Talmudu Dz.: Witamy uczonego w Piśmie, znawcę Talmudu. Uczony: Witam. Rzeczywiście dobrze znam Talmud. To komentarz do prawa żydowskiego. Dz.: Kiedy powstał? Czy są w nim informacje o Jezusie? Uczony: Talmud powstał w V wieku po Chr. Rzeczywiście, napisano w nim o Jezusie, ale negatywnie. Dz.: Czy mógłbyś nam zacytować ten fragment? Uczony: W wigilię Paschy został zabity Jezus. Herod ogłosił: On zostanie wyprowadzony za mur na ukamienowanie, ponieważ zajmował się magią i zwiódł Izraela, czyniąc go apostatą. Jeżeli ktoś coś ma na obronę, niech wystąpi. Ponieważ nikt nic nie powiedział na jego obronę, dlatego zabito go w wigilię Paschy. Dz.: W Talmudzie znajdujemy więc wzmianki o Jezusie. Dziękujemy za przekazane informacje.

5