Bp Zbigniew Kiernikowski List Biskupa Siedleckiego o muzyce i śpiewie podczas liturgii sakramentu małżeństwa oraz w liturgii pogrzebowej
|
|
- Maja Gabriela Markowska
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Bp Zbigniew Kiernikowski List Biskupa Siedleckiego o muzyce i śpiewie podczas liturgii sakramentu małżeństwa oraz w liturgii pogrzebowej Drodzy Diecezjanie, świeccy i duchowni, szczególnie wszyscy odpowiedzialni za kształt muzyki kościelnej! W dniu 22 listopada Kościół wspomina w liturgii św. Cecylię. Świętą z początków chrześcijaństwa, która swoim życiem i męczeńską śmiercią wyśpiewała pieśń chwały Boga, a tradycja chrześcijańska uznała ją za Patronkę wszystkich, którzy jako twórcy czy wykonawcy kształtują muzykę kościelną. Wspomnienie św. Cecylii jest okazją do zwrócenia uwagi nie tylko na ważność muzyki w liturgii, ale także skłania do głębszej refleksji nad jej kształtem oraz nad wymaganiami dotyczącymi miejsca i roli muzyki w świętych obrzędach. 1. Od początku mojego pasterzowania w diecezji siedleckiej z wielką troską zwracam się ku sprawom muzyki kościelnej, czyniąc wszelkie starania, aby tak pod względem formy, jak i treści mogła ona spełniać najważniejsze wymaganie, mianowicie, by była integralną częścią uroczystej liturgii (KL 112). Wyrazem mojego zatroskania o kształt muzyki kościelnej w naszej diecezji są nie tylko różnego rodzaju dokumenty pisane, wśród których znajduje się Słowo o muzyce w liturgii na dzień św. Cecylii, patronki muzyki kościelnej z 2002 r., oraz katechezy liturgiczne, w których często poruszam różne aspekty śpiewu podczas obrzędów, ale także motywowanie i wspieranie różnoraką pomocą działań Diecezjalnej Komisji d.s. Muzyki Kościelnej, a także poszczególnych muzyków kościelnych i zespołów śpiewaczych. Mimo że wiele udało się uczynić, ciągle jednak zostaje wielki obszar problemów do rozwiązania, w których potrzeba jasnego wskazania roli obecności muzyki w świętych obrzędach jako ich integralnej części oraz nieustannej formacji tych, którzy bezpośrednio odpowiadają za jej kształt. Jednym z takich obszarów, który wymaga od duszpasterzy i muzyków bacznego zwrócenia uwagi, jest muzyka podczas sprawowania sakramentów. W tym słowie chcę zwrócić szczególną uwagę na celebrację sakramentu małżeństwa oraz liturgii pogrzebowej. Coraz częściej zauważamy bowiem, że do sprawowania tych szczególnych ze względu na osobiste i niejednokrotnie bardzo emocjonalne zaangażowanie konkretnych osób, liturgii, wkradają się elementy niezgodne z duchem Kościoła. Elementy te nie tylko zakłócają przebieg, ale czasami nawet wypaczają sens sprawowanych obrzędów. I. Liturgia sakramentu małżeństwa 2. W naszej diecezji sakrament małżeństwa jest najczęściej sprawowany podczas Eucharystii, co z jednej strony ułatwia patrzenie na funkcję konkretnych śpiewów, z drugiej zaś jest dużym wymaganiem, ze względu na przygotowanie odpowiedniej dla uroczystej liturgii warstwy muzycznej. Liturgia tego sakramentu w swojej tematyce ukazuje Boga jako źródło miłości i uczy, że bez Bożej pomocy człowiek nie jest w stanie realizować swojego powołania do miłości. Liturgia ta odnosi się do przymierza Boga z człowiekiem jako ostatecznego źródła i wzoru przymierza małżeńskiego.
2 List o muzyce i śpiewie podczas liturgii 45 Brak formacji uczestników liturgii sakramentu małżeństwa skutkuje niestety przenoszeniem istoty sprawowanej liturgii, którą jest chwała Boża i uświęcenie wiernych (KL 112), na wielkie zainteresowanie t y l k o z e w n ę trzną oprawą obrzędów. W ten sposób często przestaje być ważne to, co istotne, a do obrzędów wkradają się całkowicie świeckie elementy upodobniające liturgię do świeckiego świętowania w gronie rodziny i przyjaciół, skupionego na narzeczonych i gościach. Łatwo dostrzegalnym wyrazem tego staje się np. przesadne ozdabianie kwiatami i to czasem sztucznymi drogi młodej pary do ołtarza czy niewłaściwe stroje oraz zachowania uczestników liturgii, którzy czasami czują się tak, jakby już rozpoczęło się przyjęcie weselne. 3. Niezrozumienie istoty sakramentu małżeństwa przejawia się w także muzyce oraz w doborze i wykonaniu śpiewów. Bywa nierzadko, że główną rolę spełniają niezgodne z duchem liturgii życzenia narzeczonych, lub też utarte, można powiedzieć szlagiery, od których wykonania uzależnia się stopień pseudopiękna obrzędów. Często nawet sprawa muzyki urasta do swoistego przetargu, a nawet konfliktu między przygotowującymi się do sakramentu i duszpasterzami oraz muzykami kościelnymi. Samo pragnienie nupturientów, aby liturgii, podczas której sprawowany będzie sakrament małżeństwa, nadać poprzez muzykę szczególny i uroczysty charakter jest z natury czymś dobrym. Winno jednak być zgodne z duchem liturgii i przepisami kościelnymi. Przepisy kościelne przestrzegają: Należy pilnie się wystrzegać, by pod pozorem podnoszenia okazałości nie wprowadzać do obrzędów czegoś czysto świeckiego, albo niezgodnego z kultem Bożym (Instrukcja Musicam Sacram, 43). Muzyka liturgiczna ma za zadanie służyć zgromadzeniu liturgicznemu w głębszym przeżywaniu prawd wiary, w odkrywaniu jedności pomiędzy członkami tegoż zgromadzenia, a także podkreślać ważność całej liturgii jako momentu spotkania z Bogiem, które to spotkanie jest ostatecznym powodem prawdziwej radości, a także solenności obrzędów. Wszystko więc, co nie kierowałoby uwagi uczestników na prawdę tego spotkania, mimo podniesienia splendoru obrzędów, byłoby czymś szkodliwym i zdecydowanie utrudniającym prawdziwe w nich uczestnictwo. 4. Podczas Eucharystii połączonej z udzielaniem sakramentu małżeństwa jest miejsce na m u z y k ę wokalną i instrumentalną, byleby odpowiadała w swojej treści i formie wymaganiom nie tylko prawdziwej sztuki, ale przede wszystkim wymaganiom muzyki liturgicznej. Przykładowo w odniesieniu do śpiewów procesyjnych należy stosować wskazania Ogólnego Wprowadzenia do Mszału Rzymskiego (zob. p. 47, 74, 86). Z liturgii należy absolutnie wyeliminować różnego rodzaju śpiewy, które nie mają pochodzenia liturgicznego, zawierają teksty niezwiązane bezpośrednio z liturgią (z liturgią słowa oraz obrzędami, podczas których są wykonywane), także różnego rodzaju p i o s e n - ki pielgrzymkowe oraz polskie, religijne transkrypcje popularnych u t w o r ó w rozrywkowych. Niedopuszczalne jest wprost wykonywanie, choćby najpiękniejszych świeckich utworów wokalnych. Odnosi się to zarówno do śpiewów całego zgromadzenia, jak i do śpiewów solowych. Niedopuszczalne jest także zastępowanie śpiewów części stałych oraz psalmu responsoryjnego utworami zawierającymi teksty inne, niż przypisane konkretnym częściom liturgii.
3 46 Bp Zbigniew Kiernikowski Niektóre ze śpiewów mogą być zastąpione utworami instrumentalnymi, z uwzględnieniem stosownych przepisów tak, aby nie używać niestosownych w liturgii instrumentów oraz by muzyka instrumentalna nie zastępowała w całości śpiewu zgromadzenia. W żadnym wypadku podczas liturgii nie mogą być wykonywane utwory świeckie. 5. Należy zwrócić uwagę nupturientów na istotne dla solenności obrzędów przygotowanie śpiewów liturgicznych, zwłaszcza Hymnu do Ducha Świętego, a także psalmu reponsoryjnego, który jako część liturgii słowa, powinien być wyśpiewany z ambony. Czynność liturgiczna przybiera godniejszą postać, gdy służba Boża odbywa się uroczyście ze śpiewem, przy udziale asysty i z czynnym uczestnictwem wiernych (KL 113). Wyrazem więc okazałości obrzędów jest w dużej mierze sposób zaangażowania się w nie zgromadzenia, co dotyczy także śpiewów podczas liturgii. Zaproszeni przez narzeczonych członkowie rodzin, przyjaciele, czy znajomi pochodzą zwykle z różnych wspólnot parafialnych, stąd mogą mieć problemy z włączeniem się we wspólny śpiew. W miarę możliwości czasowych należy jednak zadbać, aby choć w minimalnym stopniu przećwiczyć przed liturgią śpiewy zgromadzenia. Dobrze byłoby, gdyby w trakcie katechez przed sakramentem małżeństwa zachęcić nupturientów, aby uprzedzili i zachęcili swoich gości do wzięcia udziału w takim przygotowaniu liturgii. Sam wielokrotnie to robiłem i widzę, że ma to korzystny wpływ na udział w liturgii uczestników uroczystości, którzy zazwyczaj wyrażają też z tego powodu swoją wdzięczność. Wyrazem prawdziwej okazałości obrzędów jest zgodnie z Konstytucją o liturgii (p. 113) także uczestnictwo członków danej wspólnoty w f unkcjach liturgicznych, stąd uczestnicy liturgii (świadkowie czy członkowie rodzin, ewentualnie nupturienci) powinni zostać przygotowani do proklamacji czytań mszalnych, śpiewu psalmu, odczytania intencji Modlitwy Powszechnej. Warto także, aby w zgromadzeniu znalazły się osoby posługujące przy ołtarzu. II. Liturgia Mszy świętej za zmarłych 6. Liturgia Mszy świętej za zmarłych (także w dniu pogrzebu) zwraca oczy wierzących na nadzieję wynikającą z wiary w Boga, który w swoim Synu przezwyciężył moc szatana i swoją śmiercią pokonał naszą śmierć. Podkreślając fakt przemijalności ziemskiego życia przypomina, że przez udział w śmierci Chrystusa wierzący mają także udział w jego zmartwychwstaniu. Liturgia przypomina o niedoskonałości i grzeszności każdego człowieka, i co z tego wynika, o konieczności modlitwy w intencji zmarłych. Liturgia ta ma więc z jednej strony charakter pokutny, co podkreśla fioletowy kolor szat liturgicznych, a z drugiej jest wyrazem chrześcijańskiej nadziei zorientowanej na zmartwychwstanie, co wyraża słowo Boże i oprócz treści liturgii, m.in. zapalony paschał. Warto wspomnieć, że jednym ze sposobów podkreślenia pokutnego charakteru liturgii pogrzebowej przed Soborem Watykańskim II było znaczne ograniczenie w zakresie muzyki instrumentalnej. Przepisy przedsoborowe nie mają dzisiaj mocy prawnej, jednak liturgia pogrzebowa zachowuje swój pokutny charakter, czego wyrazem powinny być także treść i forma muzyki. Nie należy więc eliminować śpiewów o charakterze pokutnym na rzecz tych, które opiewają prawdę zmartwychwstania. Potrzebne jest nadawanie właściwej proporcji dla jednego i drugiego elementu tak, by nie było tragizujących śpiewów, które grają na emocjach, ani też płytkiej euforii ignorującej powagę liturgii.
4 List o muzyce i śpiewie podczas liturgii Do Mszy pogrzebowych należy odnieść podobne zalecenia, które dotyczą muzyki podczas liturgii sakramentu małżeństwa. Należy ponadto przypomnieć, że mimo, iż w centrum tej liturgii za zamarłych stoi wiara w zmartwychwstanie, pieśni wielkanocne, które ze względu na swój charakter wyrażają radość okresu Pięćdziesiątnicy, nie powinny być poza okresem wielkanocnym wykonywane w Mszach pogrzebowych. Kształtując muzykę podczas tego rodzaju liturgii należy także zwrócić uwagę, aby nie zawierała ona elementów podkreślających wyrazy tylko ludzkiego smutku czy wręcz teatralnego tragizmu. Zgodnie z duchem Kościoła i z wiarą w zmartwychwstanie, także w trudnej sytuacji pożegnania najbliższych zmarłych sam Bóg przychodzi z pomocą jeśli człowiek do Niego się zwraca, wspierany modlitwą Kościoła wspólnoty wierzących, a nie otoczony kręgiem lamentujących. Wyrażają to słowa liturgii: bo choć nas zasmuca nieunikniona konieczność śmierci, znajdujemy pociechę w obietnicy przyszłej nieśmiertelności (Pierwsza Prefacja o zmarłych). Duszpasterze powinni z pełną delikatnością zatroszczyć się o to, aby w zgromadzeniu liturgicznym, związanym z rodziną osoby zmarłej znalazły się osoby, które podejmą funkcje liturgiczne z postawą życzliwości i współczucia przenikniętego wiarą, by tworzyć wokół osób dotkniętych odejściem bliskich poczucie wspólnoty i komunii. Obok lektora bardzo ważną posługę spełnia psałterzysta, który z wiarą wyśpiewa przewidziany do tej liturgii psalm. Muzycy kościelni zaś niech szczególnie przy okazji wspomnienia wszystkich wiernych zmarłych u c z ą zgromadzenie stosownych pieś n i, tak, aby wspólnota znała śpiewy nadające się do liturgii pogrzebowej. III. Udział zaproszonych artystów i ich repertuar 8. Ważnym problemem w kształtowaniu muzyki podczas Mszy świętej przy zawarciu małżeństwa oraz Mszy świętej pogrzebowej jest udział zaproszonych artystów muzyków, którzy zapewniają tak zwaną oprawę muzyczną uroczystości. Już sam termin oprawa muzyczna budzi wiele wątpliwości, gdyż sugerowałby, że muzyka liturgiczna jest sprawą zewnętrzną, pewnego rodzaju ozdobą, a nie, co przypomnę jeszcze raz integralną częścią uroczystej liturgii (KL 112). Muzyka liturgiczna, której zadaniem jest m.in. budowanie jedności między członkami zgromadzenia, domaga się zaangażowania osób, które zatroszczą się w pełni o kształtowanie różnych form muzycznych od wspólnego śpiewu, poprzez śpiewy solowe aż do muzyki instrumentalnej. Wymaganiem Kościoła jest także to, aby osoby kształ tują ce muzyk ę był y dobrze przygotowane pod względem muzycznym i liturgicznym (zob. KL 115), aby potrafiły tworzyć prawdziwą sztukę, która służy dobru duchowemu wiernych. Zawsze jednak moderatorzy muzyczni są ministrami, czyli sługami w zgromadzeniu. Stąd w liturgii nie ma miejsca na występy, stanowiące swoiste popisy artystów, niezależnie od ich przygotowania i fachowości uznawanej w innych środowiskach, gdyż liturgia nie jest miejscem występów, ale miejscem spotkania Kościoła z jego Zbawicielem. W muzyce liturgicznej jest miejsce na profesjonalizm i Kościół dąży do tego, aby muzyka ta miała jak najbardziej doskonałą formę, jednak liturgia n i e j e s t j e d n a k miejscem koncertów, nawet najwyższej klasy, gdyż zaburzają one w istotny sposób porządek zgromadzenia zorientowanego na oddawanie chwały Bogu, a nie popisy ludzkich możliwości.
5 48 Bp Zbigniew Kiernikowski 9. Rzeczą wielce dyskusyjną jest także repertuar artystów, którzy uczestniczą w świętych obrzędach. Bardzo często, niestety, nie jest on w ogóle związany z liturgią, a do tego zawiera kilka s z t a m p o w y c h p o z y c j i, które wykonywane są przy każdej okazji. Częste tłumaczenie, że takie właśnie utwory wybierają narzeczeni, nie jest przecież żadnym argumentem. Liturgia nie jest koncertem życzeń, a także nie jest niczyją własnością, nawet przewodniczącego zgromadzenia, stąd ma być zawsze sprawowana pod względem formy i treści w taki sposób, jak to podaje Kościół, a nie tak, jak ktoś sobie tego życzy. Ze sprawą ubogiego repertuaru związany jest jeszcze jeden problem. Piękno liturgii polega m.in. na swoistym b o g a c t w i e m u z y k i, to znaczy na możliwości korzystania z wielkiego wachlarza form i gatunków przeznaczonych do liturgii. Przez to piękno kształtuje się także estetycznie uczestników liturgii. Wprawdzie ten rodzaj kształtowania wiernych nie jest pierwszym zadaniem sprawowania świętych obrzędów, jednak pojawia się wszędzie tam, gdzie muzycy kościelni potrafią korzystać z bogatego skarbca muzyki sakralnej. Tam, gdzie wykonuje się ciągle te same utwory (np. dwie wersje Ave Maria ), pomijając już aspekt ich przydatności liturgicznej, zubaża się znacznie możliwości oddziaływania przez muzykę, a możliwość spotkania wiernych z bogatym skarbcem muzyki kościelnej ogranicza się tylko kilku utworów. 10. Uczestnictwo artystów, solistów czy zespołów, tak instrumentalnych jak i wokalnych, może być ubogaceniem liturgii pod warunkiem, że spełniają oni wymagania związane z repertuarem oraz funkcją i charakterem muzyki liturgicznej. W każdym przypadku należy zwrócić uwagę, by udział artystów był przygotowany i omówiony wcześniej z duszpasterzami oraz osobą odpowiedzialną za muzykę we wspólnocie. Nie można absolutnie dopuścić do sprawowania tej, jakże ważnej funkcji, osób, które nie zostały wcześniej przygotowane liturgicznie, a więc nie znają przebiegu liturgii, treści czytań i wymagań stawianych muzyce sakralnej. Nawet, jeśli są osoby, które podejmują się funkcji solisty-muzyka częściej w tym samym kościele, powinny one uczestniczyć w przygotowaniu do konkretnej liturgii i przynajmniej zapoznać się z tekstami czytań mszalnych. Muzyka wykonywana przez artystów nie może całkowicie w y łączać zgromadzenia ze ś piewu. Jeżeli w liturgii występuje zespół śpiewaków, powinien on oprócz wykonania solowych śpiewów przewodniczyć podczas całej liturgii śpiewom zgromadzenia. Wykonywane utwory nie powinny wpływać na zachwianie proporcji czasowych między częściami liturgii tak, aby wierni nie odnosili wrażenia, że ważne są te części mszy, którym towarzyszą występy artystów, a także, aby celebransi nie musieli z konieczności mniej uroczyście celebrować momentów o szczególnej ważności. Artyści powinni także, możliwie w sposób pełny, uczestniczyć w liturgii, a nie tylko być wykonawcami pewnych elementów. Odnosi się to przede wszystkim do uczestniczenia od początku do końca w sprawowanych obrzędach, dalej do uczestnictwa aktywnego poprzez wypowiadane teksty, odpowiedzi i aklamacje, postawy i gesty liturgiczne. Artystom powinno się umożliwić przyjęcie Komunii świętej podczas liturgii, a nie poza nią. Sposób zachowania oraz strój artystów nie powinny w żadnym stopniu naruszać świętości przestrzeni kościelnej. Nade wszystko zaś przypomnę raz jeszcze: tak treść, jak i forma wykonywanej muzyki musi w pełni odpowiadać duchowi liturgii!
6 List o muzyce i śpiewie podczas liturgii 49 IV. Słowo końcowe 11. Zwracam się więc do d u s z p a s t e r z y, aby moje wskazania przekazali wszystkim wiernym, którzy biorą udział w uroczystych liturgiach, szczególnie zaś, aby podczas przygotowania do sakramentu małżeństwa uczynili powyższe wskazania częścią katechezy przedmałżeńskiej. Zwracam się także do wszystkich a r t y s t ó w m u z y k ó w, a w szczególności do osób odpowiedzialnych za kształt muzyki kościelnej w parafiach, by pod pretekstem wychodzenia naprzeciw prośbom nupturientów nie rezygnowali z przestrzegania przepisów liturgicznych, ale by z całą stanowczością stali na straży ducha liturgii Kościoła. Niech przez stałą formację, tak muzyczną, jak i liturgiczną coraz bardziej korzystają z wielkiego skarbca muzyki sakralnej, a swoją posługą zachwycają wiernych treścią i pięknem utworów przeznaczonych do liturgii. Zwracam się wreszcie do wszystkich zainteresowanych pięknem liturgii, a szczególnie do narzeczonych, aby dali się poprowadzić duchowi Kościoła i uczyniwszy wysiłek związany z liturgicznym przygotowaniem do przeżycia sakramentu, nie próbowali wprowadzać elementów obcych liturgii. Diecezjalna Komisja ds. Muzyki Kościelnej w najbliższym czasie przygotuje bardziej szczegółowe wskazania i propozycje śpiewów do liturgii Mszy świętej połączonej z celebrowaniem sakramentu małżeństwa i do liturgii pogrzebowej. Członkowie Komisji mogą również służyć radą i pomocą muzykom kościelnym, zespołom i duszpasterzom w konkretnych sytuacjach. Przy tej okazji wyrażam też uznanie dla prac Komisji ds. Muzyki Kościelnej, która z zaangażowaniem troszczy się o dobry stan i właściwy poziom muzyki kościelnej i śpiewu w naszej diecezji. Na koniec pragnę wyrazić moją wdzięczność wszystkim, którzy często z wielkim wysiłkiem angażują się w dzieło kształtowania muzyki kościelnej w naszej diecezji. Dziękuję duszpasterzom, organistkom i organistom, kantorom, psałterzystom, a także wielkiej rzeszy osób zaangażowanych w śpiew w chórach i scholach kościelnych. Niech św. Cecylia wyprasza wszystkim obfite łaski, a posługa muzyczna będzie przedsmakiem liturgii niebieskiej, do której jako wierzący zmierzamy każdego dnia. Wszystkim z serca błogosławię Siedlce, 21 listopada 2011 r. + Zbigniew Kiernikowski BISKUP SIEDLECKI
LIST BISKUPA SIEDLECKIEGO ZBIGNIEWA KIERNIKOWSKIEGO
LIST BISKUPA SIEDLECKIEGO ZBIGNIEWA KIERNIKOWSKIEGO O MUZYCE I ŚPIEWIE PODCZAS LITURGII SAKRAMENTU MAŁŻEŃSTWA ORAZ W LITURGII POGRZEBOWEJ Drodzy Diecezjanie, świeccy i duchowni, szczególnie wszyscy odpowiedzialni
- dane świadków sakramentu (imię, nazwisko, wiek, adres zamieszkania).
. MAŁŻEŃSTWO "Przymierze małżeńskie, przez które mężczyzna i kobieta tworzą ze sobą wspólnotę całego życia, skierowaną ze swej natury na dobro małżonków oraz do zrodzenia i wychowania potomstwa, zostało
K O M E N T A T O R L I T U R G I C Z N Y
W s k a z ó w k i p r a k t y c z n e K O M E N T A T O R L I T U R G I C Z N Y K O M E N T A R Z L I T U R G I C Z N Y nie jest wprost potrzebny do przeżywania liturgii, stąd nie należy go stosować na
WYMAGANIA NA POSZCZEGÓLNE OCENY W KLASIE I Ocena celująca Uczeń: twórczo rozwija uzdolnienia i zainteresowania, dzieląc się zdobytą wiedzą z innymi.
WYMAGANIA NA POSZCZEGÓLNE OCENY W KLASIE I twórczo rozwija uzdolnienia i zainteresowania, dzieląc się zdobytą wiedzą z innymi. reprezentuje klasę lub szkołę w parafii lub diecezji, np. poprzez udział w
Kryteria ocen z religii klasa IV
Kryteria ocen z religii klasa IV dopuszczający znajomość podstawowych modlitw chrześcijańskich: Ojcze nasz, Pozdrowienie Anielskie..., formuła spowiedzi świętej, warunki sakramentu pokuty, wyjaśnienie
Proboszcz parafii lub Rektor kościoła zadba, by podczas uroczystości z udziałem Księdza Biskupa zawsze byli kapłani posługujący w konfesjonałach.
Msza święta pod przewodnictwem Biskupa Wypada, jeśli nie ma diakonów, by ks. Biskupowi towarzyszyło dwóch koncelebransów (proboszcz parafii i dziekan dekanatu, lub inny wyznaczony kapłan, który zgodnie
WYMAGANIA Z RELIGII. 1. Świadkowie Chrystusa
WYMAGANIA Z RELIGII 1. Świadkowie Chrystusa często nie przynosi go na lekcje. definiuje, czym jest lęk; określa sposoby odnoszenia się do Boga na wzór Jezusa. potrafi podać z nauczyciela zasady życia wspólnoty
M I N I S T R A N C I Ś W I A T Ł A
W s k a z ó w k i p r a k t y c z n e M I N I S T R A N C I Ś W I A T Ł A O G Ó L N E Z A S A D Y Każdy posługujący w liturgii: pamięta, że uczestniczy w misterium i ma innych do niego prowadzić przygotowuje
Każdy posługujący w liturgii:
M I N I S T R A N T K S I Ę G I O G Ó L N E Z A S A D Y Każdy posługujący w liturgii: pamięta, że uczestniczy w misterium i ma innych do niego prowadzić przygotowuje się do swoich zadań poprzez modlitwę,
INSTRUKCJA O PRZYGOTOWANIU DOROSŁYCH DO PRZYJĘCIA SAKRAMENTÓW WTAJEMNICZENIA CHRZEŚCIJAŃSKIEGO
INSTRUKCJA O PRZYGOTOWANIU DOROSŁYCH DO PRZYJĘCIA SAKRAMENTÓW WTAJEMNICZENIA CHRZEŚCIJAŃSKIEGO 1. Wtajemniczenie chrześcijańskie oznacza proces chrystianizacji, czyli stawania się chrześcijaninem. Złożony
Bp H. Tomasik: Przed nami czas zadań
W najbliższą niedzielę zakończy się Rok Wiary. Jakie będą jego owoce? Biskup Henryk Tomasik przedstawia kilka propozycji: poszanowanie dnia świętego, systematyczne uczestnictwo w niedzielnej Mszy Świętej,
SPIS TREŚCI. Dekret zatwierdzający i ogłaszający uchwały I Synodu Diecezji Legnickiej... 5
SPIS TREŚCI Dekret zatwierdzający i ogłaszający uchwały I Synodu Diecezji Legnickiej... 5 Modlitwa do Maryi w intencji nowej ewangelizacji diecezji legnickiej... 6 Wykaz skrótów... 8 Wstęp... 9 I. HISTORIA
posługa w czasie Triduum Paschalnego
M I N I S T R A N T K S I Ę G I posługa w czasie Triduum Paschalnego O G Ó L N E Z A S A D Y Każdy posługujący w liturgii: pamięta, że uczestniczy w misterium i ma innych do niego prowadzić przygotowuje
Dekret zatwierdzający Regulamin Archidiecezjalnej Komisji do spraw Muzyki Kościelnej Archidiecezji Lubelskiej
Dekret zatwierdzający Regulamin Archidiecezjalnej Komisji do spraw Muzyki Kościelnej Archidiecezji Lubelskiej Lublin, dn. 22 listopada 2017 r. N. 955/Gł/2017 Dnia 1 grudnia 2015 roku została zreorganizowana
W s k a z ó w k i p r a k t y c z n e L E K T O R
W s k a z ó w k i p r a k t y c z n e L E K T O R O G Ó L N E Z A S A D Y Każdy posługujący w liturgii: pamięta, że uczestniczy w misterium i ma innych do niego prowadzić przygotowuje się do swoich zadań
M O D L I T W A P O W S Z E C H N A
M O D L I T W A P O W S Z E C H N A MODLITWA WIERNYCH Jest modlitwą błagalną lud odpowiada na słowo Boże przyjęte z wiarą i zanosi do Boga prośby wykonując wynikającą z chrztu funkcję kapłańską Powinna
N O W Y R E G U L A M I N D L A M U Z Y K Ó W K O Ś C I E L N Y C H D I E C E Z J I O P O L S K I E J
N O W Y R E G U L A M I N D L A M U Z Y K Ó W K O Ś C I E L N Y C H D I E C E Z J I O P O L S K I E J I. Wprowadzenie 1. Regulamin niniejszy stanowi podstawę harmonijnego ułożenia wzajemnych relacji między
INSTRUKCJA o przygotowaniu młodzieży szkolnej do sakramentu bierzmowania w Diecezji Warszawsko Praskiej
INSTRUKCJA o przygotowaniu młodzieży szkolnej do sakramentu bierzmowania w Diecezji Warszawsko Praskiej Wprowadzenie U początku zmian w dotychczasowej formie przygotowania kandydatów do sakramentu bierzmowania
Cele nauczania w ramach przedmiotu - religia.
Cele nauczania w ramach przedmiotu - religia. Katecheza jest wychowaniem w wierze dzieci i młodzieży. Obejmuje przede wszystkim wyjaśnianie nauki chrześcijańskiej, podawanej w sposób systematyczny i całościowy
Zapraszamy do Szkoły Modlitwy Jana Pawła II środa, 21 września :33
Jan Paweł II nadal wskazuje nam kierunek duchowego wzrastania. Musimy z wielką troską starać się o wypłynięcie na głębię. Służy temu m.in. Szkoła Modlitwy Jana Pawła II, która powstała przy Centrum Nie
Jak przygotować i przeprowadzić oazę modlitwy? Wskazania dla animatorów.
Jak przygotować i przeprowadzić oazę modlitwy? Wskazania dla animatorów. Dla organizujących po raz pierwszy oazę modlitwy, a także dla innych w celu przypomnienia, podajemy poniżej wskazania dotyczące
Celebracja zamknięcia Roku Wiary
Celebracja zamknięcia Roku Wiary W czasie Mszy św. niedzielnej 24 listopada 2013 roku. Jest to uroczystość Chrystusa Króla Wszechświata. 1. Przed Mszą św. wiernym rozdaje się świece i zapala się paschał
Eucharystia z sakramentem Chrztu św. Fotografowanie w czasie liturgii
Eucharystia z sakramentem Chrztu św. Fotografowanie w czasie liturgii Waldemar Bajdecki ceremoniarz parafialny par. Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa w Legionowie, 2015 Profesjonalizm posługi znajomość
KRYTERIA OCEN Z RELIGII
KRYTERIA OCEN Z RELIGII Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który: posiada religijne wykraczające poza program nauczania i potrafi je zaprezentować, jest bardzo aktywny na lekcji, chętnie włącza się w dyskusje
Pragniemy podzielić się z Wami naszą radością z obchodzonego w marcu jubileuszu
Niech żyje Jezus! Niech radosny zabrzmi dziś hymn ku czci Serca Zbawiciela! Czcigodne Siostry Wizytki Drodzy Bracia i Siostry zakochani w Sercu Pana Jezusa Pragniemy podzielić się z Wami naszą radością
MATKI BOŻEJ MIKOŁOWSKIEJ
ODPUST KU CZCI MATKI BOŻEJ MIKOŁOWSKIEJ MATKI MIŁOSIERDZIA INFORMACJE O LITURGII Bazylika św. Wojciecha w Mikołowie 4 sierpnia 2019 r. 1 INFORMACJE OGÓLNE Przewodniczy abp Wiktor Skworc, metropolita katowicki
Temat: Przestrzeń celebracji - prezbiterium, ołtarz, ambona, miejsce przewodniczenia
Temat: Przestrzeń celebracji - prezbiterium, ołtarz, ambona, miejsce przewodniczenia 1. Zapalenie świecy. 2. Modlitwa do Ducha Świętego. 3. Wprowadzenie w tematykę spotkania: - wszystkie miejsca, w których
1) Zapalenie świecy i wypowiedzenie słów Światło Chrystusa (uczestnicy odpowiadają Bogu niech będą dzięki ).
Temat: Struktura Mszy Świętej Modlitwa Eucharystyczna. Do spotkania należy przygotować: świecę, zapałki, porozcinaną tabelkę z ostatniej strony potrzebną do aktywizacji grupy, długopisy i kartki do konkursu.
List Biskupa Siedleckiego o zespołach śpiewaczych, chórach i scholach na dzień św. Cecylii, patronki muzyki kościelnej
Bp Zbigniew Kiernikowski List Biskupa Siedleckiego o zespołach śpiewaczych, chórach i scholach na dzień św. Cecylii, patronki muzyki kościelnej Drodzy w Chrystusie Panu Diecezjanie duchowni i świeccy,
Plan pracy z ministrantami
Plan pracy z ministrantami na podstawie materiałów formacyjnych Krajowego Duszpasterstwa Służby Liturgicznej oraz Dyrektorium Duszpasterstwa Służby Liturgicznej Czyli: -kto? -kiedy? -co? Formacja ministrancka
Temat: Sakrament chrztu świętego
Temat: Sakrament chrztu świętego UWAGA! Do spotkania należy przygotować obrzędy chrztu świętego (powinny być dostępne w zakrystii) oraz w miarę możliwości drugą część spotkania przeprowadzić w kościele
WYMAGANIA EDUKACYJNE Z KATECHEZY W ZAKRESIE VI KLASY SZKOŁY PODSTAWOWEJ.
WYMAGANIA EDUKACYJNE Z KATECHEZY W ZAKRESIE VI KLASY SZKOŁY PODSTAWOWEJ. Wymagania podstawowe ( ocena dostateczna) Wymagania rozszerzające ( ocena dobra ) Wymagania dopełniające (ocena bardzo dobra) Wymagania
Temat: Różnorodność Modlitw Eucharystycznych w Mszale Rzymskim
Temat: Różnorodność Modlitw Eucharystycznych w Mszale Rzymskim Cel spotkania: Uświadomić uczestnikom spotkania, co to jest Modlitwa Eucharystyczna, jakie są Modlitwy Eucharystyczne w Mszale, ile ich jest
INSTRUKCJA O PRZYGOTOWANIU MŁODZIEŻY DO SAKRAMENTU BIERZMOWANIA
INSTRUKCJA O PRZYGOTOWANIU MŁODZIEŻY DO SAKRAMENTU BIERZMOWANIA I. WPROWADZENIE DO PROGRAMU. INFORMACJE OGÓLNE. 1) ZAŁOŻENIA WSTĘPNE. a. Podstawą do opracowania niniejszej Instrukcji o przygotowaniu młodzieży
WYMAGANIA EDUKACYJNE Z RELIGII
WYMAGANIA EDUKACYJNE Z RELIGII Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który: posiada religijne wykraczające poza program nauczania i potrafi je zaprezentować, jest bardzo aktywny na lekcji, chętnie włącza się
Na zakończenie nauki w klasie IV uczeń potrafi:
Na zakończenie nauki w klasie IV uczeń potrafi: - dostrzega działanie Boga w świecie - potrafi odczytać przesłanie dekalogu i poznanych tekstów biblijnych - rozwiązuje sytuacje konfliktowe w duchu przesłania
INSTRUKCJA O PRZYGOTOWANIU DO INICJACJI W SAKRAMENTY POKUTY I POJEDNANIA ORAZ EUCHARYSTII
INSTRUKCJA O PRZYGOTOWANIU DO INICJACJI W SAKRAMENTY POKUTY I POJEDNANIA ORAZ EUCHARYSTII I. WPROWADZENIE 1. Sobór Watykański II w Konstytucji o liturgii świętej przypomina, że liturgia jest szczytem,
KODEKS PRAWA KANONICZNEGO. Tytuł III INSTYTUTY ŚWIECKIE
KODEKS PRAWA KANONICZNEGO Tytuł III INSTYTUTY ŚWIECKIE Kan. 710 -Instytut świecki jest instytutem życia konsekrowanego, w którym wierni żyjący w świecie dążą do doskonałej miłości i starają się przyczynić
ZNACZENIE ZNAKU KRZYŻA W LITURGII
W s k a z ó w k i p r a k t y c z n e M I N I S T R A N T K R Z Y Ż A ZNACZENIE ZNAKU KRZYŻA W LITURGII Krzyż jest znakiem naszego zbawienia jest podstawowym symbolem chrześcijańskim, wyraża Kościół i
VII PIELGRZYMA ŻYWEGO RÓŻAŃCA
ZELATOR październik2016 www.zr.diecezja.pl 8 VII PIELGRZYMA ŻYWEGO RÓŻAŃCA W Roku Nadzwyczajnego Jubileuszu Miłosierdzia zelatorzy i członkowie Żywego Różańca Archidiecezji Krakowskiej przeżywali swoją
Uczeń spełnia wymagania
WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE OCENY Religia klasa 6 : oceny dopuszczająca i dostateczna : oceny dobra, bardzo dobra, celująca Uwaga dotycząca oceniania na każdym poziomie wymagań: Aby uzyskać kolejną,
- Focolari - - Domowy Kościół - Droga Neokatechumenalna
Katecheza rodzinna - Focolari - - Domowy Kościół - Droga Neokatechumenalna RUCH FOCOLARI JEDNOŚĆ KOMUNIA WSPÓLNOTA DUCHOWOŚĆ KOMUNII SOBÓR WATYKAŃSKI II JAN PAWEŁ II BENEDYKT XVI OD 1967 R. RUCH NOWE NOWY
były wolne od lęków wyjaśnia, czym charakteryzuje się postępowanie ludzi, którzy mają nadzieję. z tęsknotami Jezusa
I. Świadkowie Chrystusa 2 3 4 5 6 określa sposoby odnoszenia się do Boga na wzór Jezusa wyjaśnia, czym charakteryzuje się postępowanie ludzi, którzy mają nadzieję. określa sposoby odnoszenia się do Boga
Program Misji Świętej w Gromadnie września 2015 r.
Program Misji Świętej w Gromadnie 06-13 września 2015 r. Niedziela Dzień Święty Porządek Mszy świętych, tak jak w niedziele z uroczystym wprowadzeniem misjonarzy Godz. 10.00 Godz. 18.00 Godz. 20.30 Poniedziałek
WYMAGANIA Z RELIGII. I. Czy przyjaźnię się z Panem Jezusem? Ocena Dobra
WYMAGANIA Z RELIGII I. Czy przyjaźnię się z Panem Jezusem? Niedostateczna Dopuszczająca Dostateczna Dobra bardzo dobra Celująca Wykazuje rażący brak wiadomości programowych klasy IV. Wykazuje zupełny brak
Eucharystia. (Konstytucja o liturgii Soboru Watykańskiego II nr 47).
Eucharystia Pan Jezus podczas Ostatniej Wieczerzy, usta nowił Eucharystyczną Ofiarę Ciała i Krwi swojej, aby w niej na całe wieki, aż do swego przyjścia, utrwalić Ofiarę Krzyża i tak umiłowanej Oblubienicy
PIERWSZEGO, TRZECIEGO I CZWARTEGO PRZYKAZANIA KOŚCIELNEGO
PIĘĆ PRZYKAZAŃ KOŚCIELNYCH 1. 1. W niedziele i święta nakazane uczestniczyć we Mszy świętej i powstrzymać się od prac niekoniecznych. 2. 2. Przynajmniej raz w roku przystąpić do Sakramentu Pokuty. 3. 3.
CUD MSZY ŚWIĘTEJ WSTĘP
CUD MSZY ŚWIĘTEJ WSTĘP Chciałbym postawić na początku pytanie: Co to znaczy, że Msza święta jest największym cudem świata? Żeby na nie odpowiedzieć, proponuję rozważyć tryptyk eucharystyczny: strukturę
Wymagania edukacyjne z religii dla klasy VIII
Wymagania edukacyjne z religii dla klasy VIII ROZDZIAŁ CELUJĄCY BARDZO DOBRY DOBRY DOSTATECZNY DOPUSZCZAJĄCY NIEDOSTATECZNY I. ODPOWIEDZIALNI ZA ŚWIAT 2. Aktywnie uczestniczy w lekcji i biegle posługuje
Spotkanie kandydatów na nadzwyczajnych szafarzy Komunii świętej
Spotkanie kandydatów na nadzwyczajnych szafarzy Komunii świętej Felieton z IV spotkania kolejnego, trzeciego już kursu, organizowanego przez Wydział Duszpasterski Kurii Metropolitalnej Szczecińsko-Kamieńskiej
WYMAGANIA EDUKACYJNE Z RELIGII
WYMAGANIA EDUKACYJNE Z RELIGII - klasa I Opracowała: Grażyna Gąsior Ks. Paweł Sulicki dopuszczający 1znajomość przynajmniej jednej modlitwy chrześcijańskiej, 2wyjaśnienie pojęć: Bóg, człowiek, dobro, zło
List pasterski Biskupa Tarnowskiego na temat roli muzyki w liturgii
List pasterski Biskupa Tarnowskiego na temat roli muzyki w liturgii z okazji jubileuszu 50-lecia działalności Diecezjalnego Studium Organistowskiego w Tarnowie Drodzy Diecezjanie! Rok liturgiczny zbliża
Kryteria oceniania z religii dla klasy VIII szkoły podstawowej
Kryteria oceniania z religii dla klasy VIII szkoły podstawowej ROZDZIAŁ CELUJĄCY BARDZO DOBRY DOBRY DOSTATECZNY DOPUSZCZAJĄCY NIEDOSTATECZNY I. ODPOWIEDZIALNI ZA ŚWIAT 2. Aktywnie uczestniczy w lekcji
Tradycja w Rodzinie s. 11. Tradycja w Kościele s. 16
Tradycja w Rodzinie s. 11 w n u m e r z e : Tradycja w Kościele s. 16 od redakcji Przygotuj się do Liturgii Niedziela Zmartwychwstania Pańskiego, 31 marca: I czytanie: Dz 10,34a,37-43; II czytanie: Kol
FORMACJA PODSTAWOWA I PERMANENTNA W DOMOWYM KOŚCIELE
FORMACJA PODSTAWOWA I PERMANENTNA W DOMOWYM KOŚCIELE łączy w sobie charyzmaty Ruchu Światło-Życie i międzynarodowego ruchu małżeństw katolickich Equipes Notre-Dame (END), tworząc właściwą dla siebie drogę.
KOŚCIÓŁ IDŹ TY ZA MNIE
SPOTKANIE 6 KOŚCIÓŁ Dla ułatwienia poszczególne zadania oznaczone są symbolami. Legenda pozwoli Ci łatwo zorientować się w znaczeniu tych symboli: IDŹ TY ZA MNIE Pewien mężczyzna miał zwyczaj mówić w każdą
PORADNIK WERTOWANIA W MSZALE I JEGO BUDOWA
Diecezjalna Szkoła Ceremoniarza i Animatora PORADNIK WERTOWANIA W MSZALE I JEGO BUDOWA Do użytku wewnętrznego dla potrzeb Kursu Ceremoniarza Liturgicznego Diecezji Tarnowskiej Opracował: Artur Gondek Poradnik
Każdy posługujący w liturgii:
W s k a z ó w k i p r a k t y c z n e S Ł U Ż B A Ł A D U O G Ó L N E Z A S A D Y Każdy posługujący w liturgii: pamięta, że uczestniczy w misterium i ma innych do niego prowadzić przygotowuje się do swoich
KRYTERIUM WYMAGAŃ Z RELIGII. Uczeń otrzymujący ocenę wyższą spełnia wymagania na ocenę niższą.
KRYTERIUM WYMAGAŃ Z RELIGII Uczeń otrzymujący ocenę wyższą spełnia wymagania na ocenę niższą. KLASA I Semestr I Ocena dopuszczająca -Umie wykonać znak krzyża, -Zna niektóre modlitwy i wymaga dużej pomocy
Rodzice mają obowiązek zgłosić dziecko w biurze parafialnym przynajmniej trzy tygodnie przed chrztem, aby omówić sprawy związane z udzieleniem chrztu
SAKRAMENTY - SAKRAMENT CHRZTU (KKK 1213) Chrzest święty jest fundamentem całego życia chrześcijańskiego, bramą życia w Duchu (vitae spiritualis ianua) i bramą otwierającą dostęp do innych sakramentów.
Jezus Chrystus. Niech będzie. pochwalony. SP Klasa VI, temat 60
Niech będzie pochwalony Jezus Chrystus Serwus Witam Dobry wieczór Dzień dobry Szczęść Boże Chrystus zmartwychwstał Króluj nam, Chryste Grupa 1 Niech będzie pochwalony Jezus Chrystus Zapoznajcie się z tekstem
Miłości bez krzyża nie znajdziecie Ale krzyża bez miłości nie uniesiecie. Wielki Post - czas duchowego przygotowania do świąt wielkanocnych W Środę
Miłości bez krzyża nie znajdziecie Ale krzyża bez miłości nie uniesiecie. Wielki Post - czas duchowego przygotowania do świąt wielkanocnych W Środę Popielcową, rozpoczyna się w Kościele czterdziestodniowy
DNIA WSPÓLNOTY DK GAŁĘZI RODZINNEJ RUCHU ŚWIATŁO- ŻYCIE,
D O M S Ł O W A - KOŚCIÓŁ to temat przewodni rejonowego WIELKOPOSTNEGO DNIA WSPÓLNOTY DK GAŁĘZI RODZINNEJ RUCHU ŚWIATŁO- ŻYCIE, który odbył się12.03.11r. w parafii Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Malborku.
MIŁOSIERNI WE WSPÓLNOCIE
III. W : MIŁOSIERNI WE WSPÓLNOCIE 38 Miłosierni jak Ojciec. Dni wspólnoty Ruchu Światło-Życie w roku 2016/2017 D Temat: Wspólnota miejscem doświadczania miłosierdzia PRZEBIEG Zawiązanie wspólnoty Wprowadzenie
TRIDUUM PASCHALNE MĘKI, ŚMIERCI I ZMARTWYCHWSTANIA CHRYSUSA ŚPIEWNIK
TRIDUUM PASCHALNE MĘKI, ŚMIERCI I ZMARTWYCHWSTANIA CHRYSUSA ŚPIEWNIK PARAFIA ŚWIĘTEGO STANISŁAWA BISKUPA I MĘCZENNIKA W ŁABOWEJ A.D. 2015 TRIDUUM PASCHALNE Męki, Śmierci i Zmartwychwstania Pana Ogólne
FORMACJA POCZĄTKOWA DO STANU DZIEWIC
SKORZESZYCE, 14.V.2010 FORMACJA POCZĄTKOWA DO STANU DZIEWIC (propozycja tematów) I ETAP (ROZEZNANIE POWOŁANIA) CZAS: około 1 roku CEL: ZROZUMIENIE I PRZYJĘCIE BOŻEGO WEZWANIA ZAPOZNANIE Z CHARYZMATEM ZAKOŃCZENIE:
PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA RELIGIA KLASA 2 Z
PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA RELIGIA KLASA 2 Z Zasad oceniania osiągnięć edukacyjnych z religii rzymskokatolickiej w szkołach (dokument podpisany przez Komisje Wychowania Konferencji Episkopatu Polski
Bp Tomasik: Fundamentem świątyni jest wiara
Biskup Henryk Tomasik konsekrował kościół Św. Rafała na radomskim Ustroniu. Uroczystości odbyły się w ostatnią niedzielę września i zgromadziły w świątyni całą wspólnotę parafialną. Zostały również wprowadzone
ZBIÓRKI MINISTRANTÓW ODBYWAJĄ SIĘ W KAŻDĄ Środę MIESIĄCA. O zbiórce jest informacja w zakrysatii na tablicy ogłoszeń ministrantów.
MINISTRANCI --------------------------------------------- KRÓLUJ NAM CHRYSTE! W odprawianiu liturgii każdy spełniający swą funkcję, czy to duchowny czy świecki, powinien czynić tylko to i wszystko to,
VI DIECEZJALNA PIELGRZYMKA ŻYWEGO RÓŻAŃCA
ZELATOR wrzesień2015 3 VI DIECEZJALNA PIELGRZYMKA ŻYWEGO RÓŻAŃCA Sobota, 3 października, 2015 Niniejszy numer Zelatora ukazuje się głównie ze względu na VI Diecezjalną pielgrzymkę Żywego Różańca do Łagiewnik.
DOMOWY KOŚCIÓŁ OD KUCHNI część I przebieg spotkania kręgu rejonowego
DOMOWY KOŚCIÓŁ OD KUCHNI część I przebieg spotkania kręgu rejonowego Ktoś kiedyś powiedział, że ruch dzieli się na tych, którzy pełnią jakieś posługi i tych, którzy będą je pełnili. To bardzo ogólne, pozornie
Uczeń spełnia wymagania na ocenę dopuszczającą, oraz: - wykazuje w jaki sposób powstała Biblia. - opisuje symbole Ewangelistów w sztuce sakralnej
WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE OCENY Religia klasa 5 : oceny dopuszczająca i dostateczna : oceny dobra, bardzo dobra, celująca Uwaga dotycząca oceniania na każdym poziomie wymagań: Aby uzyskać kolejną,
Modlitwa zawierzenia rodziny św. Janowi Pawłowi II
3 Modlitwa zawierzenia rodziny św. Janowi Pawłowi II Tobie, Ojcze Święty, zawierzamy naszą rodzinę. Wypraszaj nam łaski, abyśmy byli silni mocą Chrystusa. Módl się, aby nasza rodzina, wierna swemu sakramentalnemu
W DRODZE DO WIECZERNIKA PRZYJMUJEMY. Poradnik metodyczny do nauki religii dla klasy III szkoły podstawowej
W DRODZE DO WIECZERNIKA PRZYJMUJEMY Pana Jezusa Poradnik metodyczny do nauki religii dla klasy III szkoły podstawowej Wydawnictwo WAM Księża Jezuici Kraków 2013 Wprowadzenie do pracy z podręcznikiem do
W: Pierwszy Synod Diecezji Rzeszowskiej Rzeszów 2004 s
Instrukcja o Przygotowaniu do Sakramentu Małżeństwa W: Pierwszy Synod Diecezji Rzeszowskiej 2001-2004. Rzeszów 2004 s. 255-258. W trosce o realizację wskazań II Synodu Plenarnego oraz Dyrektorium Duszpasterstwa
SŁOWO BISKUPA GLIWICKIEGO NA III NIEDZIELĘ ADWENTU. Bądźmy uczniami Chrystusa
SŁOWO BISKUPA GLIWICKIEGO NA III NIEDZIELĘ ADWENTU Bądźmy uczniami Chrystusa Drodzy Bracia i Siostry, umiłowani Diecezjanie! W niedzielę 2-go grudnia rozpoczęliśmy czas świętego Adwentu. Adwent to czas
Boże Narodzenie 2018 i Nowy 2019 Rok Drodzy w Chrystusie Panu,
Boże Narodzenie 2018 i Nowy 2019 Rok Drodzy w Chrystusie Panu, w życiu Kościoła czas Bożego Narodzenia jest niezwykłym okresem duchowego odnowienia, w nim przejawia się bogactwo tajemnicy obecności Boga
O KONCERTACH W KOŚCIOŁACH. Instrukcja Kongregacji Kultu Bożego - 5 XI 1987
O KONCERTACH W KOŚCIOŁACH Instrukcja Kongregacji Kultu Bożego - 5 XI 1987 I. Muzyka w kościołach poza obrzędami liturgicznymi 1. Zainteresowanie muzyką jest jedną z cech współczesnej kultury. To, że dzięki
Przedmiotowy System Oceniania z Religii
KLASA I Przedmiotowy System Oceniania z Religii OCENA CELUJĄCA: Uczeń zna bardzo dobrze materiał z podręcznika dla kl. I Ze zrozumieniem wykonuje znak krzyża Umie modlitwy: Ojcze nasz, Zdrowaś Mario, Aniele
Wymagania programowe i kryteria oceniania z religii dla klas I VI WYMAGANIA PODSTAWOWE I PONADPODSTAWOWE Z RELIGII DLA KLASY I
Wymagania programowe i kryteria oceniania z religii dla klas I VI WYMAGANIA PODSTAWOWE I PONADPODSTAWOWE Z RELIGII DLA KLASY I I. Znajomość modlitw: Znak Krzyża; Modlitwa Pańska; Pozdrowienie Anielskie;
250 ROCZNICA USTANOWIENIA ŚWIĘTA NAJŚWIĘTSZEGO SERCA PANA JEZUSA
W pierwszy piątek miesiąca 6 lutego 2015 r. przeżywaliśmy 250. rocznicę ustanowienia na ziemiach polskich liturgicznego święta Najświętszego Serca Pana Jezusa. Papież Klemens XIII ustanawiając to święto,
Instrukcja Episkopatu Polski o muzyce liturgicznej po Soborze Watykańskim II - 8 II 1979 -
Instrukcja Episkopatu Polski o muzyce liturgicznej po Soborze Watykańskim II - 8 II 1979 - Wstęp 1. Wydane dnia 15 września 1962 r. "Dyrektywy Episkopatu w związku z Instrukcją św. Kongregacji Obrzędów
PODSTAWA PROGRAMOWA NAUCZANIA RELIGII PRAWOSŁANEJ POLSKIEGO AUTOKEFALICZNEGO KOŚCIOŁA PRAWOSŁAWNEGO SZKOŁA PODSTAWOWA
PODSTAWA PROGRAMOWA NAUCZANIA RELIGII PRAWOSŁANEJ POLSKIEGO AUTOKEFALICZNEGO KOŚCIOŁA PRAWOSŁAWNEGO SZKOŁA PODSTAWOWA Szkoła podstawowa Etap I Klasy I- III Cele katechetyczne: 1. Zachęcanie do aktywnego
Uroczystości nadania tytułu bazyliki mniejszej Sanktuarium Królowej Męczenników
Uroczystości nadania tytułu bazyliki mniejszej Sanktuarium Królowej Męczenników W Bydgoszczy 15 września odbyły się uroczystości, podczas których odczytano bullę papieską, podnoszącą do godności bazyliki
Wymagania programowe i kryteria oceniania z religii dla klas 0 VI
Wymagania programowe i kryteria oceniania z religii dla klas 0 VI WYMAGANIA PODSTAWOWE I PONADPODSTAWOWE Z RELIGII DLA KLASY 0 KLASA 0 I. Znajomość modlitw: II. WIADOMOŚCI Znak Krzyża; Modlitwa do Anioła
Co do przebiegu Mszy świętej stosuje się wszystkie wskazania jak we Mszy pod przewodnictwem Biskupa z poniższymi wyjątkami.
Msza święta z udzielaniem sakramentu bierzmowania Co do przebiegu Mszy świętej stosuje się wszystkie wskazania jak we Mszy pod przewodnictwem Biskupa z poniższymi wyjątkami. Zawsze podczas bierzmowania,
Adwent i Narodzenie Pańskie
Chrystus w komunii z człowiekiem Adwent i Narodzenie Pańskie ISBN 9788387487546 Wydawca: Archidiecezja Poznańska Redakcja: ks. Szymon Stułkowski Ilustracja (str. tytułowa): Stanisław Barbacki Drukarnia:
1 Rozważania na każdy dzień. Cz. IX Marcin Adam Stradowski J.J. OPs
1 2 Spis treści Wszystkich Świętych (1 listopada)......6 Wspomnienie wszystkich wiernych zmarłych (2 listopada)......7 Prawdziwie w Bogu (3 listopada)......8 Przełamać duchową pustkę (4 listopada)......9
KRYTERIA OCENIANIA RELIGIA KLASA VI
KRYTERIA OCENIANIA RELIGIA KLASA VI DZIAŁ I TAJEMNICA KOŚCIOŁA CHRYSTUSOWEGO bardzo celująca - wie, komu objawił się Duch Święty; - podaje przykłady, dotyczące budowania wspólnoty - wyjaśnia, dlaczego
W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego
W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego Sens życia Gdy na początku dnia czynię z wiarą znak krzyża, wymawiając słowa "W imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego", Bóg uświęca cały czas i przestrzeń, która otworzy
WYMAGANIA PROGRAMOWE I KRYTERIA WYMAGAŃ z KATECHEZY. w SZKOLE PODSTAWOWEJ w KOŃCZYCACH MAŁYCH KLASY IV - VI
WYMAGANIA PROGRAMOWE I KRYTERIA WYMAGAŃ z KATECHEZY w SZKOLE PODSTAWOWEJ w KOŃCZYCACH MAŁYCH KLASY IV - VI WYMAGANIA Z RELIGII DLA KLASY IV I. Znajomość modlitw: poznane w kl. I- III; Modlitwa różańcowa.
ABC V Synodu Diecezji Tarnowskiej Struktura i funkcjonowanie
ABC V Synodu Diecezji Tarnowskiej Struktura i funkcjonowanie Metodologia prac V Synodu 1. Jak jest? (Kryterium socjologiczne) 2. Jak powinno być? (Kryterium teologiczne) 3. Co robić, aby było jak powinno
WYMAGANIA PODSTAWOWE I PONADPODSTAWOWE Z RELIGII DLA KLASY IV
WYMAGANIA PODSTAWOWE I PONADPODSTAWOWE Z RELIGII DLA KLASY IV I. MODLITWY Odtwarza z pamięci formuły modlitewne: Poznane w kl. I- III zawarte w książeczce nabożeństwa Modlitwa różańcowa; II. WIADOMOŚCI
M I N I S T R A N C I
W s k a z ó w k i p r a k t y c z n e M I N I S T R A N C I M I T R Y I P A S T O R A Ł U O G Ó L N E Z A S A D Y Każdy posługujący w liturgii: pamięta, że uczestniczy w misterium i ma innych do niego
- uczeń posiadł wiedzę i umiejętności znacznie przekraczające program nauczania katechezy
Kryteria oceniania z religii klasa II gimnazjum Ocena celująca - uczeń posiadł wiedzę i umiejętności znacznie przekraczające program nauczania katechezy - twórczo rozwija własne uzdolnienia oraz dba o
2. Instrukcja Episkopatu Polski w sprawie udzielania posługi lektora i akolity świeckim mężczyznom
2. Instrukcja Episkopatu Polski w sprawie udzielania posługi lektora i akolity świeckim mężczyznom 1. Na mocy sakramentu chrztu świętego wszyscy wierni uczestniczą w kapłańskim, prorockim i królewskim
Wymagania programowe i kryteria oceniania z religii dla klas 0 VI
Wymagania programowe i kryteria oceniania z religii dla klas 0 VI WYMAGANIA PODSTAWOWE I PONADPODSTAWOWE Z RELIGII DLA KLASY 0 KLASA 0 I. Znajomość modlitw: Znak Krzyża; Modlitwa do Anioła Stróża Modlitwa
Rozkład materiału nauczania
Rozkład materiału nauczania Do przedmiotu: Religia Dla klasy: III gimnazjum Tygodniowa liczba godzin 2 Środki dydaktyczne: podręcznik dla ucznia: W miłości Boga. Podręcznik do nauki religii dla klasy trzeciej
Klasa I OCENA BARDZO DOBRA (5) UCZEŃ: - systematycznie i starannie prowadzi zeszyt ćwiczeń. - jest zawsze przygotowany do zajęć
Klasa I OCENA CELUJĄCA (6) - systematycznie i bardzo starannie prowadzi zeszyt ćwiczeń - systematycznie odrabia zadania domowe - zawsze jest przygotowany do zajęć - okazuje szacunek Panu Bogu i ludziom
D I E C E Z J A Z I E L O N O G Ó R S K O - G O R Z O W S K A WIZYTACJA KANONICZNA (formularz katechetyczny)
D I E C E Z J A Z I E L O N O G Ó R S K O - G O R Z O W S K A WIZYTACJA KANONICZNA (formularz katechetyczny) Parafia pw.... w (miejscowość):... Dekanat:... Proboszcz parafii:... Dane kontaktowe:..... Katecheci