VENTURE CAPITAL Krajowy Fundusz Kapita owy

Transkrypt

1 VENTURE CAPITAL Krajowy Fundusz Kapita owy Nowe narz dzie ograniczania luki kapita owej Grudzie 2006

2 Spis tre ci 1. Rynek private equity / venture capital i zjawisko luki kapita owej 2. KFK jako instytucja ograniczaj ca luk kapita ow

3 Specyfika private equity / venture capital Inwestycje w spó ki niepubliczne Kapita dla przedsi biorców na wczesnych etapach rozwoju Finansowanie projektów o wysokiej dynamice wzrostu i ponadprzeci tnej stopie zwrotu rednio- i d ugoterminowy charakter inwestycji Kapita wysokiego ryzyka

4 Rola PE/VC w rozwoju gospodarki W spó kach finansowanych przez PE/VC zatrudnienie ro nie bardzo dynamicznie PE/VC zapewnia, e finansowane s spó ki o dobrych perspektywach rozwoju PE/ VC przyczynia si do wzrostu gospodarczego Przeci tny roczny wzrost zatrudnienia 16% 12% 8% 4% 0% 14% Wspierane przez PE/VC 3% 3% Spó ki FTSE 100 Spó ki FTSE Mid-250 Spó ki finansowane przez PE/VC rozwijaj si szybciej ni inne spó ki PE/VC finansuje rozwój nowych technologii PE/VC generuje zatrudnienie Przeci tny roczny wzrost przychodów 25% 20% 15% 10% 5% 0% 20% Wspierane przez PE/VC 8% Spó ki FTSE 100 7% Spó ki FTSE Mid-250

5 PE/VC a inne formy finansowania Kapita PE/VC ma przewa nie zastosowanie tam, gdzie z ró nych wzgl dów niemo liwe jest finansowanie innego rodzaju (gie da, d ug bankowy) Fundusze PE/VC s inwestorami aktywnymi; wspieraj zarz d w realizacji strategii inwestycyjnej Oprócz kapita u, fundusze wnosz do firmy swoj wiedz, do wiadczenie, kontakty biznesowe. Fundusz, staj c si udzia owcem firmy, przyjmuje wraz z cicielami firmy, ryzyko jej prowadzenia.

6 Mali przedsi biorcy w Polsce praktycznie nie korzystaj z finansowania PE/VC W porównaniu z Europ, polski rynek PE/VC wci gra bardzo ma rol we wspieraniu ma ej i redniej przedsi biorczo ci. Fundusze PE/VC w Polsce praktycznie nie dokonuj inwestycji we wczesne fazy rozwoju przedsi biorstw. Istnieje luka kapita owa: mali i redni przedsi biorcy nie maj dost pu do róde finansowania. Wykupy i refinanso wanie; 72,2% Wykupy i refinanso wanie; 67,2% Zasiew; 0,0% Zasiew; 0,4% Europa Polska Start-up; 6,0% Start-up; 0,0% Ekspansj a; 21,4% Ekspansj a; 32,8%

7 Przyczyny wyst powanie luki kapita owej Na polskim rynku PE/VC najwi kszymi inwestorami s du e fundusze regionalne (inwestuj ce jednocze nie w Polsce i w innych krajach Europy rodkowo- Wschodniej). Dla takich funduszy, minimalny próg wej cia w projekt inwestycyjny (spó ) wynosi ok. 3-5 mln. Mniejsze inwestycje z regu y nie s op acalne, poniewa przy znacznej liczbie ma ych projektów fundusz ponosi wy sze koszty (zwi zane z przygotowaniem i monitorowaniem inwestycji) ni przy zaanga owaniu w kilka wi kszych projektów. Ponadto, inwestycje we wczesne fazy rozwoju przedsi biorstw s z regu y bardziej ryzykowne ni inwestycje w pó niejsze etapy rozwoju. Inwestorzy s mniej sk onni anga owa si w takie inwestycje, poniewa istnieje wy sze prawdopodobie stwo, e strac zainwestowany kapita. Czynnikiem dodatkowo hamuj cym rozwój ca ego rynku PE/VC w Polsce jest brak lokalnych róde finansowania. Polscy inwestorzy instytucjonalni (fundusze emerytalne, banki) praktycznie nie uczestnicz w krajowym rynku PE/VC. Tymczasem w Europie inwestorzy lokalni dostarczaj ponad 50 proc. kapita u zasilaj cego bran PE/VC.

8 Rola Pa stwa w ograniczaniu luki kapita owej Do wiadczenia gospodarek rozwini tych wskazuj, e najbardziej efektywne rozwi zania stosowane w celu ograniczania luki kapita owej opieraj si na po czeniu zasobów publicznych i prywatnych. Zaanga owanie zasobów publicznych jest potrzebne, by pobudzi inwestycje w tych cz ciach gospodarki, które z punktu widzenia inwestorów prywatnych charakteryzuj si zbyt wysokim ryzykiem i z tego wzgl du nie s przez niech finansowane. Odpowiednie ustrukturyzowanie zasobów publicznych (np. przez atrakcyjny system preferencji) prowadzi do anga owania w dany rodzaj projektów kapita u prywatnego. Warunkiem efektywno ci programów tworzonych w celu ograniczenia luki kapita owej jest zaanga owanie profesjonalnych, do wiadczonych zespo ów zarz dzaj cych. Zespo y te s motywowane do jak najwi kszej efektywno ci gospodarowania powierzonymi rodkami poprzez odpowiednio skonstruowany system tzw. zach t (np. udzia w zyskach funduszu)

9 Krajowy Fundusz Kapita owy jako wehiku cz cy zasoby publiczne i prywatne Krajowy Fundusz Kapita owy jest unikaln w skali kraju inicjatyw zmierzaj do po czenia zasobów publicznych oraz prywatnych przy wykorzystaniu wiedzy i do wiadcze profesjonalnych zespo ów zarz dzaj cych, maj na celu ograniczenia zjawiska luki kapita owej. Form organizacyjn do osi gni cia tej inicjatywy jest wyspecjalizowany wehiku inwestycyjny tzw. fundusz funduszy, przez jego dzia alno rodki kapita owe pochodz ce ze róde publicznych oraz prywatnych powierzane s fachowcom wyspecjalizowanym w selekcjonowaniu, ocenie i realizowaniu okre lonych projektów inwestycyjnych, które wed ug ich do wiadcze i najlepszej wiedzy bilansuj ryzyko i potencjalne korzy ci danych projektów. Rol funduszu funduszy jest wybór najlepszych zarz dzaj cych, którzy w stanie w sposób najbardziej efektywny zagospodarowa rodki finansowe, tj. zbudowa jak najwy sz warto przedsi biorstw, w które inwestuj.

10 W jaki sposób dzia a KFK? Schemat przep ywu rodków od Inwestorów do Spó ek Spó ki Inwestorzy publiczni Inwestorzy prywatni KFK Fundusz PE/VC Fundusz PE/VC Fundusz PE/VC

11 Ustawowo zdefiniowane kryteria inwestycyjne Kapita dla funduszy venture capital Polityka inwestycyjna funduszy VC zak adaj ca inwestycje w mikro, ma ych i rednich przedsi biorców dzia aj cych w Polsce Szczególne ukierunkowanie w polityce inwestycyjnej funduszy na przedsi biorstwa innowacyjne lub prowadz ce dzia alno badawczo-rozwojow oraz przedsi biorstwa znajduj ce si na wczesnych etapach rozwoju Wybór funduszy kapita owych przez KFK w drodze otwartego konkursu ofert

12 Instytucjonalne gwarancje bezpiecze stwa funkcjonowania KFK Struktura w cicielska: Bank Gospodarstwa Krajowego (Bank Pa stwowy) jako za yciel i jedyny akcjonariusz Krajowego Funduszu Kapita owego. Rada Nadzorcza: Powo ywana przez Bank Gospodarstwa Krajowego (3 osoby), Ministra W ciwego ds. Gospodarki (1 osoba) i Ministra W ciwego ds. Nauki (1 osoba). Komitet Inwestycyjny: Organ doradczy Zarz du ds. opiniowania: procedur procesu udzielania wsparcia, indywidualnych projektów wsparcia, poszczególnych umów o udzielanie wsparcia, ony ze specjalistów (5 osób) z bran y VC/PE, zaproponowanych przez takie instytucje jak: Polskie Stowarzyszenie Inwestorów Kapita owych, Lewiatan Business Angels, Zwi zek Maklerów i Doradców.

13 Prawne gwarancje bezpiecze stwa funkcjonowania KFK Podstawa funkcjonowania: Krajowy Fundusz Kapita owy dzia a na podstawie Ustawy oraz Rozporz dzenia Ministra Gospodarki wydanego w porozumieniu z Ministrem Finansów. Status programu pomocowego: Regulacje w sprawie KFK podlegaj notyfikacji do Komisji Europejskiej ze wzgl du na specyfik funkcjonowania w obszarze publiczno prywatnym (zgodno z prawem wspólnotowym i zachowanie zasad konkurencyjno ci). Pomoc publiczna: Rygor stosowania przez KFK przepisów o pomocy publicznej zapewnia kontrol wykorzystania rodków publicznych wydawanych na realizacj celów ustawowych.

14 KFK jako profesjonalny inwestor instytucjonalny KFK zamierza by inwestorem instytucjonalnym, który dzi ki swojej fachowo ci w dokonywaniu inwestycji b dzie gwarantem profesjonalnego wyboru zespo ów zarz dzaj cych i przyci gnie inwestorów prywatnych, którzy zainwestuj rodki razem z KFK. KFK chce czerpa sprawdzone wzorce od funduszów funduszy, dzi ki którym programy rz dowe odnios y sukces. Modelow instytucj tego typu jest Europejski Fundusz Inwestycyjny (EFI). EFI ma ugruntowan pozycj na rynku europejskim jako zarz dzaj cy rodkami KE przeznaczonymi na wspieranie rozwoju M P poprzez inwestycje venture capital. Inwestycjami zajmuje si zespó sk adaj cy si z uznanych na rynku profesjonalistów, który w mo liwie najbardziej efektywny sposób realizuje statutowe cele instytucji. KFK nawi za operacyjn wspó prac z Europejskim Funduszem Inwestycyjnym. Bezpo redni kontakt z ekspertami EFI umo liwia tworzenie optymalnych rozwi za i mechanizmów dla realizacji celu ograniczanie luki kapita owej w Polsce.

15 Proces inwestycyjny KFK (1) Proces inwestycyjny KFK oparty jest na sprawdzonych mi dzynarodowych standardach. Procedury stosowane przez KFK zapewniaj przejrzysto oraz obiektywizm podejmowanych decyzji poprzez: udzia Komitetu Inwestycyjnego w procesie podejmowania decyzji, cis kontrol decyzji Zarz du przez Rad Nadzorcz, system wy cze osób zaanga owanych w proces inwestycyjny w wypadku wyst powania konfliktu interesu, jawno i wieloetapowo procesu analizowania ofert.

16 Proces inwestycyjny KFK (2) Wa nym etapem procesu jest wybór funduszy VC w otwartym konkursie ofert. Fundusze poddawane s w nim wst pnej, a pó niej pog bionej analizie ekonomiczno-prawnej, w oparciu o opracowane przez KFK kryteria oceny. Kolejne etapy procesu inwestycyjnego obejmuj realizacj wsparcia poprzez negocjacje i podpisanie umowy inwestycyjnej, prowadz cych do przekazania rodków pieni nych do funduszu VC oraz cis e monitorowanie wykonywania umowy, wykorzystania powierzonych ródków i wyników dzia alno ci Funduszu a do momentu wyj cia z inwestycji.

17 Schemat procesu inwestycyjnego (1) Otwarty Konkurs Ofert Przygotowanie warunków Konkursu Otwarcie Ofert Analiza Ofert Analiza Formalna Pierwotna analiza ekonomiczno-prawna Pog biona analiza ekonomiczno-prawna ówne dzia ania Wynik prac Przygotowanie warunków Konkursu Regulamin Konkursu, Og oszenie o Konkursie Przyjmowanie Ofert w Konkursie i ich komisyjne otwarcie w jednym terminie Oferty funduszy kapita owych Sprawdzenie kompletno ci wymaganych dokumentów i informacji Lista Ofert zakwalifikowanych do dalszej analizy Analiza ekonomicznoprawna Ofert i przyznawanie punktacji wed ug przyj tych kryteriów oceny Skrócona Lista Ofert zawieraj ca od 1 do 5 najlepszych Ofert wed ug przyznanej punktacji Weryfikacja wiarygodno ci Ofert ze Skróconej Listy (wys uchanie prezentacji Ofert i przeprowadzenie due diligence) Korekta przyznanej punktacji i ostateczny kszta t Skróconej Listy Wykonuj cy dzia ania Zarz d Komisja ds. otwarcia Ofert (cz onek Zarz du, Dyrektor Finansowy, pracownik Dzia u Inwestycji Kapita owych, Radca Prawny) Dzia Inwestycji Kapita owych Dzia Inwestycji Kapita owych, Radca Prawny Dzia Inwestycji Kapita owych, Radca Prawny Opiniuj cy Komitet Inwestycyjny Podejmuj cy decyzj Rada Nadzorcza Zarz d Zarz d Zarz d

18 Schemat procesu inwestycyjnego (2) Otwarty Konkurs Ofert c.d. Umowa Inwestycyjna Realizacja Umowy Inwestycyjnej Monitoring Wyj cie ówne dzia ania Wybór Ofert w Konkursie Przedstawienie Skróconej Listy Ofert do zaopiniowania przez Komitet Inwestycyjny Przygotowanie projektu Umowy, negocjowanie szczegó owych warunków Przekazanie rodków finansowych do funduszu kapita owego zgodnie z Umow Kontrola: nale ytego wykonania Umowy Inwestycyjnej wyników dzia alno ci funduszu kap. wykonania obowi zków informacyjnych przez fundusz kap. wykorzystania pomocy publicznej Wyj cie z inwestycji po zrealizowaniu strategii inwestycyjnej funduszu Wynik prac Wyniki Konkursu wybór jednej lub kilku zwyci skich Ofert Podpisanie Umowy Inwestycyjnej Realizacja wsparcia finansowego Wykorzystanie rodków publiczno-prywatnych zgodnie z przeznaczeniem Realizacja wyj cia Wykonuj cy dzia ania Zarz d Zarz d, Radca Prawny Dyrektor Finansowy, Dzia Finansowo-Ksi gowy Dzia Monitoringu i Kontroli, przedstawiciel KFK w organie kontrolnym funduszu kapita owego Dyrektor Finansowy, Dzia Inwestycji Kapita owych, Radca Prawny Opiniuj cy Komitet Inwestycyjny Komitet Inwestycyjny Dzia Monitoringu i Kontroli Podejmuj cy decyzj Zarz d Zarz d Zarz d Zarz d

19 Warunki inwestycji Produkt Struktura Tryb Czas trwania inwestycji i stopa zwrotu Warunki wyj cia KFK udziela wsparcia finansowego funduszom kapita owym inwestuj cym w ma ych i rednich przedsi biorców maj cych siedzib w Polsce. Wsparcie udzielane przez KFK mo e by kompilacj akcji/udzia ów lub jednostek uczestnictwa, certyfikatów inwestycyjnych oraz instrumentów d nych funduszu kapita owego, jak równie bezzwrotnych wiadcze na przygotowanie i monitorowanie inwestycji przez fundusz kapita owy. Planowany udzia KFK w strukturze wspieranego funduszu: min. 15 %, maks. 50 %. KFK udziela wsparcia finansowego funduszowi kapita owemu wybranemu w drodze otwartego konkursu ofert. Og oszenie o konkursie zostanie zamieszczone w dzienniku o zasi gu ogólnopolskim oraz w Biuletynie Informacji Publicznej KFK inwestuje w fundusze, których czas trwania nie przekroczy 12 lat. Fundusz sk adaj cy ofert przedstawia propozycj minimalnej oczekiwanej stopy zwrotu dla inwestorów ( hurdle rate ). Propozycja ta b dzie wi ca dla funduszu. Wp ywy z zako czenia inwestycji funduszu b wyp acane w nast puj cej kolejno ci: 1. Inwestorom funduszu, a do momentu otrzymania kwot równych dokonanym wp atom; 2. Krajowemu Funduszowi Kapita owemu, a do momentu otrzymania kwoty równej udzielonemu wsparciu finansowemu; 3. Inwestorom funduszu, a do momentu otrzymania stopy zwrotu w wysoko ci wskazanej w umowie o udzielenie wsparcia finansowego (minimalnej oczekiwanej stopy zwrotu dla inwestorów) 4. Krajowemu Funduszowi Kapita owemu, a do momentu otrzymania stopy zwrotu okre lonej w umowie o udzielenie wsparcia finansowego. rodki, które pozostan po powy szym rozliczeniu, s dzielone mi dzy osoby lub podmiot zarz dzaj cy funduszem, inwestorów funduszu i KFK, zgodnie z umow o udzielenie wsparcia finansowego. W przypadku, gdy KFK udziela funduszowi finansowania d nego, wp ywy z zako czenia inwestycji funduszu w pierwszej kolejno ci wyp acane KFK, a do momentu otrzymania kwoty udzielonego wsparcia oraz uzyskania stopy zwrotu okre lonej w umowie o udzielenie wsparcia, a nast pnie wg zasad okre lonych powy ej.

20 KFK w Programie Operacyjnym Innowacyjna Gospodarka KFK zosta wskazany jako instytucja wdra aj ca poddzia anie 3.2 Wspieranie funduszy kapita u podwy szonego ryzyka w ramach dzia ania Kapita dla innowacji w POIG , który wykorzystuje fundusze strukturalne Unii Europejskiej. Na realizacj Dzia ania 3.2 w latach alokowano kwot 180 mln euro. Taka warto bud etu pozwala za, e w latach mo liwe b dzie dokapitalizowanie oko o 23 funduszy VC. Przy za eniu, e ka dy z funduszy kapita owych zrealizuje rednio 8 inwestycji, przewiduje si, e fundusze kapita owe dokonaj cznie ponad 180 inwestycji w ma e i rednie przedsi biorstwa polskie.

21 Stan przygotowa KFK opracowa wewn trzne procedury niezb dne do prowadzenia dzia alno ci inwestycyjnej, w tym Regulamin Otwartego Konkursu Ofert oraz Proces Inwestycyjny. W chwili obecnej organizacja przygotowuje si do pe nienia roli jednostki wdra aj cej fundusze strukturalne. Rozporz dzenie o KFK jest na etapie konsultacji z Komisj Europejsk (notyfikacja). Po zako czeniu notyfikacji (przewidywany czas trwania 4 mies.) rozporz dzenie zostanie og oszone w Polsce. Bezzw ocznie po wej ciu aktu w ycie, KFK zamierza og osi pierwszy konkurs ofert.

22 Kontakt Krajowy Fundusz Kapita owy S.A. ul. Rac awicka 131/2u Warszawa Tel.: (22) Fax: (22)